PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Rompkabinet CDA-D'66 tot
verkiezingen in september
Werkloosheid na correctie
seizoen boven de 500.000
kleintjes
VER WA CHTING NA ONTSLA G P VDA-MINISTERS:
Prijscompensatie per
1 juli 2,5 procent
vandaag
Benzine
duurder
Bankovervallers
sluiten meisje
op in kluis
Stavenisse
Droog en zonnig weer. Middagtempe-
ratuur ongeveer 21 graden, maar aan
ie kust bij wind van zee enkele gra
den lager. Weinig wind.
225e jaargang no. 111
Donderdag 13 mei 1982
I kun» u telefonisch opgeven. Bel
DEN HAAG - Een „rompkabinet" van CDA en D'66 dat in het vroege najaar verkiezingen uit
schrijft en van de omstreden Voorjaarsnota zo veel mogelijk uitvoert. Dat is de meest waarschijn
lijke politieke toekomst van Nederland, nu de de zes PvdA-ministers in het kabinet woensdag hun
ontslag hebben gevraagd.
De tegenstelling tussen PvdA enerzijds en CDA en D'66 anderzijds over de bezuinigingen en het
werkgelegenheidsbeleid voor dit en volgend jaar bleken gisteren niet meer te overbruggen. In
Den Haag wordt aangenomen dat ook een poging om de breuk alsnog te lijmen niet zal lukken,
hoewel de fractie van D'66 een reconstructie van de coalitie eerst nog wil onderzoeken.
Lukt dat niet binnen een paar dagen. Het liefst wil D'66 dat in dat geval het voor voelen deel te blijven uitmaken
volledige kabinet in demissionaire sta
tus aanblijft, maar ook een zogenaamd
rompkabinet van CDA en D'66 wordt
niet uitgesloten.
CDA-fractielieder Lubbers vindt dat er
niet te veel moet worden getheoreti
seerd over lijmpogingen. „Een meerder
heid in het (nu demissionaire) kabinet
heeft een besluit genomen over de Voor
jaarsnota. dat is van wezenlijke beteke
nis en dat besluit moet nu worden uit
gevoerd". zei hij gisteravond.
dan zullen de kiezers in het vroege
jaar opnieuw moeten spreken, zei D'66-
fractieleider Brinkhorst gisteravond,
van een demissionair kabinet in de hui
dige samenstelling. De PvdA'ers zou
den dan toch niet kunnen tegenhouden
wat ze als slecht beleid beschouwen.
„Ik heb grote bezwaren tegen het de
missionair zijn", zei Den Uyl, die aan
kondigde de oppositie niet uit de weg te
gaan en opnieuw bereid te zijn lijsttrek
ker van de PvdA te worden.
kolenregeling
Volgens de Onafhankelijke Neder
landse Schlppersbond moet er snel
een voor de binnenvaart aanvaardba
re regeling voor het vervoer van kolen
komen, anders volgen er acties. De
particuliere binnenschippers voelen
ach steeds meer in hun bestaan be
dreigd door de rederijen die zich steeds
nadrukkelijker op hun terrein bewe
gen
Oppositie
PvdA-minister Den Uyl maakte duide
lijk dat hij en zijn vijf collega's er niets
Overigens zullen de fracties van de
PvdA en het CDA zich pas vanmorgen
buigen over de vraag wat er precies
moet gebeuren nu de breuk in het twee
de kabinet-Van Agt een feit is. WD-
leider Nijpels zei dat hij onmiddellijk
bereid is samen met CDA en D'66 een
CD A-staats
secretarissen
stellen functie
ter beschikking
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het ontslag van de
zes PvdA-ministers heeft ook di
recte gevolgen voor de vijf onder
hen dienende CDA-staatssecreta-
rissen. Hoewel de CDA-ministers
gisteravond nog niet officieel hun
portefeuilles ter beschikking had
den gesteld, gold voor die staatsse
cretarissen al een andere situatie.
Onafhankelijk van wat de CDA-mi-
nisters besluiten te doen dienen de
staatssecretarissen nooit hun ont
slag in maar stellen „hun functie
ter beschikking" Dat is iets anders
dan het „ter beschikking stellen
van de portefeuilles". Dat kunnen
alleen ministers. Deze formulering
sluit niet uit dat de CDA-staatsse-
cretarissen gewoon op hun post te
rugkeren.
De vijf CDA-staatssecretarissen
zijn mr. Hans van den Broek (bui
tenlandse zaken), H. de Boer
(CRM). W. Deetman en A. Hermes
(onderwijs) en drs. G. van Leijen-
horst (binnenlandse zaken). De ze
ven PvdA-staatssecretarissen ver
dwijnen uiteraard tegelijk met hun
ministers.
(Van onze redactie economie)
DEN' HAAG - De benzine wordt
zondag weer een paar centen duur
der. Het is de derde prijsverhoging
in een maand tijd na een reeks van
prijsverlagingen die in oktober
was begonnen. De prijs van een li
ter benzine zal zondag waarschijn
lijk met 3 cent omhoog gaan.
Oorzaak van de stijging is de nog
steeds oplopende notenng voor
olieprodukten met name voor ben
zine) op de vrije markt. Het is daar
om niet uitgesloten dat ons op 1
juni weer een nieuwe verhoging te
wachten staat.
Dc kater van
een avontuur
vlii/ chteraf bekeken is het ka-
-ti-binet-Van Agt II in zijn
Kböjro acht maanden korte bestaan
pglflEI dan toch niet veel meer ge-
gggj weest dan een kabinet-tegen-
wil-en-dank. Het steunde op
een brede meerderheid in het parle
ment, maar de drie deelnemende partij
en hebben zich dwars tegen de politieke
wil en een vergaande inschikkelijkheid
in toch verkeken op het eigen uithou
dingsvermogen om de samenwerking
op de been te houden. „De PvdA wil - en
zal dat steeds willen - regeringsverant
woordelijkheid. maar niet tot elke
prijs", zo verborg Den Uyl gisteravond
zijn diepe teleurstelling over de beslis
sing van zijn zestal bewindslieden om
de coalitie met CDA en D'66 te veria ten
Misschien hebben de drie partners die
dit kabinet ten koste van veel meenden
te moeten formeren (en daarmee in feite
nog steeds niet gereed waren) wel van
het begin af beseft dat ze met een onmo
gelijke opgaaf bezig waren. Het smalle
draagvlak waarop de combinatie Van
Agt-Wiegel een regeerperiode lang had
gebalanceerd zou worden vervangen
door een bredere rugdekking, zo was na
de verkiezingen vorig jaar de verwach
ting. Vooral de vakbeweging toonde
zich een groot pleitbezorgster voor de
combinatie van CDA, PvdA en D'66.
Maar toen het eenmaal zover was be
schouwde dezelfde vakbeweging de rol
van de PvdA in het kabinet als nauwe
lijks veel meer dan die van boodschap
penjongen voor impopulaire maatrege
len. De rugdekking viel derhalve weg en
de PvdA isoleerde zichzelf.
t TTeemd genoeg heeft het kabinet met
V zijn eigen overlijdensbericht pas de
eerste echte duidelijkheid geschapen.
Dat de opvattingen van CDA en PvdA
op het stuk van een keuze voor maatre
gelen tot economisch herstel in Neder
land uiteenliepen was al lang zichtbaar
Pas na de statenverkiezingen van
maan dit jaar groeide ook onver
bloemd de afstand tussen PvdA en
D'66. Voor de socialisten werd daarmee
duidelijk dat onhoudbare situaties be
gonnen te ontstaan, die naar de eigen
achterban nog nauwelijks te vertalen
zouden zijn. Met de dag van gisteren is
de kater van deze regeringscombinatie
compleet. Eerst zal de hoofdpijn wat
moeten wegzakken. Op 2 juni (bij de
stembus voor de gemeenteraden) kan
de kiezer laten blijken hoe hij deze mis
lukking heeft verwerkt. Aan een be
roerd afgelopen avontuur kan ieder zo
zijn herinneringen overhouden.
Stukje durf tot
nuchterheid
In Vlissingen werd gisteren een sym
posium gehouden, dat wat karakter
betreft als een soort doorsnee kan wor
den beschouwd van de problemen
waarmee opeenvolgende kabinetten de
afgelopen jaren in Nederland hebben
geworsteld zonder voor de toekomst
echt oplossingen te vinden. De vergade
ring, bezocht door enkele honderden
Zeeuwse politici, ambtenaren, deskun
digen en bestuurders van de zogeheten
particuliere instellingen boog zich een
dag lang over het onderwerp 'Welzijn in
de knel'. En de hoofdvraag, daar aan de
orde. was hoe kunnen we met ons in
economisch gouden jaren opgebouwde
stelsel van welzijnsvoorzieningen terug
zonder met een regelrechte afbraakpo-
litiek bezig te zijn? Willen we eigenlijk
niet teveel, nog los van de vraag of het
ln een periode van economische terug
gang allemaal te duur geworden is? Het
was een symposium voor ingewijden in
- wat wel wordt genoemd - 'de bedrijfs
tak van het welzijnswerk'. De deelne
mers hielden er zich voornamelijk bezig
met de bestuurlijke en organisatori
sche kanten van het welzijnswerk - het
moderne verlengstuk van de maak
schappelijke dienstverlening - dat in de
verzorgingsstaat Nederland van van
daag zeker voor allen die er dagelijks
mee bezig zijn zo'n bouwwerk is gewor
den. dat eigenlijk niet meer weg te den
ken valt.
Het siert de organisatoren van het
symposium dat zij de durf opbrach
ten om het welzijnswerk in zijn veelvor
migheid aan een kritisch zelfonderzoek
te onderwerpen. Vanuit die benadering
ook geen ongenuanceerd protest tegen
onvermijdelijke bezuinigingen, die de
komende jaren te wachten staan, maar
een oproep om - zoals de Rotterdamse
hoogleraar Van Doom het formuleerde
- tegelijk nuchter en waakzaam te rea
geren als het mes erin moet. Bij de de
centralisatie van het welzijnsbeleid
gaat het erom dat beslissingen van de
rijksoverheid worden verlegd naar de
regionale en plaatselijke bestuurders
Zeker nu het op bezuinigingen aan
komt zal 'Den Haag' er toe neigen om de
verantwoordelijkheden daarvoor snel
ler naar beneden te verleggen. Ander
zijds zullen de lagere overheden (pro
vincies en gemeenten) het gevoel krij
gen dat ze. nu waarborgen wegvallen,
zelf de kastanjes uit het vuur mogen
halen. Toch zou het wel eens de enig
juiste stap kunnen zyn om te bereiken
dat juist in deze sector van het welzijns
werk voor de toekomst voortdurend de
vraag aan de orde is: waartoe dient het?
Het nu uiteengevallen kabinet heeft bij
alle geruzie over de miljardendans van
de bezuinigingen juist het 'hoe. waarom
en waartoe' onvoldoende duidelijk we
ten te maken.
vdM
Den Uyl Van der Louw Van Dam Van Thljn Van der Stoel Van Kemenade
optimisme
De bemiddelingspoging van de Ver
enigde Naties in het Falkland-conflict
tussen Engeland en Argentinië geeft
reden lot 'voorzichtig optimisme'. De
oorlogshandelingen in het betwiste ge
bied gaan overigens door: het ministe
rie in Londen maakte bekend dat twee
Argentijnse straaljagers zijn neerge
schoten.
PAGINA 7
botte bijl
B(J bezuinigingen in de welzijnssector
is niet altijd te vermijden dat, de botte
bijl er aan te pas komt Gemeenten en
provincies zouden moeten aangeven
waar kan worden bezuinigd.
PAGINA 13
arbeidsmarkt
Nederland telt ln vergelijking met an
dere Europese landen relatief weinig
werkende vrouwen. Europees gezien
neemt 52,9 procent van de vrouwelijke
bevolking tussen 25 en 59 jaar niet via
de arbeidsmarkt deel aan het ar
beidsproces. In Nederland ligt dat per
centage veel hoger: 76,2 procent.
PAGINA 15
grimmig
FC Barcelona heeft in het eigen Nou
Camp-stadion de Europese beker voor
bekerwinnaars veroverd ten nadele
van Standard Luik. Standard kwam
vroeg In de wedstrijd op voorsprong,
maar vla twee tegentreffers besliste de
Spaanse club de grimmige partij in
haar voordeel (2-1).
FC Utrecht heeft het eerste duel om de
Nederlandse beker tegen AZ'67 met 1-
0 gewonnen
PAGINA 21
kunstmaan
Uc plannen voor de derde Nederlandse
kunstmaan Tixte gaan voorlopig de
Jskast ln De regering heeft ln plaats
*a0 e®n eigen satellietprogramma ge
kozen voor een forse deelneming in het
Europese rulmtevaartprogramma.
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie: 4.
Sport: 15.
Varia: 17.
Radio en televisie: 19.
Financiën: 21.
nieuwe combinatie te vormen. Willen
die partijen niet. dan moeten er zo snel
mogelijk verkiezingen komen, aldus
Nijpels.
Ontslag
Minister-president Van Agt heeft ko
ningin Beatrix woensdag aan het be
gin van de avond mondeling van de
breuk in zijn kabinet op de hoogte ge
steld. Later op de avond volgden de
formele schriftelijke ontslagaanvra
gen van de PvdA-ministers en staatsse
cretarissen. De bewindslieden van
D'66 en CDA hebben inmiddels hun
portefeuilles beschikbaar gesteld.
De koningin heeft de ontslagaanvragen
en het ter beschiking steUen van de por-
(Slot zie pagina 4 kolom 7
(Van onze parlementaire redactie)
vliegveld Portela naar de kathedraal
De massaal ingezette politie had op
sommige plaatsen de grootste moeite
om de enthousiaste menigte in toom te
houden. Diverse bisschoppen en perso
nen uit het pauselijke gevolg werden
tegen de stalen afrastering gedrukt
toen een groepje vrouwen het veilig
heidscordon doorbrak om het gewaad
van de paus aan te kunnen raken, toen
deze zich te voet begaf van de kathe
draal naar de kerk van de Portugese
heilige Sint Antonius.
In zijn toespraak, direct na aankomst
op het vliegveld, brak paus Johannes
Paulus II een lans voor de minstbedeel
den. Ook richtte hij een oproep tot de
aanwezige autoriteiten om te voorko
men dat de jeugd afglijdt tot misdaad,
rebellie en geweld
's Avonds vloog hij per helicopter naar
Fatima. waar hij samen met de pel
grims het Rozenhoedje bad en deelna
me aan de hchtprocessiek.
In de stad bevinden zich meer dan een
miljoen pelgrims, waarvan tienduizen
den dagenlang te voet onder weg zijn
eeweest.
Voor zijn vertrek uit Rome heeft de
Paus verklaard, dat hij als vredespel-
grim naar Fatima gaat. Hij wil daar niet
alleen Maria bedanken voor zijn herstel
na de aanslag precies een jaar geleden,
maar ook om opnieuw te luisteren naar
de boodschap van Fatima. Deze is vol
gens de paus actueler dan ooit. Hij wees
in dit verband op de minachting voor de
fundamentele waarden van de Christe
lijke moraal en de noden der mensheid,
de honger, de ziekte en de verschillende
vormen van geweld.
tVan onze redactie economie)
DEN HAAG - Er stonden eind april bij
de arbeidsbureaus opnieuw minder
werklozen geregistreerd dan een
maand tevoren. Het totaalcijfer van
482.700 werkzoekenden geeft echter
een geflatteerd beeld van de toestand
op de arbeidsmarkt. Er had veel meer
werk moeten komen dan er nu mensen
aan een baan konden worden gehol
pen. Normaal hebben voorjaar en zo
mer een gunstige invloed op do ont
wikkeling van de werkgelegenheid.
Hel aantal van 482 700 werklozen lag
eind april 3400 lager dan eind maart.
Aan werkloze mannen waren er 3300
minder (342.030). aan vrouwen 100 min
der.
Worden de gunstige invloeden van het
seizoen uit de cijfers weggerekend. dan
ziet het beeld er heel anders uit. Het
(theoretische) werkloosheidscijfer is
aan voor het eerst boven het half mil
joen gekomen 5U4.200» door een stij
ging met 22.000.
Aan banen hadden de arbeidsbureaus
er eind april nog 12.400 openstaan (200
meer). Op dezelfde manier voor het sei
zoen gecorrigeerd als de werkloosheids
cijfers zou het aantal openstaande vra
gen met 1600 zijn gedaald.
DEN HAAG - Premier Van Agt verlaat per auto Paleis Huis ten Bosch in Den Haag
na zijn gesprek met Koningin Beatrix. De premier bracht de Koningin op de
hoogte van het voornemen van de zes PvdA-ministers in het kabinet om hun
ontslag aan te bieden.
DEN HAAG (ANP) - Eind juli ontvangt het grootste deel van de werknemers een
prijscompensatie van 2,46 procent. Sommigen krijgen 2,5 procent als in hun cao
staat dat de haljjaarlijkse compensatie naar boven wordt afgerond Het ministe
rie van sociale zaken en werkgelegenheid heeft dit woensdag meegedeeld.
Per procent is de prijscompensatie aan een maximum van 46,50 gulden gebonden.
Dit betekent dat de hoogste 'loonsverhoging'die iemand kan krijgen 116.25 gulden
bruto per maand bedraagt. Dit is bij 2,5 procent. Bij 2.46 procent prijscompensatie
is het maximum 114.39 gulden per maand
STAVENISSE - Twee tot nu toe onbe
kende mannen hebben woensdagmor
gen een overval gepleegd op het filiaal
van de Rabobank in Stavenisse. Ze
verdwenen met enkele tienduizenden
guldens aan baar geld. nadat ze een
vrouwelijke employé in de zojuist
leeggehaalde kluis hadden opgesloten.
De daders hadden zich toegang tot het
gebouw verschaft en het meisje opge
wacht. Toen ze binnenkwam werd ze
overmeesterd en onder bedreiging met
een vuurwapen gedwongen de kluis te
openen. Een door de schoonmaakster
gealarmeerd personeelslid van de bank
moest uit Sint Maartensdijk komen om
het uit haar benarde positie te bevrij
den. De overvallers hadden haar wel
voor de keuze gesteld, waar ze het liefst
wilde worden opgesloten. De per auto
gevluchte daders zijn ondanks onmid
dellijk ingestelde uitgebreide politiebe
waking van wegen op Tholen nog niet
achterhaald.
Zie ook pagina 2).
FATIMA (UPI) Een ais priester geklede
jongeman is woensdag in het Portuge
se bedevaartsoord Fatima met een mes
op Paus Johannes Paulus II afgeko
men. Dat heeft de Portugese televisie
gemeld. Hij riep antipapistische leu
zen als 'weg met de Paus'. De man werd
onmiddellijk door Vaticaanse veilig
heidsfunctionarissen in de kraag ge
grepen en uit de basiliek van Fatima
gebracht.
Paus Johannes Paulus n is woensdag
bij zijn aankomst in Lissabon uitbun
dig verwelkomd. Tienduizenden be
langstellenden juichten de paus toe
langs het 10 km lange traject van het
