PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Vanochtend beslissing
over kabinet-
Rellen in Amsterdam na
weghalen IKON-kruisen
Buenos Aires dreigt met
aanvallen Britse schepen
Leven werd een half procent duurder
PVDA-MINISTERS LIGGEN D WARS
auto adria
Actie tegen
sluiting
Mobil Oil
ONDERHANDELINGEN IN KRITIEKE FASE
Droog en zonnig
Droog en zonnig, in de middag enkele
wolkenvelden. Middagtemperatuur
ongeveer 18 graden. Matige oosten
225e jaargang no. 110
Woensdag 12 mei 1982
gelhwJUz
WUJMé VUMpW.:
chm m
esthavendijk 150 4463 AE goes 01100 20440
DEN HAAG - De kosten van levens
onderhoud stegen tussen half maart
en half april met een half procent,
volgens het prijsindexcijfer dat het
CBS heeft berekend.
Het inflatie-
tempo bleef gelijk. De eerste vier
maanden van dit jaar trad een prijs
stijging op van 2,6 procent. Dat cij
fer ligt iets meer in de lijn van de
prognoses voor dit jaar, die wellicht
op 5 tot 5,5 procent kunnen worden
gehandhaafd.
In het eerste kwartaal was de prijsbe
weging gelijk aan het eerste kwartaal
1981. Tot half april is een afzwakking
opgetreden, vergeleken met vorig
jaar. Was de stijging van het prijsin
dexcijfer vorig jaar tussen half maart
en half april 0,7; ditmaal was zij 0,5
procent, zodat de totale trend iets la
ger werd. Het inflatietempo bleef op
6,8 procent staan
Van belang voor de prijscompensatie
op de lonen per 1 juli van dit jaar is
dat de stijging van het zogenaamde
„geschoonde prijsindexcijfer'' (zon
der invloed van indirecte belastin
gen, subsidies e.d.) tussen half okto
ber vorig jaar en half april van dit jaar
2,5 procent is.
De artikelen waarvoor tussen half
maart en half april een stijging werd
genoteerd waren kleding, schoeisel,
vakantietarieven, koffie, bus- en
tramtarieven, aardappelen, vers
fruit, bloemen en kamerplanten. Da
lingen kwamen vooral voor bij verse
groenten en benzine. Wat dat laatste
produkt betreft zal het voorlopig de
laatste keer zijn, want per zondag 16
mei wordt weer een prijsstijging ver
wacht.
DEN HAAG - Vice-premier Den Uyl Loopt alleen over net Binnenhof, nadat het
kabinetsberaad over de voorjaarsnota is geschorst.
en
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het tweede kabinet-Van Agt lijkt ten einde. Vanmorgen maken de PvdA-ministers
bekend of zij deel van het kabinet blijven uitmaken. Valt die beslissing negatief uit, dat is er een
kabinetscrisis.
De kans daarop werd dinsdagavond in Pvd A-kring overigens groot geacht. De meningsverschil
len in het kabinet over de Voorjaarsnota tussen CDA en D'66 aan de ene, en PvdA aan de andere
kant, bleken dinsdagmiddag onoverbrugbaar en bij de PvdA zag men weinig kans voor een
verzoening.
Aanvankelijk zou het kabinet om tien
uur weer bijeenkomen om het ant
woord van de PvdA-ministers te horen.
Maar omdat op dat uur de PvdA-Twee-
de-Kamerfractie vergadert over de si-
verontreiniging
Een deel van het Arnekanaal bij het
Industrieterrein Arnestein in Middel-
Ss de afgelopen dagen verontrei-
geweest door een olie-achtlge
substantie.
PAGINA 3
landbouwprijzen
Negen van de tien Europese land
bouwministers zijn het eens geworden
over een nieuw pakket landbouwprij-
de Europese Gemeenschap.
Maandag 17 mei zal een laatste poging
om ook GrootrBrittan-
te krijgen.
PAGINA 11
bemiddeling
Nederlanders die In het buitenland in
financiële moeilijkheden zijn geraakt,
boeven niet zo snel meer te rekenen op
van het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag. Reden voor
deze strakkere opstelling is het stij
gend aantal aanvragen voor bemidde
ling bij het krijgen van financiële
steun: In 1980 ging het om 2.3 miljoen
gulden, vorig jaar was het al gestegen
tot bijna 3 miljoen gulden.
PAGINA 13
tuatie. wordt rekening gehouden met
enig uitstel.
Weliswaar probeerden de fractieleiders
van de regeringspartijen, Lubbers
AMSTERDAM (ANP) - Leden van de
industriebond FNV bij Mobil Oil heb
ben dinsdag besloten een actiecomité
op te richten dat plannen gaat maken
om de sluiting van de raffinaderij te
gen te houden. Dat gebeurde op een
vergadering in Amsterdam waar de
ondernemingsraad en de industrie
bond de werknemers informeerden
over de plannen van Mobil Oil.
Districtsbestuurder Y. Boersma van de
bond zei daar dat er verschillende argu
menten zijn aan te voeren tegen slui
ting van de raffinaderij. In de eerste
plaats gelden de redenen, die de direc
tie aanvoert, voor alle raffinaderijen in
Europa, zonder dat daar onmiddellijk
aan sluiting wordt gedacht. In de twee
de plaats voert Mobil Oil volgens Boers
ma internationaal een raadselachtige
strategie, die erop is gericht, niet in Am
sterdam te investeren - hoewel van
daaruit de Europese markt prima kan
worden bediend - maar in het Engelse
Coryton.
(Zie verder pagina 17).
(CDA), Meijer (PvdA) en Brinkhorst
(D'66) gisteravond laat nog te redden
wat er te redden viel, maar de kans op
succes leek uiterst gering.
Brinkhorst suggereerde, dat wellicht
beter premier Van Agt en de vice-pre-
miers Den Uyl en Terlouw, „de politieke
driehoek", kunnen verdwijnen, met be
houd van een kabinet van CDA, PvdA
en D'66. Volgens de D'66'er zijn de per
soonlijke tegenstellingen tussen de drie
politieke leiders de hoofdoorzaak van
de crisis in het kabinet.
om twee uur, nog met een tegenvoor
stel. Dat werd door de CDA- en D'66-
bewindslieden uitvoerig bestudeerd.
Vervolgens heeft premier Van Agt naar
zijn zeggen nog enkele elementen daar
uit in zijn eindvoorstel verwerkt.
Dat eindvoorstel kreeg het kabinet uit
eindelijk omstreeks vijf uur voorgelegd.
De ministers konden vervolgens
slechts ja" of „nee" zeggen. De PvdA-
ministers beraadden zich vervolgens
nog enige tijd onderling. Daarna volgde
de stemming waar het voorstel van Van
(Slot zie pagina 6 kolom 4)
DEN HAAG - Premier Van Agt stapte nog even uit zijn auto op het Binnenhof om
nog een paar journalisten te woord te staan, na de schorsing van het kabinetsbe
raad over de voorjaarsnota.
Eindvoorstel
De breuk ontstond toen dinsdagmid
dag in het kabinet gestemd moest wor
den over het eindvoorstel van minis
ter-president Van Agt voor de Voor
jaarsnota. De ministers van CDA en
D'66 stemden voor, die van de PvdA
tegen.
Daarop vroeg vice-premier Den Uyl
schorsing van het kabinetsberaad tot
woensdagmorgen tien uur voor beraad
met de top van de PvdA-Tweede Ka
merfractie. „De PvdA is nu aan zet", zei
premier Van Agt dinsdagmiddag. Dins
dagavond vond in Den Haag koortsach
tig beraad plaats tussen de ministers
uit het kabinet en hun Tweede-Kamer
fracties.
Volgens de premier kan aan het voor
stel niets meer veranderd worden. „Er
valt niet meer over te praten. Het is een
besluit van het kabinet in meerder
heid". Toch probeerden de fractielei
ders gisteravond laat nog of er inhoude
lijk tot overeenstemming te komen
valt.
PvdA-leider Den Uyl kwam aan het be
gin van de kabinetszitting, 's middags
BUENOS AIRES/LONDEN/NEW
YORK (RTR/AFP/UPI) - Argentinië
heeft dinsdag aangekondigd ieder
Brits schip of vliegtuig in het zuidelij
ke deel van de Atlantische Oceaan aan
te vallen dat het als een bedreiging
voor zijn veiligheid beschouwt. Een
Brits oorlogsschip heeft dinsdagoch
tend bij de Falkiand-Eilanden een
vaartuig beschoten en premier That
cher verklaarde in het lagerhuis dat
het voortduren van de onderhandelin
gen met de Verenigde Naties militair
ingrijpen niet uitsluit.
Volgens het militaire opperbevel in
Buenos Aires is tot de Argentijnse
maatregel besloten „wegens de voort
durende agressieve houding van Groot-
Brittannië".
Volgens het dagblad Conviccion, dat
nauwe betrekkingen onderhoudt met
de marine, betekent de maatregel dat
Argentinië zijn strikt defensieve hou
ding heeft verlaten en in het offensief is
gegaan. „Afgeleid kan worden dat Ar
gentinië bereid is de aanvoerlijnen van
de (Britse) vloot aan te pakken", aldus
het blad. De Britse premier Thatcher
weigerde dinsdagmiddag tijdens het
vragenuurtje in het lagerhuis Argenti
nië de soevereiniteit over de eilanden in
het vooruitzicht te stellen. Argentinië
moet niet aan onderhandelingen begin
nen met het idee dat het daarmee uit
eindelijk de soevereiniteit krijgt, aldus
de premier.
VN
De pogingen van VN-secretaris-gene-
raal Perez-de Cuellar het geschil te be
slechten bevinden zich in een kritieke
fase aldus waarnemers in New York.
Een woordvoerder van de VN vermeed
dinsdag uitdrukkelijk een oordeel over
de stand van zaken te geven. Perez ver
klaarde dinsdag meer tijd nodig te heb
ben om een bestand tussen de twisten
de partijen uit te werken. Britse func-
ajacied
81mon Tahamata. al twee seizoenen
onder contract bü het Belgische Stan
dard Luik. vertoeft in zijn hart nog al
tijd in Nederland, meer bepaald in Am
sterdam. Tahamata: 'Ik voel me nog
altijd Ajacied. maar de kans dat ik de
eerstkomende jaren weer in Amster
dam speel, is minimaal'. Vanavond
speelt Tahamata met Standard Luik
de finale van het Europa Cup n-toer-
nooi ln en tegen Barcelona.
PAGINA 15
concessiesysteem
De federatie van omroepverenigingen,
een samenwerkingsverband van
NCRV, VARA en KRO, pleit voor de
Invoering van een concessiesysteem
met maximaal vijf omroeporganisa
ties,
PAGINA 17
investeren
n de Nederlandse Ex-
,e regering
AMSTERDAM (ANP) - Het is dinsdag
middag en -avond in Amsterdam tot
ongeregeldheden gekomen nadat amb
tenaren van gemeentewerken op last
van het gemeentebestuur de vijf krui-
voor het Amerikaans consulaat
hadden verwijderd. Dit gebeurde na
dat de mobiele eenheid enkele tiental
len jongeren, die zich aan de kruisen
hadden vastgeklampt, hadden verwij
derd.
Daarbij deden zich enkele scher-
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 13.
Varia: 14.
Radio en televisie: 15.
Financiën: 17.
mutselingen, maar geen ernstige inci
denten voor.
De gemeente bracht de kruisen over
naar het Leidsebosje. Daar zijn ze later
in overleg met het gemeentebestuur
weggehaald door het El-Salvadorcomi-
té. omdat 'van andere zijde' gedreigd
was de kruisen weg te halen en naar het
Museumplein terug te brengen. Het El-
Salvador-Comité wilde onwaardige to
nelen bij het gedenkteken van de ver
moorde IKON-journalisten voorko
men. Gisteravond om half negen kwam
het tot ongeregeldheden in Amster
dam. Groepen jongeren trokken door
de stad en een aantal demonstranten
plaatsten opnieuw een kruis op het Mu
seumplein. De ME kwam op verschil
lende plaatsen in de stad in actie en
verrichtte enkele arrestaties.
Bij de Bank of America werden de rui
ten ingegooid. Leden van het El-Salva-
dor-Comité hebben dinsdag de naam
plaat van het Salvadoriaanse consu
laat aan de J. J. Viottastraat in Amster
dam verwijderd. Vervolgens werden de
letters FMLN (Nationaal Militair Be-
vrijdingsfront) op het gebouw aange
bracht
De iamilies van de in El Salvador omge
komenjournalisten en de IKON betreu
ren het zeer dat het niet mogelijk is ge
bleken de kruisen te verplaatsen zon
der gebruik van geweld. Dit geweld
heeft nieuw leed toegevoegd aan een
toch al zwaar te dragen persoonlijk
rouwproces, aldus de IKON dinsdag
middag in een verklaring, mede na
mens de families uitgegeven. De Salva
doriaanse autoriteiten hebben nog
steeds geen antwoord gegeven op het
verzoek van de Nederlandse regering
om de sergeant en leden van de legerpa
trouille. die waren betrokken by de
dood van de vier IKON-journalisten te
mogen spreken. Dit heeft de woord
voerder van buitenlandse zaken dins
dag in Den Haag meegedeeld.
Het is duidelijk dat de regering de
komst naar Den Haag en de getuigenis
van de verzetsstrijder 'Martin', die aan
wezig was bij de dood van de vier Neder
landers. probeert te gebruiken om de
Salvadoriaanse autoriteiten ertoe te
bewegen de sergeant en leden van de
patrouille te laten horen. De woord
voerder verklaarde namelijk dat de re
gering er de voorkeur aan geeft haar
conclusies uit het verhoor van 'Martin'
te publiceren tegelijk met conclusies
uit verhoren van de Salvadoraanse mi
litairen. Maar indien San Salvador zou
laten weten dat de sergeant en zijn
manschappen pas over enkele weken
voor de Nederlandse onderzoekers be
schikbaar zullen zijn, zullen de conclu
sies uit het verhoor van Martin' bin
nenkort worden gepubliceerd.
LONDEN iAP> - Prins Philip, echt
genoot van koningin Elizabeth 11.
een vurig milieubeschermer, heeft
dinsdag de gedachte geopperd dat
de Britse vloot voor de Falkland-
Eilanden misschien de echo van
walvissen abusievelijk houdt voor
de signalen van Argentijnse onder-
zeeers en zodoende mogelijk een
groot aantal walvissen heeft ge
dood.
De prins van Edinburgh zei dit in
een toespraak voorde raad van mi
lieubescherming in Londen.
De breuk van
besluiteloosheid
Het
Of
tionarissen toonden zich niet optimis
tisch over het verloop van de onderhan
delingen. Een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken
noemde de toestand 'kritiek'. Volgens
een Argentijnse regeringswoordvoer
der vreest men in Buenos Aires dat Lon
den de onderhandelingen afbreekt.
Zeestraat
Een Brits fregat, waarvan de naam niet
is bekendgemaakt, heeft dinsdagoch
tend in de duisternis een niet nader om
schreven Argentijns schip beschoten in
de zeestraat tussen de eilanden oost- en
west-Falkland, de Falkland Sound.
Volgens een woordvoerder van het mi
nisterie van defensie bestaat er geen ze
kerheid dat het schip is geraakt en ge
zonken. Een militaire woordvoerder in
Buenos Aires ontkende dat een Argen
tijns oorlogsschip is beschoten.
Paus
Paus Johannes Paulus zal zijn bezoek
aan Groot-Brittannië afzeggen als de
vijandelijkheden met Argentinië mid
den volgende week niet beëindigd zijn.
Dit heeft kardinaal Base Hume, de lei
der van de R.-K. Kerk in Engeland,
dinsdag meegedeeld na terugkeer van
een ontmoeting met de paus in Rome.
ret kabinet-Van Agt n is
lop sterven na dood. Als
na de breuk van gisteren over
EgjjrfSJ de invulling van de 'vermeen-
pgjaj de' overeenstemming over de
Voorjaarsnota vandaag als
nog zou blijken dat het met veel medi
sche kunstgrepen toch op de been zou
kunnen blijven is het zelfs de vraag of
Nederland daarmee zo gelukkig zou
moeten zijn. De moeilijk geboren coali
tie van CDA. PvdA en D'66 - vorig jaar
steeds bestempeld als de enig mogelij
ke samenstelling - is in feite bezweken
aan besluiteloosheid. Een kwaal, die de
club vanaf de eerste dag van haar optre
den. heeft aangetast en sindsdien niet
meer heeft losgelaten. Fractieleider
Brinkhorst van D'66 gebruikte gister
avond de term 'rondzingen', toen hij
poogde uit te leggen hoe het besluitvor
mingsproces binnen deze regerings
ploeg zich de afgelopen maanden heeft
voltrokken. Of liever gezegd: uitbleef.
De kamerverkiezingen van mei 1981
zijn al weer een jaar achter de rug. Wie
probeert aan te duiden tot welke maat
regelen inmiddels ter bestrijding van de
economische crisis (doelstelling num
mer één) is besloten, komt tot een ma
ger resultaat. Gebrek aan onderling
vertrouwen heeft het optreden van het
kabinet getypeerd. En bij de Voorjaars
nota is dat tenslotte opengebarsten.
Ondanks alle fraaie benamingen die
het Goede Vrijdag-akkoord van het
kabinet over de Voorjaarsnota-1982
meekreeg, toen het na de zoveelste slo
pende nachtelijke zitting aan de bui
tenwereld werd gepresenteerd, is de be
reikte overeenstemming zo lek als een
mandje gebleken. De afspraken waren
vaag. voor meerderlei uitleg vatbaar en
kort daarna ook feitelijk achterhaald.
Alles wat er in de weken nadien is ge
beurd - tot en met de beslissing gister
middag over het zogeheten eindbod
van Van Agt - heeft de betrekkelijkheid
van het compromis dik onderstreept.
Op zich was het al een veeg teken dat er
weken en weken voor nodig waren om
de 'invulling' van de overeengekomen
maatregelen op papier te krijgen.
Kwam bij dat de PvdA in eigen huis
laaiende ruzie kreeg over de vraag of de
socialistische bewindslieden nog wel
konden blijven zitten in een kabinet dat
- onder druk van een voortgaande eco
nomische verslechtering - met zijn be
leid toch steeds verder begon af te wij
ken van het regeerakkoord, waarop
CDA, PvdA en D'66 vorig jaar met el
kaar in zee waren gegaan. PvdA-voor-
zitter Max van den Berg heeft de tegen
stellingen over dit probleem tussen mi
nisters en partijorganen met zijn (aan
vankelijk) sterk afwijzende houding
stevig aangescherpt. Bovendien raakte
minister Den Uyl in extra grote moei
lijkheden. toen hij zich genoodzaakt
zag zijn ziektewetvoorstellen terug te
nemen. De lastenverlichting voor het
bedrijfsleven, waarmee in deze verguis
de plannen was gerekend, moet nu el
ders worden weggehaald. En daar
stond dan weer tegenover dat de PvdA
zichzelf in het beleid steeds minder be
gon te herkennen, nu er wèl voortdu
rend zwaardere bezuinigingen worden
gevergd, maar de ruimte voor een actief
werkgelegenheidsbeleid er met de dag
krapper op lijkt te worden.
Sinds vorige week vrijdag is ook de
sfeer in het kabinet aanzienlijk ver
slechterd. Irritaties namen toe, span
ningen liepen op. De taxaties over de
kansen op overeenstemming, waaraan
met name PvdA-ministers zich gisteren
waagden voordat zij aan het uiteinde
lijk beslissende beraad begonnen, wa
ren wat dat betreft tekenend. Een
breuk was dan ook onvermijdelijk ge
worden. Nóg korter dan mogelijk de
grootste pessimist onder de bewindslie
den in dit strompelende kabinet-Van
Agt n durfde gokken heeft het akkoord
over de Vooijaarsnota de schijn van een
oplossing kunnen ophouden. Er was al
leen maar een brandje geblust. En dan
nog zo slecht dat de oude vuurhaard
onmiddellijk na het vertrek van de
brandweer opnieuw begon te smeulen.
De perspectieven voor wat er na de in
nerlijke breuk in het kabinet moet ge
beuren zijn niet bijster bemoedigend.
Nieuwe verkiezingen, een nieuwe kabi
netsformatie. - het levert in eerste in
stantie niet veel meer op dan een perio
de van opmeuw uitstel van beslissingen
terwijl die juist zo hard nodig zijn, Een
rompkabinet van CDA en D'66, eventu
eel met gedoogsteun van de WD (aan
genomen dat D'66 daarvoor te vinden
zou zijn) is al evenmin aanlokkelijk.
Voorttobben op de manier waar Neder
land ook niet veel wijzer van is gewor
den? De luxe van verloren jaren accep
teren is er in ieder geval niet meer bij.
vdM
De eerste kamer heeft dinsdag het
wetsontwerp aangenomen ter goedkeu
ring van het protocol bij het NAVO-ver
drag waarin in beginsel de toetreding
van Spanje tot de NAVO wordt gere
geld. Net als in de tweede kamer heeft
de fractie van de PvdA in de senaat te
gen gestemd.
De Zuidafrikaanse premierPietei
Botha, heeft dinsdag in het parlement
bekendgemaakt dat een Sowjetrussi-
sche spion, majoor Aleskei Michailo-
witsj Kozlov, die in 1980 in Zuid-Afrika
was gearresteerd, „in Europa" is uitge
wisseld tegen acht „belangrijke" Weste
lijke spionnen en een Zuidafrikaanse
soldaat die sinds 1978 in Angola gevan
gen werd gehouden.
