PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BRITS SCHIP
VERNIETIGD
Vrij-af zonder snipperen
GETUIGE DOOD IKON-
PLOEG IN NEDERLAND
kleintjes
WILD VEULEN GEBOREN
Argentijnen slaan terug
DODEN HERDACHT
vandaag"
Ondervraging op buitenlandse zaken
ONZIN
RECHTER: 5 MEI NATIONALE FEESTDAG
Zon-regen-zon
Perioden met zon en ook enkele buien
Uiddagtemperatuur ongeveer 14 gr.
Matige zuidwesten wind
225e jaargang no. 104
Woensdag 5 mei 1982
jfIDWOLDA (ANP) - In het bos achter de Ennemaborg in
Mldwolda is dinsdag het eerste wilde veulen sinds eeuwen in
Nederland geboren. Het dier. een hengst, is de zoon van Jota.
één van de twee drachtige Poolse Tarpan-paarden die eind
oktober vorig jaar naar ons land zijn gehaald. Naast een
hengst is toen ook de tweede merrie. Ozanka. naar Neder
land gekomen. Zij verwacht haar kleintje over twee weken.
De drie Poolse paarden zijn hierheen gehaald door de stich
ting Tarpan. Het Tarpanpaard is een oud-Europees bos-
paard dat nog aan het einde van de vorige eeuw in Polen
voorkioam. De Tarpans die daar nu nog rondlopen zijn er
afstammelingen van. De dieren zijn in het Midwolder bos
uitgezet omdat ze er voor kunnen zorgen dat dit bos weer een
oerbos wordt, ze eten veel overtollig onkruid weg. waardoor
de overwoekering uitblijft. Het experiment met de paarden
verloopt volgens voorzitter Poortinga van de stichting voor
spoedig.
(Van onze correspondent)
LONDEN - De Britse geleide wapenjager 'Sheffield' is
gistermiddag na een raketaanval door een Argentijns
vliegtuig in brand gevlogen en gezonken. Daarbij zijn
waarschijnlijk 30 Britse marinemannen om het leven
gekomen, zo heeft de minister van defensie, John
Nott, gisteravond in het Lagerhuis meegedeeld.
Voorts is gisteren bij nieuwe
Britse bombardementen op de
Falkland Eilanden een Sea-
Harrier-straaljager door Argen
tijns luchtdoelgeschut neerge
schoten. De piloot van de Har
rier werd gedood, toen zijn
uitgaansverbod
Met Ingang van dinsdagavond geldt in
de Poolse hoofdstad Warschau weer
een uitgaansverbod. Ook in een groot
aantal Poolse provincies is een derge
lijke maatregel van kracht geworden.
Na de onlusten van maandag zijn bijna
1400 mensen gearresteerd.
PAGINA 7
woningmarkt
De daling van de hypotheekrente en
de lage prijzen van koopwoningen ver
oorzaken een licht herstel van de wo
ningmarkt in Zeeland. De afdeling
Zeeland van de Nederlandse Bond van
Makelaars verwacht dat deze trend
zich zal voortzetten. Vooral de goedko
pere huizen vinden betrekkelijk snel
een koper. De markt voor recreatiewo
ningen licht nog plat, maar ook hier
zien de makelaars lichtpuntjes.
PAGINA 9
rsv beperkt verlies
Ri)n-Schelde-Verolme heeft vorig jaar
aanmerkelijk minder verlies geleden
dan in 1980. Het bedrijfsresultaat van
de Nederlandse groepen van het con
cern is sterk verbeterd Het totale ver
lies van de onderneming bleef beperkt
tot 8.4 miljoen gulden.
professioneel
Beroepswielrenner worden en meteen
een wedstrijd winnen Die unieke pres
tatie leverde René Koppert dinsdag in
de proloog van de Ronde van Rcman-
diè Koppert. nieuweling in de ploeg
van Peter Post. won de openingstijdrit
voor zijn ploeggenoot Ad Wijnabds.
PAGINA 19
vüegtuig neerstortte, aldus het
ministerie.
Met het verlies van de Sheffield en de
Harrier zijn de eerste doden aan Britse
kant gevallen in het conflict met Ar
gentinië over de Falkland Eilanden.
Naar later werd bekend gemaakt, is de
'Sheffield', die 270 man aan boord bad.
geraakt door een Exocet>raket, die
werd afgeschoten door een Argentijnse
bommenwerper - een in Frankrijk ge
bouwde super Etendard - van een af
stand van meer dan 30 kilometer. Een
eerste raket miste doel. maar de tweede
raakte vol de controlekamer, die in het
midden van het schip is gelegen. Daar
door ontstond een felle brand, die niet
meer bedwongen kon worden.
De bemanning van de Sheffield was op
het moment van de raketrinslag in de
oorlogsposities. Dit houdt in dat velen
van hen op het moment dat de raket
doel trof, in of in de buurt van de contro
lekamer moeten hebben verbleven.
Toen duidelijk was dat het schip niet
meer te redden was, is door de comman
dant opdracht gegeven in de redding
boten te gaan. Alle bemanningsleden
die de Sheffield hadden verlaten, wer
den later opgepikt.
Zeker is inmiddels, dat de 'Sheffield'
werd aangevallen terwijl het schip bin
nen de oorlogszone rond de Falkland
Eilanden patrouilleerde
Premier Margaret Thatcher was ontzet
toen ze gisteravond van het nieuws op
de hoogte werd gebracht. De premier,
die eerder 's middags voor het Lager
huis nog verklaard had dat ze met de
voortdurende angst leefde dat de Ar
gentijnse marine een doorbraak zou for
ceren. heeft onmiddellijk het oorlogs
kabinet bijeen geroepen.
Het verlies van de nog nieuwe 'Shef
field' is in Engeland zeer hard aange
komen. Minister van defensie Nott zei
niettemin dat de oorlogsvloot op de
normale voet zijp werk zal blijven
doen. Het Britse ministerie van bui
tenlandse zaken gaf slechts als com
mentaar dat het zoeken naar een
vreedzame oplossing zal worden
voortgezet.
Bij de aanvallen van Britse straaljagers
op de vliegvelden van de Falkland Ei
landen, die bij Port Stanley en Goose
Green, was gisteren dezelfde strategie
gekozen als zaterdag, toen ook eerst
een Vulcan-bommenwerper en daarna
Harrier-straaljagers de vliegvelden
bombardeerden. Foto's hebben aange
toond dat bij deze aanvallen de lan
dingsbanen goeddeels werden vernie
tigd. Een tweede aanval was echter no
dig. aldus minister Nott (defensie) giste
ren in het Lagerhuis, om ook lichte be
voorradingsvliegtuigen het gebruik
van de vliegvelden onmogelijk te ma
ken.
Toen Nott 's middags zijn verklaring
over de aanval op de vliegvelden voor
las, zei hy niets over de neergeschoten
Britse straaljager. De naam van de om
gekomen piloot werd gisteravond nog
niet bekend gemaakt, omdat zijn fami
lie nog moet worden ingelicht.
Debat
In het Britse Lagerhuis is gisteren ge
debatteerd over de escalatie van hel
Falkland-conflict. Het debat was voor
al gewijd aan de ramp met de Argen
tijnse kruiser 'General Belgrano', die
maandag met meer dan duizend man
aan boord zonk. na zondag door twee
torpedo's te zijn geraakt. Die torpedo's
werden afgeschoten door de Britse on
derzeeboot 'Conqueror'.
Van de in totaal 1042 opvarenden van
de 'General Belgrano' zijn er tot dusver
680 gered, zo is dinsdagavond om 21.00
uur Nederlandse tijd officieel in Buenos
(Slot zie pagina 4 kolom 7)
omroepen
Minister Van der Louw dreigt alle om
roepen met uitzondering van de
VPRO met intrekking van hun zend
machtiging als zü met binnen een hall
jaar hun nevenactiviteiten aanpassen
aan de wettelijke regels De omroepen
krijgen drie maanden de tijd om de re
geringscommissaris van de door hun
beoogde maatregelen op de hoogte te
brengen
PAGINA 21
arbeidsplaatsen weg
Het elektrotechnische concern Holec
wil trachten door een drastische reor
ganisatie het hoofd boven water te
houden. Van de zesduizend arbeids
plaatsen van het bedrijf zouden er 1200
moeten verdwijnen.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 15.
Varia: 17.
Radio en televisie: 19.
Financiën, economie: 21.
AMSTERDAM (ANP) - Koningin Beatrix en prins
Claus hebben dinsdag in Amsterdam deelgenomen aan
de nationale herdenking van de gevallenen in de twee
de wereldoorlog.
In de Nieuwe Kerk werd een herdenkingsdienst gehou
den. waarna koningin en prins als eersten een krans
legden bij het nationaal monument op de Dam. Namens
alle nabestaanden van slachtoffers van de oorlog in Ne
derland en daarbuiten legden vervolgens twee nabe
staanden een krans Verder werden twee kransen gelegd
door premier Van Agt en de ministers van defensie en
erm namens de ministerraad en door de chefs van sta
ven Vertegenwoordigers van organisaties van oud-ver
zetsstrijders, oud-militairen en oorlogsslachtoffers leg
den daarna nog 23 kransen.
De plechtigheid werd besloten met een défilé, muzikaal
omlijst door de koninklijke militaire kapel.
's Morgens waren er op de Nieuwe Oosterbegraafplaats
in Amsterdam al kransen gelegd bij de graven van geval
len militairen en verzetsstrijders. In het begin van de
avond werd een stille tocht gehouden van de Nassauka-
de naar de Dam. Na de gebruikelijke twee minuten stilte
hield burgemeester Polak een toespraak, gevolgd door
een declamatie van Hans Croiset. De plechtigheid werd
besloten meteen kranslegging door een vertegenwoordi
ger van het college van b. en w
Enkele duizenden mensen hebben dinsdagavond mee
gelopen in de stille tocht naar het verzetsmonument bij
de fusiiladeplaats op de Waalsdorpervlakte.
Ook in de tweede kamer is dinsdag aandacht geschon
ken aan de jaarlijkse dodenherdenking. Kamervoorzit
ter dr D. Dolman legde bij de erelijst van gevallenen in
de hal van het kamergebouw aan het Binnenhof een
krans van witte anjers
In Zeeland werden - door de gehele provincie - herden
kingen gehouden.
(Zie ook pagina 5).
DEN HAAG - Een getuige van het neerschieten van de vier IKON-journal isten op
17 maart in El Salvador is in Nederland en wordt momenteel gehoord door
medewerkers van het ministerie van buitenlandse zaken. Een woordvoerder van
het ministerie heeft dit bericht niet tegengesproken. Het zou hier gaan om een
van de vier guerillastrijders. die de Nederlandse tv-ploeg kwamen ophalen. De
getuige wist te ontkomen tijdens het fatale vuurgevecht.
De „minister van buitenlandse zaken"
van het gemeenschappelijk verzets-
front FDR, Samayoa. bevindt zich ook
in Nederland. Hij heeft in een via de
Amerikaans dorp
kiest voor een
atoomvrije zone
GARRETT PARK (RTR/DPA) - De
1.200 inwoners van de Amerikaanse ge
meente Garrett Park, slechts 24 km
van het Witte Huis, hebben maandag
met grote meerderheid besloten dat
hun gemeenschap de eerste atoomvrije
zone in de Verenigde Staten wordt,
In deze woonplaats van regeringsamb
tenaren en middenstanders stemden
245 burgers voor en 46 tegen een wets
voorstel om het vervoer, de opslag, of de
produktie van kernwapens binnen de
gemeentegrenzen te verbieden. De
nieuwe wet is symbolisch omdat er
geen straffen staan op overtreding van
de wet. Maar burgemeester Don Maider
zei: „Dit is voor ons de enige manier om
de regering duidelijk te maken hoe wij
over deze kwestie denken
IKON verspreide verklaring laten we
ten dat het FDR zich heeft ingespannen
om „de enige overlevende" van het
vuurgevecht. Martin, uit El Salvador te
krijgen om hem aan de Nederlandse re
gering en de pers te presenteren. Dat
laatste zal donderdag gebeuren. Overi
gens was tot nu toe steeds aangenomen
dat twee mensen het vuurgevecht had
den overleefd.
Martin zou, aldus de verklaring van Sa-
moya. gedetaileerd op de hoogte zijn
van hel gebeuren en „voor de regering
en bevolking in Nederland duidelijk
maken dat er inderdaad sprake is van
moord".
De woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken. Jan Willem
Bertens. die op last van de regering eer
der zelf een onderzoek ter plaatse in
stelde. zei gisteren nog niet te kunnen
inschatten wat de waarde van hun ge
tuigenis kan zijn. Daarbij speelt een rol
dat sinds het incident meer dan zes we
ken zijn verstreken.
De Argentijn Sevastian Guillermo
Lopez, werkzaam als docent aan het
kunsthistorisch instituut van de uni
versiteit van Amsterdam kan binnen
kort worden uitgewezen. De raad van
State heeft maandag het verzoek van
Lopez en de universiteit tot. opschorting
van zijn uitwijzing tot is beslist over zijn
verzoek tot politiek asiel afgewezen.
BRUSSEL (ANP' - .fk moet nu ophouden, anders ga ik onzin zeggen" Met
deze woorden sloot de secretaris-generaal van de NAVO. mr Joseph Luns.
dinsdag in het NAVO-hoofdkioartier in Brussel een persconferentie af over
het NAVO-boekje waann de beivapemng van de NAVO en die van de landen
van het Pact van Warschau met elkaar worden vergeleken Luns was bang
onzin te gaan zeggen, omdat hij 'geen autoriteit is op ieder terrein, een
bekentenis die u misschien zal verbazen', aldus de secretaris-generaal.
izie ook pagina 13)
De Britse geleide wapenjager
Sheffield (D80, voorgrond). (Op
de achtergrond het bevoorra
dingsschip Green Rover).
De Britse atoomonderzeeër
Conqueror die het Argentijnse
schip general Belgrano tot zin
ken heeft gebracht.
ZUTPHEN (ANP) - Twee werkenmers
van de rechtswetenschappelijke uitge
verij van Kluwer in Deventer hebben
volgens hun cao recht op een vrije dag
op 5 mei (vandaag), met behoud van
salaris. Kluwer heeft volgens die cao
de plicht om de werknemers vrij te ge
ven. Die cao dient zo te worden uitge
legd. dat de daarin bedoelde nationale
feestdag dezelfde is als die de regering
voor ogen had met het aanwijzen van
de vijfde mei als jaarlijks te vieren be
vrijdingsdag.
Tot die uitspraak kwam dinsdag kort
voor middernacht de president van de
rechtbank in Zutphen mr. J Bellaartin
het kort geding dat twee leden van de
ondernemingsraad van de Deventer
Kluwervestiging hadden aangespan
nen tegen hun directie, omdat die wei
gerde 5 mei als nationale feestdag en
dus als vrije dag voor de werknemers te
erkennen. De ondernemingsraad van
de rechtswetenschappelijke uitgeverij
van Kluwer. waar 350 mensen werken,
overwoog dinsdagnacht om vandaag
ook alle andere werknemers op te roe
pen om van hun vrije dag te gaan genie
ten.
Eerder op de dag besloot de president
van de Utrechts rechtbank, mr. V. J A.
van Dijk in een kort geding dat een
werknemer van de Utrechtse uitgeverij
A. Oosthoek (werkmaatschappij van
Kluwer) op 5 mei recht op een vrije dag
heeft, zonder dat hem dat een snipper
dag kost.
Mr Van Dijk ging bij zijn vonnis in op
een koninklijk besluit van 12 maart van
dit jaar, waarin de aanwijzing van 5 mei
als bevrijdingsdag de woorden natio
nale feestdag' weliswaar niet voorko
men, maar naar zijn oordel komt de
strekking van dat besluit erop neer 5
mei als nationale feestdag aan te wij
zen Ook noemde mr. Van Dijk een brief
van premier Van Agt op 22 december
1980, waarin 5 mei onvoorwaardelijk
een nationale feestdag wordt genoemd
In artikel 13 van de cao voor het boe
kenbedrijf. die eind vorig jaar door on
derhandelaars van werkgevers en werk
nemers is opgezegd, maai- die volgens
de presiden nog zijn nawerking heeft,
staat dat werknemers in het boekenbe
drijf recht op een vrije dag hebben op
christelijke feestdagen, koninginnedag
en nationale feestdagen.
De hoofddirectie van Kluwer heeft be
kendgemaakt dat haar dochteronder
neming Oosthoek in hoger beroep zal
gaan.
De FNV leidt uit het vonnis af. dat dc
bedrijven nu eigenlijk hun werkne
mers op 5 mei vrij moeten geven. De
werkgeversorganisaties VNO en NCW
blijven echter van mening dat de be
drijven op bevrijdingsdag geen extra
vrije dag hoeven te geven.
Een grote meerderheid van het Oost
hoek-personeel heeft besloten vandaag
niet op het werk te verschijnen en be
vrijdingsdag als een vrije dag te be
schouwen
Soortgelijke beslissingen zijn volgens
Meerman gevallen op personeelsverga
deringen bij twee andere uitgeverijen
van Kluwer, Kosmos in Amsterdam en
Veen in Utrecht.
Oorlog ter zee
[n enkele dagen tijd heeft
het conflict om de Falk-
land-eilanden een dramati
sche wending genomen. De
zee-oorlog tussen Groot-Brit-
tanniè en Argentinië is nu in
alle hevigheid losgebarsten De schok-
therapie van Engeland ten opzichte
van van Argentinië - toenemende di
plomatieke. economische en militaire
druk - lijkt een tegenovergestelde uit
werking te hebben. Sinds de Britten za
terdag de vijandelijkheden hebben ge
opend. is de stemming ui Argentinië
grimmiger dan ooit, krijgt de junta in
Buenos Aires steeds meer steun en ne
men in West-Europa de twijfels toe over
de actie van Groot-Brittanmë Militair
gezien sloeg Engeland maandag een
grote slag door het tot zinken brengen
van de kruiser 'General' Belgrado',
maar het antwoord van Argentinië liet
nauwelijks vierentwintig uur op zich
wachten. Gisteren verloren de Britten
de geleide wapenjager 'Sheffield' die
door Argentijnse raketten ln brand
werd geschoten. De oorlog in de
zuidelijke Atlantische Oceaan ls door
de jongste gebeurtenissen snel geesca-
leerd. Wat de Engelsen aanvankelijk
een strafexpeditie leek zonder al te veel
risico, begint meer en meer uit te
groeien tot een omvangrijke oorlog tus
sen twee tot de tanden bewapende na
ties. die bereid en in staat zijn die wa
pens te gebruiken. In één klap maakten
de Argentijnen gisteren duidelijk - tot
dan hadden zij militair nauwelijks iets
laten zien - dat de Britten minder supe
rieur zijn dan algemeen werd aangeno
men. Het gaat er nu naar uitzien, dat de
Slag om de Falkland-eilanden aan bei
de zijden grote offers zal vragen. Dat
zijn de Falkiands niet waard.
Premier Margaret Thatcher kan nau
welijks volhouden, dat het doel de
middelen heiligt. Geweld mag niet wor
den beloond, zo heeft de Britse premier
de wereld herhaaldelijk voorgehouden.
Als je toegeeft aan agressie is het hek
van de dam; geen staat en geen samen
leving kan zich onder een dergelijke
dreiging veilig voelen. Principieel heeft
de Britse premier een juist uitgangs
punt betrokken, maar het 'antwoord'
van de Britten op de Argentijnse uitda
ging is buiten proporties, zoals de afge
lopen dagen kon worden vastgesteld.
Londen heeft onvoldoende wegen ge
zocht om het conflict op andere dan mi
litaire wijze tot een oplossing te bren
gen. Whitehall is er kennelijk van uit
gegaan, dat groot machtsvertoon vol
doende zou zijn om de Argentijnen te
dwingen VN-resolutie 502 uit te voeren,
waarin om terugtrekking van de Argen
tijnse troepen wordt gevraagd. Een
misrekening van jewelste van de poli
tieke en militaire leiders in Londen. De
euforie van de eerste dagen over het
sturen van een machtige armada is
voorbij in Groot-Brittanniè. Meer en
meer begint de bevolking zich af te vra
gen of de verre Falkland-eilanden wel
het leven van Engelse militairen waard
zijn. Het Engelse blad The Guardian'
verwoordde maandag de onlustgevoe
lens aldus: „Waar we mee bezig zijn is
eilanden met geweld te veroveren, die
we straks door onderhandelen weer zul
len weggeven" Het staat voor de meer
derheid van de Britten vast. dat er een
tijd zal komen, waarop de geografisch
tot Argentinië behorende eilanden ook
daadwerkelijk onder Argentijns be
stuur zullen komen. De vraag is slechts
Wanneer0
Opvallend is de terughoudendheid,
waarmee de landen van de Europe
se Gemeenschap op de jongste gebeur
tenissen reageren. Langzamerhand be
gint het besef door te breken, dat de
Westeuropese landen zich wat al te snel
en kritiekloos achter Engeland hebben
gesteld in het conflict over de Falkland-
eilanden. Nu het niet langer gaat om
een onbeduidend conflict op grote af
stand. beseft» de Atlantische Gemeen
schap plotseling, dat aan een oorlog
tussen Groot-Brittanniè en Argentinië
vele gevaren zijn verbonden. Toen de
Verenigde Staten ruim twee jaar gele
den bij de Atlantische bondgenoten
aandrongen op onvoorwaardelijke
steun inzake Afghanistan, stelde West-
Europa zich heel genuanceerd op. In
hun veroordeling van agressor Rusland
gingen de Westeuropese landen lang
niet zover als de VS In de crisis rond de
Falkland-eilanden leek het er aanvan
kelijk op, dat steun van de EEG aan
Groot-Brittannië slechts van morele
betekenis zou zijn voor de Engelsen en
verder nauwelijks gevolgen zou heb
ben. Nu de zaken plotseling geheel an
ders uitpakken, begint Europa zich wat
kritischer op te stellen. Dat werd hoog
tijd, hoewel vraagtekens gezet kunnen
worden bij de motivering die er aan ten
grondslag ligt. Eén ding hebben de
Westeuropese landen echter goed be
grepen: de grimmigheid van de toch
nog vrij plotseling in alle hevigheid los
gebarsten oorlog tussen Groot-Bnttan-
nië en Argentinië zal op korte termijn
plaats moeten maken voor bezinning
en heroverweging wil deze plaatselijke
zee-oorlog geen deel gaan uitmaken
van een conflict op groter schaal. Dim
DEN HA AG-De CD A-fractie inde Eer
ste Kamer handhaaft haar bezwaren
tegen het parlementair enqu'terecht
voor minderheden in de erste or Twee
de Kamer. Wanneer de christen-demo
craten niet binnen een week van me
ning veranderen, zal een grondwets
wijziging die de minderheid dat recht
wél wil verlenen schipbreuk leiden.
CDA-woordvoerder Kaland toonde
zich dinsdag bij de voortgezette behan
deling van de grondwetswijziging in de
Eerste Kamer niet onder de indruk van
het klemmende beroep dat minister
Van Thijn (binnenlandse zaken) een
week geleden op zijn fractie deed
