PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Amerika kiest partij
voor Groot-Brittannië
Koninklijke familie vierde gure
koninginnedag in het noorden
'Positief gesprek'
Kaunda en Botha
GROOT,
Zeeland vierde koninginnedag
Van Agt looft koningin
SANCTIES TEGEN ARGENTINIË
DE GROENE aV.
KOU HIELD VEEL MENSEN IN HARLINGEN VAN DE STRAAT
Bemanning
kotter gered
Aanhoudend koud
Eerst veel bewolking, later opklarin
gen en enkele buien. Middagtempera-
tuur ongeveer 9 graden. Westelijke
wind. boven land krachtig, aan de
kust en op het IJsselmeer krachtig tot
hard.
225e jaargang no. 101
Zaterdag 1 mei 1982
Automobielbedrijf
ónc&tAdaof lhi/t aafo's
A»l*h«>»lrMI 5-r «460 AC GoCS Telelooo 0*100-16810
DEN HAAG (ANP) - Een kuipje of
pakje margarine wordt binnenkort
minstens vier cent duurder. Halva-
rine gaat in elk geval drie cent per
250 gram in prijs omhoog.
De fabrieksprijs stijgt maandag 3
mei met respectievelijk zestien cent
(margarine) en twaalf cent (halvari-
ne) per kilo. De uiteindelijke winkel
prijs moet nog worden bepaald. Wan
neer de nieuwe consumentenprijzen
worden ingevoerd is afhankelijk van
de snelheid waarmee de huidige
voorraden worden verkocht.
De bond van Nederlandse margari
nefabrikanten in Den Haag heeft dit
vrijdag bekendgemaakt. De prijsstij
gingen die de fabrikanten doorvoe
ren zijn onder meer het gevolg van de
duurder geworden grondstoffen voor
margarine en halvarine, aldus secre
taris drs. G. Bertsch van de bond.
Met het ministerie van economische
zaken, dat toestemming moet geven
voor elke prijsverhoging, is overleg
gevoerd, aldus de secretaris.
HILVERSUM 'ANPi - Het werk
van koningin Beatrix in het afgelo
pen jaar heeft Nederland groter
faam bezorgd en de genegenheid
voor ons land verbreid en verdiept.
Premier Van Agt heeft dat vrijdag
gezegd in een toespraak ter gele
genheid van koninginnedag.
Van Agt zei dat de staatsbezoeken
die de koningin heeft afgelegd het
aanzien van Nederland hebben
verhoogd.
De premier prees eveneens de rol
van het staatshoofd in de jongste
kabinetsformatie, waarin zij vol
gens hem zich 'boven de politieke
woelingen' met grote toewijding
van haar taak heeft gekweten.
Falklandcrisis
De,
LONDEN-WASHINGTON-BUENOS AIRES - De Verenigde Staten hebben zich vrijdag achter
Engeland opgesteld in het conflict om de Falkland-eilanden. President Reagan heeft economische
en militaire sanctiès tegen Argentinië afgekondigd en Engeland steun beloofd bij een mogelijk
gevecht om de eilanden. De keuze, die in Engeland al enige dagen werd verwacht, werd bekendge
maakt door minister Haig (buitenlandse zaken), die de afgelopen weken als bemiddelaar in het
geschil is opgetreden. In die periode heeft Amerika nooit openlijk partij willen kiezen voor een
van de strijdende partijen.
Haig zei dat de situatie anders is gewor- met onmiddellijke ingang hebben stop- door de handel met het land vrijwel stil
komtteliggen. Tegelijkertijd zal aan de
Britse troepen bij de Falkland-eilanden
den nu Argentinië alleszins redelijke
vredesvoorstellen heeft verworpen.
..Omdat Argentinië niet bereid is ge
vonden compromissen te sluiten, moe
ten we overgaan tot concrete maatrege
len". aldus de bewindsman.
De maatregelen houden in, dat de VS
alle militaire verkopen aan Argentinië
PAGINA 2
containers
Het vertrek van de containerbedrij ven
IFF Europa bv en Seawheel Neder
land nv uit Vlisslngen-Oost betekent
een aanzienlijk verlies van het contai
nervervoer voor de nv Haven van Vlis-
siniren.
PAGINA 3
Bovendien zuilen geen export
kredieten meer worden verstrekt waar-
materiële steun worden gegeven. Er zal
echter geen sprake kunnen zijn van di
recte militaire betrokkenheid van de
VS bfj een gewapend conflict om de
Falkland-eilanden, aldus Haig
Haig voegde aan zijn woorden toe dat
een militaire oplossing van het geschil
op den duur geen stand zal kunnen
houden. Er zal een oplossing moeten
worden gevonden door middel van on
derhandelingen; een oplossing die
voor beide partijen aanvaardbaar is,
zo zei hij. Alleen zo kan aan een einde
loze reeks conflicten en veel onzeker
heid een eind worden gemaakt. De Ver
enigde Staten blijven dan ook bereid
(Slot zie pagina 3 kolom 5)
WASHINGTON - De Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken Alexan
der Haig heeft vrijdagmiddag bekend
gemaakt dat zijn land voor 100 procent
achter Groot Brittanniè staat in de cri
sis rond de Falkland Eilanden.
moord
Het communistische kamerlid en ge
westelijk partijsecretaris van Sicilië,
Plo la Torre, is vrijdag op klaarlichte
dag doodgeschoten in het hartje van
Palermo. La Torre had zijn hele leven
gewijd aan de bestrijding van de geor
ganiseerde misdaad op zijn eiland
PAGINA 7
stormvloed
Rijkswaterstaat onderzoekt of de pei
len voor stormvloedwaarschuwingen
in de sector Schelde opgetrokken kun
nen worden. Dat gebeurt met name op
verzoek van het provinciaal bestuur
Zeeland. Aanleiding: hogere water
standen en een grotere veiligheid. Na
gegaan wordt of de nieuwe peilen van
af het stormseizoen 1982-1983 al inge
voerd kunnen worden.
PAGINA 9
akkoord
De marathonvergadering van de Euro
pese landbouwministers in Luxem
burg is vrijdagmorgen na ruim 24 uur
onafgebroken onderhandelingen uit
eengegaan zonder definitief akkoord
over de nieuwe landbouwprijzen. Ze
ven landen van de Europese Gemeen
schap waren het eens over het nieuwe
prijzenpakket, maar Groot-Brittan-
nie, Griekenland en Italië handhaaf
den een voorbehoud.
PAGINA 11
goes-sluiskil
De zenuwen gierden door de keel tij
dens het vervolg van de voetbalwed
strijd Goes-Sluiskil. Bijna 400 toe
schouwers zorgden voor een anU Sluis-
ldlstemming. twee Goesenaren kregen
echter wegens ruw en onbeheerst spel
een boeking
PAGINA 25
De weergoden waren de Oranjecomité's weer eens niet gunstig gezind. Maar dat kon niet verhinderden dat in de
Zeeuwse steden en dorpen vrijdag jong en oud de straat opgingen om Koninginnedag '82 te vieren met muziek, sport en
spel. actief dan wel passief. En het enthousiasme was er niet minder om. Vooral ook de kleintjes trotseerden regen en
wind, zoals hier in Kloetinge. (zie ook pag. 2 en 5)
PRECIES OP DE GRENS
(Van onze correspondent)
JOHANNESBURG - De Zuidafrikaan-
se premier Pieter Wilhelm Botha en de
Zambiaanse president dr. Kenneth
Kaunda hebben vrijdag een gesprek
gevoerd over de explosieve situatie in
zuidelijk Afrika. Na afloop van de be
spreking, die plaats vond op een tot de
centimeter nauwkeurig bepaalde
plaats precies op de grenslijn tussen
Botswana en Zuid-Afrika, gaven beide
leiders een gezamenlijk communiqué
uit. Daarin werd niet meer gezegd dan
dat Kaunda en Botha op een positieve
manier vrijuit hun standpunten over
het gebied hadden uitgewisseld.
Het was de eerste ontmoeting tussen
Botha en een prominente zwarte Afri
kaanse leider. Zeven jaar geleden voer
de Kaunda al een gesprek met de toen
malige Zuidafnkaanse premier Baltha-
sar Vorster in een mislukte poging een
einde te maken aan de guerrilla in Zim
babwe. Ditmaal spraken beide politici,
die vergezeld waren van ondermeer hun
ministers van buitenlandse zaken, drie
uur over het door Zuid-Afrika bestuur
de Namibië, waar de bevrijdingsbewe
ging Swapo en het Zuidafrikaanse leger
regelmatig botsen, de kritische econo
mische situatie in Zambia en de droog
te die in zuidelijk Afrika catastrofale
vormen aan begint te nemen.
Grens
Het gesprek werd gevoerd onder zeer
strenge veiligheidsmaatregelen. Tot
het laatste ogenblik was de plaats ge
heim gehouden. Het Zuidafrikaanse le
ger bleek een barakkenkamp te heb
ben ingericht op zeven kilometer van
de grensovergang Kopfontein in
Noord-Transvaal. Om 'gezichtsverlies'
te voorkomen waren de stoelen zo ge
plaatst dat de gesprekspartners met de
ene voet in Botswana en de andere in
Zuid-Afrika zaten.
Kaunda's politieke zet is hem niet door
geheel zwart Afrika in dank afgenomen.
In Harare (vroeger Salisbury) werd het
gesprek veroordeeld door premier Ro
bert Mugabe. Ook Julius Nyerere, ver
klaard voorstander van isolering van
het laatste door blanken bestuurde
Afrikaanse land. liet zich in Dar es Sa
laam in soortgelijke bewoordingen uit
Swapo-leider Sam Nujoma had Kaun
da enkele dagen voor de ontmoeting la
ten weten dat hij niet zou instemmen
met een eventueel akkoord tussen Bo
tha en Kaunda.
Kaunda had enige tijd geleden in een
interview gezegd dat hij bereid was tot
een gesprek met Botha om de Zuidafri
kanen „het een en ander aan hun ver
stand te brengen".
Een woedende mensenmenigte heeft
in de grootste Indiase stad Calcutta
dertien leden van een radicale religieu
ze sekte levend verbrand, gestenigd of
doodgestoken. Dit heeft de politie vrij
dag bekendgemaakt. Zeker vijf leden
van de Ananda-Margasekte vonden de
dood op een brandstapel. Twee mensen
die ook in het vuur waren gegooid kon
den door toegeschoten politiemensen
gered worden. Het Indiase persbureau
Uni deelde mee dat leden van de als
uiterst gewelddadig geldende sekte er
van worden verdacht kinderen te ro
ven.
hampton
Na het optreden, in de kleedkamer, is
hij een murmelend oud baasje, dat
best tevreden zou zijn meteen beschei
den plekje achter de haard en een
warm bakkie troost. De metamorfose
is compleet en verbazingwekkend.
Geen spoor meer van de vitale 69-jari-
ge bandleader Lionel Hampton die
zijn orkest elk concert weer tot uitbar
stingen van rauwe energie weet op te
zwepen.
Nieuws uit Zeeland: 2,4,5,
6 en 7
Binnen- en buitenland: 3
en 9
Sport: 11
Zaterdagkrant: 17, 18, 19.
21 en 23
Radio en televisie: 24 en 25
HARLINGEN-ZUIDLAREN - Erwten
soep in Zuidlaren, zich warm sprin
gende prinsen in Harlingen. Koningin
nedag 1982. die door de koninklijke fa
milie in de provincies Friesland en
Drenthe werd gevierd, werd vooral ge
kenmerkt door het gure weer.
De tot op het bot verkillende kou had "s
morgens in Harlingen al aanmerkelijk
minder mensen op de been gebracht
dan was verwacht in plaats van 30.000
mensen kwamen er een krappe 4000. In
Zuidlaren was de belangstelling groot,
ondanks de ook daar heersende kou die
nog werd aangevuld met een flinke re
genbui.
Burgemeester Steenbeek van Harlin
gen wees er in zijn welkomsttoespraak
tot koningin Beatrix en haar gezin op
dat de eigenlijke verjaardag van de ko
ningin (31 januari) al weer enige maan
den geleden plaatsvond: „De tempera
tuur nu is echter ongeveer dezelfde als
normaal op uw verjaardag", aldus de
burgemeester. In het Drentse Zuidla
ren. waar de koninklijke familie 's
middags op bezoek kwam. werd de ka
chel van het gemeentehuis nog eens ex
tra opgepookt.
De koninklijke familie arriveerde vrij
dagochtend even voor tien uur met het
regeringsvliegtuig op de vliegbasis
Leeuwarden, vanwaar zij per auto
naar Harlingen ging. Daar waren kort
voor de aankomst van de koninklijke
familie twee in punkkleding gehulde
jongelui opgepakt, die echter volgens
een politiebeambte nog niets anders
hadden gedaan dan het met een vilt
stift kalken van leuzen op een muur. De
jongelui werden met een politiewagen
afgevoerd.
Kinderspelen
In Harlingen wandelde de koninklijke
familie, nadat zij een aubade van
schoolkinderen had aangehoord, langs
de Noorderhaven waar verschillende
kinderspelen werden uitgevoerd. Be
halve een poging ballen door verschil
lende gaten te gooien, lieten de drie
zoons van koningin Beatrix en prins
(Slot zie pagina 3 kolom 2)
»e beslissing van de Ver
enigde Staten om zich
zonder voorbehoud achter
Groot-Brittannië te stellen in
het conflict met Argentinië
over de Falkland-eilanden.
betekent definitief het einde van de be
middelende rol van Washington. Drie
weken lang heeft de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken Alexan
der Haig heen en weer gereisd tussen
Washington. Londen en Buenos Aires
om mee te helpen een vreedzame oplos
sing te zoeken voor het geschil tussen
beide bevriende naties. Londen, gepro
voceerd en vernederd, wilde echter van
geen concessies weten, Argentinië
hoewel gebrandmerkt als agressor en
door de VN vriendelijk doch dringend
verzocht zich terug te trekken van de
Falkland-eilanden voelde er evenmin
voor toe te geven Vier weken lang heeft
Haig pogingen gedaan om beide partij
en op één lijn te brengen, maar succes
bleek niet voor hem weggelegd. Haigs
jongste voorstellen werden in feite don
derdag al verworpen door zowel Enge
land als Argentinië. Met de weten
schap. dat de Engelse vloot nagenoeg
het strijdtoneel rond de Falkland-eilan
den is binnengevaren, zagen de VS gis
teren geen andere mogelijkheid dan
zich uit te spreken voor de Britse optie.
Een klap in het gezicht van de junta in
Buenos Aires, die op een neutrale hou
ding van de Verenigde Staten dacht te
kunnen rekenen. De Amerikaanse stap
heeft in elk geval tot gevolg gehad, dat
de Argentijnen zich wel twee keer zul
len bedenken alvorens zij een oorlog
met Groot-Brittannië aangaan. De eer
ste tekenen gisteravond wezen er op.
dat Argentinië alsnog bereid is gevolg
te geven aan VN-resolutie 502 om zijn
troepen terug te trekken.
Van een volledige doorbraak is echter
nog geen sprake Hooguit zijn enke
le dagen winst geboekt om langs diplo
matieke weg tot een oplossing te ko
men. Zowel Argentinië als Groot-Brit
tannië hebben laten weten, dat zij wel
willend staan tegenover een bemidde
lingspoging van de Verenigde Naties.
Washington heeft, toen eenmaal duide
lijk werd. dat de missies van Haig geen
succes opleverden, het Falkland-pro-
bleem doorgeschoven naar de VN. Een
verstandige beslissing, die helaas op
een wel erg laat tijdstip komt De VN
moeten nu in korte tijd proberen goed
te maken, wat Haig gedurende vier we
ken niet is gelukt. Objectief gezien lijkt
dat een onmogelijke opgave. De weten
schap echter, dat Argentinië door de
Amerikaanse opstelling in een geïso
leerde positie komt te staan - ondanks
morele steun van de Sowjet-Unie en een
aantal Latijns-Amerikaanse landen -
kan voor dit land aanleiding zijn zijn
standpunt binnen enkele dagen te wij
zigen. Daar mag sinds gisteren voor
zichtig rekening mee worden gehou
den. De vraag is echter of een vredesfor-
mule kan worden gevonden, die voor
beide partijen acceptabel is en vooral
de Argentijnen vrijwaart van gezichts
verlies De junta heeft de afgelopen we
ken de spanning tot het kookpunt op
gevoerd in eigen land door te appelle
ren aan de nationale gevoelens van de
Argentijnse bevolking. In de huidige si
tuatie toegeven aan de internationale
druk, zonder dat er wat tegenover staat,
betekent politieke zelfmoord voor de
junta. De militairen in Buenos Aires
zullen alles doen wat in hun vermogen
ligt om de macht te blijven behouden.
In hoeverre dit 'alles' ook oorlog met
Groot-Brittannië omvat, weten alleen
de militaire leiders. De leden van de
junta zijn dan ook de ongewisse factor
in het macabere spel rond de Falkland-
eilanden, dat mogelijk al dit weekend
tot ontknoping zal komen.
Polen
ZUIDLAREN
Zuidlaren.
Koningin Beatrix toost met een glaasje Oranjebitter tijdens het bezoek aan de oude ambachtenmarkt in
De Poolse militaire autoriteiten heb
ben deze week de staat van beleg
verlicht en duizend politieke gevange
nen in vrijheid gesteld. Op het oog een
humaan gebaar van de militaire leiders,
die het Poolse volk met harde hand te
rugvoeren in het communistisch gareel.
Met hun daad leveren de militairen in
direct het bewijs, dat zij bijna vijfmaan
den na de 'staatsgreep' de vijfendertig
miljoen Polen stevig in de houdgreep
hebben. Alle sporen van wat maar
enigszins wees op een democratisch Po
len zijn uitgewist. Polen is weer een dic
tatoriaal geregeerd land, waarin mili
tairen en Moskou-getrouwe communis
ten het voor het zeggen hebben. De
stem van de eens zo machtige onafhan
kelijke vakbond Solidariteit is wreed
tot zwijgen gebracht. Polen, een half
jaar geleden nog op weg naar een meer
op de democratie afgestemde rege
ringsvorm is weer voorgoed verdwenen
achter het IJzeren Gordijn, dat Europa
in twee blokken verdeelt. In het Westen
weten we alleen dat de Polen het zwaar
te verduren hebben. Berichten over
vrijlating van duizend gevangenen
brengen daar weinig verandering in.
Dim
DEN HELDER (ANP) - Ten zuidwesten
van Den Helder heeft de reddingboot
Suzanna uit Den Helder vrijdagavond
de vier bemanningsleden van een zin
kende Deense viskotter gered.
De kotter Jistlarma was 's avonds door
het slechte weer in de Noordzee bij Den
Helder aan de grond gelopen. De red
dingboot kon de vier opvarenden nog
net op tijd van boord halen voordat het
schip in de zee verdween. De Denen zijn
ongedeerd naar Den Helder overge
bracht