PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Duisenberg: matiging
nog vele jaren nodig
Kamer wil wijziging van
Den Uyls ziektewetplan
Geruchtenstroom Britse
invasie Falklanden
MAATREGELEN TE LAAT EN TE GERING
pta gDE5
Bijna 1,8 miljard centen
Benzine wordt duurder
ONENIGHEID TUSSEN THATCHER EN OPPOSITIE
ALLEEN PVDA STEUNT VOORSTELLEN
De boodschap
van Duisenberg
Burgemeester en
boodschapper
Wolkenvelden
Wolkenvelden en vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur van 10 graden in
de kustgebieden tot 14 graden tn het
zuidoosten van het land. Matige, aan
de kust lot krachtig toenemend noord
westenwind..
225e jaargang no. 98
Woensdag 28 april 1982
düoJhlA. tcdlrvb:
-JUjuiOE
dijk 148 4463 AE goes 01100 20630
AMSTERDAM - Nu de cent aJs kleinste munt is gesneuveld, blijken er
volgens het jaarverslag van de Nederlandsche Bank nog 1.785.500.000 van
in de circulatie te zijn.
Dit wil zeggen op 31 december jl. Die bijna 1,8 miljard centen zijn uiteraard
bijna f 17,9 miljoen waard. Ze maken 0.08 procent uit van de totale chartale
geldomloop per eind 1981. Het vorig jaar zijn er nog 2.7 miljoen centen m
omloop bijgekomen.
De totale chartale geldcirculatie nam in 1981 met f318 miljoen toe tot
f23 372 miljoen (chartaal geld: bankbiljetten, muntbiljetten en munten,
staat tegenover giraal geld: tegoeden bij de giro en banken).
DEN HAAG - Zaterdag gaan naar alle waarschijnlijkheid de benzineprij
zen weer omhoog. Naar wordt verwacht wordt super vier cent duurder en
normale benzine vijf cent. Daarmee is in veertien dagen tijds de prijs met
ongeveer een dubbeltje gestegen.
De Consumentenbond heeft intussen de benzine-oorlog bestudeerd en
kwam tot de conclusie dat de borden waarmee de tankstations hun kortin
gen aangeven bar weinig zeggen over de prijs
Zie ook pag. 3).
AMSTERDAM - Het herstelproces van onze economie zal geruime tijd vergen. Matiging in de
particuliere en de collectieve sector gedurende vele jaren is onontkoombaar. Er zijn de afgelopen
jaren talrijke, vaak pijnlijke maatregelen genomen, maar helaas veelal te laat en te gering van
omvang, terwijl voorts bijna evenveel maatregelen zijn genomen om de pijn van de ombuigingen
op korte termijn te verzachten. Het ombuigingsbeleid sinds 1975 is grotendeels mislukt. Dit zegt
de nieuwe president, sinds 1 januari jl., van de Nederlandsche Bank, dr. W. F. Duisenberg, in zijn
eerste jaarverslag.
Tijdens de persconferentie over het
jaarverslag wees dr. Duisenberg in dit
verband op een ..woordvervuiling". Een
lastenstijging doorvoeren is niet om
buigen. Ombuigen is een instrument
om te bereiken wat nodig is: een verla
ging van de lasten en een verkleining
van het financieringstekort. Daarom
moet er worden omgebogen in de uitga
ven. We praten er al vijfjaar over, maar
uitbreiden
De directie van Pechiney Nederland
NV. in Vlissingen-Oost heeft vergevor
derde plannen om de capaciteit van de
gieterij aanzienlijk uit te breiden. Pe
chiney wil de capaciteit met 25.000 ton
per jaar opschroeven. Pechiney-direc-
teur drs R. A H. van Schalkwijk ver
wacht. dat die uitbreiding mogelijk
nog in '82 kan worden gerealiseerd.
'kostwinnersprincipe
Vice-premier Den Uyl bestrijdt dat het
kabinet akkoord is gegaan met invoe
ring van het 'kostwinnerspricipe' in de
sociale verzekeringen per 1 januari
volgend Jaar. Wel wil het kabinet een
aantal systeemwijzigingen in de socia
le zekerheid.
per saldo is er bitter weinig omgebogen,
zo zei hij.
Het ombuigingsbeleid had ten doel de
marktsector de financiële ruimte te ge
ven voor herstel van groei en werkgele
genheid. Mede door het aanvullend be
leid ter bestrijding van de gevolgen
voor de werkloosheid op korte termijn
zijn de tekorten niet teruggedrongen,
de collectieve lasten niet gestabili
seerd, de rentelasten niet gedaald en
dus de doelstellingen van het ombui
gingsbeleid sinds 1975 niet gehaald.
Een verzorgingsstaat zoals in ons land
opgebouwd, kan alleen maar duurzaam
worden gehandhaafd als het economi
sche draagvlak voldoende is en goed
wordt onderhouden. Het lijkt schijn
baar tegenstrijdig, maar het is denk
baar, aldus dr. Duisenberg, dat de
grootste bedreiging voor de verzor
gingsstaat komt van maatregelen die
ogenschijnlijk beogen hem op korte ter
mijn in stand te houden, maar die struc
tureel zijn draagvlak ondermijnen.
Droeve getuigenis
Het beeld dat de president van onze
centrale bank van de nationale econo
mie schetst noemt hij „de droeve getui
genis van het verzuim om in daden om
te zetten, wat sedert 1975 wordt bele
den en ook in steeds bredere kring als
noodzakelijk wordt erkend".
Dat is: herstel van de marktsector en,
mede met het oog daarop, het ombui
gen van de explosieve ontwikkeling
van de collectieve uitgaven. Na zeven
jaar getuigen van de noodzaak tot om
buigen, dreigt nu het gevaar dat de illu
sie ontstaat dat er, per saldo, reeds we
zenlijk zou zijn omgebogen en dat het
dus langzamerhand wel genoeg is ge
weest.
Ondanks de mogelijkheden die het
aardgas biedt, is de ontwikkeling van
de Nederlandse economie bepaald niet
veel gunstiger geweest dan die in de
meeste andere landen. In de afgelopen
twee jaar is de werkloosheid hier meer
dan verdubbeld tot tegen een half mil
joen mensen. In die twee jaar daalden
de investeringen van bedrijven in hoe
veelheden gemeten met ongeveer 20
procent, waarmee ze onder het peil van
tien jaar geleden kwamen. Als er niet
spoedig een herstel van de investerin
gen komt, zet dit voor een reeks van
jaren een verdere domper op de groei
mogelijkheden van onze economie.
De verslechtering van het weerstand-
(Slot zie pagina 4 kolom 3)
WASHINGTON - De Argentijnse minister van buitenlandse zaken Costa Mendez in
diep gepeins verzonken tijdens de bijeenkomst van de Organisatie van Ameri
kaanse Staten in Washington. Argentinië heeft de OAS om steun verzocht in het
geschil met Engeland om de Falkland-Eilanden.
vakantie
Er zullen dit jaar naar verwachting
van de ANWB ongeveer evenveel Ne
derlanders met vakantie gaan als het
afgelopen jaar. Maar een aantal van
hen zal wel op zijn vakantie inleveren
in de vorm van een verminderd aantal
dagen en een dichter bij huis gelegen
bestemming
PAGINA 12
uitleven
Werken Wim de Waal heeft het altijd
als een tamelijk vervelend bijver
schijnsel van het leven beschouwd.
Het leidde zijn aandacht alleen maar
af van datgene wat hij het liefste deed:
wielrennen. Sinds hij echter een han
del in bouwmaterialen drijft komt het
wielrennen op de tweede plaats. „Maar
op de fiets leef ik me nog uit hoor", zegt
hij
PAGINA 13
AMSTERDAM - President W Duisenberg lm) van de Nederlandse Bank in zijn
kantoor in Amsterdam aan het woord tijdens een persconferentie over het
jaarverslag van de bank. Aan zijn zijde directeur Sasz <l) en directiesecretaris
Posthumus Meyes.
IVan onze correspondenten)
LONDEN/WASHINGTON - Terwijl de
geruchten over een op handen zijnde
Britse invasie op de Falkland-eilanden
toenemen, is dinsdag in het Lagerhuis
een fikse ruzie uitgebroken over de ma
nier waarop de regering-Thatcher de
crisis behandelt. Premier mevrouw
Thatcher en oppositieleider Michael
Foot hadden dinsdagmiddag enkele
scherpe woordenwisselingen over de
Falkland-crisis en was het voor het
eerst sinds de Argentijnen begin april
de eilanden binnenvielen, dat het La
gerhuis zo verdeeld was.
Foot eiste van de regering de garantie,
J Bij een inbraak in de woning van de
weduwe van Paolo Picasso, de oudste
zoon van Pablo Picasso, in Parijs is een
in rood krijt uitgevoerde tekening van
Olga Kolkova. de eerste vrouw van de
grote Spaanse kunstenaar, gestolen.
De uit 1920 stammende tekening stelt de
Russische danseres met wie Picasso in
1917 trouwde, voor tijdens haar zwan
gerschap. Paolo Picasso had deze teke
ning in 1963 van zijn vader cadeau ge
kregen.
dat geen verder geweld zal worden ge
bruikt. maar dat contact wordt opgeno
men met de VerenigdeNaties. Mevrouw
Thatcher weigerde dat en zei dat de Ar
gentijnen eerst maar eens de VN moe
ten gehoorzamen door hun troepen te
rug te trekken.
Het ministerie van defensie ontkende
dinsdag aanvankelijk de berichten over
een naderende invasie en de aanwezig
heid van Britse commando's op de
Falkland-eilanden. Maar later wijzigde
dit standpunt zich. Nu werd er niet
meer ontkend, maar werd slechts me
degedeeld dat er geen commentaar kon
worden gegeven.
Argentinië
De Argentijnse minister van buiten
landse zaken, Costa Mendes, heeft ge
zegd dat zijn land zeer binnenkort, mo
gelijk binnen 24 of 48 uur, een Britse
aanval op de Falkland-eilanden ver
wacht.
In Washington, waar de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS) weer
bijeen kwam, voorspelde minister
Haig, die de vergadering niet bijwoon
de, meer en heviger gevechten tenzij in
kieft
Vlak na aanvang van het voetbalduel
tussen Oostkapelle en het Nederlands
militair elftal stonden er nog dikke rij
en mensen voor het hek om een kaartje
te bemachtigen voor dat treffen Grote
publiekstrekker was ongetwijfeld Aja-
cied Willem Kieft. maar degenen die
alleen op de blonde Amsterdammer
waren afgekomen kwamen bedrogen
uit. Kieft was er niet.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 6
en 7
Binnen- en buitenland: 3
en 11
Opinie en achtergrond: 4
Sport: 12 en 13
Radio en televisie: 15
Financieel: 17
iVan onze parlementaire redactie i
DEN HAAG-Minister Den Uyl (sociale
zaken) moet van de Tweede Kamer zijn
voorstellen voor de nieuwe Ziektewet
aanzienlijk wijzigen. Doet hij dat niet,
dan zullen de plannen worden verwor
pen. Dit bleek dinsdag nadat VVD en
D'66 het woord hadden gevoerd tijdens
het debat en uit de opstelling van het
CDA.
Van de grote partijen staat alleen de
PvdA positief tegenover de voorstellen
van minister Den Uyl en zijn staatsse
cretaris Dales. CDA, WD en D'66 zul
len de plannen verwerpen, omdat deze
uitmonden in een lastenverzwaring
voor het bedrijfsleven Alleen als Den
Uyl zijn voorstellen op dit punt ingrij
pend wijzigt, kan hij op een meerder
heid rekenen.
CDA tegen
De CDA-fractie heeft dinsdagochtend
tijdens het vaste wekelijkse fractiebe-
raad overeenstemming bereikt over de
inbreng bij het debat. Daarbij is vastge
steld dat de voorgenomen lastenver
zwaring voor het bedrijfsleven op „on-
overkomenlijke" bezwaren stuit De
fractie sloot daarbij niet uit dat zij uit
eindelijk tegen het wetsontwerp zal
stemmen
Minister Den Uyl heeft zijn voorstel al
eerder, onder druk van de kroonleden
uit de Sociaal-Economische Raad. aan
zienlijk gewijzigd. Daarmee probeerde
hij tevens tegemoet te komen aan de
eisen van de vakbeweging, omdat die
weigerden te praten zolang een dreigen
de ingreep in de cao's boven tafel bleef
zweven.
Het nu in de Kamer te behandelen voor
stel gaat uit van totale bezuinigingen
van circa 1700 miljoen, m plaats van de
voorziene fl.4 miljard De bezuiniging
wordt bereikt doordat zieke werkne
mers in het vervolg premies zullen beta
len over hun ziekengeld. Maar in cao-
onderhandelingen is inmiddels afge
sproken dat de werkgevers deze pre
mieheffing voor hun rekening zullen ne
men
ger de eerste twee. maar de eerste vijf
ziektedagen zelf moeten betalen. Wel
kunnen zij zich tegen dat risico verze
keren. maar het wetsovoorstel leidt
toch tot een aanzienlijke lastenver
zwaring voor de werkgevers.
Om deze redenen hebben CDA. WD en OpSCllOrteil
D'66 grote bezwaren tegen het voorstel.
Deze partijen vinden het niet voldoen
de dat het kabinet in de Voorjaarsnota
heeft voorgesteld de lastenverzwaring
ongedaan te maken. Dat moet gebeu
ren door de premies voor werknemers
te verhogen en tegelijkertijd die yan de
werkgevers te verlagen
daghet\o~.~.uue oehan-
deling van het wetsontwerp uit te stel
len, niet steunden Zij wijzen erop dat
Den Uyl heeft toegezegd dat het debat
..een open discussie" wordt.
Wachtdagen
Ook voorziet het wetsvoorstel in een
regeling waarbij werkgevers niet lan-
Vooral het CDA acht de op die wijze
doorgevoerde verschuiving van de
ziektwet-premie van 1 procent onvol
doende De christen-democraten eisen
een verdere verschuiving, als de minis
ter aan zijn voorstel wil vasthouden
Het alternatief is intrekking van het
voorstel.
Maar het CDA wil er niet op voorhand
van uitgaan, dat minister Den Uyl zijn
voorstel zal weigeren te wijzigen. Van
daar dat de christen-democraten dins-
Het CDA acht het overigens niet uitge
sloten dat de bewindsman donderdag
na zijn antwoord de behandeling van
het wetsontwerp wenst op te schorten.
Dat zou hem de gelegenheid geven zo
danige wijzigingen aan te brengen, dat
het voorstel alsnog aanvaardbaar
wordt voor een Kamermeerderheid.
Dan komt hij ook D'66 enigszins tege
moet. die de behandeling pas wil voort
zetten zodra de Vooijaarsnota versche
nen is.
VVD en D'66 hebben de minister al la
ten weten definitief niets voor de hui
dige voorstellen te voelen. Het CDA
zal. net als de PvdA, pas vanavond
iw oensdagl voor hel eerst in het debat
het woord voeren. Uit uitlatingen uit
het fraetieberaad bleek echter al dat
de fractie in hoofdlijnen net zo denkt
als WD en D'66.
DEN HAAG - De nieuwe VVDfrac-
tieleider Nypels voor de eerste
maal in functie tijdens het debat
over de presentatie van de voor
jaarsnota. dinsdagmiddag in de
Tweede Kamer izie voor verslag
pagina 3).
Dd
de komende dagen een oplossing
wordt gevonden. In Washington zeiden
Amerikaanse functionarissen dat het
bemiddelingsproces van Haig „nog
maar nauwelijks leeft".
De Argentijnse ambassadeur bil de
OAS, Eiteban Takacs, heeft dinsdag
verklaard: „Onder geen voorwaarde ke
ren wij terug naar de onderhandelings
tafel terwijl (oorlogs)handelingen gaan
de zijn en premier Margaret Thatcher
nog bloed wil zien".
Buenos Aires streeft naar betuiging
van solidariteit in de OAS met de Ar
gentijnse zaak.
Peruaanse havenarbeiders zijn dins
dag een boycot begonnen van Britse
schepen.
De vroegere Russische onderminis
ter van visserij Vladimir Rytov is we
gens corruptie terechtgesteld. Dat is
dinsdag van justitiële zijde in het partij
blad Pravda bekendgemaakt.
Rytov werd in november 1978 van zijn
functie ontheven. Hij zat in de gevange
nis, naar werd verondersteld wegens
zijn betrokkenheid bij de 'kaviaarajfai-
re'. Kaviaar was in haringblikjes naar
het westen verkocht en de winst was
gedeeld met de westerse handlangers.
)e nieuwe president van
de Nederlandsche Bank.
dr. W F Duisenberg. behoort
ÈtiöM niet tot het type van de voor-
zichtige artsen In zijn eerste
jaarverslag - dat over 1981 -
geeft hij hard en rechtuit een diagnose
van de kwalen waaraan de vaderlandse
economie lijdt en stelt hij zonder omwe
gen vast dat jaren achtereen is nagela
ten om de juiste medicijnen toe te die
nen. Na zeven jaar vrijwel uitsluitend
pijnstillers aan de patiënt te hebben
voorgeschreven, typeert Duisenberg de
situatie van het ogenblik als „de droeve
getuigenis van het verzuim om In daden
om te zetten, wat sedert 1975 wordt be
leden en ook in steeds bredere kring als
noodzakelijk wordt erkend" En als be
denkelijk neveneffect van de ontoerei
kende therapie signaleert hij boven
dien het gevaar „dat de illusie ontstaat
dat er. per saldo, reeds wezenlijk zou
zijn omgebogen en dat het dus langza
merhand wel genoeg is geweest". Even
als zijn voorganger, dr. J Zijlstra, pleit
de nieuwe bankpresident voor een ja
renlang matigingsbeleid: in de sfeer
van lonen en andere inkomens, in de
sociale zekerheid en in het uitgavenpa
troon van de overheid. Duisenbergs
ernstigste verwijt is dat in de afgelopen
periode alleen maar maatregelen op de
korte termijn zijn genomen. Van een ge
richte aanpak van de problemen om
blijvend herstel van de economie met
het oog op de toekomst te bereiken
heeft hü weinig gemerkt. „We praten er
al vijf jaar over. maar per saldo is er
bitter weinig van terechtgekomen", zo
lichtte de bankpresident op een pers
conferentie zijn conclusies toe
Per saldo. De jaarlijkse analyse van 's
lands economie bij verschijning van
het verslag van de Nederlandsche Bank
kwam gisteren naar buiten op het mo
ment dat de tweede kamer zich zette
aan een debat over de brief van het ka
binet met betrekking tot de moeizaam
tot stand gekomen 'Vooijaarsnota'.
Ook in dat kamerdebat draait het om
het effect van voorgenomen regerings
maatregelen voor verbetering van het
economisch klimaat in Nederland en
uitzicht op een vermindering van de
schrikbarend hoge werkloosheid, waar
mee we op het ogenblik kampen. De
feitelijke Inhoud van de Voorjaarsnota
is nog steeds niet bekend. Het kabinet
is nog doende de details van de broze
overeenstemming die ln een lange
nachtelijke zitting vlak voor Pasen
werd bereikt, nader uit te werken. In
tussen heeft de regering al wel bekend
gemaakt dat zij van plan is om per 1 juli
aanstaande de loon- en inkomstenbe
lasting tijdelijk met 1,5 procent te ver
hogen. Daarbij gaat het om de zo fraai
genoemde 'solidariteitsheffing', de pijn
stiller die de informateurs De Galan en
Halberstadt het kabinet vorig jaar het
kabinet aan de hand deden om van de
krampen van een tussentijdse crisis te
bekomen. Samenhang in de aangekon
digde maatregelen is ver te zoeken: het
is een hutspot geworden, en dat is niet
bepaald kost voor een ernstig zieke. Po
litici, vakbeweging en werkgevers lo
pen elkaar in de verwarring over gebrek
aan duidelijkheid en overleg voor de
voeten of voorbij. En dat betekent weer
dat er voor nog maar weinigen in het
land nog een touw aan vast te knopen
is. De geloofwaardigheid van het beleid
is in het geding. Indirect klinkt dat voor
de goede verstaander ook door in de
boodschap van Duisenberg bij zijn eer
ste jaarverslag.
In Middelburg is deze week de zoveel
ste variant opgedist van een afge
zaagd. maar kennelijk voor sommigen
nog altijd bruikbaar verhaal: als de fei
ten lastig of vervelend zijn dan is de
boodschapper van die feiten de schuldi
ge. We doelen op de uitval van burge
meester Wolters in de gemeenteraad in
de richting van de pers De Middelburg
se raad debatteerde afgelopen maan
dag over de subsidieverlening aan de
stedelijke VW en de burgemeester
deed daarbij een ernstig beroep op de
woordvoerders van de verschillende
fracties om de recente moeilijkheden
bij de VW zoveel mogelijk buiten be
schouwing te laten. En passant verweet
hij daarbij de pers (in dit geval de PZCi
bij de berichtgeving zodanig te werk te
zijn gegaan dat de raadscommissie
voor financiën haar standpunt had ge
wijzigd in een richting die de raadsvoor
zitter niet beviel. 'Suggestieve koppen'
in de krant zouden daarbij van invloed
zijn geweest. De werkelijkheid is dat de
afgelopen week in de kolommen van de
krant is weergegeven wat in een rap
port van de gemeentelijk accountants
dienst over de VW-problemen is vast
gesteld en wat daarop de reactie van de
direct betrokkenen was. Bovendien is
verslag gedaan van een ledenvergade
ring van de Middelburgse VVV. De Mid
delburgse burgemeester begint kam
pioen te worden van verhalen waarin de
nadruk wordt gelegd op de volgens hem
verkeerde weergave van de feiten in de
krant, terwijl hij die aandacht beter zou
kunnen besteden aan de feiten zelf. Bo
vendien verraadt zijn opmerking over
kranten-beinvloeding op raadsleden
twijfel aan het beoordelingsvermogen
van die raadsleden. En dat konden deze
zelfde raadsleden zich beter maar eens
wat sterker aantrekken.
vdM