Ajax speelt PSV
zonder Cruijff weg
Jan Raas onstuitbaar
in 's werelds meest
beroemde klassieker
DRIE BLESSURES
LERBY PROFITEERT VAN
BLESSURE JOHAN CRUIJFF
SOLOZEGE DOOR... GEBREK AAN ZELFVERTROUWEN
UITSLAG
Van kilometer
tot kilometer
19 APRIL 1982
Foto links: Johan Cruijff in duel met Jong Mo Huh. Foto rechts: Sören Lerby, die met twee fantastische doelpunten uit vrije
trappen de wedstrijdAjax-PSV beslist. Op de achtergrond Peter Boeve.
AMSTERDAM - Met de 3-0 overwinning van Ajax op PSV heeft
Soren Lerby aangetoond dat juist hij zich beter zonder dan met
Johan Cruijff kan manifesteren. De 24-jarige Deen heeft sinds de
rentree van de „nummer 14" bij Ajax begin december van het
vorig jaar constant geworsteld met een vormcrisis, waaraan
Kindagmiddag in het Olympisch Stadion een1 abrupt einde
kwam toen Cruijff in de rust met een knieblessure in de kleedka
mer moest achterblijven.
Lerby, die zich in dienst van de voet
balmeester vaak als een leerling heeft
laten behandelen, greep de vrijheid die
hij in de tweede helft kreeg aan om een
wedstrijd, die 45 minuten lang maar
niet wilde beginnen, te voorzien van
hoogstandjes waarvoor de 60.000 toe
schouwers waren gekomen. De „papie-
aanvoerder van de Amsterdam
mers maakte drie minuten na rust een
eind aan de patstelling en aan de on
macht van Ajax door de bal uit een
vrije trap van 30 meter afstand in de-
uiterste hoek van het doel van PSV te
kogelen. Een half uur later kopieerde
Lerby dat werkstuk en kort voor het
einde leidde hij via Tcheu La Ling het
door Schoenaker verzorgde derde
doelpunt in.
Tussen die bedrijven door was Lerby
weer de regisseur die hij voor de komst
van Cruijff was. Waar hij zich weken
lang zelf had laten sturen daar dirigeer
de hij nu weer zijn medespelers. Op die
manier maakte de middenvelder duide
lijk dat hij niet naar de reservebank be
hoeft. te worden verwezen waar het
steeds meer naar begon uit te zien toen
talenten om hem heen zich in de dit
seizoen heropende hoge school in de
Meer steeds meer op hun gemak begon
nen te voelen.
Goochelen
Hoewel Lerby na afloop van de twee-
kampgenoot van de waardering en de
belangstelling die hij zo lang heeft
moeten missen, liet hij zich er niet toe
verleiden om zijn succes aan het ver
trek van Cruijff te koppelen: „Ik voet
bal echt niet tegen mijn zin met hem. Ik
vind het geen probleem om een dienen
de rol te vervullen. Echt slecht heb ik
dc laatste weken ook niet gespeeld.
Het valt alleen niet altijd op wat ik doe
maar het is wel belangrijk. Je kan niet
allemaal spelers hebben die alleen
maar goochelen", aldus Lerby die er
«mdeuig geluk" in ieder geval verant
woordelijk voor was dat het circus
tenminste nog een bedrijf voor de
nodige variété kon zorgen.
Na het openingsdoelpunt van Lerby
was er de ruimte voor het nodige stunt
werk dat daarvoor had ontbroken om
dat PSV de wedstrijd nauwkeurig maar
uiterst sober had gecontroleerd. De
Eindhovenaren lieten Ajax lange tijd
niet in zijn spel komen. Thoresen stoor
de naar hartelust op de fijn Jansen-Rij-
kaard-Cruijff, verdedigers schoven bij
balbezit snel op en de Koreaan Huh
zorgde ervoor dat de centrale Cruijff die
anders altijd het binnenkomende en
uitgaande verkeer pleegt te regelen,
vrijwel constant buiten werking werd
gesteld.
Poortvliet
De meeste tegenstanders van Ajax
hebben tot nu toe de vrijheid-blijheid
gedachte gehuldigd waar het Cruijff
betrof. PSV wenste met die ongebon
denheid echter niets te maken te heb
ben. Dat lag trouwens ook niet in de
lijn der verwachtingen. De verwach
ting was echter dat Poortvliet die
Cruijff vier jaar geleden in het UEFA-
cupduel PSV-Barcelona „onzichtbaar"
heeft gemaakt, zich als cipier van het
fenomeen zou opwerpen. In plaats
daarvan gaf trainer Thijs Libregts de
voorkeur aan Huh, die Cruijff geen me
ter ruimte gunde. „Het is toch vol
strekt belachelijk wat die Huh deed.
Op eigen helft werd ik al geschaduwd",
zo reageerde Cruijff zich later kwaad
af.
Huh zorgde er ook voor dat Cruijff het
voor de tweede maal in zijn „tweede'
Ajax-leven" voortijdig voor gezien
moest houden. Cruijff: „De hele week
had ik al last van mijn rechterknie.
Toen Huh me van achter een tik gaf,
klapte ik dubbel en ging het niet meer".
stekend op dreef was, betekende hij
niet zoveel voor PSV als Cruijff. Die
stond centraal in het concept dat Li
bregts had opgesteld. Libregts:
„Cruijff bepaalt altijd wat er bij Ajax
gebeurt. Zou hij zijn uitgeschakeld,
dan zonden we al heel wat hebben ge
wonnen".
Toen Cruijff van het toneel was verdwe
nen, wist PSV geen nieuw antwoord
meer te bedenken. Huh begon zonder
opdracht te zwemmen, zoals alle Bra
banders niet meer wisten wat zij moes
ten doen toen de Ajacieden heel wat
meer lijnen begonnen uit te zetten dan
de hoofdweg die anders altijd via Cruijff
loopt. Daarbij kwam dat Ajax in de rust
van het trainereduo De Mo-s-Linder te
verstaan had gekregen dat het niet lan
ger kort, maar lang moest spelen.
De snel gescoorde openingstreffer van
Lerby zorgde er ook voor dat Ajax ein
delijk geïnspireerd raakte. In de eerste
helft leek het Amsterdamse gezelschap
op een kunstenaarscollectief waarvan
je niet kimt eisen dat het op vaste tijden
over de nodige inspiratie beschikt. Al
leen Boeve en Jansen, die zijn Feye-
noord-niveau steeds dichter gaat bena
deren, deden in die periode dingen die
ze eigenlijk niet kunnen. Na de explosie
van Lerby voegden Rijkaard en Vanen
burg zich bij hen. Zij zorgden voor de
extra klasse waarover P8V in de eerste
helft niet had beschikt, hoe goed het de
wedstrijd ook had gecontroleerd.
Tegen paal
Nadeliger
Het vertrek van Cruijff leek voor PSV
achteraf nadeliger dan het uitvallen in
dezelfde periode van René van de
Kerkhof, die vermoedelijk verrekte
enkelbanden heeft overgehouden aan
een harde charge van Ophof. Hoewel
Van de Kerkhof vooral in het begin uit-
Ondanks het feit dat het topduel tussen Ajax en PSV zeker niet hard kon
worden genoemd (de Amsterdammers maakten 13 overtredingen en de
Eindhovenaren 21) raakten drie spelers behoorlijk gewond. Aan PSV-zijde
Hep Ernie Brandts een gebroken middenhandsbeentje op en verrekte Rene
van de Kerkhof vermoedelijk zijn enkelbanden, nadat hij door Ophof fors
was aangevallen. In eerste instantie werd gedacht aan een breuk maar foto's
wezen uit dat sprake is van een verrekking of een kneuzing. Bij Ajax moest
Johan Cruijff zich na een duel met Huh met een knieblessure laten vervan-
Sen. Verwacht wordt dat hij aanstaande zaterdag tegen Go Ahead Eagles in
Deventer weer meespeelt.
PSV speelde erg gedisciplineerd en ge
concentreerd, maar miste het oor
spronkelijke in zijn optreden dat vele
acties van Ajacieden kenmerkt. Door
zichzelf te worden en het tempo op te
voeren, speelde Ajax zijn tegenstander
bij vlagen weg. Dat leidde niet alleen
tot drie doelpunten, maar ook tot in-
zetten-van-dichtbij van Kieft, Ling en
Schoenaker, waartegenover doelman
Doesburg uitstekende reddingen zette,
tot een door Lerby tegen de paal ge
schoten bal en tot een overtreding van
Stevens tegen Olsen, die met een pe
nalty bestraft had moeten worden.
In het begin van de vorige competitie
had scheidsrechter Keizer er geen
moeite mee om Ajax in het duel tegen
PSV drie strafschoppen te geven, die
destijds leidden tot een geflatteerde 5-
2-overwinning van de Amsterdammers.
Ditmaal maakte het niet uit dat Keizer
zijn medewerking niet wilde verlenen.
Ajax won na rust zoals het wilde en nam
revanche voor de nederlaag van 3-0 die
het ook zonder Cruijff in Eindhoven had
geleden.
De negende zege in successie (het laat
ste puntverlies dateert van 31 januari,
toen met 2-2 werd gelijkgespeeld bij
Feyenoord) heeft Ajax in een riante po
sitie aan de kop van de eredivisie ge
bracht Voor het seizoen was voor de
ploeg een plaats in de sub-top toege
dacht. omdat van de jongeren nog geen
topprestaties werden verwacht. In
werkelijkheid blijkt Ajax met en zonder
Cruijff zijn tijd ver vooruit. En dat ter
wijl de volgende generatie alweer klaar
staat
In het UEFA-team spelen immers maar
liefst acht Ajacieden, tegen nul
PSV'ers. In tegenstelling tot Ajax,
blijft PSV vooralsnog gokken op het
kapitaal en blijft het spelers van bui
tenaf aantrekken. Vooral na rust bleek
in het Olympisch Stadion dat Ajax een
betere visie heeft gehad, door al jaren
geleden volop aandacht te besteden
aan de eigen kweek, waartoe Lerby,
die als 18-jarige al naar Amsterdam
werd gehaald, in zekere zin ook be
hoort.
(Door Peter Heerkens)
ROUBAIX - Gebrek aan zelfvertrouwen is voor Jan Raas de basis geweest van een succes dat
hij na 270 kilometer van stofvreten en bonken over kasseien omschreef als „mijn meest tot de
verbeelding sprekende uitslag in een klassieker". Pari js-Roubaix dus, 's werelds beroemdste
eendaagse dank zij een keienparkoers waarvoor thans een comité ijvert om het onder
monumentenzorg te krijgen zodat de oprukkende asfalteermachines deze wielerrelikwie
niet verpletteren. Jan Raas deed het zoals het hoort bij de heroiek van Parijs-Roubaix: hij
kwam alleen binnen. Bang als hij was geweest voor een sprint tegen wat er in de spits van het
deelnemersveld overbleef: Hinault, Braun, Bertin, Mutter, De Vlaeminck, Planckaert, Ser
geant.
dit keer niet af met drukte, maar met
kalm-doen. Het zat bij hem helemaal
van binnen. Zo maakten we hem nog
nooit mee". Jan Raas zelf bleek zich
al helemaal ingesteld te hebben op
een totaal verloren voorseizoen. Pa
rijs-Roubaix winnen, leek hem een
onbereikbaar doel: „Ik ging me al he
lemaal instellen op koersen die voor
mij het seizoen goed konden maken:
een Nederlands kampioenschap bij
voorbeeld, en Tour-de-France-etap-
pes. Daar was Ik al flink mee bezig.
„Ik had geen vertrouwen ln mezelf",
zei Jan Raas over de intentie die ten
grondslag lag aan zijn solo die op vier
kilometer van het einde begoa
„Vroeger zou ik het best op een sprint
hebben durven laten aankomen. Nu
had ik er angst voor. Er zat dus niets
anders op dan het in mijn eentje te
proberen".
Pechvogel
Het gemis aan vertrouwen in zijn
grootste kwaliteit die hem behalve
een wereldtitel in zeven jaar be-
roepswielrennen elf klassiekerover-
winningen opleverde, groeide in Jan
Raas door een pechvol voorseizoen.
Nog nooit is hij in de eerste maanden
van het jaar zo vaak ziek geweest
(twee keer uitgeschakeld door een
ernstige vorm van buikloop en een
keer een stevige griep). Hij raakte in
totaal vijf kilo onder zijn gewicht,
werkte er daar intussen drie van
weg, maar hij bleef zich minder
sterk en daardoor onzeker voelen.
„In het voorjaar", aldus Jan Raas,
„ben ik nooit zo erg aan de sukkel
geweest als nn. Uitgerekend in de
tijd van de klassiekers. Ik voelde
vaak dat ik macht te kort kwam en
in de sprints kon ik niet wat ik van
mezelf gewend ben".
Zijn naaste omgeving heeft in de af
gelopen weken met geen woord ge
rept over 'het geval Raas'. Er was al
genoeg narigheid aan de top. Maar
nu in Roubaix het leed geleden was,
kon het geen kwaad meer. Ploeglei
der Peter Post: ,,Hlj was niet de Raas
die wij kennen. Anders druk en ner
veus voor belangrijke koersen, nu op
vallend rustig. Ik stond er verbaasd
van". En ploeggenoot Cees Priem,
zijn persoonlijke vriend die ais sterke
helper al zo vaak voor hem de weg
naar een overwinning vrijmaakte:
.Hij is ontzettend met zichzelf bezig
geweest. Hoe beroerder het ging, hoe
stiller hij werd. En dat was voor ons
allemaal nieuw. Hij reageerde zich
De uitslag van de tachtigste Parijs-Rou
baix is 1 Jan Raas (Ned) 270.5 km in 7 uur
21 min 50 sec. (gemiddelde snelheid 36,733
km per uur): 2 Yvon Bertin (Fr) op 16 sec.;
3 Gregor Braun (W-Dld) zt; 4 Stefan Mut
ter (Zwi) zt, 5 Eddy Planckaert (Bel) op 37
sec., 6 Roger de Vlaeminck (Bel) zt; 7 Mare
Sergeant Bel) zt. 8 Ludo Peeters Bel) zt; 9
Bernard Hinault (Fr) zt; 10 Francesco Mo-
serfltiop 1.37,11 Jean-Luc van den Brouc-
ke Bel) zt.; 12 Sean Kelly (Ier) zt; 13 Fons
de Wolf (Bel) zt, 14 Patrick Versluys (Bel)
zt, 15 Hennie Kuiper (Ned) op 2.38; 16
Paul Haghedooren (Bel) op 3.17; 17 Ste
phen Roche (Ier) zt; 18 Jonathan Boyer
(VSt.) zt; 19 Paul Verschuere (Bel) op 6.20;
20 Gilbert Duclos Lassalle (Fr) zt; 22 Adri
van Houwelingen (Ned) op 6.20; 32 Adrie
van der Poel (Ned) op 15.11; 37 Genie van
Gerwen (Ned) op 17.46.
Samenspel
De wanhoopspoging waarmee hij op
vier kilometer voor Roubaix succes
had, gebeurde in samenspel met zijn
ploeggenoot Ludo Peeters die hem
in de finale aanbood verkenner te
gaan spelen. Peeters: „Eerst wilde
hij zelf gaan, zo'n veertig kilometer
voor Roubaix, maar dat raadde ik
hem af. Laat mij het doen, zei ik, dan
kun jij zien wie in de achtervolging
de beste indruk maakt zodat je weet
wie je het meest in dc gaten moet
gaan houden".
Voor één man onder de concurrenten
was die filosofie een absoluut overbo-
ROUBAIX - In Compiegne starten 182
renners voor de 80e editie van de klassie
ker Parijs-Roubaix. Het is koud maar
droog.
30 km: aanval van Bonnet.
33 km: Heine sluit aan bjj Bonnet.
100 km: voorsprong twee leiders 11 min 13
sec
109 km: bij betreden van de "Hel van het
Noorden' voorsprong gedaald tot 9 min.
Verschillende valpartijen in peloton met
o.a. BernaudeaiL Duclos Lassalle rijdt lek.
142 km: Demierre sluit aan bij Bonnet.
Heine valt terug. Voorsprong 1 min.
150 km: Demierre gaat ail een door
167 km: Demierre Ingelopen door groep
met o.a Lubberdlng. Eerste groep bestaat
uit ongeveer veertig renners met alle kans
hebbers.
203 km: lekke band Moser. Masclarelli
geeft wieL Hinault opent offensief.
205 km: valpartij met o.a Wlllems en
Maertens. Beiden geven op. Vooraan nog
twintig kanshebbers.
243 km: aanval Hinault, De Wolf en Pee
ters mislukt. Peeters demarreert opnieuw
na 246 km. Lekke banden van De Wolf,
Kuiper en Van den Broucke.
252 km: Kuiper terug ln groep achtervol
gers.
255 km: voorsprong Peeters 30 sec.
260 km: Kuiper moet groep Hlnauit/Raas
laten gaan. Nog acht rennersjagen op Pee
ters.
265 km: Peeters Ingelopen Demarrage
van Raas. Mutter probeert te volgen, maar
moet afhaken
273 km: Raas wint de 80e Parijs-Roubaix,
16 sec. voor Bertin, Braun en Mutter
dige gedachte: Bernard Hinault. Van
hem had Iedereen al lang kunnen
zien dat hij ln een geweldige vorm
stak. „Niet gewoon sterk", zou Jan
Raas later over Hinault zeggen,
„maar verschrikkelijk sterk. Onge
looflijk zoals-ie te keer ging". Aan de
eindstreep vertelde mede-koploper
Eddy Planckaert dat het hem was
opgevallen hoe Bernard Hinault zijn
aanvalswerk had gestaakt op het
moment dat J an Raas met een mach
tige solo op de finish afging. „Ik vond
het vreemd", zei Planckaert op een
manier die geen twijfel liet over de
beschuldigende ondertoon. Bernard
Hinault: „Ik had al zoveel gedaan
vandaag dat ik het niet meer kon op
brengen om achter Jan Raas aan te
gaan. Ik probeerde het wel, maar ik
voelde dat ik er door zat. Echt: ik was
helemaal op".
Kansloos
Dat gold ook Roger de Vlaeminck
die lang op weg leek om het legenda
rische aantal van vijf overwinnin
gen in deze wedstrijd te bereiken,
maar wiens krachten te kort schoten
toen het er echt op aankwam. De
Vlaeminck: „Ik wilde wel, maar ik
kon niet". Een andere grote rivaal
voor Jan Raas was op dat moment al
kansloos: Francesco Moser, drievou
dig winnaar en opnieuw een van de
grootste favorieten. Hij kreeg onge
veer vijftig kilometer voor het einde
een lekke band die hem tot een ach
tervolging dwong waar de donkere
Italiaan schitterend werk van
maakte, maar wat hem geen succes
opleverde. Een uur lang joeg hij op
een afstand van ongeveer een mi
nuut achter de door lekke banden en
valpartijen steeds kleiner wordende
kopgroep. Ook met de steun van de
door tegenslag achterop gesukkelde
cracks als De Wolf, Kelly en Van de
Broucke, redde Moser het niet
Van Hennie Kuiper- sterk geconcen
treerd naar deze koers - had Jan
De verliezende Bernard Hinault
Raas evenmin last want hij verloor
het contact op vijftien kilometer van
het einde. Twee lekke banden kost
ten hem via de jachten te veel aan
kracht en bovendien rammelde Kui
per van de honger: „Ik miste de twee
de ravitaillering en dat brak me in de
finale op".
Met Jan Raas (die demarreerde kort
nadat zijn ploeggenoot Ludo Peeters
die voor hem de koers openbrak, was
achterhaald) stond er eindelijk weer
een vedette op het erepodium van
een klassieker. Na vijf mislukte po
gingen. Het werd tijd.
ROUBAIX - Jan Raas is de derde Nederlandse winnaar van Parijs-Roubaix.
Peter Post (1964) en Jan Janssen (1967) gingen de Zeeuw vooral Voor Raas,
die in 1975 beroepsrenner werd, was dit de 107e overwinning ln totaal, zijn
vierde ln dit seizoen na de proloog in de Ster van Besseges, dwars door België
en de 'kermlskoere' ln Schendelbeke. Raas staat bekend als klassiekerspecia-'
list. Hij won er dertien in totaal. Daarmee is hij veruit de succesvolste Neder
lander aller tijden op dat gebied.
Zijn rijtje gewonnen klassiekers ziet er als volgt uit: 1977: Mllaan-San Remo
en de Amstel Goldrace. 1978: Amstel Goldrace, Parijs-Brussel en de Grote
Herfstprijs. 1979: Amstel Goldrace, Ronde van Vlaanderen en wereldkam
pioenschap. 1980: Amstel Goldrace. 1981: Omloop het volk, Gent-Wevelgem
en Grote Herfstprijs. 1982: Parijs-Roubaix.
Met de armen in triomf boven het hoofd gaat onze landgenoot Jan Raas hier
als eerste over de eindstreep na de wielerklassieker Parijs-Roubaix.
