PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Werkgevers niet naar
gesprek met kabinet
Bierviltjes-theater
Groeiende spanning in Falkland crisis
GROOT
Wiegel benoemd tot
commissaris Friesland
erom
DE GROS-WE B.V.
-aZf Ifoétfr-o&aéeh
DEN UYL HANDHAAFT ZIEKTEGELDPLAN
Porth president
El Salvador
Verlaging van
hypotheekrente
D"
FRIEZEN REA GEREN AFWIJZEND
HAIG BIJ ARGENTIJNSE PRESIDENT
Droog
j Droog weer en zonnige perioden. Mid-
dagtemperatuur van 9 graden op de
Waddeneilanden tot 14 graden in Bra
bant en Limburg. Matige noordoosten
wind.
225e jaargang no. 89
Zaterdag 17 april 1982
Automobielbedrijf
5-r «««0 AC Goes T«t»loo« 01100-1M10
(Van onze redactie economie
DEN HAAG - De werkgevers zullen zich afzijdig houden van het gesprek dat een delegatie uit het
kabinet dinsdagavond met de vakbeweging voert over de bezuinigingsmaatregelen waartoe het
eind vorige week besloot bij het voorbereiden van de zogenoemde Voorjaarsnota. De onderne
mersorganisaties willen eerst de compleet uitgewerkte nota zien en zullen zich dan nog niet tot
het kabinet maat tot de Tweede Kamer wenden.
Een en ander wordt de ministers meegedeeld in een brief die de werkgevers, optredend in het
verband van de Raad van de Centrale Ondernemingsorganisaties (RCO), gisteren hebben ver
stuurd. Ze stellen daarin nog eens vast dat him „grote zorgen ten aanzien van een verdere
financiële verzwakking van het Nederlandse bedrijfsleven bepaald niet zijn weggenomen".
Het Initiatief tot het gesprek van dins
dagavond werd eerder deze week geno
men door de FNV, die nog voor het
weekeinde een gesprek met het kabinet
of een delegatie daaruit verlangde. Het
CNV sloot zich bij dat verzoek aan, zij
het niet op de zo korte termijn als de
FNV wenste.
Het kabinet liet daarna alle sociale
partners (ook de werkgevers) polsen of
ook bij hen belangstelling voor een ge
sprek bestond. De vakbeweging stem
de ermee in, zij het dat nog niet hele
maal zeker is of de Vakcentrale MHP er
ook zal zijn.
Geen heil
De werkgevers zeggen geen heil te zien
in bet gesprek. Ze geloven niet dal de
kabinetsplannen, waarover de Twee
de Kamer al een brief heeft bereikt,
door een gesprek met de sociale part
ners nog zonden kunnen veranderen.
arbeidsplaatsen
In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn de afge
lopen drie maanden ongeveer negen
tig arbeidsplaatsen in het midden- en
klelnbedrijfvrijwel geruisloos verloren
gegaan. Het gewestelijk arbeidsbu
reau in 'T'erneuzen verwacht dat er in-
de loop van dit Jaar nog eens 100 tot
150 banen ln deze sector en de horeca
zullen verdwijnen.
PAGINA 3
windmolens
Fokker zal niet actief meewerken aan
de bouw van windmolens voor het op
wekken van elektriciteit. Wel is het
concern bereid zijn kennis en ervaring
omtrent de wlndmolenbouw aan ande
ren beschikbaar te stellen.
PAGINA 7
bedden
In de psychiatrische afdeling van het
nieuw te bouwen streekziekenhuis op
Walcheren moeten géén extra bedden
komen voor de opname en behande
ling van verslaafden (aan alcohol of
drugs). Door de stichting streekzieken
huis Walcheren ls om een psychiatri
sche afdeling van 40 bedden gevraagd,
dc raad voor de volksgezondheid in
Zeeland wil niet verder gaan dan 24
bedden.
PAGINA 9
vertrouwen
In totaal 31 prominente leden van de
Partij van de Arbeid hebben er in een
brief aan het partijbestuur, de be
windslieden, de kamerleden en de ge
westelijke besturen van de PvdA op
aangedrongen het vertrouwen tussen
de partjj en de vakbeweging te herstel
len.
PAGINA 11
shirtreclame
AJax wil de shirtreclame het komende
seizoen zo nodig doordrukken. Mocht
door de overheid of de KNVB het licht'
voor Invoering van shirtreclame niet
op groen worden gezet, dan zal de Am
sterdamse club zelf het initiatief ne
men om de spelers met de naam van
een Brma op het shirt het veld op te
sturen.
PAGINA 25
holland festival
Met gepaste feestelijkheid ls het pro
gramma van het Holland Festival 1982
t«n doop gehouden. Het evenement ls
ondanks de Ingetreden recessie weer
in omvang toegenomen.
Nieuws uit Zeeland: 2, 4, 5
en 7
Binnen- en buitenland: 3
en 9
Sport: 11
Financieel: 13
Zaterdagkrant: 15, 16, 17,
19, 21 en 23
Radio en televisie: 24 en 25
De RCO richt zich daarom straks lie
ver direct tot de parlement.
De werkgevers voelen zich overigens
ook niet formeel voor het gesprek uitge
nodigd; zij beschouwen het overleg als
een gebaar van het kabinet in reactie op
het verzoek van de FNV. Mocht er als
nog een officiële uitnodigingsbrief ko
men, dan zullen de werkgeversbonden
niet dwars gaan liggen. „Maar we ver
wachten zo'n uitnodiging niet", aldus
een woordvoerder.
Minima
Het kabinet zal alleen maatregelen ne
men om het koopkrachtverlies voor de
„echte minima" op te vangen. „De be
sluitenlijst van het kabinet spreekt
over de echte minima en niet over dé
minima Daarover kan geen enkel mis
verstand bestaan". Dat zei premier Van
Agt vrijdag na het wekelijkse kabinets
beraad.
Hij probeerde daarmee een einde te ma
ken aan de verschillende uitleg die door
hem en de PvdA wordt gegeven over de
CAOOVERLEG
V EN D GAAT
MAANDAG DOOR
UTRECHT (ANP)-Na een hele dag on
derhandelen over een nieuwe cao bij V
en D hebben vakbonden en directie
vrijdag besloten het overleg maandag
voort te zetten. Bestuurder Ben van
Zweden van de dienstenbond FNV
vindt het een goed teken, dat de be
sprekingen niet zijn „afgekapt".
De door de dienstenbond FNV aange
kondigde ludieke acties (met name ge
richt op de klanten) gaan intussen ge
woon door, maar een „verharding" zit
er nog niet in. De onderhandelingen
tussen de vakbonden en de werkgevers
in de bouw. die vrijdag zijn gevoerd, zul
len volgende week worden voortgezet.
Volgens een woordvoerder van de
bouwbond FNS is vrijdag voornamelijk
gesproken over de eis van de bond de
werkweek terug te brengen tot 38 uur.
■Hij zei, dat de werkgevers daartegen
geen principiële, maar wel praktische
bezwaren hebben ingebracht
SAN SALVADOR (UPI) - De rechtse
Antonio lodriguez Porth wordt presi
dent van El Salvador. Dat is vrijdag
meegedeeld door leiders van de Con
servatieve Nationale Verzoeningspar
tij (PCN).
De beslissing werd genomen in geheime
onderhandelingen tussen de christen
democraten. de Nationale Republikei-
ne Alliantie (Arena) en de PCN.
De jurist Rodriguez Porth wilde in 1972
al graag president worden. Hij voerde
campagne onder het banier van de
Rechtse Volkspartij. Verleden jaar
stapte hij over naar de ultrarechtse Are
na. Hiermee is voor de gematigde door
de Verenigde Staten gesteunde chris
ten-democraten (van president Duarte)
de hoop vervlogen op een belangrijke
rol in de zogenaamde 'regering van na
tionale eenheid'. Zij krijgen nu alleen de
posten van buitenlandse zaken en justi
tie. De christen-democraten kregen bij
de laatste verkiezingen 24 zetels in het
parlement, dat beheerst wordt door een
coalitie van 36 afgevaardigden van vier
rechtse partijen.
afspraak dat de minima, die volgens de
kabinetsplannen uit de Vooijaarsnota
bijna 2 procent aan koopkracht moeten
inleveren, in de loop van dit jaar een
extra uitkering krijgen.
Volgens Van Agt is daarover in het ka
binet geen meningsverschil. Wel is er
een verschil over de vraag wie onder de
echte minima moeten worden verstaan.
Het CDA meent dat daaronder alleen
AMSTERDAM (ANP) - De Rabohypo-
theekbank gaat maandag de rente op
nieuwe hypotheken verlagen met een
half procent tot 10,2 procent.
Het gaat hierbij om leningen van drie of
vijfjaar vast met maandelijkse betalin
gen. Dezelfde hypotheken met betaling
per halfjaar achterafhebben een rente
van 10,5 procent. De combi- of tophypo-
theek draagt een rente van 10,45 respec
tievelijk 10,75.
Ook de ABN kondigde aan, dat zij di
verse hypotheektarieven met een half
procent verlaagt. Voor het eerst sinds
lange tijd is nu een van de tarieven weer
onder de 10 procent gekomen. Het gaat
hierbij om hypotheken met een jaar
vaste rente, die van 10,3 naar 9,8 pro
cent gaat. De bank verwacht, dat bin
nenkort een aantal spaartarieven even
eens zullen worden gewijzigd.
die mensen vallen die met een mini
mumloon of minimum-uitkering behal
ve zichzelf ook andere mensen moeten
onderhouden.
PvdA-minister Den Uyl - die met voor
stellen voor de steunmaatregel moet
komen - wil volgens Van Agt ook al
leenstaanden tot de groep van „echte
minima" rekenen voorzover zij een mi
nimuminkomen hebben zonder dat in
hun omgeving iemand is van wiens in
komen hij of zij voordeel geniet
PvdA-bestuur
Het PvdA-partijbestuur vindt het „on
denkbaar" dat het kabinet geen maat
regelen zou nemen om het verlies aan
koopkracht voor alle mensen met een
minimum-inkomen te beperken tot 1
procent. Slaagt het kabinet hier toch
niet in, dan zal het partijbestuur on
herroepelijk een buitengewoon con
gres bijeenroepen om de voortzetting
van de deelname aan bet kabinet te be
zien.
Dat zei PvdA-voorzitter Max van den
Berg donderdagnacht in Amsterdam,
waar het partijbestuur zich urenlang
beraadde over een standpunt ten aan
zien van de Vooijaarsnota.
Voor het bepalen van zijn standpunt
heeft het partijbestuur verspreid over
twee nachten 14 uur moeten vergade
ren. Dat was nodig om de tegenstelling
tussen de socialisten Ln kabinet (Den
Uyl) en Tweede Kamer (Meijer) aan de
ene kant en het partijbestuur aan de
andere kant te overbruggen. Een meer
derheid in het partijbestuur wilde aan
vankelijk harde eisen stellen aan het
kabinet om de minima te beschermen.
Het lukte uiteindelijk toch de beide
vleugels onder één noemer te brengen,
zonder dat met portefeuilles hoefde te
worden gezwaaid, aldus Van den Berg.
In de verklaring van vrijdagmorgen
werd het woord „onaanvaardbaar" ver
vangen door „ondenkbaar". De advise
rende partijraad, die Van den Berg en
Van Velzen al op korte termijn bijeen
hadden willen roepen, is nu uitgesteld
tot na de indiening van de Vooijaarsno-
(Slot zie pagina 6 kolom 7)
Twee eeuwen
Nederland-V S
VVD-fractievoorzitter Hans Wiegel
wan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - WD-fractieleider Hans Wiegel is vrijdag benoemd tot de nieuwe
commissaris van de Koningin in Friesland. Het kabinet maakte gistermorgen de
voordracht voor zijn benoeming op, waarna koningin Beatrix de benoeming
vrijwel direct in een Koninklijk Besluit bekrachtigde.
In Friesland is meteen al zeer negatief
gereageerd op Wiegels benoeming. Een
vertrouwencommissie uit de Friese
Staten had donderdag nog een CDA-
kandidaat bij minister Van Thijn voor
gedragen. De meeste Friese politici vin
den dat Wiegel te weinig affiniteit, met
Friesland heeft getoond. Ook de CDA-
Tweede-Kamerfractie liet weten „zeer
teleurgesteld" te zijn.
De CDA-fractie vindt dat er onvoldoen
de redenen waren om af te wijken van
de voordracht van een CDA-kandidaat.
De fractie spreekt van „onverhoeds
heid in de besluitvorming". In ruil daar
voor claimt het CDA nu al de volgend
jaar vrijkomende post van burgemees
ter in Leeuwarden, nu overigens een
PvdA-post.
Wiegel (40) gaat in juni de landelijke po
litiek verlaten. Hij volgt dan de huidige
Fnese commissaris nu-. Hedzer Rijp-
stra (een CDA'er) op. die op 15 juni ver
vroegd uittreedt. Ook Rijpstra wist gis
terochtend nog van niets.
De benoeming van Wiegel is in een re
cordtijd door het kabinet afgehandeld.
ULM - Een groepje scholieren in het Westduitse Vim benutte de paasvakantie om een plaatsje in het befaamde Guiness
Book of Records te veroveren. In zeven dagen bouwden zij dit amjï-lheater van maar liefst SI 500 bierviltjes. Het oude
record was een bouwsel van 80.000 stuks. Het gewicht van de verwerkte viltjes bedraagt 250 kg
Minister Van Thijn (binnenlandse za
ken). die in het kabinet het voorstel
moest indienen, verklaarde vrijdag
morgen vroeg nog dat hij dat nog niet
had gedaan.
Wiegel wordt de jongste commissaris
van de koningin van na de oorlog. De
WD-Tweede-Kamerfractie zal waar
schijnlijk eind volgende week een op
volger aanwijzen. Wiegel zal daar zelf
bij zijn. Als meest serieuze kandidaten
voor het fractie- en oppositieleider-
schap worden genoemd de kamerleden
drs. Ed Nijpels (32), drs. Neelie Smit-
Kroes (40), mr. Henk Koning (48) en drs.
Rudolf de Korte (44).
Met Wiegels benoeming heeft de WD
twee van de drie commissariaten in de
noordelijke provincies in handen. Al
leen Drenthe heeft een PvdA-commis-
saris. Premier Van Agt gaf gisteren toe
dat hiermee de afspraak uit het regeer
akkoord dat D'66'ers bij benoemingen
voorrang zullen krijgen, is losgelaten.
Volgens Van Agt is zeker niet „voor alle
tijden vastgelegd dat de WD drie com
missarissen zal hebben" (naast Gronin
gen cn Friesland ook Gelderland). Bij
komende benoemingen zal het regeer
akkoord weer in „aloude glorie" func
tioneren, zei Van Agt.
WD-voorzitter Jan Kamminga zei vrij
dag in een reactie dat met Wiegel „een
unieke man van onschatbare waarde
voor de actieve politiek verloren gaat".
Wiegel heeft volgens hem bewezen dat
de sinds 1971 verdubbelde aanhang van
de VVD „niet gebaseerd is op de euforie
van één dag".
Verbijsterd
De vertrouwenscommissie uit de Frie
se Staten, die een keuze heeft gemaakt
uit een lijst van gegadigden voor de
functie, en vertegenwoordigers van de
diverse fracties reageerden vrijdag
verbaasd op de benoeming.
„Ik ben verbijsterd. Ik vraag mij af, of
het al niet beslist was vóórdat de com
missie bij minister Van Thijn kwam",
zei de CDA-fractieleider in de Friese
Staten en voorzitter van de vertrou
wenscommissie, mevrouw Diewke de
Graaf-Nauta. Donderdagmiddag nog
was die commissie bi) Van Thijn op be
zoek. ..Wij zijn compleet platgeslagen,
gewoon voor de gek gehouden".
De vertrouwenscommissie zou ln Den
Haag oud-minister Wil Albeda hebben
aanbevolen. Van Thijn had wel gezegd
dat hij. buiten de lijst om, nog een voor
hem „zwaar wegende" kandidaat had.
Mevr. De Graaf zei het jammer te vin
den dat het CDA deze post kwijtraakt.
„Je krijgt in het Noorden een scheve
verhouding met twee WD-commissa-
rissen".
De PvdA-fractieleider in de Friese Sta
ten, Johanneke Liemburg, zei vrijdag
dat de commissie gezocht heeft naar de
voor Friesland beste kandidaat, van
welke partij dan ook. „En dat was voor
ons beslist Wiegel niet". Namens D'66
(Slot zie pagina 6 kolom 4)
BUENOS AIRES/LONDEN (RTRDPA/
UPI) Terwijl de spanningen rond de
Falkland-eilanden verder oplopen is
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Alexander Haig vrijdag
de tweede ronde in zijn bemiddelings
missie begonnen met een bezoek aan
dc Argentijnse president Galtieri.
Over de 'nieuwe ideeën' die Haig bij
zich zou hebben om alsnog tot een
vreedzaam compromis te komen is tot
dusver niets bekendgeworden.
De stemming in Buenos Aires is, in de
woorden van minister van buitenland
se zaken Nicanor Costa Mendez. 'van
daag wat optimistischer dan gisteren
Maar in Londen lijkt eerder een
groeiend pessimisme te heersen over de
kansen op een vreedzame oplossing
Vermoedelijk zal Haig dit weekeinde
ook weer naar Londen vliegen.
Volgens het Britse dagblad The Guar
dian vindt premier Thatcher de 'nieuwe
ideeën' van minister Haig niet aan
vaardbaar. De regering Thatcher houdt
onwrikbaar vast aan het standpunt van
de Britse souvereuuteit.
Spanning
De spanning is gestegen door berichten
uit Argentinië dat de Argentijnse vloot
is uitgevaren. In Buenos Aires is niet
bekendgemaakt welke bestemming de
oorlogsschepen hebben, maar defensie
kringen in Londen verwachten niet dat
de Argentijnse marine zal proberen de
Britse blokkade te doorbreken Een
woordvoerster van het Britse zondags
blad Sunday Times maakte vrijdag be
kend dat drie Britse journalisten in Ar
gentinië worden vermist
Sancties
Het embargo dat de EG tegen Argenti
nië heeft afgekondigd is vrijdag van
kracht geworden. Voorlopig gelden de
sancties tot 17 mei. Argentinië heeft
drie niet met name genoemde Europese
consortia, waaronde een uit Nederland,
geschrapt van de lijst van kandidaten
die hebben ingeschreven op de aanleg
van een gaspijpleiding in de provincie
Santa Fe in antwoord op de boycot.
Vlees en vleeswaren zullen voorlopig
niet duurder worden als gevolg van de
invoerboycot, zo verwacht het pro-
duktschap voor vee en vlees in Rijs
wijk. Van alle EG-landen is Nederland
de grootste klant van Argentinië.
'zie ook pagina 13>
»it weekeinde vertrekken
koningin Beatrix en
prins Claus naar de Verenig-
de Staten om met een officieel
pTiHJ staatsbezoek het belang te
onderstrepen van de viering
van 200 jaar diplomatieke betrekkin
gen tussen Nederland en de VS. Een be
zoek, waaraan voor Amerikaanse be
grippen grote waarde wordt toegekend.
Tegen de historische achtergrond van
de vriendschappelijke relaties en bin
nen het actuele raamwerk van de ver
houdingen tussen de VS en West-Euro
pa op dit moment bovendien een be
zoek waarvoor aan de overkant van de
Atlantische Oceaan bijzondere ruimte
wordt geschapen. President Reagan
heeft inmiddels 19 april 1982 (aan
staande maandag) uitgeroepen tot de
'dag van de Nederlands-Amerikaanse
vriendschap'. Op die datum is het pre
cies twee eeuwen geleden dat de Sta-
ten-Generaai van de Republiek der Ze
ven Verenigde Nederlanden besloten
de onafhankelijke Amerikaanse staten
te erkennen. John Adams, een van de
leiders van de Amerikaanse revolutie,
tweede president van de VS en als eer
ste Amerikaanse gezant in Holland
aanwezig om de betrekkingen tussen
beide landen te bevorderen, bood on
middellijk daarna zijn geloofsbrieven
aan stadhouder Willem V aan. Ondanks
de nodige terughoudendheid in 'offi
cieel Den Haag' in die dagen, ingegeven
door de vrees voor represailles van de
kant van de Engelsen, heeft het Ameri
kaanse vTijheidsstreven in Nederland
al heel vroeg sympathie veroverd. Op
de rede van het eiland Sint-Eustatius
(Nederlandse Antillen, een handelsnest
van waaruit aan de Amerikanen veel
wapens werden geleverd) was de Ameri
kaanse vlag al op 16 november 1776 met
saluutschoten begroet. Nederland was
de eerste buitenlandse mogendheid,
die daartoe overging. De erkenning van
de Verenigde Staten van Amerika had
een sterke voorbeeldwerking.
Het ligt voor de hand dat juist
het bezoek van het Nederlands ko
ninklijk paar in Washington wordt be
schouwd als scharnierpunt in de nogal
tweeslachtig beoordeelde viering van
de - zogeheten - 'Bi-centennial' van de
diplomatieke betrekkingen tussen bei
de landen. Vandaar ook de hoge uitzon
dering die voor het Nederlandse staats
hoofd is gemaakt om de Amerikaanse
volksvertegenwoordiging - het Con
gres - toe te spreken volgende week.
Koningin Beatrix zal daarmee een tra
ditie voortzetten: haar grootmoeder
Wilhelmina (1942) en haar moeder
Juliana (1952) deden hetzelfde. Vooral
de redevoering van koningin Juliana,
nu dertig jaar geleden, heeft destijds in
Nederland nogal wat politieke beroe
ring veroorzaakt. De Nederlandse vor
stin stelde by die gelegenheid ln het ge
bouw op Capitol Hill in Washington de
vraagstukken van oorlog en vrede in
het kader van de verhouding tussen
beide landen vrij uitgesproken aan de
orde. Toonzetting en inhoud van deze
en andere toespraken tijdens het
staatsbezoek werden in die dagen als
opvallend 'pacifistisch' beschouwd.
Koningin Beatrix bezoekt de Ver
enigde Staten op een moment dat
de onderlinge verhoudingen - hoe mooi
gemarkeerd met een jubileumviering
ook - sterk worden bepaald door een
kritische instelling over en weer. De
Amerikaanse opstelling in een aantal
brandende kwesties van internationale
politiek, de oost-west-verhouding, de
kernwapenproblematiek, de rol van de
huidige VS-regering in relatie tot die
van een aantal militaire regimes op het
Latijns-Amerikaanse continent, - velen
in Nederland hebben er moeite mee en
steken hun kritiek niet onderstoelen of
banken. Met ongewoon grote belang
stelling wordt dan ook uitgekeken naar
de inhoud van de redevoeringen die de
huidige Nederlandse vorstin volgende
week op verschillende plaatsen en bij
uiteenlopende gelegenheden in de Ver
enigde Staten zal houden. Verwacht
wordt dat deze voor de toekomstige be
trekkingen tussen de Verenigde Staten
en Nederland 'substantiële elementen'
zullen bevatten In een deze week gepu
bliceerd interview, dat koningin Bea
trix toestond aan Elseviers Magazine
heeft zij alvast een aanduiding gegeven
door vast te stellen dat „er zich span
ningen voordoen in de betrekkingen"
tussen beide landen. „We hebben de
laatste tijd meer moeite elkaar te be
grijpen dan kort na de oorlog, toen wij
allen bezig waren met de wederopbouw
en wij er dezelfde ideeën op na hielden".
Uit het interview is duidelijk geworden
dat de huidige Nederlandse vorstin -
evenmin als dat in 1952 met haar moe
der het geval was - bij dit bezoek de
wederzijdse problemen, meningsver
schillen en oorzaken van spanningen in
de relaties niet uit de weg zal gaan. Ge
vraagd naar haar persoonlijke mening
over de VS in het algemeen zegt de ko
ningin: „Ik zou graag willen benadruk
ken dat we erg veel bewondering heb
ben voor de sterke democratie en de
democratische waarden van de Ver
enigde Staten. De openheid, de zelfkri
tiek respecteren wij. evenals de moge
lijkheden en de kracht om datgene te
dragen dat die kritiek en openheid met
zich meebrengen". Tweehonderd jaar
ononderbroken diplomatieke betrek
kingen tussen de Verenigde Staten en
Nederland als markering van nauwe
banden die er op elk gebied van de sa
menleving in beide landen bestaan zul
len de komende week. bij het staatsbe
zoek van koningin en prins m de breed
ste zin aan de orde komen. Dat tekent
de waarde van deze ontmoeting.
vdM
