VNG: rechtspositie van
wethouder achtergebleven
LANGE ZIT
OFH BAAN
MET PIT?
Weinig problemen met
verse bladgroenten
Ruim 2,5 miljoen extra voor
onderzoek energiebesparing
Energie
DEN HAAG IS OPZOEK
NAAR VERSTERKING.
BEL: 070-102244/45
Neijhorst
premier
Suriname
Langverzuimers vaak
ten onrechte in WAO
STEEDS MEER BESTUURLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID
Hallstein
overleden
Betere betaling wethouders
kleine gemeenten gevraagd
Landmacht stopt
werving kort verband
Arrestaties
in Indonesië
GELD KOMT UIT POST ACADEMISCHE ZIEKENHUIZEN
BELEID EN BESPARING
Huishoudelijke apparaten
kunnen zuiniger werken
WOENSDAG 31 MAART 1982
PZC/binnen-buitenland
11
ADVERTENTIEi
DEN HAAG - De bestuurlijke verantwoordelijkheid van de wethouder in ons land is de afgelopen
jaren sterk toegenomen. Sinds het midden van jaren zestig is de wethouder steeds meer een
centrale positie gaan innemen binnen het gemeentebestuur. De rechtspositie is bij die ontwikke
ling evenwel achtergebleven. Dit zegt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten VNG inleen
dinsdag gepubliceerd rapport 'De wethouder gewaardeerd'.
In het rapport doet de VNG een aantal het verloop van de onderhandelingen ln
aanbevelingen om de achterstand in de
rechtspositie van de wethouders in te
lopen. In het rapport staat een aantal
oplossingen voor knelpunten zoals de
vergoeding (wedde), een betere regeling
voor gevallen wanneer een wethouder
de burgemeester vervangt alsmede se
cundaire voorzieningen.
In het rapport stelt de VNG ook voor de
pensioenen voor ex-wethouders te ver
hogen. Verder zou er een pensioenrege
ling moeten komen voor nabestaanden
van een gehuwde vrouwelijke wethou
der en vindt de VNG dat een gelijke
fiscale behandeling mogelijk moet wor
den van een gehuwde vrouwelijke wet
houder en haar man.
De VNG vindt dat het tijdstip van de
wethoudersbenoemingen vervroegd
moet worden met het oog op de behan
deling van de gemeentebegroting. Het
verkorten van de periode die ligt tussen
de verkiezingen voor de gemeenteraad
en de benoeming van de wethouders
mag evenwel niet ten koste gaan van
Geuronderzoek
UTRECHT (ANP) - Uit experimen
ten aan de rijksuniversiteit in
Utrecht is gebleken dat geur niet
alleen in de dierenwereld, maar
ook voor mensen belangrijk is bij
de sexuele benadering. Onderzoek
by zowel mannen als vrouwen
toonde aan dat geurprikkels van
invloed zijn op de beoordeling en
waardering van anderen. De afde
ling chemische zintuigen van de
vakgroep psychologische functie
leer liet achttien mannen en acht
tien vrouwen een reeks foto's van
verschillende personen zien. De
proefpersonen moesten de mannen
en vrouwen op de foto's in twee ron
den beoordelen naar hun voorko
men en sexuele aantrekkelijkheid.
Vlak voor de eerste beoordelings
ronde stelden de onderzoekers de
helft van de proefpersonen bloot
aan een neutrale geur. De andere
helft kreeg een synthetische stof te
ruiken, waarvan de geur overeen
komt met die van de vagina van
een aap. In de tweede ronde wer
den de geuren verwisseld. De proef
personen waren niet op de hoogte
van de aard van de geuren.
Het onderzoek wees overduidelijk
uit dat zowel mannelijke als de
vrouwelijke proefpersonen de
meisjes op de foto aanmerkelijk
meer sexy vonden. De mannelijke
proefpersonen vonden de afgebeel
de meisjes er minder verlegen uit
zien, tien zij de 'geur van de apin'
hadden geroken.
het college van b en w.
De praktische betekenis van een ver
plicht vooroverleg tussen alle in de raad
aanwezige partijen bij de benoeming
van wethouders, zaoals de regering
stelt. Is volgens de VNG niet duidelijk
aangetoond. Uit een onderzoek blijkt
dat in 65,4 procent van de gemeenten
het college van b en w werkt aan de
hand van programma-afspraken. Dit
programma wordt dikwijls door de ge
meenteraad vastgesteld en geldt meer
en meer als een vanzelfsprekende zaak.
In bijna driekwart van gemeenten (73
procent) zijn zoveel mogelijk partijen
uit de raad naar evenredigheid in het
college vertegenwoordigd zodat er
DEN HAAG - De wethouders in
kleine gemeenten worden overbe
last en vooral onderbetaald. Wet
houders zouden daarom beter be
taald moeten worden zodat de
noodzaak een tweede betaalde
baan er bij te houden wegvalt. Dat
zegt de VNG in haar rapport 'De
wethouder gewaardeerd'.
De regering gaat er nu van uit dat
een wethouder in een kleine ge
meente slechts een deel van zijn
tijd aan het bestuurlijke werk be
steedt en daarnaast een betaalde
baan houdt. In het rapport staat
letterlijk dat de dubbele belasting
'psychische en fysieke roofbouw'
op de persoon van de w ethouder
betekent. Dat knelt volgens de
VNG vooral in gemeenten met een
inwonertal rond 18.000 inwoners.
Het zou steeds moeilijker zijn
raadsleden bereid te vinden in het
college van B en W zitting te ne
men.
Ook in grotere gemeenten, zo tus
sen 24.000 en 30.000 inwoners,
wordt een wethouder nog geacht
zijn bestuurlijke werk in twee en
een halve dag per week af te ron
den. Voor die 50-procent-baan
krijgt de wethouder 4663 gulden
per maand.
De VNG heeft bij het onderzoek een
compleet nieuw betalingsschema
opgesteld voor wethouders dat uit
gaat van volledige betaling vanaf
gemeenten met 18.000 inwoners in
plaats van nu vanaf 30.000 inwo
ners.
Hieronder volgen de afgeronde be
dragen die wethouders per maand
verdienen in het huidige systeem
en daarna de bedragen zoals die
volgens het VNG zouden moeten
z«n.
Gemeenten
met inwonertal:
tot 2.000 in guldens 702
4.000
8.000
14.000
24000
40 000
60.000
100.000
150.000
375.000
meer dan
375.000
1.551
2.504
3761
5 414
6.661
VNG-
voorstel:
1.149
1.735
1.975
3248
6.463
7 058
7-698
8.419
9.197
9.456 10.037
10.525 10.952
Ter vergelijking hieronder de Inwoner
tallen van de Zeeuwse gemeenten:
tot 2 000' Bruinisse en Mariekerke.
tot 4.000: Aardenburg. Arnemuiden,
Brouwershaven. Domburg. Kortgene.
Middenschouwen. Sint-Philipsland.
Sluis en Wissenkerke
tot 8.000: Duiveland. Hontenisse, Valke-
nisse. Veere, Westerschouwen en Zierik-
zee.
tot 14.000. Axel. Kapelle en Sas van
Gent.
tot 24 000 Borsele, Hulst. Oostburg.
Reimerswaal en Tholen.
tot 40.000: Goes. Middelburg, Temeu-
zen.
tot 60.000: Vlissingen
sprake is van een college op brede ba
sis, zo leert het rapport. Een college op
smalle basis is er in 22.1 procent van de
gemeenten. Hier nemen slecbts enkele
partijen deel.
De VNG-commissie heeft ook de ma
nier van besluitvorming in het college
van b en w onderzocht. Formeel worden
nagenoeg alle besluiten genomen in de
collegevergadering, maar veel beslis
singen komen tot stand door een sys
teem van parafering. Driekwart van de
wethouders (72,5 procent) heeft een ei
gen beslissingsruimte. Door de betref
fende wethouders genomen besluiten
worden achteraf door het college be
krachtigd. Een klein deel (12,1 procent)
van hen zegt besluiten te nemen zonder
goedkeuring achteraf.
De mogelijkheid om door middel van
delegatie bevoegdheden van het colle
ge aan een wethouder te geven wijst de
VNG af. Om de bestuurlijke armslag
van de wethouder te vergroten voldoet
een mandaatconstructie. Daarbij oefe
nen wethouders bevoegdheden van het
college uit namens en onder verant
woordelijkheid van dat college.
DEN HAAG (ANP) - De Koninklijke
Landmacht is gestopt met de werving
van personeel voor kort verband
(KW-er en TS-er) nu het voor dit jaar
begrote aantal militair personeel al is
bereikt. Ook wordt de mogelijkheid
van verlenging van de contracten van
koet verbandvrijwilliger (KW) en
technisch specialist <TS) sterk be
perkt
Volgens een woordvoerder van het mi
nisterie van defensie is dit alles onder
meer het gevolg van de problematiek
op de arbeidsmarkt waardoor een groot
aantal kortverbanders om verlenging
van het contract heeft gevraagd.
PARAMARIBO. AMSTERDAM - De
nieuwe Surinaamse regering, die van
ochtend 10 uur Surinaamse tijd (15.30
uur Nederlandse tijd), in het Onafhan
kelijkheidspaleis te Paramaribo
wordt beëdigd, bestaat uit enkele nieu
we. maar veelal teruggekeerde demis
sionaire ministers van de regering
Chin A Sen.
Minister-president wordt nu drs. Henk
Neijhorst, die naast algemene zaken
ook het ministerie van financiën onder
zijn hoede zal nemen. De man die minis
ter van leger en politie had moeten wor
den, Henk Fernandes, is spoorloos ver
dwenen in het Surinaamse oerwoud tij
dens een helikoptervlucht.
De econoom Neijenhorst was enige tijd
minister van financiën en economische
zaken in het eerste kabinet-Chin A Sen.
Bataljonscommandant Fernandes
wordt samen met vier andere militairen
en een Amerikaanse helikopterpiloct
sinds zondagavond jl. vermist. De heli
kopter waarin zij zaten, is tussen Coro-
nie en Paramaribo bij een zoekactie in
een storm terechtgekomen
Fernandes is de derde man van het mili
tair gezag na legercommandant Bou-
terse en garnizoenscommandant Horb.
Patty Reagan, jongste dochter van
president Reagan van de Verenigde
Staten, krijgt het rolletje van een jour
naliste in een nieuwe film uit de 'Pink-
panter'-reeks die momenteel in Spanje
wordt opgenomen.
CONSUMENTENBOND: GROENTEN VAN 'KOUDE GROND' HET BEST
DEN HAAG - In bijna alle gevallen
zijn verse bladgroenten vrij van che
mische bestrijdingsmiddelen en van
resten bromide. Dit schrijft de Consu-
STUTTGART (ANP) - Walter Hall
stein, de eerste voorzitter van de Euro
pese commissie (1958-1967), is maan
dagavond na een langdurige ziekte in
Stuttgart overleden. Hij was 80 jaar.
De op 17 november 1901 in het Westr
duitse Mainz geboren Hallstein was na
een rechtenstudie in Bonn. Munchen en
Berlijn lange tijd hoogleraar, achter
eenvolgens in Rostock en Frankfort.
Zijn politieke loopbaan begon in 1949.
Het daaropvolgende jaar leidde hij de
Westduitse delegatie op de Parijse con
ferentie over het plan-Schuman voor
bundeling van de kolen- en staalpro-
duktie van Frankrijk en de Bondsrepu
bliek in een organisatie die ook open
zou staan voor andere Europese lan
den. Dit plan leidde in 1951 tot de op
richting van de Europese Gemeen
schap voor Kolen en Staal (EGKS). Van
1951 tot 1958 was Hallstein staatssecre
taris van buitenlandse zaken. Vervol
gens werd hfj de eerste voorzitter van de
Europese commissie.
De naar hem genoemde 'Hallstein-doc-
trine' hield in dat de Bondsrepubliek
geen diplomatieke betrekkingen zou
onderhouden met staten die de Oost-
duitse DDR erkennen. Door de zoge
noemde 'Ostpolitik' van Bonn is deze
doctrine geheel op de achtergrond ge
raakt.
Strikt genomen was Hallstein voorzit
ter van de commissie van de Europese
Economische Gemeenschap (EEG). Na
het samengaan van EEG, EGKS en Eu
ratom in 1967 heet het dagelijks be
stuur van de Europese Gemeenschap
pen de Europese commissie.
In zijn laatste ambtsperiode ijverde
Hallstein voor financiële autonomie'
van de EEG, gecontroleerd door het Eu
ropese parlement.
PROMOVENDUS: DIAGNOSE VAAK FOUT
GRONINGEN (ANP) - Mensen die we
gens ziekte geruime tijd niet op hun
werk verschijnen, worden dikwijls ten
onrechte arbeidsongeschikt ver
klaard. Dit komt, omdat lang niet al
tijd de juiste diagnose wordt gesteld.
Vaak is de aandoening moeilijk of in
het geheel niet met medische instru
menten aan te tonen. De patiënt voelt
zich dan meer ziek dan hij is. Speciale
aandacht voor de zogenaamde lang
verzuimers kan voorkomen dat velen
uiteindelijk in de WAO terecht komen.
Tot deze conclusie komt dr. R. Luyckx,
adviserend geneeskundige bij het con
trole-instituut algemene ziekenfondsen
in Eindhoven, na een uitgebreid onder
zoek onder werknemers van de Philips
Gloeilampenfabriek. Onder langverzui
mers verstaat hij werknemers, die tus
sen de drie maanden en een jaar ziek
zijn.
In zijn proefschrift over de lotgevallen
van de langverzuimers, waarop dr.
Luyckx vandaag aan de rijksuniversi
teit in Groningen hoopt te promoveren,
beweert de Eindhovense arts. dat de
statistieken van de diagnoses van lang
verzuimers een vertekend beeld geven
van de werkelijke oorzaken van het ver
zuim. Om het verzuim te wettigen moet
de verzekeringsgeneeskundige éen
diagnose opgeven, terwijl de verzui-
mers dikwijls door meerdere kwalen
worden geplaagd.
Uit het onderzoek is gebleken, dat in
bijna de helft van de gevallen niet een
ziekte beeld aanwezig is, maar dat de
patient aan meerdere kwalen lijdt. In
wendige stoornissen van de klieren (bij
voorbeeld suikerziekte) en afwijkingen
in het bewegmgsstelsel (rugklachten en
rheuma) komen vaak in combinatie
voor.
Om de verzuimer de meeste kans op een
goede uitkering te geven vult de verze
keringsgeneeskundige veelal de meest
overtuigende of een modieuze ziekte in
Een hartinfarct spreekt bijvoorbeeld
meer aan dan suikerziekte, ofschoon
beide gezamenlijk voor de lange duur
van het verzuim kunnen zorgen
Bij een combinatie van diagnoses is er
volgens dr. Luyckx vaak sprake van
een psychise stoornis. Opvallend ge
noeg verdwijnt deze kwaal nagenoeg al
tijd in de loop van het verzuim. Dit
komt volgens de Eindhovense arts, om
dat de werknemer aan zijn situatie ge
wend raakt. Het werk komt steeds ver
der van de langverzuimer af te staan.
Hij accepteert zijn verzuim beter en de
omgeving leert met hem leven. De fru
straties steken echter weer de kop op,
als de werknemer in de WAO terecht
komt.
De promovendus is van mening, dat
hoe eerder men de langverzuimer on
derzoekt, de kans groter wordt dat hij
niet gedeeltelijk of helemaal in dc
WAO terecht komt.
raentenbond in zijn blad van april na
een onderzoek van een groot aantal
monsters sla, andijvie en spinazie. Een
belangrijke conclusie: Men moet zo
veel proberen groenten „van de koude
grond" te kopen.
In die groenten namelijk troffen de on
derzoekers lagere gehalten van nitraat
en bromide aan. De duurdere„alterna
tief' geteelde groenten, bleken echter
op deze punten het best te zijn, hoewel -
zo wordt gesteld - je van die groenten
nooit zeker kunt weten of ze „echt alter
natief' zijn geteeld Wie gezond wil we
ten doet. er het best aan zoveel mogelijk
de groenten van het seizoen te nemen
die zijn goedkoper en bevatten minder
bromide.
De Consumentenbond maakt zich nog
wel zorgen over het nitraatgehalte van
deze bladgroenten. Dit nitraat, dat in
het lichaam wordt omgezet in het gifti
ge nitriet, kan worden teruggedrongen
door minder met kunstmest te werken.
Maar de telers zullen dan wel het ideaal
van een zo groot mogelijke opbrengst
iets moeten loslaten. Het meeste ni
traat werd gevonden in kasgroente en
in spinazie van de koude grond.
Tandpasta
AMSTERDAM - Op de tentoonstelling 'Energie '82' en de vakbeurs 'Zon en wind',
die vanaf vandaag tot en met 4 april in de RAI in Amsterdam worden gehouden,
kan men diverse windmolens in alle maten zien. Deze grote windmolen met een
rotordiamter van 16 meter en een vermogen van 55 kw kan men voor 125.000
gulden tn zijn achtertuintje laten plaatsen.
De nieuwe tandpasta „tegen gaatjes",
die onlangs met veel tamtam op de
markt werd gebracht, helpt volgens de
Consumentenbond niet beter tegen be
ginnend tandbederf dan een aantal ge
wone fluortandpasta's. Dit schijft de
Consumentenbond in het aprilnum
mer van haar blad, de Consumenten
gids.
Van deze nieuwe tandpasta, Prodent
Plus. beweert de fabrikant dat dit mine
ralen bevattende produkt het herstel
van beginnend tandbederf bevordert.
De Consumentenbond, die bezig is met
een vergelijkend onderzoek naar tand
pasta's, waarschuwt dat de producent
deze bewering niet waar kan maken.
Voor het herstel van het tandglazuur in
de mond zorgt hetcalciumfosfaat in het
speeksel. Volgens de Consumenten
bond helpt iedere goede fluortandpaste
bij dit herstelUit een onderzoek, dat op
dit gebied onder zes merken is gehou
den. komt Prodent Plus zeker niet beter
uit de bus. Maar, aldus de Consumen
tenbond, de fabrikant belooft wel meer
en schermt daarbij met een „weten
schappelijk" rapport van de Groningse
universiteit. De Groningse onderzoe
kers zelf kunnen zich volgens de Consu
mentenbond in deze beweringen niet
herkennen.
Wie het gazon wil maaien met een elek
trische cirkelmaaier kan dat volgens de
Consumentenbond maar beter achter
wege laten. De bond heeft deze maaiers
getest en ze allemaal onveilig bevon
den. De resultaten van het onderzoek
zijn zo verontrustend, dat bij het minis
terie van economische zaken is aange
drongen op veiligheidsmaatregelen.
Fabrikanten moeten volgens de Consu
mentenbond worden gedwongen goede
afschermkappen op him machines te
zetten, een „dodemansknop" en een
rem die het mes direct na uitschakeling
van de stroom stopzet. Het is helemaal
niet denkbeeldig dat een gebruiker van
zo'n grasmaaier in een moment van on
achtzaamheid vingers of tenen verliest.
In veel gevallen is het namelijk moge
lijk met handen of voeten het draaiende
mes aan te raken.
Een andere gevaarlijke omstandigheid
is dat het mes vaak nog een tijdje door
draait als de motor is uitgeschakeld.
Ook dat kan vingers of tenen kosten.
Wie veilig zijn gras wil maaien, kan dat
heel goed met een handmaaicr doen. De
Consumentenbond testte die appara
ten ook: één werd als „goed" beoor
deeld. rier andere kwamen als „redelijk
tot goed" uit de bus.
JAKARTA - De chef van de Indonesi
sche veiligheidsdienst, admiraal Soe-
domo, heeft de arrestatie bekend ge
maakt van een groep mensen die het
plan hadden het Soeharto-bewind ten
val te brengen.
De relletjes op 18 maart tijdens de mas
sale verkiezingsbijeenkomst van de re
gerende Golkar-partij zouden volgens
admiraal Soedomo onderdeel zijn ge
weest van een samenzwering tegen de
regering. Hij liet doorschemeren dat
de samenzweerders afkomstig zijn uit
de gelederen van de islamitische oppo
sitie.
Soedomo zei niet hoeveel mensen er
zijn opgepakt, maar welingelichte
kringen spreken van ongeveer tachtig.
DEN HAAG (ANP) - Het wetenschap
pelijk onderwijs krijgt 2.6 miljoen gul
den extra voor het ontwikkelen van
energiebesparende programma's. Dit
heeft de tweede kamer dinsdag beslist
door bij de stemmingen over de begro
ting van onderwijs en wetenschappen
een amendement van het CDA van de
ze strekking aan te nemen. PvdA en
WD stemden tegen het amendement.
Het geld wordt weggehaald bij de post
academische ziekenhuizen.
In de stemming bleek de CPN wel voor
stander van het geven van meer geld
voor het energlebesparingsonderzoek,
maar voelde de partij er niets voor om
dit ten koste van de academische zie
kenhuizen te laten komen De kamer
toonde zich bezorgd over de uitwerking
die de bezuinigingen bij het weten
schappelijk onderzoek op de kwaliteit
van het onderzoek zullen hebben. Door
het aannemen van een motie van D'66
sprak de kamer de vrees uit dat die be
zuinigingen voor het overgrote deel in
investerings- en materiaaiultgaven ge
realiseerd zullen worden. De regering
moet er volgens de kamer voor zorgen
dat deze zeer bedreigende ontwikkeling
gestopt wordt.
PvdA, CPN. SGP en GPV stemden te
gen de motie.
Nieuwe wetenschappelijk ontwikkelin
gen zoals de bio-technologie. de micro-
electronlca en de informatietechnolo
gie behoren volgens de kamer te ressor
teren onder minister Van Kemenade
van onderwijs en wetenschappen en
niet onder minister Terlouw van econo
mische zaken. Alleen de partijgenoten
van Terlouw, de fractie van D'66 ont
hielden hun steun aan deze motie.
Voorts sprak de kamer zich uit voor
het geven van enige compensatie aan
universiteiten en hogescholen voor de
sterk gestegen energielasten. Door de
sierke stijging van de prijzen is het
voorzieningsniveau van onderwijs en
onderzoek onder grote druk komen te
staan, zo sprak de kamer uit door dehet
aannemen van een motie van D'66-ka-
merlid Mertens. VVD, PvdA en RPF
stemden tegen.
De tweede kamer vindt dat er op korte
termijn betere wettelijke mogelijkhe
den moeten komen voor samenwerking
tussen het wetenschappelijk onderwijs
en het hoger beroepsonderwijs. In de
huidige regelingen wordt de samenwer
king bemoeilijkt door de grote verschil
len in wettelijke regimes, zo sprak de
kamer uit door het aannemen van een
motie van de WD
Culturele minderheden
Verder toonde de kamer zich bezorgd
over de financiële middelen die be
schikbaar zijn voor het onderwijs aan
leerlingen uit culturele minderheden.
De middelen die hiervoor in de meerja
renramingen zijn uitgetrokken blijken
namelijk onvoldoende te zijn. Met alge
mene stemmen nodigde de kamer de
regering uit hier iets aan te doen, Een
motie van CDA en D'66 om ook zeer
kleine scholen door het inzetten van ex
tra kleuterleidsters een kans te geven
mee te doen aan het realiseren van het
nieuwe basisonderwijs, kreeg de steun
van de hele kamer. Bovendien was de
kamer met algemene stemmen van me
ning dat het later en middelbaar tech
nisch onderwijs extra fincnaciële mid
delen moet krijgen als compensatie
voor de gestegen prijzen van materiaal
en gereedschappen.
Een pleidooi van de PSP-er Willems
om te komen lot vredesonderwijs als
integraal onderdeel van het onderwijs,
kreeg niet de steun van de kamer.
Slechts PSP, PPR en CPN steraden
voor zijn motie.
DEN HAAG (ANP) - Energiebespa
ring bij wasmachines moet niet ge
zocht worden in verbeteringen
aan de toestellen zelf. Veeleer
moet gemikt worden op innova
ties in wasmiddelen. Dat conclu
deert de Stichting Wetenschappe
lijk Onderzoek Konsumentenaan-
gelegenheden in de studie 'ener
giebesparingen bij huishoudelijke
toestellen', die dinsdag is gepre
senteerd. Het onderzoek werd uit
gevoerd door deskundigen van
SWOKA en TNO.
TNO en SWOKA onderzochten in
totaal vijf huishoudelijke toestel
len. goed voor circa de helft van het
huishoudelijke elektriciteitsver
bruik, op hun besparingsmogelijk
heden. Het energieverbruik van
koelkasten en diepvriezers is met
betrekkelijk weinig moeite specta
culair (50 procent.) te verlagen, zo
menen de onderzoekers. Deze hal
vering van het stroomverbruik van
deze toestellen is haalbaar tegen
aanschafkosten die de consument
binnen twee jaar heeft terugver
diend.
De terugverdien tijden na techni
sche wijzigingen bij wasdrogers be
dragen minimaal drie tot vier jaar.
De verbeteringen zijn echter rela
tief ingrijpend. Bij afwasmachines
zal bezuiniging in verbetering van
de reinigingsmiddelen gezocht
moeten worden, hoewel vervan
ging van de elektrische verwar
ming door gasverwarming binnen
drie jaar terug te verdienen is, al
dus SWOKA en TNO in het onder
zoek.