PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Leger in Guatemala
neemt de macht over
Begin blijft ondanks
motie van wantrouwen
Walesa
blijft
Polen
trouw
Oorlogstoestand in Suriname opgeheven
Onderzoek ambassadeur in
El Salvador afgesloten
Geen meerderheid voor
ziektewetvoorstellen
autn adria
GROEP RECHTSE OFFICIEREN
vandaag
Gijzeling in Bergen op
Zoom erg snel opgelost
Acties bij
de omroep?
Opnieuw zonnig
Droog en perioden met zon. Middag-
limperatuur van tien graden aan zee
tot veertien graden in het binnenland.
Weinig wind.
b jaargang no. 69
ÏVoensdag 24 maart 1982
yÓUfIVl
weslhavendqh 150 4463 AE goes 01100 20440
PARAMARIBO (ANP) - De oorlogstoestand in Suriname zou volgens de Nationa-
leVoorlichtingsdienst van het land in de afgelopen nacht om middernacht plaat-
iilijke tijd worden opgeheven. De oorlogstoestand was per 11 maart ingesteld
Ijjevolge een bekendmaking op 18 maart. Als reden wordt gegeven de overwe
lf, dat het algemeen belang en de nationale veiligheid voortduring van de
oorlogstoestand niet langer noodzakelijk maken. De noodtoestand, die in Suri-
lime gold sinds 13 augustus 1980, blijft gehandhaafd.
Bont Een ander decreet, waarin de berechting van de verdachten van de coup is gere
geld blijft vooralsnog van kracht. De verdachten worden volgens dat decreet
voorgeleid voor een 'krijgsraad te velde', bestaande uit kaderfunctionarissen van
het nationale leger. Deze besluit achter gesloten deuren tot de doodstraf of over
dracht van de verdachte ter verdere berechting aan de gewone krijgsraad. Voor de
krijgsraad te velde kan de verdachte niet beschikken over een raadsman.
De decreten waarbij oorlogstoestand en oorlogsrecht van kracht zijn verklaard,
worden algemeen gezien als legalisatie achteraf van de executie van Hawker.
(Van onze correspondent)
MEXICO-STAD - In Guatemala is dinsdag plotseling een gewelddadige greep
naar de macht gedaan door een groep rechtse jonge generaals, kolonels en de
meerderheid van de lagere officieren.
Zjj zouden van plan zijn een van de uiterst rechtse nationale
junta te installeren waarin al de bevrijdingsbeweging MLN.
verschillende politieke secto
ren zouden moeten zijn verte
genwoordigd. Over de radio
hebben de jonge officieren
reeds om medewerking ge
vraagd van enkele christen-de
mocratische leiders en ook aan
Lionel Sisniega, tweede man
PAGINA 2
ktonindustrie
De voorlopige surséance van betaling
van de Thoolse Beton Industrie te
Slnt-Maarter.sdljk Is ingetrokken De
rechter-commlssaris ging dinsdag niet
in op het advies van de bewindvoerder
van het bedrijf om TBI failliet te ver
klaren. De directie mag proberen het
bedrijf voort te zetten.
PAGINA 3
toekomst bouw
Minister Van Dam en de werkgevers
en werknemers in de bouw hebben gis
teren de opvatting dat de bouwnijver
heid geen toekomst meer zou hebben
met klem van de hand gewezen Alle
partijen waren het erover eens dat de
hoge werkloosheid onder bouwvak
kers, de woningnood en de weinig flo
rissante positie van veel aannemings
bedrijven negatief werken op de pu
blieke opinie.
PAGINA 5
cultuurspreiding
De colleges van b en w van Hulst en
Temeuzen willen blijven deelnemen in
de Stichting Cultuurspreiding Zee
land. Temeuzen stelt als voorwaarde
dat de regiomanager van SCZ in
Zeeuwsch-Vlaanderen kan aanblijven.
PAGINA 7
grensarbeiders
De devaluatie van de Belgische frank
beeft de grensarbeiders m ernstige fi
nanciële moeiiljklieden gebracht. De
monetaire verschuivingen resulteren
In een Inkomensdaling van ruim 14
procent.
PAGINA 13
oranje
Het Nederlands voetbalelftal heeft
met 2-1 van Schotland verloren. Oran
je kwam al snel op een 2-0 achterstand.
In de loop van de wedstrijd werd dui
delijk dat de Jonge Nederlandse ploeg
minstens een gelijkspel verdiende. Het
bleef echter bij een tegendoelpunt van
Wlm Kleft.
PAGINA 19
melkvee
Uiteen studie van het Landbouw Eco
nomisch Economisch Instituut blijkt
dat de melkveehouders In het westen
van Nederland de snelle ontwikkeling
In andere gebieden niet bl) hebben
kunnen houden. Dat kost ze niet al
leen inkomsten maar betekent In veel
gevallen ook arbeidsomstandigheden
die verbeterd kunnen worden.
Nieuws uit'Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 12 en 13.
Varia: 15.
Radio'en televisie: 17.
Financiën, economie: 19.
Het was gisteravond niet bekend of bij
de poging bloed is vergoten, hoewel ge
vechten zijn gemeld bij de kazerne in
Quetzaltenango, 193 km ten westen
van de hoofdstad. Het internationale
vliegveld Aurora werd gesloten.
Volgens de laatste berichten onder
handelen de jonge officieren nog in het
presidentiële paleis met de door hen
afgezette president generaal Romeo
Lucas. „Maar de coup is een feit", zo
werd op de ambassade van Guatemala
in Mexico-stad verzekerd. „Want bijna
het gehele leger heeft de staatsgreep
gesteund".
De coup tegen het bewind van generaal
Romeo Lucas komt slechts 16 dagen
nadat er omstreden presidentsverkie
zingen werden gehouden, waarbij de
ultra-rechtse officiële kandidaat gene
raal Anibal Guevara dank zij een
grootscheepse fraude als overwinnaar
uit de bus kwam rollen. Al voor de ver
kiezingen wemelde het in Guatemala
van geruchten dat de Verenigde Staten
in het geval van fraude ten bate van de
officiële kandidaat plannen zouden
hebben om een staatsgreep te helpen
ontketenen om meer gematigde krach
ten een kans te geven.
Momenteel wordt in Guatemala gespe
culeerd dat er op korte termijn moge-
tVan onze parlementaire redactie
DEN HAAG-Voor de bijgesteldeziek
tewetplannen van bet kabinet is in de
Tweede Kamer geen meerderheid te
vinden. Alleen PvdA en D'66 steunen
de voorstellen. CDA en VVD zijn er te
gen, evenals, om verschillende rede
nen, de kleinere linkse en rechtse frac
ties.
De grootste regeringsfractie, het CDA.
stelt in de schriftelijke voorbehande
ling van het wetsontwerp dat de rege
ring haar plannen beter kan intrekken.
Die behelzen een premieheffing over
het ziektegeld. de invoering van vijf
wachtdagen voor rekening van de
lijk nieuwe verkiezingen zullen wor
den georganiseerd waaraan ook de op
het ogenblik ondergronds opererende
socialisten en sociaal-democraten zou
den kunnen deelnemen. Politieke bal
lingen uit Guatemala in Mexico ver
wachten echter niet dat de progressie
ve oppositie op een dergelijke stembu
suitnodiging zal ingaan.
De staatsgreep van dinsdag in Guate
mala zou weieens dezelfde gevolgen
kunnen hebben als de veel gelijkenis
vertonende coup van oktober 1979 in
het buurland El Salvador. Ook daar
grepen toen jonge officieren naar de
macht, in de hoop het land middels so
ciale hervormingen te kunnen verzoe
nen. Maar links weigerde haar mede
werking en de rechtse groepen binnen
het leger heroverden reeds binnen en
kele maanden de feitelijke macht.
De coup die volgens Washington revo
lutionair links politiek had moeten
isoleren, heeft in El Salvador een to
taal tegenovergesteld effect gehad. Of
een dergelijke coup in Guatemala an
dere effecten zal hebben, lijkt voorals
nog uiterst twijfelachtig.
werkgevers en verhoging van de ziekte
wet-premie voor werknemers met 0.2
procent. In plaats daarvan wil het CDA
een verdere premieverhoging voor de
werknemers doorvoeren.
Een andere suggestie van het CDA is,
dat bet kabinet haar wetsontwerp
voorlopig aanhoudt. Intussen zou over
bezuinigingen op de ziektewet-kosten
met werkgevers en werknemers ge
praat moeten worden in het kader van
een zogenaamd „sociaal akkoord".
De CDA-fractie vreest dat de voorstel
len van het kabinet met zullen leiden
(Slot zie pagina 3 kolom 2)
Van der Stoel
wil EG-steun
Midden-Amerika
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De Europese Gemeen
schap gaat zich beraden over spe
ciale economische steun aan Mid
den-Amerika om bij te dragen tot
stabilisering van de verhoudingen
in dit roerige gebied. Dit hebben
de Europese ministers van buiten
landse zaken dinsdag in Brussel
besloten op aandrang van de Ne
derlandse minister van buiten
landse zaken, Van der Stoel.
Van der Stoel heeft zijn collega's
voorgehouden dat het dringend
noodzakelijk voor de Europese Ge
meenschap is, een duidelijke uit
spraak te doen over de zich toespit
sende situatie in Midden-Amerika.
De minister wenst in dit verband
een verklaring van de Europese re
geringsleiders. die 29 en 30 maart in
Brussel bijeen komen, waarin na
drukkelijk steun wordt uitgespro
ken voor een politieke oplossing
voor de tegenstellingen in El Salva
dor. voor een politiek van niet-in-
menging in het gebied door andere
staten en voor speciale economi
sche hulp vanuit West-Europa. Eu
ropa zal op deze manier kracht bij
kunnen zetten aan initiatieven van
Mexico om voor Midden-Amerika
een oplossing te bereiken zonder
verder bloedvergieten.
Minister Van der Stoel verwacht
niet dat de Europese Gemeen
schap een werkelijk bemiddelen
de rol kan spelen om de partijen in
El Salvador bijeen te brengen.
„Het is niet gemakkelijk de tien
EG-lidstaten op één lijn te krijgen,
en om werkelijk te kunnen bemid
delen, moet je snel steeds weer
nieuwe standpunten kunnen inne
men", aldus Van der Stoel.
De president van El Salvador. Jose Napoleon Duarte. dinsdag tijdens een pers-
coriferentie.
WARSCHAU (AP) - De militaire mach
thebbers in Polen hebben de geïnter
neerde vakbondsleider Lech Walesa en
zijn gezin aangeboden Polen vrijwillig
te verlaten, zo is dinsdag door me
vrouw Walesa gezegd.
„Natuurlijk hebben we dit geweigerd.
aldus Danuta Walesa in een telefonisch
vraaggesprek met de Associated Press
vanuit haar woning in Gdansk. Ze wilde
niet zeggen wanneer of door wie het
aanbod was gedaan, maar bevestigde
slechts dat,de autoriteiten ons hebben
aangeboden het land te verlaten".
Eerder deze maand kondigde de minis
ter van binnenlandse zaken aan dat
geïnterneerde dissidenten en hun ge
zinnen paspoorten konden aanvragen
voor een vertrek uit Polen - een voor
stel waarvoor weinig interesse bleek
te bestaan onder de 3.600 Polen die
door het regime van generaal Wojciech
Jaruzelski. zonder vorm van proces,
gevangen werden gezet.
(Van onze correspondenten)
DEN HAAG, MEXICO-STAD, BRUSSEL - De Nederlandse ambassadeur
Speyart van Woerden heeft ziin onderzoek in El Salvador naar de toedracht van
de moord op vier IKON-medewerkers afgerond. Gisteravond tegen elf uur zou hij
naar zijn standplaats Mexico terugvliegen, te zamen met de stoffelijke over
schotten van de vier Nederlanders. Als gevolg van de staatsgreep in Guatemala
werd het vliegverkeer van en naar El Salvador echter bemoeilijkt. Het stond
gisterdvond laat voor het ministerie van buitenlandse zaken dan ook niet vast
dat Speyart van Woerden El Salvador daadwerkelijk had verlaten,
Het is door de situatie in Guatemala (er Het is niet duidelijk of Van Woerden
kunnen geen tussenstops worden ge
maakt, terwijl het luchtruim boven dat
land voor alle verkeer is gesloten) ui
terst onzeker of de stoffelijke overschot
ten nog de geplande KLM-vlucht zullen
halen die donderdagmorgen tussen half
acht en acht uur op Schiphol aankomt.
Van Woerden verklaarde gisteravond
tegenover het ANP dat verschillende
artsen sectie hebben verricht op de stof
felijke resten van de vier Nederlanders.
Hij zei ook in de omgeving van de plaats
waar de vier werden vermoord „veel
contacten" te hebben gehad. Hij liet
echter in het midden of dit met boeren
uit de omgeving was. Van Woerden wil
de wel kwijt dat het leger bij de dood
van de vier, Hans ter Laag, Joop Wil-
lemsen. Koos Koster en Jan Kuiper,
was betrokken. Maar de officiële versie
van het gebeuren, zoals gegeven door
juntaleider Napoleon Duarte (gedood
bij een vuurgevecht tussen leger en
guerrilla) bestreed bij niet
Volgens Van Woerden hebben velen
van de met het oog op de verkiezingen
van zondag in El Salvador verblijven
de buitenlandse journalisten (in totaal
ongeveer 3001 hem bij zijn onderzoek
geholpen. De verklaringen van journa
listen spreken elkaar op sommige pun
ten echter tegen, aldus Van Woerden.
nog contacten heeft gehad met de Ame
rikaanse ambassade in El Salvador,
waar men volgens sommige geruchten
zou beschikken over rapporten van de
Salvadoriaanse geheime dienst die er
geen twijfel over zouden laten bestaan
dat Koster en zijn drie kameraden door
het leger werden opgewacht, in een hin
derlaag werden gelokt dus. Officiële
woordvoerders van de Amerikaanse
THEOLOOG MAG
OOST-DUITSLAND
NIET UIT
UTRECHT (ANP)- De Oostduitse theo
loog professor Hermann Goltz. die
dinsdag zou spreken op een studiedag
van het Interuniversitair Instituut
voor Missiologie en Oecumenica in
Utrecht, heeft die lezing op het laatste
moment moeten afzeggen. Hij meldde
per telegram dathij„tot zijn zeer grote
spijt" niet in staat is gesteld naar Ne
derland te komen.
Goltz zou ook colleges geven aan de
theologische faculteiten van de univer
siteit van Leiden en de Vrije Universi
teit in Amsterdam, en aan de theologi
sche hogeschool in Kampen.
BERGEN OP ZOOM - Een gewapende overval met gijzeling tan een van de
bankemployés van het hoofdkantoor van de Rabo-bank in Bergen op Zoom, is
dinsdagmiddag snel opgelost. De politie slaagde erin om de dader, de 24-jarige P
S., te arresteren op het moment dat hij er samen met zijn gijzelaar, de 18-jarige M
B in een auto vandoor wilde gaan. De man, die wordt verpleegd in een psychia
trisch ziekenhuis, was erin geslaagd om een bedrag van 7000 gulden mee te nemen
uit het bankgebouw. De politie kon zonder problemen overgaan lot aanhouding
ambassade in El Salvador hebben
maandag echter het bestaan van derge
lijke documenten ontkend.
Alle door de Amerikaanse ambassade
verzamelde gegevens over de zaak wor
den door het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken in Washington
zijn doorgespeeld naar de daar geves
tigde Nederlandse ambassade Ook de
gegevens van Speyart van Woerden
worden aan de Amerikanen overhan
digd, maar, aldus de woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse zaken
in Den Haag, de onderzoeken worden
zelfstandig verricht. Onder de Ameri
kaanse gegevens was waarschijnlijk
ook het rapport van de Amerikaanse
lijkschouwer die heeft vastgesteld dat
er geen duidelijke aanwijzingen zijn dat.
enkele van de kogels van zeer dichtbij
zouden zijn afgevuurd. De officiële Sal
vadoriaanse lijkschouwer had de moge
lijkheid dat dat wel was gebeurd, zoals
de indruk was van alle journalisten die
de stoffelijke overschotten hebben ge
zien. in zijn rapport opengelaten
Het rapport van Van Woerden wordt
nog voor het einde van deze week op
het bureau van minister Van der Stoel
verwacht. Waarnemers verwachten
dat daarin slechts uitgebreid de offi
ciële versie uiteen zal worden gezet. Er
zal worden gewezen op enkele twijfels
omtrent die versie, en er zal melding
worden gemaakt van Duarte's verze
kering aan Van Woerden dat hij per
soonlijk een-vergaand onderzoek zal
instellen.
De tweede kamer vindt dal de rege
ring het personeelsbeleid by de over
heid m een zodanige richting moet stu
ren dat vertegenwoordigers van etni
sche minderheden meer dan tot nu toe
aan het werk komen in het onderwijs,
bij de politie, de arbeidsbureaus, de-
rechterlijke macht, het openbaar mi
nisterie en meer van dergelijke func
ties.
Minister van binnenlandse zaken Burg tracht Begin ie kalmeren tijdens de zitting
van de Knesseth
(Van onze correspondent)
JERUZALEM - Tegen de wil van premier Begin in heeft de
Israëlische regering besloten niet af te treden nadat bij de
stemming over een motie van wantrouwen de stemmen
staakten: 58 voor en 58 tegen de regering.
Premier Begin had eerder te kennen gegeven aan president
Navon zijn ontslag aan te bieden als de regering zijn parle
mentaire meerderheid zou verliezen Begin stond op het
standpunt dat bij gebrek aan een meerderheid verder rege
ren met mogelijk is en nieuwe verkiezingen de enige uitweg
waren. Maar zowel het kabinet als de fractie dachten daar
anders over Met 12 tegen 6 stemmen besloot de regering niet
af te treden
Het kabinet-Beein Is rionr het staken van de stemmen niet in
staat wetsvoorstellen aangenomen te krijgen in het parle
ment, Zo is het niet mogelijk de begroting door het parle
ment te krijgen, hetgeen regeren onmogelijk maakt Dat was
ook een van Begins argumenten voor aftreden De tegenar
gumenten zijn, dat na de terugtrekking uit de Sinai wellicht
de ultra-rechtse Techia-partijnu tegen de regering vanwege
de Sinai, zich bij de coalitie zal aansluiten voor het behoud
van de westelijke Jordaanoever
De regering verloor haar kleine parlementaire meerder
heid doordat rabbijn Drukman van de Nationaal Religieuze
Partij, die deel uitmaakt van dc coalitie, met de oppositie
meestemde. Rabbijn Drukman behoort tot de beweging te
gen de terugtrekking uit de Sinai cn hoopte door de val an
de regering de terugtrekking, die de volgende maand moet
plaatsvinden, af Ie gelasten
HILVERSUM (ANP) - Als op 16
april geen akkoord is bereikt tus
sen werkgevers en de bonden inza
ke de hoofdlijnen van de omroep-
cao voor 1982 zullen de Omroep-
bonden FNV en de Dienstenbon
den CNV de leden voorstellen tot
acties over te gaan. Daarbij wor
den volgens Ab Engelsman,
woordvoerder van de Omroep-
bond FNV, werkonderbrekingen
en kortere of langere stakingen
niet uitgesloten.
Dit besluit is dinsdagavond geno
men op een in Hilversum door de
bonden uitgeschreven ledenverga
dering. Met slechte één stem tegen
werd de bonden toestemming tot
het ultimatum verleend. De hoofd
lijnen voorde cao-1982 betreffen de
arbeidstijdverkorting van 39 naar
36.5 uur. de prijscompensatie, de
regeling van het ziektegeld en het
instellen van programmastatuten
In het ultimatum zal ook de cis
worden gesteld, dat voor 16 april
de werving van 32 nieuwe werkne
mers moet zijn begonnen.
