verraste
ruinisse volledig
Leerlingen lts Axel winnen
schoolv ei I i g hei dswedstrij d
Waarschuwing voor hoog
tij kwam traag op gang
VRACHTSCHIP ENKELE UREN
VAST OP WESTERSCHELDE
Tehuis christelijke
bejaarden Vlissingen
PZC/provincie
ÏEN TIJD VOOR TEGENMAATREGEL
Schade
aan
duinen
en dijken
valt mee
ERNST SITUATIE LAAT ONDERKEND
LANDELIJKE FINALE OP 20 APRIL
HJOAG 12 MAART 1982
jOEN'OPZOOM - Met man en macht is rijkswaterstaat donderdag begonnen
l,rtdichten van een fikse bres in de Markiezaalskade, tussen de Bevelandse
jj^ksluizen en de Brabantse Molenplaat. De stormvloed die in de nacht van
pjjdag op donderdag plotseling de kop opstak, zorgde voor een gat van
vijftig meter breedte en uitschuringen in de pas aangelegde dam.
Iman en macht: de Deltadienst-oost van rijkswaterstaat kreeg massaal assis-
aevande Deltadienst-west (stormvloedkering, waar de schade als gevolg van
s»rm meeviel)
jwoordvoerder van rijkswaterstaat deelde mee dat de bres 's nachts om 03.00
nd. Op dat moment was er in de Oosterschelde een waterstand van 2.45
meter plus NAP en in het achter de kade gelegen Markiezaatsmeereen waterstand
van 0.30 meter plus NAP. Toen werd de hoogste waterstand nog niet eens gemen-
ten. Dat gebeurde om 04.10 uur 3.70 meter plus NAP Het gaat ontstond aan de
kop van het zuidelijke damvak. bij de aansluiting van de dam met de zogenaamde
sluitkade.
Het geweld van het water rukte de bekleding van stortsteen. kunstweefsel en
mijnsteen volledig van het zandlichaam af. Daarna had de zee vrq spel. Een
hydraulische kraan, die op het damvak stond opgesteld (in verband met de afwer
king van de nieuwe kade) verdween in de golven. Als gevolg van de doorbraak,
raakte het scheepvaartverkeer op de Schelde Rünverbindmg in de morgenuren
gestremd, 's Middags kon deze hinderpaal alweer worden opgeheven.
RUINISSE - Overheid en bedrijfsleven in Bruinisse werden in de nacht van woensdag op
nderdag volkomen verrast door het hoge water. Gevolg was dan ook dat er geen enkele maatre-
Igetroffen was om de bedrijven op het haventerrein - twee machinefabrieken, een scheepswerf
i(tn jachtwerf - enigszins te beschermen. Er ontstond een flinke wateroverlast en bijbehorende
lade. Burgemeester T. C. Hekman van Bruinisse heeft, verontrust door het uitblijven van
|jjjewaarschuwingen, hoofdingenieur-directeur O. Boom van rijkswaterstaat Zeeland om een
tpgaand onderzoek gevraagd.
daar het Bruse verzoek om nader on
derzoek. Overigens nam de gemeente
raad van Bruinisse onlangs een voor
stel aan voor aanpassing van het ha
vengebied. Daardoor moet de wate
roverlast worden ingedamd.
anaal gesproken krijgen gemeente
óedryven in Bruinisse ruim tevoren
a waarschuwing wanneer er extra
pater te verwachten is. Daardoor
nntn de fabrieken op het niet door
ia beschermde haventerrein voor
mier gevoelige materialen, en der-
ftt. in veiligheid brengen. Waarom
narschuwing dit keer is uitgeble-
SKt «^donderdag niet duidelijk. Van-
Het weerbericht gaf voor Bruinisse
een nachtelijke verhoging aan van 1.5
meter. Dat kwam neer op een water
stand van 2,42 meter NAP. In
werkelijkheid werd het 3,64 meter
NAP (gemeten bij de Grevelingensluis.
De stijging van het water was op een
gegeven moment verontrustend: 9 cen
timeter per 5 minuten. Burgemeester
Hekman zei dat de waterstandverho
ging bij Bruinisse altijd al hoger is dan
officieel wordt aangegeven. Hij weet
dat aan de 'fjorden van Bru', oftewel.
Zijpe, Krammer, Volkerak. In deze
smalle passages wordt het water vanuit
de Oosterschelde bij storm extra hoog
opgestuwd. Door de aanleg van de Vol-
keraksluizen 'kaatst' het terug, maar
dat gebeurt door de tegenstand van de
wind niet snel genoeg, zodat de opstu
wing bij Bruinisse - zeker na de aan
vang van de Deltawerken - steeds ho
ger wordt.
De waterstand van 3,64 meter NAP
is, gerekend over de afgelopen tien
jaar, bij Bruinisse al herhaalde malen
overschreden. In 1973 wees de peil
schaal 4,12 meter NAP aan; in 1976
was het 4,10 meter NAP; in 1979 (no
vember) kwam het water tot 3,91 meter
+-NAP.
m» isgebouwde muren
f w kleedlokaal
Goes omgeduwd
H ES-Van een kleedlokaal in aan-
bij een sportveld aan de De
ttfstraat in Goes zijn enkele pas ge-
P2J! wide muren omver geduwd. Waar-
gelijk hebben enkele kinderen dat
I'Kc-fktu.
«kleedlokaal wordt gebouwd door
tfngen van de lts. Berekend in ma-
en bedraagt de schade ongeveer
'gulden.
hemadag alcohol en
S: rags bij 25-jarig
istaan van ZCAD
DDELBURG - Het vijfentwintigja-
bestaan van het Zeeuws Consuita-
rareau voor Alcohol en Drugs
CAD) zal vrijdag 18 juni in de grote
van de schouwburg aan het Mo-
water in Middelburg worden ge-
trd met het houden van een thema
die voor iedere belangstellende
«inkelijk is. Dit deelde ZCAD-di-
'l'tï R- Visser donderdag mee tij-
Hde vergadering van de provincia-
rud voor de volksgezondheid in
>4B eland (Ravoz).
ibemadag begint 's morgens om tien
inetdeontvangst van de bezoekers.
streeks kwart voor tien gaat de dag
cieel van start. Om elf uur is dan de
riSdi, nte spreekbeurt gepland. Dr J. van
ehss "den (directeur-generaal volksge-
u si Bdheid bij het ministerie van volks-
iü ar sondheid en milieuhygiëne) praat
B over het thema 'alcohol, ons een
rg Daarna is drs L. H. A. M. van de
Lr (hoofd afdeling maatschappe-
Tt aangelegenheden en volksgezond-
B van de Vereniging Nederlandse
nenteni aan de beurt. Het thema
tnjnspreekbeurt is nog niet bekend,
idelunch. voor eigen rekening van de
rakere, beantwoordt een forum de
igendie naar aanleiding van de refe-
ta opgekomen zijn bij het publiek.
It gebeuren begint omstreeks kwart
«rtwee,
Kcteur R. Visser neemt overigens 18
ai afceheid van het ZCAD. Hij is er
■to de oprichting aan verbonden ge
jat Op zijn verzoek wordt aan dit
tóeid geen aandacht besteed in de
bs van veel en lange toespraken.
Baf drie uur zal er dan ook kort bij het
t- «orden stilgestaan waarna er nog
B receptie wordt gehouden.
rel
het water in Bruinisse stond zo hoog, dat men niet zonder laarzen droge voeten kon houden.
Honderdjarige in
'De Stelle'
Oostburg
OOSTBURG - Mevrouw J. de Keu-
Back-Lucieer vierde woensdag in
«t verpleeghuis De Stelle te Oost-
wrg haar honderdste verjaardag.
werd in Nieuwvliet geboren.
Daar heeft zij ook 52 jaar op een
win boerderijtje vlak onder de
hut gewoond. Mevrouw De Keu-
j™k heeft twee zoons en één
wuttoon. In 1975 nam zij haar in-
0» in het verpleeghuis. Zij ver
eert in een redelijk goede gezond-
"idJtoestand.
to besloten kring gevierd, 's Mor
gans was er een receptie voor de
woners van het verpleeghuis en
JMMagskwam de familie de hon-
MNjarige feliciteren. Het feest
«W verder opgeluisterd door de
aanwezigheid van de echtgenote
commissaris van de konin-
mevrouw J. Boertien. Zij bood
«aonderdjange een doos bonbons
^Ooto burgemeester mr C. Spij-
was aanwezig. Namens de
soeente Oostburg bood hij me-
TOuwDeKeuninck een fruitmand
VLISSINGEN - Het Britse vrachtschip 'Atlantic Causeway'
(14.946 brt) is donderdagmorgen vroeg door negen sleepbo
ten vlotgetrokken nadat het schip enkele uren eerder was
vastgelopen op de Westerschelde, ter hoogte van Borssele.
Volgens een woordvoerder van de Unie van Redding- en
Sleepdienst in Terneuzen is het karwei 'op het nippertje'
geklaard, daarmee doelend op de bijzonder hoge stand van
het water in de nacht van woensdag op donderdag. Was de
poging mislukt dan had het volgens hem nog wel een maand
kunnen duren voordat een nieuwe poging zou kunnen wor
den ondernomen.
De 'Atlantic Causeway', eigendom van de Associated Con
tainer Lines, was op weg van Antwerpen naar Bremersha-
ven. Omstreeks kwart voor drie donderdagmorgen raakte
het schip, vermoedelijk door de harde wind. buiten de vaar
geul en liep vast ter hoogte van de schaarboei in de Pas van
Neuzen, de vaargeul die ter hoogte van Borssele de verbin
ding vormt tussen de Everlngen en de Pas van Terneuzen.
Op dat tijdstip was het ter plaatse bijna hoog water. De
waterstand in de nacht van woensdag op donderdag was bij
hoog water 3.66 meter boven NAP. tegen 2.60 meter normaal.
Als de negen slepers, zes van de Unie en drie van de Nieuwe
Vlissingse Sleepdienst, er niet in waren geslaagd het schip
snel vlot te trekken, had dat volgens de woordvoerder van de
Unie betekent dat de lading gelost zou moeten worden, of dat
men had moeten wachten tot het volgende giertij. Langer
wachten zou volgens de woordvoerder hebben betekend dat
de kans op breken van het schip toeneemt.
De storm die op dat moment woedde, er heerste windkracht
8 met uitschieters tot kracht 10, is er vermoedelijk tevens de
oorzaak van dat de 'Atlantic Causeway' niet ongeschonden
uit de strijd kwam. De hoge golven wierpen één van de sle
pers tegen het schip, waardoor aan stuurboord een verticale
scheur van ongeveer 50 centimeter ontstond. De scheur be
vindt zich ongeveer 2,5 meter boven de waterlijn.
Nadat de negen sleepboten, de Fighter, Martine, Jerome Let-
zer. Westdiep, Jacques Letzer en President Gerling van de
Unie en de Breedbank, Evertsen en De Ruyter van NVS, het
container- en ro/ro-schip even na half vijf donderdagmorgen
hadden vlot getrokken voer het schip onder begeleiding van
de Fighter naar de rede van VlissingenVlissingen waar het
ten anker ging. Daar werd de schade opgenomen, maar na
dat was gebleken dat de 'Atlantic Causeway' niet voor repa
ratie naar een werf hoefde werd de reis voortgezet.
De loodsensteiger voor de Vlissingse boulevard stond donderdagmiddag
geheel onder water.
GOES - Als gevolg van de storm
vloed ontstond schade aan de duinen
bij Vrouwenpolder en tussen Oostka-
pelle en Domburg. Aan de nol van de
Griete bij Terneuzen verdwenen uit
de glooiing betonblokken. In Cad-
zand en bij Groede werd duinafslag
vastgesteld en spoelde rijsthoutbe-
scherming weg. De dijk bij Groede
liep een gaatje op in de glooiing door
het wegspelen van basaltblokken.
Betonblokken raakten los uit een
dijkvak bij Gorishoek ongeveer 5 tot
10 vierkante meter). In de dijk tussen
Vlissingen en Wannetjes verdween
Vilvoordse steen
Dijkgraaf mr. J A.Lantsheer van het
waterschap Walcheren zei dat de
schade geboekt moet worden op de
post 'de zee geeft en de zee neemt'. Hij
vond het, voorzover donderdag was
na te gaan, al met al meevallen. Dat
lieten ook de technici van de andere
waterschappen blijken.
GOES De stormvloed die in de nacht van woensdag en donderdag de
Zeeuwse kusten teisterde, was niet voorzien. De waarschuwingssystemen -
die vooral na de watersnoodramp van 1953 van kracht werden - bleven dan
ook in gebreke, of werkten traag. De ernst van de situatie, zoals die zich
toonde bij hoogwater, werd onderschat. Overigens is het in het algemeen
goed afgelopen. Eén en ander bleek uit mededelingen van woordvoerders
van bet KNMI, de stormvloedwaarschu wingsdienst (SVSD) van rijkswater
staat, provinciale waterstaat Zeeland en de waterschappen.
s bij Vlissingen - basisstation over de Oosterschelde heen" Donker
voor het district Schelde van de
stormvloedwaarschuwingsdienst -
bij hoogwater m de nacht van woens
dag op donderdag een waterstand
van 2.41 meter plus NAP voorspeld.
Niets bijzonders: pas bij een stand
van 3,10 meter plus NAP (het lande
lijke peil voor beperkte dijkbewa
king) wordt de aandacht verscherpt.
Sinds 1953, de watersnoodramp, is
dat beperkte dijkbewakingspeil in
Vlissingen ruim 80 keer overschre
den. Na de vaak ingrijpende dijkver
sterkingen in Zeeland is daar (in on
derling overleg i een peil van 3.27 me
ter plus NAP (het zogenaamde
grenspeil) als alarmpunt afgespro
ken.
Bij Vlissingen was omstreeks 03.00
uur een waterstand van 3,42 meter
plus NAP. Dat houdt in een peil bij
Hansweert van 3,85 plus NAP; bij
Bath van 4,25 meter plus NAP, bij
Colijnsplaat van 3,25 plus NAP. bij
Wemeldinge van 3,65 plus NAP. De
oorzaak van de plotselinge water
standstijging was, aldus T. Donker
van het KNMI-station in Zierikzee:
„Een zeer smerig intern windeffect
zei dat de opwaaiing bij Vlissingn
beïnvloed wordt door de windvelden
over de hele Noordzee en zelfs over
het Kanaal. Voor het oostelijke deel
van Zeeland (Oosterschelde. Wester
schelde) komen daar nog eens de ge
volgen van windvelden over deze
zeearm zelfbij. Een bijkomend effect
was een abrupte draaiing van de
wind vanuit het zuidwesten in west-
noordwestelijke richtingen. De wind
snelheid was op het hoogtepunt vol
gens Donker „een heel dikke acht tot
een kleine negen Beaufort, met wind
vlagen van 23 tot 24 meter per secon
de". Hij onderstreepte dat de extra
hoge waterstanden vooraf met voor
zien konden worden Wel werd dooi
het Zierikzeese KNMI op grond van
een onderlinge afspraak om 20.30 uui
(ruimschoots voor hoogwater) het
waterschap Schouwen-Duiveland
gewaarschuwd.
Dijkbewaking
Hoofd berichtgeving P. W. Spaar-
man van de stormvloedwaarschu-
wingsdienst liet weten dat er aan
vankelijk geen reden w aren om een
telegram voor beperkte dijkbewa
king uit te sturen.
Na waarschuwing door het KNMI te
I De Bilt ter is daar een rechtstreekse
lijn mee) werd besloten tot een spoe-
dalarmering, ongeveer drie uur vóór
hoogwater. In het kader daarvan
kreeg hoofdingenieur-directeur W
de Beijl van provinciale waterstaat
Zeeland onder anderen een signaal.
Na overleg met zijn adjunct A. M. de
Graauw. besloot De Beijl niet tot ver
dere waarschuwing. De waterschap
pen kregen derhalve niets te horen
De Beijl deed dat, zo legde hij uit.
omdat een hoogste waterstand voor
speld werd onder het grenspeil Vlis
singen (3,27 meter plus NAP). Het feit
dat er uiteindelijk op de peilschalen
van de Scheldestad een hoogte van
3.40 meter plus NAP werd gemeten,
betekende naar de mening van De
Beijl niet dat onaanvaardbaar risico
genomen is. Hij legde er de nadruk op
dat de zeeweringen in Zeeland zon
der uitzondering bestand zijn tegen
een hoogwater als dat van donder
dag.
Overigens werd door de stormvloed
waarschuwingsdienst donderdag
morgen wel een telegram voor be
perkte dijkbewaking uitgezonden.
Het gold toen de verwachte hoge wa
terstand in de loop van de middag.
Mede dankzij een afnemende wind
bleven opvallend hoge waterstan
den uit.
ZEVENTIG BEDDEN AAN SPUIKOM
MIDDELBURG/VLISSINGEN - Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben de
stichting Christelijke Bejaardenzorg in Vlissingen 72 bedden toegewezen. Die
maken deel uit van in totaal 100 bedden voor bejaardenoorden op Walcheren die
zijn toegekend door de staatssecretaris van CRM. De overige 28 bedden zijn
toegewezen aan het bejaardenoord Buitenrust van de Humanistische stichtin
gen 'Jacob Roggeveen' in Middelburg.
AXEL - De christelijke lagere techni
sche school uit Axel is gisteren in Den
Bosch winnaar geworden van de halve
finale van de schoolveiligheidswed-
strijd voor technische scholen van het
district zuid. Zij plaatsten zich via de
ze overwinning voor de landelijke fi
nale die op 20 april wordt gehouden in
het Veiligheidsinstituut te Amster
dam.
Het team van de Axelse school bestond
uit de leerlingen Kees Overdulve uit
Axel, Mark van Gremberghe en Rudy
Rottier uit Koewacht, en stond onder
leiding van de heer N. Willemsen. leraar
lassen constructieleer en handenarbeid
aan de school. Het team moest de stryd
aanbmden tegen de teams van de tech
nische school uit Vlissingen. Zierikzee,
Oss. Den Bosch. Boxmeer. Breda.
Brunssum. Kerkrade en Nijmegen. De
teams kregen eerst een aantal theoreti
sche vragen te beantwoorden om daar
na als team een aantal praktijkop
drachten te vervullen. In een lokaal
stonden een aantal machines en ge
reedschappen opgesteld waaraan qua
veiligheid veel, weimg of niets man
keerde. De teams moesten deze gebre
ken op het gebied van veiligheid opspo
ren. Bij het bekendmaken van de uit
slag door de jury bleken de Axelaars
over de beste vciligheidskennis en op
merkingsvermogen te beschikken. Met
105 punten legden zij beslag op de eer
ste plaats. Tweede werd de technische
school 'Westdonk' uit Den Bosch met
100 punten en derde de scholenge
meenschap 'De Klokkenberg' uit Nij
megen. ook met 100 punten. Ook deze
teams zullen 20 april in Amsterdam
aanwezig zijn om de technische scho
len uit het zuiden te vertegenwoordi
gen.
De stichting Christelijke Bejaarden
zorg wil de 72 bedden onderbrengen in
een nieuw te bouwen bejaardenoord op
de Spuikom in Vlissingen. Hoewel de
plannen voor de bouw nog in een zeer
pril stadium zijn (de procedure om te
komen tot een bestemmingsplan voor
dat gebied is nog maar zeer onlangs be
gonnen) is het voornemen van de stich
ting toch mede bepalend geweest voor
de keuze van GS. Een andere gegadigde
voor de 72 bedden vormden de Huma
nistische stichtingen 'Jacob Rogge
veen' die een bejaardenoord wilden
bouwen in het plan Rosenburg in Vlis
singen. GS geven de voorkeur aan een
bejaardentehuis dichtbij de binnen-
'Teater Optater'
geeft optreden
in Oostburg
OOSTBURG - 'Teater Optater' treedt
zaterdag 13 maart op in het Nederlands
hervormd kerkcentrum in Oostburg.
In het zaaltje tegenover de hervormde
kerk zal de Zeeuws-Vlaamse theater
groep een voorstelling geven van haar
nieuwste produktic. die vorige week
zaterdag onder grote belangstelling in
première ging in Aardenburg.
Het gaat om vier eenakters van de
Franse schrijver Obaldia. die door 'Op
tater' tot een avondvullend programma
zijn samengevoegd onder de titel 'Obal-
diade'. 'Teater Optater' werd met haar
vorige produktie 'De draad in het don
ker' van Hella Haasse winnaar in de
Zeeuwse voorronde van het Nationaal
Lancfjuweel. De 'Obaldiade'. waarvoor
'Optater' een garantie-subsidie ontving
van de provincie Zeeland, werd geregis
seerd door Cor Verdonschot De voor
stelling. waarin humor en maatschap
pelijk arrangement samengaan, begint
zaterdagavond om acht uur.
stad van Vlissingen. Bovehdien zijn GS
van mening dat een bejaardenoord van
christelijke signatuur de voorkeur ver
dient omdat uit de wachtlijsten voor
opname in een bejaardentehuis blijkt
dat het merendeel de voorkeur geeft
aan opname in een christelijk tehuis
buiten de gemeente boven opname m
een algemeen tehuis in Vlissingen. Wet
houder D. J. P. Bruinooge van onder
meer welzijn zegt in een reactie het te
betreuren dat de bedden niet zijn toege
wezen aan de algemene stichting Ter
Reede „We zijn nu in Vlissingen zo ver
dat alle stromingen zijn ondergebracht
in één stichting. Op deze manier wordt
een verbrokkeling in de hand gewerkt".
Het bejaardenoord Buitenrust van de
Humanistische stichtingen 'Jacob
Roggeveen' krijgt '28 bedden. Daaraan
zijn echter enkele voorwaarden verbon
den. Ten eerste moet een volledig inge
richte keuken in het tehuis worden ge
bouwd. Daarnaast dient het opname-
beleid zodanig te worden aangepast dat
het personeelsbestand overeenstemt
met dat in andere bejaardenoorden.
Tenslotte moeten posten als rentever
lies tijdens de bouw en aanloop- en
grondkosten in het bedrag per eenheid
worden opgenomen.
Ingebroken in SRV-
wagen in Zierikzee
ZIERIKZEE - In de nacht van woens
dag op donderdag hebben onbekenden
ingebroken in een SRV-wagen, die ge
stald was in een schuur aan de Oude-
weg in Zierikzee. De inbrekers forceer
den eerst een slot van de deur van de
schuur, om daarna een ruit te tillen uit
de schuifdeur van de SRV wagen.
Uit de wagen werd een onbekend be
drag aan geld gestolen, pakken koffie
en een hoeveelheid sigaretten.