PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kabinet oneens over
6 miljard bezuinigen
Textielfabriek Clinge gaat dicht
Regering Polen: strenger
bewind op openlijk verzet
GROOT
Apotheken verkopen
medicijnen opnieuw
Regering blijft bij belasting motoren
Schoolgeld omhoog
en vroeger geïnd
VAN AGT SPECULEERT OVER MOGELIJKE CRISIS
KROKUSUITTOCHT
GELEIDELIJKE AFVLOEIING 109 WERKNEMERS
De Poolse kerk
als tegenwicht
WINST VOOR
OPPOSITIE
IN IERLAND
Lichte vorst
Wolkenvelden, ook perioden met zon
en droog. Middagtemperatuur rond
min 1 graad. Matige oostenwind.
225e jaargang no. 43
Zaterdag 20 februari 1982
Automobielbedrijf
II 5-7 <«60 AC Goes Telefoon 01100-15
DEN HAAG (ANP) - De minister
raad heeft vrijdag besloten om de
Baad van State om advies te vragen
over een wetsontwerp tot invoering
van een bijzondere verbruiksbelas
ting op motorrijwielen. Verder wil
het kabinet het tarief van de bijzon
dere verbruiksbelasting op perso
nenauto's wijzigen.
Met ingang van 1 mei zullen de vol
gende belastingtarieven voor motor
fietsen gaan gelden: voor motorflet-
sen met een catalogusprijs tot zes
duizend gulden acht procent, in de
prijsklasse van zesduizend tot elfdui
zend gulden tien procent en daarbo
ven twaalf procent. Eveneens met in
gang van 1 mei wil het kabinet het
bijzondere verbruiksbelastingtarief
voor personenauto's aanpassen tot
twintig procent in de prijsklasse van
19.000 tot 25.000 gulden. Van 25.000
tot 31.000 gulden wordt het tarief 21
procent en boven de 31 000 gulden 22
procent In de prijsklasse van 10 000
tot 19.000 gulden zal het tarief 19 pro
cent bedragen. Met de aanpassing
van de tarieven voor personenauto's
wordt een meer geleidelijke tariefop-
bouw verkregen.
Momenteel rust er 19 procent bvb op
auto's tot 22 000 gulden en 21,50 pro
cent op duurdere wagens
DEN HAAG (ANP)- Het schoolgeld voor het schooljaar 1982.1983
zal vervroegd worden geïnd, en wel in het najaar van 1982. Ver
der heeft de ministerraad vrijdag besloten dat het maximum
schoolgeld zal worden verhoogd van 650 tot 700 gulden.
De schoolgeldvrlje voet wordt verhoogd van 2300 tot 2500 gulden. Dit alles geldt
niet voor het schoolgeld in het hoger beroepsonderwijs Daar zal het maximum 650
gulden blijven, totdat het studiefinancieringsstelsel is gewijzigd.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het kabinet is vrijdag in serieuze problemen geraakt door diepgaande meningsver
schillen over de hoogte van de nieuwe bezuinigingen. Na een „langdurige en moeizame" vergade
ring bleken de ministers het vrijdagavond nog geheel niet eens te zijn geworden over de noodzaak
ro'n f 5,5 tot f 6 miljard extra om te buigen. Volgens minister Van der Stee (financiën) is alleen al
f4,5 miljard hiervan nodig om de nu bekende tegenvallers te compenseren.
Op zijn wekelijkse persconferentie speculeerde premier Van Agt openlijk over de mogelijkheid
van een crisis. Van Agt liet voorts doorschemeren dat bij het zoeken naar een oplossing van de
financiële problemen het loslaten van de koppeling tussen lonen en uitkeringen niet langer taboe
is. „Deze vraag heeft redenen van bestaan," antwoordde hij desgevraagd.
Naast het ontbreken van overeenstem- aardgaswinsten van Shell en Esso. Wel de begroting voor 1983 ook wel." zei
mlng over de bezuinigingen, zijn de mi- zijn de meningen elkaar op dit punt iets hij.
nlsters het ook nog niet eens geworden genaderd, zei Van Agt. Hij hoopt dat De problemen zijn gisteren voor het ka-
over het wel of niet afromen van extra het kabinet, dat dinsdag weer verga- binet verder verscherpt doordat minis-
dert, nog voor de behandeling van de
begroting van economische zaken de
knoop door te hakken.
sche vice-premier heeft minister Van
der Stee (financiën) aanvullende bezui
nigingen van totaal f 4,5 miljard geeist.
De bewindsman schreef dit in een brief
aan de ministerraad, die vrijdag in de
openbaarheid kwam. Hij stelde zich
daarmee achter de recente eisen van de
sociaal-economisch en financiële top
ambtenaren in de Centraal Economi
sche Commissie
Spanning
PAGINA 2
geldnood
Het aantal Zeeuwen dat ln ernstige
geldnood verkeert, neemt hand over
hand toe. Steeds meer wordt - vaak als
laatste strohalm - een beroep gedaan
op de instellingen voor maatschappe
lijke dienstverlening Het gaat daarbij
niet alleen om mensen die van een mi
nim umlultkering moeten zien rond te
komen, maar in toenemende mate ook
om mensen met een redelijk inkomen.
PAGINA 3
boos
De ziekenfondsen zijn zeer boos op mi
nister Gardeniers omdat zi) volhardt
in haar pogingen de bestaande school-
tandverzorging ter discussie te stellen.
De koers van de bewindsvrouw heeft
ook de vaste Tweede Kamercommis
sie volksgezondheid verontrust
PAGINA 7
heromeslag
De gemeentepolitie van Middelburg is
er de afgelopen weken in geslaagd vijf
drugshandelaren te arresteren die
voornamelijk in de Zeeuwse hoofdstad
opereerden. Een woordvoerder van de
Middelburgse recherche meende vrij
dag dat door de arrestaties een Oinke
deuk is aangebracht in de heroïnehan
del van de stad
PAGINA 11
weg
Vier fotografen, éen Amerikaanse en
drie Franse, wier werk tot razernij van
het Britse hof een foto van de zwangere
prinses Diana ln een bikini voor de we
reldpers opleverde, zijn donderdag uit
het gebied van het vakantieoord van
het Britse paar op een vliegtuig naar
Nassau gezet
PAGINA 23
jubileum
..We zijn vijfjaar geleden met niks be
gonnen en nu hebben we weer een vol
stadion. Het publiek heeft begrepen
dat er weer iets aan de hand is met het
schaatsen", luidt opgewekt de conclu
sie van Tjaart Kloosterboer, die zijn
lustrum viert als trainer van de heren
all-rounders. Het Nederlandse drietal
dat voor tjokvolle tribunes op het As
ser kunstijs verschijnt Jubileert even
eens
PAGINA 25
baan
Heldemij Beheer heeft een plan ont
wikkeld om 6600 jongeren aan een
baan te helpen. Heldemij denkt werk
te kunnen vinden ln o.m. onderhoud
van bos- en landschap, verbetering
van woonomgeving, woningdrainage
en afvalbeheerslng.
Nieuws uit Zeeland: 2, 4, 5,
7 en 9
Binnen- en buitenland: 3
en 11
Sport: 21 en 23
Radio en televisie: 24
Financieel: 25
Zaterdagkrant: 15, 16, 17
en 19
Beslissend
Volgens de minister-president zullen
de komende weken beslissend zijn
voor het voortbestaan van het kabinet.
„Als we de problemen van de voor
jaarsnota weten op te lossen, dan lukt
ter Den Uyl (sociale zaken en werkgele
genheid) een nieuwe eis van f750 mil
joen tot f 1 miljard voor zijn banenplan
op tafel heeft gelegd Dat geld moet ko
men boven de f 2 miljard, die al voor het
plan zijn uitgetrokken. Volgens Den
Uyl kan hij niet de afgesproken 30.000
volledige en een gelijk aantal deeltijd
banen scheppen zonder deze extra mid
delen.
Tegenover deze wens van de socialisti-
De minister-president acht het onwaar
schijnlijk dat de afspraken uit het re
geerakkoord volledig uitgevoerd kun
nen worden. Op vragen van verslagge
vers zei hij dat eerder gedacht moet
worden aan een package-deal', waarbij
niemand volledig zijn zin krijgt. „Het
wordt steeds duidelijker dat er onder
linge spanning bestaat tussen de wen
sen voor 60 000 nieuwe banen, stabilisa
tie van de lastendruk en terugbrengen
van het overheidstekort tot 6.5 procent
althans met één procent," zei Van Agt.
(Slot zie pagina 6 kolom 5)
DEN HAAG - Vrijdag is de krokus-vakantie begonnen. Op het centraal
station in Den Haag was dat duidelijk te merken. Het aantal ski-liefhebbers
dat de trein nam was opmerkelijk groot. Ook busreizen blijken in trek. In het
algemeen wordt geconstateerd dat de krokusvakantie aan populariteit
wint. Steeds meer mensen maken van dit weekje vrij gebruik om naar
zonniger oorden of naar de wintersportgebieden te trekken.
Ook op de laatste dag van zijn Afrikaanse rondreis werd de paus omstuwd
door enthousiaste Gabonezen!
LIBREVILLE (UPI) - Na een bij
eenkomst met katholieke leiders
en een openluchtmis in Libreville,
die werd bijgewoond door 35.000
mensen, is paus Johannes Paulus
II vrijdag vroeg in de middag uit
Gabon vertrokken.
Hiermee is een einde gekomen aan
zijn bezoek van acht dagen aan
West-Afrika, dat hem naar Nigeria.
Benin, Equatoriaal Guinee en Ga
bon heeft gebracht. Voor zijn ver
trek naar Rome zei de paus op het
vliegveld van Libreville dat overal
'een verlangen naar vooruitgang en
een groot enthousiasme' te zien
was. Hij zei er voor te bidden dat
heel Afrika zich op vreedzame wijze
ontwikkelt en hij veroordeelde ra
cisme.
De drie mensen, die eerder deze
week werden gearresteerd tijdens
het bezoek van de paus aan de
Noordnigeriaanse stad Kaduna.
waren niet van plan een aanslag op
de paus te plegen, zo heeft een
woordvoerder van de Nigeriaanse
president donderdag verklaard. Hij
zei dat het ging om drie bandieten,
die uit de gevangenis waren ont
snapt, gebruik makend van het feit
dat de politie haar aandacht con
centreerde op het pauselijk bezoek
De drie werden weer ingerekend na
een tip van een taxichauffeur. Een
van hen was gewapend.
WARSCHAU (RTRy UPI//) - De Poolse militaire regering heeft vrijdag gedreigd
met een nog strenger bewind in het geval van openlijk verzet tegen de noodtoe
stand. Woordvoerder Jerzy Urban zei in het dagblad Zycie Warszawy dat een
'sinistere leus' op muren en pamfletten de Polen aanmoedigt weerstand te gaan
bieden. „De winter is van jullie, maar de lente zal van ons zijn" is naar de
woorden van Urban de strijdkreet van 'hen die bereid zijn op Polen om zeep te
helpen".
Een rooms-kathoüek priester uit
noord-Polen moet terecht staan op de
beschuldiging dat hij premier generaal
Jaruzelski heeft belasterd, zo heeft Ur
ban vrijdag bekend gemaakt. Urban,
die niet de naam van de priester noem
de, ontkende dat het proces een grote
campagne tegen de katholieke kerk in
luidt. In de officiële Poolse media is de
laatste weken felle kritiek uitgeoefend
op de kerk. Dit voedde de speculatie in
het westen dat er een arrestatie-cam
pagne tegen zulke priesters op til is.
Het is niet zeker dat paus Johannes
Paulus II volgens plan in augustus
naar Polen gaat. „Ik weet niet zeker of
ik deze keer zal gaan of een andere
keer", zo zei de paus vrijdag.
Het Hongaarse persbureau MTI meld
de vrijdag dat de Poolse minister voor
vakbondszaken. Stanislaw Ciosek,
heeft verklaard dat de autoriteiten
voortgaan met de besprekingen met
Lech Walesa, de voorzitter van Solidari
teit. Het persbureau PAP meldde dat
de Poolse autoriteiten besloten hebben
het de Polen vanaf 22 februari gemak
kelijker te maken naar het buitenland
te reizen Het militaire bewind in Polen
heeft de generaal Mieczyslav Debicki
benoemd tot burgemeester van War
schau.
Vrijdag is als eerste hoge Westerse po
liticus na de afkondiging van de
noodtoestand de fractievoorzitter van
de Westduitse sociaal-democraten,
Herbert Wehner, in Warschau aange
komen.
De Belgische regering heeft een aantal
sancties aanvaard om de Poolse en
Russische leiders ertoe te brengen de
noodtoestand op te heffen, zo heeft de
Belgische premier Wilfried Martens
vrijdag meegedeeld. Hij vertelde niet
wat de strafmaatregelen precies inhiel
den.
Het machtige Amerikaanse vakver
bond AFL-CIO eist van de regering in
Washington dat zij een compleet em
bargo instelt op de handel met de Sow-
jet-Unie en Polen in gebreke stelt wat
betreft de aflossing van de schulden.
(Van onze redactie volksgezondheid)
DEN HAAG - Het komt voor dat apo
theken medicijnen, die patiënten heb
ben ingeleverd omdat ze „overtollig"
zijn. opnieuw verkopen. Dit heeft de
Algemene Apothekers Assistenten
Bond gemeld aan de hoofdinspectie
voor de geneesmiddelen van het minis
terie van volksgezondheid. Welke ac
tie deze instantie zal ondernemen, is
tot dusver niet bekend.
Het gaat volgens de AAAB (aangeslo
ten bij de FNV) om „enkele gevallen".
Een aantal apothekersassistenten, ver
spreid over het gehele land, heeft zich in
betrekkelijk korte tijd, tot zijn organi
satie gewend. De bond weet niet of het
hier gaat om „het topje van een ijsberg"
dan wel om „incidenten
Het is voor de bond moeilijk ln indivi-
CLINGE - De textielfabriek Clitex in
Clinge gaat dicht. Hierdoor komen 109
werknemers binnenkort op straat te
staan. Nadat vorig jaar bij een reorga
nisatie van het bedrijf bijna tweehon
derd mensen werden ontslagen is nu
het doek definitief gevallen. De direc
tie heeft vrijdagmiddag bij het ge
westelijk arbeidsbureau in Terneuzen
het collectief ontslag aangemeld. De
vakbonden zijn ingelicht. De leiding
van Clitex komt met een sociaal plan,
volgens welk de ontslagen in fases zul
len geschieden. Als alle procedures,
die bij de bedrijfssluiting komen kij
ken, normaal verlopen zullen de eerste
werknemers omstreeks eind april de
textielfabriek verlaten. Wanneer Cli
tex definitief de poorten zal hebben ge
sloten. kon directeur J. L. Deltour vrij
dag niet zeggen. De beslissing het be
drijf te sluiten viel deze week
Na de reorganisatie begin vong jaar is
het redelijk goed gegaan met het be
drijf. Dit duurde tot augustus '81 „De
reorganisatie leek geslaagd", zegt chef
personeelszaken G. van de Voorde
Toen is plotseling de markt ingezakt en
zag het bedrijf zijn orderportefeuille
slinken. In sep tember. oktober, novem
ber en december is het volgens direc
teur Deltour wel zeer slecht gegaan.
Het was ver onder de prognoses" zegt
hij. In die periode leed Clitex vier ton
per maand verlies. De voorlopige cijfers
van de bedrijfsresultaten over '81 gaven
onlangs een verlies te zien van dne mil
joen gulden. Directeur Deltour zegt dat
voor '81 een verlies van 1,2 miljoen was
voorzien.
Een andere belangrijke oorzaak van de
voorgenomen bedrijfssluiting is de re
valuatie van de gulden en de devaluatie
van de Belgische en Franse franc zegt
Deltour. „De Franse bedrijven zaten
toen veel beter met hun ruwe doek.
Concurrentie was voor ons toen met
meer mogelijk. Het verschil werd te
groot" Van de Voorde: „Van onze po
tentiële klanten is nu nog maar tien
procent over De rest is ermee opgehou
den of failliet gegaan". De afgelopen
drie maanden zijn er intensieve bespre-
Slot pagina 7 kolom 2)
PRIESTER VOORRECHTER WEGENS LASTER
duele gevallen op te treden zonder de
arbeidsverhoudingen te verstoren. Bo
vendien hebben ook apothekersassis
tenten een geheimhoudingsplicht. Het
kwalijke van de zaak is echter, aldus
een woordvoerder, dat medicijnen die
al zijn betaald (eventueel vergoed door
ziekenfondsen of andere verzekeraars)
op deze manier nog een keer zouden
moeten worden betaald.
De apothekersorganisatie KNMP heeft
een afschrift van de brief gekregen. „Als
het zou gebeuren, maar het is ons niet
bekend", zegt secretaris mr E D. Har
derwijk, „is dat verwerpelijk". „De
KNMP heeft er geen behoefte aan mis
standen te bedekken, integendeel, Wij
willen concrete gevallen weten. En dan
kunnen er eventueel maatregelen wor
den getroffen".
Hel
gi
[et Poolse militaire re
giem heeft de afgelopen
week demonstratief duidelijk
gemaakt dat elke vorm van
weerstand tegen de staat van
beleg hard wordt aangepakt.
Bij een grootscheepse controle werden
binnen twee dagen 3500 mensen gear
resteerd en 145.000 mensen schuldig be
vonden voor overtredingen van de bij
zondere wetgeving die sinds 13 decem
ber vorig jaar van kracht is. Ongeveer
tegelijkertijd openden het communisti
sche partijorgaan Trybuna Ludu en Ra
dio Warschau regelrechte, scherpe aan
vallen op de rooms-katholieke kerk.
Volgens de Westduitse krant 'Frankfur
ter Allgemeine Zeitung' duidt deze
campagne erop dat de Poolse veilig
heidspolitie een actie voorbereidt om in
het gehele land priesters te arresteren
En dat laatste zou dan weer onderdeel
zijn van systematische pogingen om
uiteindelijk de kerk bij het Poolse volk
in deskrediet te brengen. Het plotseling
verscherpte machtsvertoon van het be
wind van generaal Jaruzelski kan niet
anders worden uitgelegd dan een repre
saillemaatregel voor het verzet, dat - zo
als vorig weekeinde - nog steeds open
lijk tegen de oorlogtoestand wordt ge
boden en dat zich meer en meer onder
gronds begint te organiseren.
De openlijke confrontatie met de
rooms-katholieke kerk is kennelijk
het gevolg van een misrekening by de
militairen Sinds Jaruzelski de staat
van beleg afkondigde, alle vakbondsac
tiviteiten van 'Solidariteit' lam legde en
de burgerlijke vrijheden in Polen rigou
reus kortwiekte heeft hij een politiek
gevoerd, die erop gericht was bisschop
pen en priesters te bewegen een mati
gende invloed op de bevolking uit te
oefenen. De rooms-katholieke kerk in
Polen is een machtsfactor van grote be
tekenis. Niet minder dan 98 procent van
de bevolking kan ertoe worden gere
kend, het land telt 18.000 kerkgebou
wen, Polen zijn trouwe kerkgangers en
de zondagse preek heeft sinds jaar en
dag de functie van een venster met per
spectief dwars door het communistisch
systeem heen. In de vemieuwingsgolf
die in 1980 en 1981 over Polen spoelde
was het de kerk - met als symbool van
de eigen positie de oude kardinaal Ste
fan Wyszynski - die het proces met in
spiratie en persoonlijke bewustwording
van de meest elementaire mensenrech
ten begeleidde Na de 'staatsgreep van
de militairen' in december vorig jaar
restte alleen de kerk als tegenwicht te
gen de kille greep van het nieuwe be
wind en van de communistische partij.
En toen het buitenland de Polen in bit
tere kou en voedselschaarste te hulp
kwam was het opnieuw de kerk aan wie
het vertrouwensvotum werd verstrekt
om ervoor te zorgen dat hulp de mensen
bereikte, die het werkelijk nodig had
den.
De positie van Wyszynski's opvolger,
de nieuwe Poolse primaat, aarts
bisschop Jozef Glemp. is voor de toe
komstige ontwikkelingen in het land
van vitale betekenis. In de eerste dagen
na het ingrijpen met staat van beleg en
wapens heeft hij het optreden van de
militairen scherp veroordeeld. Daarbij
gesteund door paus Johannes Paulus H
en samen met de voornaamste andere
Poolse kerkleiders naar Rome ontbo
den heeft Glemp vervolgens gezocht
naar mogelijkheden om in zyn land een
rol te vervullen die enig uitzicht kan
bieden op een verbetering van de om
standigheden van het moment. Daarbij
gaat hel hem er in de eerste plaats om
dat de kerk haar onafhankelijke positie
kan blijven handhaven. Want alleen
van daaruit kan zij aan de ene kant op
komen voor eerbiediging van de men
senrechten in Polen, vrijlating van de
duizenden gevangenen van het ogen
blik en tegelyk kritiek uitoefenen op
het huidige bewind. Aan de andere kant
is er misschien een bemiddelende func
tie te vervullen tussen gematigde
krachten in Jaruzelski's regering en de
vastgezette vakbondsleiders Intern
zijn er spanningen in de Poolse rooms-
katholieke kerk. Glemp moet laveren
tussen kerkleiders die scherper tegen
wicht aan het harde bewind ln War
schau willen en anderen die vrezen dat
de bevolking daarvan alleen maar nog
verder de dupe wordt. Paus Paulus
heeft al aangekondigd dat hy komende
zomer naar Polen wil gaan. By zyn te
rugkeer. gisteren in Rome van een
rondreis door vier Afrikaanse landen,
kon hij nog niet zeggen of die nieuwe
missie naar zijn geboorteland inder
daad zal doorgaan. Voor de Poolse be
volking kan een bezoek van de paus
grote waarde hebben. Zeker nu blijkt
dat in het land ook de kerk scherp on
der vuur genomen wordt.
vdM
DUBLIN - De verkiezingen in Ierland
voor een nieuw parlement hebben de
verwachte nek-aan-nek-race opgele
verd tussen de regeringscoalitie en de
voornaamste oppositiepartij, Fianna
Fail.
Computerprognoses gaven Fianna Fail
rond middernacht 82 zetels, tegen 78 ze
tels voor de coalitie van Fine Gael en
Labour, die tot vorige maand de rege
ring vormde. Onafhankelyke parle
mentsleden zouden volgens deze voor
spelling zes zetels behalen
