PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Fokker is niet in gevaar
door MDF-100-debacle
Benzine goedkoper door
nieuwe ronde prijsoorlog
Ambtenaren werken aan
lijst mogelijke bezuinigingen
KLAP VOOR UITBREIDING WERKGELEGENHEID
IJZIG BLUSWERK
CONFRONTATIE GROTE MAATSCHAPPIJEN
VAN AGT: NOG DIT JAAR 4,5 MILJARD
MOSKOU WIJST
VOORSTEL VS
NULOPTIE AF
H Vrij zacht
Wolkenvelden en in de ochtend moge
lijk wat regen. In de middag vooral in
het westen enkele opklaringen. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 8 graden,
op de Wadden enkele graden lager.
Matige zuidwestenwind.
225e jaargang no. 31
Zaterdag 6 februari 1982
tamse bv sinds 1881
UW ELEKTRO TECHNISCH
INSTALLATEUR
Postbus 154 4460 AD Goes Telefoon 01106-1740
ivan onze correspondent
BONN - De regeringsfracties SPD en
FDP hebben hun volle vertrouwen uit
gesproken in bondskanselier Helmut
Schmidt, en daarmee in de voortzet
ting van de politiek van de sociaal-li
berale bondsregering.
De door Schmidt volgens artikel 68 van
SCHIPHOL - Het mislukken van het MDF-100-project heeft tot gevolg dat de voorgenomen
uitbreiding van werkgelegenheid bij Fokker met 3500 arbeidsplaatsen niet doorgaat. De positie
van het huidige personeel en het voortbestaan van het bedrijf komen door het eindigen van de
samenwerking tussen Fokker en het Amerikaanse bedrijf McDonnell Douglas niet in gevaar.
Dat is vrijdag meegedeeld door een woordvoerder van Fokker na het bekend worden van het
besluit dat beide vliegtuigfabrikanten niet langer zullen werken aan de ontwikkeling van een
nieuw verkeersvliegtuig voor de korte en middellange afstand. De reden voor het besluit is het
uitblijven van orders van luchtvaartmaatschappijen. De ontwerpers van de MDF-100 gaan zich
nu richten op verbetering van de bestaande Fokker-toestellen, de F-27 en F-28.
De samenwerking tussen Fokker en den in het project gestoken. Voor de pe- kabinet zal zich gaan buigen over de
riode tot en met 1990 was reeds 1,7 mil
jard gulden toegezegd aan krediet
garanties en projectfinanciering. Het
McDonnell Douglas heeft negen maan
den geduurd. Door de Nederlandse
overheid is tot nu toe 160 miljoen gul-
Onderzoek van de bodem op plaatsen
waar vroeger gasfabrieken hebben ge
staan wijst uit dat er in de bovenlaag
hier en daar een lichte hoeveelheid
cyanide aanwezig is. Gedeputeerde
Don deelde dat mee in de statencom
missie voor het milieubeheer Overi
gens geven de tot nu toe bekende re
sultaten van het bodemonderzoek
naar giftige stoffen geen aanleiding tot
paniek Voor alle zekerheid zal de pro
vincie op sommige plaatsen op pre
ventieve maatregelen aandringen.
PAGINA 3
slachtoffer
VN-VERGADERING
VRAAGT SANCTIES
TEGEN ISRAEL
NEW YORK (RTR) - De algemene ver
gadering van de Verenigde Naties
heeft tijdens een spoedzitting de leden
opgeroepen alle betrekkingen met Is
raël te verbreken om'het te isoleren als
straf voor de Israëlische annexatie van
de Syrische Golan-hoogvlakte.
De algemene vergadering, die in spoed
zitting bijeen werd geroepen na het
Amerikaanse veto op een voorstel in de
Veiligheidsraad economische straf
maatregelen tegen de joodse staat te
nemen, nam de resolutie aan met 86
stemmen voor. 21 tegen en 34 onthou
dingen.
vraag wat er nu met het geld zal gebeu-
ren. Aldus premier Van Agt vrijdag
avond na afloop van de ministerraad.
De premier noemde het besluit van
Fokker en McDonnell Douglas voor de
lange termijn bedroevend. Op korte en
middellange termijn verwacht hij ech
ter geen negatieve gevolgen voor de
werkgelegenheid.
Bestuurders van de vakbond zeiden
geschokt te zijn door het uiteenvallen
De Verenigde Staten hebben de eer
ste militaire attaché van de Russische
ambassade in de Amerikaanse hoofd
stad, generaal-majoor Vasüiy Chiton,
uitgewezen. Chitov werd het afgelopen
weekeinde gearresteerd, na een adem
benemende achtervolging in een bui
tenwijk van de Washingtonse agglome
ratie. die volgens een FBI-agent veel
weg had van een filmscène. Chitov zou
bij zijn aanhouding in het bezit zijn ge
weest van geheime documenten.
van de samenwerking hoewel bekend
was dat er problemen waren. Bij de
vakbondsvertegenwoordigers be
stond de indruk dat het meer ging ona
moeilijkheden op technisch gebied. De
bonden hebben er bij Fokker op aange
drongen op korte termijn nieuwe pro
jecten te ontwikkelen om de werkgele
genheid bij het bedrijf ook op langere
termijn veilig te stellen.
Zowel Fokker als het Amerikaanse be
drijf houdt de mogelijkheid open om
alsnog met een nieuw toestel te komen
als de markt aantrekt, eventueel weer
met elkaar. Van de kant van Fokker is
steeds gezegd dat produktie van drie
typen vliegtuigen nodig is om als zelf
standige vliegtuigindustrie te kunnen
blfiven bestaan
In Washington wordt ontkend dat het
besluit van McDonnell Douglas mede
steunt op politieke motieven. In het
verleden echter is, toen behalve Eas
tern Airlines ook Western Airlines over
woog de Airbus 300 aan te schaffen, wel
degelijk met zulke invloed gewerkt.
Western kreeg te verstaan, dat de rou
tes waarvoor het de Airbus zou willen
gebruiken gevaar zouden lopen als zij
buitenlands materieel zouden gaan in
zetten. Die dreiging is, sedert de lucht
vaartindustrie onder president Carter
van veel regulering werd ontdaan, weg
gevallen. Het is echter zeker dat gege
ven de benarde Amerikaanse economie
(Slot zie pagina 6 kolom 5)
de Grondwet ingediende motie van ver
trouwen kreeg 269 ja-stemmen Dat be
tekent dat alle SPD- en FDP-afgevaar-
digden vóór hebben gestemd. De CDU-
CSU-oppositie stemde, eveneens geslo
ten, tegen de motie van vertrouwen. Na
afloop van de niet geheime stemming
kreeg Helmut Schmidt een staande
ovatie van SPD en FDP. De sociaal-de
mocratische fractieleider Herbert Weh-
ner overhandigde hem een bos rode an
jers.
Schmidt heeft de vertrouwensvraag ge
steld in samenhang met het afgelopen
woensdag door de regering bekendge
maakte werkgelegenheidsprogramma.
Hij weigerde echter uitdrukkelijk de
vertrouwenskwestie alleen maar met
dit na veel strijd tussen SPD en FDP
bereikte compromis te verbinden. De
kanselier wilde dat zijn hele politiek in
zet van de vrijdag gehouden stemming
zou zijn. Die wens is in vervulling ge
gaan.
Helmut Schmidt deed een hartstochte
lijk beroep op alle politieke en maat
schappelijke groeperingen in de Bonds
republiek om de regering te helpen de
zo moeilijke problemen van de huidige
tijd op te lossen. Hij appelleerde vooral
ook aan de door de CDU en CSU gere
geerde deelstaten om de financiering
van het banenplan door een verhoging
van de btw niet te blokkeren. Deze had
den dit donderdag aangekondigd, maar
volgens Schmidt mag dat „in het lands
belang" niet hun laatste woord zijn.
De blanke Zuldafrikaanse vakbonds
secretaris dr Neil Aggett is dood aan
getroffen in zijn cel. Dr Aggett heeft 70
dagen in hechtenis gezeten, opgepakt
na het aannemen van de wet op het
terrorisme. Volgens politle-generaal
Mike Geldenhufjs heeft hi) zichzelf op
gehangen. Er is autopsie uitgevoerd
op het stoffelijk overschot.
PAGINA 11
aan de grond
dat hi) de toekomst vol vertrouwen te
gemoet zag. Volgens Sir Freddie heeft
zijn maatschappij verleden Jaar zwaar
verlies geleden in de tarievenoorlog op
de Noordatlantische routes.
PAGINA 22
sancties
Het Budget Bewakings Instituut zal
de clubs in het betaalde voetbal voor
het nieuwe seizoen geen grotere uitga
ven toestaan dan in het lopende jaar
via de goedgekeurde begroting is toe
gestaan. Het BBI heeft een aantal
'strafmaatregelen' opgesteld, om zijn
plannen voor de gezondmaking van
het betaald voetbal te kunnen afdwin
gen. Die sancties zijn onder meer: het
inhouden van de exploitaUeflnancie-
ringsgelden en het opleggen van boe
tes door de KNVB
ordening
Staatssecretaris Van der Doef van ver
keer en waterstaat heeft in een toe
spraak in Rotterdam gepleit voor in
ternationale ordeningsmaatregelen
voor de binnenvaart. Marktordening,
die bijdraagt aan een goed functione
rende binnenvaart, is in het belang
van zowel verladers als vervoerders.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 22 en 23.
Radio en televisie: 25.
Financiën: 27.
Zaterdagkrant: 17, 18, 19,
20 en 21
DENVER - Het blijft koud in de Verenigde Staten. Dat ondervond ook deze
brandweerman in Denver die na het blussen geheel bepegeld bij de auto
terugkeerde.
(Van onze redactie economie
DEN HAAG- De kosten van levensonderhoud zijn tussen half december 1981 en
half januari 1982 met een half procent gestegen.
voornaamste oorzaak: de verhoging van de gaspnjs per 1 januari, die bijdroeg
voor 0,7 procent tot de stijging van het prijsindexcijfer. Anders zou er zelfs een
daling zijn geweest. Ook het inflatietempo steeg weer licht: van 6.7 tot 6.8 procent.
Begin vorig jaar steeg het prijsindexcijfer met 0.7 procent, zodat het ministerie van
economische zaken vindt „dat het nu nogal meevalt". In punten uitgedrukt nam
het totaal toe van 146.8 tot 147.5. Prijsstijgingen werden verder genoteerd voor
alcoholvrije dranken, bier, elektriciteit en water, kranten en tijdschriften, medi
sche verzorging in de instellingen, verse groenten en brood.
Dalingen waren er voor kleding en schoeisel (als gevolg van ..uitverkoopeffecten",
zelfs voor de officiële uitverkoop was begonnen.i. woonkamermeubelen, autover
zekeringen en aardappelen.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - De oorlog om de benzine
prijzen is een directe confrontatie ge
worden tussen de grote maatschappij
en. Ze heeft inmiddels aan zelfbedie-
ningspompen geleid tot een verlaging
van de prijs van een liter benzine met 2
cent.
Shell opende gisteren de nieuwe slag.
Om haar „marktaandeel tegen afbrok
keling te beschermen" kondigde de
maatschappij aan dat zij met onmid
dellijke ingang de benzineprijs aan
haar grote zelfbedieningspompen bui
ten de autosnelwegen 2 cent goedkoper
zou gaan verkopen Esso. Mobil Oil en
BP volgden minder dan een uur later.
Langs de autosnelwegen kan de verla
ging (nog) niet worden doorgevoerd,
omdat men daar te maken heeft met
beperkingen die Rijkswaterstaat de
benzinestations oplegt Shell heeft al
aangekondigd dat zij met Rijkswater
staat op korte termijn wil praten om
ook langs de autosnelwegen de extra
korting te mogen doorvoeren.
Witte pomp
plaatsen ging de prijs drastisch omlaag.
Elders echter bleef de prijs van een liter
benzine op het niveau van de maxi
mumprijzen die het ministerie van eco
nomische zaken elke veertien dagen
vaststelt. Aan zelfbedieningspompen
wordt daarop een korting van 4 cent per
liter verleend.
Shell wil met de extra verlaging in de
slag tegen tankstations die 6 cent of
meer korting geven. Het gaat daarbij
met name om pompen van Esso. Deze
naatschappij ontketende ruim een
maand geleden de benzine-oorlog in
sen poging om terrein dat zij aan witte
pompen had verloren, terug te winnen.
Esso kondigde toen prijsverlagingen
tot 10 cent per liter aan op die plaatsen
waar zy felle concurrentie te duchten
had van witte pompen. Andere benzine
maatschappijen volgden. Op tientallen
Bovag
iVan onze parlementaire redactie i
DEN HAAG - Ambtenaren van diverse
departementen gaan de komende
maanden op zoek naar mogelijkheden
om in totaal 10 tot 20 miljard gulden op
de overheidsuitgaven te bezuinigen, vrijdag békend na het wekelijkse kabi-
Een twintigtal terreinen van o
heidsbeleid zal daarbij grondig
den doorgelicht.
netsberaad Deze tweede ..heroverwe
gingsoperatie" - de eerste werd vorig
jaar gehouden - betekent niet dat ook
zoveel bezuinigd moet worden Indien
Minister-president Van Agt maakte dat het echter tot bezuinigingen komt, wil
het kabinet wel uit een totaalpakket Slot zie pagina 6 kolom 4l
van die omvang een keuze kunnen ma
ken.
Dat dit jaar nog fors bezuinigd zal moe
ten worden is zeker. Wil het kabinet de
Shell heeft de kat nu echter een nieuwe
bel aan gebonden door aan al haar zelf
bedieningspompen de korting op een
liter benzine van 4 cent te brengen op 6
cent. Voor de bond van garagehouders,
de Bovag. is de nieuwe prijsoorlog aan-
Slot zie pagina 6 kolom 6)
MOSKOU (DPA) - De Sowjet-Unie
heeft vrijdag het Amerikaanse ont-
werp-verdrag vooreen 'nul-optie' inza
ke de middellange-afstandsraketten
van de hand gewezen.
De Amerikaanse regering wil het be
staande militaire evenwicht verbreken
en eenzijdige militaire voordelen beha
len. aldus Tass.
Nederland heeft het aanbod van presi
dent Reagan aan de Sowjet-Unie 'een
voor de hand liggende stap' genoemd,
en tevens opnieuw duidelijk gemaakt
weinig ingenomen te zijn met de weige
ring van de Amerikaanse regering, met
de Sowjet-Unie een datum af te spreken
over hervatting van de Start (de onder
handelingen over beperking van strate
gische bewapening»
Democratie op de
tocht in Suriname
vliiy yn Suriname staat de demo-
XMJ. J. era tie opnieuw op de tocht.
Zoveel is wel duidelijk gewor-
pggaj den uit het plotseling openge-
barsten conflict tussen de (nu
afgetredenpresident en rege
ringsleider Chin A Sen en de Nationale
Militaire Raad (NMR). Bijna twee jaar
geleden, 25 februari 1980, grepen in Pa
ramaribo de 'sergeanten' naar de
macht en riepen de revolutie uit. Sinds
dien is er bij voortduring aan de bevol
king van het voormalige Nederlandse
rijksdeel beloofd dat het land op weg
was naar herstel van de democratie
Maar de praktijk van de afgelopen da
gen wijst uit dat de militairen het heft in
handen willen blijven houden. Legerbe
velhebber Desi Bouterse staat voor de
beantwoording van een vraag die hij tot
nu toe stelselmatig uit de weg is ge
gaan. Moet hij naar buiten toe nog lan
ger de schijn ophouden dat Suriname
een burgerbewind heeft? Of kan hij
maar beter het militaire leiderschap
ook op de hoogste staatsposten forma
liseren? De voormalige arts Henk Chin
A Sen heeft de afgelopen twee jaar als
leider van het burgerkabinet en als
staatshoofd onkreukbaarheid getoond
en doelbewust geijverd voor de invoe
ring van een nieuwe grondwet. Voor het
land zelf en internationaal gold hij als
de verpersoonlijking van een stuk ver
trouwen in een toekomstig Suriname
met democratische verhoudingen.
Chin A Sen durfde het militaire gezag
partij te geven. Alleen is hfj er wel op
stuk gelopen.
Het sprookje van de 'revolutie' in Su
riname begint te verbleken. Niet ln
het minst omdat de makers ervan, de
militairen met de stengun achter het
regeringsapparaat, weinig blijk geven
van grootschalig eigen geloof erin.
Twee jaar geleden verkeerde de bevol
king van Suriname na een eerste perio
de van failliete onafhankelijkheidsbele
ving in de roes van het vernieuwings
proces. De militaire architecten van de
revolutie voerden hoge waarden in het
vaandel, die korte metten zouden ma
ken met corruptie, wanbeleid en be
voorrechting, verschijnselen die de Su
rinaamse samenleving in vrijwel alle
geledingen hadden doordrenkt. Recht
schapenheid. dadendrang en een ge
voel van bewustwording van de eigen
inbreng in de toekomst van het land
zouden bepalend worden voor verbete
ringen in de woon-, leef- en werkom
standigheden van de bevolking. Er ont
stond zoiets als een geloof in wonderen.
De Surinamer was bereid de militaire
waaghalzen een faire kans te geven.
Daarbij realiseerde hij zich dat er 'in het
belang van de revolutie' eerst stevig in
geleverd moest worden. Afrekenen met
een vaak verfoeid stelsel aan de top van
de politieke, economische, sociale en
culturele machtsstructuren betekende
dat er maandaat moest worden ver
leend voor overwicht op de oude tegen
krachten. De Surinamer had het er voor
over en gaf het, ook toen de militairen
het nodig vonden de normale dagelijk
se gang van zaken ernstig aan banden
te leggen. Het parlement werd buiten
werking gesteld, politieke partijen wer
den verboden, de noodtoestand werd
afgekondigd, de grondwet kwam bui
ten werking, een avondklok werd inge
voerd, per decreet werd een bijzondere
rechtspleging van kracht verklaard, de
pers werd scherp gecensureerd. Het re
volutionaire proces stelde eisen: in het
belang van een wenkend resultaat wer
den ze Ingewilligd, de militairen kon
den op steun rekenen.
Alleen is na anderhalf jaar de
werkelijkheid in Suriname een to
taal andere. Van de ambitieuze voorne
mens is nog maar mondjesmaat iets ge
realiseerd, doodeenvoudig omdat een
duidelijke politieke visie en een pro
gram van ver reikende maatregelen tot
verbetering van de levensomstandighe
den ontbraken. Teleurstelling over de
werkelijke verandering die uitbleef en
wegebbend vertrouwen grijpen in Suri
name om zich heen. Naar het zich laat
aanzien heeft de interne machtsstrijd
opnieuw voorrang nummer een gekre
gen Voor Chin A Sen was het duidelijk
dat in Suriname weinig kan worden op
gebouwd zonder dat het beschikbare
kader van de samenleving daarbij op
een of andere manier wordt ingescha
keld. Hij stuurde aan op een grondwet,
waarin de democratische basisrechten
van de burger zouden worden vastge
legd en waarmee de vergaande be
voegdheden van de militairen zouden
worden teruggedrongen. Hoewel opper
bevelhebber Bouterse hetzelfde beloof
de accepteerden hij en zijn NMR dat
democratiseringsproces binnen 'de re
volutie' niet Vandaar dat Chin A Sen
het veld moest ruimen.
Er is voor Nederland alle reden om de
gang van zaken in Paramaribo met
belangstelling - en misschien ook wel
met toenemende zorg - te volgen. Om te
beginnen zijn er de oude wederzijdse
banden met het voormalige rijksdeel,
verder woont een niet gering deel van
de Surinaamse bevolking binnen onze
grenzen en ten derde zijn wij via een
grootscheepse bijdrage in de vorm van
ontwikkelingssamenwerking nauw bij
de opbouw van het land betrokken. Het
ministerie van buitenlandse zaken in
Den Haag heeft gisteren een terughou
dende verklaring uitgegeven: 'De Ne
derlandse regering is geïnteresseerd in
de democratie in Suriname en hoopt
dat er geen afbreuk zal worden gedaan
aan de rechten van de mensDesi Bou
terse heeft al aangekondigd dat er voor
lopig geen nieuwe president komt. Suri-
names militaire revolutie ïS terug bij
'af.
vdM
