pzefi Speculaties over militaire staatsgreep in Zuid-Afrika Stakingsrecht ambtenaar verandert Van Mierlo: takenpakket defensie stroomlijnen het weer Van jong tot oud gezond Giro 5657 Verscherping Zuidafrikaanse veiligheidswetten ANDERE BEZUINIGINGSMETHODEN ni' LibiëTvs" onderschept lijnvliegtuig PvdA: leger niet bij ME inzetten Gifgas uit West-Berlijn voor Israël Leider Franse communisten: geen eenheids- socialisme GENERAALS ACHTER HERVORMINGEN BOTHA nnmemisa NIEUWE SCHIJVEN-CAMERA Libanon wil versterking Unifil ONTWERP COLLECTIEVE ACTIES VERDWIJNT Topman van ziekenhuis beticht van oplichting DONDERDAG 4 FEBRUARI 1982 JOHANNESBURG - Een nieuwe com missie heeft na het rapport van rechter Steyn over de media in Zuid-Afrika woensdag aanbevelingen aan het par lement gedaan hoe de veiligheidswet ten nog verder kunnen worden ver scherpt. In een rapport van 254 pagi na's doet de rechter, Pieter Jacobus Ra- bie, voorstellen om een ministerie van wet en orde te creëren, dat moet be staan uit de Zuidafrikaanse politie en Zuid-Afrika's parlement is nog steeds het belangrijkste forum in dit land," zei een dezer dagen mevrouw Helen Suz- man, het wel meest bekende Zuidafri kaanse parlementslid van de Progres sieve Federale Partij. Zij voegde eraan toe dat in de Volksraad de problemen levend' kunnen worden gehouden en de oppositie aan het woord komt. Zon der parlement zou de regering nog auto ritairder zijn dan zij nu al is, aldus Helen Suzman. Enkele weken geleden beweerde ook een in Frankrijk verschijnende nieuws brief, die zich 'lettre d'Aöique' noemt, dat Zuidafrikaanse generaals, die loyaal zijn aan de minister van defensie, Magnus Malan, samen met belangrijke zakenmensen en de steun van de Engel se zakenwereld bezig zijn een staats greep ten gunste van premier Pieter Wilhelm Botha voor te bereiden. De coup zou de tegenwoordige minister president in staat stellen de twee jaar geleden aangekondigde hervormingen uit te voeren zonder voortdurend met de oppositie van rechts rekening te moeten houden. Weersvooruitzichten voor vrijdag tot en met maandag. Zonnige perioden en bijna overal droog. Ge leidelijk hogere temperaturen. Deltagebied Het zonnige maar schrale weer hangt samen met een krachtig hogedrukge- bied boven Oost-Europa. Het centrum verplaatst zich in het komende etmaal langzaam naar de Balkan. Hierdoor wordt de windrichting boven onze om geving meer zuidelijk en er stroomt iets minder koude lucht naar ons toe. Van daag is het opnieuw vrij zonnig en droog. De zuidoostelijke wind is meest matig tot vrij krachtig. De temperatuur bereikt vanmiddag een maximum van ongeveer 6 graden en daalt de komende nacht tot rond het vriespunt. Vooruit zichten voor vrijdag: zonnige perioden en droog, maximum temperatuur 7gra den, vrij krachtige zuidoostelijke wind. Nautisch bericht Wind: oost tot zuidoost 4-5, mogelijk af en toe 6 BJt; zicht matig tot goed; tempe ratuur kustwater 3 a 4 graden; afwij king waterstanden: een geringe verla ging; maximum golfhoogte monding Scheldes: rond de halve meter. ZON EN MAAN 5 februari zon op 08.14 onder 17.35 maan op 14.15 onder 05.59 Hoog water Donderdag 4 februari cm Vlissingen 09 59 166 2249 152 Terneuzen 1020 190 23.13 176 Zierlkzee 11.07 130 23.53 117 Hansweert 10.52 205 23.46 191 Wemeldinge 11.30 152 Kreekrak 11.28 178 Bruimsse 11.54 155 Vrijdag 5 februari ■Vlissingen 11 20 174 23.59 165 Terneuzen 11.42 197 Zlerikzee 12 32 134 Hansweert 12.15 213 Wemeldinge 00.22 139 12.54 157 Kreekrak 00.19 160 12.50 185 Brulnlsse 00.46 143 13.19 161 Laag water Donderdag 4 februari uur cm uur cm Vlissingen 04 04 172 1646 182 Terneuzen 04.32 184 1711 193 Zierikzee 04.54 148 17.32 158 Hansweert 04 49 201 17 24 209 Wemeldinge 05 04 166 17.34 178 Kreekrak 05.19 191 17.51 205 Bminisse 05 11 164 17.45 175 Vrijdag 5 februari Vlissingen 05.26 181 1802 184 Terneuzen 05 56 192 1831 196 Zierikzee 06 14 156 18.43 155 Hansweert 06.12 210 18.45 211 Wemeldinge 06 25 175 18.55 176 Kreekrak 06.39 201 1910 205 Bruinisse 0632 173 19 07 174 een „directoraat voor binnenlandse veiligheid". In deze nieuwe constellatie zou de poli tie de minister moeten voorzien van in formatie over veiligheidsproblemen in Zuid-Afrika, zodat het „directoraat" en de minister de noodzakelijke stappen kunnen ondernemen. Ook zegt het rap port dat de bestaande strafbare over tredingen moeten worden uitgebreid De militaire leiders van de staatsgreep zouden aan Namibië de onafhankelijk heid geven, ook al zou dat betekenen dat de SWAPO er aan de macht komt. Zij zouden echter ook niet aarzelen An gola en Mozambique aan te vallen in dien zij dit voor de veiligheid van Zuid- Afrika noodzakelijk achten. De generaals zouden een memorandum aan minister-president Botha gestuurd SITTARD (ANP) - De directie-secreta ris van het ziekenhuis in Sittard drs. J. van H. (38) zal vrijdag aan de officier van justitie in Maastricht mevrouw rar, J. Huurman-van Asten worden voorgeleid omdat hij verdacht wordt van verduistering en oplichting. Er is tegen Van H. aangifte gedaan door onder anderen een antiquair uit Frank fort. Hij beweert kostbare boeken ter waarde van rond twee ton aan de Sittar- denaar te hebben geleverd voor de anti- DEN HAAG (ANP) - Minister Van Thi jn van binnenlandse zaken heeft de ambtenarencentrales woensdag in het centrale overleg meegedeeld dat hij met een nieuwe regeling komt waarin het stakingsrecht voor ambtenaren zal worden geregeld. Het wetsontwerp collectieve acties van zijn voorganger Wiegel is daarmee definitief van de baan. met drie nieuwe overtredingen, name lijk „terrorisme", „subversie" en „sabo tage". Terrorisme kan, evenals verraad, met de dood worden gestraft, terwijl subversie en sabotage met ten hoogste 20 jaar gevangenisstraf gestraft zouden moeten worden Een persoon zou al strafbaar gesteld kunnen worden we gens terrorisme als hij niet meldt waar zich guerrillastrijders bevinden of on- hebben, waarin zij waarschuwen tegen de obstructie van de blanke extremis ten en erop wijzen dat Zuid-Afrika een catastrofe tegemoet gaat als er niet spoedig veranderingen komen. In het memorandum heette het dat „samen zweerders" meer bezorgd zouden zijn over de stappen om de apartheid te beëindigen, aldus 'lettre d'Afrique', dan over de aanvallen van de Zuidafrikaan- quarische boekhandel die Van H. dreef buiten zijn werk bij het ziekenhuis om. De Sittardenaar betaalde de werken niet maar zou ze doorverkocht hebben. De boekhandel van drs. Van H. is zes weken geleden failliet verklaard. Bo vendien verkeert hij ook pnve m staat van faillissement. De totale schulden last zou meerdere miljoenen bedragen, aldus de officier. Vast staat, volgens de officier van justitie dat hij het zieken huis niet heeft benadeeld. De ambtenarenbonden hadden grote bezwaren tegen het voorstel van Wiegel omdat daarin een aantal groeperingen van overheidspersoneel van het sta kingsrecht werden uitgezonderd. Vol gens de bonden was dat een uitholling van het stakingsrecht. De ambtenarencentrales willen dat de nieuwe regeling van Van Thijn met in gang van volgend jaar zijn beslag krijgt. derdak verleent aan (vermeende) terro risten. Het rapport van de commissie-Rabie houdt zich verder bezig met de activi teiten van de verboden African Natio nal Congress en de werkzaamheden van zwarte journalisten en komt uitein delijk tot de conclusie dat de oplossing van de problemen van Zuid-Afrika slechts te zoeken is op politiek en so ciaal-economisch gebied. se bevrijdingsbeweging ANC (African National Congress). Stabiliteit Uiteraard volgde op deze beweringen een scherpe ontkenning uit Pretoria. De Zuidafrikaanse regering is een van de meest stabiele in de wereld, zei de spreker, en dit is een amateuristische poging om die stabiliteit te ondermij nen. Journalisten die om commentaar vroegen aan de minister van defensie, generaal Magnus Malan, kregen nul op rekest. Ook tijdens de receptie voor de buitenlandse pers in Kaapstad, die door de minister-president werd gege ven, was generaal Malan niet aanwe zig. Interviews heeft hij al maanden niet meer gegeven. Toch is de gedachte dat Botha een soort Zuidafrikaanse generaal De Gaul le zou kunnen worden, niet helemaal uit de lucht gegrepen. Een autoritaire mi nister-president in Pretoria zou in geval van nood het parlement en de constitu tie aan de kant kunnen zetten en tegen de wil van de fascistische Herstigte Na- sionale Partij, de door ruzies gespleten Broederbond en de conservatieve vleu gel van de partij m Transvaal de blan ken kunnen dwingen offers te brengen om een catastrofe tegen te houden. Vele Afrikaners zouden zeker bereid zijn een dergelijke oplossing te aanvaarden. Zij wijzen in dit verband op de geschie denis van de Unie van Zuid-Afrika na de boerenoorlog. De drie eerste presiden ten van de toenmalige Britse kolonie waren Louis Botha, Jan Smuts en Bar ry Hertzog, belangrijke generaals, volkshelden en bovendien geslaagde politici. Het aanzien van de strijdkrachten als stabiliserende factor in Zuid-Afrika is sinds de acties in Angola en Mozambi que enorm gegroeid. Niet voor niets heeft de persclub van Pretoria de Zuid afrikaanse strijdkrachten als 'news maker' van het jaar 1981 gekozen, en de opperbevelhebber, generaal Constand Viljoen, zal de prijs op 11 februari in ontvangst nemen. PARIJS (AFP) - Twee Amerikaanse jachtvliegtuigen hebben afgelopen zondag in het Griekse luchtruim een Libisch lijnvliegtuig onderschept dat een dienst uitvoerde tussen Athene en Tripoli. Dit heeft radio-Tripoli meege deeld. De radio beschreef het incident als een daad van internationale piraterij en ter rorisme. In Athene werd woensdag avond verklaard dat men niets wist van het incident. Libië heeft via de Belgi sche ambassadeur in Tripoli de Ver enigde Staten een protestnota ge stuurd. In die regeling zullen in hun algemeen heid aard. structuur en inhoud van het overleg tussen de minister en de centra les aan de orde komen Volgens een woordvoerder van de christelijke cen trale CCOOP heeft Van Thijn laten we ten zoveel mogelijk te streven naar ge lijkwaardigheid van de in het overleg betrokken partijen Daarmee zou tege moet worden gekomen aan de klacht (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Het nog bestaande tekort op de defensiebegroting voor dit jaar van 400 miljoen gulden is een peule- schil in vergelijking met de problemen waarvoor de krijgsmacht de komende jaren nog komt te staan. Dat zei minis ter Van Mierlo woensdagavond tijdens het debat over zijn begroting in de Tweede kamer. Op zijn vroegst in september wil Van Mierlo met de defensienota komen, waarin het beleid voor de komende ja ren word uitgestippeld. Het CDA bleef er echter op aandringen het stuk nog voor de zomervakantie te ontvangen. In die nota komt ook te staan hoe defen sie het de laatste jaren opgelopen te kort zal wegwerken. De liberaal Ploeg legde een motie op tafel, waarin hij de regering vraagt nog in het Voorjaar 400 miljoen gulden extra voor de krijgs macht uit te trekken. Problemen De minister wees op de enorme proble men die eventueel uit de Voorjaarsnota voortvloeiende extra bezuinigingen voor zijn departement zouden veroor zaken. „Iedere 100 miljoen die we dit jaar minder krijgen heeft in de meerja renplanning van de defensienota het ef fect van een miljard", zei hij. Van Mierlo zoekt naar andere bezuini gingsmethoden dan de laatste jaren zijn toegepast. Er is een verdergaande .stroomlijning van het takenpakket" nodig, maar eerst wil hij van het kabi net horen op welke financiële ruimte hij voor de komende jaren mag reke nen. Van Mierlo ging niet in op de suggesties die door de fracties waren gedaan voor mogelijke strukturele besparingen (af stoten van bepaalde taken). Hij wilde wel toezeggen dat in de toekomstplan nen voorrang wordt gegeven aan de op lossing van knelpunten in de conven- De Amerikaanse defensiespecialist William van Cleave heeft dinsdag ge zegd dat het Witte Huis hem bij nader inzien niet toil benoemen tot voorzitter van een adviescommissie voor wapen beheersing omdat hij kritiek had geuit op het kernrakettenprogramma van de regering Reagan. Hij verklaarde dat te hebben gehoord van veiligheidsadvi seur Edwin Meese. BEIROET - De Libanese regering staat erop, dat Unifil, de VN-troepenmacht die tijdelijk in Zuid-Libanon is gesta tioneerd, zowel getalsmatig als ook qua bewapening zodanig wordt ver sterkt. dat ze 'militair effectief kan in grijpen. Beiroet wil dat het aantal manschappen wordt verdubbeld, van zes- tot twaalfduizend. Dit is het resultaat van gesprekken die plaatsvervangend VN-secretans-gene- raal Brian Urquhart tot en met woens dag heeft gevoerd met de Libanese pre sident Elias Sarkis. De Brit Urquhart zei dat er geen nieuwe VN-resolutie no dig is voor een uitbreiding van de VN- macht. van de centrales dat de minister van binnenlandse zaken te eenzijdig beslis singen kan nemen Van Thijn heeft tijdens het overleg zijn eerdere uitspraak bevestigd dat er bij de rijksoverheid 500 a 600 vacatures niet zullen worden vervuld. Als uitvloei sel van het regeerakkoord dient Van Thijn 50 miljoen gulden om te buigen en hij wil dat op deze manier bereiken. De tionele verdediging, zoals door het CDA in een motie was gevraagd. In de defensienota wil de minister het beginsel herstellen, dat defensie niet DEN HAAG - De PvdA wil dat het le ger de Mobiele Eenheden van de poli tie niet meer helpt bij acties tegen kra kers en demonstranten. Bij de behan deling van de defensiebegroting in de Tweede kamer heeft de partij daar over woensdagavond een motie inge diend. PvdA'er De Waart signaleerde dat afge lopen jaar zesmaal dienstplichtige mili tairen zijn ingezet bij acties van de ME. Hij noemde de inzet van de krijgsmacht bij binnenlandse demonstraties onge wenst. De dienstplicht geldt alleen voor de berscherming van het land tegen be dreiging van buiten af, aldus De Waart. WEST-BERLIJN (RTR) - Een W'estber- lijnse firma heeft jarenlang illegaal een ingrediënt voor girgas vervaar digd en naar Israël verscheept, zo heeft de officier van justitie van West-Ber lijn woensdag bekendgemaakt. Het bedrijf, de chemische maatschap pij Ferak, is ervan beschuldigd thiofos- geen te hebben vervaardigd, een pro- dukt dat op zijn beurt wordt gebruikt voor het maken van gifgassen zoals die in de eerste wereldoorlog zijn toege past. Produktie van alle soorten oorlogsma teriaal betekent een schending van de decreten van de geallieerden van de tweede wereldoorlog, die officieel nog steeds West-Berlijn besturen. PvdA-kamerüd Harry van den Bergh merkte woensdag op dat wel een uit spraak van de Veiligheidsraad nodig is. Hij zei voorts dat Nederland niet voor nemens is zijn bijdrage aan Unifil op te voeren Komt het tot een andere taak omschrijving voor Unffil dan haakt Ne derland helemaal af, zo zei hij namens de PvdA-fractie. Op de speciale zitting van de VN over de Golanhoogte waarschuwde de Belg De- vers namens de tien EG-landen Israël voor de gevolgen van 'maatregelen als de annexatie van de Golan-hoogte' De Israëlische justitie heeft woensdag voor het eerst een rechtbank gevestigd in dat gebied. bonden hebben hun ontstemming uit gesproken over het feit dat Van Thijn dit in de openbaarheid heeft gebracht zonder hen eerst te informeren. Dit te meer omdat er in een werkgroep wordt gepraat over het arbeidsvoorwaarden beleid in relatie tot de werkgelegen heid. Het niet opvullen van vacatures had daar aan de orde moeten komen, aldus de CCOOP-woordvoerder. PARIJS - De leider van de Franse com munisten, Georges Marchais. heeft woensdag bij de opening van het con gres van zijn partij in Parijs haar hou ding tegenover de gebeurtenissen in Polen verdedigd. Elk land heeft het recht het socialisme na te streven op basis van zijn nationale eigenschappen, zei hij. In Polen zijn daarbij betreurenswaardige „moeilijk heden en overdrijvingen" voorgeko men. het uitroepen van de staat van be leg heeft de Franse communisten ge schokt. Maar zij zijn het niet eens met 'internationalisering' van het conflict. Het Eurocommunisme is door de ver schillende reacties op Polen niet uit/ eengevallen. Er bestaat geen „kunst matig eenheidsmodel" van het socialis me en daarom is er ook geen 'internatio nale' meer „Socialisme is geen importr artikel", aldus Marchais. Meningsver schillen betekenen voor de Franse com munisten geen verdeeldheid maar het bewijs dat naar de aanwezige overeen komstigheden moet worden gezocht. Onder de congresgangers zijn ook veel buitenlandse delegaties, waaronder voor het eerst sinds lange tijd ook een uit de volksrepubliek China en een Poolse delegatie onder leiding van de minister van buitenlandse zaken. Jozef Czyrek. hoeft op te draaien voor de extra kosten die voortvloeien uit het betrekken van Nederlandse fabrieken bij militaire be stellingen. Van Mierlo rekende voor, dat zijn departement daaraan de laatr ste acht jaar 530 miljoen gulden kwijt was. hoewel al in 1974 was afgesproken dat die kosten door andere ministeries zouden worden gedragen. „Men heeft zich niet aan de afspraken gehouden", stelde hij vast. Minister Van Mierlo wil een zo groot mogelijke openheid over de krijgs macht en over de problematiek van de kernbewapening om 'het regeringsbe leid en de publieke opinie weer op el- kaars gehoorafstand te brengen'. De minister noemde het onjuist en on gewenst om een principieel onder scheid te maken tussen militairen, die moeilijkheden hebben met kernwapens en militairen die dat niet hebben. Hij benadrukte, dat er een grote catego rie is, die het er voor zichzelf helemaal niet gemakkelijk mee heeft en die be sluit zijn taak toch te vervullen en zijn problemen te verwerken. Directie: K. Scherphuis. W F. de Pagter en F. van de Velde. Hoofdredactie M. P. Dieleman en C. van der Maas. BUREAUS: Vlissingen Walstraat 56-60,4381 EG Vlissingen, tel. (01184) 15144. Middelburg: Markt 51, 4331 LK Middelburg, tel. (01180) 27651. Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ Goes, tel. (01100) 16140. Terneuzen: Nieuwstraat 22, 4531 CW Terneuzen, tel. (01150) 94457 Hulst: Steenstraat 6. 4561 AS Hulst, tel. (01140) 14058. In de avonduren is de centrale redac tie bezet van zondag t'm vrijdag van af 19.00 uur: (01184) 15144 Klachten bezorging Plaatselijke kantoren, maandag t/m vrijdag van 08.00-17 00 uur 's Zaterdags van 09.00 tot 11 30 uur. Telefoonnummers buiten kantooruren Expeditie. (011841 63533 Advertentie-afdeling (01186) 1584. 's-Zaterdags (01184) 15144 van 09 00-11.30 uur Redactie (011841-14796. Overlijdens advertenties maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur (01184) 15144. Zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur Abonnementsprijzen per kwartaal f 57,30; franco per post 68,-; per maand f 19,55; losse nummers 0,80 (alle bedragen in clusief 4 pet. btw.). Postrek, nr 3754316, t.n.v. PZC ab.rek. Middelburg. Advertentietarieven 117 cent per mm; minimumprijs per advertentie 17,55; ingezonden mededelingen 2 Vi x tarief. Voor brieven bureau van dit blad 4,25 meer Volledige tarieven met contractprij zen op aanvraag. Alle advertentieprijzen exclusief 4 pet btw. Giro 35 93 00, Uitgeverii Provincia le Zeeuwse Courant 8 V. Middel burg, JOHANNESBURG - Uitspraken van Zuidafrikaanse parlementariërs duiden erop dat rekening gehouden wordt met een ophanden zijnde machtsgreep door het leger. De leider van de oppositie, dr. Frederick van Zijl Slabbert, zei weliswaar onlangs dat hij onmiddellijk het parlement zou verlaten als hij het gevoel had dat het leger bezig was de militaire macht van de Nasionale Partij te worden. Hij wees daarbij echter ook op een ontwikkeling, die talrijke waarnemers in Zuid- Afrika niet voor onmogelijk houden; namelijk dat het leger de macht overneemt. Zij uiten hun vrees dat het parlement dit jaar op de een of andere wijze aan de kant wordt gezet om plaats te maken voor een meer autoritaire regeringsvorm. (ADVERTENTIE) Ook in de Derde Wereld i' Die kant moet het uit Het zal nog lang duren voor het in alle arme landen zover is. Maar elke dag komt Me- misa een stapje dichter bij. Loopt u mee? Er is niet eens zoveel voor nodig. Enkele voorbeelden: Injectie materiaal f 10,- Bloeddruk- meter met stethoscoop f 100,- Microscoop met toebehoren f1.000,- STUTTGART (DPA) - Kodak heeft woensdag in Stuttgart een nieuw type volautomatische fotocamera voor amateurgebruik getoond waarin in plaats van een filmcas sette een filmschijf wordt toege past. Volgens de Amerikaanse fa briek is er sprake van een revolu tionaire ontwikkeling in de ama teurfotografie. De camera is opvallend plat. De af metingen zijn 21x78x128 millime ter. Hij wordt geladen met een film schijf van 65 mm doorsnee waarop vijftien negatieven in een cirkel zijn aangebracht. De camera's worden in mei m de Verenigde Staten op de markt gebracht en in het najaar m de Bondsrepubliek. Ze gaan hon derd tot driehonderd mark kosten. De prijs van de filmschijf zal in de buurt van die van een filmcassette liggen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1982 | | pagina 27