Onderzoek financieel
beleid Zeeuwse Kruis
Oosterscheldepijlers
later op hun plaats
Binnenkort weer
vrouw va Poolse steenkool
voor cokesfabriek
NCB veroordeelt gedrag van zelfkazende boeren
ZEEVALKING HANDHAAFT
SLUIS IN OESTERDAM
almanak
DOOR INSPECTIE VOLKSGEZONDHEID
PZC/provincie
DAM ROND OKTOBER 1986 GEREED
TRACTOR KOST
LANDBOUWER
HET LEVEN
verjaagt
overvallers
KANTELEN
Inwoner (30)
Kleverskerke
komt om door
koolmonoxyde
CONFLICT MET COÖPERATIEVE ZUIVELVERENIGING CAMPINA
DONDERDAG 14 JANUARI 1982
Het werkeiland Neeltje Jans waar de pijlers voor de Oosterscheldedam klaar staan.
IVan onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - De eerste pijlers voor de stormvloedkering in de Oosterschel-
de zullen later geplaats worden dan eerst de bedoeling was. De Deltadienst
begint nu begin '83 met dit karwei, drie maanden later dan aanvankelijk de
bedoeling was. Die vertraging is overigens wel meegenomen in de nieuwe
tijdschema's voor de Oosterscheldewerken, die ervan uitgaan dat de pijler-
dam rond oktober '86 gereed zal zijn.
Minister Zeevalking van verkeer en
waterstaat heeft dit aan de Tweede
Kamer laten weten, die de bewinds
man een waslijst van vragen heeft ge
steld over tijd- en financieringssche
ma van de Deltawerken. De water
staatscommissie uit de Kamer wil
binnenkort met de minister overleg
gen over de ontwikkelingen in de
Oosterschelde. Behalve de nieuwe
datum waarop met het plaatsen van
de pijlers wordt begonnen, kondigt
Zeevalking ook een nota aan over het
op Deltahoogte brengen van de dij
ken langs de kust en de Westerschel-
de. Daarin moeten - onder druk van
de financiële positie van het rijk -
nieuwe prioriteiten worden aangege
ven.
De bewindsman gaat er inderdaad
vanuit dat de pijlerdam voor het
stormseizoen van '86 gereed zal zijn.
Kamerleden hadden hem om een
dergelijke garantie gevraagd, onge
rust als zij waren geworden door op
merkingen in het laatste voortgangs
rapport over de Oosterschelde dat
ook het nieuwe tijdschema 'krap' is.
Absolute beloftes kan de bewinds
man niet doen. maar hij zegt wel dat
hij op gTond van het huidige plan
ningsschema de stellige verwachting
heeft dat oktober '86 gehaald wordt.
Hij tekent daar bij aan dat het nade
ren van de voltooiing van de dam,
tijdens welke periode de stroomgeu-
len in de monding van de zeearm klei
ner worden en de stroomsnelheden
toenemen, geen verhoogd risico in
houdt. Vanaf eind '85, wanneer de
drempels voor de stromvloedkering
worden gelegd, neemt de veiligheid
toe.
Zeevalking is er niet bang voor dat
zijn bezuinigingsplannen, waarin
onder meer de toegezegde nieuwe
Sluis voor het Goese Sas althans
voorlopig is gesneuveld, zwakke ga
ten in de waterkeringen langs de
kust veroorzaken. De kering bij het
Goese Sas voldoet in zijn ogen aan
de eisen, zoals die door het 1 op 500
criterium zijn geformuleerd. Simpel
gezegd moet de sluis het hoofd kun
nen bieden aan een storm die theo-
retsch éénmaal in de 500 jaar voor
komt.
De bewindsman geeft wel toe dat de
sluisonmiskenbare tekenen van ou
derdom en van slijtage vertoont". Op
grond daarvan heeft z'n voorganger
Tuijnman Goes een nieuwe schut
sluis beloofd, maar dat plan is nu
weer in de ijskast gezet omdat alle
beschikbare gelden geconcentreerd
moeten worden „op de zo snel moge
lijke verwezenlijking van de aan Zee
land beloofde Deltaveiligheid".
Zeevalking stipt wel aan dat het Goe
se Sas na '85 extra beschermd wordt
door de aanwezigheid van de afsluit
bare stormvloedkering. Hij wil over
de gevolgen van z'n bezuinigings
plannen nog wel overleg voeren met
Goes en met de provincie Zeeland.
Voor Goes gaat het in dat overleg ook
om de gevolgen voor de economische
ontwikkeling en het handelsverkeer.
Westerschelde
Het op Deltahoogte brengen van de
dijken langs andere delen van de
kust en langs de Westerschelde heeft
niet zonder meer de hoogste priori
teit, blijkt uit Zeevalkings antwoor
den aan de Kamer. Die werken zul
len worden uitgevoerd volgens een
landelijke prioriteitenstelling,
waarover binnenkort een nota ver-
schijnt. Dat betekent dat, wanneer
de waterschappen plan en bestek
voor dijkverhogingen langs de Wes
terschelde klaar hebben, die werken
niet meteen kunnen worden uitge
voerd. Zeevalking is ook niet nu al
overtuigd van de noodzaak om de
glooingen rond de Oosterschelde te
versterken nu, zoals de Zeeuwse wa
terschappen stellen, de 'goifaanval-
len' zich op kleinere delen van de
kust gaan concentreren. Dat dat
werkelijk zo is, is nog niet aange
toond, zegt de minister.
De bewindsman heeft verder aan de
Kamer laten weten dat de zogenaam
de dammenweg voor het deel tussen
Schouwen en Walcheren, over de
stormvloedkering lopend, een lage
prioriteit heeft. Het eventueel later
verbreden van de enkelbaansweg
over de pijlerdam gaat 30 miljoen
kosten. Het smaller uitvoeren van de
weg levert overigens extra bezuini
gingen op, aangezien er geen aanpas
singen op het wegennet van Schou
wen en Noord-Beveland nodig zijn.
Dat scheelt 20 miljoen.
Zeevalking geeft tot slot aan dat er
eind '82 gekozen zal worden voor de
wijze waarop de Oester- en Philips-
dam gesloten zullen worden - waar
bij zand of steen gebruikt kan wor
den - stelt dat er nog overleg met
Belgie zal moeten worden gevoerd
over de vertraging rond de verbre
ding van het Kanaal door Zuid-Beve
land, geeft aan dat de keuze of de
Grevelingen zout of zoet moet wor
den in '83 zal worden gedaan en wei
gert om de Kamer de zogenaamde
projectgroep-onderzoek-rapporten
te geven, waarom met name PvdA-
kamerleden hadden gevraagd. Die
rapporten zijn te technisch, zegt hij,
en zijn slechts een tussenvorm in de
totale rapportage.
ZEEUWSE
SIRJ ANSLAND - De 63-jarige landbou
wer P. de Waart uit Sirjansland is
woensdagmiddag met zijn tractor do
delijk verongelukt.
Het slachtoffer, die op zijn land aan de
Noord Hogeweg bezig was mest te ver
spreiden, reed omstreeks halfdrie met
zijn tractor door nog onbekende oor
zaak in een sloot. De landbouwer kwam
onder de kantelende tractor terecht en
overleed ter plaatse. Zijn stoffelijk over
schot werd overgebracht naar het zie
kenhuis in Zierikzee.
Nieuws
Omdat die leidster van een Vlis-
singse kleuterschool van mening is,
da! enig maatschappelijk inzicht
met vroeg genoeg kan worden bij
gebracht. had ze onlangs een me
vrouw uitgenodigd om de kleuters
in haar klas in bevattelijke termen
iets te vertellen over het verschijn
sel krant.
En over de vraag wal nieuws is.
Persoonlijk hadden wij daar vroe
ger altijd een handig voorbeeld
voor. als die vraag aan ons werd
gesteld. Een man. die een hond bijt
- dat is nieuws," zeiden wij dan. En
daarna voegden wij daar, in het al
gemeen aan toe, dat nieuws die d
ngen zijn die afwijken van het
gangbare patroon.
De mevrouw in dieVlissingse kleu
terklas trof het.
Ze kon de scholiertjes in de krant
van die dag een afbeelding laten
zien van een vogeltje, dat drie
pootjes bezat. En aan de hand van
dat voorbeeld werd er in de klas
geanimeerd over nieuws gespro
ken, een discussie die werd afge
rond met de opmerking„Wat on
gewoon is - dat is nieuws".
Waarop de vijfjarige Robje de vin
ger opstak en toonde, dat hij het
gebodene zeer wel begrepen had.
„Ik ben nieuws, juf," sprak hij. ,Jk
heb een nieuwe sweater, een nieu
we broek en mijn haar is ook net
geknipt".
VLISSINGEN - De Geneeskundige Inspectie van de Volksgezondheid voor Zeeland stelt een
diepgaand onderzoek in naar de gang van zaken bij de provinciale vereniging Het Zeeuwse Kruis.
Een aantal medewerkers van de kruisvereniging heeft om zo'n onderzoek gevraagd. Zij plaatsen
onder meer grote vraagtekens achter het financiële beleid van Het Zeeuwse Kruis. Zo bestaan er
grote bedenkingen tegen de hoge bestuurskosten. Voorzitter van het dagelijks bestuur is ex-
burgemeester J. D. de Kam van Duiveland. Die bestuurskosten bedroegen over 1981 om en nabij de
honderdduizend gulden. Het onderzoek is in december op gang gezet.
Zowel secretaris mr E. H. A. M. Donders
van Het Zeeuwse Kruis als geneeskun
dig inspecteur dr S. Lelie bevestigden
woensdag, dat er binnen de kruisver
eniging ernstige problemen zijn gere
zen. Aanvankelijk werd zelfs niet geheel
uitgesloten dat er sprake zou kunnen
zijn van fraude. Volgens geneeskundig
inspecteur Lelie bestaat dat vermoe
den 'niet meer'. Ook mr Donders ver
klaarde woensdag desgevraagd, dat
'van malversaties niets is gebleken'. De
justitie is derhalve niet ingeschakeld.
Geneeskundig inspecteur Lelie was
woensdag uiterst zuinig met het ver
strekken van informaties. Hij liet welis
waar doorschemeren zwaar te tillen aan
de hele affaire, 'maar ik vind het in het
belang van mijn onderzoekniet dienstig
daarover op dit ogenblik uitspraken in
de pers te doen'.
Mr. Donders verzekerde, dat de klach
ten over het financiële beheer 'uiterst
serieus genomen worden'. „Het is een
vervelende zaak. Maar een klacht op dit
gebied moetje altijd buitengewoon ern
stig nemen". Over de hoogte (een ton
over het vorig jaar) van de bestuurskos
ten zei hij„De helft daarvan mag eigen
lijk niet als echte bestuurskosten wor
den beschouwd In die post zijn zaken
meegenomen als bijvoorbeeld accoun-
tantskosten. enkele personeelskosten,
attenties voor zieke mensen, al dat
soort dingen. En we hebben natuurlijk
te maken met een vnj uitgebreid be
stuur. dus de kosten kunnen aardig op
lopen Er is in ieder geval gezegd: we
nemen de klachten serieus, we zullen ze
volledig uitzoeken. Het onderzoek
loopt op dit moment en het zou best
aanleiding kunnen zijn om hier en daar
wat touwtjes strakker aan te halen. Er
zullen misschien duidelijker regelingen
getroffen moeten worden over wat wel
en wat niet gedeclareerd mag worden.
Maar ook de Inspectie staat - dacht ik -
op het standpunt dat de klachten meer
voortkomen uit een zeker onbegrip dan
dat er echt iets aan de hand is".
Bij het onderzoek zullen ook de Natio
nale Kruisvereniging en het ziekenfon-
de midden-Zeeland betrokken worden.
Donders zegt geen idee te hebben wan
neer de zaak helemaal afgerond zal zijn.
„Maar het is wel de bedoeling dat er de
grootst mogelijke spoed achter gezet
wordt".
MEDEDELING VAN AMBASSADE
TERNEUZEN - Een poging van twee
mannen om in de Terneuzense Vloos-
wijkstraat drie bejaarde zusters te
overvallen is dinsdagavondmislukt
door kordaat optreden van één van
hen, de 76-jarige mejuffrouw L. van der
W. Zij ging het tweetal te lijf en wist
het de deur uit te werken.
De overval gebeurde omstreeks 18.30
uur. toen een jongeman aanbelde bij
het huis van de zusters, die respectieve
lijk 71, 75 en 76 jaar oud zijn. Hij stak
een verhaal af over het afleveren van
antivries maar vertrok, nadat hem was
duidelijk gemaakt dat die bestelling
onmogelijk aan het goede adres kon
zijn. Later belde de man opnieuw aan,
ditmaal vergezeld van een compagnon.
Het tweetal drong de woning binnen
met de bedoeling de zusters te beroven.
De slachtoffers gilden om hulp en één
van hen probeerde via de achteruit
gang naar de buren te rennen. Dat mis
lukte. Een solo-actie van de 76-jarige L.
van der W. had wél succes. Zij dreef bei
de mannen nog voor ze iets hadden
kunnen meenemen op de vlucht. Daar
bij liep ze een aantal kneuzingen op. De
gemeentepolitie heeft de overvallers
nog niet achterhaald.
SLUISKIL-De Cokesfabriek in Sluiskil krijgt binnenkort misschien weer steen
kool uit Polen. Directeur Veenendaal van S.S.M. in Rotterdam, de belangrijkste
importeur van steenkool in ons land, verwacht dat de aanvoer uit de Poolse
mijngebieden in de loop van januari opnieuw op gang komt. De Poolse ambassa
de in Den Haag deelde mee, dat medio januari twee Poolse vrachtschepen met
steenkool zullen arriveren in de Rotterdamse haven.
Volgens Veenendaal bereikt de import
in de loop van 1982 of uiterlijk volgend
jaar het oude peil.
De Cokesfabriek. waar 420 mensen
werken, hoort met Hoogovens in IJmui-
den en de Nederlandse elektriciteits
centrales tot de belangrijkste afnemers
van Poolse steenkool.
Volgens een contract met de S.S.M. le
vert het mijngebled bij Katowice jaar
lijks 1.4 min ton. Aan die verplichting
heeft Polen al geruime tijd niet vol
daan. Vorig jaar liep de aanvoer met
ongeveer de helft terug.
De Cokesfabriek kocht in die periode
steenkool in de Verenigde Staten. Dat
ostte aanzienlijk meer en leverde ook
nogal wat vertraging op door de grote
vraag.
Volgens onderdirecteur W. Oranje is
het bedrijf de moeilijkheden te boven
en beschikt het over een behoorlijke ko-
lenvoorraad. De Cokesfabriek heeft de
zer dagen het oude produktieni veau be
reikt, na vorig jaar te zijn teruggezakt
tot 82 procent van de capaciteit.
Katowice
Directeur Veenendaal van de S.S.M.,
een dochtermaatschappij van het
S.H.V.-concem, bracht kort voor het
uitroepen van de staat van beleg een
bezoek aan Polen. Daar hoorde hij van
de autoriteiten dat de kolenproduktie
rond Katowice al in december zou zijn
gestegen en dat een verdere toename
wordt verwacht.
Volgens de S.S.M. hield het stilvallen
van de aanvoer in Rotterdam, vorige
maand, verband met verschepingspro
blemen in de Poolse havens na het uit
roepen van de staat van beleg.
De directie van de Cokesfabriek kon de
optimistische verwachtingen over de
steenkoolimport woensdagavond niet
bevestigen. Onderdirecteur Oranje:
„Wij weten op dit moment van mets"
De Cokesfabriek in Sluiskil
Binnen het Het Zeeuwse Kruis spelen
naast de financiële perikelen ook
moeilijkheden van organisatorische
aard. Volgens een aantal medewerkers
is er de afgelopen tijd bij de kruisver
eniging een dusdanig slecht beleid ge
voerd dat de zorgverlenende taak van
Het Zeeuwse Kruis ernstig in het ge
drang is gekomen.
Naar de mening van mr. Donders zijn
die problemen grotendeels te wijten
aan een 'leegloop' van de directie. Van
de vijf directeuren die Het Zeeuwse
Kruis in dienst had, zijn er drie binnen
een vrij korte periode verdwenen. Een
van hen heeft een functie aanvaard bij
de stichting psychiatrisch ziekenhuis
voor Zeeland, een tweede is met pen
sioen gegaan en de derde heeft op eigen
verzoek ontslag genomen.
Algemeen directeur M. C. Deurloo van
Het Zeeuwse Kruis is al enige tijd met
ziekteverlof. Zijn echtgenote liet telefo
nisch weten, dat hij niet in staat was
een reactie te geven op de gebeurtenis
sen bij de kruisvereniging. Volgens se
cretaris Donders is directeur Deurloo
overwerkt. „Deze man is anderhalfjaar
overbelast geweest en hij heeft gewoon
te laat op de rem getrapt. Daarbij kwa
men dan nog die moties van wantrou
wen en die klap heeft hij niet meer kun
nen verwerken".
Woensdagavond heeft een aantal me
dewerkers van Het Zeeuwse Kruis zich
tijdens een bijeenkomst in Terneuzen
beraden over de ontstane situatie bin
nen de kruisvereniging. Vandaag - don
derdag - wordt een soortgelijke verga
dering in Goes gehouden. Een woord
voerder van de verontruste medewer
kers weigerde gisteravond ieder com
mentaar. Ze volstond met de medede
ling het te betreuren dat de hele affaire
in de publiciteit was gekomen, „omdat
dit de gezondheidszorg in Zeeland niet
ten goede komt".
VLISSINGEN - Een 30-jarige inwoner
van Kleverskerke, ir H. J. J. M. de Ru
we, is dinsdag door feoolmonoxydever-
giftiging om het leven gekomen in de
slaapkamer van zijn woning. De heer
De Ruwe werd aangetroffen door een
collega, die, ongerust door het wegblij
ven van zijn werk, een kijkje kwam
nemen. Het slachtoffer lag op bed in de
slaapkamer. In het kleine vertrek
brandde een butagaskachel terwijl al
le ramen en deuren waren gesloten.
Bloedonderzoek in het gerechtelijk la
boratorium in Rijswijk wees uit. dat
de heer De Ruwe door koolmonoxyde-
vergiftiging was overleden. Ir De Ru
we was werkzaam bij Chrompack Ne
derland bv in Middelburg.
DEN HAAG - Minister Zeevalking van verkeer en wa
terstaat is niet van plan om helemaal af te zien van de
aanleg van een sluis in de Oesterdam, nu hij de dure
liftsluis tijdens z'n recente bezuiningsoperatie heeft la
ten vallen. Dat blijkt uit de antwoorden die de bewinds
man de Tweede Kamer heeft verschaft ter voorberei
ding van een gesprek met de waterstaatscommissie over
de werken in de Oosterschelde. Zeevalking wil een sluis,
zodat in ieder geval de pleziervaart niet via de Een
dracht hoeft te varen: dat is vanuit veiligheidsoverwe
gingen ongewenst.
Zeevalking herhaalt in z'n antwoorden de alternatieven
voor de liftsluis. waarop rijkswaterstaat nu studeert. Uit
gangspunt bij die studies is wel dat de scheiding van het
zoet water uit het toekomstig Zoommeer en van zout
water uit de Oosterschelde, net zo goed, zo niet beter zal
kunnen geschieden dan met de liftsluis het geval zou zijn
geweest. Met Bergen op Zoom wordt overleg gevoerd
over een vorm van compensatie voor het niet doorgaan
van de liftsluis. Die compensatie zal, zo heeft Zeevalking
eerder laten weten, gevonden moeten worden in het naar
voren halen van nu al geplande waterstaatkundige
werken.
De minister rekent ermee dat normaal gesproken onge
veer 1100 binnenvaartschepen van gemiddeld 900 ton
van de Oosterschelde naar Bergen op Zoom varen. Wan
neer er een liftsluis zou zijn geweest, zouden van die 1100
schepen er sowieso 100 moeten omvaren. Nu echter aan
andere alternatieven wordt gedacht, zal ieder binnen
vaartschip moeten omvaren, zodat het schrappen van de
liftsluis per jaar 1000 schepen extra zal dwingen een lan
gere route te kiezen.
TILBl'RG - Het bestuur van de Noord
brabantse Christelijke Boerenbond
(NCB) vindt dat de zelfkazende boeren
zich laakbaar hebben gedragen door
een conflict met de coöperatieve zui-
velvereniging Campina in de open
baarheid te brengen. Volgens de NCB
is dat in strijd met gemaakte afspra
ken tussen de zelfkazers, standsorgani
satie (naast de NCB ook de Zuidelijke
Landbouwmaatschappij en de Lim
burgse Land- en Tuinbouwbond) en
Campina. Overeengekomen was. aldus
de NCB. om nader overleg met Campi
na zo weinig mogelijk te hinderen en
derhalve publiciteit te vermijden.
Het conflict spitst zich toe op de verho
ging van de bijdrage die ongeveer 15
zelfkazers onder wie kaasboer J Keste-
loo uit Middelburg) aan Campina moet
betalen Deze bijdrage is plotseling en
zeer aanzienlijk verhoogd tot een be
drag van 4,59 gulden per 100 kilogram
niet aan de zuivelvereniging geleverde
melk De heffing wordt teruggegeven
als de kaasboeren wél melk leveren aan
Campina. De coöperatie wil de heffing
om de vaste kosten te dekken. Campina
is overigens bereid voor de huidige zelf
kazers een overgangsregeling te treffen.
In een verklaring wijst het hoofdbe
stuur van de NCB erop dat onder de
leden onrust is ontstaan, mede als ge
volg van beschuldigingen die de kaas
boeren aan het adres van de standsor-
6*.„uw cc wijtwas onder
meer dat de NCB niet voor de belangen
van de kaasboeren op wilde komen De
NCB-ers weerleggen dat. Men blijft van
mening dat door middel van de weg van
onderhandelingen en goed overleg over
de te maken overgangsregeling, de af
faire tot een voor beide partijen bevre
digend resultaat gebracht moet wor
den
Het NCB-bestuur stelt dat het conflict
in de eerste plaats een zaak is tussen
Campina en een aantal leden. „Het con
flict hoort, zoals in iedere coöperatie,
derhalve thuis in de overlegstructuren
en -organen van Campina", betoogt de
NCB. Desondanks heeft de NCB. samen
met de andere standsorganisaties in
het zuiden (LLTB en ZLM) in een vroeg
stadium bemiddeling aangeboden. Te
genover Campina werd een soepele op
stelling bepleit. Eind vorig jaar bepaal
de het hoofdbestuur een standpunt: het
is juist dat Campina een gelijke behan
deling van alle leden nastreeft: de wij»
waarop Campina de zelfkazers tege
moet is getreden, is niet tactvol ge
weest; de afTaire dient niet te worde:
opgeblazen: een goede overgangsreff-
ling moet de problemen kunnen onder
vangen. Een eindoordeel van de NC3
blijft uit, omdat de overgangsregelinf
nog niet bekend is. Binnenkort is
overleg tussen de stichting rechtsbij-
stand, de bond van kaasproducentes
en Campina.