LS
I
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STERKERE DALING
BENZINEPRIJZEN
Russen reageren heftig
op maatregelen Reagan
Terlouw blijft optimistisch
over toekomst De Schelde
kleintjes
Recordmisdaad
Vader van
Julio Iglesias
spoorloos
MINISTER EN DIRECTIE NOG NIET OP EEN LIJN
POOLSE VICE-PREMIER RAKOWSKI BEZOEKT BONN
Regenachtig
Veel bewolking en in de ochtend nog
regen. Middagtemperatuur ongeveer
8 graden. Matige, aan de kust af en toe
krachtige wind, eerst uit uiteenlopen
de richtingen, later zuidwestelijk en
afnemend.
224e jaargang no. 307
Donderdag 31 december 1981
kunt u telefonisch opgeven. Rel
Vllsslngen 01184-15144 I Temeuzen 01150-94457
Middelburg 01180-27651 Hulst 011-
Ooes 01100-16140 I Zi enk zee OHIO- 5855
(Van onze redactie binneland
DEN HAAG - De maximumprijs voor superbenzine gaat met ingang van 1 januari vier cent per
liter omlaag. De prijs voor normale benzine en t weetakt wordt drie cent goedkoper. De maximum
prijs voor superbenzine wordt daardoor 170,8 cent, voor normale benzine 165,2 cent en voor
tweetakt benzine 183 cent. Minister Terlouw van economische zaken heeft daartoe gisteren
besloten na overleg met en onder druk van de oliemaatschappijen.
Met dit besluit is Terlouw afgeweken
van zijn oorspronkelijke plan om de
benzineprijs met niet meer dan de ge
bruikelijke twee cent te verlagen.
Maandag nog liet de bewindsman we
ten, dat er geen bijzondere omstandig
heden waren om per 1 janauri een forse
re prijsdaling af te kondigen. Hij wenste
toen nog vast te houden aan het prijs-
systeem voor aardolieprodukten. Vol
gens dit systeem mogen aardoliepro
dukten per veertien dagen met niet
meer dan twee cent per liter stijgen of
In het gesprek dat Terlouw woensdag- i m TVTniij
de oliemaatschappijen *11 l^ICvT X Ui tv
een neiging naar boven is of steeds een
neiging naar beneden, dan wil ik de vrij
heid hebben een dubbele stap te doen.
Anders halen we de marktprijs nooit
in".
Aan de verlaging ligt de benzine-oor-
log ten grondslag. Er is sprake van een
bijzondere marktsituatie door een ge
ringe vraag en een groot aanbod, waar-
ochtend met de oliemaatschappijen
heeft gevoerd, hebben de maatschap
pijen opnieuw voor afschaffing van
het systeem gepleit. Terlouw wil daar
op dit moment nog niet toe overgaan.
Wel heeft hij de maatschappijen toege
zegd te onderzoeken of het systeem
moet worden aangepast of in het ge
heel moet verdwijnen.
Om de maatschappijen tegemoet te ko
men, is de bewindsman wel akkoord ge
gaan met een forsere verlaging van de
benzineprijs.
„We behouden het systeem", aldus de
bewindsman. „Maar als er gedurende
een periode van twee maanden steeds
NEW YORK (DPA) - In de stad New-
York is het aantal moorden op taxi
chauffeurs, misdrijven in de onder
grondse en roofovervallen op straat
dermate toegenomen, dat 1981 in dit
opzicht de geschiedenis ingaat als een
recordjaar. Dit verklaarde woensdag
de burgemeester van New York, Ed
ward Koch.
De tot de democratische partij beho
rende burgemeester sprak zich tegen de
achtergrond van de groeiende misda
digheid en onveiligheid op straat uit
voor wederinvoering van de doodstraf.
door die dubbele stap nu in het voor
deel van de consument uitpakt. „Maar
ik wil die dubbele stap ook kunnen
doen, als de benzineprijs gedurende
twee maanden blijft stijgen", aldus de
minister.
Terlouw verwacht niet. dat met de
prijsverlaging ogenblikkelijk een einde
komt aan de benzine-oorlog. Die prij
zenslag wordt gevoerd door Esso en
Shell, die extra verlagingen van de ben
zineprijzen bij een aantal van hun pom
pen hebben doorgevoerd. Esso heeft
aangekondigd door te gaan met die
prijzenslag, ondanks de aangekondig
de ministeriële verlaging. Inmiddels
heeft ook BP zich in die prijzenslag ge
mengd en een extra prijsdaling voor
benzine bij enkele van haar stations
aangekondigd.
Terlouw: „Wij hebben de prijs naar bo
ven afgegrendeld en niet naar beneden.
Naar beneden mag men duikelen zo
veel als men wil. En omdat de prijzen
slag zich afspeelt op een niveau dat nog
lager ligt dan de nu vastgestelde maxi
mumprijzen, vermoed ik dat de prijzen
slag op sommige plaatsen nog wel een
tijdje door zal gaan".
Shell vindt het besluit van de minister
een stap op de goede weg. maar het zou
beter zijn als de prijzen nog sneller op
de marktontwikkeling kunnen reage
ren.
Terlouw wil daar voorlopig niet aan,
omdat hij een stabiliserende werking
op de prijs noodzakelijk acht. BP is
voorstander van een nieuw prijssys-
teem, waardoor de maximumprijs per
veertien dagen met vier in plaats van
twee cent kan worden verhoogd of ver
laagd.
Dit jaar zijn ln Zeeland meer mensen
bjj verkeersongelukken om het leven
gekomen dan in 1980. Vorig jaar waren
dat er 46. en het afgelopen jaar 52. Dit
aantal is beduidend lager dan ln de
eerste helft van de jaren zeventig, toen
jaarlijks gemiddeld 75 tot 100 ver
keersdoden te betreuren vielen.
PAGINA 3
noodweer
De langdurige droogte ln Spanj e is op
abrupte wijze geëindigd. Gisteren
zorgde overvloedige regen die gepaard
ging met felle windstoten voor over
stromingen en het uitvallen van ener
gievoorzieningen. Ook ln Portugal
hield het weer huls: regen en wind
vergden zes slachtoffers.
PAGINA 7
natuur en landschap
In een terugblik op het tienjarig be
staan van de stichting Zeeuws coördi
natieorgaan voor natuur-, landschaps-
en milieubescherming (ZCO) noemt
coördinator drs C. J. Kalden recreaUe
en landbouw als grootste bedreigers
van natuur en landschap. Kalden zegt
vooral tegenstand te ondervinden van
belangengroepen die het economisch
rendement hoog in het vaandel heb
ben staan.
PAGINA 11
ogem
Het tweede-kamerlid Arie van der Hek
(PvdA) dringt er in schriftelijke vragen
aan de ministers van economische za
ken en van financiën op aan. belasting
gaten zoals door het Ogem-concem ge
bruik t de zogenaamde Cyprus-con-
structie, zo snel mogelijk te dichten.
PAGINA 13
MADRID (AFPIAP)-De vader van
de Spaanse zanger Julio Iglesias
zou in de nacht van dinsdag op
woensdag zijn ontvoerd uit zijn
huis in Madrid. Dit heeft de Spaan
se nationale radio bekendge
maakt.
Het nieuws is bevestigd in de ver
blijfplaats van de zanger in Miami,
Florida, door een van de vrienden
van Julio Iglesias.
Deze vriend zei dat de zanger ont
hutst was door het nieuws over de
ontvoering van zijn vader.
De politie in Madrid die dinsdag
nacht in kennis werd gesteld van
de verdwijning van Iglesias, zei
woensdagmiddag dat het nog te
vroeg is om over een ontvoering te
spreken. Verdere bijzonderheden
werden niet bekendgemaakt, be
halve dat zich nog geen personen of
organisaties gemeld hebben om de
verantwoordelijkheid voor de ont
voering op te eisen. De 60-jarige dr.
Julio Iglesias is gynaecoloog van
beroep.
Tapijtfabriek
Bergoss failliet:
120 ontslagen
OSS (ANP) - De tapijtfabriek Bergoss
in Oss is failliet verklaard. Daardoor
komen 120 van de ongeveer 200 perso
neelsleden op straat te staan. Tachtig
werknemers krijgen hernieuwde
werkgelegenheid met het oog op de on
derhandelingen met de tapijtfabriek
H. Desseaux in Oss.
Bewindsvoerder mr. H. I. Prinsen van
het in surséance van betaling verkeren
de bedrijf, heeft dat de ondernemings
raad van Bergoss woensdag meege
deeld, aldus de directie.
De bewindsvoerder zal nu de rechtbank
verzoeken het voorlopige uitstel van
betaling dat Bergoss had aangevraagd,
in te trekken.
Bedoeling is dat het bedrijf 1 januari
sluit en dat de 80 werknemers lij anuari
weer gaan werken.
In Iran zijn de afgelopen week een
entwintig tegenstanders van het be
wind geexecuteerd na schuldig bevon
den te zijn aan terreurdaden, zo is
woensdag in Teheran bekendgemaakt.
Twee politiemannen houden de 21-jarige John Jefferson (links) vast in een
kraan op een bouwplaats in New York. De jongeman wilde vanaf de 75
meter hoge kraan naar beneden springen. Nadat de kraan tegen een ge
bouw was gedraaid konden de redders en de jongeman vanaf hun hachelij
ke positie worden geholpen. Jefferson, die in een zwaarmoedige toestand
was geraakt, werd voor een psychiatrisch onderzoek naar een ziekenhuis
gebracht.
Dr. Julio Iglesias.
VLISSINGEN - „Ik heb de over
tuiging, dat er geen verlies van
werkgelegenheid bij De Schel
de hoeft te komen als gevolg
van de herstructurering van de
ketelbouw in Nederland. Het is
een schitterend bedrijf, met
zeer veel verschillende pro-
dukten en indrukwekkende
ontwikkelingen op het gebied
van nieuwe technieken". Dit
zei een zeer optimistische mi
nister van economische zaken
dr J. Terlouw (D'66) woensdag,
na eën kort werkbezoek aan
Koninklijke Maatschappij De
Schelde in Vlissingen.
„Ik heb toegezegd nog voor januari het
bedrijf te zullen bezoeken en dat heb ik
nu gedaan, al is het nog net op de val
reep", zei hij tijdens de persconferentie,
na afloop van het 'bliksembezoek'. Zijn
optimisme ten opzichte van de toekom
stige werkgelegenheid bij het bedrijf
kon ook woensdag nog niet worden ge
deeld door de directie. „Nee, wij hebben
elkaar niet helemaal kunnen overtui
gen". bevestigde minister Terlouw. Er
is volgens hem niet gesproken over een
hockey
Met een 6-2 zege op Engeland is de Ne
derlandse hockeyploeg sterk van start
gegaan in de wereldkampioenschap
pen in Bombay. Op nieuwjaarsdag zal
de wedstrijd tegen India duidelijkheid
brengen over de kansen van de Neder
landse afvaardiging.
PAGINA 17
aandelen
De algemene ANP-CBS-lndex van de
Amsterdamse effectenbeurs iseind de
cember gezakt tot 84,7 iets onder het
peil van eind 1980. Hoewel er in de eer
ste zes maanden van het afgelopen
jaar sprake was van herstel, kunnen
maar weinig aandelenbezitters met
plezier terugkijken naar 1981.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 13.
Radio en televisie: 16.
Financiën en economie:
17.
MOSKOU/BONN (UPI/DPA/
AFP/GPD) - De Sowjet-Unie
heeft woensdag heftig gera-
geerd op de economische sanc
ties die president Reagan van
de Verenigde Staten dinsdag
avond tegen haar heeft afge
kondigd. De Verenigde Staten
werden beschuldigd van poli
tieke chantage en verklaard
werd dat de onaanvaardbare
economische sancties de Rus
sische houding tegenover Po
len niet zouden veranderen.
De Russische persbureaus Tass en No-
wosti herhaalden beide het standpunt
van het Kremlin dat de Verenigde Sta
ten via de Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA, verantwoordelijk waren D
voor de chaos waarin Polen verkeerde KüKOW'SKl
tot generaal Jaruzelski op 13 december
de staat van beleg afkondigde.
Tass beschuldigde Reagan ervan te
proberen de wereld weer te storten in de
donkere tijden van de koude oorlog en
te proberen het Amerikaanse imperia
lisme de vrije hand te geven. Volgens
Nowosti zullen Polen en de Sowjet-Unie
niet te lijden hebben van de sancties.
De Sowjet-Unie Is zonder de hulp van
de Verenigde Staten een grote indus
triële en militaire macht geworden en
kan economisch door blijven groeien,
zonder hulp van de andere kant van de
oceaan. Felle kritiek op de sancties
kwam er ook van het Poolse partijblad
'Trybuna Ludu'. Het blad beschuldigt
Reagan ervan zijn hulp aan Polen te
willen gebruiken als een politiek instru
ment tegen het socialistische bewind.
Het partijblad betreurt het dat de Ver
enigde Staten zich niet beperken tot
dreigementen van hun kant, maar ook
eisen dat hun bondgenoten tot sancties
overgaan. Volgens 'Trybuna Ludu' ge
bruikt het Witte Huis de crisis in Polen
als een voorwendsel om de spanning
met het oosten op te voeren.
tenlandse zaken Genscher tegen de
Poolse vice-premier Rakowski gezegd,
met wie hij woensdag meer dan vier
uur in Bonn heeft gesproken.
Genscher heeft zijn bezoeker tevens
duidelijk gemaakt dat de bondsrege-
Slot zie pagina 3 kolom 4)
De regering van de Bondsrepubliek
il dat de Poolse militaire machtheb-
Horecaprijs
bier en 'fris'
gaat omhoog
bers de staat van beleg opheffen. Dat De Poolse vice-premier Mwczyslaw Rakoivski ili met de Westduitse minister van
heeft de Westduitse minister van bui- buitenlandse zaken Hans Dietrich Genscher
DEN HAAG (ANP) - Met ingang
van 1 januari 1982 mag de horeca-
sector de prijzen voor bier, frisdran
ken. mineraalwater en vruchten
sappen als volgt verhogen: bier per
glas of flesje 10 cent, frisdranken,
mineraalwater en vruchtensappen
per glas of flesje 5 cent Het ministe
rie van economische zaken heeft
dit woensdag meegedeeld.
De prijsverhoging, waarover over
leg is gevoerd met de horeca, is een
gevolg van de accijnsverhoging op
9 december van dit jaar akkoord
gegaan.
eventuele bijdrage van de overheid aan
'De Schelde', voor de ontwikkeling van
nieuwe technieken en nieuwe produk-
ten, ook niet in de eventuele vorm van
een schadevergoeding. „Daarvoor be
staan bepaalde wegen, in de vorm van
regelingen en fondse die de directie heel
goed kent. De initiatieven daartoe moe
ten echter vanuit het bedrijf zelf komen,
die de aanvragen daarvoor moet doen".
Ik kan geen bepaalde schadevergoe-
(Slot zie pagina 2 kolom 2)
Terechtstelling
600 lutheranen
Ethiopië gemeld
LONDEN (DPA) - Volgens de Britse or
ganisatie 'Rights and justice' zijn 600
lidmaten van de Lutherse kerk 'Meka-
ne Yesu' begin december in de West-
Ethiopische provincie W'elega op last
van de Ethiopische staatsleider, luite
nant-kolonel Mengistu Haile Mariam.
terechtgesteld.
Voor de BBC-radio zei een woordvoer
der van Rights and justice woensdag
dat onder de terechtgestelde Luthera
nen mannen en vrouwen waren en voor
al voorgangers, ouderlingen en ambts
dragers die sinds mei in de gevangenis
zaten.
Ethiopische slodaten hadden op 16 no
vember het hoofdkantoor van de vooral
vanuit West-Duitsland en Zweden ge
steunde Mekane Yesu-kerk in Addis
Abeda bezet. Dit was aardeding gewor
den tot krachtige protesten van onder-
andere de Lutherse wereld federatie.
Eindstreep van
jaar vol twijfels
(nzeker stappen we van
nacht 1982 binnen, een
jaar van wankelend vertrou-
achter ons latend. Im
mers, 1981 is het jaar gewor
den van de toenemende twy-
fel. Overal in de wereld en op bijna alle
terreinen van de samenleving hebben
gebrek aan toekomstperspectief, da
lende levensomstandigheden en ver
harding van onderlinge verhoudingen
het beeld sterk bepaald. Wie een poging
onderneemt om de gebeurtenissen en
ontwikkelingen van het afgelopen jaar
aan zich voorbij te laten trekken en
voor zichzelf daarin enige ordening te
scheppen komt niet gemakkelijk tot
een eenduidige typering. Het jaar 1981
heeft grote schokken veroorzaakt en
vaak zeer ontregelend gewerkt. Het
kenmerkte zich door geweld, terreur en
moordaanslagen: president Reagan
van de Verenigde Staten, paus Johan
nes Paulus n, president Sadat van
Egypte, Noord-Ierland, de joodse wijk
van Antwerpen, Jeruzalem, Rome, Bei
roet. Het kenmerkte zich door politieke
machtsverschuivingen (de Verenigde
Staten. Frankrijk), door rebellie en
guerrilla (Namibië, El Salvador. Afgha
nistan, Iran ook) en door blijvend ex
plosiegevaar in het Midden-Oosten.
Het kenmerkte zich vooral ook door een
wereldwijde economische malaise, die
alleen al in de landen van de Europese
Gemeenschap een notering van bijna
10 miljoen werklozen heeft veroorzaakt.
Mede als gevolg, daarvan verscherpten
de tegenstellingen tussen arm en rijk
('zuid' en 'noord', zoals ze ook wel wor
den aangeduid) zich eerder dan dat ze
verminderden: honger, barre ellende,
slachtoffers van rampen en vluchtelin
genproblemen streden om voorrang.
Naast en te midden van al deze gru
welijke en harde feiten in een we
reld van 4,5 miljard mensen gaat 1981
ook de geschiedenis in, getekend door
een veel minder grijpbaar, maar daar
om niet minder zichtbaar en voelbaar
verzet tegen alles wat vrijheid onder
drukt en vrede bedreigt. De grote poli
tieke strijd in West-Europa rond de
plaatsing van nieuwe kernwapens met
als klankbord de massale demonstra
ties van vredesbewegingen in veel Eu
ropese hoofdsteden. De permanente
aanklacht van een organisatie als Am
nesty International tegen schending
van mensenrechten, mishandeling van
politieke gevangenen overal in de we
reld, zogeheten 'vermissingen' (in La-
tjjns-Amerika naar schatting alleen al
90.000 mensen) en discriminatie om po
litiek. geloof of huidskleur. En dan de
vrijheidsdrang en oppositie tegen com
munistische overheersing in Polen, het
meest indrukwekkende en gedurfde
voorbeeld aan de wereld, de laatste we
ken door bruut militair ingrijpen ver
minkt en monddood gemaakt. Bij alle
"mannen van het jaar' die op de grens
van oud en nieuw worden uitgeroepen,
heeft in dit patroon de keus van het
Amerikaanse tijdschrift 'Time' de
grootste symbolische waarde. Het blad
verkoos Lech Walesa.
Voor eigen land en gewest was 1981
eveneens een jaar van opeengesta
pelde zorgen. Sociaal-economisch zijn
we op een spoor geraakt dat in doodlo
pende richting leidt: steeds hogere
werkloosheid, verlies aan koopkracht,
demontage van de verzorgingsstaat.
Hoe moeilijk het is op een dergelijke rit
bij te sturen, af te remmen en een koers
naar wenkend perspectief uit te zetten
heeft de martelgang van de kabinets
formatie CDA, PvdA. D'66 laten zien.
Struikelend en ruziënd heeft de ploeg
onder aanvoering van de tegenvoeters
Van Agt en Den Uyl zich dan tenslotte
in het parlement gepresenteerd met
een regeringsverklaring, die voorlopig
weinig houvast van beleid bood. Twee
weken geleden is 'de politiek' op kerst
vakantie gegaan met de aankondiging
van nieuwe lastenverzwaringen en
prijsverhogingen, achterlating van een
nieuwe (gedeeltelijke) loonmaatregel
en volstrekte onzekerheid over wat
daar aan concreet beleid tegenover
staat. De teruggang werkt overal door:
in het bedrijfsleven, in het overheidsap
paraat en alles wat daarvan afhangt, in
de bouw en haar wijde randgebied, in de
middenstand, de dienstverlening en in
ieders portemonnee.
Profeet hoefje er dan ook niet voor te
zijn om te voorspellen dat het nieu
we jaar. 1982, nog moeilijker zal worden
aan het jaar dat vandaag zijn eind
streep bereikt. Toch hoeft zo'n gegeven
niet bepalend te zijn voor een jaar van
nog verder wegebbend vertrouwen, een
jaar van nog verder toenemende twijfel
In velerlei opzicht heeft 1981 óök het
nodige geleerd. Dat 'stille armoe' in Ne
derland niet onopgemerkt mag blijven,
dat persoonlijke hulp en brede morele
steun aan een vrijheidsdrang zoals in
Polen wel degelijk invloed heeft, dat
verstoppertje spelen voorde werkelijke
oorzaken van een economische malaise
gelijkstaat met gezichtsbedrog, dat een
oprechte vredesbeweging in staat moet
worden geacht een verandering in den
ken over de normen van een wereld-
machtsevenwicht te bereiken, dat de
verschillen tussen arm en rijk op deze
aardbol hun grenzen hebben bereikt
Wie zo op 1981 terugziet, zal moeten er
kennen dat de gebeurtenissen en ont
wikkelingen een les nalaten die erop
neerkomt dat niemand het zich kan
veroorloven zijn eigen medeverant
woordelijkheid voor de gang van de din
gen te ontlopen. Heilwensen en toe
komstperspectief zijn wezenlijk ver
schillende begrippen. Maar ze hebben
wel degelijk met elkaar te maken.
vdM
