PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Solidariteit gaat
ondergronds verder
Storing kerncentrale Borssele verholpen
L flfV
1
BEWUSTELOZE VROUW
IN BRAND GESTOKEN
kleintjes
Foto van ontvoerde
NAVO-generaal
POLEN MOETEN HET MET MINDER VLEES DOEN
Wm alPfe
Geen problemen
voor Fries
voedsel-
transport
DODEN DOOR
ONTPLOFFING
IN PISA
Neergeslagen met Mariabeeld
Veel bewolking
Veel bewolking en later op de dag mo
gelijk sneeuw
Middagtemperatuur om hel vriespunt,
maar in Groningen ongeveer min 2 gra-
224e jaargang no. 304
Maandag 28 december 1981
m
kurtl u telefonisch opgcv
WASHINTGON (UPI) - De besprekin
gen over wapenbeheersing tussen de
Verenigde Staten en de Sowjet-Unie
rijn nog niet beïnvloed door de gebeur
tenissen in Polen. Dat heeft de Ameri
kaanse onderminister van buitenland
se zaken, Walter Stoessel, zondag ge
zegd voor de Amerikaanse televisie.
Wel zal er volgens Stoessel een ver
band worden gelegd tussen de bespre
kingen en de rol van Moskou in de cri
sis.
De Amerikaanse onderminister ant
woordde op vragen over de invloed van
de Poolse crisis op de besprekingen
over Eurostrategische wapens in Gene
ve en nog te beginnen besprekingen
over strategische wapens. Hij reageer
de op de suggestie van minister Haig
afgelopen week dat de besprekingen
zouden kunnen worden uitgesteld. Vol
gens Stoessel heeft Haig duidelijk ge
maakt dat de besprekingen in Geneve
van zeer groot belang zijn. „We zijn van
plan ermee door te gaan", aldus Stoes
sel.
De Amerikaanse president Reagan
heeft gezegd dat hij mogelijk in 1982 eenk
ontmoeting zal hebben met de Russi
sche president Brezjnev.
Wel zal er ech
ter een goede kans op succes moeten
zijn, aldus Reagan in een vraaggesprek
met verslaggevers van zeven dagblad-
WENEN - Uit naar het Westen gesmokkelde documenten blijkt dat de Poolse onafhankelijke
vakcentrale Solidariteit niet geheel is gebroken door de arrestatie van haar leiders en bezig is een
ondergrondse organisatie op te bouwen. De afdelingen van Solidariteit zouden in het geheim nog
met elkaar in contact staan.
De ondergrondse beweging, die leden van de onafhankelijke vakcentrale in gang hebben gebracht
en praktisch de hele Poolse arbeidersbevolking omvat, heeft zich tijdens de kerstdagen gereorga
niseerd om een programma van passieve weerstand op te stellen. Actiemethoden daarbij zijn het
zich op het werk melden maar weinig of niets uitvoeren, en het organisaren van sabotagedaden
zoals dat gebeurde onder de nazi-bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Poolse schrijver en winnaar van de
Nobelprijs voor literatuut, Czeslaw Mi-
losz, heeft verklaard dat de dissidenten
Jacek Kuron en Adam Michnik in ge
vangenschap worden gemarteld. Hun
leven zou in gevaar zijn. Andrzej Wajda,
de filmregisseur, is volgens het tweede
Duitse televisienet uit een internerings
kamp ontslagen.
Overloper
conflict
De ondernemingsraad van Peehiney
Nederland NV in Vlissingen-oost heeft
het overleg met de directie van dit be
drijf opgeschort. De invoering van een
nieuwe functieclassificatie en van een
nieuw dienstrooster vormt de inzet
van het conflict.
PAGINA 3
bezuinigingen
De Vereniging van Nederlandse Ge
meenten (VNGl vindt dat de rijksover
heid de gemeenten "overvalt" met plot
selinge bezuinigingsplannen. Volgens
de VNG blijkt ook dat de gemeenten
meer moeten bezuinigen dan de rijks
overheid. De VNG meent dat de ge
meenten te vaak taken krijgen opge
dragen die ze nauwelijks kunnen uit
voeren. Voorbeelden daarvan zijn de
milieubepalingen en de Leegstands-
wet.
PAGINA 13
failliet
Wethouder Rosenberg van financiën
van Utrecht gelooft niet in de stelling
dat het mogelijk is om met minder
kwaliteit binnen FC Utrecht meer in
komsten binnen te halen. Rosenberg
zet zich daarmee af tegen de rest van
het college van burgemeester en wet
houders: 'Ik geloof niet in een begro
ting die. negen ton voordeliger uitvalt.
Zet er een streep onder en laat de club
failliet verklaren'.
PAGINA 14
Na de Poolse ambassadeur in de VS liep
donderdag ook de Poolse ambassadeur
in Japan over. Radio-Warschau noem
de de stap van Zdislaw Rurarz een daad
van verraad.
Meer dan duizend Poolse mijnwerkers
houden intussen htm bezettingacties
vol in hun mijnschachten in de kolen
mijn Piast in Silezië. Zij weigeren naar
boven te komen zolang er geen einde is
gemaakt aan de oorlogstoestand en de
duizenden gevangen gehouden Polen
niet zijn vrijgelaten.
De Poolse militaire regering heeft vol
gens officiële bronnen de mijnwerkers
de gelegenheid gegeven een delegatie
naar boven te sturen met de belofte dat
zij in de ondergrondse mijngangen mo
gen teruggaan als zij dat willen nadat
zij zich hebben overtuigd dat de toe
stand 'normaal' is.
Te laat
Volgens bronnen uit de omgeving van
de pauselijke delegatie, die het afgelo
pen weekeinde via Wenen uit Polen te
rugkeerde na een treinreis waarbij
kardinaal Poggi een fouillering tot op
het lichaam moest ondergaan door de
Tsjechoslo waakse autoriteiten, heeft
het bezoek van de pauselijke delegatie
geleid tot redelijker condities voor een
aantal geïnterneerden onder wie pries
ters, maar dat voor een aantal de ver
lichting te laat komt. Lech Walesa, lei
der van Solidariteit is volgens Poggi
niet geïnterneerd maar heeft huisar
rest.
Een belangrijk diplomatiek Incident
tussen Oostenrijk en Tsjechoslowakije
is ontstaan over een Oostenrijks con-
vooi vrachtwagens met hulpgoederen
voor Polen, dat op de Tsjechoslowaaks-
Poolse grens is tegengehouden. De Oos
tenrijkse minister van buitenlandse za
ken heeft de Tsjechoslowaakse ambas
sadeur in Oostenrijk op het ministerie
ontboden en hem meegedeeld dat Oos
tenrijk deze gang van zaken beschouwt
als een 'onvriendelijke daad' en dat de
Oostenrijkse ambassadeur in War
schau nadrukkelijke instructies heeft
gekregen dat de hulpgoederen - medi
cijnen en voedsel - moeten worden
overgedragen aan het Rode Kruis en
aan de kerkelijke autoriteiten in Polen,
zoals van tevoren is overeengekomen
en niet aan de Poolse staat.
Minder vlees
Radio Warschau heeft zondag aange
kondigd, dat het vleesrantsoen voor
niet-handarbeiders in januari zal wor
den verlaagd. Voor mijnwerkers en an
dere handarbeiders kan het rantsoen
worden gehandhaafd vanwege de le
veranties uit de RowjeLUnie en andere
Oostbloklanden, aldus Radio War
schau. De rantsoenen voor witteboor-
denwerkers en bejaarden zullen nu 2,5
kilo per maand bedragen tegen eeerder
5,5 pond. Zwangere vrouwen en tieners
krijgen vier kilo per maand tegen eer
der 8,8 pond.
Volgens Radio Warschau bedragen
voedselleveranties van particuliere
boeren 49 procent van de hoeveelheid
van december 1980.
Generaal Wojciech Jaruzelski, de voor
zitter van de Poolse militaire raad,
heeft in een op kerstavond uitgezonden
radiorede oeloofd dat de noouLoesiana
„niet een uur langer dan nodig is" van
kracht zal blijven. Polens sterke man
noemde de staat van beleg een kleiner
kwaad dan een burgeroorlog.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Alexander Haig, zei zon
dag tegen het Amerikaanse blad de
Washington Post, dat hij van oordeel is
dat het lijdelijke verzet in Polen tegen
de staat van beleg nog steeds doorgaat.
De minister meent verder dat het op dit
moment te voorbarig is te stellen dat de
kans op een Russische interventie is af
genomen. Volgens Haig behoort een in
terventie nu meer tot de mogelijkheden
dan voor de afkondiging van de
noodtoestand op 13 december.
Maatregelen
1
sprint
Miel Govaert en Ria Visser hebben tij
dens de kerstwedstrijden in Inzeil ulL
stekende prestaties op de 1000 meter
neergezet. Miel Govaert had zaterdag
en zondag op dit nummer geen enkele
concurrentie. Ria Visser bleef zondag
slechts 23 honderdste boven het natio
nale record van Alie Boorsma Haar
eindtijd was 1.25.76
PAGINA 15
resultaatvoetbal
De Zeeuwse profs hebben de finale van
het zaalvoetbaltoernool in Vlissingen
tegen de Dordtse formatie Groeneweg
met 2-1 verloren De Dordtenaren mik
ten vooral op de counter waardoor het
duel in sporthal Baskensburg voor de
ongeveer zeshonderd toeschouwers
veel aan attractlewaarde inboette,
PAGINA 17
Iv
w
President Reagan beval woensdag
avond in een kerstrede voor radio en
televisie tot economische sancties te
gen Polen en dreigde Warschau en Mos
kou met verddre maatregelen voor het
geval het gebruik van geweld tegen het
Poolse volk niet gestopt wordt.
Reagan maakte drie concrete maatre
gelen bekend om Washingtons afkeu
ring van de ontwikkelingen in Polen tot
uitdrukking te brengen:
De Amerikaanse export- en import-
bank zal geen kredietwaarborgen meer
verstrekken voor Poolse importen uit
de Verenigde staten.
De landingsrechten van de Poolse
luchtvaartmaatschappij LÓT worden
opgeschort.
De Poolse vissersvloot zal niet langer
meer mogen vissen in Amerikaanse wa
teren.
Het Poolse persbureau PAP en het Rus
sische persbureau Tass keurden de
door Reagan afgekondigde maatrege
len af als „grove druk die zijn weerga
niet heeft".
Zondag bereikten berichten uit Polen
het westen, waarin gesproken wordt
van een grootscheepse zuivering van
de Poolse communistische partij. Op
grote schaal zouden gematige commu
nisten uit de partij worden gezet door
voorstanders van de harde lijn, die op
alle niveaus hun controle over de par
tij zouden herstellen.
ROME AFP/ DPA/ RTR) - De terroristen van de 'Rode Brigades' hebben een foto
vrijgegeven van de op 17 december in Verona ontvoerde Amerikaanse NAVO-
generaal, James Dozier. De foto werd samen met een tweede communiqué aange
troffen in een vuilnisbak in Milaan na een anoniem telefoontje naar het Italiaan
se persbureau ANSA.
De foto toont het gezicht van Dozier met een mogelijk blauwe plek bij het oog.
onder het vijfsterren-embleem van de Brigades. In zijn hand houdt hij een papier
met leuzen van de Rode Brigades. Volgens de politie bevat het tweede communi
qué geen eisen voor vrijlating van de vijftigjarige NAVO-generaal. In het schrijven
staan algemene leuzen tegen het kapitalisme. De Rode Brigades zeggen dat zij
Dozier vasthouden in een zogenoemde 'volksgevangenis'.
LEEUWARDEN (ANPl - Tien vracht
wagens die maandag vanuit Friesland
naar Polen waren vertrokken om daar
voedsel te brengen, zijn terug. Op
tweede kerstdag, arriveerde het kon
vooi bij de Frieslandhal. Er werd te
bestemder plaatse voor een miljoen
gulden - 200 ton - voedsel afgeleverd.
„Een wonderbaarlijke tocht. Uitste
kend geslaagd. Geen enkele tegenwer
king", aldus dominee G. van den Berg,
een van de begeleiders van het konvooi-
Volgens dominee Van den Berg was er
grote medewerking in Polen, ook van
de zijde van de douane en de politie
Het voedsel is met name in west-Polen
uitgedeeld. De actie In Friesland werd
gehouden onder het motto 'Friese scho
len voor Polen' en was georganiseerd
door het categetisch centrum van het
Friese schoolbegeleidingscentrum.
De Zweedse PTT heeft bekend ge
maakt vanaf dinsdag geen portokosten
in rekening te brengen voor paketten
naar Polen.
PISA (AFP, DPA, RTR. UPI) - Vermoe
delijk door een gasontploffing is zon
dag in het centrum van Pisa een vier
verdiepingen tellend gebouw inge
stort. Gisteravond hadden brandweer
en helpers twee doden en zeventien ge
wonden geborgen.
Ten tijde van de ontploffing bevonden
zich in een restaurant op de beneden
verdieping twaalf tot vijftien gasten.
Volgens de autoriteiten kan het aantal
slachtoffers nog stijgen.
Bij een aanslag op een politiebureau
in een noordelijke buitenwijk van Pre
toria is zaterdagavond één dode geval
len en vier gewonden, zo maakte de po
litie bekend. De onbekende daders ge
bruikten bij hun actie raketten en klei
ne wapens.
ARNHEM - In het Brandwondencen
trum in Beverwijk is op Eerste Kerst
dag de 43-jarige Arnhemse R. Hagios
overleden. De vrouw werd in de nacht
van woensdag op donderdag door de
23-jarige M. van B. uit Velp in haar wo
ning in Arnhem met terpentine over
goten en daarna in brand gestoken.
Enige uren daarvoor had hij de wedu
we met een Mariabeeld op het hoofd
geslagen, waardoor de vrouw buiten
bewustzijn raakte. Direct na zijn daad
is de 23-jarige door de Arnhemse poli
tie aangehouden. Vandaag wordt hij
voorgeleid voor de officier van justi
tie. Van B. wordt beschuldigd van
moord met voorbedachten rade.
Het drama begon vorige week woens
dagavond. De Velpenaar belde bij de
vrouw aan met de mededeling dat hij
een oude onenigheid, die de vrouw eni
gejaren geleden meteen broer van hem
had gehad, wilde uitpraten. De vrouw
verhuurde indertijd een kamer aan de
broer. Na een half uur kregen de vrouw
en de 23-jarige een woordenwisseling,
waarop de vrouw begon te huilen. De
man trok zich er ln eerste instantie
niets van aan en ging aan het orgel in de
huiskamer in de woning zitten spelen.
vrouw en drong het huis binnen. Om
een inbraak te fingeren, brak hij een
geldkistje open en gooide de inhoud
van enkele kasten op de grond Vervol
gens sleepte hij het nog steeds bewuste
loze slachtoffer naar de gang. In de keu
ken vond Van B. een fles terpentine,
waarmee hij het lichaam van de vrouw
en enkele meubels besprenkelde. Hier
na stak hij zowel het huisraad als de
bewusteloze vrouw in brand.
Buurtbewoners die gestommel in de
woning hadden gehoord, waarschuw
den politie en brandweer. Toen deze ter
plaatse verschenen, bevond Van B. zich
nog in de woning. Hij werd ter plekke
gearresteerd. De vrouw werd met der
degraads verbrandingen opgenomen in
het Arnhemse Gemeenteziekenhuis en
later naar het Brandwondencentrum in
Beverwijk overgebracht.
Sectie op het lichaam van het slachtof
fer heeft aan het licht gebracht dat zij
niet aan de brandwonden is overleden.
Zij stierf aan hersenletsel, opgelopen
'door de klap met het Mariabeeld.
Geïrriteerd
AM STERDAM-In de'Lucas'-kerk in Amsterdam-west zijn donderdag zes Polen in hongerstaking gegaan uit protest tegen de
gebeurtenissen in hun land. Het zestal wil zijn actie volhouden tot vanavond
Volgens een woordvoerder van de poli
tie moet Van B. door het gehuil van de
vrouw geïrriteerd zijn geraakt. Op een
gegeven moment pakte hij een Maria
beeld van de kast en sloeg de vrouw
daarmee op het hoofd. De vrouw viel
bewusteloos op de grond. Van B. liep
daarop het huis uit en bezocht enkele
cafés in de Arnhemse binnenstad. Diep
in de nacht moet Van B., aldus een poli
tiewoordvoerder, zich gerealiseerd heb
ben dat de vrouw uit haar bewusteloze
toestand kon raken en hem zou aange
ven bij de politie.
Van B. ging toen voor de tweede keer
naar de woning van de alleenwonend-3
Wim Kan op
oudejaarsavond
op de tv
iVan onze correspondent)
HILVERSUM - Cabaretier Wim Kan is
oudejaarsavond te gast in het televisie
programma van de KRO. .JDe alles is
anders show" van Aad van den Heuvel.
De show met Wim Kan wordt ivoens-
dagavond opgenomen in het nieuwe De
la Mar-theater in Amsterdam. Het pro
gramma wordt twee keer opgenomen,
om 20.00 uur en om 22.00 uur
Door de komst van Wim Kan is het tele
visieprogramma op oudejaarsavond
gewijzigd. Na het journaal van 20.00
uur brengt de KRO via Nederland 2 De
Henk Elsink-show met Christine Deute-
kom. Om 21.40 uur volgt een extra afle
vering van de Muppet Show met Gladys
Knight. „De alles is anders show" be
gird om 22.05 uur in plaats van de ge
plande 21.45 uur. Om 2320 uur stuit de
voorzitter van de KRO. mr. B. Schmitz,
de televisie-avond af.
dichter
De dlchier. romanschrijver en criticus 1
Cornells Jan iCeesi Kelk is vrijdag op
80-jarige leeftijd in zijn woonplaats
Doorwerth overleden. Kelk. een gene
ratie-genoot van Marsman, Du Perron,
Ter Braak en Vestdijk, schreef vele ro
mans, toneelstukken en een opera.
Nieuws uit Zeeland: 2.5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 12, 13,14 en 15.
Radio en televisie: 17=
BORSSELE - Lekkage in een pakking
van een van de twee hoofdkoelmiddel-
pompen is de oorzaak van hel voor
minstens vijf dagen stilleggen van de
kerncentrale in Borssele. Door de lek
kage kwamen er honderden liters ra
dio-actief water vrij die volgens een
woordvoerder van de PZEM echter
binnen het pompensysteem gebleven
zijn. De storing werd donderdagmid
dag ontdekt en zondagmorgen had het
personeel de zaak gerepareerd. Het
stilleggen van dc centrale komt de
PZEM op een schadepost van ongeveer
360.000 gulden per dag tc staan.
De hoofdkoelmiddelpomp waarvan een
pakking defect raakte, behoort tot het
primaire deel van de centrale. Teneinde
de pakking te kunnen vervangen moest
de gehele centrale worden stilgelegd.
Normaal vloeit er maximaal 750 liter
water per uur weg. Deze hoeveelheid
blijft binnen het systeem. Wanneer er
daarboven op echter 250 liter of meer
water gaat lekken, treedt een automa
tisch afscnakelingsmeehanisme in wer
king. Volgens de woordvoerder van de
PZÊM heeft het personeel van de cen
trale de storing ontdekt voordat dit sys
teem in werking trad. Op dat moment
(donderdagmlddagi lekte er ongeveer
tweehonderd liter water per uur te veel
in het systeem dat per uur 18.000 kubie
ke meter water verwerkt.
De lekkage moet enkele uren aan de
gang zijn geweest alvorens ze werd op
gemerkt. Het personeel is donderdag
avond begonnen met het volledig stil
leggen van de centrale. Daarna kon za
terdag begonnen worden met het ver
vangen van de defecte pakking. De re
paratie werd door het personeel van de
PZEM uitgevoerd. Daarbij werd men
bijgestaan door twee mensen van het
Westduitse bedrijf KSB. de leverancier
van de pompen. De reparatie is volgens
de P7.EM geheel volgens het boekje ver
lopen en kon zondagmorgen worden af
gerond. Daarna is begonnen met het
opstarten van de centrale. Wanneer er
geen complicaties optreden kan de cen
trale dinsdag weer volledig in bedrijf
zijn.
De schadepost van 360.000 gulden per
dag is zo hoog omdat voor de contractu
eel te leveren kernenergie duurdere ver
vangende energie geleverd moet wor
den (uit olie).
De lagerpakkingen worden normaal elk
jaar ln februari vernieuwd bij de splijt-
stofwissellng. Dan ligt de kerncentrale
volledig stil terwijl er ook revisiewerk
zaamheden worden uitgevoerd.
