PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Reagan gelast vertrek
Amerikanen uit Libië
Beperkte accijns op
sappen en frisdrank
i!
Regeringspartijen botsen
over loonwet Den Uyl
EUROPA STEUNT MAATREGELEN NIET
Tass noemt situatie
in Polen kritiek
DE JAGER-TOLHOEK
vandaag
DOOR WIJZIGINGSVOORSTEL CDA-D'66
MOTORFIETS EXTRA BELAST
Winterweer
Half tot zwaar bewolkt. enkele
sneeuwbuien en plaatselijk mist. Mid-
dagtemperatuur om het vriespunt.
224e jaargang no. 292
Vrijdag 11 december 1981
monKe
01100-21250'
2aterdag van 10.00-12 00i
KEUKENS
MIDDELBURG: Korte Noordstraet 1.
1001 bouwmaterialen onder één dak!
(Van onze correspondenten
WASHINGTON-BRUSSEL- President Reagan heeft de 1500 Amerikanen die nog in Libië werken,
opgeroepen onmiddellijk naar de VS terug te keren, omdat hij hun veiligheid in gevaar acht. Hij
heeft bovendien Amerikanen het reizen naar Libië verboden. Onderminister van buitenlandse
zaken William P. Clark heeft deze maatregel bekend gemaakt. Hij voegde eraan toe dat de
president de terugkeer kan afdwingen, als de evacuatie van VS-burgers uit Libië niet langs
vrijwillige weg tot stand komt. De Amerikaanse regering heeft haar toezicht aanzienlijk ver
scherpt op de uitvoer naar Libië van vliegtuigen, helikopters, motoren en onderdelen daarvoor.
de afgelopen twee weken druk bezig
geweest de Europese partners te be
werken, maar landen als Italië, Frank
rijk, Duitsland en Engeland, die afzon
derlijk door Haig benaderd zijn, voe
len er niet veel voor om de relaties met
Libië af te breken en een handelsboy
cot tegen het land in te stellen.
Psychose
Deze maatregelen zijn mogelijk de eer
ste van een reeks stappen die Reagan
tegen Libië overweegt op grond van de
overtuiging dat de Libische leider Gad
dafi een groep terroristen heeft uitge
stuurd om Reagan en andere belangrij
ke Amerikanen te vermoorden. Naar in
de Amerikaanse hoofdstad verluidt,
zou het Witte Huis vandaag het resul
taat willen bekend maken van langdu
rig overleg omtrent andere sancties.
Amerikanen mogen al niet reizen naar
Noord-Korea. Vietnam en Iran.
De Libische terroristen (14 in totaal,
naar het heet) zouden zich volgens
Amerikaanse bronnen via Canada naar
de VS willen begeven. Maar de Canade
zen hebben laten weten dat zij geen re
den hebben om aan te nemen dat de
moordcommando's zich binnen hun
landsgrenzen bevinden.
Reagan wil Amerikaanse onderdanen
uit Libië weg hebben voordat hij zijn
verdere plannen uitvoert. Hij heeft de
Senaat nadrukkelijk gevraagd niet bij
motie om een olie-boycot te vragen, zo
dat hij de handen vrij heeft.
commissaris
De benoeming van de heer K. de Vos
uit 's-Gravendeel tot commissaris van
politie ln Middelburg is goed ontvan
gen bfi het korps ln de Zeeuwse hoofd
stad, Zoals bekend is vanuit het korps
de afgelopen maanden meermalen
duidelijk gemaakt dat men de heer De
Vos graag benoemd zou zien.
PAGINA 3
inkomens
De stijging van het inkomen van de
vakman is royaal achtergebleven bij
de mate waarin de beloning voor onge
schoold werk omhoog is gegaan, voor
al wanneer word t gekeken naar de net
to-bedragen. In de VNO-nota 'Boekje
Over Inkomens' wordt ook voorgere
kend hoe schril het salaris van Neder
landse topfunctionarissen in het be
drijfsleven afsteekt tegen de positie
van z(jn buitenlandse collega's. Dat
zelfde geldt volgens het boekje ook
voor de top-ambtenaren.
PAGINA II
mensenrechten
Regeringen neigen er toe schendingen
van de rechten van de mens accepta
beler te vinden als ze worden begaan
door bevriende landen. Amnesty In
ternational vindt dat er een einde
moet komen aan deze schijnheiligheid
die regeringen aan de dag leggen. Am
nesty stelt ln het jaarverslag dat de
rechten van de mens ondeelbaar zijn
en dat geringe inzet tegen de schendin
gen ervan een ondermijning inhouden
van de rechten van de mens overal in
de wereld
PAGINA 13
beschermd
Behalve titelhouder Argentinië en
Spaiye als 'thuisland' zullen wellicht
ook de deelnemende oud-wereidkam-
pioenen (Brazilië, Italië. West-Dults-
land en Engeland) een favoriete posi
tie krijgen bij de loting voor wereld-
Kampioenschappen voetbal in Spanje
PAGINA 19
landbouw
Dc- binnenlandse afzetmogelijkheden
voor de landbouw zullen de komende
jaren nauwelijks toenemen. Binnen de
er nog ^ennge groeimogeiyk-
"fdei. maar een - eventuele - forse
uitbreiding zal ln het 'buitenland'
moeten worden bevochten. Pof drs J
Weitenberg, adjunct-directeur van het
Centraal Plan Bureau zei dit op de al
gemene vergadering van de Hollandse
maatschappij van landbouw in Hllle-
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en li.
Opinie: 4.
Sport: 13.
Varia: 15.
Radio en televisie: 17.
Financiën: 19.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Alexander Haig, heeft in
Brussel tot nu toe geen steun gekregen
van de Europese bondgenoten voor ge
zamenlijke krachtige maatregelen te
gen Libië. De Amerikaanse regering is
De Europese bondgenoten zijn. zo werd
gisteren ln de-wandelgangen van het
NAVO-hoofdkwartier opgemerkt, nog
niet zo onder de indruk van de Ameri
kaanse beschuldigingen dat een spe
ciaal moordcommando van Gadaffi in
de Verenigde Staten rondgaat. Er is, zo
werd opgemerkt, in Washington een
ware psychose ten aanzien v^n Libië
ontstaan.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. Van der Stoel, die
eerder deze week een gesprek onder
vier ogen met Haig heefl gehad, ont
kende gisteren desgevraagd dat deze
ook Nederland om concrete steun voor
een boycot tegen Libië zou hebben ver
zocht.
(Van ome parlementaire redactiet
DEN HAAG - De behandeling van het
loonwetje van minister Den Uyl (socia
le zaken) is donderdagavond uitgelo
pen op een heftige botsing tussen de
bewindsman cn de fracties van CDA en
D'66. Alleen nadat de PvdA-fractie
Waterschap wil
windmolen bij
zuivering Ritthem
WASHINGTON - De Amerikaanse journalist Jack Anderson toonde tijdens de
veelbekeken tv-show 'Good Morning America' compositie-tekeningen van vijf le
den van een Li bisch moordcommando dat naar de VS zou zijn gestuurd. Volgens
het kantoor van Anderson zijn de tekeningen afkomstig uit een pakket dat is
gestuurd naar de grenswacht en de douane in het hele land.
MOSKOU (TASS/AP)-De Poolse vakcentrale Solidariteit werkl aan het omver
werpen van regering en parlement van Polen, de contrarevolutionaire krachten
in Polen verbreden het front van hun openlijke strijd tegen de communistische
partij, de regering en het socialisme, zo schrijft het Russische persbureau Tass
donderdag in een zeer scherpe aanval op Solidariteit. Tass noemt de situatie in
Polen „kritiek".
In veel streken is een stakingsbereidheid afgekondigd. Daartoe organiseren plaat
selijke afdelingen van Solidariteit commando-eenheden van 250 a 300 man in dc
bedrijven- Volgens Tass is er ook sprake van diefstal van wapens en explosieven
uit opslagplaatsen van de staat. Tass maakt voorts melding van pamfletten waar
in 20 december wordt aangekondigd als de ..zondag om de communistische partij
te verpletteren", en van leuzen als „Weg met de communisten".
Het Tass-bericht werd voor het televisiejournaal voorgelezen. Er werd in gesugge
reerd. dat Solidariteit voornemens zou zijn een gewapende opstand tegen de
communistische autoriteiten te beginnen,
MIDDELBURG - Als het Waterschap
Walcheren zijn zin krijgt, wordt bij Rit
them een van de grootste windmolens
van het land geplaatst. De molen moet
energie gaan leveren aan de rioolwa
terzuiveringsinstallatie die daar zal
worden gebouwd. De installatie zal ook
op een andere manier in de eigen ener
giebehoefte voorzien: Door slibgisting
zal methaangas ontstaan.dat eveneens
wordt gebruikt voor de produktie van
elektriciteit. Met deze elektriciteit en
die van de windmolen moeten de elek
tromotoren van de compressoren in de
installatie worden aangedreven. De
dijkgraaf van het waterschap, de heer
J. A. Lantsheer. deelde dit mee tijdens
en na de algemene ledenvergadering,
die het waterschap donderdagmorgen
hield in het Polderhuis in Middelburg.
Voor de realisatie van de windmolen is
een wijziging van het voor dat gebied
geldende bestemmingsplan nodig. Het
(Slot zie pagina 9 kolom 6)
overstag was gegaan, door eveneens in
te stemmen met een controversieel
wijzigingsvoorstel, werd de eenheid in
het regeringskamp hersteld.
Uiteindelijk stemden toch nog twee
PvdA'ers tegen het plan van CDA en
D'66 om de bewindsman de mogelijk
heid te geven om net als minister Albe-
da voor hem in te kunnen grijpen in
afzonderlijke cao's. Minister Den Uyl
had de Kamer alleen gevraagd om zo
nodig een loonmaatregel op te leggen,
die zou moeten gelden voor het gehele
bedrijfsleven.
Maar CDA en D'66 waren van mening
dat hij daarmee de kans liep gedwon
gen te worden om „met een botte bijl"
een algemene loonmaatregel af te kon
digen. mdien in een bedrijfstak de loon
ontwikkeling te hoog zou uitvallen.
Den Uyl liet echter weten dat hij ook na
aanneming van het CDA-D'66 voorstel
eerst een algemene maatregel moest
uitvaardigen voordal hij in een bepaal
de cao zou kunnen ingrijpen.
De partijen bereikten uiteindelijk over
eenstemming over deze interpretatie,
waarbij Den Uyl nadrukkelijk vastleg
de dat hij dus niet zonder meer zou kun
nen ingrijpen in afzonderlijke cao's. De
overgrote meerderheid van de PvdA-
fractie kon zich hier ook in vinden.
De WD en de kleine linkse partijen
wezen het amendement van de hand.
Het wetsontwerp zelf kreeg de instem
ming van alle fracties, behalve klein
links. Alternatieve voorstellen van de
liberale woordvoerder De Korte,
waarbij hij onder meer voorstelde
voorlopig geen loonmaatregel af te
kondigen, kregen geen meerderheid.
Vrije beroepen
De vrije*beroepen moeten verder in in
komen terug. In een brief aan het parle
ment schrijven de ministers Den Uyl en
Terlouw (respectievelijk sociale zaken-
werkgelegenheid en economische za
ken) dat de inkomens van de vrije-be-
roepsbeoefenaren gelijk gesteld moe
ten v/orden met die van vergelijkbare
ambtelijke funkties. Heeft een vrije-be-
roepsbeoefenaar daarboven nog een zo
genaamd restinkomen, dan zai dit in
enkele jaren moeten worden afge
bouwd tot een norminkomen.
Bovendien zal van deze beroepsbeoefe
naren een inkomensmatiging worden
gevraagd die gelijk is aan die van ver
gelijkbare ambtelijke funkties.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Er komt volgend jaar
toch een accijns op vruchtesappen, al
zal die lager zijn dan de regering wilde.
Staatssecretaris Kombrink (financiën)
weigerde donderdag in te gaan op de
wens van CDA. PvdA. D'66 en WD om
deze accijns achterwege te laten. Dc
Kamer legde zich daar bij neer.
Ook de accijns op frisdranken en mine
raalwater zal minder omhoog gaan. Om
de gaten die daardoor in het dekkings
plan van de regering vallen weer te
dichten, zal de brandstoftoeslag op de
motorrijtuigenbelasting voor perso
nenauto's die rijden op LPG of dieselo
lie worden verhoogd. Ook worden de
kosten, die moeten worden betaald
door mensen die hun belasting te laat
betalen, verhoogd.
Motorfietsen
Voorts komt cr per 1 april van 1982 ccn
bijzondere verbruiksbelasting (BVB)
op motorfietsen en worden maatrege
len voorbereid om de BVB op perso
nenauto's volgend jaar aan te passen
en vooral voor duurdere auto's te ver
hogen.
Staatssecretaris Kombrink kwam gis
teren zelf met wijzigingsvoorstellen, na
dat gebleken was dat de meerderheid
de belastingvoorstellen van het kabi
net niet zonder wijziging wilde aanvaar
den. Deze tegemoetkomingen waren
voor CDA, PvdA en D'66 uiteindelijk
voldoende om het aldus gewijzigde be
lastingplan verder te aanvaarden.
Protest
Het totale belastingpakket van de rege
ring moet de schatkist in 1982 ongeveer
700 miljoen gulden opleveren. De WD
wees alle belastingmaatregelen van de
hand Voor de liberalen is elke lasten
verzwaring uit den boze Slechts het
voorstel om de kosten bij verlate belas
tingbetaling te verhogen, kreeg genade
bij de WD. Om zijn protest tegen het
belastingplan van minister Van der
Stee en staatssecretaris Kombrink te
tonen, verscheurde WD-woordvoerder
Joekes donderdagavond demonstratief
de stukken van het plan.
Staatssecretaris Kombrink stelde voor
de accijns op vruchtensappen tot 60
procent te beperken (wordt nu 8,7 cent
per liter), en ook de accijnzen op limo
nades en mineraalwater niet meer dan
60 procent te verhogen Beide dranken
worden ook 8.7 cent per liter duurder ln
de winkel zal dit neerkomen op een
prijsstijging van ongeveer een dubbel
tje per liter
De Kamer ging hiermee uiteindelijk ak
koord
LPG en diesel
De verhoging van de brandstoftoesla
gen betekent dat de motorrijtuigenbe
lasting voor een LPG-auto van 800 kilo
266 gulden omhoog gaat en die voor die
sel-personenauto's van 800 kilo wordt
met 161 verhoogd. Volgens de eerdere
voorstellen van staatssecretaris Kom
brink zouden deze verhogingen 176 gul
den. respectievelijk 121 gulden zijn ge
weest-
De Tweede Kamer ging donderdag
avond verder akkoord met het rege
ringsvoorstel om de loon- en inkom
stenbelasting volgend jaar te verhogen
door de belastingschijven en de belas
tingvrije sommen met 1 procent te ver
hogen. Ook zullen de vaste aftrekken
voor bejaarden en arbeidsongeschikten
worden verlaagd.
Voorts ging de Kamer akkoord met de
verlenging van de tijdelijke zelfstandi
genaftrek.
Het is nog niet zeker hoe de regering de
ruim 10 miljoen gulden gaat gebruiken
die extra is uitgetrokken voor de zelf
standigen. Kombrink geeft, evenals
PvdA-woordvoerder Wollgens. dc
voorkeur aan teruggave van premies,
maar de CDA'er De Vries zag liever dat
dit geld gebruikt zou worden om die
zelfstandigen die getroffen worden
door de verhoging van de sociale pre-
miegrenzen (tot rond 57.000 guldeni
ccn extraatje te geven.
(Zie ook pagina 4i.
ABOE DHABI - De ministers van olie van de OPEC, de Organisatie van
Olie Exporterende Landen, zijn er donderdag in Aboe Dhabi niet in ge
slaagd de meningsverschillen over de prijs van olie van goede kwaliteit
bij te leggen.
De besprekingen gaan vandaag verder. De minister van olie van de Verenig
de Arabische Emiraten en voorzitter van de OPEC. Mana al-Oteiba, liet
donderdagavond weten dat er geen al te groot conflict is.
Foto: de olieminister van de Verenigde Arabische Emiraten. voorgrond) en
zijn Venezolaanse collega Berti Galderon voerden tijdens een onderbreking
van de conferentie als ontspanning een sabeldans uit.
Een gevaarlijke
luchthartigheid
fry eelands provinciaal be-
stuur moet tegenover het
pas op stoom gekomen kabi
net-Van Agt II goed op zijn
tellen passen. -Bewindslieden
uit de huidige regeringsploeg
proberen in het Haagse politieke circuit
namelijk over de sociaal-economische
stand van zaken in deze provincie een
gevaarlijk luchthartige beeldvorming
te doen ontstaan. Dat is afgelopen week
nog weer eens gebleken toen minister
Terlouw van economische zaken in de
kamercommissie die zijn departement
volgt de nota Regionaal sociaal-econo
misch beleid 1981-1985 behandelde.
Weliswaar onmiddellijk wat afdingend
op zijn eigen woorden stelde hij daar
doodleuk vast: ..Zeeland heeft geen
steunregime meer nodig De regionale
ontwikkeling is er gunstig geweest." Nu
was die opmerking natuurlijk vergelij
kenderwijs bedoeld. Zo in de trant van
in Groningen, in Zuid-Limburg en in
Noord-Brabant gaat het slechter dan in
de rest van Nederland, dus heeft Zee
land nauwelijks te klagen. Bovendien
trok de bewindsman zjjn conclusie van
uit beleidsnormen die worden gehan
teerd voor steunverlening aan echte
probleemgebieden. Maar toch spreekt
uit. de woorden van Terlouw in de be
wuste vergadering van de kamercom
missie een stuk optimisme, dat aan dui
delijke vertekening lijdt en op zijn
minst van vette vraagtekens moet wor
den voorzien. De indruk wordt namelijk
gewekt dat er in Zeeland op het gebied
van de werkgelegenheid weinig of niets
aan de hand is en dat de toekomstkan
sen er onveranderd gunstig zijn. Het te
gendeel is waar en Zeeland doet er goed
aan dit £oort bellenblazerij van de mi
nister snel door te prikken.
Het grote risico van momentopna
mes over de stand van zaken in de
regionaal economische ontwikkeling,
zoals Terlouw maakte, is dat daarin uit
sluitend acute noodsituaties naar vo
ren springen- Sluimerende problemen
en onzekerheden met- het oog op de toe
komst blijven buiten beschouwing. Om
een heldere, goed belichte foto te krij
gen behoren ook die in beeld te komen.
Gebeurt dat niet dan is de mogelijkheid
aanwezig dat ook op andere beleidster
reinen in de besluitvorming aan Haagse
tafels indrukken een rol van betekenis
gaan spelen, die de volledigheid geweld
aandoen en verstrekkende gevolgen
kunnen hebben. De vraag of Zeeland er
al dan met gunstig voorstaat in sociaal-
economisch opzicht is namelijk afhan
kelijk van veel meer factoren. Een aan
tal daarvan zijn de afgelopen weken en
maanden nadrukkelijk in discussie ge
weest en hebben voor de nodige onrust
gezorgd. Minister Terlouws betrokken
heid is daarbij erg direct (geweest). De
kwestie van de grote ketelbouw is zo'n
voorbeeld. Wanneer de bedrijvigheid in
die sector in de naaste toekomst weg
valt staat er voor de werkgelegenheid
bij de koninklijke maatschappij 'De
Schelde' in Vlissingen en bij de AKF in
Goes flink wat op de tocht. De studie
naar de vraag of de kerncentrale te
Borssele al dan niet kan blijven door
draaien is nauw verbonden aan de
werkgelegenheid bij Pechiney en in
mindere mate aan die van Hoechst. De
ontwikkeling van zeehavenactiviteiten
en chemische produkties in het Sloege-
bied en bij Temeuzen hangt sterk sa
men met de de problemen in het ver
voer en de behandeling van gevaarlijke
stoffen. En zo is het mogelijk om nog
even door te gaan.
Als de bewindsman van economische
zaken dus vaststelt dat de 'regiona
le ontwikkeling in Zeeland gunstig is
geweest', dan betekent een dergelijke
constatering geen enkele garantie voor
de toekomst. Er moet namelijk meteen
aan worden toegevoegd dat die zelfde
ontwikkeling ook sterk eenzijdig en
daarom ook beduidend kwetsbaar is
geworden. Waar op een vitale plaats
een klap valt is het voorspelbare gevolg
dat tegelijk veel zal worden meegetrok
ken. Het mag dan onder druk van de
huidige algemene economische reces
sie voor de hand Üggen dat vergelijkin
gen zich bewegen tussen de grenzen
van 'minder, slecht en nog slechter", -
voor rooskleurige plaatjes is geen
plaats. Minister Terlouw kan dat weten
en hij kan het zich niet permitteren met
het alibi van een onterechte beeldvor
ming voorbij te gaan aan problemen op
termijn, waarover in dit gewest grote
zorgen leven. Omgekeerd bestaat er bij
provincie- en gemeentebestuurders in
Zeeland nogal eens aarzeling om in Den
Haag deuren open te wrikken. Die be
duchtheid wordt soms pas opgegeven
wanneer het al bijna te laat is. Regio
naal sociaal-economisch beleid vanuit
Den Haag kan tot nog toe maar het best
worden uitgelegd als een stukje extra
aandacht voor bijzondere problemen.
Zeeland heeft de laatste jaren die extra
belangstelling maar mondjesmaat ge
proefd. Wanneer een minister ertoe
overgaat een te opgewekt portret te te
kenen om vervolgens achter dat laatste
restje voelbaar beleid ook een punt te
kunnen zetten wordt het tijd dat verte
kende beeld scherp te corrigeren, An
ders gaat het namelijk heel snel een ei
gen leven leiden. En dat kon Zeeland
nog wel eens zwaar opbreken.
vdM
Het Amerikaanse huis van af
gevaardigden heeft zich akkoord ver
klaard met hulp aan het buitenland (en
bedrage van 11.9 miljard dollar 'bijna
30 miljard). Het wetsontwerp voorziet
in een forse toeneming van de militaire
bijstand voor enkele landen in het mid
den-oosten.
