Spanning in Polen na actie politie
PRf ICIALE ZEEUWSE COURANT
Sociale partners:
ihuiswerk overmaken
Spanje verzoekt officieel
toelating tot de NAVO
Mies wint proces om
kwart miljoen mark
BEZETTE BRANDWEERACADEMIE BESTORMD
Stads- en streekbus drie procent duurder
AUTO-
WITTE
PRIJZEN
MARKT
me.
SGESPREK VOLGENDE WEEK VERDER
I Van onze redactie economie i
DEN HAAG - Het kabinet moet het huiswerk over maken. In grote lijnen is dat de
boodschap, die de werkgeversorganisaties en de vakbeweging woensdag laat in
ie de avond aan de ministers Van Agt, Den Uyl, Terlouw, Van der Stee, en Van Thijn
hebben meegegeven. Volgende week woensdag zal het kabinet de Stichting van
1 de Arbeid antwoorden op de gemaakte opmerkingen.
Unaniem bleef de Stichting
J: van de Arbeid vasthouden aan
loonafspraken via onderhan-
delingen in de bedrijfstakken.
Den Uyl zei niet zonder hoop te
zijn, dat dergelijke loonafspra-
ken uitvoerbaar zijn. Fel heb-
r ben de sociale partners de
I voorstelde solidariteitsheffing
verworpen. „ALs u daarmee
komt, dan kunt u het investe-
ringsloon voor de eerst komen
de jaren wel vergeten", zeiden
CNV, MHP en werkgeversorga
nisaties. Die zeiden niet bereid miljard
te zijn offers te vragen om ga- Afwijzing
ten in de begroting te moeten
helpen dekken.
Ie premies moet met. 1.6 percent (2.2 mil
jard i omlaag, de prijscompensatie moet
met 1 percent worden gekort, de sociale
uilkeringen moeten 1 percent minder
stijgen en er mag niet verder worden
genivelleerd. De werkgevers eisen van
het kabinet extra ombuigingen van 3
Tijdens het overleg met het kabinet
kwamen de werkgeversorganisaties
met een alternatief plan. In grote lijnen
hield dit plan in. dat de werkgevers las
tenverlichting voor het bedrijfsleven ei
sen: het werkgeversaandeel in desoc.ia-
Fel heeft FNV-voorzittcr Wim Kok dit
plan afgewezen. Den Uyl zei na afloop,
dat de regering zich bereid heeft ver
klaard naar de opstellingen van de
werkgevers te willen kijken, maar dat
de plannen duidelijk afwijken van het
regeerakkoord. Den Uyl zei. dat het ka
binet zich bereid heeft verklaard de
plannen van de werkgevers te laten
ketelbouw
RSV kan niet anders dan instemmen
met de plannen van minister Terlouw
van economische zaken om de ketel-
bouw te concentreren in Hengelo.
RSV-topman ir A. Stikker verklaarde
gisteren bij de hoorzitting van de twee
de kamercommissie economische za
ken. da t het bedrijf als één van de voor
waarden voor overheidssteun ook
bundeling van de energiesector heeft
aanvaard.
De vakcentrales FNV. CNV en MHP
maakten woensdag duidelijk geen ge
noegen te nemen met hetplan van Ter
louw
doorrekenen door het Centraal Plan
Bureau, met name ook op de effecten
die dit zal hebben op de werkgelegen
heid.
Kok zei bij voorbaat al sceptisch te
staan tegenover de uitkomsten van die
berekeningen. ..Het is tot nu toe altijd
schone schijn gebleken als het C PB met
voorspellingen ten aanzien van de
werkgelegenheid kwam", zei hij Ook
CNV-voorzitter Van der Meulen merkte
op. dat. het werkgeverspian meer hob
bels oplevert dan oplossingen.
Den Uyl herhaalde, dat het kabinets
plan beoogt de werkloosheid met 6000
(Slot zie pagina 6 kolom 4>
MILJOENENROOF
ZILVERFABRIEK
DEN HAAG IANP)-Uit de kluis van de
zilverfabriek Klumpers aan de Na-
ssaulaan in Den Haag is in de nacht
van dinsdag op woensdag voor enkele
miljoenen guldens aan goud, sieraden,
edelstenen en zilveren miniatuurtjes
gestolen.
De daders van de diefstal hadden toe
gang tot de kluis met een sleutel die zij
in dezelfde nacht hadden afgenomen
van de bedrijfsleider van de zilverfa
briek Dit heeft de politie van Oud-Beij-
erland, waar de bedrijfsleider woont,
woensdag bekend gemaakt.
i Van onze correspondent)
BONN - De Westduüse televisiestations WDR en Radio Bremen moeten
250.000 mark aan Mies Bouwman betalen. Mies Bouwman had hel idee
geleverd voor de televisieshow 'Aan de lopende band', die Rudi Carrell in
opdracht van de genoemde stations jarenlang op de Duitse televisie heeft
gepresenteerd
Er was overeengekomen dat Mies Bouwman 10.000 mark honorarium per
uitzending zou krijgen, maar zij heeft slechts eén keer geld gekregen: 25
uitzendingen zijn niet betaald Daarop stapte Mies Bouwman naar de rech
ter en die heeft nu besloten dat zij een schadeloosstelling moet krijgen
Hierbij komen waarschijnlijk nog de proceskosten voor rekening van de
WDR en Radio Bremen De schatting daarvan bedraagt ongeveer 100 000
mark.
pijlerdam
De Zeeuwse visserij vereniging Zevibel
ls bang dat de overschrijding van de
geraamde kosten voor de bouw van
een pijlerdam In de monding van de
Oosterschelde alsnog zal leiden tot het.
besluit om de zeearm af te dichten. In
politiek Den Haag zou de mening, dat
er plannen voor een dichte dam ge
maakt moeten worden, steeds meer
aanhang krijgen
burgemeesters
De politieke verhouding binnen de ge
meenten wordt voorlopig niet de door-
DEN HAAG - Op de foto vice-premier Den Uyl tilt zijn zware aktetas over de
hoofden tencijl premier Van Agt stukken doorneemt met de minister van financiën
Van der Stee
BRUSSEL - Spanje heeft een officieel
verzoek ingediend voor het lidmaat
schap van de NAVO. Dit heeft de secre
taris-generaal van de NAVO. rar. Jo
seph Luns. woensdag in Brussel mee
gedeeld. Na een vergadering van de
De lagerhuisfractie van de negen,
maanden oude sociaal democratische
partij in Engeland had woensdag weer
wat te vieren: het overlopen van de la-
bourafgevaardigde Ron Brown, die zijn
partij de rug heeft toegekeerd uit pro
test tegen haar af glijden naar links. Het
aantal door de SDP gecontroleerde ze
tels in het Lagerhuis is ermee gestegen
tot 25.
vertegenwoordigers van de 15 NAVO-
landen in Brussel gaf Luns een verkla
ring uit. waarin hij namens de NAVO-
raad zei het initiatief van de Spaanse
regering toe te juichen. Tijdens de ver
gadering had de Griekse vertegen
woordiger zijn verzet tegen een Spaan
se toetreding tot de NAVO laten varen.
De Nederlandse regering ging dinsdag
met een Spaans lidmaatschap van de
NAVO akkoord, onuanks bedenkingen
daartegen van de PvdA.
Volgens de door Luns uitgegeven ver
klaring zal Spanje uitgenodigd worden
lid te worden van de NAVO nadat het
protocol van toetreding door de lidsta
ten is goedgekeurd „in overeenstem
ming met het nationale, grondwettelij
ke proces". In sommige NAVO-landen
moet het protocol worden bekrachtigd
door het parlement en in andere landen
door de regering
De centrum-rechtse regering van de
Spaanse premier Calvo Sotelo kreeg
vorige maand de goedkeuring van het
parlement voor haar voorstel Spanje
lid te maken van de NAVO. De commu
nisten en de socialisten waren tegen.
Drs. G. Heyne den Bak (39) is per 1
december benoemd lol politiek advi
seur van minister Van der Louw van
CRM
slaggevende factor bij de benoeming
meenteraden in de benoemingsproce
dure. vasthouden aan het gewicht van
de landelijke politieke verhoudingen.
ethergebruik
Veel bewolking
Veel bewolking en later mogelijk wat
regen of motregen.
Middagtemperatuur ongeveer 7 gra
den-
Eerst weinig wind. later op de dag ma
tige noordwestelijke wind.
224e jaargang no. 285
Donderdag 3 december 1981
Minister Ter louw
en de ketelbouw
Als de afgelopen weken In
de zwaar omstreden
kwestie van de toekomst van
de Nederlandse ketelbouw-
ïndustrie iets haarscherp dui
delijk is geworden dan is het
wel dat ondernemingen die op een of
andere manier afhankelijk zijn (ge
weest) van overheidssteun op vitale
momenten in eigen huls weinig of niets
meer te vertellen hebben. Nationaal
economisch-politieke overwegingen
spelen de hoofdrol en een minister (in
dit geval Terlouw van economische za
ken i is in een positie om zoveel druk te
kunnen uitoefenen dat hij in feite be
slist over het voortbestaan van een be
drijf of een deel ervan. Tot welk openlijk
vertoon van onmacht en tot welke hoog
oplopende spanningen een dergelijke
verschuiving van verantwoordelijkhe
den verkrampt, heeft de gang van za
ken bij de koninklijke maatschappij
'De Schelde' in Vlissingen laten zienDe
raad van bestuur van het Rïjn-Schelde-
Verolme(RSV)-concem had in het over
leg met minist er Terlouw eigenlijk geen
been om op te staan om diens plannen
tot een concentratie van de ketelbouw
in de toekomst bij Stork-Hengelo te
weigeren. Thuis in Vlissingen bij de
RSV-dochter 'De Schelde' ontstond er
een regelrechte vertrouwenscrisis tus
sen de werknemers en de directie (met
in het verlengde de top van het con
cern). waarvan inzet was de vraag of de
leiding van de onderneming in welke
hoedanigheid dan ook - zich wel vol
doende had ingezet om een hoogwaar
dig stuk van de ketelbouwindustrie in
Vlissingen te behouden. Ook gemeente
besturen en de provincie Zeeland val
len de beleidslijn van de RSV-leiding in
de ketelbouwaffaire fel aan
Gisteren heeft de kamercommissie
voor economische zaken zich uit
voerig met de toekomst van de Neder
landse ketelbouw beziggehouden In
een hoorzitting kregen de raden van be
stuur van VMF-Stork. van RSV, de on
dernemingsraden van het bedrijf en de
vakbonden gelegenheid om hun stand
punten te verwoorden. Nieuwe feiten
werden niet aangedragen. Bezorgdheid
en onzekerheid tekenden de sfeer. Al
eerder vorige week was vanuit de ka
mergebouwen gebleken dat binnen
fracties van verschillende partijen gro
te twijfels leven over de plannen van
minister Terlouw met de ketelbouw.
Vóór alles betreft het hier namelijk een
noodoplossing voor de zeer korte ter
mijn Bij Stork in Hengelo dreigden al
snel vele honderden mensen op straat
te komen wanneer niet nü beslissingen
zouden worden genomen, die tevens
uitzicht zouden bieden op een scherpe
beperking van de overcapaciteit in de
ketelbouw De raad van bestuur van
RSV - zo werd ook gisteren nog eens
aangevoerd - zit bij deze operatie volle
dig in de klem. Al twee jaar geleden,
toen het concern dringend steun nodig
had om andere bedrijfsonderdelen te
hulp te komen, zijn al afspraken ge
maakt over een samenbundeling in de
energiesector Medewerking daaraan
heeft RSV steeds als een redelijk stre
ven beschouwd. Het enige voorbehoud
dat de top van het concern onder zware
pressie van de overheid bij de nu op
tafel gelegde uitruil van belangen nog
kon maken was: de werkgelegenheid bij
de Zeeuwse KMS-bedrijven 'De Schei-
de". RSV-Montage en AKFi mag niet in
gevaar komen
Maar juist dat voorbehoud is tegelijk
de volstrekt ongewisse factor in de
ketelbouw-affaire. De RSV-lop moe?
dat beseft hebben toen ze vorige week
ondernemingsraden en personeel van
de bedrijven in Zeeland eigenlijk alleen
maar voor voldongen feiten kon plaat
sen. Wat betekent, een dergelijk voorbe
houd m de praktijk van de toekomst en
hoe kan de leiding van het concern een
dergelijk 'mits' bij een principe-over
eenkomst ooit hard maken'' Voorde ke
telbouw in Vlissingen ieen gezond
draaiend bedrijf, waar een geavanceer
de techniek, kennis en ervaring zijn op
gebouwd). gelden in het gehele beslis
singsproces voor centralisatie van deze
bedrijfstak geen bedrijfseconomische
maatstaven, maar zijn politieke over
wegingen maatgevend. Bij Stork in
Hengelo staat de zaak op springen:
daar moet acuut geholpen worden. In
wezen telt op het ogenblik alleen dót
argument De rest is gokken op de toe
komst De kleine marge van hande
lingsvrijheid die de RSV-top in deze ke-
telbouw-kwestie nog over had is vorige
week met voornamelijk zwijgen naar
buiten toegedekt, langzaam aan duide
lijk geworden en gisteren in de hoorzit
ting van de tweede kamer schoorvoe
tend toegegeven. Misschien werd ze op
de bewogen vergadering met het perso
neel nog het best vertolkt door KMS-
directeur J. A. Smit, toen hy zei: „Als ik
me werkelijk had verzet en had gezegd:
jongens jullie kunnen me allemaal wat.
dan zou ik er worden uitgeschopt en
krijgt 'De Schelde' morgen helemaal
geen ketels meer." RSV is nog net geen
genationaliseerde onderneming. Maar
daarmee is wel ongeveer alles gezegd.
Ook voor de toekomst van de ketel
bouw. De echte zaken worden aan de
Haagse politieke tafels gedaan Daar
zullen ook de gevechten moeten wor
den geleverd.
vdM
Vier Russen - een diplomaat en drie
militairen -zijn dinsdag met een burger
uil de DDR in West-Berlfjn op verden
king van spionage aangehouden. De
Russen werden na enkele uren overge
dragen aan Sowjet-autoriteiten uit
Oost-Berlijn. Dit heeft een Amerikaan
se woordvoerder woensdag meege
deeld.
lerT.1-
inntqen HAAG - Het stads- en streekvervoer wordt op 1 april 1982 drie procent
^duurder. Minister Zeevalking van verkeer handhaaft hiermee het plan van zijn
^voorganger de stads- en streekbustarieven extra te verhogen, maar niet met zes
Ne^procent zoals Tuijnman wilde. Zeevalking heeft de Tweede Kamer dinsdag per
mtjjrief van zijn beslissing in kennis gesteld.
^Zeevalking zegt liever in het geheel geen verhoging van deze tarieven te willen.
;e wmaar hij noemt ze ..onontkoombaar" om vermindering van hel dienstbetoon en
uit
liet voorzieningenniveau zo veel mogelijk te vermijden. Een verhoging van zes
procent is volgens Zeevalking echter in strijd met een terughoudend tarievenbe-
leid zoals opgenomen is in de programconclusies van het. kabinet.
De minister kondigt overleg met de vervoersmaatschappijen en andere betrokke
nen aan over de manier waarop de tarieven verhoogd moeten worden Met het oog
op de korte voorbereidingstijd heeft hij de Kamer alvast ingelicht.
DEGROENE-GOES
ras
sco: JL
pr Volgens J w. Reinhold. hoofd directie
radio, televisie en pers van het minis-
,erie van crm. ls er in Nederland geen
„II ruimte voor vrij ethergebruik Reinold
vindt dat de piraterij moet verdwijnen
een en zegt dat crm de mogelijkheden voor
int experimenten met de kabel zal verrui
gt' men.
M PAGINA 17
ml'
huvens
an1
rL Het teruglopen van de aan- en afvoer
r van ruwe olie en olieprodukten heeft
'ho 101 gevo,S dat de omzet in de Rotter-
damse havens niet veel zal stijgen De-
ze verwachting uit het gemeentelijk
40 havanbedrijf, dat in de naaste toe-
irai komst een stijging ziet van het aanbod
nil van droog massagoed en containers.
usï
otNieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
ng en 9.
y Binnen- en buitenland: 3
uifc en 11.
'jj Sport: 13.
:or Radio en televisie: 15.
Financiën en economie:
n" ,7
ittï 1
M Varia: 14.
1$
Politiemensen en militairen houden de menigte op afstand tijdens de actie in de brandweeracademie
WARSCHAU ll'PI DPA REUTER
AFP) - De Poolse politie heeft woens
dag. bijgestaan door militairen, de be
zette academie voor brandweerofficie-
ren in Warschau ontruimd. Hoewel de
ontruiming zonder geweld verliep,
was het voor de eerste maal sinds hel
begin van de Poolse arbeidsonrust,
achttien maanden geleden, dat de au
toriteiten naar een dergelijk machts
middel grepen. De spanning is flink op
gelopen in het land.
De leider van het vrije vakverbond Soli
dariteit. Lech Walesa, verklaarde dat
alle verbondsafdelingen in Polen on
middellijk 'in staat van paraatheid'aijn
gebracht. Tegelijkertijd riep Walesa al
le vakbondsleden op de kalmte te be
waren en slechts mee te doen aan cen
traal geleide protestacties Van de afde-
ling-Warschau van Solidariteit was
reeds de oproep uitgegaan om zich
klaar te houden voor stakingen. Woens
dagavond werd een spoedvergadering
van het presidium (het dagelijks be
stuur» van Solidariteit gehouden
De circa 300 bezetters van de academie
- allen tussen de 18 en 25 jaar oud -
boden geen verzet tegen de binnenval
lende polit ietroepen. Na de actie wer
den ze naar buiten geleid en wegge
voerd in bussen. Ze werden naar sta
tions in Warschau gebracht en daar
ii met de mededeling dat ze
zich naar huis dienden te begeven om
daar nadere maatregelen af te wachten
De 300 bezetters waren allen kadetten
van de academie voor brandweeroffi
cieren. die met de bezetting van hun
schoolgebouw wilden protesteren' te
gen het militaire karakter van de oplei
ding.
Emoties
Tijdens de ontruimingsacties zouden
niet alleen in de buurt van de academie
de emoties hoog zijn opgelopen. Er
heeft enige tijd de vrees geleefd dat fa
brieksarbeiders elders in Warschau
hun werk in de steek zouden laten om
zich naar het toneel van actie te bege
ven.
De Poolse arbeiders bewaren nog
steeds een slechte herinnering aan ge
welddadig optreden van de overheid in
het verleden, onder meer bij voedselrel-
len.
Bij de bestorming van de brandweer-
school waren enige duizenden politie
mensen en militairen betrokken, zo
schatten de bezetters op een persconfe
rentie Ook elders in Warschau zouden
politietroepen zijn ingezet. Zo had vol
gens functionarissen van Solidariteit
de politie de wegen van en naar de grote
fabrieken afgesloten om de arbeiders te
beletten in actie te komen.
