PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kabinet krijgt steun
van regeringsfracties
Reagan voelt voor de 9
COMPROMIS RIJNOEVERSTATEN
VVD TEGEN SOLIDARITEITSHEFFING
Zoutipjecties in bodem Elzas
HET NEUSJE
ROOD STAAN GOEDKOPER
GEEN MODERNISERING BIJ TERUGTREKKING SS 20
Hogere temperatuur
Veel bewolking en af en toe regen. Mtd-
dagtetnperatuur ongeveer negen gra-
den. Af en toe krachtige zuidwestelijke
224e jaargang no. 272
Woensdag 18 november 1981
l-deatfot- XyniPe
(Van ome parlementaire redactiet
DEN HAAG - De drie regeringsfracties CDA, PvdA en D'66 hebben dinsdag in het debat over de
regeringsverklaring in grote lijnen hun instemming betuigd met de plannen van het kabinet. CDA
en PvdA verschillen echter van mening over de consequenties hiervan. Oppositieleider Wiegel
verwerpt de plannen. Hij kwam met twee moties, gericht tegen de „solidariteitsheffing" en de
eventuele invoering van kinderbijslag naar draagkracht. Ook CDA en D'66 maken bezwaar tegen
de eenmalige belastingverhoging, maar steunen het plan toch.
Het CDA heeft er moeite mee dat de
bezuinigingsvoorstellen van het kabi
net niet volledig zijn ingevuld. Fractie
leider Lubbers (CDA) wil in januari dui
delijkheid over de bezuinigingen, die
minister Den Uyl (sociale zaken) op zijn
begroting denkt aan te brengen. Daar
naast eist Lubbers dat de Voorjaarsno
ta al begin maart gepubliceerd zal wor
den.
In deze nota - het eerste tussentijdse
overzicht van de uitvoering van de be
groting - komt het kabinet gewoonlijk
met aanvullende bezuinigingen. Vroe
ge publicatie houdt in dat bezuinigin
gen al op 1 april kunnen ingaan. Lub
bers vindt dat een psychologisch voor
deel, omdat op die datum ook de belas
tingen omhoog gaan door de solidari
teitsheffing.
Het CDA aanvaardt deze heffing onder
protest. Lubbers vreest dat de extra
belastingverhoging de invoering van
een investcringsloon zal ontmoedigen.
Hij hoopt dan ook - evenals overigens
de PvdA - dat de sociale partners snel
tot invoering van dat investcringsloon
zullen besluiten.
In tegenstelling lol de PvdA wil het
CDA vooral dat het aangekondigde
In een brief aan de ministers van eco
nomie en van sociale zaken en werkge
legenheid wijst het dagelijks bestuur
van Zeeland op het belang van het be
houd van de ketelbouw bij De Schelde
Gs willen op korte termijn overleg over
de ln ernstige moeilijkheden verkeren
de bedrijfstak
PAGINA 3
turkije
De ministers van buitenlandse zaken
van de EG-lidstaten vinden dat de
hulp aan Turkije moet worden opge
schort zolang het generaalsreglme m
dat land geen algemene verkiezingen
uitschrijft.
PAGINA 7
demonstratie
Tegen betaling van twintig gulden
kunnen Zeeuwen, die aanstaande za
terdag in Amsterdam willen proteste
ren tegen de kernbewapening, gebruik
maken van de bussen die het Zeeuwse
'21 november-comité'laat rijden. In to
taal vertrekken minstens vijftien bus
sen uit Zeeland naar Amsterdam.
PAGINA 11
voorwaarden
Werknemers en werkgevers hebben in
de Stichüng van de Arbeid grote over
eenstemming bereikt over een aantal
punten uit het arbeidsvoorwaardenbe
leid. Alle partijen zijn het erover eens
d3t er in vrijheid moet kunnen worden
onderhandeld op bedrijfstakniveau.
PAGINA 13
zijden draad
Hoewel het Nederlands voetbalelftal
in dc wedstrijd tegen Belgié genoeg
had aan drie kwartier goed voetbal om
een beslissende afstand te nemen, zal
een dergelijk spel tegen Frankrijk wel
licht onvoldoende zijn. Het optreden
van Oranje in de eindronde van het
wereldkampioenschap hangt van
avond aan een zijden draad.
PAGINA 18
resultaat
Het Unilever-concem heeft in het der
de kwartaal een forse verbetering van
de resultaten behaald. In vergelijking
met dezelfde periode van 1980 steeg de
nettowinst met 38 procent. Het bedrijf
schrijft deze ontwikkeling vooral toe
aan de verlaging van de belastingen op
voorraden in Engeland. Unilever
noemt de omzet van consumptiearti
kelen goed, maar is niet tevreden met
de verkoop van diepvriesprodukten.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en li.
Sport: 13.
Radio en televisie: 17.
Financiën en economie:
18.
pakket bezuinigingen voUedig wordt
doorgevoerd. Daarnaast wijst Lubbers
verhoging van het minimumloon af. Hij
vindt dat het kabinet voorlopig moet
uitgaan van een koopkrachtdaling van
min 1,2 procent voor de minima
De CDA-fractie beschouwt met D'66 de
voorgestelde extra afzet van 4 miljard
kubieke meter aardgas in elektriciteits
centrales als een „armoede-verschijn-
sel", dat strijdig is met een gezond ener
giebeleid. Maai- beide fracties vinden de
snelle ombouw van oliegestookte elek
triciteitscentrales op kolen van belang.
De PvdA koestert twijfels over de stij
ging van de aardgasprijs met zeven
cent per kubieke meter. Voorlopig
houdt de fractie vast aan het eigen
voorstel van een verhoging met vijf
cent. Daarnaast wijzen de socialisten
eigen bijdragen in de Ziektewet, pre
mieheffingen over het ziektegeld en in
voering van vijf wachtdagen af.
Voor de PvdA is het werkgelegenheids
plan van minister Den Uyl het belang
rijkste onderdeel van de regerings
verklaring. PvdA-financieel woord
voerder Woltgens en de D'66'er Engwir-
da bepleitten een forse verlaging van de
rentetarieven, waarbij zij een verzwak
king van de gulden voor lief nemen.
De PvdA stemt in met de voorgestelde
loonmatiging, mits aan een aantal
voorwaarden wordt voldaan. Zo moe
ten de totale bestedingen in 1982 en la
ter op peU blijven, terwijl de loonoffers
ook moeten leiden tot een zichtbare
winst aan arbeidsplaatsen. Ook moe
ten de offers rechtvaardig over de ver
schillende groepen verdeeld worden.
Minima
PvdA-fractieleider Meijer vindt dat
het kabinet een uiterste inspanning
moet doen om de koopkracht van dc
minima over de gehele kabinetsperio
de op peil te houden.
WD-leider Wiegel, die als woordvoer
der van de grootste oppositiepartij het
debat opende, vond de regerings
verklaring een „triest verhaal". Hij he
kelde vooral het ontbreken van de in
vulling van de bezuinigingen, terwijl
het kabinet wel met nieuwe, dure plan
nen is gekomen.
De WD concludeert daaruit dat er
niets terecht zal komen van het terug
dringen van het overheidstekort tot 6.5
procent van het nationaal inkomen, zo
als in de regeringsverklaring staat Een
andere doelstelling, namelijk stabilisa
tie van de totale lastendruk, is even
eens overboord gezet met het voorstel
voor een solidariteitsheffing.
Deze heffing is een gewone belasting
verhoging. terwijl het land juist belas
tingverlagingen nodig heeft. Wiegel ei
ste in een motie dan ook dat het kabinet
afziet van de solidariteitsheffing. Hij
wees daarbij op de vele kritiek van de
sociale partners.
D'66 wil uitbreiding van het aantal
tSlot zie pagina 6 kol. 2)
Muur van haat
en misverstand
De Belgische koning Boudeicijn troost zijn vrouw, koningin Fabiola. c
verlaten van de begraafplaats in Madrid waar gisteren de moeder v<
koningin, de markiezin de Casa Riera werd begraven
PARIJS (ANP) - De ministers van de
Rijnoeverstatcn hebben dinsdag in Pa
rijs een compromis bereikt over de op
slag van het afvalzout uit de Franse
kalimijnen. Na moeizame onderhande
lingen heeft Frankrijk er dinsdag in
toegestemd het zout in de grond te in
jecteren en de bevolking in de Elzas
ervan te overtuigen dat dit een veilige
en betrouwbare methode is.
De andere Rijnoeverstatcn hebben toe
gestaan dat Frankrijk voor eigen reke
ning een zoutfabriek opricht met een
capaciteit van ongeveer 300.000 ton per
jaar Frankrijk had aanvankelijk erop
aangedrongen dat de fabriek voor geza
menlijke rekening gebouwd zou wor
den. De internationale Rijncommissie
zal binnenkort met nadere voorstellen
komen.
Het compromis betekent dat Frankrijk
HEEREWAARDEN - De 85-jarige beroepsvisser Willem Udo vangt in de
Maas weer regelmatig zalm. die sinds de Tweede Wereldoorlog uit onze
rivieren verdwenen was. Alleen dit jaar heeft hij er al zo'n 20 met de fuik
gevangen. Op de foto toont hij een zojuist gevangen zalm. het bewijs dat de
kwaliteit van het water beter begint te worden.
is teruggekomen op het plan het uit
1976 daterende zoutverdrag te vervan
gen door een nieuwe overeenkomst. De
andere Rijnoeverstaten hebben bereikt
dat vastgehouden wordt aan de opslag
in eerste instantie van twintigkilogram
Sijthoff Pers
verliest vijftig
arbeidsplaatsen
RIJSWIJK (ANP) - Sijthoff Pers in
Rijswijk wil in de komende twee jaar
ongeveer vijftig arbeidsplaatsen door
het gehele bedrijf laten vervallen. Vol
gens directie-secretaris Van Driel, die
dit dinsdag heeft meegedeeld, zal dit
waarschijnlijk volledig door natuur
lijk verloop en interne overplaatsin
gen kunnen plaatsvinden. Gedwongen
ontslagen zijn volgens hem niet nodig.
Volgens Van Driel ziet het concern zich
tot deze stap gedwongen door teruglo
pende inkomsten, voornamelijk als ge
volg van een verminderde advertentie
aanbod en de gelijkblijvende of zelfs
stijgende kosten Verwacht wordt dat
het voorlopig bij deze vijftig arbeids
plaatsen kan blijven. Binnenkort zal
nog een gesprek gevoerd worden met de
bonden. Bij Sijthoff Pers. uitgeefster
van onder meer de dagbladen Haag-
sche Courant, het Blnnehof en Rotter
dams Nieuwsblad, werken ongeveer
1500 mensen. Daarnaast is Sijthoff Pers
uitgeefster van het Economisch Dag
blad en een groot aantal huis-aan-huis
bladen in bijna geheel Zuid-Holland.
afvalzout per seconde. In twee volgende
fases zal nog eens in totaal 40 kilogram
afvalzout per seconde uit de kalimijnen
worden teruggehouden.
Minister Zeevalking van verkeer en wa
terstaat en staatssecretaris Lambers-
Hacquebard van volksgezondheid en
milieuhygiëne noemden het bereikte
Minister Zeevalking
compromis, gezien de omstandighe
den, een stap vooruit. Frankrijk heeft,
zowel wat de zoutfabriek als de injectie
betreft, flink wat moeten inleveren, me
nen zij-
De Stichting Re Inwater, die al zeven
jaar een proces heeft lopen tegen de
Franse kalimijnen, is uiterst ontevre
den met het berei kte compromis. Voor
zitter Jessurun d'Oliveira van de stich
ting ziet aankomen dat door allerlei
langlopende procedures in verband
met het bijstellen van het zoutverdrag
niet eerder dan in 1990 met de werkelij
ke opslag van het zout begonnen kan
worden.
Mevrouw mr .E Veder-Smit uit Leeu
warden. oud-staatssecretaris van
volksgezondheid. Eerste-Kamerlid
(VVDwordt per 1 Januari 1982 voorzit
ter van de Nederlandse Stichting voor
Leprabestrijding. Zij volgt daarW. Tho
massen oud-burgemeester van Rotter
dami op. die de functie vijf en een halj
jaar heeft bekleed en op grond van de
statuten aftreedt
AMSTERDAM (ANP) - De Nederlandsche Middenstandsbank zal op 18 november
opnieuw haar debet tarieven verlagen. De tijdelijke toeslag op de debetrente van
kredieten waarvan het tarief is gekoppeld aan het promessedisconto van De
Nederlandsche Bank zal dan worden verlaagd van 2 lot 1.5 pet. zo heeft de NMB
bekendgemaakt. Financiële kringen verwachten dal de andere banken deze
maatregel snel zullen volgen.
Ook de Amrobank heeft, gezien de recente ontwikkelingen op de geldmarkt beslo
ten de opslagrente voor debetsaldi in rekening-courant te verlagen van 2 naar 1.5
pet.
VLISSINGEN - Het Vlissiugs raadslid F. K. P. Schets (PvdA-
PPR) meent, dat een schip voor de bestrijding van rampen
op de Westerschelde dringend noodzakelijk is. Dit zou een
project van Nederland en België moeten worden, waarvan
de scheepvaart de kosten moet dragen door een opslag op de
loodsgelden. Hij stelde dit dinsdagavond voor in zijn alge
mene beschouwing over de gemeentebegroting voor 1982.
Een zeewaardig schip voor de bestrijding van branden en
ongevallen op de Westerschelde, ontbreekt volgens het Vlis-
sings raadslid volkomen, evenals de plannen daarvoor. Voor
rampen van welke aard dan ook op de Westerschelde zijn
volgens hem alleen particuliere bedrijven beschikbaar, die
vanuit een geheel andere optiek opereren. ..Het is zelfs voor
de buitenstaander duidelijk, dat de Westerschelde door de
intensiteit van het scheepvaart verkeer, de aard van het vaar
water en de weersgesteldheid een concentratie van gevaren
oplevert. Toch is dit kennelijk voor de rijksoverheid geen
aanleiding om voorzieningen te treffen, die ook werkelijk
effectief zijn", aldus het raadslid Schets.
Het aantal scheepsbewegingen van en naar Belgische en
Nederlandse havens is volgens het raadslid op jaarbasis zo
groot, dat financiering van het schip door opslag op de loods
gelden ruimschoots haalbaar moet zijn. „Wij beseffen terde
ge. dat dit geen eenvoudige zaak is. Maar zoals de situatie nu
is, vraagt deze toch om een ongewone organisatorische op-
aldus het raadslid.
WASHINGTON (UPI/DPA/AFP) - Pre
sident Reagan van de Verenigde Sta
ten zal vandaag voorstellen de voorge
nomen modernisering van het Ameri
kaanse kernwapenarsenaal in West-
Europa niet te laten doorgaan, als dc
Sowjet-Unic zijn raketten van het type
SS-20 terugtrekt.
Reagan houdt zijn toespraak vanmid
dag om vier uur Nederlandse tijd voor
de nationale persclub. Het voorstel van
Reagan is bedoeld voor de onderhande
lingen met de Sowjet-Unie over de be
perking van de kernwapens voor mid
dellange afstand in Europa, die op 30
november in Geneve zullen beginnen.
De Westduitse bondskanselier Helmut
Schmidt heeft gisteren zijn instemming
betuigd met de aankondiging dat de
Verenigde Staten bij dat overleg zullen
streven naar de zogenaamde 'nul-op
tie".
Volgens Schmidt beval de rede van
Reagan de volgende hoofdpunten:
Dc Verenigde Staten hebben als on
derhandelingsdoel in Geneve dc 'nul
optie' aanvaard Zij hebben daarmee
het standpunt van Bonn overgenomen
dat de voorgenomen plaatsing van 108
Pershings-2 en 464 kruisraketten in
West-Europa niet zal doorgaan, als
Moskou zijn raketten van het type SS-
20 opruimt.
Washington zal. overeenkomstig de
wens van Bonn. bij voorrang streven
naar een overeenkomst betreffende dc
op het land gestationeerde kernraket
ten Daaronder zouden behalve de SS-
20 ook de nieuwe Russische raketten
van het type SS-22 vallen.
Regeringsfunctionarissen hebben in
Washington verklaard dat dc VS welis
waar de 'nul-optie' aanvaardbaar en
wenselijk achten, maar dat zij het be
twijfelen of de Russen daarmee zuilen
instemmen. In dat geval heeft Was
hington kennelijk andere voorstellen
klaarliggen.
Volgens de 'New York Times' is Was
hington genegen etappesgewijze te
werk te gaan. Zo zou in de eerste fase
kunnen worden gestreefd naar een ak
koord over alle raketten met een rei
kwijdte van meer dan 1000 km. Dat zou
betekenen dat het westen zou moeten
afzien van de plaatsing van de Pers
hings-2 en de kruisraketten, terwijl de
Russen ongeveer 250 raketten van het
type SS-20 en 340 en 40 raketten van
respectievelijk de typen SS-5 en SS-4
zouden moeten opruimen. Raketten
met een kleinere reikwijdte dan 1000
km zouden later bij de overeenkomst
moeten worden betrokken.
Een andere mogelijkheid zou. volgens
Amerikaanse regeringskringen zijn.
dat de Russen de stationering van de
572 nieuwe Navo-raketten aanvaarden
en hun op 905 geraamde aantal kern
koppen tot 572 verminderen.
Het
la
ret Midden-Oosten is de
Llaatste tijd in een politie
ke stroomversnelling terecht-
gekomen, waarin twee hoofd-
lijnen zich duidelijk beginnen
af te tekenen, na de dood van
de Egyptische president Anwar al-Sa-
dat werpt Saoedi-Arabië zich steeds
meer op als een lokale grootmacht en
Israël lijkt niet te kunnen ontkomen
aan een toenemend isolement. Saoedi-
Arabië heeft zijn nieuwe positie benut
door een vredesplan voor het Midden-
Oosten te lanceren, het zg. acht-pun-
tenplan, ook wel plan-Fahd genoemd
naar de premier, kroonprins Fahd.
West-Europa, de Verenigde Staten en
een deel van de Arabische wereld heb
ben het plan-Fahd met instemming be
groet. De Amerikaanse president Rea
gan sprak van een hoopvol teken, daar
mee doelend op de impliciete erken
ning van de staat Israël. Zelfs PLO-lei-
der Arafat kon niet helemaal om de goe
de bedoelingen van de Saoedi-Arabièrs
heen. Hij noemde het vredesplan 'een
serieuze basis voor het zoeken naar vre
de Maar één van de belangrijkste par
ticipanten in een Midden-Oosten-over-
leg. Israël, zag en ziet het plan niet zit
ten De Israëlische regering beschouwt
het Arabische voorstel als een ontwerp
om Israël in fasen te vernietigen. In de
ogen van velen plaatste Israël zich
daarmee opnieuw in een volstrekt ge-
isoleerde positie. Deze houding werd
beschouwd als het niet willen meewer
ken aan een regeling, die uiteindelijk
tot vredesbesprekingen- tussen Israë
liërs en Arabieren moet leiden.
Deze indruk werd zondag versterkt.,
toen in de New York Times een in
terview verscheen met de Saoedische
ambassadeur bij de VN. die zonder enig
voorbehoud verklaarde, dat in het plan-
Fahd de staat Israël wordt erkend. Let
terlijk zei hij:' Er staat (in het laatste
artikel) alle staten. Wij schrikken niet
terug voor het woord Israël. Het plan
erkent Israël.' Maandag kwam echter
de spreekwoordelijke aap uit de mouw.
In de Saoedische hoofdstad Riaad werd
een verklaring uitgegeven, waarin
stond, dat het niet ging om een officieel
standpunt, maar dat de betreffende di
plomaat een persoonlijke interpretatie
van het vredesplan had gegeven. Met
anderewoorden: de Saoediërswillen in
het openbaar niet spreken over erken
ning van Israël. De argwaan van pre
mier Begin van Israël was derhalve te
recht. Vanuit zijn kwetsbare positie
kan hij niet veel anders concluderen
dan dat de Arabieren Israël niet als ge
lijke onderhandelingspartner willen ac
cepteren. De Israëlische premier neemt
dan al snel het woord 'vernietiging' in
de mond. De tragiek van de bij het con
flict betrokken landen is. dat vier oorlo
gen tussen Israël en zijn Arabische bu
ren gedurende een periode van nauwe
lijks dertig jaar een muur van achter
docht. haat en misverstand hebben op
getrokken. die met 'gewone middelen'
niet is te slechten. President Anwar al-
Sadat van Egypte noemt dit in zijn in
1978 verschenen biografie een psycho
logische barrière
Sadat beschrijft in zyn biografie het
geestelijke "rijpingsproces dat hij
doormaakte alvorens hij die barrière
kon nemen en zijn veel besproken reis
naar Jeruzalem kon maken. Om een
duurzame vrede te bereiken, om tot de
kern door te dringen, zo concludeerde
Sadat. moest voor een geheel nieuwe
benadering worden gekozen. We waren
gewend, zo schrijft hij, om Israël te be
schouwen als taboe: als een gegeven
waarvan de emotionele associaties ie
dereen het eenvoudig verhinderden het
te benaderen. Na de voor hem min of
meer succesvolle oorlog van 1973 ont
wikkelde Sadat een nieuwe houding
ten opzichte van Israël, waarbij hij, zo
als hij het uitdrukt, vanuit een verant
woordelijkheidsbesef ten opzichte van
het Egyptische volk handelde. Hij acht
te het zijn onontkoombare plicht om
volgende generaties lijden te besparen.
Wat deze 'ommekeer' in Sadats denken
tot gevolg heeft gehad is bekend: de
aartsvijanden Israel en Egypte gingen
rond de onderhandelingstafel zitten. In
het buitenverblijf Camp David van de
Amerikaanse president Carter, sloten
beide naties vrede. De rest van de Ara
bische wereld ging niet mee. De andere
Arabische landen bleven onverzoenlij
ke vijanden van de Israëliërs. Het Mid
den-Oosten heeft heel duidelijk een
tweede Sadat nodig om de problemen
tussen Israël en zijn buurlanden tot be
vrediging van alle partijen via een vre
desregeling op te lossen. Politiek, eco
nomisch en militair is al van alles.ge
probeerd en mislukt. Joden en Arabie
ren staan nog even onverzoenlijk tegen
over elkaar als dertig, twintig en tien
jaar geleden. De 'barrière' doemt tel
kens weer levensgroot op Sadat sprak
ooit de wijze woorden: 'Voor de vrede
wil ik tot het eind van de wereld, ja naar
Israël gaan.' Goede wil. van beide kan
ten. is nodig om in het Midden-Oosten
uit de impasse te geraken.
Dim
Het visserijschap in Den Haag heeft,
een akkoord bereikt met collega-orga
nisaties in Denemarken om gezamen
lijk te gaan ageren tegen het visserijbe
leid dat de Europese commissie wil voe
ren. Met Belgié wordt nog overlegd, ter
wijl Franse visserijorganisaties positief
lijken te staan tegenover de acties die
Nederland en Denemarken samen wil
len ondernemen.
De Nederlands-Deense bezwaren legen
hel beleid van de EG hebben vooral be
trekking op de vangstquoata die vol
gens heidelanden meer zijn vastgesteld
op basis van politiek overwicht dan op
historische achtergronden.
