PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kabinet wil aanval
op de werkloosheid
Paisley uit het Lagerhuis gezet
Recreatiepark Aquadelta
naar Maharishi Yogi?
DeVlijt?
VERTROUWEN IN TOEKOMST HER WINNEN
vandaag
Prinselijk gemak
BESPREKINGEN HUURCONTRA CT
Veel bewolking
Veel bewolking en mogelijk wat regen.
Middagtemperatuur ongeveer 7 gra
den. Matige zuidelijke wind. in de kust
gebieden nu en dan krachtige wind.
224e jaargang no. 271
Dinsdag 17 november 1981
800 M! SLAAP
COMFORT
uitgebreide
LINNENSHOP
een gloednieuwe
s. s. slaap-speciaalzaak
NU b'p Beestenmarkt 12 Goes
DEN HAAG (ANP) - De comsumptie in Nederland is in het eerste halfjaar van dit
jaar afgenomen met 2,5 procent ten opzichte van de eerste helft van 1980. Dat blijkt
uit cijfers van het centraal bureau voor de statistiek (CBSOok in de tweede helft
van 1980 was er sprake van een vermindering in de consumptie ten opzichte van
de tweede helft van 1979 van ongeveer 2,5 procent.
Er werd in de eerste helft van 19S1 vooral bezuinigd op aankopen als caravans,
woninginrichting .fietsen en bromfietsen, motorfietsen, sportartikelen, auto's, kle
ding en schoeisel. Aan voedings- en genotmiddelen werd één procent minder
uitgegeven, vooral aan tabakswaren, vlees, aardappelen, groen ten en fruit.
Er werd wel meer geld besteed aan diensten, voornamelijk veroorzaakt door
hogere huren en vervoerskosten. Aan schoenreparatie, kappers, ververijen en
wasserijen werd minder geld uitgegeven. Het gasverbruik in de gezinnen liep met
zeven procent terug, voornamelijk veroorzaakt door de tamelijk hoge tempera
tuur in het begin van 1981.
Nederlanders besteedden in het eerste halfjaar ook minder geld aan vakantie in
het buitenland, in tegenstelling tot de buitenlanders in Nederland, die hier heel
ivat meer geld achterlieten dan in het voorgaande jaar.
(Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - Het kabinet-Van Agt wil op korte termijn een directe aanval inzetten op de
werkloosheid. Daarnaast moet de Nederlandse economie ingrijpend vernieuwd worden, waarbij
het rendementsherstel voor het bedrijfsleven voorop staat.
Dit zei premier Van Agt gistermiddag
in de regeringsverklaring. Hij zei dat
het nieuwe kabinet voor de ..zwaarste
opgave sedert de herstelperiode na de
Tweede Wereldoorlog" staat. Vergele
ken met de Miljoenennota van half sep
tember heeft het kabinet dekking ge
vonden voor een totaal bedrag van
ruimf 5 miljard, waarvan bijna f 2.5 mil
jard bestemd is voor njeuwe beleids
plannen.
Van Agt zei in de Tweede Kamer dat
het kabinet als belangrijkste taak ziet
„ervoor te zorgen dat Nederland het
vertrouwen in de toekomst herwint".
glastuinbouw
In de Europese Gemeenschap wordt
steeds heviger kritiek geuit op het ver
schil in energiekosten voor de glas-
tuinders in Nederland en voor tuinders
ln de rest van de gemeenschap. Het
'dagelijks bestuur' van de EG zou de
lagere aardgasprijzen voor de Neder
landse ondernemers versneld willen
optrekken tot het industrieniveau, zo
dat reeds per 1 oktober 1982 het prijs
verschil weggewerkt is.
PAGINA 7
schadeclaim
Het college van burgemeester en wet
houders van Axel zal een schadeclaim
van een half miljoen gulden indienen
tegen de Provinciale Zeeuwse Energie
Maatschappij als het nutsbedrijf haar
vestiging in Axel drastisch gaat in
krimpen. B en w vinden dat de PZEM
moreel verplicht is in Axel te blijven
PAGINA 9
werkgelegenheid
Hetdagelijks bestuur van de provincie
voelt wel voor de instelling van een
provinciaal werkgelegenheidsfonds.
Door gelden die nu gereserveerd wor
den voor de vaste oeververbinding
Westerschelde te benutten zou een
eerste financiële aanzet voor zo'n
fonds gegeven kunnen worden
PAGINA 11
havo-hbo
De Sectie Hoger Technisch Onderwijs
van de hbo-raad geeft minister Van
Kemenade het advies om de duur van
de studie van havo-leerlingen in het
hoger beroepsonderwijs met een jaar
te verlengen.
PAGINA 15
aan vallen
Het Nederlands elftal en bondscoach
Kees Rijvers hebben een meningsver
schil over de te volgen tactiek ln de
wedstrijd tegen Frankrijk. De voor de
kwalificatie voor het wereldkampioen
schap zo belangrij ke wedstrij d zou vol
gens Rijvers een aanvallend en risico-
nemend Oranje moeten tonen, maar
de spelersgroep wil vanuit een hechte
verdediging opereren.
PAGINA 17
winst
De netto-resultaten van Philips ln het
derde kwartaal van dit jaar vertonen
een flinke stijging ten opzichte van de
winst over dezelfde periode van 1980.
De Raad van Bestuur noemt de resul-
taten gezien de algemene economi
sche malaise 'niet onbevredigend'.
Nieuws uit Zeeland: 2. 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3.
11 en 13.
Opinie: 4.
Sport: 14 en 15.
Radio en televisie: 16.
Financiën en economie:
17.
Daarvoor is een „duurzame verster
king van onze economische span
kracht" nodig. En dat vergt een „vast
beraden beleid gericht op uitbreiding
en vernieuwing van het produktie-ap-
paraat," aldus de premier.
De problemen die het kabinet moet op
lossen. worden verzwaard doordat de
financiële armslag, die nodig is voor een
doelgerichte aanpak, ontbreekt. Van
Agt wees erop dat de schuld van de
overheid dagelijks met f 63 tot f70 mil
joen groeit. Elk jaar groeit als gevolg
hiervan de rentelast, momenteel f 3500
per werkende Nederlander, met f 600.
De noodzakelijke financiële ruimte is
dan ook alleen te verkrijgen via mati
ging van inkomens en ombuigingen in
de collectieve sfeer. Op deze wijze is
het kabinet erin geslaagd ongeveer f2
miljard vrij te maken voor het werkge
legenheidsplan van minister Den Uyl
(sociale zaken), waarvan de hoofdlij-
r maanden bekend zullen
worden gemaakt. Begin december wil
zuinigingen op de WIR en extra lenin
gen ten behoeve van de woningbouw
en voor industriële projecten. Meer
dan de helft van de f2 miljard is be
stemd voor de bouw, energiebesparing
en bodemsanering.
Voor de stimulering van het bedrijfsle-
i half miljard uitgetrokken.
Den Uyl al met werkgevers en vverkne- Aanzienlijke sommen zijn voorts be-
etfpmii vnnr u/prlrcrplpcrpnhpin in Hp
r het plan overleggen.
In totaal wil het kabinet met de f 2 mil
jard een bestedingseffect van ongeveer
f 4 miljard bereiken. Daarmee voorziet
het plan in het scheppen van 25 tot
35.000 nieuwe arbeidsplaatsen (vooral
in de bouw) en een beperking van de
groei van de werkloosheid met nog eens
30.000. In de hele kabinetsperiode moe
ten er bijna 200.000 nieuwe arbeids
plaatsen bijkomen, terwijl nog eens
175.000 mensen via deeltijdbanen aan
werk geholpen moeten worden.
Belastingen
stemd voor werkgelegenheid in de
kwartaire sector (f150 miljoen) en ter
bestrijding van de jeugdwerkloosheid
(f300 miljoen).
Het kabinet heeft besloten vast te hou
den aan de koopkrachtontwikkeling
vanmin 1 procent voor de minima tot
min 4 procent voor de hoogste inko
mens. Dat betekent dat naast een extra
belastingverhoging ('solidariteitshef-
fing') ook de prijscompensatie met een
procent 'geschoond' zal moeten wor
den.
Daarnaast zullen loon- en inkomens-
(Slot zie pagina 13 kolom. 1)
Een decoratieve Victoriaanse wc werd gisteren op Buckingham Palace
aangeboden als verlaat verjaarscadeau voor de zaterdag 33 jaar geworden
Britse kroonprins Charles. De prins van Wales had zich vorige week laten
ontvallen geïnteresseerd te zijn in antieke toiletpotten, wat de Londense
antiekhandelaar James Cunningham (links) en de club-eigenaar Peter Ro-
sengard er toe bracht ruim 2200 gulden voor het koninklijk gemak in te
zamelen.
Het noodzakelijke bedrag heeft het ka
binet gevonden door een eenmalige be
lastingverhoging (f500 miljoen), be-
Van Agt tijdens het uitspreken van de regeringsverklaring. Rechts van hem minis
ter Terlouw.
BRUINISSE - Afgelopen weekeinde is
de Maharishi Yogi. leider van de bewe
ging, die zich over heel de wereld be
zighoudt met cursussen voor Trans
cendente Meditatie, in Bruinisse ge
weest om zich te oriënteren op de huur
van tweederde van het recreatiepark
Aquadelta. De Nederlandse voorzitter
van TM, drs J. Uijen, verklaarde desge
vraagd, dat gedacht wordt aan het hu
ren voor een periode van twee tot vijf
jaar.
Vrijdag was het eerste contact gelegd,
aldus de heer Uijen, en zaterdag kwam
de Maharishi Yogi al met z'n privéjet
vanuit Zünch naar Zestienhoven bij
Rotterdam om een kijkje te nemen in
het recreatiepark bij Bruinisse. Als de
plannen doorgaan kunnen daar steeds
zo'n vijftienhonderd TM-cursisten wor
den gehuisvest. De heer Uijen vertelde,
dat onder meer gesproken is over de
inrichting van grote centrale keukens:
„De meeste recreatiehuizen hebben ei
gen keukens en cursisten hebben geen
tijd om zelf te koken, We maken altijd
gebruik van centrale keukens". TM - in
Nederland officieel Stichting Onder
wijs - wetenschap van de Creatieve In
telligentie Nederland - beschikt over
twee grote centra in ons land: een bij
Laag Soeren (capaciteit 900 mensen) en
een bij Wassenaar (capaciteit 400 men
sen). De adspirant-huurder heeft geen
belangstelling voor voorzieningen als
zwembaden en jachthavens, die wel
voorhanden zijn bij Aquadelta: „Daar
RIAAD (AFP) - Het officiële Saoedische persbureau SPA heeft maandag ontkend
dat het vredesplan van prins Fahd voor het Midden-Oosten een erkenning in
houdt van Israël. Hiermee werden de uitlatingen van de Saoedische vertegen
woordiger bij de Verenigde Naties, zondag in de 'New York Times', tegengespro
ken.
Spa zegt dat het ging om een persoonlijke interpretatie die zonder toeslemming
naar buiten is gebracht. De Saoedische diplomaat GaafarelAgani verklaarde dat
het vredesplan 'Israël erkent' en de krant benadrukte dat dit de eerste keer ivas
dat een Saoedische functionaris zoiets zei.
De Sowjet-Unie heeft haar 'steun betuigd aan het Saoedische vredesplan voor het
Midden-Oosten', zo melde het Saoedische persagentschap later maandag. Het
baseerde zich op een zondag door de Russische radio en televisie verspreid com
mentaar. (Zie pagina 4)
LONDEN - In een bijzonder ru
moerig Lagerhuis werd de
Britse minister voor Noord-
Ierland, Jim Prior, gisteren het
spreken onmogelijk gemaakt
door protesterende kamerle
den van de Noordierse Demo
cratische Unionistenpartij.
Het tumult ontstond nadat
woordvoerders van de politie
ke partijen hun eer betuigd
hadden aan het unionistische
kamerlid Robert Bradford, die
afgelopen zaterdag door de
IRA vermoord werd.
De unionisten, onder wie Ian Paisley,
beschuldigden de regering ervan de
nieuwe spanningen in Noord-Ierland
veroorzaakt te hebben. Volgens Paisley
was de moord op Bradford, die vandaag
begraven wordt, het logische gevolg
van de nauwe betrekkingen die premier
Thatcher heeft aangeknoopt met, de
Ierse RepublieK. ,.at- uaumuncic vij
and van Ulster".
De voorzitter van het Lagerhuis schor
ste de zitting tweemaal en ontzegde
Paisley en twee andere unionisten een
week lang de toegang tot het Lagerhuis.
Te midden van een koorzang van ka
merleden die „eruit, emit" riepen,
schreeuwde Paisley dat de Noordierse
protestanten het heft in eigen hand zul
len nemen als de regering voor maan
dag geen hardere maatregelen zal ne
men tegen de IRA.
Buiten het parlementsgebouw zei Pais
ley tegen een aantal journalisten, „niet
langer werkloos te willen toezien hoe
onze mensen vermoord wordenDe do-
minee zei de mensen in Noord-Ierland
op te zullen roepen het premier That
cher onmogelijk te maken nog langer te
regeren.
Hij dreigde samen met de Officiële
Unionistenpartij de regering in Lon
den te laten zien hoe Noord-Ierland be
stuurd moet worden. Volgens Paisley
en andere unionisten beseft de rege
ring niet wat het betekent de Noordier
se bevolking te vertegenwoordigen in
het parlement „terwijl de dood om de
hoek loert".
Ondanks alles
toch haastwerk
Het
m
doen mediterende mensen niets mee",
zei de heer Uijen.
Algemeen directeur C. Galjé van
Aquadelta, een onderdeel van het vast
goedconcern Wilma, zei desgevraagd,
dat er wel bezoek van de Maharishi Yo
gi was geweest, maar dat dit slechts
(Slot zie pagina 5 kolom 1)
Van links naar rechts op de voorgrond Ian Paisley, John McQuade en Peter Robinson bij het verlaten van het lagerhuis.
ret blijft tobben in de mist
Lmet het kabinet-Van Agt
A&Pjj n. Na de valse start en de hef-
tige struikelpartij die erop
pSgBEi volgde verscheen de ploeg
gisteren, vier weken later dan
was afgesproken, met een regerings
verklaring in de tweede kamer. Wie zich
had voorgesteld dat de nieuwe coalitie
van CDA, PvdA en D'66 in deze sombe
re tijden met een stuk inspiratie en poli
tiek perspectief voor de komende vier
jaar het parlement zou tegemoet treden
komt, na alle verwarring sindPae ver
kiezingsdag (26 mei) opmeuw teleurge
steld uit. „Wij zien als belangrijkste
taak ervoor te zorgen dat Nederland het
vertrouwen in de toekomst herwint",
was de boodschap die de premier giste
ren ontvouwde. „Wij staan voor de ab
solute noodzaak onze economie ingrij
pend te herstructureren", voegde hij er
aan toe. Zware, indrukwekkend klin
kende opdrachten. Het was alleen zo
jammer dat ook deze regeringsverkla
ring'alle trekken van haastwerk had.
Toen het kabinet medio oktober in gro
te inwendige problemen raakte en de
premier zich naar koningin Beatrix
haastte om de portefeuilles van alle zes
tien bewindslieden (voorlopig) terug te
geven, sprak Van Agt de hoop uit dat
deze politiek opvallende gebeurtenis
bij alle betrokkenen een schokeffect
zou opleveren. Dat is in feite ook ge
beurd. De twee informateurs De Galan
en Halberstadt, afkomstig uit het
PvdA-economenhonk, namen afstand
van het gekibbel en stelden in hun
eindverslag vast dat zij hun best had
den gedaan om 'schijntegenstellingen'
te overbruggen. Gisteren heeft het ka
binet breed uitgestald wat er mis is met
Nederlands economie (wat iedereen
langzamerhand al beter weet) en hoe er
voor verbetering van de ontstane ellen
de betaald zal moeten worden (wat ook
al weinig verrassingen opleverde). Al
leen hoe die verbetering er dan echt zal
gaan uitzien, daarnaar blijft het nog in
hoofdzaak raden. En daarom ook ma
ken de aangedragen oplossingen nog zo
sterk de indruk van luchtspiegelingen.
Bezuinigingen in de overheidsuitga
ven zelf. een werkgelegenheidsplan
en inkomensmatiging: met die drie
stukken gereedschap wil het kabinet de
stellingen rond het sociaal-economisch
onttakelende Nederland op om te
krammen en te klauwen. Voor iedere
burger ligt in de regeringsverklaring de
rekening al klaar met- daarop de onder
ste regel in onmiskenbaar goed hand
schrift zichtbaar. Maar wat ontbreekt
dan wel in kriebelige, nauwelijks te ont
cijferen geheimtaal als prestatie is op
gevoerd. daarover wordt het bakke
leien. Sterker nog: voor enkele heel on
duidelijke beloftes vraagt het kabinet
een blanco cheque te tekenen. De twee
de kamer zal zich de komende dagen
ernstig moeten afvragen of ze zonder
nadere garanties een dergelijke machti
ging namens de kiezer wel mag afgeven.
Zo wordt aangekondigd dat de econo
mische spankracht versterking moet
krijgen door (op langere termijn) rende
mentsherstel in het bedrijfsleven en (op
de korte baan) een directe aanval op de
werkloosheid. Maar hoe en waar in de
marktsector op gerichte verbetering
wordt aangestuurd is zelfs niet tussen
de regels door te ontdekken; en wat het
werkgelegenheidsplan van minister
Den Uyl nu precies moet gaan bevatten
zal pas over vier maanden zichtbaar
worden. Bovendien neemt het kabinet
in zijn voornemens een tamelijk groot
voorschot op het overleg met de sociale
partners. En dat is op zijn zachtsr ge
zegd een gedurfde onderneming. NÏet
voor niets zijn de eerste reacties van die
sociale partners (Kok namens de vak
beweging en Van Veen namens de werk
gevers) bijtend en afwerend.
Het noodgrepen-beleid om sociaal
economisch in Nederland weer
eens wat orde op zaken te stellen zal de
komende dagen het kamerdebat over
de gisteren afgelegde regeringsverkla
ring ongetwijfeld beheersen. Voor veel
andere beleidshoofdstukken is alleen
nog maar een richting aangegeven: dat
geldt voor defensie, voor onderwijs,
voor de woningbouw, voor de kernener
gie en voor nog een aantal zaken waar
over juist in de afgelopen vijfmaanden
van de (in)formatie zo zwaar en grondig
is onderhandeld. Het regeerakkoord,
over al die onderdelen van beleid geslo
ten. behoefde in de twee uur durende
toespraak van minister-president Van
Agt temidden van zijn ploeg herstel-
werkers geen of weinig aanvulling.
Waar de premier gisteren wèi vrij uit
voerig op inging was de oorzaak van het
conflict dat nu vier weken terug binnen
de regeringsploeg ontstond en de ma
nier waarop de breuk in het kersverse
kabinet - via een ouderwets geheimzin
nige lijmpoging - werd geheeld. Mis
schien dat uit de politieke thermome
ter, op deze gang van zaken gericht, min
of meer kan worden afgeleid hoe groot
de kans is dat dit kabinet van CDA.
PvdA en D'66 het nu een redelijk tijdje
uithoudt. Op het moment is dat overi
gens een puur speculatieve discussie.
Enig werkelijk lichtpunt in het eerste
optreden van dit kabinet en de beoor
deling daarvan in het parlement is dat
er een eind is gekomen aan een langdu
rige periode waarin ieder beleid ont
brak.
vdM
De douane heeft voor de kust van
Israel twee ton hasj uil het water ge
haald. De partij vertegenwoordigde
een handelswaarde van ongeveer 7.5
miljoen gulden. Waarschijnlijk Is tic-
hasj door een smokkelschip overboord
gezet. De waar was in waterdichte zak
ken verpakt.
