MONUMENT WACHTER ook de biechtstoel wordt niet vergeten Handel's Messiah in de Basiliek te Hulst kunst Trio Mauve eustache De jaren tachtig worden het uur van de waarheid voor het Nederlandse monumentenbezit. In een nota die gemeentewerken in Middelburg twee weken geleden het licht deed zien stond het heel duidelijk. Wanneer gerestaureerde panden niet goed worden onderhouden kunnen ze spoedig in verval geraken. Nieuwe restauratics zijn dan onontkoombaar wil men de monumenten nog langer behouden. Deze waarschuwing is op al&e monumenten die een restauratie achter de rug hebben van toepas sing Misschien geldt ze we'i het meest voor de monumenten in de provincie Zeeland. De vochtige klimatologische omstandigheden in dit gewest doen veel kwaad. Daar komt dan nog eens bij dat veel gebouwen nog steeds te lijden hebben van de gevolgen van de watersnood van 1953. Een dagje mee met de Monumenten- wacht Zeeland is wat dat betreft leer zaam. Sinds juli dit jaar zijn er in de provincie twee teams van de rvionumen- tenwacht. September vier jaar geleden werd het eerste tweekoppige team aan gesteld. De monumentenwachters zijn de gehele week op pad outi historische panden te inspecteren. Mankeert er iets aan dan worden eigenaars daarvan snel ln kennis gesteld De teams zijn gemakkelijk herkenbaar in de grijze busjes waarmee ze zich door weer en wind tot in alle uithoeken van de provincie verplaatsen. In het Zuid- bevelandse Waarde zocht ik het langst werkzame team, b estaande uit de heren M. Verduijn en P, Roelse, op. Zij inspec teerden daar de /Nederlands Hervormde kerk. Deze fraaï.e 15e eeuwse dorpskerk Is enkele jaren, geleden volledig geres taureerd. in 1079 kwam het werk klaar. De toren onderging dertien jaar gele den al herstelwerkzaamheden. zorg Een tochtje door en rond de kerk, sa men met. de heer J. van de Voorde die secretaris is van de monumenten- wacht Zeeland en ambtenaar monu mentenzorg bij de provincie, toont overduidelijk dat nauwlettende zorg voor het onderhoud van het gebouw niet overdreven is. De monumentewachters zijn hiervoor niet de aangewezen figuren. Zij verhel pen alleen kleine tekortkomingen maar hun voornaamste taak is te bekijken hoe de gebouwen erbij staan. Twee jaar na het voltooien van de restauratie heeft het vocht in de kerk van Waarde al een zware tol geëist. Dit blijkt vooral in het voorportaal en in de ruimte onder de toren. Dicht bij het grondoppervlak bladdert op veel plaatsen de verf af. Het muurwerk is hier en daar ook al flink aangetast. Niet alleen de hoge vochtig heidsgraad is daarvan de oorzaak, ook de gevolgen van de watersnood van 1953 spelen een belangrijke rol. De des kundigen staan machteloos tegenover dergelijke ontwikkelingen. Degene die de oplossing weet voor zout- en vochtproblemen wordt miljonair", zo merkt secretaris Van de Voorde dan ook op. Helemaal zonder middelen staat men trouwens ook weer niet. Tij dens ons bezoek aan de kerk in Waarde blijken er slechts enkele miniscule raampjes open te staan. ..Dit is natuur lijk veel te weinig om de zaak te luch ten. Het gebouw is op zich al te vochtig, 's Zondags is het kerkgebouw gevuld met kerkgangers die dan soms natte kleding aan hebben door de regen. Tij dens de kerkdienst verdampt er dan vocht en je kan wel nagaan wat er dan gebeurt wanneer er op doordeweekse dagen niet gelucht wordt", zo zegt Van de Voorde, In ieder geval zijn er ondanks de restau ratie van twee jaar geleden al weer tien duizenden guldens nodig om de opgelo pen schade aan het kerkgebouw te her stellen. De inspectie levert nog een veel voorkomende vangst op. De heren Roelse en Verduijn verwijderen uit de dakgoten niet minder dan vijftig a zes tig kilo duivenmest. Wanneer die niet tijdig verwijdert wordt kunnen de go ten het water niet meer afvoeren. Ze gaan overlopen en het water gutst dan langs de kerkmuren hetgeen de condi tie bepaald niet ten goede komt. De mo numentenwachters komen vrijwel da gelijks verstopte goten tegen. Eigenlijk behoort het niet tot hun taak om deze steeds grondig schoon te maken. In de praktijk gebeurt het toch. Eigenaars nemen vaak de moeite niet of zien op tegen het karwei in de soms hoog han gende goteft. Verwijderen van de rom mel is echter beslist noodzakelijk. De monumentenwachter Verduijn voert ook nog een kleine reparatie uit aan een regenpijp die in een hoek van de toren is bevestigd. De pijp is lek en het water loopt zo langs de muren naar beneden die daardoor groen uitslaan en aangetast worden Verduijn schuurt het stuk pijp eerst grondig schoon met een staalborstel. Daarna dicht hij het gat af meteen stuk metaalband. Eigen lijk zou de pijp gedemonteerd moeten worden en grondig gerepareerd. Dat is werk voor anderen. De inspectie levert verder nog vo gelnesten op die in een reservoir boven in de toren liggen. Deze worden ook ver wijderd De nesten en de vogelmest werden vorig jaar ook al aangetroffen. Het kerkbestuur heeft klaarblijkelijk geen aanleiding gezien om de troep zelf op te ruimen. De monumentenwach ters vernieuwen op de schuine daken enkele leien. Deze kosten bepaald niet veel maar zijn toch van groot belang. Een klein lek kan onder het dak wate roverlast veroorzaken en voor duizen den guldens schade opleveren. Het voorkomen van dergelijke gebreken be hoort tot de hoofdtaken van de monu- mentenwachten. Ze benadrukken te genover de overheden die hen subsidië ren steeds dat ze op langere termijn voor miljoenen besparen. De monu- mentenwachten signaleren tekortko mingen aan de panden en stimuleren goed onderhoud. Daardoor kunnen kostbare nieuwe restauraties in veel ge vallen naar een veel later datum ver schoven worden of misschien zelfs ge heel achterwege blijven. Tijdens een gesprek later op de dag in Middelburg met secretaris J. van de Voorde blijkt dat er bij de monumen- tenwachten de nodige onvrede heerst over de koers van het ministerie van CRM. De pot voor grote restauraties is compleet leeg. Willen de Nederlandse monumenten op de lange termijn bewaard blijven dan is op zijn minst goed onderhoud nodig Iets wat tenslotte veel minder kost dan complete restauraties. CRM is echter duidelijk bezig de ontwikkelingen af te remmen. Er mogen volgens dit departe ment niet meer teams komen dan de twaalf die er nu in het gehele land zijn. Het tweede team voor Zeeland dat juli dit jaar werd gepresenteerd zou het laatste zijn. De mensen van de monumentenwacht (verenigd in de Stichting Monumenten- wacht Nederland) vinden dit op z'n zachtst gezegd nogal kortzichtig. Voor al gezien de enorme besparingen die de P. Roelse bevestigt een nieuwe lei op het dak van de kerk in Waarde. een groei tot 16 a 17 teams. Zeeland staat er goed voor met twee teams Er zijn ongeveer driehonderd abonnees. Deze betalen per jaar een contributie van vijfenzeventig gulden. In ruil daar voor worden hun monumenten regel matig geïnspecteerd in principe één maal per jaar. Voor de inspectie moet dan een uurtarief van 16,25 in reke ning gebracht terwijl de verwerkte ma terialen zo ongeveer tegen kostprijs aangebracht worden. In Zeeland was er eerst sprake van een flinke achterstand. Door de komst van het tweede team is die vrijwel ingelo pen. De twee ploegen kunnen het be stand van driehonderd te controleren gebouwen wel aan en er is ruimte ge noeg voor nieuwe abonnees. In andere provincies is de situatie min der rooskleurig. Noord-Holland zit te springen om een tweede team. Het be stuur van die provincie ziet de monu mentenwacht klaarblijkelijk zo goed zitten dat ze eventueel bereid is om de zaak voor negentig procent te subsidië ren. CRM zou er dan fmancieei hele maal geen omkijken meer naar hebben. Behalve Noord-Holland willen ook Zuid-Holland (nu één team), Gelder land (twee teams) en Limburg (nu één team) graag versterking. scheuren Terug naar de Zeeuwse teams. Na het bezoek aan het eerste team in Waarde werd er ook een kijkje genomen bij het tweede. Dit bestaat uit de heren J. Hui- ge en J. Meerman. Zij waren bezig aan de roomskatholïeke Sint-Blasiuskerk in Heinkenszand. Het gebouw is na de uitleg van een post bode gemakkelijk te vinden: „Je gaat bij de toren rechtsaf en dan bij nummer 91 linksaf de poort door". Deze gedetail leerde informatie van PTT-zijde blijkt exact te kloppen. We rijden via een fraaie toegangspoort een parkachtig terrein op. De ingangspoort en de en tourage rond de kerk herinneren aan de reeds eeuwen afgebroken adellijke wo ning 'Barbestein'. Het kerkgebouw zelf is een bouwwerk uit 1864 dat is toegerust met een flink aantal puntige met pannen bedekte da ken en enkele torentjes. De bekende grijze bus staat er bij onze aankomst maar de monumentenwachters laten zich nog niet zien. Zij zitten verstopt achter de schuine tussendaken. Even later duiken ze toch op. Wachter J. Meerman meldt een scheur in een dak goot die inmiddels gerepareerd is. Ver der ook hier afval in de goten, dit keer in de vorm van bladeren die afkomstig zijn van het hoog oprijzende geboomte rondom het gebouw. De gevederde vrienden blijken zich er bovendien bij zonder op hun gemak te voelen. Tot op een pannenhoogte van vier, vanaf de goten gerekend, vinden de monumen tenwachters nesten, meestal van mus sen. Afgezien van het feit dat de goten vol liggen zijn de heren positief over de werkzaamheden die de parochieleden zelf aan hun kerkgebouw verrichten. Ook de dakbedekking, bijna geheel uit pannen bestaand, wordt bekeken. Dit gebeurt grondig. De heer J. Meerman toont twee dakpannen die vervangen zijn, Na goed kijken ontdek ik inder daad scheurtjes. Het blijkt dat de pan nen alle nog dateren uit 1864 en degelijk Roelse en Verduijn bekijken de schade in het portaal van de kerk in Waarde Monumentenwachter M. Verduijn repareert een kapotte regenpijp aan de toren in Waarde. van kwaliteit zijn. Naast een van de kerkmuren ligt nog een voorraadje zo dat de monumentenwachters de eigen materialen niet aan behoeven te spre ken Na het buitenwerk begint een inspectie van de binnenzijde van het kerkge bouw. Zelfs de vloeren van de biecht stoelen worden daarbij niet vergeten. Het moeilijkste onderdeel blijkt zich in hogere sferen te bevinden: de bovenzij de van de gewelven. De trap naar de orgelzolder is snel gevonden. Daarna moet eerste een losse deur worden ver wijderd. Vervolgens zijn er allerlei gym nastische toeren nodig om via trapleer- tjes en kleine kruipg2ten de ruimte tus sen de gewelven en het dak te bereiken. Het lukt. De beneden zo goed ogende gewelven blijken een minder fraaie achter- of bo venkant te bezitten. De monumenten wachters hebben een lamp nodig om zich een weg te zoeken door de wirwar van loopplanken en steunbalken. De heer Huige is de eerste die sporen ont- dekt van de zo gevreesde boktor, een wezen dat het houtwerk gevaarlijk kan aantasten. Ook is het overduidelijk dat er houtwormen aan het arbeidsproces deelnemen in de stoffige ruimten. Ge lukkig blijken de aantallen niet veront rustend te zijn en behoeft er voor de instorting van het gewelf niet te worden gevreesd. Intussen zitten onze haardos sen en jassen al behoorlijk onder de spinrag. De monumentenwachters kij ken er niet vreemd van op en zeggen dat het gebouw in Heinkenszand nog heel gunstig afsteekt wat dit betreft met an dere kerkgebouwen in het Zeeuwse. De beide monumentenwachters laten zich niet afschrikken door het vuile werk dat ze soms op moeten knappen, evenmin doen de collega's die in Waar de bezig waren dat. Allen zijn ze vroeger op een of andere manier in de bouw wereld actief geweest, gewoon een ver eiste voor het werk dat ze moeten ver richten. subsidie Als eerste in Nederland besloot de pro vincie Zeeland een subsidieregeling in te stellen A-oor het onderhoud \-an ker ken en kastelen. De provincie droeg voor maximaal twintig procent bij in maximaal vijfduizend gulden aan on derhoudskosten. zodat er maximaal duizend gulden werd uitgekeerd. Dit jaar is de regeling verruimd en kan er maximaal twintig procent van tien duizend gulden betaald worden, het dubbele dus. Tot grote vreugde van de monumentenwacht kwam ook het mi nisterie van CRM dit jaar met een rege ling over de brug. CRM betaalt maxi maal dertig procent van maximaal tienduizend gulden van onderhouds kosten aan kerken en kastelen. Eige naars van dergelijke gebouwen mogen elk jaar van deze regeling gebruik ma ken. Alhoewel de monumentenwachtsecre- taris Van de Voorde hier blij mee is zit er ook een schaduwkant aan de zaak. Tot voor kort behoefden eigenaars van ker ken en kastelen alleen maar een subsi- die-aanvraag bij de provincie in te die nen. Nu CRM ook gaat subsidiëren ver langt dit ministerie dat ook daar een aanvraag wordt ingediend. Volgens Van de Voorde wordt het daardoor voor particulieren moeilijker en ondoorzich tiger wordt. De provincie heeft zich in middels dan ook al tot de staatssecreta ris van CRM gericht met het verzoek om de aanvragen voor de onderhouds- subsidies alleen via de provincie te la ten lopen. Zeeland is dan ook nog be reid om het subsidiedeel van CRM voor te schieten. Er zijn in de provincie om en nabij de honderd kerkgebouwen die voor de on- derhoudssubsidieregeling in aanmer king zouden komen. Tot nu toe wordt er echter nog maar in 42 gevallen gebruik van gemaakt. Volgens monumenten- wachtsecretans Van de Voorde is een van de oorzaken dat de kerkbesturen eerst zelf uitgaven moeten doen. Nadat de de rekeningen hebben overgelegd kunnen ze in aanmerking komen voor de bijdragen. De heer Van de Voorde hoopt dat de rest van de kerken ook over de streep getrokken wordt. Hij erkent echter dat de kerkbesturen naast de subsidies ook nog een flinke eigen financiële bij drage voor onderhoudswerkzaamhe den moeten betalen En dat is voor sommige gemeenten en parochies een onoverkomelijke zaak, Veel biecht stoelen zullen dan ook nog lange tijd ongemspecteerd blijven staan waar ze al heel lang stonden. QWilem Staat BASILIEK, HULST Concert door de Koninklijke oratonumver- emgingTot oefeningen uitspanning'uit Mid delburg met instrumentale begeleiding van het 'Gewestelijk orkest voor Zuid-Holland' en solisten. Dirigent. Jo Ivens. jrrthe Messiah' van Handel, zaterdag- 1. avond in de Basiliek te Hulst uit gevoerd, is een oratoriumwerk, dat geen directe handeling heeft. De com positie is opgebouwd uit bijbelwoor den, indertijd geordend door Charles Jennens, die voor de componist ver schillende libretti schreef. Het eerste deel heeft als onderwerp de voorspel lingen over de verwachte Messias, in het tweede deel zijn lijden, dood en op standing en de verbreiding van zijn leer, terwijl het slotdeel de overwin ning van de dood en de verlossing \ran de wereld behelst. Aan deze uitvoering deden naast het in de aanhef vermelde koor en orkest vier solisten mee, te weten: Christine Har vey, sopraan. Margareth Beunders, alt, Hein Meens, tenor en Charles van Tas sel, bas, terwijl Tijn van Euck, achter het clavecimbel gezeten, het geheel completeerde. Van deze vier solisten wil ik in de eerste plaats de nog zeer jonge alt Margareth Beunders noemen. Slechts 24 jaar oud gaf zij in de door haar te zingen aria's een zo doorleefde en geroutineerde vertolking van het ge- bodene, alsof het leek dat zij al vele ja ren met deze werken vertrouwd was. Haar stem heeft een diepe, warme en sonore klank, is uitstekend te verstaan (ik zat op de verste plaats van haar van daan) en ook haar voordracht viel te roemen. Een naam om te onthouden. Jammer, dat in één aria het orkest, door een te robuuste begeleiding, haar wat overspoelde. Christine Harvey, sopraan, is in het Zeeuwse een vaste medewerkster en ook deze keer heeft zij aller harten kun nen winnen door haar doorleefde voor dracht en haar prachtige stem. Voor Tijn van Eyck, clavecimbel, de bekende schakelfiguur tussen solisten en orkest, was deze keer het ad libitum niet alleen weggelegd, want ook de solisten waren gedurig (en goed) met deze materie be zig. De herensolisten (vorstelijk gezeten in een leunstoel waar de dames het met een kuipje afdeden), hadden met hun inbreng ook een voornaam aandeel in het welslagen van deze uitvoering. Hein Meens, tenor, beet het spits af in deze 'Messiah' en bracht het eerste recitatief en de aansluitende aria zoals men dat van hem gewend is. Zuiver, glashelder en ver boven zijn partij staand. Daarna was het voor hem ruim zestig minuten stilzitten, want Handel heeft de tenor partij wat stiefmoederlijk bedeeld. Charles van Tassel, bas, met een stem- geluid dat zeker ook buiten de kérk hoorbaar moet zijn geweest, legde vee! eer in met de knap lastige aria ^Why do the nations', waarbij het orkest wel eni ge maten nodig had, voor het geheel ia het gareel liep. Hij verwoordde onder meer ook het recitatief 'Thus saith the Lord' op voorname wijze Het Gewestelijk Orkest voor Zuid Holland speelde in al zijn geledin gen voortreffelijk en was een goede on dersteuning van koor en solisten. Ver melding verdient zeker de uitstekende trompetsolo in 'The trumpet shall sound'. De 'Koninklijke Oratoriumver eniging' had ook een belangrijke in breng in deze in alle opzichten geslaag de uitvoering. In tegenstelling tot de zaal in Middelburg, waar het geheel nogal eens te massaal overkomt, had men in de Basiliek de vrije ruimte. kan voor de koorleden weieens beteke nen of het lijkt dat alles niet goed over komt; het tegendeel is echter waar. Er werd zuiver gezongen, men zong on' spannen, zonder dat dit toch tot enige verslapping leidde. De vele zestiende fi guren rolden er vaak moeiteloos uit Het herenaantal was wat lager dan ge woonlijk en zij konden niet altijd teger. het grote aantal damesstemmen opbo- xen. Muzikaal gezien viel er weinig op aan te merken. De grote animator in deze geslaagd) uitvoering van 'The Messiah'magzeke niet onvermeld blijven. Jo Ivens, de di rigent van deze avond, kan terugzienop een geslaagde avond in alle onderdelen Zijn inbreng was van dien aard dal koor, orkest en solisten een tot in prak tisch alle puntjes verzorgde uitvoerig beleefden, die door het publiek metai> plaus werd onderstreept. Saillant etail voor de bezoekers, die voor een luttel bedrag een programma boekje konden kopen, was, dat dea 'Messiah', die in het Engels werd gezon gen, in het tekstboekje alleen voorzien was met een Duitse tekst (plus een Ne derlandse verklaring). Ook de coupure liepen niet synchroon met wat er m a omslag was vermeld. Desondanks zullen de ongeveer 300 bo zoekers zeker genoten hebben vanüezj uitvoering. Het bestuur van de Spaanse autono me procincie Catalonie heeft de hoog ste onderscheiding van het gewest - de gouden medaille van de generaliteit - verleend aan de kunstenaar Salvador Dali. Dali heeft laten weten dat hij een deel van zijn werken ten geschenke wil geen aan het museum van Figueras. Dit voornemen stuit echter op verzet van de regering in Madrid die de werken van Dali liever ziet in het museum voor hedendaagse kunst in de hoofdstad. KAPEL VAN ST. MAARTEN, HOOGELANDE Concert door het 'Trio Mauve' met werken van Haydn, Martinu en Czemy. Marten Root, fluit, Viola de Hoog, cello en Tine Proper, piano; zij vormden het trio 'Mauve', dat zondag in de kapel van Hoogelande een mid dagconcert verzorgde. Het zijn drie jonge musici, reeds afge studeerd, die nog bezig zijn met het ver ruimen van hun muzikale blik. In de drie werken, die zij ten gehore brachten. Adel in eerste instantie hun goede samenspel op. Luisteren naar el kaar is bij trio-muziek zeker belangrijk en dat luisteren was hier voor de volle honderd procent aanwezig. Daarnaast werd ook het muzikale niet verwaar loosd en zodoende konden de belang stellenden in eerste aanleg genieten van het 'Trio in C' van Joseph Haydn. De componist legt een grote claim op de pianopartij die hier, zonder de anderen te kort te doen, de hoofdfunctie ver- Aufid. Tine Proper verdient lof voor de wijze waarop zij op deze piano (alle pia no's, vleugels zijn weer anders van aan slag) het werk gestalte gaf. Met furore speelde zij de hoekdelen van dit driede lige werk. Fluitist Marten Root was hier de man die technisch het melodisch ge geven uitstekend weergaf; de mooie ronde toon die fluitisten vaak hebben, kwam er hier niet geheel uit, maar dat kan ook aan de kerk gelegen hebben. Viola de Hoog, cello moest in dit werk een bescheiden rol vervullen, want de componist heeft voor dit instrument weinig melodietrekjes over, maar laat het geheel als ondergrondvulling over komen. Wel belangrijk, maar niet direct dankbaar om te spelen. Voor de celliste was er meer werk aan de winkel in de 'Fantasia Concertante' van Carl Czerny. Deze componist die het meest bekend (berucht) is om zijn vele honderden piano-etudes, kon zich ook in dit werk (en dat is niet zo verwon- delijk) niet losmaken van de étudesfeer In ieder geval leverde dit werk een speelstuk op. waar alle drie de musici aan hun trekken kwamen en uit dien hoofde was het de moeite waard om met deze kant van Czerny eens kennis te maken. Ook hier had de pianiste haar handen vol aan de vele 'oefeningen' die Czerny voor dit trio voorhanden had. Na de pauze speelde het 'Mauve-trio' een trio van de Tsjechische componist Martinu Het 'Scherzo' viel hier op door zijn doorleefde uitvoering, waarbij mu zikaliteit en techniek hand in hand gin gen. Het eerste deel was een kleurrijk, ge penseeld gegeven, dat met verve door dit trio werd uitgevoerd. Het 'Trio Mauve', genoemd naar de schilder Anton Mauve, heeft een goede indruk achtergelaten in de Kapel St Maarten te Hoogelande en het zal zijn weg verder zeker wel weten te vinden. A.L. O Van 9 november tot en met 12 df cember 1981 wordt onder het molli 'Gaudi: een rationalist met perfect' materiaalbeheersing' in het Bouv centrum in Rotterdam werk vaat Spaanse architect Gaudi geëipi seerd. Antoni Gaudi (1852-1926) is beroem: geworden door zijn bizarre en bM onwaarschijnlijke ontwerpen, dn vooral in Barcelona werden gerea seerd. Kenmerkend voor zijn wei zijn de asymetrische, hoekige cwj structies, schuin geplaatste kolos-I men, scheve gewelven en sprookje! achtige versieringen. Gaudi worn daarom vaak beschouwd als eenctj stulmige en buitensporig architex met als enig criterium zijn breidefc ze fantasie. De expositie geeft een heel ant beeld van Gaudi. Ze is samengesté door een werkgroep van de Tecte sche Hogeschool Delft, afdelit Bouwkunde, die een studie aan' chitect Gaudi heeft gewijd. NaK uitvoerige analyse kwam deze toti conclusie dat Gaudi een rationa was met een perfecte materiaalei heersing. Naast een algemeen overzicht Gaudi's werk, worden door midi van schetsen, originele ontwerptö ningen en projectanalyses relaü gelegd tussen vormen, construct systemen en materiaal toepassing De expositie, die verder bestaat foto's, dia's, maquettes en enb meubels probeert aan te tonen dat: Catalaan Gaudi een methodis denkend bouwmeester was met ff onvoorstelbaar constructief inziet Het Bouwcentrum (tegenover Centraal Stationis geopend maandag van 13.00 tot 17.00 uu" van dinsdag tot en met zaterdagW 9.00 tot 17.00 uur. De 43-jarige Franse fïlmregis» Jean Eustache is in Parijs doorn doding OA'erleden. Eustache 1973 winnaar van de prijs van de,' ry van het festival van Cannes»') zijn film 'La Maman et la Putain' Eustache was geboren in Pessac' Bordeaux. In 1971 was hij al opgf len met 'Le Cochon' over hetslacW van varkens. In hetzelfde jaar vaardigde hij 'Numero Zero'. 'La Maman et la Putain' was eent- van drieëneenhalf uur waarin s bijna onbeweeglijke camera eend: hoeksverhouding werd geschild met Jean-Pierre Leaud als loze jongeman. Financieel succes had de film nk; Eustache vond ook voor zyn voi? de film 'Les petits amoureux' P& enkele jaren zoeken een produced Het resultaat - de 13-jarige die n eerste erotische belevenissen heft werd in 1975 beschouwd als een: mooiste bijdragen aan het film# val van Locarno in Zwitserland MAANDAG 9 NOVEMBER 1981 PZC/varia

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1981 | | pagina 6