DIALECT
ALLERGIE
ERIC CLERKX: IK HOU VAN VERANDERINGEN
voor het behoud
van 't kakkenisje
PZC/
extw
films in
zeeuw sch-
vlaanderen
filmhuis
hulst
VRIJDAG 30 OKTOBER 1981
ZEEUWSCH-VLAANDEREN 2
Hé, Eric. Zeg nu eens iets wat je nog
nooit gezegd hebt. De jonge hoofd
rolspeler uit de speelfilm 'Twee vor
stinnen en een vorst' bedenkt zich geen
moment: 'Het is een goeie film, met
mooie muziek'. Zondagmiddag de
foyer van de Hulster bioscoop 'De Ko
ning van Engeland'. Een speciale voor
stelling van de 'Twee vorstinnen en
een vorst'. Regisseur Otto Jongerius en
hoofdrolspeler Eric Clerkx (16) zijn er
speciaal voor naar Hulst afgereisd.
Wie kent de speelfilm inmiddels niet?
'Twee vorstinnen en een vorst', geba
seerd op het gelijknamige boek en de
novelle 'Mijn tante Coleta' van R. J.
Peskens (pseudoniem van de uitgever
Geert van Oorschot)werd immers opge
nomen in Vlissingen.
Tientallen Zeeuwen, waaronder ook
Zeeuws-Vlamingen, figureerden in de
speelfilm. Naast Eric Clerkx, die zijn
filmdebuut overigens allang achter de
rug heeft in 'De Witte' van Robbe de
Hert. spelen Kittv Courbois. Jan De-
cleir en Linda van Dyck de hoofdrollen
in 'Twee vorstinnen en een vorst'.
De film draait inmiddels in een vijftien
tal Nederlandse steden. Hulst is er daar
één van. Opmerkelijk is echter wel. dat
de produktie in het land veelal volle za
len trekt, maai' dat de publieke belang
stelling in Hulst wat tegenvalt. Regis
seur Otto Jongerius kan slechts naar de
ooi-zaak daarvan gissen. „Het is zeer
merkwaardig. Overal uit het land ko
men er positieve reacties op 'Twee vor
stinnen en een vorst". Maar in Hulst
valt het publiek wat tegen. Ik wist wel:
Hulst is in ons landje een apart gebied.
Maar dan blijkt het zo apart te zijn, dat
de mensen nauwelijks komen kijken.
De geringe publieke belangstelling was
voor Jongerius aanleiding zelf naar
Hulst te komen, „Als ik zoiets hoor, dan
word ik kwaad. Ik zou in een dergelijk
geval de mensen wel de bioscoop in wil
len jagen" Overigens is er bij de regis
seur nauwelijks sprake van een teleur
stelling. Hy stelt vast: „De film loopt in
andere steden goed. Als dat nu niet het
geval zou zün, zou er sprake zUn van
teleurstelling...".
Hulst is overigens niet de enige plaats
waar Jongerius persoonlijk poolshoog
te kwam nemen. Eerder bezocht hij
filmvoorstellingen in Leeuwarden en
NUmegen. Een nieuwe tendens? Hij
zegt: „Langzamerhand zien filmmakers
in hoe belangrijk het is contacten te leg
gen met de bioscoopexploitanten. Ons
belang is toch hetzelfde. En ook: de af
stand tussen de filmmakers en het pu
bliek wordt ermee verkleind. Boven
dien kun je persoonlijk de reacties pei
len. En daar leer je weer van...
Eric Clerkx is inmiddels ook al aan de
publieke belangstelling gewend ge
raakt. Met zijn filmoptredens is er in
zijn persoonlijk leven wel het een en
ander veranderd. Hij zegt: „Bij de één
kwam de afgunst boven drijven, de an
der kwam vleien. Met die films heb ik
vrienden verloren, maar ook gewon
nen. Laat ik het zo zeggen: Kwantita
tief minder geworden, kwalitatief ver
beterd".
Ondanks zijn jeugdige leeftijd waagt
Eric Clerkx op te merken, dat hij de'
dagelijkse sleur van het leven niet kan
verdragen. „Ik hou van veranderingen.
Films, je ontmoet andere mensen, legt
contacten, je bent steeds weer op ande
re locaties. En dat bevalt me. Daarom.
laat ik maar gelijk antwoord geven op
een vraag die straks toch wordt gesteld,
ben ik niet van plan om in theaters te
gaan optreden. Dat is een sleur: steeds
dezelfde entourage, tientallen keren
hetzelfde stuk. altijd hetzelfde".
Aan het slot van de voorstelling zon
dagmiddag worden Clerkx en Jonge
rius aan het publiek voorgesteld. Eric
deelt foto's met handtekening uit. Eer
der had hij al gezegd: „Toen ik dat in
het begin moest doen. voelde ik me op
gelaten. Nu doet het me niets meer...".
Hij wordt ervaren...
'Twee vorstinnen en een vorst' draait in
elk geval nog een week in 'De Koning
van Engeland'. De vertoningstijden de
ze week zijn: vanavond acht uur, zater
dag negen uur, zondag kwart over vier
en negen uur, maandag acht uur en
dinsdag kwart over acht.
Nieuw in Zceuwsch-Vlaande-
ren: 'Hoge hakken, echte lief
de'. In de hoofdrollen Rijk de
Gooijer en Renée Soutendijk.
Script: Dimitri Frenkel Frank. De
produktie wordt deze -week in
maar liefst zestig bioscopen in Ne
derland uitgebracht. Dat is een re
cord. 'Hoge hakken, echte liefde' is
in Zeeuwsch-VIaanderen te zien in
'De Koning van Engeland' in Hulst
en in het Terneuzense Luxorthea-
ter.
De vertoningsüjden in Hulst: van
avond kwart over acht, aterdag
kwart voor zeven en kwart over ne
gen, zondag vier uur, kwart voor ze
ven en kwart over negen, maandag
en dinsdag acht uur.
In Terneuzen: vanavond acht uur,
zaterdag twee uur en half acht, zon
dag kwart voor twee. kwart voor ze
ven en kwart over negen, maandag,
dinsdag en woensdag acht uur.
'De Koning van Engeland' prolon
geert die andere Nederlandse
speelfilm 'Twee vorstinnen en een
vorst'. Voor de derde week alweer.
De filmmet Kitty Courbois, Jan de
Cleir, Linda van Dijck en Ric
Clerkx in de hoofdrollen, speelt
zich af tegen het decor van het Vlis
singen uit de jaren twintig. Een
Zeeuwse film bijna dus. 'Twee vor
stinnen en een vorst' is de verfil
ming van de boeken van R. J Pes
kens. pseudoniem voor de uitgever
Geert van Oorschot.
Verder in Hulst: de James Bond
film 'For your eyes only', de avontu-
renproduktie 'Raiders of the lost
ark', de jeugdfilm 'Pietje Bell' en
het sex verhaaltje 'Jacht op porno
poesjes'.
Het Ledeltheater in Oostburg
brengt deze week 'Het meisje met
het rode haar'. Ook in Oostburg:
'Hogeschool voor minnaressen'.
Tenslotte het Luxortheater in Ter-
neuzen. Daar draait 'Raiders of the
lost ark', 'Christianne F.', 'For your
eyes only' en 'Her name was Lisa'.
De aanvangstijden staan dagelyks
in deze krant vermeld.
Het Filmhuis Hulst heeft maan
dag twee films in haar pro
gramma. Het zijn 'Das Kabinet des
Dr Caligari' van R, Wiene en 'Nos-
feratu' van Murnau. De films zijn
te zien in 'Den Dullaert' hin Hulst,
aanvang 20.00 uur.
'Das Kabinet' lijkt een verhaal te
zijn over een sinistere magiër die
zijn willoos medium hypnotiseert
om hem een moord te laten plegen.
Dat dit niet zo is zal pas aan het
eind van de film blUken. Dit klas
sieke voorbeeld van een expressio
nistische Duitse film is een aanval
op ons bewustzijn, de ontwrichting
van onze werkelijkheidszin. Aller
eerst de uitzinnige decors. Ze zijn
doordrongen van emotie en totaal
kunstmatig. De gezichten zijn door
make-up vervormd tot maskers.
Anderzijds worden we geconfron
teerd met tegensüjdige werkelijk-
heidsniveau's De grenzen tussen
gek en normaal worden voortdu
rend verschoven, waarbij de reali
teit en rationalisme in twijfel wor
den getrokken.
Mumau's 'Nosferatu' is gebaseerd
op een sensatieroman uit 1897, die
pas vele jaren later klassiek zou
worden verklaard: Dracula, ge
schreven door een Ierse toneelma
nager, Bram Stoker. Bij het werken
aan de film stond Murnau voor
ogen het 'unheimliche' op te roepen
door de tegenstelling van een gru
welijke handeling in een als reeël
ervaren omgeving
Hij bedacht allerlei trucs en came
ra-opstellingen. waardoor dreiging
en naderend onheil voortdurend op
de loer lagen.
Het zou toch jammer zijn, a ta noe éélemao verloor'n gieng. Wan a t'r opan komt will'n me ons
dialect toch in êêr'ouw'n. In da kan, a judder ammao meedoèn. De goede verstaander heeft in
dezen nog geen half woord nodig. Het dialect lijkt gedoemd te verdwijnen. Ook in Zeeuwsch-
VIaanderen. Neem nu het Land van Axel. Een werkborstel heette daar vroeger 'n platte zeuhe, een
vrijend paartje zat te flèrr'n en het jongste kind was 't kakkenisje. Mao da's noe uut d'n tiid. In de
loop der jaren zijn tal van dialectwoorden en -uitdrukkingen in de vergetelheid geraakt. Radio,
televisie en onderwijs zijn er debet aan.
Twee weken geleden verscheen bij de
drukkerij Van Aken in Terneuzen de
uitgave 'Dialect in het Land van Axel'.
Samenstelling: mevrouw E. J. van den
Broecke-De Man en de heer M. Diele-
man, oud-geschiedenisleraar, Axelaar
van geboorte en daar bij de autochtone
bevolking nog bekend als 'Meester Die-
leman'. De uitgave is het vervolg op
'Dialect ln WestrZeeuwsch-Vlaande-
ren', dat enkele jaren in een oplage van
duizend exemplaren verscheen en in
middels is uitverkocht. Een herdruk is
echter in voorbereiding. Inmiddels ligt
ook een boek over de streektaal in 'Het
Land van Hulst' vrijwel persklaar.
In 1964 verscheen het 'Woordenboek
der Zeeuwse Dialecten', een schat van
Zeeuwse dialectwoorden en -uitdruk
kingen. Het woordenboek was het re
sultaat van dertig jaar arbeid van dr
Hendrika C. M. Ghijsen met haar
Zeeuwse Vereniging voor Dialectonder
zoek Na de verschijning van het woor
denboek ging het verzamelen van
Zeeuwse dialectwoorden echter ge
woon door. Maar: dr Ghijsen overleed
in 1976, waardoor ook haar 'levenswerk'
kwam stil te liggen.
Een jaar later, in 1977, nam mevrouw E.
J. van den Broecke-De Man uit Vlissin
gen de draad weer op. Zij is in Zeeland
lang geen onbekende. In Yerseke gebo
ren. studeerde zij in Amsterdam wis- en
natuurkunde. Na haar huwelijk kozen
zij en haar man domicilie in Aarden
burg. Zij werkte er gestaag aan haar
carrière. Enkele voorbeelden: zij zat in
de besturen van tal van maatschappe-
lyke en culturele instellingen, maakte
tien jaar deel uit van de Internationale
Vrouwenraad, was veertig jaar lid van
de Aardenburgse gemeenteraad en
twintig jaar van provinciale staten. En:
verzorgde vijftig jaar lang in binnen- en
buitenland (letterkundige) voordrach
ten. Zegt: „Dat is eigenlijk mijn werk
geweest".
Mevrouw Van den Broecke-De Man
ruilde Aardenburg tien jaar geleden in
voor Vlissingen. ZU betrok een apparte
ment aan de Boulevard De Ruyter. Zij
was inmiddels ereburgeres van Aarden-
burg geworden. „Ik heb Aardenburg
met bloedend hart verlaten. Die pretti
ge dorpssfeer, dat is iets waar ik nog
altijd heimwee naar heb. Maar ach. je
moet nuchter zijn en ergens een streep
onder durven zetten. Ik ging niet graag
weg, maar aan de andere kant: de kin
deren woonden allemaal boven de Wes-
terschelde",
leiding
Een jaar na het overlijden van dr Ghij
sen - mevrouw Van den Broecke-De
Man had juist de voorzittershamer van
de Zeeuwse Culturele Raad neerge
legd - stelde M. P. de Bruin, voorzitter
van de Zeeuwse vereniging voor Dia
lectonderzoek, haar voor het dialect
onderzoek voort te zetten. Zegt: „Het
kwam op mijn weg en ik heb het aan
vaard. Ik geloof absoluut in leiding in
het leven. Daarvoor heb ik al te veel
meegemaakt".
Mevrouw Van den Broecke-De Man
toog aan het werk. maar bemerkte
spoedig tot haar grote schrik dat het
archief van dr Ghijsen was verdwenen.
Nu, vijf jaar na haar overlijden, is dat
nog steeds niet boven water gekomen.
„We zijn aan het zoeken, en we zullen
het vinden. Maar op het moment dat ik
het werk overnam: ik had mets dan het
Zeeuwse woordenboek en twee bulle
tins. Gelukkig wist ik van het contact
van dr Ghijsen met de leraren Neder
lands op de middelbare scholen. En dat
is het eerste wat ook ik heb gedaan:
vragenlijsten gemaakt voor de middel
bare scholieren".
Op het moment, dat mevrouw Van den
Broecke-De Man het dialectonderzoek
ter hand nam, kende zij dr Hendrika
Ghijsen al jaren. Zegt: „Ik was zeer be
vriend met haar geraakt door mijn
voordrachten. En: ik had een geweldig
respect voor haar dat ze dat woorden
boek na dertig jaar arbeid voor elkaar
had gekregen. Maar het is natuurlek
duidelijk, dat met de verschyning van
het woordenboek het werk niet af was.
Dr Ghijsen heeft er nog jaren aan kun
nen werken. Maar na haar overlUden
kwam het onderzoek stil te liggen. Ei
genlijk had daarvoor een betaalde dia
lectoloog moeten komen, maar daar
voor was geen geld".
De Zeeuwse Vereniging voor Dialect
onderzoek was in 1977 op sterven na
dood. In korte tijd kwamen er ruim
honderd nieuwe leden. Nu telt de ver
eniging ruim 700 leden. Het dialecton
derzoek werd weer nieuw leven in-
geglazen en al snel stroomden de woor
den en uitdrukkingen weer binnen.
voorwoord
In het voorwoord van 'Dialect in het
Land van Axel' schrijft mevrouw Van
den Broecke-De Man: 'ntussen werden
meer en meer alarmerende geluiden ge
hoord over verdwijnen van dialect, ook
in Zeeland, onder mvloed van radio, te
levisie en meer uitgebreid onderwijs.
Het was dus zaak, in de korst mogelijke
tijd al datgene te verzamelen, wat nog
te achterhalen zou zijn, Daar zouden zo
veel mogelijk dialectsprekers bij be
trokken moeten worden'.
„Ik was alvast begonnen met het opte
kenen van alles, wat mij bekend was
van het dialect, wat mij persoonlijk het
meest vertrouwd was: de streektaal van
West-Zeeuwsch-Vlaanderen". Me
vrouw Van den Broecke-De Man kon
daarbij terugvallen op een drukwerkje
uit het archief van het Zeeuws Genoot
schap der Kunsten en Wetenschappen.
Het resultaat van zes jaar werk van een
West-Zeeuws-Vlaamse werkgroep, die
in het begin van de jaren zestig woorden
en uitdrukkingen in de streek veerza-
melde.
Het kwam tot een uitgave: 'Dialect in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen'. De reac
ties op het boek waren positief, ook van
de zijde van de wetenschap. Dr P. J.
Meertens, oud-directeur van het Insti
tuut voor Dialectologie, Volkskunde en
Naamkunde in Amsterdam schreef:
'Het zou mooi zijn, als voor elk dialect
van Zeeland een dergelijk boek kon ver
schijnen'. Mevrouw Van den Broecke-
De Man volgde de suggestie op en de
voorbereidingen voor een tweede regio-
boek, nu voor Oost-Zeeuwsch-Vlaande-
ren, werden vrijwel meteen getroffen.
Maar: er was haast by.
Mevrouw Van den Broecke-De Man:
„Vaak is mij gevraagd: vanwaar toch
die haast? Mevrouw Ghijsen deed der
tig jaar over haar woordenboek. Het
antwoord is simpel: de regioboeken
zijn vooral bedoeld als uitdaging aan
de dialectsprekers van de streek, om
voor ons nog de oude bijna verdwenen
dialectwoorden en -uitdrukkingen te
achterhalen bij de oudste generatie,
waarvan de meesten geen dertig jaar
meer voor de boeg hebben. Boeken als
'Dialect in West-Zeeuwsch-Vlaande-
ren' en 'Dialect in het Land van Axel'
zijn een uitdaging aan dc lezer: zend
mij wat jullie nog weten. Want, wat er
nog is aan dialectwoorden en -uildruk-
Mevrouw Van den Broecke-de Man
kingen, het is in deze tijd snel verdwe
nen".
By de samenstelling van het regioboek
voor Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen stuit
te mevrouw Van den Broecke-De Man
op een onoverkomelijk probleem: de
verschillen in het taalgebruik van het
Land van Axel en het Land van Hulst
bleken zo groot, dat het onmogelijk was
alle dialecten van Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen in één boek te verwerken.
Dra werd besloten dan maar twee regio-
boeken te maken.
Voor dé samenstelling van 'Dialect in
het Land van Axel' had mevrouw Van
den Broecke-De Man inmiddels mede
werking gekregen van de oud-geschie
denisleraar M. Dieleman, Axelaar van
geboorte. Uit het voorwoord: 'Uit de
wijze, waarop zijn inlichtingen werden
verschaft, sprak niet alleen kennis van
zaken, maar ook accuratesse, taalge
voel. aandacht voor de kleine details,
en bovenal een grote binding met het
dialect van de streek, waaraan hij zo
veel herinneringen had bewaard'.
De indeling van 'Dialect in het Land
van Axel' is dezelfde als die van de eer
ste uitgave 'Dialect in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen'. Dat wil zeggen: geen alfa
betische volgorde, maar een opbouw
woorden en uitdrukkingen die betrek
king hebben op de mens. zijn lichaam,
zijn kleding, eten en drinken, het wonen
en het werk. In tegenstelling tot de
West-Zeeuws-Vlaamse uitgave zyn in
'Dialect in het Land van Axel' enkele
streekgebonden verhalen opgenomen,
gebaseerd op persoonlyke herinnerin
gen van autochtonen.
De Axelaar Henk Hoebé verluchtigde
de uitgave met een aantal pentekenin
gen. Voorts zijn in het boekje enkele
spelletjes van vroeger opgenomen, zo
als Boerbezjon, bikkel'n, knikkeren in 't
ootje, schreefje góöj'n en pakspil.
'Dialect in het Land van Axel' verscheen bij
Van Aken in Tementen Samenstelling. E J.
van den Broecke-De Man en M Dieleman.
Illustraties: Henk Hoebé. Prijs, 32,50 ge
bonden.
De Broeikas
Morgen (zaterdag) brengt toneel
groep Theater ln het Zuidlandthea-
ter van Terneuzen 'De Broeikas'
('The Hothouse'), een toneelstuk
van Harold Pinter.
Het speelt in een soort herstellings
oord, een rusthuis, in ieder geval
een van die inrichtingen waar je 'als
het maar even kan. verplicht bent
om te werken en te spelen en mee te
doen met de dagelijkse gemeen
schappelijke activiteiten. Anders
worden begrippen als rust en her
stel volstrekt zinloos. Denkt u ook
niet, dat de termen rust en herstel
synoniem zijn Soms moet je
eerst rusten en dan herstellen,
soms het tegenovergestelde'.
Pinter tekent op zyn indringende
en wat morbide manier de relaties
tussen de patiënten en het perso
neel.
De regie van 'De Broeikas' heeft
Walter Adler. Karei Muller zorgde
voor de vertaling. Spelers: Peter
Aryans, Peter Bolhuis, Arthur Bo
ni, Eric van der Donk, Jan Goris-
sen, Jerome Reehuis en Liz
Snoyink.
De voorstelling begint om 20.00
uur.
Dick Visser
Zondagmiddag, 12.00 uur. De Halle
in Axel: koffieconcert met het üi-
taartrio Dick Visser, ooit eerste
vakstudent gitaar van het Amster
dams Conservatorium.
Zijn trio bestaat verder uit Theo
Krumsich en Emile Hopman.
Het programma: diverse flamen
co's, werken van Vivaldi, Franz
Just, Cornelist Kist, Conelis Jans-
zoon Helmbreker, Dick Visser, An
ton Diabelli, Isaac Albenix en Di
mitri Fampaz.
Filmhuis Hulst
Filmhuis Hulst draait maandag
avond om 20.00 uur t
ee films die in Duitsland en ver
daarbuiten geschiedenis maakten:
'Das Kabinett der dr Caligari', van
Robert Wiene en 'Nosferatu' van F.
W. Murnau. Plaats van handeling:
Den Dullaert.
Fons Jansen
'Zullen we handhaven?', is de titel
van Fons Jansen's nieuwe solopro
gramma. Donderdag 5 november,
Zuidlandtheater Terneuzen, 20.00
uur.
Filmliga Terneuzen
Filmliga Terneuzen draalt even
eens donderdag 5 november om
20.00 uur in het Luxortheater de
Spaanse film 'Aan een onbekende
god' van Jaime Chavarri.
José Garcia, goochelaar van be
roep, overbrugt aan de hand van
gebeurtenissen in zijn leven twee
ogenblikken in de tyd: juli 1936 en
de lente van 1977. Hij herinnert zich
zijn jeugd als een paradijs. De 17e
juli 1936 ontvlucht de Spaanse
dichter Federico Garcia Lorca de
hitte van Madrid om de verjaardag
van zichzelf en zijn vader te vieren.
De 18e juli breekt de burgeroorlog
uit. José wordt door zijn vriend Pe
dro verleid en is zo getuige van de
moord op Lorca. Later zal hij nog
verschillende ontmoetingen met
mannen hebben. Chavarri - gebo
ren in 1943 - heeft 'Aan een onbe
kende god' CA un dios decconoci-
do) met ongekende gevoeligheid
geregisseerd.
Emanuels en co
Vrijdagavond 6 november, Den
Dullaert, Hulst: 'Ik pak m'n boeltje
by elkaar en ga m'n eigen weg', to
neel van Natascha Emanuels en Ju
les Hamel.
Hoofdpersonen: een cabaretière en
een producent, beiden betrokken
bij een nieuwe theatershow. Ty-
dens de generale repetitie wordt
'hij' (Jules Hamel) geconfronteerd
met 'haar' (Natascha Emanuels)
eerlijkheid van geëmancipeerde
vrouw.
Zij wil duidelUk maken waarmee ze
bezig is, hy bedenkt uitvluchten.
Een pijnlijk proces dat desondanks
'dit nieuwe inzicht kracht geeft en
hoop voor de toekomst'. Ik 'Ik pak
m'n boeltje...' treden ook Cllly Dar-
tell en Inge Tuzzolino op. De regie
heeft Heieen van Meurs.
De voorstelling begint om 20.00
uur.
OP OE PONTENEUR
/k ben allergisch voor roepnamen. Soms moet ik ze
wel gebruiken omdat de achternaam van degene die
ik iets wil vragen, me onbekend is. Maar niet van harte.
Tegenwoordig hoort men Jan Rap en zijn maat met de
voornaam aanspreken. Een wildvreemde juffrouw is
niet meer juffrouw De Groot, Klein, De Zwart of De
Bruin, nee, het is Greet, Karin, Anouschka ofBea. Welk
een luiheid van zinnen en misplaatste gemeenzaam
heid Ze willen me niet over de lippenal die voorna
men, is het al niet erg genoeg, dat nog steeds schoonou
ders met ma en pa worden toegesproken? Iemand bij
de voornaam noemen is een gevoeligheid, je doet het
alleen met wie je bevriend bent en niet bij degene die je
onsympathiek vindt. Soms vraagt men er zelfs toe
stemming voor, maar dat bewijst dat men er nog niet
rijp voor is.
Genegenheid verloopt als een groeiproces, ongemerkt
komt men ertoe elkaar te tutoyeren en hierbij is ook het
aanspreken met de voornaam inbegrepen. Moeiteloos
zegje tegen een kind Marietje of Pietje, indien het nog
zo heten mag van de ouders en de naam niet omge
vormd of vervangen is door blijkbaar genotvoller en
exotischer klanken Het is me nooit duidelijk geiveest.
wat iemand toch in een naam kon zien. Het verlangen
naar een stralende persoonlijkheid die bij de gekozen
naam past? Overigens is de rage van vreemde voorna
men toch weer enigszins aan het tanen.
Herhaaldelijk komt men in geboorte-annonces puur
Nederlandse jongens- en meisjesnamen tegen Noch
tans, als ik met iemand in welke instelling of bedrijf
ook. in contact kom, die ik niet ken, dan vermijd ik de
voornaam, ook al wordt die door anderen van de da
ken afgeschreeuwd. Dit geldt des te sterker naarmate
de persoon waarmee ik spreek veel jonger is dan ikzelf.
Voor de herkenbaarheid hoeft het helemaal niet, me
nige instelling of bedrijf heeft personeel in dienst dat
een schildje met de naam op de revers draagt.
Gelukkig is het in de ziekenhuizen, althans in mijn
woonplaats, nog bij het oude gebleven. Sinds er man
nelijke verplegenden bijgekomen zijn is, begrijpelijk
en logisch de aanduiding verpleegkundigen inge
voerd. Patiënten en bezoekers zeggen als vanouds zus
ter en broeder en als verduidelijking noodzakelijk is,
de achternaam erbij. Het was alweer een tijd geleden
dat ik veelvuldig over de vloer kwam bij een zieken
huis. Ziekenhuizen en bejaardenoorden zijn instituten
met een eigen wereld. De mensen die er verblijven zijn
afhankelijk van anderen. Van hun bewogenheid en
daardoor gemotiveerdheid voor het werk.
Wat me de afgelopen week trof toen ikin het ziekenhuis
kwam was het volgende. Het begon bij de receptioniste.
„Loopt u maar door mevrouw", klonk het vriendelijk
vanachter het loket. Het was op een druk tijdstip bui
ten het bezoekuur Toch had iedere verpleegkundige
die me in de gangen voorbijliep tijd voor een groet
Toen ik op de betreffende afdeling kwam werd ik daar
door de dienstdoende verpleegkundige direct over de
toestand van degene voor wie ik kwam ingelicht. Dat is
logisch, zal men zeggen. Ja, maar ze snelde ook onmid
dellijk heen om ervoor te zorgen dat ik enkele minuten
later tegenover de dokter zat.
Dit alles gebeurde met inachtneming van de normale
beleefdheidsvorm, welke helaas niet meer zo normaal
is, we zeiden dus u tegen elkaar.
Ik heb een grote sympathie voor de werkgroep gezond
heidszorg Zeeuwsch-VIaanderen, ook daarom hierbij
acte van deze positieve ervaring.
Janneke Dierx Harms.
