PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Antillen willen duidelijkheid Philips Data Systems bezet Weinberger is bezorgd over vredesbewegingen Voorstel gs: veertarieven met acht procent omhoog HUIZEN VAN ALUMINIUM Informateurs komen met eenlijm-plan President Finland afgetreden autn adria VERDER MET OF ZONDER ARUBA ,MS Af en toe zon Wisselend bewolkt en nu en dan een bui. Middagtemperatuur ongeveer 10 graden. Matige, aan de kust en op het IJsselmeer af en toe krachtige zuid westen wind. 224e jaargang no. 254 Woensdag 28 oktober 1981 wAAUMA£M,- Apuctmdoen KK. dijk 150 Goei lel 20**0 MIDDELBURG - Het dagelijks bestuur van de provincie wil de tarieven van de Provinciale Stoombootdiensten met ingang van 5 januari volgend jaar verhogen met acht procent. Gedepu teerde staten stellen dat voor aan de provinciale staten van Zeeland. Het voorstel is een reactie op een brief, die de minister van verkeer en waterstaat in maart van dit jaar aan het provin ciebestuur schreef en waarin de be windsman stelde, dat de rijksbijdrage voor de veerdiensten, uitgedrukt in procenten van de exploitatiekosten, gelijk moet blijven. Gs zetten uiteen, dat de normale stij ging van tarieven voor overheidsdien sten vier procent bedraagt. Voor de ve ren is er daarnaast, omdat de brand stofkosten sterk stijgen, aanleiding voor een extra verhoging. Die bedraagt - als ervan wordt uitgegaan, dat het rijk 70 procent van de exploitatie van de veren betaalt en de gebruikers 30 pro cent - nog eens vier procent Als de stij ging van de brandstofkosten niet in de verhouding 70-30. maar volledig in de tarieven wordt doorberekend, zou dat een extra tariefsverhoging van 15.4 pro cent betekenen De tariefsverhoging van 8 procent is volgens het voorstel van het dagelijks bestuur van de provincie een gemiddel de. In april van dit jaar werd als uit gangspunt genomen, dat gebruikers meer zouden moeten betalen, naarma te ze meer ruimte op het dek van een veerboot innemen. Dat houdt nu in. dat voor vrachtauto's en vrachtauto's met aanhangers een verhoging van het ta rief met ongeveer 15 procent wordt doorgevoerd Het tarief voor het ver voer van personen, dat nu f 1.25 be draagt. gaat ditmaal niet omhoog. De legitimatiebewijzen voor inwoners van Zeeuwsch-Vlaanderen gaan van f 6,50 naar f 7.50. Overigens merkt het dage lijks bestuur van de provincie op. dat het de opvatting handhaaft, dat voor bewoners van Zeeuwsch-Vlaanderen afzonderlijke tarieven moeten gelden Gs blijven erbij, dat voor niet opge bruikte meervaartenkaarten niet wordt terugbetaald DEN HAAG (ANP) - De Antilliaanse premier Martina wil dat er op zeer korte termijn duidelijkheid komt over de staatkundige toekomst van de Antillen. Het voortbestaan van de huidige si tuatie kan niet langer geduld worden, zo meent Martina. In een nota die de Antilliaanse regering heeft aangeboden op de ko ninkrijkstop in Den Haag zegt Martina dat door meningsver schillen, misverstanden en de tegenwerking van Aruba de cen trale Antilliaanse regering geen tijd meer overhoudt om zich behoorlijk van haar taak te kwijten, omdat alle aandacht en energie de laatste jaren in dit soort geschilpunten moet worden festoken. Aruba heeft de afgelopen jaren meer malen een vruchtbare samenwerking met de overige Antilliaanse eilanden zeer bemoeilijkt, zo staat in de nota. Als bezinning op eventuele structuurver nieuwing. Mocht Aruba willen meewerken aan decentralisatie van bestuur naar de ei landen dan zal het moeten beseffen dat niet alle bestuurstaken van Willem stad kunnen worden overgedragen, zo zegt de nota. Dan is er namelijk geen sprake van decentralisatie, maar zal dit onvermijdelijk leiden tot het uit eenvallen van de Antillen. Voegen schuimplastic Dow Chemical Nederland bv in Ter- neuzen mag de prod uk tie van schulm- plasUc opvoeren Gedeputeerde sta ten hebben Dow een hinderwetvergun ning en een vergunning wet lucht verontreiniging verleend voor uitbrei ding en wijziging van de styrofoamfa- briek (schuimplastic) De Vereniging Milieuhygiëne Zeeland (VMZ) en de SUchting Natuur en Milieu hadden be zwaar aangetekend tegen de verlening van de vergunning wet luchtverontrei niging. PAGINA 7 dubbeldeksboot In verband met het in de vaart bren gen van een dubbeldeksveerboot op de dienst Breskens-Vbsslngen moeten de veerpleinen in deze beide aanleg plaatsen worden aangepast. Rijkswa terstaat hoopt in de loop van volgend jaar te kunnen beginnen met de aanleg van een nieuw veerplem en bijbeho rende accommodatie in Breskens Met de totale aanleg van de nieuwe accom modaties- als alles naar wens verloopt eind '83 klaar - is een bedrag van onge veer 40 mihoen gulden gemoeid PAGINA 9 verkavelingen De huidige mogelijkheden voor kavel ruil blijken in de praktijk niet te vol doen. De dne Zeeuwse landbouworga nisaties (ZLO's) vinden dan ook dat de mogelijkheden voor wettelijke kavel ruil moeten worden bevorderd. "We zijn tegenwoordig bezig met praatver- kavelingen en we moeten weer naai doe-verkavellngen'. meent het hoofd van de voorlichtingsafdeling van de ZLM PAGINA 11 kunstzwendel In Den Haag is gisteren een grote zwendel met 'kunst' aan het licht ge komen. Een 58-jarige handelaar, die verdacht wordt van oplichting, is gear resteerd. Hij verkocht 'zeldzame werken van onder anderen Mondriaan. Kandlnsky, De Toulouse Lautrec en Klee De politie acht het onwaar schijnlijk dat de handelaar deze imita ties zelf maakte Hij verkocht de 'schatten' vooral aan rijke Duitsers. Ei zijn tot nu toe maar vijf officiële aangtf ten van oplichting bij de politie ge- PAGINA 13 erkenning Kees Outermans. trainer-coach van het Zeeuws zaalvoetbalteam, heeft er kenning gekregen voor zijn inspannin gen voor deze tak van de voetbalsport. Kortgeleden is hu benoemd tot assis tent-coach van het Nederlands zaal voetbalteam. Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3 en 11. Opinie: 4. Sport: 13. Radio en televisie: 15. Financiën: 17. laatste geval wordt genoemd het con flict over het olieprotocol. waarbij de Arubaanse partij MEP van Betico Croes uit de landsregering trad. Aruba wilde toen zonder bemoeienis van de centrale regering consessies kunnen uitgeven voor oliewinning op het conti nentaal plat rond Aruba. Mogelijkheden Het kabinet Martina ziet twee moge lijkheden om uit de huidige Impasse te komen. De een is dat er over zes maan den een conferentie bijeengeroepen wordt die tot taak zal hebben een raam wet vast te stellen waarin een directe overdracht van bestuurstaken van de centrale overheid aan de eilanden wordt geregeld. Mocht Aruba hier niet voor voelen dan is de alternatieve op lossing dat dit eiland maar zo spoedig mogelijk uit het huidige Antilliaanse staatsverband moet treden, zo meent Martina. De overige eilanden worden dan tenminste niet gehinderd bij hun Als Aruba met van vandaag op morgen onafhankelijk wil worden dan zal het zich in de tussenliggende periode op een behoorlijke wijze moeten voegen naar het Antilliaanse staatsverband, zo houdt de centrale regering Aruba voor De wens van Aruba om zelfstandig ver der te gaan zal door de landsregering niet gedwarsboomd worden. Wel vreest de Antilliaanse regering dat het uittre den van Aruba het uiteenvallen van de andere eilanden zal bevorderen. Het Antilliaanse kabinet oefent in het rapport kritiek op het rapport van de koninkrijkswerkgroep, op basis waar van de rondetafelconferentie van fe bruari werd gehouden. In dit rapport werd niet duidelijk gesproken over de eindsituatie die de zes eilanden zouden moeten bereiken. Een dergelijk scena rio is wel mogelijk, zo meent Martina, als de partners de politieke wil hebben om zich tijdens een overgangsperiode te gedragen als onderdeel van het ge heel. Het overleg in Den Haag duurde gister avond laat nog altijd voort. BREDA - In de Bredase uitbreidingswijk Haagse Beemden worden vandaag de eerste 5 van een complex van 66 aluminium prefab-woningen opgeleverd. Zonder geldelijke steun van het Rijk stelde Brede 5 miljoen gulden voor het project ter beschikking. De netto-woonlasten komen op ca 350,- per maand tinei huursubsidier ARTSEN WEIGEREN BEDDEN VOOR GEWONDEN DEN HAAG - De informateurs De Ga lon en Halberstadt zullen het demis sionaire kabinet vanavond of morgen ochtend een plan voorleggen om de breuk te lijmen. In eerste instantie wil len ze proberen binnen het kabinet suc ces te bereiken. Pas in een later sta dium zullen eventueel de fractievoor zitters van CDA. PvdA en D'66 in dc Tweede Kamer erbij worden betrok ken. De vjjf meest bij het sociaal-econo misch en financieel beleid betrokken ministers krijgen de voorstellen van de informateurs het eerst voorgelegd. Dat zijn premier Van Agt en de ministers Van der Stee (financiën). Den Uyl (so ciale zaken en werkgelegenheid). Ter louw ieconomische zaken) en Van Thijn (binnenlandse zaken). Gisteren hebben De Galan en Halber stadt hun tijd gebruikt om verder aan hun voorstellen voor het herstel van de coalitie te werken. fe verwachten valt dat de voorstellen van het duo zullen inhouden, dat niet alleen het voor de PvdA zo belangrijke werkgelegenheidsplan „gefaseerd" wordt uitgevoerd, maar dat ook voor de beperking van het financieringste kort (een „herkenningspunt" voor het CDA) meer tijd wordt genomen. Politi ci van de drie in het kabinet vertegen woordigde partijen hebben de laatste dagen laten merken dat een oplossing in die richting gezocht moet worden. wan onze correspondent! WASHINGTON - Terwijl het Witte Huis poogt de Europese protesten te gen uitbreiding van het NAVO-kern- wapenarsnaal af te schilderen als een minderheidsbeweging, die niet van in vloed zal zijn op de Amerikaanse plan nen Pershing 2- en kruisraketten in Eu ropa op te stellen, heeft de Amerikaan se minister van defensie Caspar Wein berger, dinsdag verklaard dat deze be weging een zaak van grote zorg zou worden indien zij het beleid van Euro pese regeringen zou gaan beinvloeden. Ook Weinberger, in een televisie-inter view. sprak van een minderheidsbewe ging. maar hij gaf daarnaast toe dat Eu ropa gerechtvaardigde zorgen mag koesteren omtrent de mogelijkheid dat het tot slagveld wordt gemaakt. Hij voegde er aan toe dat daartoe plannen noch suggesties bestaan en zei dat on rust is voortgevloeid uit opmerkingen van president Reagan, vorige week. die er op leken te duiden dat de VS een beperkte kernoorlog in Europa voor mogelijk houden. „Maar dat is niet het beleid van de VS ot van de NAVO-lan- den", aldus Weinberger. Studie Aan de vooravond van de stemming in de Amerikaanse Senaat over het al dan met doorgaan van de verkoop van Awacs-radarvliegtuigen aan Saoedi- Arabië. waarbij Reagan nog steeds op' verhes staat, beschuldigt een studie van de economische commissie van het Huis van Afgevaardigden de regering ervan zich te hebben verplicht tot mili taire steun aan Saoedi-Arabië. Pakis tan en Israël, zonder het Congres te hebben geraadpleegd. ..De regering heeft besloten", zegt de studie, „dat de VS de militaire capaciteit moet ontwik kelen om een Sowjet-invasie op grote schaal van de olievelden bij de Perzi sche Golf terug te dringen, zonder bij stand van betekenis van geallieerden of de landen In het gebied van de Perzi sche Golf'. De studie signaleert praktijken die strijdig zijn met de grondwettelijk pro cedure en beproefde gewoontegebrui- ken. voorspelt dat de ontwikkeling van een militaire macht van nooit eerder vertoonde grootte en reikwijdte in het gebied, miljarden dollars zal vergen aan extra militaire uitgaven, die nog niet in begrotingen voor de lange termijn zichtbaar zijn gemaakt en zegt dat de VS de bedreiging van het gebied zo an ders defimeren dan de bondgenoten dat zij van die zijde geen steun kunnen ver- wachten. Het rapport van de commissie is niet alleen relevant voor de politiek van Reagpn ten aanzien van de Perzische Golf, maar signaleert een in Washing ton groeiend wantrouwen dat deze Amerikaanse regering desnoods het Congres zal willen passeren om zijn doelstellingen te bereiken. Op welk soort conflict de VS zich voorbereiden, wordt zorgvuldig achter woorden schermen verborgen, maar dat maakt vooral wat Europa betreft de bijver schijnselen zo verontrustend. Dat zijn niet alleen de verklaringen van Reagan. Weinberger en anderen over een beperkte oorlog in Europa. Het gaat ook om plannen de burgerzieken huizen in te schakelen bij de voorberei ding op een groot conflict Een groep artsen m het gebied van San Francisco heeft geweigerd om bedden aan te wijzen voor het opnemen van grote aantallen gewonden als gevolg van een overzeese oorlog Het Pentagon had daarom gevraagd binnen het raam van voorbereiding op zo n mogelijk ge beuren. maar de artsen willen met mee doen. omdat het verzoek naar hun smaak neerkomt op de voorbereiding op een kernoorlog In een brief schrijft de president van de medische staf van het hospitaal in Contra Costa, dat me dewerking aan de plannen zou neerko men op stilzwijgende goedkeuring van de voorbereiding op een kernoorlog Het Pentagon heeft hospitalen in de omgeving van San Francisco gevraagd mee te werken aan plannen die in de VS voor geval van nood 50.000 hospi taalbedden kunnen vrijmaken. Dr. John Moxley, toen onderminister voor gezondheidszaken van het Pentagon, schreef: „Vanwege de technische voor uitgang in bewapening en de grotere mobiliteit van de legers, zal een con flict op grote schaal in de toekomst vermoedelijk snel beginnen en eindi gen en slachtoffers maken in groter aantallen dan in enig andere oorlog in de geschiedenis". DEN HAAG - Philips wacht voorlopig de ontwikkelingen af en zal voorals nog geen juridische) stappen onderne men om een eind dc maken aan de be zetting van Philips Data Systems (PDS) in Den Haag. Het bednjl wordt sinds dinsdagoch tend vroeg door het personeel bezet ge houden onder aanvoering van de Indus triebonden van FNV en CNV. de Unie BLHP en de Federatie van Hoger Phi lips Personeel. Voor de FHPP is het de eerste keer dat zij aan een zo drastische actie deelneemt De bonden eisen dat Philips de garantie geeft dat er geen gedwongen ontslagen vallen wanneer Data Systems in Den Haag over enige maanden grotendeels wordt gesloten. Ook verlangen zij dat Philips zorgt voor vervangende werkge legenheid voor mensen die hun baan bij Philips verliezen. Door de gedeeltelijke sluiting van het Haagse bedrijf gaat voor rond 350 man werk verloren Ondertussen bereidt de ondernemings raad van Philips Data Systems een pro ces voor over het beleid van de bedrijfs leiding Eigen weg van lastig eiland HELSINKI (DPA, AFP) - President Ur- ho Kekkonen van Finland is om ge zondheidsredenen afgetreden. Kekko nen. die in september 81 jaar is gewor den. is sinds enkele weken bedlegerig. Hij is staatshoofd van Finland geweest sinds 1956. Kekkonen lijdt aan een bloedsomloop stoornis die de werking van de hersenen belemmert en tot geheugenverlies leidt. Op 17 en 18 januari zullen 301. presidentiële kiesmannen worden ge kozen. die op 26 januari Kekkonens op volger zullen aanwijzen, aldus de rege ring. De kiesmannen zullen vooraan staande figuren uit het politieke en openbare leven zijn. De 57-jarige Finse premier Mauno Koi- visto, waarnemend president sinds Kekkonen op 10 september ziek werd na een visvakantie op IJsland, is verre weg de grootste favoriet voor de opvol ging. Zie ook pag 4> [et onregelmatige tussen pozen zit politiek Den E4PXI Haag enkele dagen 'in de zor- prilBU gen' over het lastigste eiland van het koninkrijk Aruba, op één na de grootste van de Ne derlandse Antillen. Gisteren en eergis teren was het opnieuw zover In de sta tige Trèveszaal aan het Binnenhof werd topoverleg gevoerd over de nadrukke lijke wens van Aruba om onafhankelijk te worden, los van de rest (de andere vijf eilanden) van de Antillen. Betico Croes. aanvoerder van de Arubaanse delega tie naar het koninkrijksgesprek in Den Haag en op het eiland zelf de man die in feite de lakens uitdeelt, wil van Neder land garanties voor de eenzijdige onaf hankelijkheid. En zijn verlangens gaan daarbij tamelijk ver In werkelijkheid namelijk wil Aruba zich niet volledig losmaken van Nederland (er zouden al lerlei steuntjes in de rug en reddings boeien moeten overblijven), maar gaat het erom dat het eiland zijn eigen weg wenst te kiezen zonder steeds hinder lijk voor de voeten gelopen te worden en betutteld te worden door Curacao. Aan Nederlandse kant had men sinds februari van dit jaar. toen in Den Haag een eerste zitting van een Rondetafel conferentie met alle Antilliaanse be trokkenen werd gehouden, de Indruk dat er nu met een zekere rust naar een staatkundige oplossing voor de toe komst zou kunnen worden gekoerst. Maar dat bleek gezichtsbedrog Begin september kwam in Willemstad de re gering van de Nederlandse Antillen ten val. Tot op dat moment had ook de Aru baanse partij van Betico Croes (de MEP) zitting in het coalitiekabinet. Het plotseling opduikende conflict heeft in korte tijd de rivaliteit tussen Aruba en Curacao weer naar het kookpunt gedre ven met als resultaat dat beide eilan den hun toevlucht zochten bij de (in middels ook demissionaire) regering in Den Haag om daar onder de "Konink- rijksparaplu' de zaken aan de vergader tafel uit te vechten. Het opvallende van de 'koninkrijks top' van de afgelopen dagen was dat beide kijvende Antilliaanse partij en (de Antilliaanse regering onder lei ding van de Curacaose premier Don Martina en de Arubaanse delegatie met Betico Croes) in Den Haag tot zaken wilden komen. Martina om eindelijk eens af te raken van de steeds opnieuw als een sabotage van het huidige Antil liaanse staatsverband ervaren houding op Aruba. Croes om duidelijk munt te slaan uit de situatie, die hijzelf 'explo sief noemt, door een versnelde onaf hankelijkheid voor zijn eiland af te dwingen en Nederland min of meer mo reel te verplichten daarvoor garant te staan Op zichzelf betekent dat een wending ten opzichte van de gang van zaken in de voorbereiding naar de uit eindelijke staatkundige onafhankelijk heid van de Nederlandse Antillen, zoals die zich nu al enige jaren voortsleept. Een proces dat voortdurend zocht naar een soort van evenwicht tussen 'ge dram op Aruba' en 'getreuzel op Cura- cao'. De moeilijkheden begin septem ber (Aruba wilde zelfstandig beslissen over de exploratie van mogelijke olie voorraden rond het eiland) die dus een kabinetscrisis veroorzaakten toonden aan dat een samenwerkingsverband tussen de twee grootste Antilliaanse ei landen in de huidige praktijk geen le vensvatbaarheid meer heeft Vandaar dat er van de broze voorlopige overeen komst uit de Rondetafelconferentie van februari nog nauwelijks iets was overgebleven. Vandaar ook de gang naar Den Haag om knopen doorgehakt te krijgen. De Nederlandse houding bij de af wikkeling van dit laatste stuk kolo niaal verleden is er steeds op gericht geweest (daarover bestaat tussen de politieke partijen in Den Haag geen misverstand) om de zes Antillen-eilan- den op één of andere manier staatkun dig bij elkaar te houden Uitgangspunt daarbij was de laatste tijd een zo groot mogelijke zelfstandigheid voor de af zonderlijke eilanden. Het verzet tegen het al tientallen jaren levende eenzijdi ge onafhankelijkheidsstreven op Aruba is inmiddels in Den Haag (doodeenvou dig omdat het niet te stuiten fijkt) wat minder vierkant geworden. Maar Ne derland voelt er nog steeds bitter wei nig voor om Aruba een voorkeursbe handeling te geven en tot In lengte van jaren de vuiltjes van Betico Croes op te knappen (defensiegaranties, buiten landse betrekkingen, rechtspraak) waartoe hij op een overigens geheel staatkundig onafhankelijk eiland zelf geen kans ziet. Dat hebben de ministers Van Agt en Den Uyl de Arubaanse dele gatieleider dc afgelopen dagen onom wonden duidelijk gemaakt Croes zal in de gelegenheid worden gesteld om Aru ba het recht op zelfbeschikking te laten uitoefenen, maar Aruba moet dan wel heel precies beseffen wat dat in de prak tijk betekent Ondanks alle bolle ver klaringen die hij nog zal afleggen is dat laatste wel de werkelijkheid, die de Aru baanse voorvechter van onafhankelijk heid voor zijn eiland deze week mee neemt naar huis. óf en hoe snel het las tigste eiland van het koninkrijk dan per saldo op eigen benen verder wil is dan misschien het antwoord dat op de vol gende 'koninkrijkstop' op tafel kan ko men. vdM Bij een aanvaring tussen motorsche pen op het Posomeer op Celebes zijn' tien personen gedood en acht gewond. De twee boten voeren met grote vaart op elkaar in en gingen meteen ten on der.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1981 | | pagina 1