PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AWACS-toestellen zien
aanval Iran op Koeweit
Oostduitse meesterspion
Guillaume terug in DDR
S
Zeker vijftig doden bij
bomaanslag in Beiroet
Gemeenten worden het niet eens
over bijdragen Uit in Zeeland
DE JAGER-TOLHOEK
Mens
vandaag
Voorproefje dierendag
Nieuwe stad Zeewolde
HAIG: ARGUMENT VOOR
LEVERING AAN RIAD
Muntenvondst
in Emmen
'SCHAVOT KAN NIET WORDEN UITGESTELD'
RUIL GEVANGENEN MET BONDSREPUBLIEK
Meer bewolking
Half tot zwaar bewolkt en mogelijk en
kele buien. Middagtemperatuur onge
veer 17 graden. Matige aan de kust en
op het IJsselmeer tijdelijk krachtige
zuidoosten wind. Later op de dag wind
draaiend naar zuid of zuidwest.
224e jaargang no. 231
Vrijdag 2 oktober 1981
moriKe
GOES: Houtkade 7, lel. 01100-21250*
zaterdag van 10.00-12.001
keukens
MIDDELBURG. Korte Noordstraat 1,
Geopend ma.-vr van8 00-17.00uur.
1001 bouwmaterialen onder één dakl
Er gaan veel goederen via Koeweit naar
Irak. waarvan vele havens als gevolg
van de oorlog zijn gesloten. Iran heeft in
PAGINA 2
kolencentrales
De twee conventionele met olie ge
stookte elektriciteitscentrales bij
Borssele worden in de toekomst moge
lijk omgebouwd tot één kolencentrale
De PZEM laat momenteel de voor- en
nadelen van een dergelijke omschake
ling op een rytje zetten. De heer W.
Don. voorzitter van de raad van be
stuur van de PZEM. is van mening dat
als de investeringskosten groter bla
ken te zijn dan de besparing die wordt
verkregen door de aankoop van kolen
- de helft goedkoper - in plaats van
olie, het project niet door moet gaan.
PAGINA 3
wachtdagen
De Federatie Nederlandse Vakbcwc
ging zal de invoering van wachtdagen
bij ziekte niet accepteren. Minister
Den Uyl van sociale zaken en werkge
legenheid maakte enige dagen geleden
bekend dat de regering het plan heeft
om werknemers de eerste ziektedag of
meer ziektedagen voor hun rekening
te laten nemen.
PAGINA 7
natuur
Om in Zeeland waardevol landschap
afdoende te kunnen beschermen, is
van de provincie jaarlijks een bedrag
van ongeveer 1.3 miljoen gulden nodig
Van dat bedrag, gaat jaarlijks - gere
kend vanaf 1982 - ruim 630 mille op
aan allerlei beheerskosten Voor aan
koop blijft dan 667 mille over. Uit een
onderzoek is gebleken dal in de pro
vincie 2500 hectare waardevol terrein
dringend in aanmerking komt om te
worden aangekqcht.
PAGINA 13
kinderbijslag
André Sabbe uit Zeebrugge heeft de
Belgische staat aangesproken voor
een bedrag van 1.5 miljard Belgische
frank tongeveer honderd miljoen gul
den) aan kinderbijslag. Hij meent daar
recht op te hebben, niet omdat hjj zelf
vijf kinderen heeft, maar omdat hij
naar zijn zeggen in Somalië twaar hij
sinds vorig jaar werkt) 30.903 kinderen
heeft geadopteerd Sabbe heeft daar
een stuk grond gekocht waar hij een
'kmderstad' wil bouwen
PAGINA 15
fout
Titelverdediger Anatoli Karpov heelt
(Ie eerste partij van de tweekamp om
de wereldtitel schaken gewonnen Uit
dager Victor Kortsjnoi. die met wit
speelde, maakte halverwege de partij
een beslissende fout Na de 43ste zet
eaf Kortsjnoi. met een pion en een
kwaliteit achterstand, op
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
3n 13.
Sport: 14 en 15.
Kunst en cultuur: 16.
Radio en televisie: 17.
Financien: 19.
ALMERI-: (ANP) - De Rijksdienst voor de IJsselmeerpoIders heeft donder
dagmiddag in Almcre het ontwerp-structuurplan vooreen nieuwe stad in
Zuidelijk Flevoland. Zeewolde. gepresenteerd.
De ontwerpers van Zeewolde gaan ervan uit dat de stad minimaal 80(10
inwoners en maximaal 25.000 inwoners zal moeten herbergen.
Voor de verzorging van het agrarisch gebied in Zuidelijk Flevoland en
recreatie, kan volstaan worden met 8000 inwoners Als de noordwest-Vein-
we gebiuik wil maken van de mogelijkheid lot overlopen van woningzoe
kenden dient een stad voor 25.000 inwoners gebouwd te worden
Zeewolde wordt gesitueerd tegenover Ntjkerk in Zuidelijk Flevoland en
hoort tot het bestuursgebied van het. openbaar lichaam Zuidelijke IJssel
meerpoIders.
AMSTERDAM - Ook voor deze kleine geitjes inde kinderboerderij tnArtis is
het a.s. zondag Dierendag. Maar gisteren kregen ze al allerlei lekkers toege
stopt. De baby in de kinderwagen keek enigszins beteuterd toen zijn 'lunch'
in de geile-bekjes verdween.
praktijk betekent dat het theaterleven
in Zeeland de doodsteek wordt toege
bracht. De gemeenten komen voor veel
hogere kosten te staan bij het maken
van programma's. Bovendien is bij ve
len nauwelijks de kennis in huis om bij
voorbeeld een theaterprogramma op te
kunnen zetten ..Wij kunnen veel goed
koper werken. Straks valt de zaak in
brokken uiteen. Binnen veertien dagen
zou er alsnog een oplossing bereikt
moeten worden" aldus mr Bruin. Hij
vertelde verder dat GS Uit in Zeeland
een vacaturestop hadden opgelegd. Zo
lang de onzekere financiële situatie
voortduurt, blijft deze bestaan. In de
praktijk betekent dit nu al dat. een ver
trekkende boekhouder binnenkort niet
vervangen zal kunnen worden. Door
het wegvallen van een belangrijk deel
van het takenpakket van de Stichting
Cultuurspreiding Zeeland betekent bo
vendien dat de vijftien medewerkers
'erg ruim in hetwerkjasje komen te zit-
tSlot zie pag. 7 kol. 7)
WAL VISRESER VA A T
BIJ SEYCHELLEN
ZEIST - Om onderzoek naar de gedra
gingen van walvissen mogelijk te ma
ken, komt er in de Indische Oceaan ter
hoogte van de Seychellen een walvis
reservaat. De stichting van dit reser
vaat en het onderzoek is mogelijk ge
worden door de 400.000 gulden die dc
verkoop van zilveren walvisjes heeft
opgebracht.
Volgens voorzitter J. Backer van de Ne
derlandse afdeling van het Wereld Na
tuur Fonds (WNF) is het voor de onder
zoekers een reuze meevaller dat er zo
veel geld bij elkaar werd verkregen.
Walvisdeskundigen hebben afgelopen
week in Zeist een conferentie over dit
onderwerp gehouden. Prins Bemhard
en Backer gaven donderdagochtend
het startsein voor het onderzoek door
aan onderzoekleider Harold Whitehead
een vlag te overhandigen die door het
onderzoeksschip zal worden gevoerd
Het betreft een zeilschip waarmee ge
durende drie jaar telkens vier maanden
in de nabijheid van walvissen onder
zoek wordt gedaan. Daarmee hopen de
onderzoekers de natuur niet te ernstig
te verstoren.
Het Wereld Natuurfonds hoopt nog vijf
mille bij elkaar te krijgen voor speciale
apparatuur, die in samenhang met een
satelliet kan zorgen voor het volgen van
de dieren en het bepalen van hun
plaats.
De Zuidafrikaanse regering heeft 'in
beginsel' aanvaard dat de rassenschei
ding tn de mijnbouw wordt opgeheven
De uiterst conservatieve blanke mijn-
icerkersbond iMWUi is hier tegen ge
kant en heeft gedreigd met een staking.
BEIROET - Onmiddellijk na de explosie kwam een reddingsactie op gang om de slachtoffers uit de puinhopen te halen.
BEIROET (UPI/AFP) - Bij een zware bomexplosie in een drukke straat in het
westen van dc Libanese hoofdstad Beiroet zijn donderdagmorgen zeker vijftig
mensen omgekomen en 250 gewond. Talrijke gebouwen liepen grote schade op.
De PLO en dc Libanese premier beschuldigden direct na de aanslag Israël ervan
die te hebben beraamd.
De bom was verborgen in een auto, die
voor het gebouw van het voorlichtings
bureau van de Palestijnse bevrijdings
organisatie PLO stond. Zij ontplofte te
gen 08.00 uur iplaatselijke tijd) toen het
op de straat druk was met winkelende
mensen en venters. Meteen na de explo
sie zetten PLO-strijders al schietend de
wijk af om ruimte te maken voor ambu-
lances.
Bij een zoekactie werd in een auto in
dezelfde straat nog een bom van 150 kg
ontdekt. De ontplofte bom was 100 kg
zwaar./ "Het front voor de bevrijding
van Libanon van buitenlanders' heeft
zich verantwoordelijk gesteld voor de
bomaanslag. In telefoontjes aan de Li
banese televisie en het kantoor van het
persbureau Reuter verklaarde de groe
pering de bom te hebben geplaatst
De groepering die zich ook voor eerdere
bomaanslagen verantwoordelijk stel
de, dreigde met nieuwe aanslagen. Te
genover Reuter verklaarde ze dat deze
niet beperkt zullen blijven tot Libanon,
maar ook vooraanstaande persoonlijk
heden in de wereld
Het aantal doden bedroeg volgens de
Libanese politie en Palestijnse bronnen
47 en het aantal gewonden ruim 250 De
zoekacties duurde donderdagavond
voort en men rekent erop dat onder het
puin nog meer slachtoffers liggen. Aan
gebouwen werd grote schade aange
richt. Journalisten die snel ter plekke
waren, trokken een vergelijking met de
schade na het zware bombardement
door Israel op Beiroet half juni.
PLO-man Shafik Al Hout beschuldigde
Israëlische agenten ervan de bom te
hebben geplaatst. Tijdens een perscon
ferentie zei hij niet over materiële bewij
zen te beschikken voor de Israëlische
betrokkenheid. Maar 'wie anders heeft
er belang bij', aldus Al Hout. De PLO
heeft haar ruzie met, Libanese groepe
ringen bijgelegd en zij beschouwt het
als een ernstige schending van het be
stand van juli. De PLO en Israel stem
den na een oproep van de Veiligheids
raad van de VN in juli in met een be
stand. Premier Chafic Al Wazzan stelde
Israel ook verantwoordelijk De aan
slag van donderdag is de zevende in Li
banon in twee weken. Daarbij vielen in
totaal vijftig doden en 200 gewonden.
MIDDELBURG - Het voortbestaan van de Stichting Cultuurspreiding Zeeland
(Uit in Zeeland) hangt sinds donderdag aan een zijden draad. Tijdens het subsi-
diêntenoverleg dat gisteren tussen provincie- en gemeentebesturen in het Mid
delburgse stadhuis werd gehouden bleek dat de Zeeuwse gemeenten het onder
ling niet eens kunnen worden over de wijze waarop zij meer bij moeten dragen
aan de apparaatskosten van Uit in Zeeland. Gedeputeerde mr J. P. Boersma
maakte dit na afloop van het overleg bekend. Hij heeft tijdens de bijeenkomst
vastgehouden aan de eis van gedputeerde staten dat de 1.4 miljoen gulden belo
pende apparaatskosten in het lopende seizoen 1981-1082 nog maar voor het be
drag van 1,1 miljoen gulden door de provincie gedragen zullen worden. De
komende jaren willen gs tot een 'fïfty-fifty'-verhouding tussen gemeenten en
provincie komen.
De gedeputeerde verklaarde donder
dag dat de S(?Z nu een steunfunctie zal
krijgen. Deze zal van de zijde van het
college ruim geïnterpreteerd worden,
zo voegde hij eraan toe.
EMMEN (ANP) - De Emmenaar H.
Dijkstra heeft bij de aanleg van
zijn tuin ongeveer 70 oude gouden
en zilveren munten gevonden wel
ke dateren uit de jaren tussen 1604
en 1654. Experts schatten de
vondst op een waarde van ruim
een miljoen gulden.
Dijkstra „Over de waarde kan ik
nog mets zeggen. Dat zal de taxatie
van het munten- en penningenka
binet in Assen moeten uitmaken."
Bij nader onderzoek in de tuin zijn
geen verdere vondsten gedaan
Dijkstra heeft de hulp ingeroepen
van een expert die ook aanwezig
was bij de vondst enige tijd geleden
in het Zeeuwse Serooskerke. Of de
vinder de munten als verzameling
houdt of verkoopt weet hij nog niet.
Mr H. Bruin, voorzitter van het S(?Z-
bestuur, maakte duidelijk dat er in
1982-1983 van een theaterseizoen waar
schijnlijk geen sprake meer zal zijn.
Binnenkort moet reeds begonnen wor
den met het afsluiten van de contracten
voor het nieuwe seizoen Dit is een
kwestie van weken Wanneer de Zeeuw
se gemeenten op zeer korte termijn niet
alsnog tot overeenstemmingmen over
het betalen van de apparaatskosten,
wordt 'Uit In Zeeland' uitgekleed. De
SCZ zou dan alleen nog een adviseren
de functie hebben. Contractering van
gezelschappen en de propaganda zul
len dan m handen van de gemeenten
komen Mr Bruin vreesde dat dit m de
Strippenkaart
meer dan zeven
procent duurder
DEN HAAG - De strippenkaart is don
derdag meer dan 7 procent duurder ge
worden. nu tegelijk de maximale gel
digheidsduur voor drie zones is terug
gebracht van twee tot een uur. Velen
moeten nu het met 7 procent verhoog
de tarief twee keer betalen wanneer zij
een retourreis maken.
De stichting Reizigers openbaar ver
voer (Rover i heeft leden van de Tweede
Kamer per brie; gevraagd deze bekor
ting van de geldigheidsduur ongedaan
te maken, of anders de tariefsverhoging
van 7 procent. Secretaris A. Mulder van'
de stichting Rover stelt dat de bekor
ting van dc geldigheidsduur aan de
aandacht van de kamerleden is ont
snapt, toen zij begin diljaar de tariefs
verhoging bespraken.
Mulder vindt dat de overheid onjuiste
voorlichting heeft bedreven door na te
laten op de consequenties van de halve
ring van de geldigheidsduur twe wijzen,
Het gebruik van de strippenkaart als
retour is in overeenstemming met de
richtlijnen. Binnen de duur van geldig
heid mag onbeperkt, dus ook op dezelf
de lijn terug, op dezelfde kaartstrippen
worden gereisd. Bij de introductie van
de strippenkaart is dit aspect genoemd
als een van de aantrekkelijkheden bij
de vervoersmaatschappijen die geen
recht van overstappen gaven, of die de
zelfde lijn van het overstaprecht uitslo
ten.
WASHINGTON/KOEWEIT/TEHERAN/LONDEN (RTR.UPI) - Iran heeft donderdag volgens de
Amerikaanse AWACS-radarvIiegtuigen in Saoedie-Arabië Koeweit aangevallen, zo heeft de Ame
rikaanse minister van buitenlandse zaken, Alexander Haig, in Washington verklaard tegenover
de senaatscommissie voor de buitenlandse betrekkingen. Hij voegde daar onmiddellijk aan toe,
dat dit tevens een naar zijn mening 'door God gegeven waarschuwing' is hoe belangrijk het is
Saoedie-Arabië eigen vliegende radarposten van dit type te leveren.
De Amerikaanse waarnemers zagen
volgens Haig Iraanse straalvliegtuigen
naar Koeweit vliegen vooreen bomaan
val. Iran riep intussen berichten om
waarin functionarissen van het Iraanse
ministerie van buitenlandse zaken Irak
beschuldigden van de aanval. Irak ontr
kende de aanval te hebben uitgevoerd.
de eerste maanden van de oorlog de
kleine landen in het gebied van de golf
herhaalde malen gewaarschuwd Irak
niet te steunen. De uitschakeling van
de olie-installatie in het noorden van
Koeweit zal geen grote gevolgen heb
ben voor zijn produktie en volgens des
kundigen eigenlijk geen enkele voor de
wereldmarkt waarop thans een groot
overschot bestaat.
Volgens Koeweit, later dus gesteund
door Haig, werd de aanval van donder
dag uitge voerd door drie Iraanse vlieg
tuigen. De installatie werd gedeelte
lijk vernield, maar er vielen volgens
het land geen slachtoffers. De aanval
werd buiten Koeweit niet alleen ver
oordeeld door Irak, maar ook door Sa-
oedie-Arabie en Bahrein, welke landen
speciale samenwerkingsbanden heb
ben met Koeweit.
Volgens verklaringen van functionaris
sen van het Iraanse ministerie van bui
tenlandse zaken werd de aanval uitge
voerd door Irak en zijn beweringen dat
Iran het deed 'uitvloeisel van een kom-
plot van het Amerikaanse imperialisme
en zijn agenten om de islamitische re
publiek in diskrediet te brengen in het
gebied'
Iran kreeg donderdag een nieuwe staf
chef, maar nog geen nieuwe minister
van defensie ter vervanging van zijn de-
fensietop. die woensdag door het neer
storten van een militair transportvlieg
tuig werd gedecimeerd zonder dat er
voorlopig aanwijzingen waren dat dit
het gevolg zou kunnen zijn geweest van
sabotage. Het sterven van de defensie-
top vormde een nieuwe slag voor het
bewind van ayatollah Khomeini, vlak
voor de nieuwe presidentsverkiezingen
van vandaag.
Khomeini beschouwt deze als een proef
om de steun voor zijn orthodox-islami
tische bewind te peilen, riep op tot een
grote opkomst en verlaagde de kiesge
rechtigde leeftijd van 16 tot 15 jaar.
Daartegenover maakten de uitgewe
ken oppositieleiders in Parijs om de
bevolking te demoraliseren voor wat
betreft de gang naar de stembus juist
donderdag dc vorming bekend van een
tijdelijke regering in ballingschap in
Parijs. Deze leiders zijn Radjavi van de
volksbeweging Moedjahidien-c Chalq
en oud-president Bani-Sadr.
Volgens Koeweit, dat Iran ervan be
schuldigde. vloog door de aanval even
ten noorden van de ook Koeweit heten
de stad een olieverzamelinstallatie bij
Um Aleish, 40 kilometer ten zuiden van
de Iraakse grens, ln brand. Vanaf het
begin van de oorlog tussen Iran en Irak,
ruim een jaar geleden heeft Iran zeker
tweemaal eerder, kennelijk per onge
luk, installaties in ditzelfde gebied ge
bombardeerd en daarvoor zijn veront-
schuldigingen aangeboden. Deze oor
log heeft het risico van aanvallen op
olie-installaties in het gebied sterk ver
groot, en Saoedie-Arable vroeg Was
hington al in de eerste maanden ervan
om AWACS-vliegtuigen te stationeren
om zijn eigen olievelden te beschermen.
iVan onze correspondent)
BONN - De Oostduitse spion Gunter
Guillaume (54), wiens arrestatie in
1974 de aanleiding - niet de oor/aak -
was tol het aftreden van Willy Brandt
als bondskanselier, is donderdag ver
vroegd vrijgelaten. In 1975 werd Gaul-
laume wegens hoogverraad tot 13 jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Het is nog niet. bekend hoeveel gevan
genen de DDR in ruil voor Guillaume
naar het Westen laat gaan. Ook is on
duidelijk of Zuid-Afrika. Frankrijk en
Denemarken in het kader van de groot
scheepse spionnenruil rond de persoon
van Guillaume belangrijke Oostblok-
agenten hebben vrijgelaten Dat geldt
overigens ook voor de in de Bondsrepu
bliek wegens spionage voor de DDR tot
zes jaar veroordeelde Renate Lutze.
Gunter Guillaume was dinsdag van de
gevangenis Rhelnbach bij Bonn naar
een ziekenhuis getransporteerd. Hij
lijdt aan een ernstige nier- en maag
kwaal. Vandaar is hij in een gesloten
bestelauto naar de grensovergang Her-
leshausen gebracht Even na acht uur
donderdagavond bereikte hij Oostduit
se bodem.
Ruim zeven jaar lang heeft Bonn zich
geweerd tegen de vrijlating van Guil
laume. Midden vorige week werd echter
duidelijk dat de „meesterspion uit de
bondskanselarij" (hij was persoonlijk
medewerker van kanselier Brandt' bin
nenkort uitgewisseld zou worden. Het
gevaar bestond dat Guillaume vanwe
ge zijn ziekte niet langer gevangen kon
worden gehouden. In de woorden van
de voorzitter van de Bondsdagcommis
sie voor Duits-Duitse betrekkingen.
Ronneburger (FDP): „Anders zou zijn
„marktwaarde" teveel zijn gezonken".
Vanwege „menselijke aspecten" is
Guillaume dus na een gevangenschap
van ruim zeveneneen half jaar vrijgela
ten. Het besluit tot gratienng was
afgelopen maandag door bondspresi
dent. Carstens ondertekend. In ruil voor
Guillaume zpu de DDR bereid zijn tien
tallen politieke gevangenen en mede
werkers van de Westduitse inlichtin
gendienst. die in Oost-Duitsland ge
vangen zitten, vrij te laten
Op dit moment zitten veertig West
duitse spionnen in dc DDR gevangen.
Verder zou dc Bondsrepubliek onge
veer 3000 DDR-burgers die naar fami
lieleden in het westen Willen, kunngn
„vrijkopen".
HERLESHA VSEA' In een kampeerwagen met. gesloten gordijnen is dc vrijgela
ten spion Guenter Guillaume gisteravond via de grensovergang Herlesliauscn. in
de deelstaat Hessen, over de grens met dc DDR gebracht
