PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Iraanse terreinwinst
in oorlog met Irak
s4. a
Minister wil praten over
gasprijs voor tuinders
Storing pont Perkpolder:
veerdienst drie uur stil
Beurskoersen maken
gevoelige val
OMSINGELING OLIESTAD ABADAN DOORBROKEN
•-
NA VOORSPELLING GRANVILLE
Diefstal Uzi's
en geweren
uit kazerne
Perioden met zon
Zonnige perioden en vrijwel overal
droog Middagtemperatuur ongeveer
17 graden. In de ochtend weinig wind.
in de middag matige zuidelijke wind.
224e jaargang no. 228
Dinsdag 29 september 1981
tamse bv 1881-1981
100 JAAR INSTALLATEUR
Postbus 154 - 4460 AD Goes - Telefoon 01106-1740
TEHERAN/BEIROET (AFP/RTR/ANP) - Irak heeft maandag toegegeven dat zijn strijdkrachten
strategisch terreinverlies hebben geleden. In Teheran heerste, opnieuw, een overwinningsstem
ming nadat zondagavond was bekendgemaakt dat de belangrijke zuidwestelijke oliestad Abadan
was ontzet.
Nadat Irak de Iraanse berichten over
overwinningen bij Abadan zondag en
maandag nog leugens noemde, gaf het
militaire opperbevel maandagavond in
een communiqué toe dat wegens ver
nietiging door Iran van bruggehoofden
over de rivier de Karoen besloten was
tot terugtrekking over deze rivier. De
Moskou: gebruik
Pershing heeft
gevolgen voor VS
HAMBURG (AFP/DPA) - Het gebruik
van de 'Pershing-2'-raketten tegen de
Sowjet-Unie vanaf Europees grondge- XVVLIJ
bied zou 'natuurlijk' rechtstreeks ge
volgen hebben voor het grondgebied
van de Verenigde Staten, zo heeft Leo
nid Zamiatin, lid van het centrale co
mité van de Sowjetrussische commu
nistische partij, gezegd in een vraagge
sprek dat op 1 oktober in het Westduit-
se tijdschrift Stern zal worden gepu
bliceerd.
De Sowjet-Unie beschouwt die raket
ten als strategische wapens omdat zij
op de Sowjetrussische strategische
middelen zijn gericht en het grondge
bied van de Sowjet-Unie in vier zes
minuten kunnen bereiken, zei hij.
Karoen loopt in de zuidelijke buitenwij
ken van de Iraanse havenstad Chor-
ramsjahr, die Irak in de eerste weken
van de oorlog had veroverd. De stad ligt
een kleine twintig km ten noordwesten
van Abadan. Beide steden liggen aan
de door Irak opgeëiste rivier de Sjatt-el-
Arab. waarin de Karoen uitmondt.
Hoewel de Iraakse radio nog meldde
dat er bij Abadan werd gevochten lijkt
het erop dat de omsingeling - Iran be
schikte slechts over een toegangsweg
via een pontonbrug ten oosten van de
stad - inderdaad is gebroken. In Tehe
ran voorspelden Iraanse functionaris
sen dat Chorramsjahr binnenkort zou
worden heroverd.
Radio Teheran zei maandagavond dat
het Iraanse leger een strook van zestig
km langs de oostelijke oever van de Ka
roen heroverde. Hierdoor zijn de hoofd
wegen van Abadan naar de noordooste
lijk gelegen provinciehoofdstad Ahwaz
en naar Bandar Mahshahr weer toegan
kelijk. aldus de radio. In het offensief
werden meer dan 1.500 Iraakse solda
ten gevangengenomen, aldus de radio.
De gevangenen worden, aldus een
krant in Teheran, overgebracht naar de
hoofdstad.
Irak meldde dat twee Iraanse vliegtui
gen waren neergehaald, dat 118 Iraanse
soldaten waren gedood en dat '22 mar
telaren' vielen te betreuren.
Iran nodigde maandag de buitenlandse
pers uit een kijkje te komen nemen aan
het front in Qhoezestan. In Teheran
heerst weer een ware overwinningsroes.
Executies
In Iran zijn zondag en maandag 110
mensen terechtgesteld. Dit heeft radio
Teheran maandagavond meegedeeld
Het merendeel van de geëxecuteerden
zijn aanhangers van de linkse beweging
Moedjahidien-e-Ghalq (volksstrijders
van de Islam) die tegen de regerende
geestelijkheid strijdt.
Bij botsingen tussen leden van de revo
lutionaire garde en aanhangers van de
linkse Moedjahidien zijn zondag 22 do
den gevallen, zo heeft het blad 'Islamiti
sche Revolutie' maandag bekendge
maakt. Naar het blad verder meldde,
werden 150 mensen aangehouden
Zomdagavond waren al processen be
gonnen tegen enkele opposanten van
het huidige bewind.
zorgwekkend
De positie van een aantal Zeeuwse
bouwbedrijven is uiterst zorgwek
kend. Als gevolg van de malaise op de
bou wm ark t isditjaarinZeelandaleen
handvol aannemingsbedrijven over de
kop gegaan. En volgens voorzitter M.
J Leenhouts van het gewest Zeeland
van het Nederlands Verbond van On
dernemers in de Bouwnijverheid is het
haast onvermijdelijk dat er nog meer
klappen vallen.
PAGINA 3
terrorisme
Gezien de economische situatie en de
gehele structuur van de huidige maat
schappij zal er op enigszins korte ter
mijn geen kentering komen in de
kwaal van het terrorisme. Integendeel,
verwacht moet worden dat dit zich
sterk zal uitbreiden. Er moet voor
meer gijzelingen en soortgelijke acties
worden gevreesd,
PAGINA 4
solidariteit
„Misschien was Solidariteit een ge
schenk. Maar dat kwam niet uit de
lucht vallen. Solidariteit was er nooit
geweest zonder jarenlange voorberei
ding". Professor Jan Jozef Lipski, ac
tief binnen Solidariteit, op het vak
bondscongres deze maand vertegen
woordiger voor het Warschause dis
trict Mazowsce (een miljoen leden),
weet als geen ander hoe belangrijk de
Poolse illegale beweging voor de luU
slankoming van Solidariteit is ge
weest.
PAGINA 12
kwaad
De Nederlandse Kart Sport Raad
INKSR) zal het behoorlijk aan de stok
krijgen met KC Zeeland en KC Bra
bant. organisatoren van de zaterdag
en zondag gehouden wedstrijden voor
de ZeBra-trofee. Beide verenigingen
rekenden op een ferme komst naar de
kartbaan 't Vroon in Westkapelle.
maar vanwege wedstrijden in Limburg
bleef het renners kwartier zowel kwali
tatief en kwantitatief onder de maat.
PAGINA 13
bloemen
„Als we er woensdag via HSV doorko
men, stuur ik de geblesseerde Horst
Hrubesch bloemen", lacht Hans van
Breukelen breeduit „Of. ik ga ze hem
volgend Jaar persoonlijk brengen",
laat hij er grinnikend op volgen. Waar
mee de zondag 25-jaar wordende doel
man van FC Utrecht laat blijken dat
hij momenteel druk aan het sollicite
ren is.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 6
en 7
Binnen- en buitenland: 3
en 11
Opinie en achtergrond: 4
Sport: 12 en 13
Varia: 15
Radio en televisie: 16
Financieel: 17
PERKPOLDER - Enkele honderden
passagiers hebben maandagavond
noodgedwongen een klein uur 'vast ge
zeten' aan boord van de veerpont
'Prins Willem-Alexander', doordat het
schip, nog maar enkele meters onder
weg voor de overtocht van Perkpolder
naar Kruiningen, te kampen kreeg met
het uitvallen van de hoofdstroom.
Hierdoor kwam de pont geheel 'dood'
te liggen en kon voor- noch achteruit.
Hoewel de wal nog zeer nabij was, kon
den de passagiers niet van boord.
Op hetzelfde tijdstip, half zes, vertrok
uit de veerhaven van Kruiningen de
'Prinses Christina', eveneens zo goed
als vol, wat wil zeggen een kleine hon
derd personenauto's, twintig vrachtwa
gens en enkele tientallen passagiers te
voet. Doordat de 'Prins Willem-Alexan-
der' echter de fuik van Perkpolder ver
sperde. kon de andere pont niet naar
binnen. Men bleef enige tijd op en neer
varen voor de haven, maar toen er geen
verandering kwam in de situatie, keer
de de 'Prinses Christina' na een uurtje
terug in Kruiningen. waar iedereen van
boord ging.
Inmiddels was men er in geslaagd de
'Prins Willem-Alexander' met behulp
van de lier terug te trekken tegen de
brug, zodat tussen kwart over zes en
half zeven met het lossen kon worden
begonnen. Dit gaf de nodige proble
men, daar met name de vrachtwagens
achteruit het schip moesten veriaten-
Zodoende duurde het vrij lang voordat
de pont geheel was ontruimd.
Tegen half negen arriveerden twee
sleepboten van de firma Muller uit Ter-
neuzen en trokken de 'Prins Willem-
Alexander' uit de fuik. zodat na drie uur
de veerdienst hervat kon worden, zij het
alleen met de 'Prinses Christina', wat
overigens voor de avonduren normaal
Alle personenauto's die op het veer-
plein te Kruiningen stonden te wach
ten, konden meteen met de eerste over
tocht van half negen mee. Na de tweede
vaart was men ook 'schoon' wat betreft
de vrachtwagens. In Perkpolder lag de
situatie wat moeilijker, daar stonden
om half tien nog zeven banen met
vrachtauto's. Per overtocht kunnen er
drie rijen meegenomen worden. Voor
mening vrachtwagenchauffeur bete
kende de storing aan boord van de
veerpont zodoende een aanzienlijke
vertraging.
De automobilisten werd er gedurende
de periode dat er niet gevaren werd wel
op gewezen dat er een storing was.
„Maar we kunnen de mensen moeilijk
adviseren om maar over Vlissingen of
Antwerpen te gaan, want we hadden er
geen idee van hoe lang of hoe kort het
zou gaan duren", legde een PSD-
beambte te Kruiningen uit
De 'Prins Willem-Alexander' werd door
de sleepboten naar Kruiningen ge
sleept. waar men direct met man en
macht aan het werk ging om de storing
op te heffen. Men hoopt dat de pont
vanmorgen (dinsdag) weer normaal in
de vaart kan worden gebracht.
Dh
De Verenigde Staten hebben geweigerd
visa te verlenen aan twee Iraanse on
derministers van buitenlandse zaken
die de algemene vergadering van de
Verenigde Naties in New York wilden
bijwonen, zo heeft de Iraanse minister
van buitenlandse zaken, Hossein Mous-
savi, zondag voor de Iraanse televisie
verklaard
Moussavi bevestigde dat de Verenigde
Staten niet toestaan dat de Iraanse ver
tegenwoordigers aan de vergadering
deelnemen
KOK: WERKLOZEN
MET UITKERING
AAN WERK HELPEN
UTRECHT (ANP) - FNV-voorzitter
Wim Kok vindt dat het mogelijk moet
worden dat bepaalde categorieën
werklozen aan werk geholpen worden
met behulp van hun eigen uitkering.
Vooral in het onderwijs en in de gezond
heidszorg is werk genoeg te doen. ter
wijl er in deze sectoren ook duizenden
mensen werkloos zijn omdat er geen
geld is voor vaste banen, terwijl er wel
grote bedragen aan uitkeringen worden
uitgegeven. In zo'n situatie dient over
wogen te worden werklozen met een
uitkering voorlopig werk te bieden, zo
stelde Kok maandag in het VARA ac
tualiteitenprogramma 'Achter het
nieuws'.
LONDEN - Op de Londense effectenbeurs daalde gisterochtend in het eerste uur
van de handel de Financial Times index van de 500 belangrijkste beurskoersen
met 23.6 punten tot 451.1. Dit verlies ligt dichtbij het grootste verlies van 24 punten
dat ooit op één dag is geregistreerd. Dit gebeurde in maart 1974 midden in een
regeringscrisis. Op de foto de activiteiten op de vloer tn Londen.
(Van een medewerken
AMSTERDAM - Het was maandag op de Amsterdamse beurs een zwarte dag of.
zoals de veroorzaker van die enorme terugslag, de Amerikaan Granville, het
uitdrukte een 'blue monday'. Over de gehele linie vielen de koersen als bakste
nen en werd 5 tot 10 procent van de beurswaarde ingeleverd. In bepaald opzicht
was daar reden voor. Want bij een hoge rente kan een beurs niet leven. En een van
de grootste teleurstellingen binnen de westerse economische ontwikkeling in
het jaar 1981 is wel het bijzonder hoog blijven van de rente geweest.
Aanvankelijk bestond vooral in de Ver- matig verschijnende beursbrief over de
enigde Staten met de komst van de
nieuwe president, hoop op een einde
aan de torenhoge rente Maar een van
de grootste teleurstellingen in het tot
dusver gevoerde beleid van Ronald
Reagan is juist het aanhouden van die
hoge rente geweest. Vooral Wall Street
stootte zich daar hard aan en sloeg deze
zomer, toen duidelijk werd dat de hoge
rente een uitvloeisel is van het gevoerde
financieel-economische beleid, de weg
terug in.
Voorspelling
Sedert de Dow Jones-stand van 1025
eerder dit jaar zijn daarvan nu zo'n 200
punten ingeleverd. En juist op het
meest gevoelige moment binnen deze
grote baisse herhaalde de Amerikaanse
beleggingsadviseur en publicist Gran
ville zijn voorspelling dat de Newyorkse
effectenbeurs nog eens zo'n 200 punten
zal laten vallen. Hij deed dit afgelopen
weekeinde in Londen nadat dezelfde
Granville direct na Nieuwjaar een
soortgelijke voorspelling in Newyork
had gedaan. Toen veroorzaakte deze
zwartgallige kijk op de koersontwikke
ling in 1981 een tijdelijke koersval van
een kleine 100 punten. Maar langer dan
een paar weken duurde de sombere
koersvoorspelling niet. Wall Street her
vond al spoedig zijn kracht en kwam
daarna in 1981 tot standen hoger dan
ooit.
Dat deze Granville desondanks zo'n
grote invloed heeft, komt door een bre
de schare van fans die hij meteen regel-
situatie in Wall Street bereikt. Vooral
de adviseurs van de vele Amerikaanse
beleggingsmaatschappijen, pensioen
fondsen en verzekeringsmaatschappij
en behoren tot zijn clientèle.
Zware klap
Hoewel de herhaling van de sombere
voorspelling op Wall Street vorige week
niet veel indruk maakte, kwam Londen
wèl onder de indruk. Daar maakte de
beurs vrijdag al een zware klap door.
Maar Granville liet het daar niet bij zitr
ten. Hij bereisde nog meer effectencen
tra in Europa en koos het weekeinde
psychologisch goed uit. Want toen het
grote publiek afgelopen zaterdag en
zondag middels radio en televisie van
de verwachting van Granville - veelal
als een goeroe op koersgebied aange
diend - op de hoogte werd gebracht en
bang werd voor de voorspelde diepe
baisse, begon het maandag te regenen
van de verkooporders. En niet alleen in
Amsterdam maar ook in Tokio. Parijs.
Zurich. Dusseldorf en opnieuw in Lon
den. Hierdoor werd het voor het mon
diale beurswezen een zeer zwarte dag
Zoals opgemerkt zijn de koersdalende
voorspellingen van Granville niet he
lemaal zonder grond. Het geduld van
de grote beleggers begint op te raken
en men wil van de hoge rente af. omdat
deze ook de conjunctuur begint tc be
dreigen. Gelukkig zijn er in de Verenig
de Staten meer tekenen die wijzen op
enige ontspanning aan het rentefront.
Nu Wall Street de afgelopen maanden
al zo'n 200 punten heeft ingeleverd, en
meer Amerikaanse banken naar een la
ger renteniveau overstag gaan, zou het
dieptepunt in de huidige baisse wel
eens spoedig kunnen zijn aangebro
ken. Dan zou mr. Granville opnieuw
zijn neus hebben gestoten. Want hij
houdt het nog altijd op een koersni-
veau van 500 tot 600 binnen enkele we
ken. terwijl Wall Street nu nog rond
800 dobbert.
BRUSSEL (ANP) - Drs Jan de Koning,
de Nederlandse minister van land
bouw, zal deze week nog een gesprek
met het landbouwschap hebben over
de aardgasprijs. De EG-commissie
heeft het landbouwschap uitgenodigd
voor een gesprek in Brussel, komende
vrijdag.
Dat is het enige dat maandag resulteer
de uit een discussie over de Nederland
se aardgasprijs voor de glastuinbouw,
een discussie die overigens volgens De
Koning ongewoon pittig was.
Door tal van ministers is maandag in de
raad ongewone druk op Nederland uit
geoefend om nog voor dat het nieuwe
stookseizoen begint de aardgasprijzen
voor de Nederlandse kastuinders op te
trekken tot het niveau dat geldt voor de
industrie
Minister De Koning heeft enerzijds de
boot afgehouden door het van ouds be
kende Nederlandse regeringsstand
punt te herhalen, namelijk dat de gas
prijs een zaak is van het landbouw
schap en de Gasunie. Anderzijds ver
klaarde de bewindsman met het land
bouwschap te willen overleggen - op ba
sis van een gemeenschappelijk belang
van de regering en de tuinders - we moe-
Britse boeren betogen in Brussel tegen
de lage prijs die Nederlandse tuinders
betalen voor aardgas. In Brussel is
maandag ook besloten tot een gesprek
over de Britse maatregelen tegen
vluimvce-imvort
ten voorkomen dat de zaak uit de hand
loopt, aldus de minister, zinspelend op
regelrechte dreigementen van EG-tuin
ders (namelijk om straatacties tegen
Nederlandse tuinbouwprodukten te be
ginnen). maar ook wel van bepaalde re
geringen (namelijk om eigenmachtig de
grenzen voor de Nederlandse produk-
ten te sluiten).
SCHAARSBERGEN (ANP) - On
bekenden hebben dit weekeinde
een aantal wapens buitgemaakt
tijdens een inbraak in de Oranje
kazerne te Schaarsbergen. Dat
heeft de voorlichtingsdienst van
het ministerie van defensie maan
dag meegedeeld.
De daders braken eerst een muni
tiebunker open. maar vonden daar
niets. Daarna slaagden ze erin de
wapenkamer van een onderdeel uit
de kazerne open te breken Ze gin
gen er vandoor met zes UZI-pistool-
mitrailleurs. twee geweren en een
terugstootloze vuurmond.
Een recherche-team van de ko
ninklijke marechaussee is belast
met het ondeizoek. Volgens een
woordvoerder van defensie worden
de lokaties binnen de kazerne niet
vast bewaakt Ze zijn wel in een
wachtronde opgenomen. Hij ver
moedt dat de inbrekers over de ka-
zememuur naar binnen zijn geko
men. Het is de tweede wapendief
stal binnen een jaar. Eerder ver
dwenen wapens uit een kazerne in
Vught.
Labour tussen
links en rechts
Britse Labourparty
'heeft getrouw aan haar
|*jSpqE| tradities de al tientallen jaren
pESfgJ durende strijd om de macht
jggga tussen'links'en'rechts'tot in
^-^—2 het bijna absurde voortgezet
op het jaarlijkse partijcongres in Brigh
ton. De verkiezing van een plaatsver
vangend leider van de partij ging dit
weekend gepaard met veel ruzie, inti
midatie. gemanipuleer, kortom de de
mocratische waarden, waarop Labour
zich graag mag beroepen, waren ver te
zoeken in de Engelse badplaats. In een
nek-aan-nek-verkiezingsrace won de
kandidaat van de rechter vleugel, de so
ciaal-democraat Denis Healey met nau
welijks één procent verschil van de kan
didaat van links, de radicale socialist
Tony Benn. De Britse socialistische
partij maakt duidelijk een crisis door.
het is niet de eerste in haar lange ge
schiedenis en het zal zeker niet de laat
ste zijn. Labour telt sinds zijn oprich
ting een linker en een rechter vleugel,
die naar gelang het politieke getij in
meer of mindere mate met elkaar in de
clinch liggen. Links, bij tijd en wijle erg
radicaal, kon in het verleden niet veel
meer dan speldeprikken uitdelen. Niet
temin zag de linker vleugel door de ja
ren heen kans min of meer als het 'ideo
logisch geweten' van de partij te funge
ren. Maar echt macht oefende links niet
uit. In een land. waar als gevolg van het
kiesstelsel (districtenstelsel) slechts
plaats is voor grote(re) partijen zijn ra
dicale en gematigde socialisten nu een
maal tot elkaar veroordeeld. Fractie
vorming binnen de partij behoeft niet a
priori verlammend te werken op het
partij-apparaat. Uit de botsing der me
ningen komen vaak uitstekende prag
matische oplossingen naar voren vöor
schijnbaar onoverbrugbare ideologi
sche geschilpunten. Labour heeft in de
loop van vele jaren met het fenomeen
'links' en 'rechts' leren leven De een
heid is nooit echt bedreigd geweest De
schade, die de socialisten leden onder
hun onderling gekrakeel, bleef beperkt
Maar nu zijn er tekenen van verval waar
te nemen. Labour ruziet nu al meer dan
twee jaar over de bezetting van de top
functies. De strijd om de macht heeft
zich ook op tal van andere terreinen
toegespitst. De huidige crisis raakt dan
ook de fundamenten van de Labourpar-
ty.
Het verdeelde huis van Labour ver
loor begin dit jaar een aantal pro
minente leden - o. a. Roy Jenkens, Shir
ley Williams en David Owen - die een
eigen Sociaal-Democratische Partij op
richtten. Inmiddels staat al vast, dat de
SDP over ruim twee jaar de parle
mentsverkiezingen zal ingaan aan de
zijde van de Liberalen. Deze SDP-Libe-
rale combinatie doorbreekt het naoor
logse politieke patroon in Engeland.
Het gaat nu niet meer om een clubje
van 'dissidenten', maar om een heuse,
geloofwaardige, alternatieve, de kiezers
aansprekende partij, die volgens prog
noses van dit moment de komende ver
kiezingen wel eens zou kunnen winnen
Dat is een ontwikkeling, die zeker een
partij als Labour de ogen zou moeten
openen. Labour stelt echter bijzonder
weinig tegenover deze voor haar onaan-
gename gebeurtenissen. Men zou mo
gen verwachten, dat de Britse socialis
ten nu eensgezind de rijen sluiten, ten
einde politiek te redden wat er te red
den valt. Maar wat laat het congres in
Brighton achter? Een gespleten partij,
ziek van de ruzies, die ondanks mooie
woorden van sommige afgevaardigden,
verre van een eenheid is Labour wil
graag een alternatief vormen voor de in
socialistische ogen volstrekt rampzali
ge politiek van de conservatieve me-
vrduw Thatcher. Een nobel streven .dat
- helaas voor de Britse socialisten - in
Brighton in ruzie is gesmoord. Tony
Benn en zijn radicale aanhang zullen
niet berusten in de nederlaag die zij
hebben geleden. De Benn-vleugel, nu al
bijna de helft van Labour, zal blijven
streven naar de heerschappij in de par
tij. Het gaat om fundamentele verande
ringen. die op enkele centimeters na
binnen het bereik van de radicale stro
ming van Labour liggen. Het is eenvou
dig niet aan te nemen, dat alles wat
'links' is bij Labour zich aan de krappe
rechtse meerderheid zal conformeren,
nu de zege zo nabij is geweest Dat
vraagt - volgend jaar - om een tweede
poging.
De gespletenheid van de Britse so
cialisten moge blijken uit het feit,
dat een kleine meerderheid de voorkeur
gaf aan een man (Denis Healey), die te
gen eenzijdige kemontwapening en te
gen Engelands uittreden uit de EEG is.
terwijl een vorig congres (Blackpool,
oktober 1980) juist voorstellen aannam
om zo snel mogelijk uit de EEG te tre
den en over te gaan tot eenzijdige kern-
ontwapening. Uitgerekend Tony Benn
is degene, die met hart en ziel achter
deze congresbesluiten staat. Dat Benn
dit weekend buitenspel werd gezet
heeft meer te maken met zijn (omstre
den) persoon dan met zijn politieke
denkbeelden. Met dit soort op onzuive
re motieven gebaseerde beslissingen
heeft het radicale deel van Labour het
erg moeilijk. Voorlopig lijkt een ver
enigd Labour dan ook een illusie. De
Britse socialisten solliciteren met die
houding naar een nederlaag tijdens de
volgende parlementsverkiezingen. La
bours 'zelfmoordpoging' kan op geen
ongelukkiger moment komen
Dim
In de katholieke toijk Andersonstown
in West-Belfast is maandag een Noord-
ierse politieman om het leven gekomen
en een collega ernstig gewond na een
raketaanval.
