PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Gijzeling in Parijs geweldloos ten einde Kernwapenoverleg begint 30 november Ook Nederland wil deelnemen aan een olie-embargo tegen Z.-Afrika Leger patrouilleert in Warschau OVERGAVE VAN ARMEENS COMMANDO ZEVEN JAAR GEVANGENIS VOOR VLUCHTPOGING OOSTDUITSER RUSSISCH-AMERIKAANS BESLUIT MINISTER VAN DER STOEL IN VN: m;,: Af en toe regen Half lot zwaarbeioolkt en af en toe re gen Middagtemperatunr ongeveer 18 graden Vrij krachtige zindelijke wind 224e jaargang no. 225 Vrijdag 25 september 1981 WARSCHAU (AP) - In de straten van Warschau werd donderdag inlcnsicl door hel leger gepatrouilleerd nadat de Poolse premier Jaruzelski in hel parlement gewaarschuwd had legen wetteloosheid en anti-Russische uitlatingen en hij Solidariteit had aangedrongen op een matiging van hel hcleid. Volgens ooggetuigen patrouilleerden er donderdag meer soldaten in open jeeps en te voet dan gebruikelijk- Sommige waarnemers menen dal de extra patrouilles verband hielden met de grote menigte die zich inde si ad luid vu/ameld vanwege de installatie van kardinaal Jozef Glemp als aartsbisschop van Warschau De 52-jarige Glemp is de opvolger van kardinaal Stelan Wvs/ynskl. die de/e zomer overleed. De plechtigheid werd gehouden in de open luehl Tijdens de mis sprak de kardinaal over de noodzaak tot eenheid 'om ons door de crisis en armoede te leiden' Zie ook pagina 31 PARIJS - Een gijzeling in het Turkse consulaat in Parijs is vanmorgen rond twee uur geweldloos beëindigd. Nadat zij een gewonde gijzelaar hadden vrijgelaten gaven de leden van het 'Geheime Armeense Leger voor de bevrijding van Armenië (Asala)' die gistermorgen om kwart over elf het gebouw hadden bestormd zich over en lieten hun gijzelaars vrij. Eerder gisteravond hadden de Arme niërs gedreigd de minstens dertig gijze laars te zullen doden als niet voor kwart over elf donderdagavond twaalf in Tur kije vastzittende politieke gevangenen zouden zijn vrijgelaten. Dit ultimatum werd enkele malen verlengd. Een van de bewakers. Cemal Ozen. werd kort na de bestorming doodge schoten en uit een raam gegooid Een zwaargewond lid van het comman do gaf zich donderdagavond over en Een rechtbank in het Griekse Thessa loniki heefl donderdag een man veroor deeld tot de doodstraf wegens moord op een politieman van een dorp in het noorden van Griekenland PAGINA 2 onzekerheid Een onderzoek van de Industriebond FNV wijst uit dat de werkomstandig heden van het personeel bij de NSM te Sluiskil en Hoechst in Vlissingen veel te wensen over laat. De huidige econo mische situatie, onderbezetting, een hoog ziekte-percentage, inleenkrach- ten en onzekerheid over de werkgelen^ heid worden genoemd als factoren die de werknemers zwaar belasten solidariteit De Poolse premier Jaruzelski eist van de vrfje vakcentrale Solidariteit een koersverandering Jaruzelski ver wacht dat Solidariteit duideliik te kennen geeft geen greep naar de macht te willen doen en zich gematigd opstelt in de geest van de akkoorden van Gdansk PAGINA 13 informateur Wllly Qlaes. minister van economische 1 zaken in het maandagavond gevallen kabinet-Eyskens, is door koning Bou- dewiin benoemd tot informateur Claes vraagt zich af of de demissionai- s re regering wel in staat is om de lopen- f de zaken in Belgle af te handelen. botsing Geheel volgens de verwachtingen heeft de amateurslatus' op de eerste dag van het Olympisch congres in Ba den-Baden gezorgd voor een verhitte discussie tussen de internationale sportfederaties en het Oostblok Ook andere zaken werden echter fel om streden Het enige waar stilzwijgend overeenstemming over bestond was het zwijgen over een eventuele afschaf Dng van de Olympische Spelen miljardendans De extra inkomsten uit. het aardgas geven aanleiding tot een mifiarden- dans van allerlei organisaties die me nen daler meer geld in het laatje moet komen De regering wordt geconfron teerd met de meest uiteenlopende me ningen over hoe de extra inkomsten gebruikt moeten worden voor bevor derïng van hel economisch herstel Nieuws uit Zeeland: 2. 5. 7 en 9. Binnen- en buitenland: 1.3 en 13. Opinie en achtergrond 4. Sport: 15. Kunst en cultuur- 19 Radio en televisie: 21 Financiën en economie: 23. Varia: 17 verzocht om politiek asiel in Frankrijk 's Avonds werd de eveneens zwaarge wonde vice-consul Kaya Inal vrij gela ten om naar een ziekenhuis te worden gebracht De gijzel houders noemen zich volgens een verklaring uit Beiroet een 'zelfmoordcommando'. Volgens Turkse waarnemers was te verwachten, dal de Turkse regering, zoals gewoonlijk, zou weigeren Ie on derhandelen met de terroristen. Asala is een van de belangrijkste geheime Armeense organisaties, die voor er kenning van de rechten van de Arme niërs strijden. Deze leven met enige miljoenen verspreid on de grensgebie den van Turkije. Iran en de Sow,jet- Unie. de meesten in dit laatste land. Asala heeft zich in de afgelopen jaren verantwoordelijk gesteld voor tal van moorden op Turkse diplomaten over de hele wereld. Armeense groepen buiten Turki,je zeggen, dat het Turkse leger in 1915 en 1916 in de laatste jaren van het Ottomaanse rijk meer dan een miljoen Armeniërs doodde De Franse politie heeft het commando meegedeeld dat ze van plan is om tn te grijpen Een tolk heeft in het Armeens deze boodschap via een raam overge bracht. aan de bezetters. Even later gooide een jonge vrouw een boodschap voor de poliUe uit een raam De Turkse ambassadeur. Adnan Bu- lak. bevindt zich bij het gebouw dat behoort bij de Turkse ambassade en extra-territoriaal gebied is. De Franse politie kan slechts op verzoek van de Turkse ambassadeur in actie komen. Lichtgewicht DEVENTERANP>- De amper twee u e ken oude Bianea Wit hers Schreur uil Lóchem is met haar 1300 gram wel ecu zeer lichte lucht reizigster Het kindje werd twaalf weken te vroeg geboren, toen haar moeder in Zwitserland was Na een spoedopname in een Zwitsers ziekenhuis mocht Bianea donderdag naar Nederland Met couveuse en al en onder het toeziend oog van een ploeg medici werd ze naar ons land gevlogen Ze ligt nu op de inlenstve-care-afdeling van het Sint-Jozefziekenhuis in Deven ter. Het gemiddelde gewicht van pasge boren baby's na een zwangerschap van negen maanden ligl tussen dc ;e> en zeven pond. 3000 lof 3500 gram Zes Amerikaanse militairen zijn don derdag om het leven gekomen toen een helikopter in zee stortte bij Patma de Maltorca Hel toestel, dat deel uitmaakte van det Amerikaanse zesde vloot, kwam om on bekende redenen m zee terecht op het moment dal het zou gaan landen op het vliegdekschip Guadalcanal Red dingsploegen hebben vergeefs gepro beerd de inzittenden van de helikopter te redden PARIJS - Een lid van het Armeense commando dat donderdag tn de Turkse ambassade in Parijs -/O mensen in gijzeling nam maakt hel V-teken als hij het gebouw gewond verlaat. NEW YORK (AFP l'Pli De onderhandelingen lussen de Verenigde Stalen ei» de Sow jet-Unie over de vermindering van strategische raketten in Europa begin nen op 30 november in Geneve. Dit is gebleken uit een gemeenschappelijk com muniqué dat donderdag in New York is gepubliceerd De gijzeling in de Turkse ambassade in Parijs Een jonge i middag een op papier geschreven boodschap uit ecu der De ministers tan buitenlandse zaken van de Verenigde Staten en de Sowjet- Unie Haig en Gromyko. hebben woens dag bijna vier uur lang met elkaar ge sproken Volgens hel gemeenschappe lijke communiqué zal de Amerikaanse delegatie bij het overleg over de beper king van raketten voor de middellange afstand nvEuropa onder leiding staan van Paul Nitze Hij is onderminister van defensie geweest en lid van de onder- handelingsdelegatie voor het Salt 1 OOST BERLIJN - De Ooslduitse voetbalintci national G< d Weber is door een Oostberlijns tribunaal veroordeeld tol een gevangenisstraf van zeven jaar en zeven maanden Wcbci stond op het punt naar het westen te vluchten toen hij mei twee andere internationals opgepakt werd Die twee. Matthias Muller en Peter Kotte. werden door In i tribunaal met opvallende clemente behandeld Gevangenis straf werd hen niet opgelegd en inmiddels spelen u eer bij maal lw.-< regionals clubs. Wcber u t als het brein achter de resleerdop de t het/haven de nationale selectie ver door Zuid-A merika Vier andere personen 1 vriendin van Weber. werden veroordeeld lol 15 hui (icmsstraf. omdol zij op de hoogte waren i au de plan Wcber en zijn meigezellen rd door het li tb iiehtpoging. He ran Oost-Bcrltin a meld hadden verdrag. Nitze heelt zich kritisch uitge laten over het Salt-2 akkoord dat welis waar door de twee partijen is onderte kend maar niet door Washington is ge ratificeerd De Sowjet-afvaardiging zal worden geleid door U A Kvitsinskv tweede man van de Russische ambas sade in Bonn De gemeenschappelijke verklaring eindigt met de woorden ..beide partij en geloven in het belang \an deze on derhandelingen voor hel vergroten van de stabiliteit en de internationale veiligheid. en zeggen toe zich geen moeite te zullen besparen om een ge schikt akkoord te bereiken." Uit het communique blijkt dat. de on derhandelingen zullen gaan overdezell- de kernwapensystemen die onderwerp van gesprek zijn geweest tijdens een eerste reeks van onderhandelingen een jaar geleden in Geneve. Bij dit overleg dat na de verkiezing van Reagan lot president van de Verenigde Staten is opgeschort, eine het over de Russische SS-20-raketten enerzijds en de Pets hing 2 en dc kruisraketten die de NA VO vanaf 1983 in Europa wil statione ren anderzijds Volgens functionarissen in New y ork hadden de Verenigde Staten een eerde re datum voor het begin van het over leg voorgesteld, omstreeks half no vember. Dertig november is kennelijk een compromis met de Sowjet-L'nie en betekent dat de onderhandelingen vrijwel precies twee jaar beginnen na het zogenoemde dubbelbcsluit van de NAVO tot hel plaatsen van 572 nieuwe Euroraketten voor de middellange al- stand maar tegelijkertijd met de Sow- jel-Unie te gaan onderhandelen over een beperking van dergelijke raketten. De Amerikaanse onderhandelaar kernwapenoverleg Paul Nitze NEW YORK (ANP) - De Nederlandse regering gaat met grote voortvarend heid na hoe zij zo doeltreffend moge lijk kan deelnemen aan het beslaande vrijwillige olie-embargo tegen Zuid- Afrika. hoe bepalingen over investe ringen in Zuid-Afrika kunnen worden afgekondigd en hoe de invoer van be paalde goederen uit Zuid-Afrika lean worden beperkt Minister Van der Stoel die dit donder dag in de algemene vergadering van de Verenigde Naties in New York aankon digde. maakte wel het voorbehoud dal hierbij rekening moet worden gehou den met de internationale verplichtin gen van Nederland Uit het regeerakkoord blijkt dat met in ternationale verplichtingen voorname lijk wordt gedoeld op het Beneluxver drag Het akkoord maakt duideliik dat Nederland het voorbeeld wil volgen van Zweden dat nieuwe investeringen In Zuid Afrika verbiedt, bijvoorbeeld de overigens toch al enorm teruglopende invoer van steenkool geheel wil stopzet ten. en zich met inachtneming van in ternationale bepalingen en verplichtin gen wil aansluiten bn de olïebovcot die de OPEC al jaren geleden heelt alee kondigd Door te spreken over de onvermndtli t k heid van verdere duik waaronder cco nomische maatregelen, ging minister Van der Stoel verder dan zijn voorgan ger Van der Klaauvv, die sprak ovci overleg met gelijkgezinde landen over elke mogelijke gezamenlijke inspan ning waai onder economische maaliv- gelen om Zuid-Afrika ertoe te bewegen afstand te doen van de apartheidspoli tiek Hel eerste kabinet-Van Agt heelt bij de mogelijkheid van eenzijdig Neder lands optreden tegen Zuid-Afrika al- lijd hel voorbehoud gemaakt dat dn door een zodanig aantal landen zou worden gesteund dat daarvan een vul doende impuls zou uitgaan Minister Van der Stoel verklaarde donderdag dat de Nederlandse regering positiel tegenover het gebruik \an economi sche middelen staat waarhij rekening moet w orden gehouden met de opinie van de internationale gemeenschap. Minister Van der Stoel ging wat Zuid Afrika betrelt verder dan de westerse mlnlsterd die tot nu toe in de VN-as- semblee hebben gesproken. Zijn Engel se collega lord Carringlon. die als voor zitter van de EG-ministerraad het kleinste gemene veelvoud naai voren mocht brengen - datgene wat voor alle tien landen aanvaardbaar is - beperkte zich tot het welhaast klassieke vera! schuwen van de apartheid en de verkla ring dat de tien bn Zuid-Atrika blijven aandringen op vreedzame verandertn gen Van de acht ministère van de EG-lan den die tot nu toe het woord hebben gevoeld nam slechts een. de Deen KJeld Basis voor een dialoog Olesen. het woord diuk in de mond Maar ook hij vermeed zorgvuldig over economische druk te spreken Minister Van der Stoel verklaarde voorts dat Nederland zich volledig houdt aan het bestaande, door de Vei ligheidsraad afgekondigde en daarom voor alle landen bindende wapenem bargo tegen Zuid-Afrika. contacten op cultureel, wetenschappehtk en sport gebied afraadt, zal doorgaan de 'front- lijnstatcn' financiële hulp te geven, en streeft naar het opvoeren van deze steun. Slachtoffers van de apartheid, onder w ie politieke vluchtelingen, zul len op Nederlandse steun kunnen blij ven rekenen het maken van een Ldeugdehjke afspraak voor een gesprek over beper- pïtlfy king van kernwapens voor de Egggjj middellange afstand in Euro- pa is de na de Russische inval In Afghanistan op een laag pitje gezette dialoog tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie weer nieuw leven inge blazen De Sowjet-minister van buiten landse zaken Gromyko en zijn Ameri kaanse collega Alexander Haig legden In een lang gesprek in New York de ba sis voor een dergelijke ontmoeting De bijna ongelimiteerde wapenwedloop tussen beide grootmachten maakt een gesprek over wapenvermindering tot een bittere noodzaak. Beide partijen zijn daar ten volle van overtuigd, maar een eenmaal verstoorde relatie is niet gemakkelijk te herstellen Over en w eer hebben Amerikanen en Russen elkaar de afgelopen maanden ervan beschul digd hun militair potentieel voortdu rend uit te breiden met als enige doel de ander te overtroeven. Nu zijn beide lan den zover, dat zij met enkele eenvoudi ge handelingen elkaar en de rest van de wereld kunnen vernietigen. Dat zij toch weer gaan praten over wapenverminde ring is. om het maar eens pathetisch uit te drukken, een zaak van levensbe houd Acht maanden lang heeft de rege- ring-Reagan betoogd, dat de detente - de ontspanning dood Was en dat pra ten met de Russen niet de hoogste prio riteit had Het is minder belangrijk om te weten wie nu uiteindelijk het initia tief heeft genomen, waar het op aan komt is. dat Russen en Amerikanen weer op hoog niveau met elkaar om gaan en de bereidheid toneii over ont wapening van gedachten te wisselen Toch mag niet te veel van een derge lijke ontmoeting worden verwacht De afgelopen twintig jaar is voortdu rend overleg gevoerd over w apenreduc tie: er zijn afspraken gemaakt en beslui ten genomen, maar wie anno 1981 de balans opmaakt schrikt van de ontstel lende hoeveelheid vernietigingswa pens. waarover de grootmachten be schikken De slagkracht van deze wa penarsenalen is minstens het tienvou dige van wat de supermachten tien jaar geleden in hun bezit hadden. Dat alles is weinig bemoedigend, maar dat ont slaat de machtigste landen van de we reld niet van de plicht tóch iets aan wa penvermindering te doen Wat Haig en Gromyko in New York hebben uitge dacht vormt in elk geval het begin van een dialoog tussen twee elkaar weinig vriendschappelijk gezinde landen Eik aar voortdurend blijven beschuldigen lost geen enkel probleem op. De ont spanning van de jaren zeventig was er juist op gericht een zodanig klimaat te scheppen tussen de Sowjet-Unie en Amerika, dat tegelijkertijd spanningen in andere gebieden van de wereld - bij voorbeeld hei Midden-Oosten - konden worden verminderd, althans in theorie De praktijk was wel eens anders Polen is er nu weer een voorbeeld van Een regering van de V S cüe een redelijk tot goede relatie onderhoudt met de Sow jet-Unie kan de Polen tot een grotere steun zijn dan een Witte Huis. dat zijn kracht moet putten uit. dreigementen Het betaamde Londense Instituut voor Strategische studies heeft de zer dagen een interessante theorie op gebouwd rond de bewapening De Lon dense onderzoekers betogen, dat de kosten van nieuwe geavanceerde wa pensystemen zodanig de pan zijn uitge rezen. dat het steeds moeilijker zal wor den hiervoor de financiering te vinden. Met name wordt West-Europa go noemd. maar ook voor de V.S en de S U geldt min of meer hetzelfde Het is in de redenering van het instituut dan ook een economische noodzaak voor de su permachten om tot wapenverminde ring over te gaan Toenadering tussen de twee supermachten kan om die re den niet uitblijven. In hoeverre de V. S en de S U uit 'economische noodzaak met elkaar gaan praten over wapenre ductie. is niet vast te stellen. Eigenlijk doet dat er ook niet zoveel t oe, zolang ei maar gepraat wordt. Europa is voorlo pig het meest gebaat bij het Russisch- Amerikaans initiatief Met name de re geringsleiders van de Westeuropese Na- vo-landen hebben bij voortduring aan gedrongen op besprekingen over wa penvermindering met het oog op de voorgenomen plannen van de Navo het rakettenbestand in Europa te moderni seren als antwoord op de stationering in Oost-Europa en West-Rusland van moderne SS-20 raketten Het zou mei name de regeringen van de bondsrepu bliek Duitsland en Nederland goed uit komen als het straks in Geneve te voe ren gesprek tastbare resultaten ople vert Al was het alleen maar. dat deze- landen een adempauze wordt gegund nu er zoveel verschil van opvatting be staat over het al of niet plaatsen van Pershing II en Kruisraketten Dim De Amerikaanse senaat heefl don derdag tegen de wil van president Rea gen en een persoonlijke oproep aan het congres van de Salvadoriaanse presi dent Duartc besloten de verlening van militaire hulp aan El Salvador te be- moelijken De senaat deed dit door de hulpverle ning aan voorwaarden op het gebied van o a de naleving van de mensen rechten in El Salvador te verbinden, die volgens de repubikeinse senator Ri chard Lugar tol een volledig stilvallen van de hulpverlening zullen leiden

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1981 | | pagina 1