PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Vanmorgen beëdiging kabinet Van Agt
Solidariteit eist
vrije verkiezingen
Verkeersdoden in mist
MOSKOU: ANTISOWJET-ORGIE IN POLEN
vandaag
Vier doden bij
autobotsing
Mitterrand op bezoek
in Engeland
Horecaprijzen
mogen vijf
procent hoger
Minder zon
I Perioden met zon. Later meer bewol
king en mogelijk een bui.
Middag temperatuur ongeveer 22 gra
den Matige, aan de kust af en toe
krachtige zuidoostenicind
L-
224e jaargang no. 213
Vrijdag 11 september 1981
berco
EEN HUIS VOL MODE
Middelburg
Vlissingen
Het kabinet
Van Agt II
iVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Koningin Beatrix zal
vanochtend om elf uur op Huis ten
Bosch in Den Haag de ministers van
het nieuwe kabinet beëdigen. Het
voorbereidend beraad van de leden
van het tweede kabinet-Van Agt is gis
teren onverwacht snel afgerond. Daar
bij is overeenstemming bereikt over
de hoofdlijnen van de beknopte Troon
rede die de koningin dinsdag zal uit
spreken
In die Troonrede zal over het gevoelige
punt van de kernwapens vrijwel niets te
horen zijn. Een standpunt daarover zal
het nieuwe kabinet van CDA. PvdA en
D'66 formuleren in de regeringsverkla
ring die op 13 oktober wordt, verwacht.
Bovendien zal de kersverse minister
van defensie Van Mierlo (D'66i op de
vergadering van de nucleaire plan-
groep van de NAVO. eveneens in okto
ber. een Nederlands standpunt over de
kernwapens moeten kunnen innemen
Tijdens de eerste weken van het nieu
we kabinet zal de conflictstof al ruim
schoots voor het oprapen liggen. Tegen
die achtergrond schertste PvdA-voor-
inan Den U.vl gisteren - toen hij gewa
pend met koffer en tas zijn fractielei
derskamer aan hel Binnenhof ont
ruimde om naar het ministerie van so
ciale zaken te verhuizen - tegen zijn
medewerkers: ..Jullie zijn nog niet van
me af. over een maand of drie ben ik
weer terug".
Het zogenaamde constituerend beraad
duurde donderdagochtend verrassend
kort (ruim een uur), nadat eerder deze
week was gezegd dat er nogal wat ge
voelige zaken op tafel lagen Bespre
king daarvan moest wachten tot na het
PvdA-congres van woensdagavond.
Het onomwonden .ja" van de PvdA te
gen deelname aan het tweede kabinet-
Van Agt heeft de laatste besprekingen
vergemakkelijkt
Koningin Beatrix ontvangt vanoch
tend eerst CDA-leider Van Agt die als
formateur eindverslag van zijn werk
zaamheden zal uitbrengen Om elf uur
komen de vijftien ministers ter beëdi
ging. Vervolgens worden ook de zeven
tien staatssecretarissen op het paleis
verwacht
Het CDA had gisteravond nog steeds
geen staatssecretaris voor defensie
aangewezen de enige post die nog
openstaat. Als kandidaten werden ge
noemd de kamerleden Van Houwelin-
gen Borgman. De Kwaadsteniet allen
ex-ARPi en de secretaris-generaal van
het ministerie van verkeer en water
slaat, het ..rechtstreekse" CDA-lid ir
de Man.
De Tweede-Kamerfractie van de PvdA
heeft gisteren met algemene stemmen
Wim Meijer aangewezen als nieuwe
fractievoorzitter. De ondervoorzitters
«orden volgende week gekozen. Meij
er kwam in 1971 in de Tweede Kamer
In hel kabinet-Den l'yl was hij staats
secretaris van CRM. De laatste vier
jaar was hij tweede ondervoorzitter
van de fractie
'Zie ook pagina 9 kabinet Van Agt II).
GDANSK/WARSCHAU/MOSKOU - Het eerste deel van het eerste congres van de vrije Poolse
vakbond Solidariteit, dat eind deze maand wordt vervolgd, is donderdagmiddag geëindigd met
het stellen van de eis van vrije verkiezingen in het land. De afgevaardigden zongenhet Poolse
volkslied en het lied 'God beschermt Polen'. Tezelfdertijd reageerde Moskou voor het eerst, maar
wel even fel als Warschau op de oproep van het congres van dinsdag tot andere landen vanhet
oostelijk blok ook vrije vakbonden te stichten.
De aanvallen van de officiële media in
Oost-Europa waren ook gisteren weei
ongekend scherp. Het Russische pers
bureau Tass dat het congres geworden
is tot ..een openlijke strijd tegen de
gezondheidszorg
De Raad voor de Volksgezondheid
Zeeland gaat akkoord met het opzet
ten van een onderzoek dat het- hele
stelsel van de geestelijke gezondheids
zorg m de provincie doorzichtiger
moet maken
PAGINA 3
bondgenoten
Hoewel er nog geen sprake is van een
echte toenadering tussen de Israeli
sche premier Menachem Begin en de
Amerikaanse president Ronald Rea
gan. begint zich toch een strategisch
bondgenootschap tussen de beide lan
den af te tekenen. Reagan wil niet lo
mgkomen op de voorgenomen le
verantie van radarvliegtulgen aan Sa-
oedi-Arabie. maar wil ook een nauwere
samenwerking met Israël.
PAGINA 7
waterzuivering
Het waterschap Het Vrije van Sluis is
bezorgd over de gevolgen van hel hoge
tempo waarin zuiveringsprojecten
moeten worden uitgevoerd. Het water
schap vraagt het provinciaal bestuur
rekening te houden met de extra kos
ten voor gemeente, waterschap en ver
vuiler.
PAGINA 13
06
waterpolo
fl Het Nederlandse waterpoloteam heeft
l| met 8-9 van Joegoslavië verloren De
{I Nederlandse ploeg kwam na afloop
y van de wedstrijd witheet uit het water
I boos op de Joegoslaven en op de
I scheidsrechter Grove overtredingen
van zwaar op de man spelende legon-
standers werden niet bestraft
Ij PAGINA 17
commercie
e van erm geeft de om
roep tot 1 oktober uitstel om hun com
merciële nevenactiviteiten te beper
I ken De meeste omroeporganisaties
konnden hun op winst gericht werk
niet zo vlug stopzetten als de overheid
wenstte en willen eerst nog een ge
sprek met de minister van erm
Nieuws uit Zeeland: 2. 5 en
7.
Binnen- en buitenland: 1
3, 9 en 13.
Opinie' 4
Sport: 15.
Radio en televisie: 17
Financiën en economie:
I 19.
Poolse Verenigde Arbeiderspartij <tde
communistische partij) en de regering"
En verder Een heel scala van contra
revolutionairen van allerlei slag. waar
onder agenten van de imperialistische
geheime diensten, die allemaal het so
cialisme haten, streven naar de onder
mijning van de Poolse socialistische
staat, naar het verbreken van de mter
nationale allianties van de Poolse repu
bliek en naar het herstel, op de langere
termijn, van het kapitalistische sys
teem in Polen". .Volgens waarnemers
was de aanval van Tass op Solidariteit
de scherpste tot dusver en komen deze
neer op een oorlogsverklaring aan de
vakbond.
Een duidelijk opgeluchte vakbondslei
der Lech Walesa verklaarde eerder op
een persconferentie daler nu veel moei
lijkheden binnen de vakorganisatie uit
de weg zijn geruimd en dat op het twee
de deel van het congres, dal op 26 sep
tember begint, alle aandacht kan wor
den geschonken aan de werkelijke pro
blemen van de Poolse economie en de
hele Poolse gemeenschap. De leidei
Marinepersoneel
wijst maatregelen
Breguet-Atlantic af
VALKENBURG (Z.H.l (ANPl-De twee
belangenverenigingen van marineper
soneel, VMO (officieren) en VBZ (on
derofficieren) hebben de vaste tweede
kamercommissie voor defensie don
derdag op het marinevliegkamp Val
kenburg laten weten dat zij de door de
marinelciding voorgestelde maatrege
len ter verbetering van het Breguet-
Atlantic-vliegtuig als onvoldoende af
wijzen.
..Indien er niet meer aan de Breguets
wordt gedaan dan slechts het verster
ken van een paar onderdelen, mag er
wat ons betreft niet met dit vliegtuig
worden gevlogen aldus VBZ-voorzit-
ter Sohier desgevraagd
Voorzitter Brand van de vereniging van
marine-officieren (VMO) vindt het een
pluspunt dat de twee organisaties nu
op dezelfde lijn zijn gaan zitten ten aan
zien van het Breguet-probleem.
..Ook wij vinden dat de door de marine-
leiding aangekondigde maatregelen te
vaag zijn en het vertrouwen bij de be
manningsleden in het toestel niet heb
ben hersteld".
De beide belangenverenigingen zijn er
niet van overtuigd dat de marineleiding
voldoende heeft gedaan om het bestu
ringssysteem veiliger te maken. Zij wij
zen verder een persoonlpke beslissing
tot wel of niet vliegen met dit toestel af
zoals de marine per 1 oktober gevraagd
heeft Dit leidt volgens de organisaties
tot andere motieven dan alleen die van
de vliegveiligheid.
van Solidariteit deed een dramatische
oproep om de rijen te sluiten
Walesa was duidelijk verheugd over het
feit dat hij steun had gekregen voor een
sterke centrale leiding van Solidariteit,
Een zekere mate van dictatoriale lei
ding is de komende twee jaar noodzake
lijk. aldus Walesa, die benadrukte dat
de kwestie van arbeiderszelfbestuur nu
prioriteit heeft.
Het congres besloot gisteren al dat Soli
dariteit zelf een referendum over haai
voorstelllen voor zelfbestuur in de be
drijven (met name het recht om direc
teuren te benoemen en ontslaan) zal or
ganiseren. als het parlement dat niet
wil doen. Een voorproefje hiervan was
een stemming op de grootste Poolse
staalfabriek in Katowice. Daar stem
den 8800 van de 15.776 aanwezige arbei
ders voor het ontslag van directeur
Bednarczyk.
De leider van de bedrijfsafdeling van
Solidariteit in Katowice. Jaeek Kiljan.
verklaarde bij het bekendmaken van de
uitslag dat de bond hier verder geen
conclusies uit trekt. ,.Het was al vol
doende, onze macht te tonen door hel
referendum te organiseren", aldus Kil
jan Eerder had de Poolse minister van
mijnbouw al verklaard dat hij het resul
taat van de stemming naast zich neei
zou leggen.
In een slotverklaring van zeven punten
zette de vrije vakbond nog eens alle ei
sen op een rijtje Behalve arbeiderszelf
bestuur en vrije verkiezingen voor het
parlement, werd daarin onder meer nog
als eis geformuleerd publieke controle
op de massamedia, het zelf in de hand
nemen van voedseldistributie, en vrij
heid voor de politieke gevangenen.
Over de leidende rol van de communis
tische partij stelde de verklaring dat
die „scherp moet worden gedefinieerd
om te voorkomen dat deze niet leidt lot
een nieuwe nationale catastrofe".
Lech Walesa
BADHOEVEDORP - Op rijksweg A-9
tussen Badhoevedorp en Rottepolder
plein zijn donderdagavond bij een au
to-ongeluk vier mensen om liet leven
gekomen. Dc auto waarin de slachtof
fers zaten, brandde uit.
Twee auto s die op de rijksweg naast
elkaar reden, zijn volgens de gemeente
politie van Haarlemmermeer vermoe
delijk met de zijkanten legen elkaai ge
komen De auto op de rechterbaan
kwam daarna in de wegberm terecht en
vloog in brand De vier inzittenden van
deze Engelse wagen kwamen om De
auto is voor onderzoek naar het hoofd
bureau van politie in Hoofddorp over
gebracht De bestuurder van de andere
auto is in een ziekenhuis opgenomen.
LONDEN - De Franse president. Frangois Mitterrand, is
donderdag in Londen aangekomen voor een bezoek van een
dag en is onmiddellijk besprekingen begonnen met de Brit
se premier, Margaret Thatcher.
President Mitterrand werd op de militaire luchthaven Northolt. bij Londen
door premier Thatcher ontvangen. Na het inspecteren van de erewacht
vertreokken beide leiders naar Downingslreel 10. de residentie van de Brose
premier, voor een eerste gesprek Als socialist die voor liet eerst sinds 1945
communisten in de Franse regering heeft gehaald, staat Mit terrand met zijn
politieke ideeen ver van de Britse consen alieve eerste-mmister Maar op
het persoonlijke vlak blijkt Thatcher veel beter met Mitterrand te kunnen
opschieten dan met zijn voorganger Valery Giscard d'Estaing
Uil het feit dat Mitterrand wordt vergezeld door zeven van zijn ministers
maken waarnemers op dat de wederzijdse. Europese en wereldproblemen zo
uitgebreid mogelijk aan bod zullen komen. De Franse en Britse ministers
houden eigen onderlinge besprekingen. Vanmorgen is er afsluitende plenai
re vergadering en een werklunch.
DEN HAAG (ANP)-Hel ministerie
van economische zaken heeft de
horccasector toestemming gege
ven om met ingang van 13 septem
ber de prijzen voor eet- en drin
kwaren en voor overnachtingen te
verhogen met vijf procent.
De prijs van een toenstenmenu
mag worden verhoogd van 14,25 tot
vijftien gulden.
Vü(
V pt
DRIEBERGEN - Dichte mist heelt
donderdagochtend nogal wat overlast
bezorgd aan het verkeer. Minstens
twee personen kwamen bij ongevallen
in de mist om het leven.
Rond half tien botste op een overweg
bij Wouwse Plantage een vrachtauto op
de intereitytrein Amsterdam-Vlissin-
gen De chauffeur van de vrachtauto, de
27-jarige J. Strik kwam bij het ongeluk
om het leven Twee vrouwen die in de
trein zaten raakten gewond. De trem
ontspoorde gedeeltelijk Tot vier uur 's
middags was geen treinverkeer moge
lijk tussen Roosendaal en Bergen op
Zoom Passagiers weiden tussen belde
stations met bussen vervoerd, wat in de
ochtenduren enige vertraging oplever
de. De bussen konden door de mist niet
met. normale snelheid rijden.
Op de snelweg Gorinchem-Breda-Til-,
burg hebben zich ter hoogte van de
zuidelijke rondweg van Breda vijf onge
lukken voorgedaan, waarbij de 47-jari-
ge mevrouw R. A. Smit uit Maarssen
om het leven is gekomen en negen per
sonen gewond raakten
Ook op de A-2 vonden botsingen plaats
ter hoogte van Vinkeveen. maar deze
waren minder ernstig. De veren Krui-
ningen-Perkpolder en Anna Jacobapol-
der-Zijpe vaarden donderdagmorgen
niet vanwege de mist. De mist leidde lol
files op diverse snelwegen.
Een van de wrakken op de snelweg Go-
rinchem-Breda-Tilburg
poor Nederlandse begrip
pen is de formatie van het
kabinet-Van Agt II toch nog
reaggi redelijk snel rondgekomen
ggga Vier jaar geleden liet de tot-
stand koming van de rege
ringsploeg bijna een half jaar op zich
wachten. Objectief geredeneerd is
drieëneenhalve maand natuurlijk erg
lang. De ons omringende landen kijken
dan ook altijd in opperste verbazing
naar Nederland In die landen komen
de regeringen bij wijze van spreken in
een handomdraai tot stand. Engeland.
Frankrijk. West-Duitsland zijn landen,
waar nooguit enkele weken over de vor
ming van een nieuwe regering heen
gaan. Belgie. dat een al bijna even inge
wikkeld politiek patroon heeft als Ne
derland. weet ook over lange formatie-
perioden mee te praten, maar bij het
opmaken van een 'algemeen klasse
ment' zou Nederland de Belgen toch
ruim verslaan op dit punt Overigens
zag het er enkele weken geleden naar
uit. dat Nederland opmeuw op weg was
naar een triest formatie-duur-record.
namelijk toen de formatiepoging van
het duo Kremers-Van Thijn stuk liep op
de weigering van het CDA het voorlopig
regeerakkoord te bekrachtigen De
kort daarop gevolgde 'tactische terug
tocht' van Van Agt als CDA-onderhan-
delaar opende de weg om alsnog snel
tot zaken doen te komen. Verscheidene
kandidaat-ministers lieten de afgelo
pen weken herhaaldelijk blijken, dat ze
het allemaal pas geloven als ze op het
bordes van Huis ten Bosch naast konin
gin Beatrix zullen staan. Vandaag is het
dan zo ver: vanmorgen worden de mi
nisters van de nieuwe regering Van Agt
beèdigd. Misgaan kan er nu niets meer
Het constituerend beraad van giste
ren heeft het ücht op groen gezet
voor het CDA-PvdA-D'66-kabinet. Het
voortbestaan van deze centrum-linkse
regering is al onder druk komen te
staan voordat de ploeg officieel is aan
getreden. Weliswaar ligt er een om
vangrijk regeerakkoord, maar op een
aantal belangrijke punten staan de vi
sies van de part ijen lijnrecht tegenover
elkaar De binnen enkele maanden te
nemen beslissing over plaatsing van
kruisraketten bijvoorbeeld kan al ge
makkelijk tot een breuk leiden. Het bui
tengewone partijcongres van de PvdA
heeft er deze week geen twijfel over la
ten bestaan hoe de socialisten tegen
over een positieve beslissing mzake de
plaatsing van kruisraketten denken.
De socialisten stappen met weinig gre
tigheid de regering binnen. Er is zoveel
dat zij willen, maar 7,0 weinig dat gege
ven de omstandigheden mogelijk is.
Regeren met een dergelijke coalitie be
tekent nu eenmaal flinke scheuten wa
ter in de wijn doen. De kleur wordt wat
fletser, de smaak wat minder Toch
heeft de PvdA ingestemd met deelne
ming aan dit kabinet onder Van Agt
Vier jaar oppositie voeren is een harde
en wijze les geweest voorde socialisten.
In de regering zit je in elk geval in het
centrum van de macht: oppositie voe
ren kan naar verloop van tijd frustre
rend werken. Den Uyl heeft het donder
dag heel duidelijk gezegd op het buiten
gewone partijcongres: „De Partij van
de Arbeid wenst het regeringsspel niet
te laten aan CDA en WD". Om mee te
(mogen) doen. moetje nu eenmaal be
reid zijn te geven en te nemen want
anders geeft de andere partij niet thuis
Weinig bevredigend voor het nieuwe
kabinet - en zeker voor de minis
ters van de PvdA en D'66 - moet het
zijn. dat zij uitgerekend vierdagen voor
Prinsjesdag Ijet roer overnemen. Welis
waar ligt er een isoorti begroting 1982
klaar, maar die is samengesteld door
het oude kabinet van CDA- en WD-
ministers. Van een 'echte' begroting
kan nauwelijks worden gesproken De
vraag is tevens aan de orde hoe de
troonrede moet worden gewogen Het
nieuwe kabinet heeft geen tijd gehad
een andere koers uit te zetten Daar
gaan maanden overheen. Met alle res
pect voor de vorstin kan niet worden
volgehouden, datde troonrede 1981 een
weerspiegeling zal zijn van de wensen
verlangens, beleidsvoornemens en be
slissingen van het kabinet-Van Agt II.
Evenmin mag er de visie van de 'oude'
regering in doorklinken. Van een 'echte'
troonrede kan derhalve ook al geen
sprake zijn. Blijft over het enthousias
me van de nieuwe ministersploeg. Dat
klinkt goed. maar goede bedoelingen
geven geen inhoud aan de derde dins
dag. Het zal duidelijk zijn. dat de ko
mende jaren heel wat gesleuteld zal
worden aan de begroting. Op die ma
nier begint het kabinet-Van Agt II al
met een achterstand. Twee jaar zaaien
en twee jaar oogsten staan voor een ka
binet. dat de rit afmaakt De nieuwe
centrum-linkse regering, aangevoerd
door drie 'kopstukken' van de Neder
landse politiek, staat om in termen van
de landbouw te spreken, voor de zware
taak de woeste gronden te bewerken.
Na het ploegen en het eggen komt deze
regering pas in tweede instantie aan
zaaien toe. Aan oogsten valt de eerste
jaren helemaal niet te denken
Dim
De secretaris generaal van de Ver
enigde Naties. Kurt Waldheim. heeft
zich donderdag beschikbaar gesteld
voor een nieuwe ambtstermijn van vijf
jaar na hel aflopen van de tweede, eind
december
Als de Oostenrijkse diplomaat wordt
gekozen is hij de eerste secretaris-gene
raal die een derde ambtstermijn ver
vult.