PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Fracties akkoord met voorstel informateur Joegoslavische bezwaren tegen boek geheim agent Kabinet Antillen gevallen Zestig miljoen voor ruimen gif in bodem pta gnes INTERPRETA TIES ONDERHANDELAARS LOPEN UITEEN Albert Speer overleden Waarschuwing Lubbers over kernwapenparagraaf Klaar voor kernafval y»jj v Zonnige perioden Droog weer en flinke zonnige perio den Middag temperatuur ongeveer 19 graden Matige noordoostenwind Zie ook pagina 3 224e jaargang no. 205 Woensdag 2 september 1981 deaé&t VUesJ-svenOik 1&8 Tel OHOO 20B20 van onze parlementaire redactiei DEN HAAG De fracties van CDA, PvdA en D'66 hebben dinsdag zonder voorbehoud ingestemd met de conclusies van informateur prof. mr. W. F. de Gaay Fortman. De onderhandelaars hebben hem inmiddels meegedeeld dat een nieuwe poging tot formatie van het centrum-linkse kabinet ondernomen kan worden. De betrokken partijen vinden dat het nieuwe kabinet nog voor Prinsjes dag (15 september) beëdigd dient te worden. Mr. De Gaay Fortman zal nog vanochtend zijn eindverslag uitbrengen aan koningin Beatrix. Omstreeks elf uur wil hij het verslag openbaar maken, inclusief zijn advies over wie er nu formateur moet worden. Nu de partijen tot overeenstemming zijn gekomen is een nieuwe advies ronde van de drie fractieleiders niet strikt noodzakelijk. In Den Haag bestaat de verwachting afspraken bestond het gevaar dat over enkele maanden het kabinet zou moe ten beslissen over mooie plannen, waar bij niet duidelijk zou zijn wie dat zou betalen. „Na tien jaar snelle stijging van de overheidsuitgaven, moet daar nu een eind aankomen.'1 zei Van Agt. Als dat nu niet gebeurt, zou de econo mie nog verder verslechteren verloren. De twee aspecten zijn als het ware als even belangrijk aangemerkt De voorstellen gaan uit van een verla ging van hetoverheidsterkort met min stens 1 procent in 1982 Gelijktijdig moet de collectieve lastendruk gestabi liseerd worden Ook in 1983 zal deze doelstelling centraal komen te staan m het kabinetsbeleid Daarnaast is op nieuw vastgelegd dat de positie van de minima met maximaal 1 procent achteruit mag gaan. zonder dat er een absolute garantie in deze richting gege ven wordt dat koningin Beatrix eventueel de beoogde premier, mr. Van Agt, tot for mateur zal benoemen. Het is echter met uitgesloten dat zij mr. De Gaay Fort man voor deze taak zal vragen. Het wordt onwaarschijnlijk geacht dat zo wel Van Agt als PvdA-leider Den Uyl gezamenlijk als formateurs worden aangesteld. Zwart op wit In het televisieprogramma ..Den Haag Vandaag" liet premier Van Agt weten nu in te kunnen stemmen met het voor lopige akkoord. De doorslag had voor hem gegeven dat nu zwart-op-wit af- j spraken zijn gemaakt over de bezuini- gingen Daarnaast ligt nu voorhctccrst vast („Dat mocht twee weken geleden nog niet dat nieuwe overheidsuitga- t ven pas dan gedaan kunnen worden als elders bezuinigingen zijn aangegeven. Van Agt liet weten dat het akkoord nu solide is. „In de laatste ronde hebben we zoveel binnengehaald, dat we fluks ja moesten zeggen", zei hij. Zonder deze Enigszins geringschattend liet Van Agt zich uit over de bezuinigingsplannen van Den Uyl Hij zei dat als deze „nog mooiere middelen" vindt dan het huidi ge kabinet, dan mag hij' Van Agt liet verder weten heel wat minder proble men te hebben met de begroting, die het huidige kabinet aan het opstellen is. dan Den Uyl Nivellering LONDEN (ANP/AFPi - Albert Speer, minister van bewapening onder Hit ler. is dinsdag op 76-jarige leeftijd in een Londens ziekenhuis overleden. Dal is in dat ziekenhuis meegedeeld. Speer had dinsdag een hersenbloeding. Hij werd na de tweede wereldoorlog ver oordeeld tot een gevangenisstraf van 20 jaar en werd in 1966 uit de gevangenis van Spandau ontslagen. Abortuswet Verder zijn de partijen hel eens gewor den over een lichte nivellering van de inkomens Bevestigd is namelijk dat de inkomensachteruitgaan de komende laren zal gaan van -1 procent iminimal tot -4 procent (vier keer modaali. Over de betekenis van deze afspraken ver schillen de onderhandelaars Lubbers (Slot zie pag. 9 kol. 5) Het akkoord van de drie onderhande laars beperkt zich vrijwel uitsluitend tot het zoeken naar een oplossing van de geschilpunten op sociaal-econo misch terrein. Verder is afgesproken dat niet alleen de beoogde minister Gardeniers (volksgezondheid en mi lieuhygiëne). maar ook de D'66-siaats- secretaris. zich met de uitvoering van de nieuwe abortuswet zal bezighou den. Naast duidelijke normen voor het bepa len van de bezuinigingen over 1982. is nu ook vastgelegd dat de werkgelegen heid hierbij niet uit het oog mag worden vals GERICHT AAN PVDA EN D'66 De Rabobank in VUssingen heeft een brief aan haar klanten gestuurd waar in gewaarschuwd wordt tegen het in omloop ztin van valse biljetten van honderd gulden De directie van de bank heeft dat initiatief genomen, na dat op hel by kantoor in Óost-Souburg al twee keer een vals honderdje was ontdekt wapens De IJslandse luchtvaartmaatschappij Cargo Lux vervoert al sinds ruim een jaar wapens en reserveonderdelen van Israel naar Iran Dit heeft een woord voerder van de IJslandse regering be vestigd Deze wapens en onderdelen voor de Iraanse FM-gevechtstoestel- j len en onder andere Scorpion-pantser- wagens, zijn afkomstig uit de VS e worden via Frankrijk aan Israel gele verd PAGINA 7 bronwater De 19-jange Hanco Tichelaar en me vrouw P. Geertóe-Leijnse vertrokken dinsdagmiddag met vijftig anderen van Schiphol naar Boedapest. De 52 personen, allen patiënten met rheu- malische aandoeningen, zullen in Hongarije een behandeling met bron water ondergaan. muis Het komt nog regelmatig voor dat er iets mis gaat bij de bereiding van ons voedsel, waardoor de consument voor de meest vreemde verrassingen komt te staan. Enkele recente voorbeelden daarvan zijn een geroosterde en ge zouten muls in een zak pinda's, een be haard stukje huid in een kroket, hazel noottoffees met maden en toiletzeep met spelden PAGINA 13 2-1 De Zwitserse interim-bondscoach Paul Wolfisberg heeft zijn zin. Na de zege op ex-Europees kampioen Tsje choslowakije en ex-wemldkampioen Engeland werd nu ook dt tweevoudig vice-wereldkampioen Nederland in Zurich, waar het Oranje-team nog nooit een overwinning heeft kunnen behalen, een nederlaag toegebracht 2- 1 Nieuws uit Zeeland: 2. 5. 7 en 8 Binnen- en buitenland: 3 en 11 Opinie en achtergrond: 4 Sport: 12 en 13 Radio en televisie: 15 Financieel: 17 Van onze parlementaire redactiei DEN HAAG - PvdA en D'66 moeten zich onthouden van uitspraken die de overeengekomen defensieparagraaf verder aanscherpen. Wanneer zij dat niet doen. zal hel CDA tijdens dc ko mende formatieperiode opnieuw het defensiebeleid en met name de kern wapens aan de orde stellen en kan dc coalitie alsnog in gevaar komen. CDA- fractieleider Lubbers liet die waar schuwing gisteravond horen. Lubbers noemde de defensieparagraaf in het ontwerp-regeerakkoord voor de CDA-fractie een minpunt De fractie heeft het echter niet zo zwaar laten we gen. dat zij op grond daarvan opnieuw een 'neen' tegen de voorstellen voor een coalitie met PvdA en D'66 liet horen Tijdens de formatie zal het CDA niet opnieuw over de kernwapens beginnen De CDA-fractieleider bevestigde dat de drie betrokken fracties nu alle de al eer der voorgestelde tekst over de kernwa pens onderschrijven. Daarin staat dat het kabinet te zijner tijd zal beslissen of de tijd rijp is voor een beslissing over de plaatsing van kruisraketten in ons land Brief Den Uyl Daarbij aanvaardt het CDA de bood schap van PvdA-leider Den Uyl in een brief van enkele weken geleden, hoewel zij daartegen wel bezwaren heeft Die luidde.dat.de PvdA-ministersinhet ka binet weliswaar vnj zijn alle mogelijke overwegingen bij een plaatsingsbeslis sing te betrekken, maai- uiteindelijk ge bonden zijn aan het verkiezingspro gramma van hun partij Daarin worden de raketten onvoorwaardelijk afgewe zen. In hun eindverslag hadden de forma teurs Kremers en Van Thijn al vastge steld dat de drie fractieleiders, op de hoogte van Den Uyls brief, de kernwa pens niet. meer aan de orde wilden stel len. Zowel Den Uyl als Lubbers beves tigden gisteren dat dit inhoudt dat er over de defensietekst overeenstem ming bestaat Den l'yl noemde hel uitgesloten dat beoogd premier Van Agt tijdens de for matie opnieuw problemen zou maken over de kernwapenteksl. Nog onlangs verklaarde Van Agt dat de kernwapen kwestie nog helemaal niet naar tevre denheid geregeld was. Hij voerde met Den Uyl een vinnige briefwisseling over het PvdA-standpunt, dat hij strij dig noemde met de tekst in hel ont- werp-akkoord. WILLEMSTAD (ANP) - De Antilliaan se regering, bestaande uit de coalitie partijen MAN-MAP, UPB en DP is dins dag gevallen, nadat problemen waren ontslaan in dc coalitie over het olie protocol. Bij de formatiebesprekingen voor de nu gevallen Antilliaanse regering was overeengekomen dat vastgesteld zou worden hoe bij olievondsten de op brengst verdeeld zou worden tussen het betrokken eiland en de centrale rege ring Overeengekomen was al dat 75 procent ten goede zou komen aan het eiland waar de olie was gevonden en 25 procent aan de regering De Antilliaan se regering is nu gevallen, omdat de re geringspartij van Aruba ide Mep van Betico Croes) eiste dat Aruba zelf de toestemming aan de oliemaatschappij en zou afgeven De centrale regering wilde hier niet mee akkoord gaan Vol gens gezaghebbende bron voerde Aru ba al met de oliemaatschappij British Petrol besprekingen over olieboringen Naai' het inzicht van de Antilliaanse ge volmachtigde minister Casseres kan de ronde tafelconferentie over de toe komst van de Antillen niet doorgaan, nu de regering van premier Martina de missionair is Deze zou dit najaar plaatsvinden. De Nederlandse regering heeft voor dit jaar extra financiële hulp toegezegd aan vier ontwikkelingslanden Bangla desh, Kenya en Guinee-Bissau ontvan gen respectievelijk 60. 40 en 10 miljoen gulden. Tanzania zal een eerste bedrag van 25 miljoen gulden aangeboden krij gen. waarbij met de Tanzamaanse re gering gesproken zal worden over de noodzaak van beleidsmaatregelen, ge richt op economisch herstel Daarna kan een tweede extra hulpbedrag vol gen. jlaats waar langs het Buitensputkanaal bij IJmuiden het afval m het schip wordt geladen werden dinsdagmorgen slangen en pompen van de BB afgeleverd. Bij eerdere acties tegen dumping werden de demonstranten met ivalerstralen op afstand gehouden. VELSEN (ANP)- De gemeente Vel- sen was dinsdagavond klaar voor de overslag van het radio-actief af val van het energie-onderzoekcen trum Nederland lECNl in Petten. In de loop van de avond ging het beleidscentrum in het stadhuis open. Van daaruit zullen deautori- teiten het transport in Velsen en de overslag in de IJmuider haven be geleiden. Op het Sluiseiland in de haven van IJmuiden gelden gedurende de overslag uitgebreide orde- en vei ligheidsmaatregelen. In feite is ver keer slechts mogelijk voor bewo ners en diegenen die voor hun be roep aanwezig moeten zijn. Uit gesprekken met actievoerders bleek dinsdag dat zij het transport, van Petten naar Velsen in de loop van morgen verwachten. Van de zij de van de overheid was daar dins dag geen bevestiging van te krij gen De demonstranten willen hun ac ties geweldloos laten verlopen De acties zullen, zo werd gezegd, voor namelijk bestaan uit blokkades, die het transport zo lang mogelijk moeten ophouden Het gaat om laag- en middelradio- actief afval afkomstig van onder zoeksinstituten. ziekenhuizen en kernenergiecentrales in ons land. Het totale gewicht van het. afval en de betonnen verpakking bedraagt 2063 ton. Tassen de 80 en 90 pro cent van het totale gewicht bestaat uit de verpakking. Het dumpingsschip gaat. na in IJ muiden geladen te zijn. naar de Bel gische havenplaats Zeebrugge. Daar wordt radio-actief afval uit Belgie en Zwitserland aan het Ne derlandse afval toegevoegd. Ver volgens vertrekt het schip naar de plaats van dumping, een vier kilo meter diepe trog. in de Atlantische Oceaan, ongeveer 700 kilometer ten westen van Spanje GINJAAR: ERGSTE GEVALLEN DEN HAAG (ANP) - Vooruitlopend op de noodwet bodemverontreiniging, die thans bij de tweede kamer in be handeling is. heeft minister Ginjaar van volksgezondheid en milieuhygië ne zestig miljoen gulden ter beschik king gesteld voor het opruimen van de ernstigste gevallen van bodemveront reiniging en onderzoek naar andere chemische stortplaatsen. De totale kosten van hel opruimen van de stort plaatsen worden geraamd op vijfhon derd miljoen gulden. De bewindsman heeft het grootste ge deelte van de zestig miljoen bestemd voor de sanering van 32 stortplaatsen van chemisch afval in 25 gemeenten, waaronder Krimpen ad IJssel. Wier den. Utrecht en Stolwijk. De rest van het geld is bestemd voor onderzoek naar de ernst en mate van verontreini ging op 340 andere plaatsen, waar che misch afval is gestort. Met de noodwet in de hand wil de minis ter de ernstigste gevallen van bodem- verontremging zo spoedig mogelijk wegwerken Het ligt in de bedoeling de ze noodwet te zijner tijd op te laten gaan in de eerder bij het parlement in gediende wet bodembescherming. De afhandeling en invulling van dit wets ontwerp kan nog enige tijd duren. Het ministerie heeft thans 3857 stort plaatsen van chemisch afval geregi streerd Daarvan behoeven 1189 nader onderzoek. Zuid-Holland telt de meeste gevallen van bodemverontreiniging 1065». ge volgd door Noord-Brabant, waar 740 stortplaatsen werden aangetroffen. Zeeland en Limburg hebben de minste gevallen van bodemverontreiniging. Hier werden slechts 50 stortplaatsen per provincie geregistreerd iZie ook pagina Ét, TrMï 41 *i--. j. Y-f'i' Wgu V7 EêNTiTzl ""0mi I GESCHREVEN IN CEL VEENHUIZEN DEN HAAG - Met een. naar het zich laat aanzien, diplomatieke rel in zak formaat. is gisteren in Den Haag het boek „Geheim agent van Tito" gepre senteerd. Auteur is de 33-jarige Joego slaaf Slobodan Mitrie, alias Karate Bob. die in de strafinrichting Esser- heem-Veenhuizen het laatste deel uit zit van de dertien jaar celstraf die hij kreeg opgelegd wegens moord op drie landgenoten op tweede kerstdag 1973. Een curieuze man. deze Bob En hu be ieen bij de Joegoslavische geheime dienst en ln Nederlandse gevangenis sen curieuze avonturen. Voorde Joego Slavische ambassade m Den Haag re den genoeg om bij het ministerie van justitie te informeren of dat wel alle maal kan. een boek met deze politieke lading schrijven en uitgeven Justitie verwijst naar de tn Nederland geldende wetten die de vrijheid van me ningsuiting en drukpets garanderen Een officieel protest blijft uit. al zegt een woordvoerder van de ambassade wel dat de publicatie „de bestaande goede betrekkingen tussen Nederland en Joegoslavië zou kunnen schaden' Desertie DEN HAAG Ut us üw boek 'Gchcim-agent persconferentie door senteerdWaarneme van den Berg gaf een publicatie Werkelijkheid en fictie zijn voor buiten staanders in de zaak Karate-Bob nau welijks te scheiden. Onomstotelijk staat vast dat hij karate-expert is en voormalig ..liquidatie-agent' van de Joegoslavische geheime dienst UDBA die overal ter wereld actief is m het uit schakelen van (voornamelijk Servo- kroatischei politiek actieve ballingen Hij deserteert in 1973 na te hebben ge weigerd Vlado Dapcevic. uitgeweken stalinistisch rivaal van Joegoslavies Vader des Vaderlands, maarschalk Tito om te leggen' In Amsterdam wordt op hem gescho ten Een dag later neemt hij iin paniek wraak: in een Joegoslavisch cafe stelt luj een voor hem verdachte landgenoot niet een karateklap buiten gevecht en schiet hem vervolgens door het hoofd. Even later worden op straat twee ande re Joegoslaven door hem doodeescho- Vrijheid ten Alle drie hebben het voor Mitrie als „geheime agenten van Tito" op zijn le ven gemunt. Maar later blijkt dat de drie niets met geheime-dienstactivitei- ten hebben uit te staan. Aanvankelijk wordt de zaak door de ju- sititiële autoriteiten als een bendeoor log van Joegoslavische criminelen be schouwd Bob krijgt 18 jaar. Maar de dossiers gaan in 1976 weer open en volgt een nieuw proces Het politieke aspect van de dramatische gebeurtenissen in Amsterdam wordt nu wel in de overwe gingen betrokken en Mitrie' straf wordt teruggebracht tol 13 jaar. In de gevangenis zit Bob niet stil Dat kan ook makkelijk, want hij krijgt op merkelijk veel vrijheid van de gevange nisdirectie In het Scheveningse Peni tentiair Selectie Centrum wordt hij in de gelegenheid gesteld zijn rijbewijs te halen, waarna hij zich per tweede hands aangeschafte Mercedes op geregeld toegekende verlofdagen naar vrienden en relaties spoedt. Slot zie pag. 9 kol. 7t Formatie: het kan verkeren fyn de politiek is veel. zo niet J-alles mogelijk. Het 'nee van vandaag, kan morgen in een nieuwe verpakking als 'ja worden verkocht Drie dagen geleden stonden het CDA en de PvdA nog als kemphanen tegenover elkaar waardoor de (tweedei kans op een centrum-linkse regering leek gere duceerd. CDA-onderiiandelaar Lub bers legde dit weekend keiharde eisen op tafel voor de vorming van een CDA PvdA-D'66-kabmet en PvdA-leider Den Uyl hield bij hoog en bij laag vol. da', wat hem betrof de tijd van concessies voorbij was Zoals gebruikelijk voerden de spelers' hun act op voor de televisie - de beeldbuis oefent nu eenmaal een magische aantrekkingskracht uit op vele politici - waardoor het volk uit de eerste hand kennis kon nemen van de onverzoenlijke standpunten. Maar zie. in de loop van maandag werden over en weer harde uitspraken afgezwakt en gisteren - dinsdag - kwamen de fractie leiders verrassend snel tot overeen stemming: enkele uren later volgden hun fracties, die zonder veel problemen huh 'ja'-woord gaven Het kan verke- Het gisteren gesloten akkoord wijkt in grote lijnen nauwelijks af van de eerdere voorlopige overeenkomst maar de letterlijke tekst van de op de valreep gemaakte afspraken maakt duidelijk, dat op het laatste moment nog is gesleuteld aan een aantal hoofd punten van beleid Van Agt en Den Uyl claimen beiden dat zij hun denkbeel den in het stuk kunnen terugvinden al is dat ieder volgens een eigen interpre tatie Nou ta. dat hoort nu eenmaal bij hel spel Objectief gezien springt het CDA er het beste uit de bezuiniging is binnengehaald - al is zorgv uldig verme den een bedrag te noemen - en een nieuw beleid - waarvan Den Uyl een groot voorstander is - zal echt wel wor den nagestreefd, maar dan zal men toch 'ergens anders moeten bezuinigen Kortom, er worden nog heel wat opties opengelaten. De nieuwe regeringsploeg krijgt er een zware klus aan. Den Uyl en Terlouw tillen daar in dit stadium niet aan. Zij lopen over van enthousiasme zij popelen om het karwei aan te pak ken In elk geval de juiste houding. Van Agt, ontwapenend nuchter als hij kan zijn, houdt het. er op. dat ..de eetlust, al etende komt". Dat impliceert, dat hij zichzelf ziet als de toekomstig premier van dit het CDA-PvdA-D'66 kabinet En hij heeft gelijk De enige, die zo n premierschap in de weg kan staan is Van Agt zelf De nieuw te benoemen for mateur kan niet om Van Agt heen als premier De Gaay Fortman heeft zijn mlorma- tiewerk op een meer dan voortreffe lijke wijze verricht Meteen al na zyn benoeming tot informateur maakte hij duidelijk dat een CDA-PvdA-D'6G- combinatie zfjn voorkeur had Nieuw was die uitspraak niet. want kort tevo ren had de vroegere AR-politicus al op niet mis te verstane wijze het CDA aan gevallen vanwege het traineren van de informatie Rustig en gedegen werkend, ging De Gaay stap voor stap af op een akkoord lussen de drie partij en Het feit. dat hij Van Agt ondanks diens terugtreden als onderhandelaar een sleutelfiguur in de informatie - aan vankelijk niet te spreken kon krijgen bracht de informateur nimmer van zijn stuk Uiteindelijk is het gesprek met Van Agt er gekomen het heeft er alle schijn van, dat de doorgewinterde poli ticus De Gaay Fortman zijn veel jonge re college Van Agt een aantal behar- tenswaardige zaken ter overdenking heeft kunnen meegeven Als - wat niet te verwachten is - de formatie alsnog problemen zou opwerpen, ligt de schuld zeker niet bij De Gaay Fortman De for mateur vindt zijn bedje gespreid Van Agt is nu weer helemaal terug in de hoofdrol. Hij is 'de beoogde pre mier' zoals dat zo fraai heet. Maar de premier loopt bepaald niet, over van vertrouwen Oh. jawel, er is nu een deugdelijke basis geschapen voor een werkbare situatie, maar van harte? Op die vraag gaf de huidige premier een veelzeggend antwoord „De eetlust komt al etende Ook al gezien de moei zame voorgeschiedenis denkt Van Agt dat gedurende de eerste tijd de zaken in een nieuw kabinet erg stroef zullen gaan. Maar. zo liet hu verder weten, een verstandshuwelijk kan het ook lang uit houden. Het merkwaardige met de heer Van Agt is. dat hu te pas en te onpas moet laten blijken, dat hij weinig sym pathie heeft voor de socialisten en zeker niet voor PvdA-voorman Den Uyl. En juist Den Uyl wordt straks een van de belangrijkste ministers in het kabinet- Van Agt II De heren hebben al eens vier jaar nauw samengewerkt in precies een omgekeerde situatie - Den Uyl premier: Van Agt minister en vice-premier - en aan die periode hebben beiden weinig aangename herinneringen. Niettemin de partijen die tot elkaar veroordeeld waren, zoals na de verkiezingen her- haaldelij k is betoogd hebben elkaar ge vonden Dat telt. Zal er dan toch een nieuw kabinet zitten op Prinsjesdag0 Dim Het KRO-bcstuur heeft met instem ming van de diverse inspraakcolleges de 37-jarige drs H Th J Spaan uil Opijnen als opvolger tan mr B A Schmitz. die 1 april voorzitter van de ie organisatie werd. benoemd tot direc teur sociale en economische zaken Drs Spaan begint uiterlijk 15 oktober bij de KRO Tot voor kort was hij direc teur van H. Sijthofs Financiële Bladen B V' de uitgeefster tan hel Financiële Dagblad. ti i

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1981 | | pagina 1