PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Formateurs geven opdracht terug AMERIKANEN SCHIETEN TWEE LIBISCHE VLIEGTUIGEN NEER OPEC nog niet eens over eenheidsprijs VERDEELD CDA BLOKKEERT COALITIE vandaag Agent schiet man in been Grote Noorse gasvondst Uiteenlopende lezingen luchtgevecht DDR-MUSICUS WIL ASIEL VeeI bewolking Veel bewolking en af en toe regen MicLdagtemperatunr omstreeks 18 graden Vrij krachtige en aan de kust harde wind. draaiend van zuidwest naar 224e jaargang no. 194 Donderdag 20 augustus 1981 KEUKENCENTRUM 't HOEKJE VAN GOES Koningstraat 9. tel. 01100-14160 KELLER EN BOSCH KEUKENSPECIALIST IVan onze parlementaire redactie' DEN HAAG - Een sterk verdeelde CDA-fractie heeft woensdagmiddag de vorming van een kabinet met PvdA en D'66 afgewezen. Daarmee is de poging van de formateurs Kremers en Van Thijn mislukt. Zij hebben woensdagavond reeds hun eindverslag uitgebracht aan koningin Bea trix, met het verzoek van hun opdracht ontheven te worden. Het gesprek duurde twee en een half uur. De koningin heft het verzoek ingewilligd. Het CDA liet met 35 tegen 12 stemmen vooral een gevolg was van het gebrek tuigen. De coalitie was nastrevens waardig Hij is helaas niet mogelijk ge bleken.' zei Van Agt Lijmen weten geen heil te zien in de vorming van het centrum linkse kabinet, nadat fractieleider Van Agt had meegedeeld op te zullen stappen indien de fractie 'ja' zou zeggen Deze harde opstelling van de CDA-leider en beoogd premier gaf voor 16 van de 35 'nee-stemmers' de doorslag (één CDA-lid was afwezig). Deze groep van zestien middenmoters vindt dat het kabinet er met het voorge stelde programma wel moet komen. Voor hen geldt echter als voorwaarde dat Van Agt premier hiervan dient te zijn. Hun 'nee-stem' is dan ook een di rect gevolg van het veto van Van Agt Bij deze groep behoren onder meer de vroegere informateurs Lubbers en De Koning en demissionair minister De Ruiter (justitie) Woede ln een eerste reactie reageerden de fractieleiders van PvdA (Den Uyl) en D'66 (Terlouw) teleurgesteld en met woede op het CDA besluit. Den Uyl was „bitter en teleurgesteld" en noemde de woensdag een „dag van ontluistering". Terlouw wees erop dat het CDA-nee samen werking Koninklijke Maatschappij De Schel de' in Vlissingen gaat een samenwer kingsovereenkomst aan met de Tai wan Machinery and Manufactory Company voor de bouw van Zwitserse Sulzerdieselmotoren voorschepen De overeenkomst wordt volgens directeur ir J van Loosen aangegaan voor een bepaald project, maar kan mogelijk uitgroeien tot een verdere king. PAGINA 3 vertrouwen bij Van Agt in de nieu we coalitie. De beide fractieleiders benadrukten dat een meerderheid in het. parlement in feite het beoogde kabinet en het pro gramma steunt. Den Uyl noemde dat een belangrijk positief aspect. Hij ging zo ver om te zeggen dat de mogelijkheid voor de drie partijen om met dit pro gramma te regeren „niet is weggesla gen. Er is echter wel een aanslag opge- pleegd" Van Agt liet na afloop van het CDA- beraad weten geen politieke conse quentie uit. de CDA-verdeeldheid te zul len trekken Het speet hem echter dat hij niet meer overtuigingskracht had gehad om de fractie van de onaan vaardbaarheid van het akkoord te over kaping Alle opvarenden van de donderdag ge kaapte Iraanse snelle patrouillebont Tabarzin die zich nog aan boord be- vonden, hebben zich op Franse bodem ontscheept Dit heeft het Elysee-paleis woensdagmiddag in een communiqué bekendgemaakt. PAGINA 9 stagnatie 'Van onze parlementaire redactie DEN' H AAC'i - De door een meerderheid in de Tweede Kamer gewenste cen trum-linkse coalitie van CDA. PvdA en D'66 kan er toch nog komen. Daarvoor is echter nodig dat de te verwachten lijmpoging op korte termijn succes heeft. Een andere mogelijkheid is dat CDA-fracticleider Van Agt alsnog be sluit uit de aetieve politiek te treden. Te verwachten valt echter dat pas over enkele weken duidelijkheid over deze mogelijkheid ontstaat. Een lijmpoging is daarom de meest waarschijnlijke volgende stap. omdat de drie fractieleiders vrijwel een ak koord bereikt hadden. Ook m 1977 zijn verscheidene breuken in de formatie- Den Uyl door het optreden van één of twee nieuwe informateurs gelijmd Uit eindelijk kwam het kabinet-Den Uyl-II er niet omdat de PvdA te veel eisen stel de op het personele vlak Extraparlementair Mocht de lijmpoging mislukken, dan wordt in Den Haag het optreden van een 'extraparlementair kabinet' moge lijk geacht In dit kabinet, dat formeel geen banden met de Tweede Kamer zou hebben, zouden CDA, PvdA en D'66 als nog het nu vrijwel gereedgekomen pro gramma kunnen uitvoeren Probleem is alleen dat een dergelijk kabinet voor de PvdA nooit zal gelden als 'extrapar lementair' omdat PvdA-leden die tegen de wens van de partij in een kabinet gaan zitten, worden geroyeerd D'66 en CDA hebben aanzienlijk min der moeite met een dergelijke kabinet Het beste voorbeeld hiervoor uil de re cente historie is het eerste kabinet-Den Uyl. dat kabinet slechts kon rekenen op gedoogsteun van KVP en ARP Den Uyl verklaarde woensdag ook wel in te zijn voor een dergelijke construc tie ..Dat is erg goed bevallen Ik sluit zoiets niet uit". Mocht zo n kabinet er alsnog komen, dan üjkt het waarschijn lijk dat geen van de drie fractieleiders hierin zitting zal nemen Zij zijn te veel het symbool van hun partij om het 'ex traparlementaire' nog geloofwaardig te doen zijn. Verkiezingen Een laatste mogelijkheid is de voortzet ting van de huidige coalitie Te ver wachten valt in dit geval dat het ont slag van demissionaire premier Van Agt en zijn huidige kabinet geweigerd wordt. Het kabinet krijgt dan de op dracht om binnen een bepaalde tijd nieuwe verkiezingen uit te schrijven In Den Haag achten waarnemers hel uiterst onwaarschijnlijk dat koningin Beatrix te zijner tijd zal aansturen op de vorming van een minderheidskabi net van CDA en VVD, zo nodig met ge doogsteun van SGP. Deze 'Staphor- ster-variant' lijkt onmogelijk gewor den nu zo'n groot deel van hel CDA heeft laten weten geen politieke be zwaren te koesteren tegen de centrum linkse coalitie. Hij wilde (nel als de beide andere frac tieleiders) niet vooruitlopen op de vraag wat er nu moet gebeuren. De drie fracties komen hierover vanochtend bijeen. De verwachting is dal de frac tieleiders, net als VVD-leider Wiegel, nog hedenmiddag door koningin Bea trix ontvangen zullen worden. Het is overigens gebruikelijk dat gepoogd wordt een breuk, zoals die nu ontstaan is. te lijmen. Waarschijnlijk zal daarvoor een CDA er gevraagd worden, die wat verder van de politiek staat. In Den Haag vallen hier voor al de namen van SER-vooratter De Pous. minister Albeda (sociale za ken) oud-CDA-voorzitter Steenkamp en oud-minister De Gaay Fortman Overigens gelooft de huidige CDA- voorzitter Bukman niet dat het kabinet van CDA. PvdA. D'66 er nog zal komen. Na bijwoning van liet, CDA-beraad ver klaarde hij dat bijna als een onmoge lijkheid te beschouwen. Hij wees er ver der op dat de fractie vooral problemen heeft met bepaalde onderdelen van de sociaal-economische voorstellen Het dreigement, van Van Agt om af te treden (Slot zie pag. 3 kol. 2) Formatie gestrand EINDHOVEN (ANP) - Een agent van de Eindhovense gemeentepolitie heeft woensdagavond een 52-jarige Einrïho- venaar in zijn rechter onderbeen ge schoten. Volgens de agent heeft hij ge handeld uit noodweer. De politieman was met zijn collega naar een flatwoning aan de Eindhovense Glonantstraat gestuurd omdat daar een bewoner aan het schieten zou zijn met een geweer De 52-jange bewoner bekende tegenover de agent dat de schoten inderdaad van hem afkomstig waren Daarna gooide hij de deur voor de neus van de politiemannen dicht Toen zij opnieuw aanbelden verscheen de man met zijn geweer in de deurope ning en schoot rakelings langs het hoofd van één van de agenten. Deze po litieman schoot onmiddellijk terug. Na de schietpartij verdween de man weer haastig in zijn woning De politie moest de voordeur forceren of hem te kunnen aanhouden DEN HAAG - Een 'pinnig' kijkende CDA-leider Van Agt tijdeus zijn persconferen tie gisteravond in het gebouw van de Tweede Kamer, na het mislukken van de kabinetsformatie VANDAAG VERDER OVERLEG Van onze correspondent Willem OJfcnbergt GENEVE - De ministers van dc dertien olie-exporterende landen, verenigd in de OPEC. hebben woensdag nog geen akkoord bereikt over een eenheidsprijs. In feite, zo zei de OPEC-voorzitter. de Indonesiër Soebroto. na afloop v an de tweede zitting woensdagavond is er louter een principe-afspraak die zegt dat alle partij en streven naar een eenheidsprijs. Maar het standpunt van Saoedi-Arabie ligt nog even ver aT van dat van de andere OPEC-landen als voorheen. Samen met nog vijf andere OPEC lan den houdt Venezuela vast aan een tariel van ten minste 36 dollar per vat Het gematigde Saoedi-Arabie wü niet ver der gaan dan een verhoging van zijn prijs van 32 naar 34 dollar om tot de gewenste eenheidstarieven te komen Hoewel olie-minister Jamani niet uitsloot dat zijn land tot. 36 dollar zal gaan Venezuela heeft nu als compro mis voorgesteld om tot eind dit jaar 36 dollar te berekenen. Pas daarna zou Ve nezuela willen praten over een een heidsprijs. Er moet vandaag een redelijk gemid delde lüt de bus komen tussen de prij zen voor hoogwaardige ruwe olie i40 dollar per vat), en de lichtere Saoedi- Arabische olie (32 dollar per valt Ook moet nog overeenstemming worden be reikt over de tijdsduur van een een heidsprijs. Een beoogde produktiever- mindering zou vanzelf optreden wan neer de olieprijzen worden afgestemd op de vraag. Herstel van dit marktme chanisme. dat nu door overproduktie en olie-overschotten op de wereld markt is verstoord kan. aldus Soebroto. alleen bereikt worden door stabilise ring van de prijzen Maar zo zei hij. we moeten nog door diepe dalen en over hoge bergen voor het zover is. OSLO (RTR) - Dc Noorse staatsolie maatschappij Statiol heeft een belang rijke gasvondst gedaan voor de kust van N'oord-Noorwegen. Een woord voerder van de maatschappij ver klaarde woensdag dat de reserve mo gelijk 150 miljard kubieke meter aard gas bevat. Het veld ligt ten noordwesten van de stad Tromso. die ruim boven de poolcir kel ligt. Enkele dagen geleden zijn pro- duktieproeven begonnen bij een 2.200 meter diepe put Er zullen meer exploi- ratieboringen moeten worden uitge voerd om de exacte omvang vn het veld te kunnen bepalen. De zee is ter plaatse 260 meter diep en dat zou volgens de woordvoerder van Statiol technische problemen kunnen geven bij de pro- duktie De ontwikkeling van het Schutters hofgebied in Goes blijft stagneren. Hel eerste deel van de herinrichting van dit historische gebied in hel centrum h van de Ganzestad verliep vrij vlot Ook de tweede fase kwam aanvanke- li lijk vlot van de grond, loidat er door ij verschillende oorzaken (link de klad in L kwam PAGINA 11 twee In heel Polen zijn woensdag maar twee kranten verschenen nadat drukkers en opmakers, leden van de onafhanke- t; lijke vakcentrale Solidariteit, dinsdag avond aan een 48 uur durende protest- staking waren begonnen Hun protest i is gericht tegen wat zü beschouwen als een niet aflatende lastercampagne te gen de vakcentrale in de media PAGINA 12 De SU-22. gevechtsvliegtuig van Russische makelij Het Amerikaanse negtuigtype F-14. weigering Bijna alle Zeeuwse voetbalclubs schreeuwen om een spits Landelijk zaterdag derde klasser Kapelle heeft er een in Peter de Waard maar die mag volgend seizoen niet uitkomen voor zijn oude club Hij moet op non-actief omdat hij weigerde een nieuw contract te tekenen bil zijn Belgische club Wa regem PAGINA 13 topper? Feyenoord kreeg waarvoor het naar het Olympisch Stadion was afgereisd een punt dankzij een goal van Jan van Deinsen. twintig minuten voor tijd Ajax dat voor rust toonaangevend was. had gezien het veldoverwicht tij dens driekwart van de wedstrijd meer verdiend dan dit gelijke spel Nieuws uit Zeeland: 2. 4. 5. 7 en 9 Binnen- en buitenland. 3 en 11 Sport: 12 en 13 Radio en televisie: 15 Financieel: 17 LONDEN (RTR/DPA) - Jachtvliegtui gen van dc Amerikaanse marine heb ben woensdag boven de Middellandse Zee twee Libische gevechtsvliegtui gen neergeschoten. Aan dit incident, waarover de lezingen uiteenlopen, is een felle propaganda-oorlog tussen de VS en Libié voorafgegaan. Washington heeft woensdag de Amen- kanen die nog in Libié zijn gevraagd naar de VS terug te keren Alan Rom berg, woordvoerder van het Amen- kaanse ministerie van buitenlandse za ken. die dit meedeelde, zei dat er nog ongeveer 2500 Amerikanen in Libië zi jn Volgens de Amerikanen werden twee Tomcats F-14. afkomstig van het door kernenergie voortgedreven vliegdek- schip Nimitz door twee Libische ge vechtsvliegtuigen van Russische ma kelij (SU-2'21 aangevallen toen zij op een patroutllevlucht waren tijdens Ameri kaanse vlootmanoeuvres in het zuiden van hel centrale deel van de Middel landse Zee. Een van de twee Libische toestellen had een rakel afgevuurd en het andere deed een aanval toen beide vliegtuigen werden neergehaald door Sidewinde-raketten. afgeschoten door de Amerikaanse jachtvliegtuigen. Men heeft gezien dat éen van de twee Libi sche piloten met zijn valscherm uit ziin toestel sprong De Tomcats zjjn behou den naar de Nimitz teruggekeerd Andere lezing De Libiers geven een andere It zing van het incident. Zü zeggen dat uritl Ameri kaanse vliegtuigen twee Libische straaljagers aanvielen Volgens hen deed liet luchtgevecht zich voor in een gebied dat binnen de door Libië vastge steld territoriale zone van 200 nujl ligt Washington erkent deze aanspraak v Libië niet en houdt het op een zone v 60 mijl In het Libische communique woidi niet gemeld of de aangevallen vliegtuigen zijn getroffen 1 Een Libische militaire woordvoerder geciteerd door Radio Tripoli, maakte woensdagavond bekend dat een Ameri kaanse F-14 werd neergeschoten. Hij zei later dat de Libische marine woensdagavond de wrakstukken heeft gevonden van de neergeschoten F-14 Het Amerikaanse ministerie van defen sie heeft ontkend dat er een Amen kaans vliegtuig is neergeschoten. regering welen dal elke nieuwe aanval op Amerikaanse strijdkrachten :n dc internationale wateren of het interna tionale luchtruim zo nodig niet geweld zal worden afgeslagen Protest Washington heeft inmiddels bij de Libi sche missie bij de V N. geprotesteerd tegen 'een niet uitgelokte aanval op twee Amerikaanse vliegtuigen boven de Middellandse Zee' en de Amerikaan se vertegenwoordiging bij de volkeren organisatie heeft m een brief aan de Vei ligheidsraad de omstandigheden van het incident uiteengezet. Ook de bond genoten in de NAVO zijn op de hoogte gesteld Ook Libië heeft de voorzitter van de Veiligheidsraad zijn versie van het luchtgevecht gegeven Piraterij Een commentator voor de Russische televisie heeft woensdagavond het neerschieten door de Amerikanen van twee Libische jagers een'daad van pira terij' genoemd, die heelt geleid tot een storm van verontwaardiging over de hele wereld, de V S inbegrepen. De Palestijnse bevrijdingsorganisatie (PLOi noemde hel neerhalen van de Li bische vliegtuigen 'een flagrante agres sie en een daad van terreur'. De Libische leider, kolonel Mouammar Gaddafi, heeft nog eens gezegd dat de Verenigde Staten en hun 'lakeien' Libië en zijn bondgenoten met hun agressie ve politiek dwingen 'alle noodzakelijke maatregelen te nemen om daar een ein de aan te maken'. Het 'socialistische kamp' staat daarbij volledig achter ons. aldus Gaddafi Gaddafi legde de verkla ring af na de ondertekening woensdag morgen van het verdrag met Zuid-Je- men en Egypte. Op dat moment was er officieel nog niets bekend over het luchtgevecht Dollar De koers van de dollar, die de afgelo pen dagen onder druk stond, is woens dag op de wisselmarkten in West-Euro pa stevig gaan stijgen nadat bekend was geworden dat vliegtuigen van dc Amerikaanse marine twee Libische straaljagers hadden neergeschoten. OS, »p de avond van 26 mei - de dag van de tweedeka merverkiezingen - gaven ana- EtgJggjJ lyserende journalisten, ver- ÉggÊg enigd in een televisieforum. als hun oordeel, dat de vor ming van een kabinet wel eens tot diep in de herfst zou kunnen duren. Bijna drie maanden na dato lijkt hun profe tie' meer dan ooit werkelijkheid te zul len worden gisteren strandde de zorg vuldig voorbereide formatiepoging van het duo Kremers-Van Thijn om een ka binet tot stand te brengen van CDA- PvdA-D 66. Een formatiepoging, die zo was bij de aanvang gesteld, niet stuk kon en mocht lopen. CDA en PvdA wa ren. zo werd voortdurend betoogd, als gevolg van de verkiezingsuitslag 'tot el kaar veroordeeld Een huwelijk uit hei de kon het nooit worden. Daarvoor zat (en zit er te veel oud zeer. om nog maar niet te spreken van de weinig vriend schappelijke gevoelens die de leiders van beide partijen, respectievelijk Van Agt van het CDA en Den Uyl van de PvdA voor elkaar koesteren. In de poli tiek hoeft dat evenwel geen beletsel te zijn om zakelijk toch uitstekend met el kaar te kunnen opschieten. Een ver standshuwelijk dus tussen beide grote partijen, waarbij als derde partner D'66 werd uitgenodigd Het leek allemaal zo mooi. Maar sprookjes houden zelden stand in de harde wereld van de werkelijkheid. Vorige week kondigden zich de eerste tekenen aan van de ko mende scheiding, vóórdat zelfs het hu welijk was voltrokken. Afgelopen weekend plaatste Van Agt met zijn op merkingen in een radioprogramma een bom-op-scherp onder de formatiepo ging Zijn eigen fractie fungeerde giste ren als lont. Van Agt liet de CDA-ka- merfractie weinig keus hem als politie ke voorman behouden betekende voorlopig91 afstand van de PvdA als regeringspartner Poliüeke tegenstellingen, gebrek aan vertrouwen en persoonlijke afkeur liggen ten grondslag aan de mislukking van de formatiepogmg De "politieke wil', zoals dat in de taal van de politici heet. was niet voldoende aanwezig om Nederland op een cruciaal moment een regering te bezorgen, die zowel politiek als maatschappelijk brede steun heeft En zoals altijd vindt de ene partij, dat de andere het. verkeerd heeft gedaan. Wie gisteravond Van Agt en Dpn Uyl heeft gehoord zal de conclusie hebben getrokken, dat beiden vanuit een ge heel verschillende politieke visie pra ten. Als dat het geval is moet de politie ke wil aanwezig zijn om gezamenlijk de problemen te lijf te gaan. Ontbreekt het aan die wil - kennelijk is de nood nog niet groot genoeg - dan komen de par tijen nooit tot elkaar Het valt niet te ontkennen, dat Den Uyl en zijn partij met name tijdens de informatieperiode een tegemoetkomende houding heb ben ingenomen, al ging dat vaak met veel pijn en moeite. CDA-fractieleider Van Agt heeft zich vanaf het begin strak en formeel opgesteld, in de afgelopen weken kreeg men vaak een man te zien die het liet. voorkomen alsof het hem allemaal niet interesseerde Formeel is de kabinetspoging gestruikeld over wat Van Thijn gisteravond noemde de 'bruidsschat' van Van Agt van 4.5 mil jard gulden te vragen aan PvdA en D'66. Maar dat de persoon Van Agt een beslissende rol heeft gespeeld m de mis lukte formatie is zonder meer juist. De beide formateurs heten gister avond weten, dat zij geen mogelijk heden meer zien hun opdracht uit te voeren De opdracht dus om een kabi net te vormen bestaande uit CDA. PvdA en D'66. In hun optiek zijn de poli tieke meningsverschillen onoverbrug baar Toch is het een merkwaardig fe nomeen. dat binnen de tweede kamer zonder meer een meerderheid is te vin den vooreen dergelijk kabinet. Immers, van de CDA-kamerfractie hebben twaalf leden vóór het regeerakkoord ge stemd Met andere woorden zij zijn be reid met de Partij van de Arbeid en De mocraten '66 in zee te gaan. Dan zijn er verder nog eens vijftien christen-demo craten. die best met de socialisten wil len regeren. Zij hebben echter tegen het akkoord gestemd, omdat zij - eenmaal voor die keuze gesteld - het behoud van hun fractieleider en toekomstig pre-, mier van het nieuwe kabinet Van Agt op dit moment belangrijker vonden dan de coalitie met de socialisten. Daarin moeten de komende weken en) of maanden voldoende aanknopings punten zijn te vinden om een nieuwe poging, gericht op een kabinet van CDA. PvdA en D'66. een kans van sla gen te geven. De alternatieven zijn niet aantrekkelijk een rechtse of linkse minderheidsregering is niet aan te be velen cn ccn door bepaalde groeperin gen bepleite coalitie tussen CDA. WD en D'66 zit er (voorlopig! niet in Tegen de jaarwisseling weten we wel of CDA en PvdA (met D'66) dan toch tot elkaar zijn veroordeeld. Dim. TOKIO (DPAi - Een lid van een orkest in Leipzig in de DDR heeft van de gele genheid van een tournee in Japan ge bruik gemaakt om uit te wijken naar de Bondsrepubliek. Het Japanse ministerie van buiten landse zaken maakte woensdag bekend dat de 36-jarige musicus Egbert Hoppe dinsdag van de luchthaven Narita bij Tokio naar Frankfort-Main vertrok. Hu zou als reden voor zijn defectie hebben opgegeven dat hij zich in de DDR poli tiek noch muzikaal vrij kon ontplooien.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1981 | | pagina 1