zanger tim finn: we zijn
het dieptepunt voorbij
SPLIT
EVEN
PUZZELEN
VAN UITSTEL KOMT AFSTEL
COMBINATIE VAN HET JAAR
DA VID EN GOLIA TH
Door Pieter Groenewoldi
De uit Nieuw-Zeeland afkomstige formatie Split Enz heeft een duidelijke verandering onder
gaan. Niet alleen uiterlijk, maar ook muzikaal. Muzikaal zette die wijziging zich in met de
vorige elpee 'True Colours'. Op de onlangs uitgebrachte plaat 'Waiata' wordt deze lijn doorgetrok
ken. Een schitterende plaat waarvan vrijwel ieder nummer goed genoeg is om op single uitge
bracht te worden. Om de muziek van Split Enz in een hokje onder te brengen valt niet mee omdat
er van alles in zit.
Duidelijk is echter wel de invloed van
de Beatles te bespeuren. Maar wie is
daardoor niet beïnvloed, vraagt zanger
Tim Finn zich af. Na lang nadenken be
sluit hij dat Split Enz melodische pop
muziek maakt. Daar kunnen we alle
kanten mee uit.
I}et uiterlijk van de Split Enz-leden is
ook weer aangepast aan dat van de ge
middelde burger. De groep kwam met
name in het nieuws door de opgescho
ren kapsels, de beschilderde gezichten
en de kleurrijke uitmonsteringen. De
debuutelpee uit 1976 bevat experimen
tele muziek maar verkoopt slecht. De
groep is door een diep dal gegaan, maar
is daar nu duidelijk doorheen.
Zanger Tim Finn: ..We hebben op
'Waiata' inderdaad de lijn van 'True Co
lours' doorgetrokken Muzikaal zat er
wel een zekere vooruitgang in. De num
mers op True Colours' waren wat sim
peler. We veranderen graag. Daar gelo
ven wij in Dat kun je wel zien als je de
laatste elpee met de eerste vergelijkt.
Praten over Split Enz is praten over ver
anderingen. Dat houdt het boeiend".
ironisch
„Eerlijk gezegd ben ik niet goed op de
hoogte van wat er op muzikaal gebied
in Europa wordt gedaan. Ik ken het
nummer 'Vienna' van Lütravox, maar
verder weet ik weinig van de nieuwe
stromingen hier. Mijn favoriete groep
is Talking Heads. Maar dat is een Ame
rikaanse groep".
„Ik houd van groepen die iets met mu
ziek doen.Zoals bijvoorbeeld The Poli
ce reggae binnen de eigen formule heeft
weten te integreren is geweldig".
Op dit moment wordt met name in En
geland door groepen en hun aanhang
erg veel aandacht geschonken aan het
uiterlijk. Voorbeelden daarvan zijn
groepen als Spandau Ballet, Visage en
ook Ultravox. Nieuwe romantiek. Vijf
jaar geleden werd hetzelfde gedaan
door Split Enz, maar die groep is daar
ondertussen vanaf gestapt. Het sloeg
toen niet aan. Is Split Enz zijn tijd voor
uit?
Tim Finn: „Ach. dat weet ik niet. Het is
wel ironischIk ben ook blij dat wij daar
nu meer mee kunnen worden vergele
ken. Een hoop groepen drijven op wat
ik noem een modegolf. Zodra die mode
uitraakt hebben die groepen het vaak
ook wel gehad. Er zijn er maar een paar
die boven dat stijltje uitgroeien en be
kend worden. Denk maar aan de Who.
Dat was een uitgesproken 'mod-groep'.
die het heeft overleefd. Misschien wa
ren wij er wel wat te vroeg mee. maar
het heeft ons genoeg publiciteit opgele
verd".
„Glamour is belangrijk. Ik ben altijd
gek geweest op glamourgroepen als Ro-
xy Music en iemand als David Bowie.
Onze kleding werd door de drummer
ontworpen. Nogal extreem, ja. Beetje
vreemd ook. Maar wij houden van ver
anderen en onze enige mogelijkheid
was weer normaal worden".
relaties
„We stoppen een hoop humor in onze
muziek. Surrealistisch soms. We heb
ben er ook lol in de draak met onszelf te
steken. Een beetje relativeren. We heb
ben twee kanten. Een komische en een
tragische. We proberen het in balans te
houden. De zaken in dit leven worden
wel eens te serieus genomen. Je moet
om jezelf en deze wereld kunnen la
chen. We wisselen onze wat somberde
re nummers ook af door vrolijkere.
Teksten zijn belangrijk voor Split Enz,
maar de melodie toch nog meer".
„Natuurlijk zoeken we steeds naar
nieuwe manieren om iets te zeggen. We
proberen de dingen vanuit alle mogelij
ke hoeken te zien. We doen ook onze
best niet alles vanuit een manlijke in
valshoek te bekijken. Zeker niet als we
over relaties zingen. We zingen over re
laties tussen mensen, maar ook over de
relatie tussen ons en de wereld. Relaties
zijn erg belangrijk. Zeker voor mensen
in een rondtrekkende band. Die hebben
namelijk nauwelijks de tijd om aan re
laties toe te komen. Dat is wel eensjam-
mer".
bridge/t .schipperheyn
Het gezegde 'Van uitstel komt afstel' doet ook in
bridge opgeld. Veel spelers die een dubbele stop
hebben in een kleur waarmee tegen hun SA-contract
wordt gestart neigen tot de gedachte: ,'Laat ik de eer
ste slag maar nemen: als de kleur straks nog eens
wordt ingespeeld kan ik altijd nog denken over op
houden.' Soms, als er een gevaarlijke switch dreigt, is
direct nemen inderdaad het verstandigste. Maar deze
switch moet dan wel vrij opgelegd zijn want iemand
die de eerste slag mag houden is vrijwel altijd ge
neigd de kleur door te spelen.
Noord
Sch.A 7 4
Ha. H 10 6
Ru. A 4
KI. VB 987
Oost
Sch. 5 2
Ha. V 7 4 3
Ru. B 8 7 2
KI. H 5 4
Zuid
Sch. H 9 3
Ha. A 8 5
Ru. H V 10 3
KI. 10 3 2.
Noord opent met 1 KI en zuid besluitzijn ruitenkaart te
verzwijgen en 2 SA te bieden, hij heeft tenslotte een
ideale SA-verdelmg met dekking in alle ongeboden
kleuren. Noord verhoogt tot 3 SA. West komt uit met
Sch. V.
Met een dubbele stop in schoppen zullen veel leiders de
eerste slag nemen met het idee een volgende schop
penronde eventueel te duiken. Tegen gemiddelde te
genstand zouden zij in dat geval hun contract gemak
kelijk maken. De eerste schoppenslag wordt op tafel
genomen en een kleine klaveren in slag 2 is voor west's
KI A. West speelt weer schoppen maar heeft daarna
geen aankomer meer om zijn vrije schoppens te kun
nen incasseren. Zuid maakt tenminste 10 slagen.
Tegen goede verdediging sneuvelt het contract echter.
Oost moet in slag 2 'opstappen' met KI H en schoppen
naspelen. Het verschil is natuurlijk dat dan de schop
pens worden vrijgespeeld terwijl west nog KI A als
aankomer heeft. Dit lijkt moeilijk spel voor oost, maar
het thema is bekend en ook de kleine klaveren die uit
de dummy werd gespeeld duidt er op dat zuid KI 10
heeft maar niet KI A. in welk geval zuid waarschijnlijk
begonnen zou zijn met het voorspelen van KI V (zuid
zou er in dit geval dan ook beter aan hebben gedaan KI
V vanuit de dummy te spelen, dit maakt het bijspelen
van KI H iets moeilijker, zuid kan tenslotte KI A10 sec.
hebben).
Duikt zuid de eerste slag dan kan hij, ook tegen ge
wiekste tegenstanders, niet down. Weliswaar is een
hartenswitch in slag 2 vervelend, maar niet catastro
faal en bovendien is het erg onwaarschijnlijk dal west
dat 'vindt' Duikt zuid dus de eerste slag en neemt hij
de tweede, dan is de schoppencommunicatie bij de
vijand verbroken, zuid speelt klaveren in slag 3 en er is
voor OW geen effectieve verdediging meer
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1981
PZC/varia/pop
schaken/c. jansen
zaterdag 15 augustus
In de Middelburgse veilinghallen
wordt een groot popfestival gehouden
met als hoofdattractie Jan Akkerman
en zijn groep 'Pleasure Point'. De rest
van het programma mag er echter ook
wezen- Chris Latul speelt met zijn nieu
we formatie, Herman van Boeyen
showt zijn nieuwe All Star Vitesse, en
Kazimierz Lux en John Schuursma tre
den op, alsmede de groep Thunder
storm. Als zeeuws element treden de
groepen Zapata en Lativa voor het
voetlicht. Tenslotte is er een kleine
kans dat Brainbox herleeft, in de op
stelling waarmee de groep onlangs in
het Middelburgse Schuttershof optrad.
Hoe komt het dat een goede spe
ler zetten doet, waarvan hij
weet dat ze slecht zijn? Met die
vraag worstelt iedere grootmees
ter op zijn tijd. Vorig jaar was
grootmeester Gelier, nog niet eens
zo lang geleden kandidaat voor het
wereldkampioenschap, ten prooi
aan de diepste ellende toen hemn
dit overkwam:
Palatnik - Geiler USSR 1980
1. d4 Pf6; 2. Lgö d5; 3. Lf6: ef6:; 4. e3
Le6; 5. PcT' Pd7; 6. c4 Lb4; 7. cd5:
Ld5:: 8. Pe2 0-0; 9. Pc3 Pb6: 10. a3
Lc3:; 11. bc3: c5; 12. Ld3 cd4:; 13.
cd4: Lg2:?
Gelier laat zich vreselijk beetne
men. Te veel gedronken? Te weinig
geslapen? 14. Tgl Ld5: 15. Tg7:
Toch aardig natuurlijk. Zwart gaf
het op Hij gaat mat: 15Kg7:;
16. Dg4 Kh8. 17. Df5 enz.
Iedereen wint graag zijn partijtje,
maar winnen en winnen is twee.
Veel bevrediging schenkt een partij
die wordt beslist door een diepzin
nige kombinatie, gekruid met pitti
ge offers en verrassende wendin
gen. De man. die de volgende com
binatie uitvoerde, kan nog jaren
nagenieten:
Zwart was in bijgaande stelling
aan zet. Hij had rustig 1ab6:
kunnen doen met de iets betere
stelling. Maar dan was hij zeker
niet in de schaakrubriek van de
PZC terechtgekomen. Daarom
speelde hij, op zoek naar onsterfe
lijkheid:
1Dh3ü Met de bedoeling Tf5-
h5. 2. ba7:Nu is TI5 te lang
zaam wegens a8D, 2fg3:; 3.
fg3: Tf2ü Ongelofelijk. 4. Kf2:
dammen/1. anderson
Jan Akkerman
Horizontaal: 1 kreupel; 3 bouwland; 6
watervlakte; 11 rangtelwoord; 12 zon
neklaar; 13 duw; 14 metselspecie; 15
steenmassa; 17 samentrekking van
edel; 19 medefirmant; 22 agenda; 25
controleren; 28 beroep; 30 halm. 31 last
dier; 33 groot gebouw. 35 keukengerei;
37 soepkom; 38 zangoefening. 39 reke
ning; 40 hoofddeksel; 41 afdeling
Verticaal: 1 individu: 2 mishandelen: 4
gedicht. 5 smaragd. 7 kiezer 8 soldaten-
kost: 9 gezellig; 10 insekt. 16 deel van de
dag. 18 plaats in N -Brabant; 20 nieuw
21 lofzang; 23 meisjesnaam; 24 plaats m
N.-Brabant; 26 veldhospitaal; 27 na-
bootserij, 28 gezellige bijeenkomst. 29
onwerkelijk; 32 riem; 33 jonge koe 34
wapen; 36 vogel
Uitslag vorige puzzel.
Promotie tot dame op a8 maakt
geen enkel verschil.
4Dh2: 5. Kf3 Tf7 G. Lf4
Pf4:: 7. a8D+Het schaak der
wake! 7Kh7; 8. Tgl Het
enige, werkelijk waar. om het mat
Muhamadejev - Neboljsin (USSR
1980)
nog even uit te stellen. 8Pc6+;
9. Kei Tf5ü Nog een briljante zet.
Er dreigt Pg5 mat, dus: 10. Dd2
De2: Men wordt er stil van.
11. De2: Pg5 mat. Een van de meest
opzienbarende matovervallen van
de laatste twintig jaar.
Bij de volgende combinatie staat
de vijandelijke koning (ditmaal de
zwarte) in het midden en dat is zo
als bekend een onveilige haven.
Niet zo wereldschokkend als de vo
rige combinatie, maar toch aardig.
Kenners zullen in de stelling de
overblijfselen van een mislukte
Najdorf-variant van het Siciliaans
ontdekken. Het zwakke punt in de
zwarte stelling is. zoals in talloze
openingen het punt 17 Zwart, die
een pion voorstaat, heeft de ont
wikkelingvan zijn stukken op men
sonterende wijze veronaohtzaamd.
Zijn gerechte straf voor deze ernsti
ge schaakzonde komt met donder
de bliksem.
Savtsjenko - Altman (USSR 1979).
1. Pc5üDit paard is onkwets
baar: 1Pe5:;2.Lb5:!!metmat-
dreiging op d8 en dus damewinst. 1.
Dc7; 2. Pf7:Achter deze
zet zetten we geen uitroepteken
meer. Het offer is zo van vanzelf
sprekend. dat het zelfs goed zou
zijn als het slecht was
2Kf7: Zwart heeft geen keuze
natuurlijk. Bovendien moet je in
een verloren stelling elk offer aan
nemen. Dan heb je tenminste nog
wat. 3. Thfl+ Kc8 Was 3. Kg8
niet beter? Nou nee. nauwelijks.
Wit speelt 4. Ld8 Dc6: 5 Df4 en
zwart kan inpakken.
4. Dh5+ g6: 5. Pd6-*-Ld6; 6. Dg6:
En mat op de volgende zet.
Na vier zetten wordt de witte schijf
tot dam gepromoveerd en begint
het feitelijke eindspel, maar inmid
dels zijn er al vier sub-varianten
ontstaan, tengevolge van de ruime
keuzemogelijkheid van zwart. Bij
een bijna leeg bord is het aantal
vrije velden namelijk zo groot, dat
je praktisch alle kanten uit kunt.
En daarin schuilt nu juist de kneep
van de moeilijkheid van een eind
spel.
De volledige uitwerking luidt als
volgt:
23-18(6-llA); 18-12(5-103); 12-8(10-
14CD); 8-3 (14-19); 3-8 (19-23); 8-24!
(11-16EF); 24-38 (23-28) 38-27 (28-33)
27-43 w. A (5-10) 18-12 (10-14) V. Ni-
cod. 1884: 12-8 (14-19a); 8-3 (19-24)
3-8 (24-29); 8-17 (29-34); 17-44 w. a< 14-
20) 8-2 (20-25); 2-19 (6-11) 19-28 <11-
16); 28-32b (25-30) 32-43 (30-35) 43-49
w. b of 28-39 (16-21) 39-43 (21-26) 43-
49 w.
B (11-16) 12-8(16-21)8-3 (21-27) 3-
14 w. door behoudt van lange lijn. C
(11-17) 8-3 (17-22) 3-21 (10-14 cd)
21-3 (14-19) 3-8e (19-23) 8-12 (23-
28) 12-21 (28-33) 21-16 enz. w.
c 10-15) 21-38 (23-28) 38-29 (28-32)
29-42 w.
d (23-28) 21-38 (10-14) 38-15 (28-32)
15-4214-19)42-1519-23)15-20 w„
want op (32-37) volgt 20-14 en op
(23-28) 20-42.
e of 3-9 (23-28) 9-20 (28-32) 20-15
(19-23) 15-20 enz. w.
D (10-15 of 11-16) 8-3 enz. w.
E (11-17) 24-8 13-24 (28-32) 24-15
enz. w.
F(23-28)24-3811-17)38-16(28-33)
Dit hangt af van de beschikbaarheid
van Rudi de Queljoe, die met Massada
in Spanje speelt. Het festival, georgani
seerd door Jong Ambon, begint om elf
uur 's morgens en duurt tot tien uur 's
avonds.
In onze vorige rubriek vestigden
wij uw aandacht op enige facet
ten van het eindspel. Om onze stel
ling te onderstrepen, dat het spel
al moeilijker wordt naarmate er
minder schijven op het bord staan,
willen wij u nu eens kennis laten
maken met - om J. F. Moser te cite
ren - een der fïjnzinnigste stukjes
uit de eindspelliteratuur. Met een
minimum aan materiaal een maxi
male inhoud.
Het verenigt vrijwel alle winstsys
temen in zich van dam tegen twee
schijven. Kennis van dit eindspel is
dan ook een onmisbaar onderdeel
in de bagage van elke partijspeler,
die zich wil opwerken tot een hoger
plan. Wij doelen hier op het be
roemde eindspel van Victor Nicod
(1884) en E. J. B. van Vught (1886).
door de laatste voorzien van de
naam David en Goliath.
Wit: schijf op 23
Zwart schijven op 5 en 6
16-43 (17-22) 43-16, nu op (33-39)
16-11 en op (22-28) 16-43 w
De geniale Rotterdamse proble
mist Jan van Tol zag kans het Da
vid en Goliath-motief te verwerken
in een z.g. gebonden partijpro
bleem. In de diagramstand begint
wit zijn operatie met een dwang-
zet.d.w.z. hij dreigt een schijf te
gaan winnen en dwingt zwart deze
dreiging te pareren. Het aardige
hierbij is dat zwart dit via een com
binatie kan doen, hetgeen hem de
illusie geeft van een winstgang.
Maar dat de inleidende dwangzet
in feite tevens een lokzet is moet hij
daarna pijnlijk ervaren.
37-31 8-13 gedw.; 31-27 22x31; 36-
x27 28-32 of?; 27-21 19-24 38x27
24-30; 34x25 15-20; 25x14 13-19; 14-
x23 18x47; 43-38! 47x35; 49-44 35-
x49; 21-1649x21; 26x83x12; 16x18!!
en het befaamde Davidje staat op
het bord.
