PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Reagan besluit tot aanmaak neutronenbom Blokkade binnenvaartschippers Washington wil niet met verkeersleiders praten Natuurmonumenten IN GEVAL VAN CRISIS NAAR EUROPA Bomaanslag in Port Elizabeth TV-piraat uit lucht gehaald ACTIE VOOR VERRUIMING VRACHTVERDELING Blokkade kanaal Terneuzen Veel bewolking Veel bewolking en mogelijk een bui Middagtemperatuur omstreeks 20 gra den. aan zee iets lager. Zwakke tot matige wind. draaiend naar noordwest tot noord Zie nok pag. 3. 224e jaargang no. 185 Maandag 10 augustus 1981 Van onze correspondent i WASHINGTON - De VS zijn begonnen met de produktie van de controversiële neutronenwapens. Europese bedenkingen en mogelijk scherpe bondgenootschappelijke reacties ten spijt, heeft president Reagan daartoe in de afgelopen week besloten. De zogenaamde „neutronenbommen" (koppen voor de Lancc-raketten en artilleriegranaten) zul len - vooralsnog - op Amerikaans grondgebied worden opgeslagen. Pas wanneer in Europa een crisis zou ontstaan, wil Reagan de wapens overvliegen en toevoegen aan het NAVO-arsenaal. Volgens woordvoerders van het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse za ken en het Witte Huis. werd binnen de NAVO overlegd over Reagan's besluit maar zij wilden over de aard van bond genootschappelijke reacties geen bij zonderheden geven. Amerika staat op het standpunt dat de beslissing om neutronenwapens te gaan maken uit sluitend een zaak is van de VS. Wel zijn de VS bereid tot consultatie met elke bondgenoot op wiens territoir de wa pens eventueel zullen worden opge steld. JOHANNESBURG (DPAl - Bij een bomaanslag in dc Zuidatrikaanse ha venstad Port Elizabeth zijn zaterdag tien mensen door glasscherven licht gewond. Volgens de politie werd veel schade aangericht. De bom ontplofte kort na sluiting om 13 uur op de dakgarage van een supermarkt. Een woordvoerder van de politie vermoedde dt de verboden organisatie 'African National Congres' voor de aanslag verantwoordelijk is. Amerikaanse suprematie, heeft al van af de eerste dagen van Reagan's rege- Naar te Washington verluidt, zou mi nister van buitenlandse zaken Haig zich tegen het produktiebesluil heb ben uitgesproken, omdat hij vreest voor toenemende complicaties op een ogenblik dat de opstelling van kern wapens voor de middellange afstand in Nederland. Belgic en de Bondsrepu bliek nog volop in discussie is en poli tiek vergaande consequenties kan heb ben. Ministier van defensie Caspar Weinber ger minder geneigd tot. concessies aan de politieke omstandigheden in andere NAVO-landen en vooral strevend naar een snelle opbouw van hernieuwde vredesplan Regering en oppositie in Israël zondag een door de Saoedische kroonprins j Faehd voorgesteld vredesplan voor J het Midden-Oosten als onaanvaard baar van de hand gewezen. In het plan werd onder meer gepleit voor vorming van een onathankelijke Palestijnse staat met Jeruzalem als hoofdstad PAGINA 9 raas De Ronden van Nederland, die van daag met de proloog ui Breda van start gaat. wordt voor Jan Raas toch de wedstrijd van de waarheid Zijn optre den zondag tijdens de Regenboeg- boers in 's-Heerenhoek doet vermoe den dat hij nog niet op zijn oude peil terug is. heiden Erik Heiden was zondag ln 's-Heeren- hock de grote trekpleister Het laar lijkse wielercriterium trok ruim schoots het dubbele aantal toeschou wers van de laatste jaren, nadat zater dag bekend werd gemaakt dat dc Amerikaanse superster zou starten in 's-Heerenhopk Op sportief gebied ech ter kon hij nog niet wedijveren mol de top van de Nederlandse profrenners lennis Zeeuws tenniskampioen Joost Thorc- naar heeft het afgelopen weekend weer eens bewezen dat zijn recente en ge slaagde greep naar de macht inhei dis trict geen toevalstreffer is geweest Tij dens een toernooi reikte hij als enige 'topper' uit de regio tot de halve eind strijd. PAGINA 11 hoofdrol Tijdens de Nederlandse atletiek kam pioenschappen behaalde Els Vader de verwachtte dubbele zege op de beide sprintafstanden, Marjan Ol.vslager presenteerde zich ook nadrukkelijk op de 100 meter horden eiste zij een hoofd rol voor zich op. en op de 100 en 200 vlak deed zij het ook uitstekend. 1 Nieuws uit Zeeland: 2, 5 en Binnnen- en buitenland'. 3. Radio en televisie: 7. Sport: 9. 10. 11. 12 en 13. ren op produktie van neutronenwapens aangedrongen. Onder president Carter, die het wapen ook wenste, hadden de VS na heftige Europese reacties, die de politieke stabiliteit van de NAVO ern stig leken te bedreigen, van produktie afgezien, hoewel Carter opdracht gaf wel door te gaan fnet de vervaardiging van onderdelen. In zijn visie zouden dan conventionele wapens door een eenvoudige ingreep te velde tot neutro nenwapens kunnen worden gemaakt Dodelijk De ncutronenwapens zijn volgens des kundigen vooral nodig om grote con centraties tanks en andere pantserwa pens te neutraliseren. Hun werking is dodelijk voor mensen, maar laat on roerend goed betrekkelijk ongemoeid. De Europese bondgenoten vrezen dat ROTTERDAM (ANP) - De eerste telc- visicpiraat in Rotterdam is vrijdag nacht uit dc lucht gehaald. Ambtena ren van de PTT-opsporingsdiensl en dc politie deden een inval in een woning aan dc Krabbendijkestraat. waar Pu- radise-tv de afgelopen maanden de uit zendingen verzorgde. Op het moment van de inval was de piraat in de lucht De apparatuur werd in beslag genomen en tegen de 24-jarige H. W werd proces-verbaal opgemaakt Paradise-tv zond op vrijdag- en zater dagavond uit na afloop van Nederland 1 De zender kon alleen op het kabelnet in Rotterdam-Zuid worden ontvangen In Rotterdam zijn nu nog drie televisie- plraten actief zo'n hanteerbaar kernwapen de zoge naamde 'atoomdrempel' zal verlagen. Het past geheel in de visie dal een eventueel conflict tot een 'beperkte kernoorlog' kan leiden. Reagan heeft het politieke risico dat zijn besluit betekent voor andere rege ringen en de consequenties voor de toch al geteisterde samenhang binnen de NAVÖ. kennelijk niet van doorslag gevende betekenis gevonden. Volgens sommigen is Reagan's besluit ook een reactie op de Westduitse mededeling dat er economisch geen ruimte is voor meer defensie-uitgaven en de Britse be zuinigingen op de conventieonele strijdkrachten, waarmee de modernise ring van de Britse atoommacht moet worden gefinancierd. Ook de weinig te gemoetkomende houding van Europe se zijde op Amerikaanse alternatieven voor een aardgaspijplelding met de Sowjet-Unie. zou ui de overwegingen hebben meegespeeld Het politieke geharrewar over het neu tronenwapen. dat in 1977 begon, heeft geen vertraging teweeg gebracht in het oorspronkelijke produktieschema. nu de VS de wapens toch gaan maken m eerste aanleg 380 koppen voor de Lan- ce-raketten. met hun bereik van 90 kilo meter en zo n 800 artilleriegranaten voor 20 cm geschut met een bereik van ruim 35 kilometer Het standpunt van de huidige regering dat het besluit over de vervaardiging van de nieuwe wapens een strikt Ameri kaanse aangelegenheid is, wijkt scherp af van de opvatting onder vorige rege ringen. dat over de produktie van zulke wapens overleg gepast was. Het kan geen toeval zijn dat Reagan's besluit bekend wordt op een ogenblik dat de Amerikaanse volksvertegen woordiging met reces is gegaan en ook in Europa vakantie wordt gehouden, zodat afwijzende reacties beperkt blij ven. De Amerikaanse president, ge schraagd door een groeiend politiek aanzien en de spectaculaire opmars van dc dollar, heeft zijn bondgenoten duidelijk gemaakt waar de macht ligt van het Westen, op een moment dat zij economisch verzwakt politiek nauwe lijks een vuist kunnen ballen. Reacties zie pagina 4. GARDEN CITY. NEW YORK - Dc stakende verkeersleiders m Amerika zijn vooreen deel vervangen door militairen, die nu een spoedopleiding krijgen om het burgerluchtverkeer in goede banen te leiden Op de foto een kijkje in de toren van het vliegveld van Garden City. naar militairen de taak van de stakers hebben overgenomen. SCHORSING DREIGT IN CANADA WASHINGTON (UPIRTR AFPi - De Amerikaanse minister van verkeer. Drew Lewis, heeft zondag opnieuw elk gesprek met de leider van de bond van luchtver keersleiders, Robert Poli, ook voor de toekomst afgewezen. Hij zei in een televi sie vraaggesprek dat de stakers nooit meer in dienst zullen worden genomen. Men moet op de koop toenemen, zei hij. dat het luchtverkeer maandenlang een geringere omvang zal hebben tot circa 6000 tot 8000 nieuwe luchtverkeerslei- CttllCldCl ders opgeleid zijn. Hij noemde het luchtverkeer op het ogenblik maximaal veilig ondanks het ontslag van 12.000 stakenden Omdat het luchtverkeer geringer is hebben wij geen opstoppingen, zei hij. Volgens de minister houden inspecteurs, militair personeel en 5000 niet stakende lucht verkeersleiders 75 procent van de 14.200 dagelijkse vluchten >n de Ver enigde Staten gaande. De Canadese luchtverkeersleiders die weigeren medewerking te verlenen aan vluchten naar de Verenigde Staten zul len worden geschorst. Dit heeft het Ca nadese ministerie van transport vnjdag laten weten. De Canadese vakbond van luchtver- iVan één onzer redacteuren i 'S-GRAVELAND - De vereniging tot behoud van Natuurmonumenten in Nederland heeft met de eigenaren van de B.V. Landgoed Slot Haamstede een voorlopig akkoord bereikt over de vol ledige overname van het aandelenpak ket. Als de koop doorgaat, dan bete kent dit dat Natuurmonumenten eige naar wordt van het Slot Haamstede, een boscomplex van ongeveer 40 hec tare en de natuurwetenschappelijk bijzondere Zecpeduinen, met een op pervlakte van ongeveer 295 hectare. „We zijn er erg mee in ons sas dat we het akkoord bereikt hebben", zegt drs. F. W. Prins, inspecteur van dc vereni ging tot behoud van natuurmonumen ten. Voor de aankoop van de B V Landgoed Slot Haamstede moeten enkele miljoe nen guldens op tafel komen. Natuurmo numenten gaat daarvoor een beroep doen op de overheid. Tot nog toe is het gebruikelijk dat bij aankoop van Na tuurgebieden door het ministerie van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk icrmi en de provincie Zeeland elk vijftig percent subsidie verleend wordt Of dat in dit geval ook gebeurt, is nog niet helemaal duidelijk. Inspecteur Prins wijst erop dat de vereniging, by wijze van uilzondering, desnoods be reid is geld uit de verenigingsreserves bij te dragen Waardevol „Natuurwetenschappelijk cn land schappelijk gaat het om een uitermate waardevol gebied", aldus drs. Prins. „Dat vereist onder meer een goed be heer en bescherming. Daarom is het eventueel beschikbaar stellen van ei gen geld door dc vereniging alleszins verantwoord". Desgevraagd vertelt Prins dat het voor lopige akkoord tussen Natuurmonu menten en de aandeelhouders van de B V Landgoed Slot Haamstede in vrij korte tijd bereikt werd ..Dat wijst erop dat de transactie van beide kanten toe gejuicht wordt meent, inspecteur Prins. Hij voegt eraan toe dat de huidi ge aandeelhouders het recht krijgen op <Slot zie pag. 6 kol. 2) TIEN MILJOEN VOOR DEELBANEN DEN HAAG (ANPi - De Nederlandse regering heeft een subsidiebedrag van tien miljoen gulden uitgetrokken om deeltijdarbeid bij alle overheidsinstel lingen te bevorderen. Dat schrijft mi nister Wiegel van binnenlandse zaken in een brief aan de Nederlandse ge meenten. In de brief zet Wiegel de betekenis uit een van deeltijdarbeid en roept de ge meente op tot het voeren van een beleid gericht op bevordering van deeltijdar beid De subsidieregeling is erop ge richt een bijdrage te leveren m de werk- geverskosten De regeling loopt van 1 juli 1981 tot en met 30 juni 1982. De mi nister zegt dat de tegemoetkoming is bedoeld als startsubsidie, die eenmalig wordt toegekend voor nieuwe deeltijd functies. keersleiders lijkt echter deze waar- schuuwing naast zich neer te leggen, want haar voorzitter Bill Robertson verklaarde dat het Amerikaanse lucht ruim als gevolg van de staking van 13 000 Amerikaanse collega's zeer ge vaarlijk is. Canadese luchtverkeersleiders zouden onverantwoordelijk handelen als ze wel medewerking verleenden aan vluchten op de Verenigde Staten, aldus Robert son. De luchtverkeersleiders in Nieuw-Zee- land maakten bekend dat zij alle bur- gervluchten naar de VS zouden tegen houden. Zij legden met ingang van de afgelopen nacht een verbod op uit vrees voor onveiligheid. Hun collega's in Is rael zeiden dat zij ook zouden voorko men dat vliegtuigen naar de VS ver trekken indien de actie wordt goedge keurd door de Internationale Federatie van Luchtverkeersleiders. Een Concorde van de Air France naar New Vork verliet Parijs met slechts vijf minuten vertraging ondanks een op roep van Franse luchtverkeersleiders bonden klaring voor vluchten naar Amerika te weigeren. Andere vluchten uit Frankrijk liepen vertraging op. en kele voor een paar uur. maar geen enke le vlucht werd geannuleerd. Vluchten uit Italië naar de A'S vertrok ken met vertragingen tot drie uur. Griekse politie pakt brandstichter ATHENE tAFP) - Dc Griekse politie heeft vrijdagavond een jongeman gearresteerd die een struik in brand probeerde te steken. Dit heeft een woordvoerder van de politie bekend gemaakt. De 29-jarige Anastase Trivolidis beken de dat hij brand wilde stichten. Hij werd gegrepen door bewoners m Vari, m de buurt van Athene Hij is de eerste brandstichter die de politie oppakte na de grote branden die dinsdag ontston den en waarvan velen aannemen dat ze zijn aangestoken UTRECHT - Schippers op de binnen vaart zullen vandaag de belangrijkste vaarroute in ons land met hun schepen blokkeren. Aan de actie zullen meer dan duizend schippers meedoen. Met de blokkade, georganiseerd door het actiecomité van particuliere schip pers. willen de actievoerders staatsse cretaris Smit-Kroes van verkeer en waterstaat dwingen de evenredige vrachtverdeling te verruimen en de zand- en grindtransporten via de schippersbeurzen te laien lopen. Tegen eventuele blokkades van actie voerende binnenschippers zal worden opgetreden Er zal of worden verhin derd dat blokkades worden uitgevoerd of bestaande blokkades zullen worden opgeruimd Dit is volgens een woordvoerder van het ministerie van verkeer en water staat de unanieme stellingname van vertegenwoordigers van ministeries van verkeer en waterstaat, justitie, bin nenlandse zaken en van provincies en gemeenten die zondagavond op het mi nisterie van verkeer en waterstaat bij een waren De vertegenwoordigers vonden onder meer dat acties niet getolereerd kun nen worden gezien de slechte economi sche situatie van ons land. Zondagavond om zeven uur is op het ministerie van binnenlandse zaken een crisisstaf ingericht. De staf zou in de nacht van zondag op maandag bezet blijven. In het Rotterdamse Waterweggebied zijn zondagavond extra bemanningen opgeroepen voor de schepen van de ha venpolitie en -brandweer Gerekend werd op een treffen tussen actievoer ders en politie Volgens de Rotterdam se havenwethouder Riezenkamp die zondagavond nog een onderhoud had met mevrouw Smit-Kroes, zal met be hulp van waterkanonnen getracht wor den de blokkades te voorkomen De rijkshavendienst heeft zondag een vaarverbod ingesteld voor binnensche pen op de Nieuwe Waterweg, van de Botlek tot aan Hoek van Holland Dit verbod is zondagavond om negen uur voor onbeperkte tijd van kracht gewor den. Ondanks de door de overheid aange kondigde maatregelen gingen schip pers afgelopen nacht tot actie over Zit blokkeerden onder meer vaarwegen m Limburg. Actieleider Nico Seine ver klaarde omstreeks één uur afgelopen nacht dat om vier uur vanochtend een actie zou beginnen bij Rotterdam Hij wilde niet zeggen of die actie gericht zou zijn op het blokkeren van de Nieu we Waterweg. Afgelopen zaterdag besloten de schip pers in de Jaarbeurs in Utrecht de vaar wegen - vermoedelijk in het hele land - net zo lang plat te leggen totdat Smit- Kroes aan het eisenpakket heeft toege geven. Het is niet uitgesloten dat ook belangrijke spoorbruggen ln de Rand stad door een afgrendeling met schepen niet meer gebruikt kunnen worden ln de binnenvaart wordt de Nederlandse Spoorwegen gezien als een oneerlijke concurrent, die met subsidie van de staat op vrachttarieven veel vracht- goed aan de binnenvaart onttrekt De Federatie deelde zondag i zal steunen. Vakbondsbestuurders me nen dat alleen voortdurend overleg met hel ministerie uiteindelijk resul taat zal afwerpen. Zij geloven dan ook niet dat bij de federatie aangesloten leden aan deblokkadezullen meedoen. In het actieeomitezitten wel vertegen woordigers van verschillende schip- persorganisaties. Volgens actieleider Nico Seine is het systeem van de evenredige vrachtver deling de afgelopen jaren steeds verder Mitgphnlri Verladers en bevrachters van de industrie zouden steeds meer vracht bui ten de beurs om. op basis van contracten, tegen dumplaneven toe wijzen aan schepen van rederijen Daar om eisen de schippers dat er een eind komt aan het zogenaamde zgn eigen vervoer met huurschepen Verder verlangen de actievoerders dat de zand- en grindtransporten weer op de beurs worden aangeboden Tot nu toe mijden de producenten van zand en grind de beursschippers Tegen goed kopere tarieven maken zij gebruik van zogenaamde beunschepen, die bijna al lemaal aan rederijen toebehoren. Een vierde eis van het actiecomité is een re geling voor de Noord-Zuid-verbindin- gen De schippers willen dat vrachten voor Belgiè cn Frankrijk ook op de beurs worden verdeeld Op dit. moment hebben zij een regeling op basis van vrijwilligheid De actievoerders verlan gen een door de wet ingestelde beurs voor deze transporten De actie is een vervolg op de blokkade van vaarwegen in 1975. Toen sloten de particuliere schippers om dezelfde grie ven 42 vaarroutes af Na drie dagen werd de blokkade opgeheven. Staatsse cretaris Smit-Kroes had een aantal toe zeggingen gedaan die bij de schippers vertrouwen had gewekt Zo beloofde de staatssecretaris regelingen te ontwer pen waarbij ook de particuliere binnen vaart voor grind- en zandtransporlen in aanmerking zou komen, en zou de be windsvrouwe maatregelen treffen die hel misbruik van beurtvaartvergunnin- gen zouden moeten tegengaan. Een evenredige vrachtverdeling voor zand en grind liet de bewindsvrouwe zelfs in de Staatscourant afdrukken, maar kreeg nog geen wètskracht In de kou In felle bewoordingen hekelde Nico Sei ne zaterdag het beleid van Smit-Kroes Praten doen we niet meer. Het is nu tijd voor keiharde acties, die we tot het ein de zullen volhouden aldus een verbit terde actieleider Seine en het actiecomité kregen een overgrote meerderheid van de ruim 900 in de Jaarbeurs aanwezige schip pers achter zich. Bij een geheime stem ming spraken 671 schippers zich uit voor een hlokkadc; 200 wilden langs andere wegen het eisenpakket afdwin gen. slechts 22 waren tegen de blokka de. Volgens het actiecomité hadden meer dan 600 schippers die met aanwzig wa ren lil Utrecht via intekenlijsten laten weten aan een blokkade te zullen mee doen .Het gaat slecht met de binnen vaart", beweerde Seine in Utrecht De lasten zijn de schippers tot aan de lip pen gestegen Voeren we nu geen actie, dan is het doodvonnis voor de particu liere binnenvaart nu al getekend."' Di rect na afloop van de vergadering richt te het actiecomité een beleidscentrum op in Rotterdam Telegrammen Voor de radio zei staatssecetaris Smit- Kroes zondagmiddag dat naar haar in zicht de evenredige vrachtverdeling op de beurzen bevredigend werkt ..Mij hebben geen signalen bereikt dat het niet goed gaat Staatssecretaris Smit-Kroes van ver keer en waterstaat heeft zondagavond in telexboodschappen de schippers- bonden ONS. ASV en de Federatie van Schippersbonden dringend opgeroe pen niet deel te nmen aan de aangekon digde blokkade-acties. In de boodschappen wijst de staatsse cretaris de bonden en hun leden erop dat ze voldoende op de hoogte zijn van de stand van zaken rond de vier eisen van de protesterende schippers, om te weten dat blokkade-acties daarin geen verandering kunnen brengen. De staatssecretaris stelt verder dat. de huidige zand- en grindsilualie berust op een uitspraak van de tweede kamer, terwijl over de drie overige eisen er vol gens de staatssecretaris geen verschil van opvatting bestaat tussen haar en de schippers Tenslottesteld zij ..gaarnebereid te zijn tot nader gesprek wanneer dat u dat wenst". TERNEUZEN - Vannacht om half- twee waren tientallen binnensche pen bezig het Kanaal Terneuzen- Gent achter de de sluizen bij Ter- neuzen te blokkeren. Dat gebeurde ondanks hel feit. dat de overheid had bekend gemaakt, dat blokka des niet zouden worden getole reerd. Een woordvoerder van de rijkspolitie te water in Terneuzen zei om halftwee nog geen instruc ties 'van hogerhand' te hebben ont vangen:.. Ik heb hier een klein vaartuig van de rijkspolitie en er komen tientallen binnenschepen. Wat moet je dan? Tolereren toch?" Op zeer veel plaatsen in ons land werden voorbereidingen voor blok kades getroffen, onder meer in Am sterdam Woordvoerder Nico Seine zei op een persconferenttie rond middernacht niet waar de acties verder zullen worden gevoerd Evenmin liet hij zich uit over de tijdstippen. Om zes uur vanmorgen zouden op meer dan twintig plaat sen echter blokkades zijn gelegd, zo verzekerde hij wel.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1981 | | pagina 1