PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Crisis Polen afgewend
t
Wiegel oneens met
uitsluiting VVD
Bouwers Oosterscheldedam binden
strijd aan met wegstromend zand
PTT OVERWEEGT STERK
INKRIMPING PERSONEEL
BP zou deelname in LPG-terminal Sloe overwegen
GEEN STEMMING OVER LEDEN POLITBURO
g
Kema-onderzoek
vermindering
afval in
kerncentrales
VS schorten levering
vliegtuigen Israël op
FINANCIËLE TEGENVALLER MOGELIJK TIEN MILJOEN
Khomeini
ontslaat
Bani-Sadr
Toenemende bewolking
Toenemende bewolking, mogelijk ge
volgd door regen Middagtempera-
tuur ongeveer achttien graden Matige
224e jaargang no. 135
Donderdag 11 juni 1981
PZC
KEUKENCENTRUM
't HOEKJE VAN GOES
Koningstraat 9. tel. 01100-14160
KELLER EN BOSCH
KEUKENSPECIALIST
ROTTERDAM VLISSINGEN - De olie
maatschappij BP overweegt ernstig af
Ir zien van deelname aan de houw van
trn terminal voor LPG (vloeibaar pe-
troleumgas) in het Europoortgebied
bij Rotterdam. Volgens de Rotterdam-
srhavenwethouder drs J. Riezenkamp
heeft de manager beleidszaken van BP.
ir N. J. Stenstra. dit meegedeeld aan de
gemeente Rotterdam. BP zou eveneens
overwegen deel te nemen in de ontwik
keling van de LPG-terminal van Euro-
gas in het Sloegebied in Vlissingen-
Oosl. Een woordvoerder van Eurogas
wilde de berichten bevestigen noch
ontkennen. Volgens hem zijn echter
wel 'verkennende besprekingen' met
BP gaande.
Volgens BP is door het kabinetsbesluit
om naast de BP Shell-terminal in Euro
poort de terminal van Eurogas aan te
wijzen als grootschalige aanlandings
plaats voor LPG veel onduidelijkheid
ontstaan over de kansen van de termi
nal in Europoort Bovendien acht men
de haalbaarheid van het project aan
zienlijk kleiner door de strenge veilig
heidseisen die aan de aanlanding wor
den verbonden
Volgens de woordvoerder van Eurogas
staan de besprekingen met BP los van
het al dan niet doorgaan van de bouw
van een terminal bij Rotterdam BP
heeft m het verleden al gas betrokken
via het Vlissmgse bedrijf en ook als het
project in Europoort wordt uitgevoerd
is het niet uitgesloten dat BP en Shell
LPG krijgen aangevoerd via Eurogas.
(Slot zie pag. 9 kol. 4)
<Van ome correspondent i
WENEN-Polen schijnt de uiterste grens sinds het begin van de hervormingen vorig jaar augustus
bijna te hebben overschreden. Een invloedrijk lid van de vrije vakcentrale Solidariteit formu
leerde het deze week zo: „Tot nu toe heeft de zandloper in ons voordeel gewerkt. Nu is hij
omgedraaid en loopt tegen ons".
De Poolse partijtop creëerde woens
dagavond een situatie zonder prece
dent toen Thadeusz Grabski. die lid is
van zowel het Centrale Comité als van
het machtige Politbureau, het gezag
partijvoorzitter Kania uitdaagde. Dat
gebeurde op de tweedaagse bijzondere
zitung van het Comité, die tot gister
avond zeer laat voortduurde. Kazimlr
Barcikowski die dezelfde functies be
kleedt, kondigde aan dat het hele Cen
trale Comité de vertrouwenskwestie
zou worden voorgelegd Als het Centra
le Comité de meerderheid niet zou ha
lenzouhethele Politbureau, dat in feite
het land regeert, aftreden.
Hel was een geweldig risico. Een neder
laag zou het einde van de politieke loop
van partijsecretaris Stanislaw
zijn medewerkers en de gema-
boycot
De Nederlandse Stikstof Maatschap
pij iNSM) In Sluiskil is in maart een
Chinese order misgelopen Oorzaak
daarvan is de Chinese handelsboycot
legen Nederland een gevolg van de le
vering van twee duikboten aan Tal
wan. De Chinese Volksrepubliek ver
zocht Nltrex een exportcomhinatie
van tien Westeuropese stiksloffabrie
ken.de levering te laten verlopen via
een ander - buitenlands - bedrijf
PAGINA 3
doden
Het aantal verkeersdoden In Neder
land bedroeg vorigjaar 1997 Twee Jaar
geleden lag het aantal doden ln hel
verkeer voor het eerst sinds 1962 weer
onder de tweeduizend 11977i. maar dat
gunstige resultaat werd toen toege
schreven aan de barre winter
I PAGINA 7
kneusjes
Mensen laten zich erg gauw een twee
dehands auto aanpraten Dat is de er-
wring van medewerkers van het
ANWB-keunngsstation in Middel
burg Mei name bij het begin van het
vakantieseizoen is het aantal 'kneus-
les onder de voertuigen van diegenen
die ln Middelburg hun pasgekochte
tweedehands auto ter keuring aanbie
den opvallend groot Verder signa
leert ook de ANWB dat de automobi
list steeds minder bereid is geld uit le
geven aan het onderhoud van zijn wa-
PAGINA 13
premie
Een studiecommissie van de Vereni
ging van Nederlandse Ziekenfondsen
iVNZi opport dc mogelijkheid om ver
zekerden boven de vijftig jaar een leef- i
tijdstoeslagopde premie te laten beta-
fon Dat is dan nodig om het zieken
fonds weer enigszins in slaat te stellen
fo concurreren met particuliere ziek
tekostenverzekeraars Deze kunnen
'n tegenstelling tot de fondsen dure
klanten weigeren
PAGINA 19
typetje
De Amsterdamse acteur Maarten
Spanjes is niet bang om een tvpetje te
worden en daardoor aanbiedingen mis
w lopen. Watje speelt zijn de mensen
verK>'ton Eersl zeiden ze 'Spetter
je«en me op straal, toen werd het Ha
Miskend Talent en nu met De Fa-
ui r.15 hel 315 d00r de Slad l0°P'
"e Plel Stok. waar blijft de koffie?
Nieuws uit Zeeland 2. 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Sport: 15.
Varia 17.
Radio en televisie: 19
Financiën: 21
tigde vleugel binnen de communisti
sche partijleiding hebben betekend,
met alle dreigingen van een daarop vol
gende confrontatie en anarchie
Het centraal comité wilde het echter
niet laten aankomen op een stemming
over het functioneren van elk van de
leden van het politbureau afzonderlijk
zoals Kania had gevraagd De kritiek
op de Poolse partijleider kwam van ha
viken. zoals Grabski. maar het is nog
niet duidelijk of zij de meerderheid in
het Centraal Comité- achter zich weten
Vooralsnog blijven de rijen gesloten
het niet aanvaarden van de vertrou
wenskwestie betekent dat het politbu
reau in de oude samenstelling blijft ge
handhaafd. Maar het is nog onzeker of
Kania zo onder druk is gezet, dat hij uit
..eigen beweging" zijn ontslag zal indie-
Dinsdag eisten 17 van de '18 sprekers
tijdens de bijzondere zitting van het
Centrale Comité veranderingen in de
partijtop aan te brengen. Maar woens
dag. toen zich 60 sprekers meldden om
het woord le voeren, sloeg de opinie
langzaam over naar de opvatting om
alle of op z'n minst de meeste van de
tegenwoordige partijleiders in hun
functies te handhaven tot het partij
congres in juli. Het Kremlin wil dat dit
partijcongres wordt uitgesteld. Vol
gens Moskou, gesteund door zijn trou
we volgelingen in de Poolse partij, zijn
geharde communisten als afgezanten
naar dit congres weggepromoveerd en
vervangen door jongere (..opportunis
tische" zegt de Pravda) kameraden. De
meerderheid van de huidige partijlei
ding w il echter dat het congres volgens
plan zal plaatsvinden.
De Polen die beter dan wie ook weten
hoe ze hun situatie moeten inschatten,
weten ook hoe zwaar de druk op de
Sowjet-Unle is om geen interventie in
Polen op touw te zetten Ze weten ver
der dat de Roemeense presidenten par
tijleider Nicolai Ceaucescu het Roe
meense leger niet zal toestaan aan een
Russische interventie mee te werken,
evenmin als Roemenië dal m 1968 bij de
Russische inval in Tsjecho-Slowakije
heeft gedaan. ..De Polen moeten hun
eigen problemen oplossen verklaarde
Ceaucescu woensdag m Wenen tijdens
een vierdaags officieel bezoek aan Oos
tenrijk. De Hongaarse leider Janos Ka-
dar heeft dezelfde opvatting en zei en
kele dagen geleden dat ieder socialis
tisch land het recht heeft zijn eigen za
ken op te lossen
Maar zelfs de landen die voortdurend
Slot zie pag. 9 kol. 7
WARSCHAU - Tijdens de zitting ran liet
Centraal Comité ran de Poolse Com
munistische Partij sprak de Poolse pre
mier Jaruzelski izittendi met een lid
van het Politburo, ggrabski
Mogelijk dit jaar ai 'bijstellingen'
DEN HAAG (ANP) - Het is niet uitge
sloten. dat dc PTT in de nabije toe
komst in bepaalde sectoren zal vol
staan met het vervangen van perso
neel of zelfs het niet vervangen daar
van. De directieraad zal op 30 juni het
VER WIJTEN AAN ADRES INFORMA TEURS
DEN HAAG - WD-leider Wiegel vindt
dat de beide informateurs de opdracht,
die zij van koningin Beatrix hebben
ontvangen, verkeerd uitleggen. Bij
hun onderzoek naar de mogelijkheden
van een kabinet van zo breed mogelij
ke samenstelling, had ook de VVD be
trokken moeten worden.
Met, hun besluit verder te gaan zonder
de WD hebben de informateurs Lub
bers en De Koning de oren naar de
PvdA'' laten hangen, schrijft Wiegel in
een lange brief aan de informateurs,
met wie hij woensdag bovendien een ge
sprek had
Vandaag beginnen de onderhandelin
gen tussen de fractieleiders Van Agt.
(CDA). Den Uyl (PvdAi en Terlouw
(D'66i. Woensdagavond brachten de in
formateurs voor de tweede maal tus
sentijds verslag uit aan koningin Bea
trix.
PvdA groter
Lubbers en De Koning lieten Wiegel
(Slot zie pag. 9 kol. 5)
personeelsbestand per hoofddirectie
bespreken. Mogelijk worden aan de
hand daarvan volgend jaar of mogelijk
nog dit jaar 'bijstellingen' gedaan.
Dit bleek woensdag tijdens een toe
spraak van de directeur-generaal van
de PTT drs. Ph. Leenman,
bij de presentatie van het jaarverslag
van de PTT De PTT is met meer dan
honderdduizend werknemers, van wie
een kwart part-time. een van de groot
ste werkgevers in ons land
Volgens directeur-generaal Leenman
heeft de teruggang in de economie met
vertraging doorgewerkt naar de PTT.
die geconfronteerd wordt met een stag
nerende vraag naar diensten. Het is niet
uitgesloten, dat binnen de gelddiensten
een personeelsstop wordt doorgevoerd.
Bij de afdelingen telegraaf en telefoon
wordt mogelijk personeel niet verl an
gen. althans in bepaalde sectoren Hier
bij wordt gedacht aan maatregelen als
vervroegd uittreden. Over ontslagen
sprak de PTT-topman woensdagmore-
gen niet.
B ij de PTT groeide de werkgelenheid de
afgelopen jaren, vorigjaar nog met drie
procent In het jaarverslag wordt ook
voor dit jaar een groei voorzien, zij het
een kleinere uitbreiding van het perso
neelsbestand dan vorigjaar De bijstel
lingen' zullen echter pas volgend laar ol
mogelijk laat in dit jaar hun beslag krij
gen.
De PTT topman voorzag, dat een ver
mindering van de baten gepaard zal
gaan met een vermindering van perso
neelslasten. althans een minder sterke
stijging van die lasten dan tot nu toe
De vraag naar PTT-dienslen zal moge
lijk stagneren of zelfs tot komen, zo
vreesde Leenman.
De PTT heeft op het ogenblik geen be
hoefte aan verhoging van posttarieven
of. zoals vorig jaar. aan opnieuw een
verlaging van de telefoontarieven. Wel
verwacht de PTT het lopende jaar op
nieuw te kunnen afsluiten met een
winst van ruim 800 miljoen gulden, al
thans voor zover het post, telecommu
nicatie en rente-inkomsten betreft.
tZie ook pagina 21
ARNHEM (ANP) - De afdeling techni
sche ontwikkeling van de Kema in
Arnhem werkt al enige tijd aan de ont-
wikkeling van een nieuw soort spoijt-
stofstavcn voor kerncentrales, die het
voordeel hebben, dat ze veel minder
radioactief afval produceren. Het pro-
cede komt neer op een gedeeltelijke
'recycling' van de splijtstofstaven
door middel van een ingewikkeld che
misch proces.
De Kema - het onderzoeksinstituut
van de elektriciteitsbedrijven - heeft
zeker drie miljoen gulden uitgetrokken
voor dit onderzoek, dal eind 1988 afge
rond moet zijn Het buitenland, met na
me Italië en de Verenigde Staten tonen
veel belangstelling
Het nu te ontwikkelenprocédé is in feite
tamelijk oud. Een van de huidige Ke-
ma-directeuren. dr. M. Hermans, is er in
het begin van de jaren zestig zelfs op
gepromoveerd.
Splijstofslaven uit kerncentrales wor
den thans na gebruik opgewerkt met
nieuwe uranium Bij het sol-gel-procë-
dé' kunnen de staven opnieuw worden
gebruikt zonder gebruik van nieuw ura
nium.
DEN HAAG - VVD-fractievoorzilter Wiegel i sprak iroensdagmiddag met cle beide informateurs, dc Koning dien Lubbers
i mi Onder veel hilariteit liet de heer Wiegel ven foto van de heer Lubbers zien aan dc fotografen
WASHINGTON (RTR l'PD - President Reagan van de Verenigde Staten heeft
woensdag besloten tot opschorting van leverantie van slraalhommcnwerpers
van het type F-16 aan Israel, vanwege het bombardement dal dit land zondag
heeft uitgevoerd op de reactor van Tammnuz in Irak
De president zei dat het gebruik een substantiële schending betekende van de
verkoopovereenkomst du* specifeert dat de toestellen alle voor delensieve en niet
oor agressieve, doeleinden gebruikt mogen worden
Vrijdag zouden de Verenigde Staten vier F I6's aan Israel overgedragen hebben
izle ook pagina 3i
Bl'RGHSLlTS - De Deltadienst van
rijkswaterstaat en de bouwers aan de
stormvloedkering in de Oostersclielde
zullen de komende maanden de .tegen
aanval' inzetten tegen het wegstromen
van grote hoeveelheden zand van de
bodem van de toekomstige storm
vloedkering. Al meer dan een halfjaar
hebben de bouwers - zoals gemeld - te
maken met hel gegeten, dat sterke
stromingen in de Ooslerscheldemon-
ding de op de bodem gestorte zandlaag
.afvreten'. Het grint, dal er ter bescher
ming overheen werd gestort, bleek en
blijkt op tal van plaatsen onvoldoende
om het zand vast te houden: de stro
mingen zuigen hel er onderuit. Opzei is
nu. dat voor het eind van dil jaar w aar
nodig nieuw zand wordt .aangevuld
en dat dil over de hele lengte bestori
wordt met een zwaardere soort grint
Een complicatie bij die operatie is vol
gens ir J Huis in t Veld en de heer L
Becu van de Deltadienst dat men in de
omvang van de grinlkiezels niet do vrije
keuze heeft het grint moet klein ge
noeg znnoin de mat tenleeeei olus stof
zuiger Cardium volgend jaar in de ge
legenheid te stellen het weer op le zui
gen Tegelijk moet het zwaarder zijn
dan de nu gebruikte voorraad grint om
te voorkomen dat de stromingen op
nieuw het zand doen wegvloeien Proe
ven met een zwaarder soort glim heb
ben intussen de indruk gegeven, dat de
ze bescherming afdoende is om het
zand vast le houden. ..Maar op punten,
die zwaar door de stroom worden aan
gevallen. bijvoorbeeld vlakbij het
Schouwse landhoofd is het op het kant
je. aldus Becu.
De werken voor de fundering van de
stormvloedkering horen tot de gevoe-
Slot zie pag 7 kol. 2\
Een testament
van bezuiniging
til/ roeiden is zo drastisch met
VOTff ^Jhei. kapmes van de bezui-
niging rondgegaan in het oer-
EgjtgU woud van de overheidsuuga-
paS-S ven als in het rapport Her-
overweging' is gebeurd, net
resultaat van een grootscheeps onder
zoek naar mogelijkheden om over ie
hele linie begrotingsposten aanzienlijk
terug te schroeven. De operatie, uitge
voerd onder leiding van de directeur-
generaal voor de rijksbegroting dr Le
Blanc is een uiterst kritische doorlich
ting van ongeveer dertig beleidsterrei
nen geworden- Cijfermatig wordt erin
aangetoond dat lot het jaar 1985 nog
eens 25 miljard kan worden bespaard,
tweeënhalf maal het bedrag dat het. ka
binet-Van Agt met 'Bestek '81' vanaf
het jaar 1978 wilde bereiken. Het meest
verstrekkende bezuinigingsrapport
ooit verschenen is de "erfenis" die de zit
tende regeringsploeg nalaat aan de ka
binetsinformateurs Lubbers en De Ko
ning. In de komende maanden zal het
ongetwijfeld als basis kunnen dienen
voor het maken van politieke keuzes
En het is in dat opzicht zo waardevol
omdat de topambtenaren, die zich met
het onderzoek hebben beziggehouden,
juist angstvallig voorkeuren in welke
richting dan ook buiten beschouwing
hebben gelaten Mogelijkheden om te
snoeien in de uitgaven zijn uit alle hoe
ken en gaten bijeengezocht door beleid
dat daar wordt gevoerd té bezien op
doelmatigheid en nut
Het opvallende van de nu toegepaste
methode in de jacht naar middelen
om te kunnen bezuinigen in de over
heidssector is dat nu allerlei mogelijk
heden bespreekbaar worden verklaard,
waarop nog niet zo lang geleden een ab
soluut taboe rustte. Bovendien heeft
hetzelfde onderzoek dwars door alle de
partementen heen aan het licht ge
bracht dat men zich op een aantal ter
reinen met luchtfietsen heeft bezigge
houden: voor de spreiding van rijks
diensten. voor milieuzorg en voor de
uitvoering van de zogeheten 'groene no
ta's' (de relatie tussen landbouw en
landschap) waren beleidsmaatregelen
voorgesteld zonder dat er geld voor be
schikbaar was of zou komen In zijn po
litieke testament heeft het kabinet-Van
Agt dus wegen kunnen aangeven, die
het in de voorbije regeringsperiode om
allerlei redenen niet van richtingbor
den heeft kunnen voorzien Misschien
komt het doordat in dit geval de omge
keerde tactiek van 'Bestek '81' is toege
past Politieke keuzes m dat inmiddels
op veel punten achterhaalde bezuini
gingsplan werden namelijk steeds aan
gevreten. ondergraven en ontkracht
met als gevolg dat ze in de praktijk nau
welijks uitvoerbaar bleken. Kwam bij
dat 'Bestek 81' steeds uitmondde in op
drachten aan de verschillende departe
menten om m eigen huis de zaak aan te
geven. Wat dan achteraf moeizaam of in
het geheel niet lukte. Het rapport 'Her
overweging gaat uit van een andere fi
losofie: de financiële ruimte bij de over
heid zal in de komende jaren hoe dan
ook nog veel krapper worden: nee' zeg
gen tegen minder uitgeven en goedko
per werken is er doodeenvoudig niet
meer bij. Voor de onderhandelingen
over een mogelijk regeerakkoord tüs- -
sen CDA. PvdA en D'66. die vandaag
beginnen, is het materiaal uit het rap
port van groot belang omdat bij ieder
voorstel tot bezuiniging of besparing
wordt aangegeven welke de gevolgen
en of regelrechte baten zijn
Onmiddellijk na verschijning heeft
dit diepgravende ambtelijke on
derzoek naast waardering geoogst ook
voor de nodige onrust gezorgd Begrij
pelijk. omdat duidelijk is dat het naar
het regeringsbeleid van de komende ja
ren toe bepaald niet vrijblijvend is De
helft en meer van de voorstellen leiden
tot besnoeiingen in de sociale verzeke
ringen en de personeelskosten voor de
ambtenaren. De vakbeweging heeft
juist met het oog daarop nogal huiverig
gereageerd ze waarschuwt voor al te
zware ingrepen op plaatsen waar gevol
gen onverantwoord of slecht voorspel
baarzijn. Met de nu gekozen aanpak en
uitkomst is in ieder geval aangetoond
dat de cirkel van onmogelijkheden,
waarin steeds werd rondgedraaid als
het erom ging bezuinigingen bij de
overheid te bereiken, doorbroken kan
worden. En dat is. gezien de matiging
die ook elders wordt gevraagd, heel wat
waard Dc beleidsmakers voor de ko
mende jaren hebben nu een encyclope
die binnen handbereik waarin ze kun
nen opzoeken wat er gebeuit als ze zeg
gen wat ze willen.
vdM
ANKARA (L'PI RTRi - De Iraanse re
volutionaire leider, ajatollah Khomei
ni. heeft president Abolhassan Bani-
Sadr ontslagen als opperbevelhebber
van de strijdkrachten en de geruchten
tegengesproken dat Bani-Sadr zijn
ontslag als president heeft ingediend.
Dit heeft hel Iraanse persbureau Pars
woensdagavond meegedeeld.
Het Iraakse persbureau INA verspreid
de het bericht dat Bani-Sadr zijn ont
slag indiende Eerder verklaarde de ge
nerale staf van het Iraanse leger dat hij
bevelen van Bani Sadr niet langer zou
opvolgen