PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Duitsers waarschuwen
voor visserijconflict
President Mitterand:
socialisme en vrijheid
Planbureau ziet lichtpunten
Bl>
Vierde hongerstaker
van IRA overleden
SENAAT VS VOTEERT GELD
VOOR PRODUKTIE ZENUWGAS
INCIDENT MET KOTTER UIT URK
DE JAGER-TOLHOEK
7
CONCURRENTIEPOSITIE VERBETERT NU
Koeler
In het oosten mogelijk eerst nog een
bui, van het westen uit opklaringen.
Middagtemperatuur van 16 graden
aan zee. Tot matig toe nemnde zuid-
icestemoind
224e jaargang no. 120
Vrijdag 22 mei 1981
moriKe
GOES Houtkade 7. tel 01100-21250'
i zaterdag van 10.00-12 00
KEUKENS
MIDDELBURG Korte Noordstraat 1.
Geopend ma -vr. van 8.00-17.00 ui
1001 bouwmaterialen onder één dak!
<Van onze correspondent
BONN - „De Nederlandse vissers moeten bij hun vangsten de Duitse viswateren eerbiedigen wil
men op den duur een ernstig conflict voorkomen". Deze waarschuwing richtte donderdag de
Westduitse minister van landbouw Josef Ertl in een telex aan zijn Nederlandse ambtgenoot
Braks. Dit naar aanleiding van het incident dat de Nederlandse kotter 'Limanda' woensdag voor
de kust van Sleeswijk-Holstein veroorzaakte.
De Nederlandse boot uit Urk. die vol-
sns beweringen van het Duitse visse-
-noeacht binnen de 12 mijls-zone met
waar tuig naar tong viste en daarbij op
duidelijke wijze het Duitse visserijrecht
iou hebben geschonden, had - zoals ge-
-gewcigerd het bevel van de Duit-
serisserijtoezicht na te komen en naar
de haven van Büsum te varen. Nadat
we Duise controleurs aan boord van
fe'Limanda' waren gegaan, koerste ka-
jilein Korf met hoge snelheid naar
open zee.
?3S na een urenlange achtervolging
::or de Duitse kustwacht draaide de
Nederlander bij en werd 's nachts de
van Büsum binnengesleept De
we Duitse controleurs gingen zonder
een woord te zeggen van boord. De uit
sts koppen bestaande Nederlandse be
manning was van mening dat er niets
ernstigs was gebeurd en dat de beide
n aan boord 'goed met eten en
cinken werden voorzien'.
12.000 mark. alsook de netten en vang
stinstallatie. zal verbeurd worden ver
klaard. De zaak is inmiddels in handen
gegeven van de openbare aanklager.
De kapitein zal zich naast verboden vis
serij ook wegens verzet tegen het open
bare gezag moeten verantwoorden. De
333 ton metende Nederlandse kotter
ligt aan de ketting. Insiders rekenen op
een geldboete van 50.000 mark voor de
Nederlandse kapitein. Vissers in Bu-
sum klagen over het feit dat de laatste
tijd steeds meer Nederlandse vissers in
Duitse wateren vissen.
Ook in de telex van minister Ertl aan
Braks wordt van 'herhaaldelijke
'Roofvisserij'
een vertegenwoordiger van het
Vestduitse 'Fischereiaufsichtsamt' in
Kiel verklaarde zal de Nederlandse ka
pitein zich wegen piraterij en roofvis-
wij moeten verantwoorden. De
ungst van zeetong, ter waarde van
kerkendag
De provinciale raad van kerken heeh
«en werkgroep samengesteld die de
mogelijkheden voor de instelling van
een provinciale kerkendag gaat onder
zoeken Op zo n dag zouden de plaat
selijke raden of werkgroepen van ker
ken elkaar kunnen informeren over ac-
liviieltcn op het plaatselijke vlak
PAGINA 3
ketelbouw
Ineen toelichting op de energle-over-
«nkomst tussen Nederland en West-
Duitsland verklaarde minister Van
Aardenne van economische zaken gis
teren dat hij goede perspectieven ziet
voor de bouw van drie ketels voor
Westduitse energiecentrales door Ne
derlandse bedrijven.
PAGINA 7
veerse meer
Het recreatieschap Veerse Meer Is van I-
mening dat het vrijwel niet mogelijk is j
om het meer 'zout' te maken Dat con-
dudeerde voorzitter A L van Gees-
bergen na een bespreking van het plan
van milieuorganisaties om de Zand-
beekdam te verwijderen en een tn-
laatwerk in de Veersegatdam te ma
ken.
universiteiten
De iaculteitsraden worden de spil
warom het bestuur van de universi
teiten zal draaien. Deze bestuurlijke
versterking van het universitaire mid
denniveau vormt een van de hoofdlij
nen van het gisteren door minister
Pais gepresenteerde ontwerp van de
op het wetenschappelijk onder-
BELFAST (AP/UPI/AFP/RTR) - De Noordierse hongerstaker Patsy O'Hara is
donderdagnacht overleden. 21 uur nadat een andere hongerstaker. Raymond
McCreesh stierf. De beide IRA-leden begonnen samen aan hun protest op 22
maart. O'Hara is het vierde IRA-lid dat binnen een periode van drie weken is
gestorven als gevolg van een hongerstaking.
De dood van McCreesh heeft donderdag een golf van geweld veroorzaakt in Noord-
Ierland. waarbij 2 ernstig gewonden vielen. Ongeveer duizend mensen verzamel
den zich voor een ziekenhuis in Newry. ongeveer 65 kilometer van Belfast, toen het
stoffelijk overschot van de 24-jarige Raymond McCreesh door de Britse autoritei
ten aan zijn familie werd overgedragen
Ofschoon de ongeregeldheden vijf uur duurden, vond het geweld op minder grote
schaal plaats dan na de dood van Sands en Hughes
De politieke afdeling van het IRA. de Sinn Fein, kondigde aan dat McCreesh
plaats in de campagne om de Britten te dwingen de politieke statuts van de
gevangenen te erkennen zal worden ingenomen door de 25-jarige Kieran Doherty
McCreesh zal zaterdag van het IRA een militaire begrafenis krijgen.
Een andere IRA-strijder, de 29-jarige McLaughlin die sinds 15 mei in hongersta
king is. werd donderdag uit voorzorg van de Maze naar een ziekenhuis overge
bracht, wegens gevaar van inwendige bloedingen
Premier Charles Haughey van Ierland heeft donderdag een einde gemaakt aan
speculaties die wekenlang hebben geduurd en heeft het parlement ontbonden en
verkiezingen voor 11 juni uitgeschreven.
schending van het Duitse visserijrecht
door Nederlandse vissers' gesproken.
„Enkele van hen zijn al gestraft, omdat
zij zich bij de vangst van zeetong niet
aan de 12 mijls-zone en de vangstvoor-l
schriften hebben gehouden Zware inci
denten", zo schreef Ertl. „zijn de laatste
tijd veelvuldig voorgekomen, waarbij
in sommig gevallen grote Nederlandse
vaartuigen probeerden schepen van de
Duitse autoriteiten te rammen. Tot nu
toe hebben de Duitse beambten ervan
af gezien vuurwapens tegen de Neder
landse schepen te gebruiken, hoewel zij
daartoe wel het recht hebben. Ik zou
het ten zeerste betreuren, als het tot een
zodanige toespitsing zou komer.' sein
de Ertl aan zijn Nederlandse collega
Het ministerie van landbouw in Kiel
wees in dit verband op een Europese
verordening, die het sinds september
1980 schepen van meer dan 70 ton of 300
PK-motoren heeft (de 'Limanda heeft
motoren van 1500 PKi verbiedt binnen
12 mijl voor de kust van Belgie. Frank
rijk, Nederland. Bondsrepubliek, Ier
land en de westkust van Denemarken
met zware vangstinstallaties op zee
tong en schol te vissen. Deze bepaling
werd ter bescherming van de broed
plaatsen van zeetong en schol getrof
fen. die al sinds enkele jaren worden
overvist
De opèn vensters
van de politie
Drs
Giscard begroet Mitterrand op de trappen van, het Elysée.
PARIJS - Francois Mitterrand is donderdag voor de komende zeven jaar geïn
stalleerd als president van Frankrijk; Hij is de eerste socialist die als zodanig
ongekende uitvoerende macht heelt gekregen. Hij zou haar gebruiken, zei hij. om
te ijveren voor een maatschappij waarin socialisme gepaard gaat met vrijheid.
Nog geen uur nadat hij de macht had overgenomen van Valery Giscard d'Es-
taing, benoemde Mitterrand de gematigde socialist en burgemeester van Rijssel
Pierre Mauroy. tot eerste minister.
De Urker kotter ligt, met een politieboot langszij, afgemeerd in de have
Büsum.
Het was niet alles goud wat er blonk
donderdag in Parijs. Toen de met ruim
1 miljoen stemmen verslagen zittende
president het Elysee verliet, kreeg hij
als het ware een trap na van mensen in
het publiek die floten en joelden
Voor zijn opvolger, die 64 jaar en een
oude rot is. is het betreden van het pre
sidentiële paleis de kroon op bijna veer
tig jaar politieke bedrijvigheid Twee
keer eerder had hij het Elysee willen
bereiken en twee keer had hij gefaald.
Naar verwachting zal Mitterrand van
daag de nationale vergadering ontbin
den en nieuwe kamerverkiezingen or
ganiseren waarvan hij hoopt dat de cen
trumrechtse en rechtse meerderheid er
door in een minderheid zal worden ver
anderd.
In een korte aanvaardingsrede zei de
nieuwe president dat hij zou toewerken
naar het samenbrengen van het Franse
volk „om samen de schouders te zetten
onder de grote taken die op ons wach
ten."
In aanwezigheid van leden van colle
ges van staat die politiek bepaald niet
niet hem sympathiseren, zei Mitter
rand dat hel natuurlijk was voor een
grote natie grote ambities te koeste
ren.
Wat verhevener plicht kon er zijn voor
Frankrijk, aldus de president, dan een
nieuwe alliantie te smeden tussen so
cialisme en vrijheid en haar aan te bie
den aan de wereld van morgen''
Er was applaus, van partijgenoten die
straks in Mauroy's kabinet zullen zit
ten, maar vertegenwoordigers van
rechts hielden de handen op elkaar.
Mitterrand en zijn premier reden later
in een open auto over de Champs Ely-
sees om een krans te leggen bij het graf
van de onbekende soldaat onder de Are
de Triomphe.
De nieuwe president stond rechtop in
de auto en nam de hulde van het pu
bliek in ontvangst. Mauroy - 52 jaar.
imposant van gestalte en onderwijzer
voordat hij in de politiek ging - bleef
zitten.
Tankwagen ontploft:
twee zwaar gewonden
ROTTERDAM (ANPl - Op het terrein
van Esso in het Botlekgebied is don
derdagavond een tankwagen geladen
met xyleen en tolueen ontploft en in
brand gevlogen. De 30-jarige chauffeur
M. C. Hulspas uit Waalwijk en de 53-
jarige Esso-employee A. de Haan uit
Spijkenisse raakten ernstig gewond.
Het ongeluk gebeurde bij het laden van
de auto.
PAGINA 15
vredesvoorstel
Het IBM-schaaktoernool suddert na
vechtlustig begin nu zeer kalm na,
Ook de eerste rustdag vermocht de
shakers niet te Inspireren In de vijfde
"mde werden veel 'vredesvoorstellen'
Naan Jan Timman blijft aan de lei
ding
PAGINA 19
minder winst
Het netto-resultaat van de maat-
«uppijen van de Koninklijke-SheU
Groep over de eerste drie maanden
1981 is sterk gedaald ten opzichte
van dezelfde periode van vorig Jaar
Recessie, stijging van de prijzen van
rowolie en waardestijging van de doi-
w drukten de winst met 63 procent
Nieuws uit Zeeland: 2.5 en
Binnen-
en 13.
I Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 15.
Radio en televisie: 17.
Financiën en economie:
WASHINGTON (UPI) - De Amerikaanse senaat heeft donderdag met 50 tegen 48
stemmen besloten 20 miljoen dollar uit te trekken voor de produktie van ze
nuwgas als onderdeel van een programma voor chemische wapens.
Tegenstanders van het besluit verklaarden dat de Europese bondgenoten niet
gelukkig zullen zijn met het besluit omdat de wapens op hun grondgebied moe
ten worden opgeslagen en zij niet zijn geraadpleegd. West-Duitsland besloot in
1970 geheel af te zien an het gebruik van zenuwgas.
Indien het huis van afgevaardigden het senaatsbesluit bekrachtigt zal een fabriek
ein Pine Bluff lArkansasi met de produktie van het gas-beginnen.
De republikeinse senator en initiatiefnemer van het besluit John Warner maakte
in de senaat gewag van een brief van minister van defensie Weinberger waarin
staat dat hij en president Reagan vinden dat verder uitstel van aktiviteiten om de
chemische afschrikking van de VS te herstellen gelijk staat met eenzijdige ontwa
pening'. Tegenstanders verklaarden echter dat het niet zeker is dat de Sowjet-
Unie een grote' voorraad zenuwgas heeft en zelfs als dat zo is dan is het beste
antwoord een betere bescherming van de westerse troepen
Hongerstaker uit
solidariteit
met IRA-leden
AMSTERDAM - De 21-jarige Nij-
megenaar Mark Wijnen is gister
avond op de stoep voor het Britse
consulaat in Amsterdam in honger
staking gegaan uit solidariteit met
de hongerstakende IRA-ltden in
N oord-I erland
De Nijmegenaar wil met zijn actie
de eis van politieke status van de
IR A-gevang enen kracht bij zetten
Hij verklaarde gisteravond met
zijn actie tot het uiterste te zullen
gaan. „Ik ga in hongerstaking tot
het doel is bereikt Demonstreren
alleen maakt geen indruk meer",
aldus Wijnen.
en buitenland: 3
finai
(Van onze redactie economiei
DEN HAAG - Op de middellange ter
mijn kunnen we er niet aan ontkomen
de collectieve uitgaven verder om te
buigen. Door de sterk stijgende werk
loosheidsuitkeringen en de toenemen
de rentelast zullen de overheidsuitga
ven blijven stijgen. Ombuigingen op
de korte termijn hebben grenzen met
het oog op de werkgelegenheidssitua
tie. De werkloosheid zal dit jaar nog
aanzienlijk toenemen en oplopen tot
365.000 mensen, ofwel 7 procent van dc
beroepsbevolking. „Een ontwikkeling,
waarin ons land niet alleen staat", al
dus het Centraal Plan Bureau in het
Centraal Economisch Plan voor 1981
De bedrijfsinvesteringen zullen dit iaar
verder inzakken, bij een weerstandsver
mogen van het bedrijfsleven, dat het.
Centraal Plan Bureau als zéér zwak be
stempeld. Scherp is dc teruggang van
de particuliere consumptie Hei finan
cieringstekort. in de collectieve sector
blijft omvangrijk
CPB-dirccteur prol. rlr. Van de Beid
ziet ook lichtpuntjes. De Iuuuku-
matiging heeft volgens hem wel min
der consumptie lot gevolg, maar
draagt anderzijds er toe bij dat dc con
currentiepositie ten opzichte van het
buitenland verder verbetert, waarbij
vooralsnog in niet onbelangrijke mate
steun wordt onderbonden van het
goedkoper worden van de gulden door
de stijging van de dollarkoers. ..Ter
reinwinst op buitenlandse markten
lijkt dan binnen bereik van de moge
lijkheden te liggen. Hiermee kan dan
worden bijgedragen aan een gunstiger
resultaat voor de lopende rekening en
de betalingsbalans.
Het CPB concludeert dat het aantal
nieuwe woningen dit jaar stijgt, dankzij
de niet onbelangrijke stimulering van
de gesubsidieerde woningbouw Hier
»u<ui. tegenwicht geboden tegen
de scheipe daling van de woningbouw
in de vrije sector, waarvan enig herstel
van de woningproduktie in de loop van
du jaar mag worden verwacht Mede
daardoor wordt dit jaar een afvlakking
van de werkloosheid verwacht, echter
geen daling
Hel aantal te bouwen woningen komt
volgens berekening van het CPB dit
jaar op 120 000. 14.000 meer dan vorig
jaar. In 1978 werden er 103.000 ge
bouwd, in 1979 99.000. „De conclusie
uil deze cijfers is, dat van een crisis in
de woningbouw, voor zover het de aan
tallen hetreft, geen sprake zou zijn.
Het CPB heeft berekend, dat de wereld
handel dit jaar 2 procent lager zal liggen
dan in 1980. Door de daling van de waar
de van de gulden ten opzichte van de
duurder wordende dollar, stijgt onze In
voer met 12.5 procent. Het CPB ver
wacht dit jaar voor het bedrijfsleven
een nominale loonstijging van 5.5 pro
cent. een percentage, dat volgens prof.
dr. Van de Beid gunstig afsteekt bij het
gemiddelde van de West-Europese lan
den
Voor de export verwacht het CPB een
terreinwinst van 3 procent.
zie ook pagina 3i
politie staat voortdu
rend ter discussie en stelt
zichzelf meer en meer ter dis-
cussie Dat is in beginsel een
ËSS3 goede zaak. De afgelopen we-
ken waren van dit verschijn
sel weer een aantal sprekende gevallen
te signaleren De Nederlandse Politie-
i vak ibond hield zijn jaarvergadering en
stalde daar de zorgen en problemen uit
waarmee politiemensen individueel en
binnen de verbanden van hun korpsen
en grotere organisaties kampen. De re
sultaten van een onderzoek wierpen
duidelijk licht op de bijzondere span
ningsvelden waarin de Amsterdamse
politie opereert. Afgelopen woensdag
publiceerde het Wetenschappelijk On
derzoek en Documentatiecentrum van
het ministerie van justitie een rapport
van zijn bevindingen over de ervarin
gen en opvattingen van 1337 politie
mensen. die op 30 april vorigjaar waren
ingezet bij de actieve bestrijding van
rellen rondom de inhuldiging van ko
ningin Beatrix in Amsterdam Uit dat
bewuste onderzoek onder leden van de
Mobiele Eenheid (ME) kwam scherp
naar voren dat er sprake is van een ver
harding in opvattingen onder vooral
jonge poütiemensen na hun optreden
bij grote ordeverstoringen. Niet minder
opvallend was anderhalve week gele
den de kritiek vanuit de Marechaussee
vereniging op de gang van zaken bij de
inzet van dit wapen ter assistentie van
de ME in geval van ernstige ongeregeld
heden. Het hierboven gegeven lijstje
kan nog met allerlei andere voorbeel
den worden aangevuld. De politie komt
met wat haar beweegt en bezighoudt
naar buiten en gaat de uitdaging van
tegengestelde opvattingen niet uit de
weg.
Hoewel het de vraag is of de neiging
om meer en meer deuren open te
zetten in alle geledingen van het politie
apparaat instemmend wordt begroet is
het duidelijk dat juist openheid, be
spreekbaarheid en publieke toetsing in
de komende jaren eerste vereisten zijn
om de spankracht van het politiebeleid
en de doelstellingen en middelen waar
langs en waarmee het politie-apparaat
werkt op peil te houden Eigenlijk is
daarvoor een voortdurend zelfonder
zoek nodig, een doorlopende herijking
van het beleid aan de hand van zoeken
en tasten naar het evenwicht tussen op
dracht en taak aan de ene kant, bereik
te resultaten aan de andere. De organi
satie van de politie is ook in de afgelo
pen kabinetsperiode weer onderwerp
van studie geweest met als direct uit
vloeisel dat er nu bij de tweede kamer
voorstellen liggen om tot een ingrijpen
de herziening te komen. Voorstellen
overigens die - nu eenmaal op tafel - aan
zware kritiek onderhevig zijn
Begin deze week kwam de districts
commandant van de rijkspolitie te
water in zuidwest-Nederland, overste
mrA. P Mensert Spaanderman met het
jaarsverslag over 1980 van zijn dienst
naar buiten. Bij die gelegenheid oefen
de hij ongezouten kritiek op de. naar
zijn opvatting, veel te ver doorgegroei
de bureaucratie van het politie-appa-
raat. Volgens deze regionale praktijk-
man gaat teveel overheidsgeld naar de
zorg van het apparaat zelf en komt de
dienstverlening aan het publiek in het
gedrang. Mensert Spaanderman spit
ste zijn zorgen over de afgenomen slag
kracht van het politie-apparaat toe op
het voorbeeld van de - door allerlei oor
zaken - sterk toegenomen en meer en
meer verwaarloosde kleine criminali
teit'. Hij verzette zich bijvoorbeeld te
gen de stelling dat de 'kleine criminali
teit wel te dragen zou zijn' door zich te
verplaatsen in de rol van het slachtoffer
dat iedere burger op een slecht moment
is of kan zijn De verhouding burger-
politie - en het was nuttig dat het nog
eens met zoveel woorden werd gezegd -
steunt op een stuk vertrouwen, dat
vaak vooral in kleine dingen tot uiting
komt. Heeft de burger nog het gevoel
dat de politie er is om zijn veiligheid te
waarborgen? Krijgt hij daarvan de
stukken in handen als zyn soms zeer
persoonlijke zaak aan de orde is?
In een interview bij de 'wisseling van
de wacht' aan de top van het gemeen
telijk politiekorps Vlisslngen - juist gis
teren een feit - ging de scheidende com
missaris Van Marion enkele weken te
rug in de kolommen van deze krant in
op de verschuiving in inzet van de poli
tie de politieman op pad als individu,
zijn werk als onderdeel van een team.
zijn optreden (in sommige gevallen) in
groepsverband. Van Marion's terug
houdendheid tegenover dat (soms on
vermijdelijke) optreden met grotere
eenheden was voelbaar in dat gesprek.
Hij voorspelde moeilijke tijden voor de
politie en voorzag een beleid dat op tal
van punten op de helling zal moeten
Duidelijkheid over verhoudingen, op
vattingen. beleidslijnen en 'vertalin
gen' over wat zich m de samenleving
voordoet vanuit het politie-apparaat
zelf kunnen van grote waarde zijn om
lijnen naar de toekomst uit te zetten
Een discussie met open vensters.
vdM
Meer dan driekwart van de onder
vraagden in een NI PO-onderzoek
meent dat Nederland in de NAVO moet
blijven. Veertien procent kiest voor uit
treden en acht procent weet het niet
De omzet van Van Berkel (wegen,
snijden, koelen is in het eerste kwar
taal van 1981ondanks de economische
recessie, groter geweest dan in het sue
cesvollei eerste kwartaal van 1980. al
dus president-fUrecteuring.a.dezeeuu
in de jaarvergadering
Wat de winst betreft wordt 1981 nog als
een moeilijk jaar gezien
