PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Sam-raketten Syrië in
Libanese Bakaa-vallei
Afgezant paus verlaat
on verrichterzake Ulster
Veere vierde met vorstin koninginnedag
Arrestaties in Breda
BEGIN ZWAKT VERKLARING LEGER AF
DE JAGER-TOLHOEK
BRITSE MINISTER BESCHULDIGT IRA
vandaag
Giscard wacht in de
tv-studio op Mitterand
monKe
affincpttt* keukens
GOES Houtkade 7. tel Ot 100-21250*
MIDDELBURG Korte Noordstraat V
1001 bouwmaterialen onder één dak!
BELFAST - De demonstraties als steun voor de Soo'dierse hongerstakers gaan
door Hier staan twee betogers met foto's van de hongerstaker PalsuO'Hara meen
straat rn Bel/ast vooreen bord waarop de eisen van de actievoerende gevangenen
tVgh onze correspondenten i
BEIROET-JERUZALEM - Premier Begin zegt dat Israel niet over bewijzen beschikt dat Syriëïn-
derdaad SAM-6 luchtdoelraketten heeft opgesteld in de Bakaa-vallei in Oost-Libanon. Eerder had
de Israëlische legerwoordvoerder verklaard wel over dergelijk bewijs te beschikken. Ook het
Amerikaanse ministerie van buitenlandse'zaken heeft de aanwezigheid van SAM-raketten beves
tigd, terwijl de Syriérs zelf tegenover het Amerikaanse televisiestation CBS het als een demon
stratieve daad hebben omschreven.
Koud
Af en toe regen, in de loop van de dag
',en noorden van de grote rivieren rno-
jelijk enkele opklaringen Middag-
'emperatuur ongeveer 9 graden Mali
je lot krachtige wind uit ivest tot
noordioest
224e jaargang no. 102
Vrijdag 1 mei 1981
Het terugkrabbelen van Begin wordt
gezien als een politieke daad om diplo
matieke onderhandelingen een kans te
geven. Begin zei dat noch Israel, noch
Synè een oorlog willen, en sprak als zijn
overtuiging uit dat er geen oorlog tus
sen Israel en Syrië zal uitbreken
Misrekening
Het lijkt erop dat de Israëli's bij hun
interventie van afgelopen dinsdag eni
ge misrekeningen hebben gemaakt. Al
lereerst heerste de overtuiging dat Sy
rië niet zou reageren Het opschuiven
van de SAM-raketten kwam onver
wacht. ondanks andersluidende uit
spraken van Israëlische militairen nu
In de tweede plaats heeft Israel zich ver
keken op de Amerikaanse positie Pre
mier Begin heeft steeds de indruk ue-
wekt dal Amerika een gewapende aktie
ten gunste van de Libanese christenen
niet in de weg zou staan
Gistermorgen echter kreeg premier Be
gin een dringende boodschap van de
Amerikaanse minister van buitenland
se zaken Haig waarin op matiging werd
aangedrongen bij Israel. Tenslotte
schijnen er binnen de Israëlische mili
taire en politieke top verschillen van
I PAGINA 3
veranderingen
De eenheid van het 'Alrikanerdonv
lijkt in gevaar. Een groot gedeelte van
de Zuidali ikaanse kiezers heeft vla de
stembus zijn. ongenoegen uilgespro
ken over hel lot nu toe gevoerde beleid
van premier Botha De Progressieve
Federale Partij ziet de aanhang fors
groeien het zetelaantal stijgt van 19
lot 26 De Nasionale Partij - de partij
van Botha - behoudt overigens een
comfortabele meerderheid in hetZuld-
afrikaanse parlement
I PAGINA 7
luchtmacht
De leiding vun de luchtmacht blijft in
Zeeuwse handen. Luitenant-generaal
M G Geschlere. geboren m s Hoer
IArendskerke. neemi andnag afscheid
als baas van dit onderdeel van de
krijgsmacht Zijn opvolger is eveneens
een Zeeuw C Baas opgegroeid mMid-
I delburg Een gesprek over toen en nu.
I bezuinigingen, kernwapens en - uiter-
I aard - de rol van de luchtmacht
i PAGINA 13
olie
I In oliekringen wordt met spanning ui' -
I gekeken naar de besluiten die de
I ÖPEC deze inaand zal nemen ten aan
zien van de verdere prijsontwikkeling
Het overschot aan ruwe olie is de laat
ste tijd aanmerkelijk toegenomen
waardoor de prijzen fors onder diuk
staan
I PAGINA 15
orde
I Fcyenoord-aanvoerder Reno Nolten
I meent dat er nu eindelijk maar eens
I orde op zaken moei worden gesteld bij
I de eens zo roemrijke club uit Rotter
I dam Na drie jaar ervaring met het
I nieuwe verjongde Fevenoord is hij
tol de conclusie gekomen dat er met
I deze selectie nlel meer in zit dat tot nu
I toe is gepresteerd Het zou beslist
geen kwaad kunnen het spelersbe
stand eens door te lichten Zeven spit
sen is echt wat te veel'
PAGINA 20
j dorus
De muizenval, de bier scene hel bor-
stelnummer en liedjes als De twee
motten en 'De crocus en de hyacint,
onvergetelijk werk van Tom Mandeis
Dorus. Onder meer deze tv-fragmen-
ten zijn te zien in het programmn
'Speel de Clown dat Tom Mandeis jr
over wijlen zijn vader maakte Van
avond zendt de VARA deze hommage
aan Dorus uit
mening tc bestaan over de wenselijk
heid van militaire escapades in Noord-
Libanon Dat verklaart het Israëlische
zig zag beleid waarin op het ene mo-
GROEP BASKEN
IN FRANKRIJK
IN HONGERSTAKING
PARIJS (RTRi - In de Franse stad
Bayonne zijn vier dagen geleden een
entwintig militante Basken uil Spanje
in hongerstaking gegaan uit protest te
gen de verzoeken om uitlevering van
Spanje.
Ambtenaren van het Franse ministerie
van justitie die dit donderdag m Parijs
bekendmaakten, zeiden dat Spanje om
uitlevering van negen in Bayonne ae
vangen zittende Basken heeft verzocht
De hongerstakers die ook de status van
politieke vluchtelingen willen hebben
protesteren tegen de 'toegevende hou
ding van Frankrijk tegenover.Spanje
en de nauwe samenwerking tussen de
Franse en de Spaanse regering.
VEERE-BREDA - Bij ongeregeldhe
den tijdens het bezoek van koningin
Beatrix aan Breda heeft de politie 118
personen gearresteerd. Veertig arres
tanten waren bewapend mei knuppels.
YEERK - Omringd door een en
thousiaste, duizendkoppige
menigte heeft koningin Bea
trix met haar gezin donderdag
morgen in Veere enkele vreug
devolle uren beleefd ter gele
genheid van 'koninginnedag-
nieuwe-stijl'. De vorstin - pre
cies een jaar geleden ingehul
digd in Amsterdam - vierde ko
ninginnedag temidden van de
bevolking, 's morgens in het
historische Zeeuwse stadje en
's middags in Breda.
In Veere kreeg de koninklijke familie na
een warm onthaal een uitgebreid feest
programma voorgeschoteld Koningin
Beatrix, markiezin Van Veere, opende
tevens in de Grote Kerk de tentoonstel
ling rond het 400-jarig markiezaat van
Veere en Vhssingen Na deze feestelijke
gebeurtenissen bracht het koninklijk
gezelschap tot slot een bezoek aan het
bejaardentehuis Nieuw Sandenburgh
om vervolgens via Middelburg per ko
ninklijke trein naar Breda te vertrek
ken
izie ook pag 2\
ment de stad Zahle van groot strate
gisch belang wordt genoemd, en de vol
gende dag het belang zeer wordt gerela
tiveerd
Oppositieleider Shimon Peres gaf op
een verkapte manier uiting aan de
vraagtekens die ook redactionele kran
tencommentaren bij het regeringsbe
leid plaatsen door drie beginselen op te
sommen waar Israel Libanons politiek
vanuit moet gaan bescherming van Is
raels noordelijke grens, strijd tegen Pa
lestijnse terreur, en steun aan de Liba
nese christenen, opdat deze op eigen
benen kunnen staan
Een van de oppositieleden die een
spoedberaad van de Knessetcomissie
voor defensiezaken had bijgewoond zei
daf hij tot God bidt dat het allemaal
goed afloopt en dat de regering dejuis
tc beslissingen neemt
Steun
Inmiddels hebben Libië. Koeweit en
Saoedi-Arabic zich solidair verklaard
met Syrië in Damascus' confrontatie
tegen Israël. Libië heeft zelfs wapens
aangeboden. Deze aanbiedingen zijn
kettingen, molotovcocktails, boksbeu
gels en verfhonunen. In de loop van
donderdagavond zijn de arrestanten in
groepjes vrijgelaten.
Volgens de Bredase politie hebben de
evenwel een symbolisch gebaar en het
verandert niets aan de militaire posi
tie van Svrie in Libanon.
In Beiroet is men ervan overtuigd dat
Israël zijn militaire superioriteit, in ie
der geval m de lucht, boven Libanon wil
behouden Israëlische Jagers vliegen al
jarenlang kris-kras over Libanon bom
barderen regelmatig in het zuiden, en
nu de Syriérs eindelijk effectieve tegen
maatregelen nemen met de plaatsing
van de Sam-raketten - en dat alleen
nog maar in de voor Syriès veiligheid
vitale Bakaa-vallei - spreken de Israe
li's plotseling over een .gevaarlijke es
calatie". is de redenatie m pohtiek-Bei-
roet
Bij dit alles kan men zich in Libanon
t Slot zie pagina 8 kolom 5j
/Van onze speciale verslaggeveri
BELFAST - De persoonlijk secretaris
van de paus is donderdag onverrich-
terzake weer naar Rome vertrokken.
vroegtijdige aanhoudingen een escala
tie van het geweld voorkomen. Volgens
commissaris Strooper was de directe
aanleiding tot de aanhoudingen een
landelijk verspreide oproep op konin
ginnedag in Breda te komen demon
streren tegen onder meer woningnood,
mobiele eenheid, werkloosheid enz.
De politie van Breda hield een groep
van 200 man mobiele eenheid achter de
hand. maar deze behoefde niet in actie
te komen. De politie had in totaal 720
man op de been,
Onmiddellijk na de aankomst van de
koninklijke familie per trein in Breda
arresteerde de politie elders in de stad
enige tientallen demonstranten waar
bij rake klappen werden uitgedeeld
Verder bleef de onvrede beperkt tot een
luid gescandeerd Breda Oranjestad is
Oranje zat" toen de koningin en haar
gezin op het bordes van het stadhuis
verschenen De demonstranten kwa
men volgens de politie uit alle delen van
het land In de nacht van woensdag op
donderdag had de politie van Breda al
enkele plakkers en kladderaars aange
houden.
Commissaris Strooper uitte kritiek op
persvertegenwoordigers, die zich naar
zijns inziens pas op het allerlaatste mo
ment na aanhouding als zodanig be
kend maakten. Een persfotograaf, die
ook werd gearresteerd en pas na ander
half uur werd vrijgelaten, en die in het
bezit was van een landelijke politie-
perskaart. bood hij zijn excuses aan
Mgr. Magee zal aan de paus verslag uit
brengen van zijn vier bezoeken aan zo
wel IR A-hongerstaker en Lagerhuislid
Bobby Sands als de andere drie hon
gerstakers in de Maze-gevangenis in
Belfast.
Magee zei bij zijn vertrek uit Belfast nog
to hopen op een beëindiging van de
hongerstaking. Hoewel de poging van
de secretaris van de paus een einde te
maken aan de hongerstaking door ve
len verwelkomd werd. zijn er bijzonder
weinig mensen die zijn hoop delen De
katholieke zowel als de protestantse ge
meenschap hebben al hun aandacht
verlegd naar de mogelijke geweldda
digheden die kunnen uitbreken na de
dood van Sands.
De minister voor Noordierse zaken. At
kins. beschuldigde gisteren het verbo
den Ierse Republikeinse Leger, de IRA,
van het onnodig verhitten van de ge
moederen. De IRA noemde de Britse
regering als de partij die verantwoor
delijk was voor liet opruien van de
Noordierse bevolking.
De moeder van Sands, die haar zoon
iedere dag in de gevangenis bezoekt.
Slot zie pagina 8 kolom 6)
Geen nieuwe
weg voor
Zuid-Afrika
\JjL/U TV parlementsverkiezin
lALrOfl E/gen in Zuid-Afrika - ex-
LSpT; clusief voorbehouden aan de
blanken - zullen het beeld
van dit land als kampioen
van een verwerpelijk apart
heidssysteem weinig veranderen, maar
vanuit de marge zijn wel degelijk enkele
bemoedigende signalen waar te nemen
Hoopgevend voor de toekomst bijvoor
beeld is de duidelijke winst van de Pro
gressieve Federale Partij, die niets van
apartheid moet hebben Meer en meer
Zuidafrikanen blijken moeite te heb
ben met de niets ontziende discrimina
tie van zwarten en kleurlingen Een goe
de zaak voor de Zuidafrikaanse politiek
is ongetwijfeld de mislukte sprong van
de extreem rechtse Herstigte Nasionale
Partij - met hier en daar fascistische
trekjes; met vreemd overigens voor
Zuid-Afrika - naar het parlement. Wel
iswaar was de Herstigte Nasionale Par
tij goed voor elf procent van de stem
men. maar in geen van de districten kon
een meerderheid woitlen behaald Op
zich is het een teken aan de wand. dat
meer dan tien procent van de blanke
Zuidafrikanen achter een partij staat,
die zeifis de geringste vorm van versoe
peling van het apartheidsbeleid als een
vorm van ketterij beschouwt. De stem
van deze extremen zal in elk geval niet
in het parlement worden gehoord.
Premier Botha heeft bij deze verkie
zingen een fors stemmenverlies ge
leden. maar de meerderheid van de Na
sionale Partij in het parlement is op
geen enkele wijze in gevaar gekomen
Botha zal uit dit nieuwe mandaat onge
twijfeld concluderen, dat hij verder kan
gaan met zijn hervormingsplannen
Het woord hervorming klinkt goed
maar in werkelijk stelt het niet zo veel
voor Het gaat slechts om versoepeling
van de apartheidspolitiek Op onderde
len is de regering-Botha aan het experi
menteren op welke wijze zij aan de ge
rechtvaardige verlangens vaii de zwar
te bevolking tegemoet kan komen, zon
der dat de blanken hun suprematie
prijsgeven. Over afbraak van de apart
heidspolitiek praat Botha niet. Tenruj
nen zfjn nooit genoemd en evenmin
heeft de premier ooit duidelijk gemaakt
hoever hij nu eigenlijk wel wil gaan Nog
altijd is Zuid-Afrika een land. waar tien
duizenden zwarten en kleurlingen aan
de rand van het bestaan leven. Rechten
hebben zij niet of nauwelijks. Zolang de
regering voor het onderwijs aan blanke
schoolkinderen twaalf maal zoveel uit
trekt als voor zwarte leerlingen cn zo
lang de sociale uitkeringen van blanke
AOW-trekkers driemaal zo hoog zijn
van die van de zwarte bejaarden, is er
geen sprake van gelijke rechten. Geen
zwarte of kleurling heeft het recht zijn
stem uit te brengen bij verkiezingen
Over en zonder hem wordt beslist door
een blanke minderheid, die eenvijfde
van de totale bevolking van vormt Van
echte liberaliseringstendenzen is dan
ook geen sprake in Zuid-Afrika.
Veel hebben de parlementsverkiezin
gen van 29 april niet verduidelijkt
Botha is. zoals werd verwacht, in het
zadel gebleven. Tegenover winst van de
partij, die de anti-apartheid propa
geert. staat ter andere zajde het opval
lende resultaat van de extreem rechtse
partij. Met een beetje goede wil kan ge
sproken worden van polarisering naar
rechts en naar links Maar dal is een
groot woord voor wat zich deze week op
het politieke erf in Zuid-Afrika heeft
voltrokken Een politieke koerswijzi
ging is nauwelijks te verwachten Dat
betekent dat heel veel by het oude zal
büjven De frisse wind van veranderin
gen gaat Zuid-Afrika voorbij. Het land
biyft op die manier een potentiele bron
van onrust De nieuwe politieke orde.
die dit land zo broodnodig heeft om het
zwarte bevolkingsdeel het hem toeko
mende aandeel in de welvaart te geven,
lykl even ver weg als voor de verkiezin
gen.
Dim
BREDA Een groep politieagenten, m burger en geüniformeerd, donderdagnnd
dag tn Breda m actie tijdens de arrestatie van een man
Kleinzoon van
schrijver Munthe
nieuwe vriend van
prinses Margaret
LONDEN (APAl- De 32-jarige Guy
Munthe. kleinzoon van de Zweed
se schrijver Axel Munthe. is vol
gens het in Londen verschijnende
avondblad 'New Standard', de
nieuwe vriend van prinses Marga
ret van Engeland.
Volgens de Standard heeft Munthe
al In Kensington Palace, waar de
50-jarige zuster van de koningin
haar appartement heeft, gedineerd
en is met haar gaan eten in een Ita
liaans restaurant. Waarna zij In zijn
door een chauffeur bestuurde Bent»
ley door hem naar huis werd ge
bracht Dat prinses Margaret over
de breuk met haar vriend Roddy
Llewellyn - die gaal trouwen
heengekomen is. zou mede aan
Munthe te danken zijn. Munthe
heeft volgens New Standard een
paar eigenaardigheden hij neemt
regelmatig zijn papegaai Augusta
mee en slaapt bij tyd en wijle in een
doodskist
Nieuws uit Zeeland: 2. 5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie. 4
Sport: 15.
Varia: 17 en 19
Radio en televisie: 20.
Kunst en cultuur: 21.
Van onze correspondent
PARIJS - President Giscard d'Es-
taing heeft in een eigenhandig ge
schreven brief de socialistische
presidentskandidaat FranGois
Mitterrand vertelt dat hij aan
staande dinsdagavond 5 mei om
half negen in de Franse tv-studio's
op hem zal w achten voor het hou
den van een debat ..als mannen on
der elkaar"
Met dit opzienbarende initiatief
heeft Giscard voor de tweede maal
zijn handschoen jn de ring gewor
pen nadat de socialistenleider de
eerste niet had opgeraapt Mitter
rand ziet ernstig tegen een dergelij
ke tv-confrontalie op Tijdens de
presidentsverkiezingen van zeven
jaar geleden was een zelfde con
frontatie voor de presidentskandi
daat van links in een verlies geëin
digd.
Intussen heeft men ln het socialisti
sche hoofdkwartier te verstaan ge
geven op de persoonlijke brief van
Giscard voorlopig niet te zullen in
gaan Wellicht betekent dit hel hi.s
torische tv-beeld van de president
van de republiek, aanstaaude dins
dag 5 mei om half negen m de stu
dio tevergeefs wachtend op de kan
didaat van links.
De Gaullisten hebben het Giscard
moeilijk gemaakt door te besluiten
voor de tweede verkiezingsronde
geen partij te kiezen tussen de twee
kandidaten Bernard Pons. de se
cretaris-generaal van de Gaullisti
sche partij RPR zei na een bijeen
komst van het centrale comité dat
de Gaullistische kiezers maar naar
hun geweten moeten handelen Wil
Giscard winnen dan heeft luj de
stemmen van de Gaullisten hard
nodig.