'f TALBOT
O O
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Eerste kamer aanvaardt
abortuswet van kabinet
Zijlstra tegen korter werken
Rijk moet veel
meer bezuinigen
ONDERZOEK CORRUPTIE
BIJ BOUW ZIEKENHUIZEN
MET KLEINST MOGELIJKE MEERDERHEID
Volksunie
in Zeeland
uitgesloten
Ex-minister Veldkamp genoemd
PVDA: 'OPHOUDEN MET DEGRADATIEVOETBAL'
Eenmalige
uitkering
aan minima
Vee! bewolking
Veel bewolking en af en toe regen
Middaglemperatuur ongeveer 10
graden.
Matige, aan de kust nu en dan
krachtige noordwesten wind.
224e jaargang no. 100
Woensdag 29 april 1981
zee.
50 Goe» tol 20440*
m
?nUa
wee:
last-
di
inne;
na a
or hi
Oum
gere
Will
jkspe
'Van onze parlementaire redactiet
DEN HAAG - In de Eerste Kamer viel dinsdagavond iets na tienen het doek over elf jaar abortus-
strijd. Met 38 tegen 37 stemmen aanvaardde de Senaat na een lang debat het voorstel van het
kabinet-Van Agt. Twee CDA'ers, de heren Eijsink en De Vries, stemden tegen. Een derde twijfe
laar, de heer Netjes (CDA), besloot op het laatste moment zijn stem toch aan het wetsontwerp te
geven.
Daarmee herhaalden de gebeurtenissen van het debat in de Tweede Kamer in december zich. Ook
bij die gelegenheid bleven tot het laatste moment drie CDA'ers gekant tegen het voorstel. Uitein
delijk stemden er echter maar twee tegen, zodat het voorstel met steun van de DS'70'er Nijhof een
krappe meerderheid haalde.
mis-karakter van de nieuwe wet. Hij
was niet overtuigd door de opmerking
van minister De Ruiter dat de wet pro
beerde een nieuwe dimensie aan te
dragen. Volgens de bewindsman moest
hel voorstel volledig op de eigen meri
tes beoordeeld worden. De C'DA'er ac
cepteerde verder het optimisme niet
waarmee de minister de uitvoering
van de wettelijke regels afwachtte.
Centraal
Zoals verwacht werd stemden alle der
tien WD-senatoren voor het voorstel
van de ministers De Ruiter (justitie» en
Ginjaar ivolksgezondheid) Met de
steun van de overige 25 CDA'ers werd
zodoende net de absolute meerderheid
bereikt. Voor het eerst sinds lange tijd
was ook de Senaat geheel compleet.
Tegen stemden de voltallige oppositie
van PvdA. PPR. PSP. CPN en D'66.
Maar ook SGP en GPV wezen het voor
stel van de hand. omdat dit lijnrecht
zou staan tegenover de noodzaak onge
boren leven te beschermen
Steunverklaring
De omgezwaaide CDA-twijfelaar
Netjes liet in een stemverklaring we
ten tot zijn definitieve oordeel te zijn
gekomen omdat de huidige bepalingen
niet meer functioneren. Hij hoopte dat
deze wet de basis zou worden voor een
ommekeer in liet normbesef in de toe
komst. Slechts na een „intens en moei
lijk beraad" had hij besloten zijn stem
niet aan het wetsontwerp te onthou
den.
8
genoegdoening
Opmerkingen ln de Oostburgse com
missie voor de financiën zijn de visse
rijvereniging 'Ons Belang' in Breskens
in het verkeerde keelgat geschoten.
Tijdens die vergadering repten enkele
commissieleden over 'ontduiking van
de vismijn', 'malafide praktijken' en
'de noodzaak van een sluitend contro
lesysteem' In een brief op poten aan b
en w van Oostburg eist 'Ons Belang'
genoegdoening en dreigt met een boy
cot van de mijn.
matiging
Voor een herstel van de Nederlandse
economie is er gedurende een reeks
van jaren een beleid van matiging van
de arbeidskosten nodig Dat schrijft dr
J Zijlstra. president van de Neder-
landsche Bank. in het jaarverslag van
deze instelling Het scheppen van
werkgelegenheid ln de collectieve sec-
tor wjjst Zijlstra van de hand.
PAGINA 13
lawaai
De geluidseisen voor bussen en
vrachtwagens zullen in de toekomst
strenger worden Uit een onderzoek is
gebleken dat de helft van alle mensen
hinder van het wegverkeer heeft, van
wie 20 procent ln ernstige mate.
hooraantasting is dikwijls het gevolg
hiervan. Ook bestaat er een verband
tussen verkeerslawaai en een aantal
ziektenl
record
De uit Terneuzen afkomstige Luc van
Laere mag zich sinds zaterda 'mede-
eigenaar' van het Zeeuwse record
hoogspringen noemen. In Terneuzen
wipte hij het afgelopen weekeinde -
zonder enige serieuze training - over
twee meter. 'Ik zie het niet zitten om
elke dag twee of drie uur bezig te zijn.
Ik doe het voor mijn plezier'
PAGINA 17
kleur
Het bezit van een kleurentelevisie is in
Nederland de afgelopen vijf jaar meer
dan verdubbeld. Momenteel heeft
ruim driekwart van de bevolking een
'kleurenbak'. Uit het NOS-onderzoek
blijkt verder dat drie procent van de
Nederlanders nog steeds geen televj-
sietoestel in huls heeft.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3,
11 en 13.
Sport: 14.
Radio en televisie: 17.
Financiën: 19.
Mevrouw Hedy dAncona i PvdAnoem
de het voorstel een slechte wet. Vooral
het ontbreken van een duidelijke zede
lijke norm was voor haar fractie reden
het ontwerp af te wijzen. De algemene
MIDDELBURG - DEN HAAG - De Ne
derlandse Volksunie (NVU) mag in
Zeeland niet meedoen aan de verkie
zingen voor de tweede kamer op 26
mei. De geschillcnkamer van gedepu
teerde staten (onder voorzitterschap
van commissaris der koningin dr C.
Boertien) verklaarde dinsdagmiddag
na een hoorzitting in het provinciehuis
in Middelburg de beroepen, die door
verschillende individuele kiezers te
gen deelname van de NVU waren inge
steld, gegrond. De NVU mag ook in de
provincies Noord- en Zuid-Holland en
Drenthe niet meedoen. De Centrum-
(Slot zie pagina 9 kolom 21
norm. die volgens minister De Ruiter
wel aanwezig was inamelijk de noodsi
tuatie waarin de vrouw verkeert i w as
volgens haar te weinig zeggend
WD-fractieleider Zoutendijk herhaal
de dat een deel van zijn fractie het wets
ontwerp te ver vond gaan. en een ander
deel het te beperkend vond Daarnaast
vreesde hij het ontstaan van rechtson
gelijkheid omdat de wet in verschillen
de delen van het land mogelijk anders
zou kunnen worden uitgelegd
Doorslaggevend voor het besluit toch
voor te gaan stemmen was echter de
overweging dat dit wetsontwerp ver
moedelijk het minst slechte was dat nu
haalbaar is ..Wij hebben een voorkeur
voor een wettelijke regeling, want an
ders ontstaat de dreiging dat ook ande
re bestaande wetten niet langer worden
nageleefd." zei hij.
In de nieuwe wet staat centraal dat de
vrouw, die in nood verkeert vanwege
haar zwangerschap, geholpen dient te
worden Een abortus mag echter pas
plaatsvinden indien dat onontkoom
baar is Vandaar dat vrouw en arts sa
men dienen te beslissen, maar ieder
vanuit de eigen verantwoordelijkheid.
Ook ouders tin geval van een minderja
rig meisje i of echtgenoot kunnen bij het
nemen van het besluit betrokken wor
den.
Daarnaast begint een vijfdaagse wacht
termijn voor de vrouw, die een abortus
wil. op het moment dat zij haar huisarts
of een andere verwijzend geneesheer
benadert Deze periode dient ertoe om
voor de vrouw een laatste heroverwe
ging mogelijk te maken
Verder moeten abortusklinieken een
vergunning aanvragen, en dienen zij
verbonden te zijn met een ziekenhuis.
Abortus blijft strafbaar volgens de be
palingen van het wetboek van straf
recht. tenzij deze regels in acht zijn ge-
Veto-recht
De „dissidente" CDA'er Eijsink ver
klaarde, mede namens fractiegenoot
De Vries, dat de wet te weinig rekening
houdt met het recht op bescherming
van ongeboren leven Daarnaast bleef
hij van mening dat de man. als mede
verantwoordelijke voor de opvoeding
van het kind. ook een veto-recht moest
hebben bij het besluit abortus te ple
gen
Eijsink verwierp verder het compro-
'Van onze redactie volksgezondheidi
DEN HAAG - De rijksrecherche houdt
zich bezig met een onderzoek naar mo
gelijke corruptie bij bouwprojekten in
de gezondheidszorg. De namen van
oud-minister prof. dr. G.M.J. Veld
kamp en van secretaris A.J.M. van
Dam van het College voor Ziekenhuis
voorzieningen worden in dit verband
genoemd. De laatste zou smeergeld
hebben aangenomen om bouwbedrij
ven te bevoordelen bij opdrachten. De
betrokkenen ontkennen echter.
Het ministerie van volksgezondheid be
vestigde dinsdagavond het bestaan
van dit. onderzoek waarmee de rijksre
cherche onder leiding van commissaris
DEN HAAG - Pater Koopmans was
dinsdagochtend vrijwel de enige, die
ontsnapte aan het kordon dat duizend
vrouwen en een enkele man rond de
gebouwen van Eerste en Tweede Ka
mer hadden gelegd. Hij had zich al
voor acht uur op het Binnenhof met
enkele tientallen medestanders rond
een wit kruis geposteerd en kon zo bid
dend protesteren tegen behandeling
van het wetsontwerp abortus door de
Eerste Kamer.
Tweede Kamervoorzitter Dick Dol
man. vroeg aangekomen, bleef net als
het personeel verbijsterd buiten staan
wachten tot de politie in actie zou ko-
(Slot zie pagina 11 kolom 5)
G Peeters al enkele maanden aan de
gang is. Ook een ambtenaar van hel mi
nisterie zou bij de zaak ziin betrokken.
Gezegd werd dat de rijksrecherche over
de affaire in contact staat met dr P
Siderius, secretaris-generaal van het
ministerie. Het onderzoek is nog met
afgerond.
Het onderzoek is ingesteld omdat het
vermoeden rees dat de ambtenaar, ver
bonden aan de afdeling planning en
bouw van het ministerie, niet correct
handelde Hjj zou ten minste ln één ge
val er bij de directie van een ziekenhuis
op hebben aangedrongen een projekt
direct aan bepaalde bouwers op te dra
gen in plaats van de gebruikelijke me
thode (inschrijving) te volgen.
Spoed
Deze ambtenaar zou daarbij hebben ge
zegd. dat als zijn advies werd opgevolgd
de bouwplannen spoedig zouden woi -
den goedgekeurd. By het onderzoek re
zen twijfels over de gedragingen van de
secretaris van het College voor Zieken
huisvoorzieningen. Deze instantie advi
seert de overheid over alle bouwplan
nen die in de gezondheidszorg bestaan
en heeft dus een invloedrijke stem bij de
ilangei weg naar goedkeuring.
De CVZ-secretaris onderhoudt goede
relaties met de directeur van een bouw
bedrijf uit Venray. Met name dit bedrijf
zou by bepaalde gelegenheden door de
bewuste ambtenaar van volksgezond
heid zijn aanbevolen voor het uitvoeren
van projekten. Deze directeur zou ook
een goede vriend zijn van de oud-minis-
ter.
Zwart
Zij kenden elkaar uit de tijd dat Veld
kamp (na zijn ministerschap, dat van
1971 tot 1967 duurdei president-com
missaris was van een groep bouwbedrij
ven, waar de huidige directeur toen
werkzaam was Hét vermoeden is gere
zen. dat de oud-minister zich zwart zou
hebben laten betalen voor bemiddeling
bij opdrachten. Van Dam. die ook direc
teur van het bureau van het College
voor Ziekenhuisvoorzieningen is. zou
geld hebben ontvangen omdat hij
bouwbedrijven orders toespeelde
Behalve geld zouden de betrokkenen
(Slot zie pagina 11 kolom 1)
GEEN BESL UIT A CCIJNS BTW
De politie heefl met harde hand een einde gemaakt aan de blokkade van liet Haagse HinnehoJ' door vrouwen van
actiegroep Wij Vrouwen Eisen. Zij demonstreerden legen de nieuwe abortuswet die gisteren door de Eerste Kamer
aanvaard
tVan onze parlementaire redact te
DEN HAAG - Het financieringstekort
van het rijk dreigt gigantische vormen
te gaan aannemen. In hel eerste kwar
taal van dit jaar kwam het rijk 7.2 pro
eent te kort. maar liefst 1.8 procent
meer dan eind 1980 en ruim 3 procent
meer dan in de Miljoenennota was ge
raamd.
Door de in maart bekendgemaakte be
zuinigingen kan dit cijfer gunstiger uit
vallen. maai" ook dan zullen nieuwe be
zuinigingen nodig zijn om verder onheil
te voorkomen De ministeries moeten
daartoe 547 miljoen gulden bezuinigen,
waarvan al 315 miljoen gulden op hun
begroting is gekort. Er blijft dan nog 232
miljoen te bezuinigen over. Besluiten
daarover zullen pas in juni vallen.
Of de regering de benzine- en dieselo-
heaccijns zal verhogen of zal kiezen
voor een hoger btw-tarief om extra geld
binnen te krijgen is nog niet beslist.
Deze nieuwe, verontrustende cijfers
staan in de eerste Voorjaarsnota, het
tussentijdse begrotingsoverzicht, dat
minister mr A van der Steel financiën i
dinsdag heeft aangeboden aan de
Tweede Kamer. De tweede Voorjaars
nota, met die extra ombuigingen, krijgt
de Kamer in juni.
Zonder nieuwe bezuinigingen zal het te-
(Slot zie pagina 11 kolom 2)
DEN HAAG - Als een scheidsrechter
die niet altijd ziet wat er achter zijn
rug gebeurt en best begrip heeft voor
een regering in degradatiegevaar,
heeft de president van de Nederland-
sche Bank zijn oordeel over dc econo-
misch-financiéle situatie gegeven. Zo
reageerde de Tweede-kamerfractie
van de PvdA gisteren op de sombere
bespiegelingen van dr. Zijlstra in het
laatste jaarverslag waarvoor hij bij de
bank verantwoordelijk is. Maar. zegt
de fractie, „aan het degradatievoetbal
moet een einde worden gemaakt."
Zijlstra noemt dé voorstellen voor ai-
beidstijdverkortmg zoals die aan de or
de zijn catastrofaal voor de economie
en een zekere weg naar nationale verar
ming Ook het scheppen van extra
werkgelegenheid in de collectieve sec
tor wijst hij af. De last van de collectieve
sector op de marktsector moet worden
verlicht. Arbeidstijuw....v*.,
zeer geleidelijk worden ingevoerd en ge
paard gaan aan loonverlaging.
De PvdA vindt de recepten die Zijlstra
aanbeveelt uiterst eenzijdig. Zij bieden
volgens de socialisten geen uitzicht op
een gelijkwaardig werkgelegenheidsbe
leid. „Integendeel, als eindbeeld res
teert. dat we erin moeten berusten dat
werkloosheid de komende jaren sterk
verder oploopt en pas tegen het einde
van de jaren '80 een keer ten goede zou
kunnen worden bereikt Dat is voor de
PvdA een onaanvaardbaar perspec
tief.
In de kring van de werkgevers- en werk
nemersorganisaties blijken dé opmer
kingen van de president van de Neder-
landsche Bank alleen bij de FNV op
ernstige bezwaren te stuiten Fors be
zuinigen op de overheidsuitgaven en
loonmatiging zijn volgens de FNV een
te simpel en te eenzijdig recept „Het
zou ten koste gaan van nog meer werk
lozen."
Eens met Zijlstra
Hel CNV zegt de zorgen van dr. Zijlstra
te delen en het met hem eens te zijn dat
er meer geinvesteerd moet worden en
de tekorten bij de overheid moeten
worden beperkt. Het verbond betreurt
het echter dat de bankpresident niet
aangeeft hoe deze doelstellingen kun
nen worden bereikt.
Dé Vakcentrale voor Middelbaaren Ho
ger Personeel »MHPi zegt zich ook te
kunnen vinden in de beschouwing van
Zijlstra Zij vindt echter dat de bank
president er juist goed aan heeft gedaan
niet aan te geven hoe het financierings
tekort van de overheid omlaag moet
worden gebracht Daar zijn regering
en parlement voor
De werkgeversorganisaties VNO en
NCW zien in het jaarverslag van de Ne-
derlandsche Bank een ondersleuning
van hun opvattingen over de ontwikke
lingen in de Nederlandse economie. Het
NCW constateert dat de toon van het
jaarverslag harder is geworden Het
verbond hennnert er dan ook aan dat
het de politici al meermalen heeft voor
gehouden dat er minstens twee kabi
netsperioden nodig zijn om orde op za
ken te stellen en dat het niet aangaat de
waarschuwingen van de bank systema
tisch in de wind te slaan
Het VNO stelt voorop dat de overheid
orde op zaken moet stellen op het punt
van haar eigen financien De tering zal
weer naai' de nering moeten worden ge
zet. anders zal de vrees van de bankpre
sident worden bew aarheid dat ons land
straks onvoldoende zal weten te profi
teren van een herstel van de internatio
nale conjunctuur Het afgludingspro-
ces zou dan onverminderd voortgaan
Zie.ook pagina 3.
Orakel Zijlstra
ontnuchterde
V'
V o^
i Van onze redactie economiei
DEN HAAG - De huishoudens met een
echt minimum-inkomen zullen eind
dit jaar een eenmalige extra uitkering'
ontvangen. Op korte termijn is het ech
ter niet mogelijk maatregelen en voor
zieningen te treffen voor een te voeren
structureel beleid gericht op inkomen
safhankelijke eenheden die uitslui
tend een minimum-inkomen hebben.
Dergelijke maatregelen en voorzienin
gen eisen een grondige studie en ma
ken onderdeel uit van een door de mi
nister-president aangekondigde stu
die over een herziening van het stelsel
van de sociale zekerheid.
Dit schrijft staatssecretaris Lou de
Graaf van Sociale Zaken namens het
kabinet aan de Tweede Kamer Bij het
innemen van dit standpunt heelt het
kabinet zich laten leiden door een amb
telijke studie over de echte minima De
werkgroep meent dat het vraagstuk
van de echte minima niet los mag wor
den gezien van het algemene inkomens
beleid.
chter barre cijfers
over de stand van zaken
in onze nationale economie
anno 1980 heeft de president
van de Nederiandsche Bank,
dr Jelie Zijlstra. waarschu
wingen laten horen en verwijten ge
maakt aan iedereen die ze zich wil aan
trekken. Het was de laatste keer na
veertien jaar bij verschijning van het
jaarverslag met Ingang van 1 januari
1982 wordt zijn stoel ingenomen door
oud-minister Duisenberg De toonzet-
t ing van zijn verhaal was bij dit afscheid
op hel grimmige af. Zijn messcherpe
ontledingen en onbarmhartige conclu
sies over wat er met onze economie
gaande is zijn nog niet vooi een fractie
terug te vinden in de boodschappen
waarmee in deze dagen lijsttrekkers
van politieke partijen op pad gaan ..Be
zorgd en beschaamd moeten wij ons af
vragen hoe het zover kon komen. De
achteruitgang van de internationale
conjunctuur, die midden 1980 duidelijk
zichtbaar werd. speelt uiteraard een
niet onbelangrijke rol Maar er is natio
naal al jaren economisch en financieel
een proces van verzieking aan de gang.
aal onze problemen veel beklemmen
der doet zijn dan op zichzelf zou voort
vloeien uitdie internationale achteruit
gang en dat bij een herleving van die
internationale conjunctuur een herstel
hier te lande ten zeerste zal bemoeilij
ken en daardoor vertragen
De banbliksems van Zijlstra naar ae
verantwoordelijken in de Neder
landse samenleving die in 1980 te wei
nig hebben gedaan om het economisch
tij - voor zover dat nationaal in eigen
vermogen lag - te keren, zijn met mals.
Volgens de hardhandig cijferende en
rechtuit kritiserende bankpresident zal
alleen snel en drastisch ingevoerde
loonmatiging een kans op economische
verbetering brengen En die matiging
moet dan langdurig en consequent wor
den volgehouden. Zijlstra ziet weinig
heil in experimenten, die juist de laat
ste tijd meer en meer aanhang krijgen
zoals arbeidsduurverkorting. Zeker als
ze in de slag tegen de werkloosheid snel
en abrupt zou worden ingevoerd voor
ziet hij grote ongelukken Hij gebruikt
in dat verband termen als 'een catastro
fe' en 'een zekere weg naar nationale
verarming'. Alles bii elkaar nogal ver
nietigende beoordelingenvan het kabi
netsbeleid in het afgelopen jaar en de
tot. nu toe gestrande pogingen om de
zaken grondig aan te pakken Het effect
van de 'preek van Zijlstra' zal opnieuw
zijn dat iedereen deze onafiiankelijke
stem van ons financiële geweten eigen
lijk gelijk moet geven. En dat, is natuur
lijk ook dit keer bij de verschijning van
het Jaarverslag over 1980 van de Neder
iandsche Bank weer gebeurd. Alleen is
de werkelijkheid van de dag dat hij te
gelijk als een orakel wordt beschouwd,
waaraan dezelfde instemmende ja
knikkers ieder op hun eigen terrein
maar zeer beperkt gehoor geven De
president van de centrale bank heeft
een positie van waaruit hij - zonder re
kening te hoeven houden met een lasti
ge achterban - dc onverbloemde waar
heid kan zeggen Wie weet. gaat er op
een goed moment toch een ontnuchte
rende werking uit van het orakel dat
jaarlijks spreekt
Abortusvraagstuk
nu afgevoerd
Met de kleinst mogelijke meerder
heid die men zich denken kan (33
tegen 37 stemmen i heelt de eerste ka
mer dan gisteravond toch uiteindelijk
het abortuswetsontwerp GinjaarDe
Ruiter van het CDA-WD-kabinet
geaccepteerd Bepaald geen fraai resul
taat dat in alle opzichten de tekortko
mingen en aarzelingen van de nu wette
lijke regeling voor zwangerschapson
derbreking illustreert Tot op het laat
ste moment dreigde het in de senaat
dezelfde kant op ie gaan als de vorige
keer. toen de VVD de zaak liet struike
len. Zeven wetsontwerpensinds 1970 in
het parlement aanhangig, hebben het
niet gehaald. Het nu voorliggende acht
ste probeersel is er met erg veel moeite
doorheen gesleept Toch moet het als
een (misschien tijdelijkei opluchting
worden beschouwd dat de arbortuspro-
blematiek. die steeds iedere kabinets
formatie zwaar heeft beïnvloed, nu kan
worden afgevoerd Hoe emotioneel er
steeds opnieuw bij discussies over een
wettelijke regeling op dit punt werd ge
reageerd werd gisteren nog eens haar
scherp duidelijk bij de onverkwikkelij
ke ongeregeldheden op het Binnenhof
in Den Haag Er is nu in ieder geval de
verwachting dat dergelijke tonelen, die
op zichzelf niets aan het afwegingspro
ces in dit soort gevoelige zaken bijdra
gen. voorlopig achterwege kunnen blij
ven.
vdM
Paus in 1982 naar
Groot-Brittannië
LONDEN (APA RTR) - Paus Jo
hannes Paulus dc tweede zal vol
gend jaar. naar verwacht wordt
van 28 mei tot 2 juni, Groot-Brit
tannië bezoeken.
Volgens een verklaring van de r.k.
bisschoppenconferentie van Enge
land en Wales zal het voornamelijk
een pastoraal bezoek zijn Maar het
zou oecumenische betekenis heb
ben die vooral gesymboliseerd
wordt door een bezoek aan Canter
bury en ontmoetingen met andere
kerkelijke leiders