PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
terikanen opgetogen
la landing ruimteveer
Toeristisch jaar van de waarheid
St
opil
TALBOT
""/Wit
O O
Record aantal partijen
dingt naar gunst kiezer
Astronauten pas uur na
landing uit Columbia
Ook varkenspest
in Middelburg
VECTE LANDING MAAKT EIND AAN TWIJFEL
Actie van
loodsen
Rotterdam
Correspondent
Tass uit het
land gezet
VOLKSUNIE IN LEIDEN GESCHRAPT
Boter en
melk flink
duurder
mg
pi zonnig. trfiddagtemperatuur
A graden op de Wadden lot cir-
■srMcn graden In het binnen-
0tge aan de kust nu en dan
ictnd tussen noord en oost
'ode Hi
SS jaargang no. 89
«mijl iSdag 15 april 1981
DEALER
dijk 150 Goes lel 20440'
•correspondenti
(TON - „De toekomst is nu". Dat was de triomfantelijke kreet waarmee het ruimtevoer-
;bia" dinsdagmiddag Amerikaanse tijd welkom werd geheten op de Californische
ïtbasis Edwards, na een vlekkeloze landing. Die toekomst behefst geregeld ruimtever-
De E ft de meest gecompliceerde machine die mensen ooit hebben gebouwd - opstijgend als een
,s® om de aarde draaiend als een ruimteschip en terugkerend als een zweefvliegtuig, om voor
Terts Ijende vlucht in gereedheid te worden gebracht.
rooiaj ^shuttle" was intussen ruim
Fora tijd en 101 deze landing
project door velen bij voorbaat
anbitieuzc mislukking be-
7 geteisterd door reeksen van
De eerste poging tot lance-
üg. mislukte dan ook vanwe-
Jkll jachtig computersysteem
róet de terugkeer in de atmo-
ond vrees voor losgeraakte te-
bet „hitteschild", dat de „Co-
^gen temperaturen van ruim
iencelsius moest beschermen,
bleek ongergrond. maar toen
p jia een kwartier van adembe-
klet«i radiostilte voorbij waarin het
^cthad kunnen mislukken. De
aders Young en Crippen zijn
teruggekeerd naar een Ame-
•,che minister voor gods-
t, Zakaria el-Berry. heeft
dat atheïsten walgelijker
dieren en dat zij opgeborgen
torden in gestichten".
1 buitenlandse corresponden-
'ide de bewindsman de
dal zij poogt het
te verbreiden en de islamiti-
42 yipenwil overheersen.
cmklijke Marine heeft dinsdag-
il liet vijfde standaardfregat
Bern' officieel in gebruik geno-
ïljdens een plechtigheid bij de
UQkeMaatschappij De Schelde
lerrJ het schip door de
inde marine overgedragen.
ffldjdaten - drie vrouwen en ze-
itaan in de startblokken
te race om het presidentschap
Eiknjk In feite gaat het bij deze
fi&ri]d naar het Elysée maar
^uuien de huidige president
JGiscard d'Estaing en de socia
Francois Mitterand De
!t«erdie op 26 april en 10 mei
fttrnronden de nieuwe presi-
Wtaanwijzen begrijpt de kan
a hun tv-oplredens steeds
tfl doolt in een moeras van
Olyslaeer droomt' van de
Spelen in 1984 Het ideaal
Énsrnog ver weg. maar de Ter-
atiote heeft haar zinnen ge-
ïname aan dit grootse spek
D) 19-jange loopster slapt dit
*23sr dc rangen van de senio
rs krijgt ze concurrentie van
'Ji Els Vader, haar grote
tht
opinie is door beter onder-
«Ulkkellng van de elektroni-
Jsmedla en de nieuwsuitwis-
de gehele wereld, veel in-
geworden dan vroeger De
EKcBnde betoogde dit tijdens
Pi»slum ln Amsterdam
uit Zeeland: 2, 5, 7,
Kn- en buitenland: 3
3
1" 15.
en televisie: 19.
fccièn; 21.
rika dat juicht. Omdat het terug is in de
ruimte, met een machine waar de Sow-
jetrUnie voorlopig niet aan kan tippen.
Omdat het een technologische voor
sprong opnieuw bewezen heeft. En
vooral omdat de VS. geteisterd door
grote economische en maatschappelij
ke problemen, gefrustreerd door de her
haalde verzekering van zijn eigen lei
ders dat he t militair verzwakt is. aan dit
ROTTERDAM (ANP) - Uit protest te
gen de aantasting van hun positie gaan
de rijksloodsen volgende week dins
dag zes uur lang niet werken maar ver
gaderen. Hun actie is gericht tegen de
invoering van het nieuwe walrader-
systeem langs de Nieuwe Waterweg in
Rotterdam. De scheepvaart zal voor
een groot deel stllligen tijdens de ver
gadering.
Volgens algemeen secretaris P. Veld
hoen van de vereniging 'De Nederland
se Loods', worden de bevoegdheden
van de zeeloods ondergraven door dit
zogenaamde 'Verkeersbegeleidingssys-
teem (VBS). Het personeel van dit VBS
kan de loods dwingende instructies ge
ven. De loodsen zijn daar tegen omdat
de veiligheid van de scheepvaart in het
Waterweggebied daar volgens hen niet
mee gediend is
Volgens- Veldhoen hecht de regering
vermoedelijk deze week haar goedkeu
ring aan het VBS. Mogelijk zijn ook na
de vergadering nog aetips van de lood
sen te verwachten
tVan onze redactie buitenland)
DEN HAAG - De correspondent van
het Russische persbureau Tass in Ne
derland. Vadim Vasiliewitisch Lco-
nov, is uitgewezen. Een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken wilde gisteravond laat niet meer
meedelen dan dat Leonov „op verzoek
van de regering het land heeft verla
ten".
Leonov is al terug in Moskou. De eerste
ambassadesecretaris Georgy Lukin zei
desgevraagd dat de Tass-correspon-
dent „zijn taak hier definitief heeft
beëindigd en enkele dagen geleden
naar Moskou is vertrokken". Hij zei
niets over de redenen tot. uitwijzing van
Leonov. die al geruime tijd in Neder
land verbleef. Een ander lid van de am
bassade verklaarde echter tegenover
het ANP dat Leonov naar de Sowjet-
Unie was gereisd ..om zijn zieke schoon
ouders te bezoeken"
Het is nog onduidelijk hoe de Sowjet-
Unie zal reageren op de Nederlandse
stap In Den Haag wordt aangenomen
dat Leonov wegens spionagé-activitei-
ten is uitgewezen De gebruikelijke stap
van Moskou na een dergelijke maatre
gel is ook tot uitwijzing (van een Neder
lander) over te gaan Daarvoor zou de
op dit moment enige Nederlandse cor
respondent in Moskou. Koen Corver,
die voor de AVRO en de bladen van de
Gemeenschappelijke Pers Dienst,
waartoe ook de PZC behoort, werkt, in
aanmerking kunnen komen.
soort indrukwekkende technische pres
taties sterkte en samenhang ontlenen.
Een tv-commentator jubelde over ..de
ongeloofwaardige mogelijkheden die
dit land heeft om de dingen goed te
doen", nadat commandant Young de
..Columbia" van 281 kilometer hoogte
vrijwel precies op de vooraf bepaalde
landingsplaats had neergezet. „Ze zeg
gen wel eens dat toewijding en vakkun
digheid uit de tijd zijn", juichte de tv-
stem, „maar in dat toestel zitten twee
mannen die aantonen dat dit niet
klopt".
Applaus.
In Houston kregen de vluchtleiders vijf
tien seconden de tijd voor opgetogen
applaus, om vervolgens het staartje
van de vlucht te gaan afwerken. En toen
dat eenmaal achter de rug was kwam
opnieuw de opdracht „klaarmaken
voor feestbetoon" Na 54 uur 20 minu
ten en 52 seconden ruimtevluchl. die
niet alleen maar uit wetenschappelijk
oogpunt interessant is geweest, maar
die de ruimte nu maakt tot een gebied
dat gebruikt gaat worden. Voor civiele
doeleinden, zoals de bereiding van ge
neesmiddelen. vele malen zuiverder
dan dat op aarde mogelijk is en voor een
blik in het universum met telescopen,
die dan een bereik hebben dat 350 maal
groter is dan vanaf de aarde. En de
ruimtebus krijgt militaire toepassin
gen. waarover de Russen zich grote zor
gen maken
Dat alles ligt nog jaren in het verschiet
- de telescoop komt eerst in 1985 aan de
orde, maar het Pentagon werkt intus
sen verder aan een laserwapen, dat in
tercontinentale raketten moet neerha
len vrijwel op het moment van hun
lancering. Met het verkeer dat de Ame
rikanen nu op gang hebben gebracht
wordt de ruimte opengelegd voor per
manente vestigingen.
Het Soivjet-persbureau Tass heeft
dinsdag ontkend, dat de Sowjet-Ume
enigerlei betrekking met Zuid-Afnka
onderhoudt. Tass sprak daarmee be
richten tegen, dat de Sowjet-Unie met
Zuid-Afrika gemene zaak maakt om de
handel in diamanten, goud en platina
in de ivereld te beheersen.
EDWARDS AFB - De Columbia, vergezeld door een van de straaljagers, vlak voor landing na de geslaagde ruimtevlucht
DEN HAAG (ANP) - Aan de verkiezin
gen voor de tweede kamer op 26 mei
zullen 29 partijen deelnemen. Een
nieuw naoorlogs record, want het
Door Chriet Titulaer
Het Amerikaanse ruimteveer Co
lumbia, heeft gisteravond om 21 mi
nuten over acht een perfecte landing
gemaakt op de luchtmachtbasis Ed
wards in Californië. Het duurde
evenwel nog een uur voor de afhan
deling was voltooid en de astronau
ten Young en Crippen hun toestel
konden verlaten.De vlucht van de
Columbia duurde 6 minuten korter
dan was berekend, omdat het ruim
teveer in een enkele kilometers lage
re baan was gekomen dan vooraf
was berekend.
Om 20 minuten over zeven werd de
beslissende koerscorrectie uitge
voerd. die de Columbia uit de aard
baan bracht op weg terug naar de
begane grond. Van 10 voor acht tot 10
over acht. terwijl de Columbia zakte
van 134 tot 55 kilometer, was het ra
diocontact verbroken.
Terwijl de snelheid van de Columbia
nog Mach 9 (9 maal de geluidssnel
heid) was, kreeg een T-38 straaljager
al een televisiebeeld van de binnen
komende Columbia. Het vluchtlei
dingscentrum in Houston bevestigde
al voor de landing dat de koers zo
perfect was gevolgd dat men ont
spannen de landing zelf kon afwach
ten.
Na de landing omgaven NASA-ber-
gingsploegen het ruimteschip en
werden geluidslijnen aan het toestel
gekoppeld.
Gifgassen
Vervolgens kwamen mannen, ge
kleed in luchtdichte kostuums, de
Columbia inspecteren. Ze zochten
naar giftige gassen, die mogelijk in de
motoren en by het hitteschild waren
ontwikkeld. Er werd een kleine rest
van het zeer giftige hydrazine in de
motoren van de Columbia ontdekt.
Een windmachine. die door de ber-
gingsploeg was aangevoerd, werd ge
bruikt om alle restanten van giftige
gassen weg te blazen.
De opluchting over de geslaagde
LUCHTMACHTBASIS EDWARDS - Astronaut Bob Crippen zwaait vrolijk
naar de toeschouwers als hij na de landing van de Columbia met zijn vrouw
irechtsi is herenigd
vlucht bij NASA was erg groot.
Reeds een kwartier na de landing gaf
Chris Kraft, de directeur van het NA
SA-centrum voor de bemande ruim
tevaart. telefonisch de gelukwensen
van de Amerikaanse president door.
Commandant Young, zeitegen de
vluchtleiders dat hij de neiging had
de cockpit open te maken en naar
buiten te springen.
Wachten
Het duurde iets langer dan verwacht
om de restanten van de giftige gassen
in en rond de Columbia te verwijde
ren, maar om 21.10 uur waren de
astronauten zover dat de uitgang
aan de linkerzijde van de cockpit ter
hoogte van het middendek geopend
kon worden. NASA liet een kleine
vrachtwagen met een trap. met bo
venop een witte kamer, tegen de Co
lumbia aanri,jden. Via de trap liep de
arts dr Fisher naar-boven, hij sprak
met de astronauten en controleerde
vluchtig hun toestand
De astronauten merkten op dat er op
dit punt nog heel wat verbeterd kon
worden. „Het is te gek", aldus
Young, „dat je nazo'n ruimtereis een
uur moet wachten tot je kunt uit
stappen". Vanuit Houston liet Chris
Kraft weten dat ze misschien weer
beter op het water konden landen.
Om 24 minuten over negen stapte
Young, onder luid gejuich van de
vluchtleiders in Houston, uit. Young
liep meteen om de Columbia heen
om zelf het toestel te inspecteren Tot
grote hilariteit van de bergmgsploeg
stapte Young vervolgens de ladder
weer op. om Crippen. die nog steeds
in de Columbia zat. op te halen
Mannen in blauwe overalls stapten
in om de Columbiacockpit te be
mannen terwijl het toestel werd
weggesleept. Binnen twee weken
moet de Columbia op de rug van een
Jumbojet naar dc Cape worden te
ruggevlogen. Over ongeveer vier
maanden kan de volgende vlucht
plaatsvinden. Op den duur moet een
space shuttle binnen twee weken na
de landing gereed zijn voor een vol
gende vlucht.
grootste aantal partijen tijdens ka
merverkiezingen werd geregistreerd
in 1971, toen 28 partijen naar de gunst
van de kiezer dongen.
Uit de kandidaatstelling is dinsdag ge
bleken dat 19 van de 29 partijen in alle
18 kieskringen een lijst zullen uitbren
gen. Het zijn: Partij van de Arbeid.
Christen-Democratisch Appel. Volks
partij voor Vrijheid en Democratie. De
mocraten '66, Politieke Partij Radika-
len, Staatkundig Gereformeerde Partij.
Communistische Partij van Nederland,
Rechtse Volkspartij (voorheen Boeren
partij), Gereformeerd Politiek Ver
bond, Democratische Socialisten '70.
Pacifistisch-Socialistlsche Partij.
Rooms-Katholieke Partij Nederland
Reformatiricht Politieke Federatie
Evangelische Volkspartij. Nederlandse
Volksunie, Socialistische Partij, Cen
trum Partij. Leefbaar Nederland. Inter
nationale Kommunististen Bond.
De partij Redt onze Zielen SOS doet ir
17 kieskringen mee. maar niet in de
kieskring Arnhem. Realisten '81 zal ir
dertien kieskringen met een lijst uitko
men, maar niet in Arnhem. Den Haag
Leiden. Dordrecht en Den Bosch.
Record
Het record aantal lijsten van 28 is na
1971 nooit meer gehaald. In 1972 kwa
men 20 partijen uit en in 1977 waren
het er 24, In de periode vanaf 1946 heb
ben tot nu toe alleen de PvdA. de Staat
kundig Gereformeerde Partij en de
CPN aan alle verkiezingen deelgeno
men. Dat zou met KV'P. ARP en CHL
ook het geval zijn geweest, als niet de
fusie tussen deze partijen in het CDA
tot stand zou zijn gekomen.
Partijen die in het recente verleden snel
opkwamen, maar ook weer moesten af
haken waren de Nederlandse Midden
standspartij en Binding Recht. De
'nieuwe' partijen die zich naast de tradi
tionele partijen in het parlement wisten
te handhaven zijn de WD (1948). PPR
(1971). PSP (1959), Boerenpartij (1959).
GPV (1952) en DS'70 (1971).
Geschrapt
Bij de kandidaatstelling, die dinsdag
middag om 17 uur sloot, Is ln de kies
kring Leiden de lijst van de Nederland
se Volksunie geschrapt. Dit gebeurde
op verzoek van een aantal kiezers die
hun handtekening aan de lijst hadden
gegeven en er pas naderhand achter
kwamen dat het om de lijst van de Ne
derlandse Volksunie ging. Elke lijst
moet voorzien zijn van 25 handtekenin
gen Nu dc lijst dit aantal handtekenin
gen niet heeft, krijgt de Nederlandse
Volksunie de tijd tot dinsdag na Pasen
om dit verzuim te herstellen Lukt dit
niet dan is de lijst ongeldig.
De eerste en de tweede kamer worden
ontbonden met ingang van 10 juni. Mi
nister Wiegel van binnenlandse zaken
zal daags tevoren, tijdens cen verenig
de vergadering van de beide kamers
der staten-generaai. de zitting (hel par
lementaire jaar) sluiten. De kandidaat
stelling voor de verkiezing van de le
den van de eerste kamer zal in elke pro
vincie plaatshebben op vrijdag 8 mei.
GEEN AANTOONBAAR VERBAND MET
WEST ZEEU WSCH- VLA A ND EREN
MIDDELBURG - Nadat half maart
voor geheel West-Zeeuwsch-VIaande-
ren een vervoersverbod voor varkens
w erd afgekondigd in v erband met var
kenspest op verschillende bedrijven
rond Eede. heeft zich nu ook op Wal
cheren een geval van deze besmettelij
ke ziekte voorgedaan. Dinsdag consta
teerde de gezondheidsdienst voor die
ren in Goes besmetting met varkens
pest bij ten varken van veehandelaar
P. Janse uit Middelburg. Overigens is
enig verband met de besmetting in
Zeeuwsch- Vlaanderen niet aange
toond. De inspecteur van de veeartse-
nijkundige dienst, de heer G. Jonge-
neel. heeft voor een gebied met een
straal van twee kilometer rond het be-
DEN HAAG (ANP) - Gingen er vorig
jaar 9,2 miljoen Nederlanders met
vakantie, dit jaar zullen het er zeker
niet minder zijn. hun aantal kan zelfs
oplopen tot 9.5 miljoen, zegt de ANWB
in een dinsdag uitgegeven persmede
deling.
Wel meent de bond. dat er weer meer
Nederlanders de auto ^ïjllen pakken en
zullen ook bus en trein meer toeristen
boeken dan voorheen Het vliegen zal
naar verwachting iets afnemen Vol
gens de ANWB zou het vakantiejaar
1981 wel eens het 'jaar van de waarheid'
kunnen worden. Sommige onzekeme-
den worden zekerheden de begrenzing
van de welvaart wordt zichtbaar door
een gedaald netto beschikbaar vrij be
steedbaar inkomen, hogere energieprij
zen en wisselkoersen, die de laatste tijd
de dollar en het pond 'duur' hebben ge
maakt.
Duurder
De aangeboden reisarrangemenlen
naar bijvoorbeeld Amerika. Canada.
Israël, Indonesië, het Verenigd Ko
ninkrijk zullen door de gewijzigde va
lutaverhoudingen en de gestegen
inchivaarttarieven aanzienlijk in
prijs worden verhoogd, nog vóór het
vakantieseizoen begint.
De ontwikkelingen voor de komende
zomer zouden volgens de ANWB als
volgt kunnen zijn Frankrijk opnieuw
favoriet voor de Nederlanders, maar
mogelijk toch met enige teruggang
Verdere groei van het toerisme naar
Duitsland Oostenrijk en wellicht ook
Zwitserland. Spanje Portugal. Joego
slavië en Griekenland zullen ongetwij
feld lijden onder de toch al wat dalende
belangstelling voor vliegreizen en de
grote afstand voor de auto Duidelijk
minder belangstelling voor de.V S. en
Canada als gevolg van de dollarkoers
en stijgende prijzen voor luchtvervoer
Tent wint
Opvallend noemt de ANWB de ver
schuiving van hel vorig jaar in Neder
land en het buitenland naar goedkope
re logiesvormen Van hotel en pension
naar zomerhuisjes, bungalow, maar
ook naar het kamperen, waarbij in Ne
derland de tent wou upuLL<ua>aii i^c-
ze verschuiving zal zich volgens de
ANWB zeker voortzetten onder de hui
dige economische omstandigheden
Ging in 1979 in de zomer nog 60 pet. van
alle vakantiegangers naar het buiten
land. in 1980 was dat 58 pet. Van de
Nederlandse vakantiegangers ging 24
pet. naar Frankrijk. 16 pet. naar Duits
land. 12 pet. naar Spanje Portugal, een
zelfde percentage naar Oostenrijk en
resp. 8.6, 5 pel. naar Italië. België Lux
emburg en Zwitserland. Joego-
slaviè/Griekenland en Groot-Brittan-
nië trokken elk vier procent.
smette bedrijf in Middelburg een ver
voersverbod voor varkens afgekon
digd.
Maandag stierf één van de ongeveer
tweehonderd varkens op het bedrijf van
de heer Janse en werden enkele andere
ziek Het dode dier werd overgebracht
naar het laboratorium van de gezond
heidsdienst in Goes, waar dinsdag
bleek dat het gestorven was aan var
kenspest Volgens de heer Jongeneel
zijn bedrijven zoals dat van de heer Jan
se. waar varkens worden gevoed met
keukenafval van voornamelijk restau
rants. bijzonder gevoelig voor besmet
ting Voor zover bekend is het bedrijf in
(Slot zie pagina 5 kolom 6)
DEN HAAG - De prijs van een pakje
roomboter gaat volgende week met 20
cent omhoog. Een liter volle melk
wordt eind van de maand 5 cent duur
der.
Er komt eind april voor het eerst een
minimale prijs voor halfvolle melk De
ze verkoopprijs is -vastgesteld op 93
cent. De prijsverogingen van de zuivel-
produkten zijn het gevolg van EEG-af-
spraken die 1 april in Brussel zijn ge
maakt