PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S houden rekening met
Russische invasie Polen
ME ontruimt gekraakt
pand van Intourist
Sociale fondsen: 2 miljard tekort
GROOT
MANOEUVRES WARSCHA UP A CT LANGER DAN NORMAAL
N
VOOR 1983 GEEN ANDER STELSEL
E,
Automobielbedrijf
Rustig weer
Veel bewolking en op enkele plaatsen
mist. Middógtemperaluur van acht
graden aan zee tol veertien graden in
het oosten van het land Zwakke tot
matige noordenwind
!24e jaargang no. 80
laterdag 4 april 1981
ocAs ftfock</a-</ect&
An|«li«i5lrMl 4-7 4460 AC GOBS T»l»loon 01100-16610
Van onze correspondent!
ENEN - Het Kremlin heeft vrijdag in verhevigde mate zijn aanvallen op de Poolse communisti-
che partij voortgezet, terwijl de militaire oefeningen van het Warschaupact het kader van de
olijks terugkerende voorjaarsmanoeuvres duidelijk hebben overschreden. Volgens waarne-
lers zijn er 35 divisies meer bij betrokken dan in voorafgaande jaren. De Amerikaanse regering
erklaarde vrijdag dat de Poolse crisis „de laatste twee dagen veel ernstiger is geworden" en
ercidt zich actief voor op een mogelijke Russische inval in Polen. Tegelijk heeft vice-president
ush de Poolse vice-premier Jagielski, die momenteel een bezoek brengt aan Washington, meer
Dedselhulp toegezegd.
zou kunnen helpen om een begin te ma
ken met het oplossen van de catastrofa
le Poolse landbouwproblemen.
Ook de Sowjet-Unie mengde zich in de
kwestie-Bydgoszsz De officiële Russi
sche kranten meldden vrijdag dat de
leider van de vakbondsleden in Byd-
goszsz niet gewond is geraakt door het
ingrijpen van de politie, maar dat hij
betrokken is geweest bij een auto-onge
luk waarbij hij een fietser heeft gedood
De Russische bladen schrijven verder
aamemers in de Oostenrijke hoofd-
id Wenen menen dal de militaire oe-
ungen die de Warschaupact-landen
ertien dagen geleden zijn begonnen
.ussen te lang hebben geduurd om ze
beschouwen als normaal Volgens de-
ingewijden gaat het om het extra in-
tten van 35 divisies rondom Polen,
it komt neer op 400,000 man troepen,
mmige berichten spreken zelfs van
0 000 man extra aan de Poolse gren-
1
ze waarnemers wijzen er ook op dat
Sow jet-Russische troepen die in Po-
op oefening waren snel het bevel
er het communicatiesysteem heb-
vergenomen en een zelfstandig
steem hebben opgebouwd, zodat ze
icen eventuele invasie het Poolse le-
meteen kunnen uitschakelen,
lortgelijke oefeningen zijn ook in de
He van 1968 gehouden voordat de
irschaupact-troepen in dat jaar Tsje-
oslowakije binnenvielen,
vraag is of de tijd al rijp is. Kenners
n de verhoudingen in Polen en de
wjet-Unle nemen aan dat het ver-
oplossing
De gemeenten Aardenburg, Oostburg
Sluis hebben hun voorkeur uitge
sproken voor een gemeenschappelijke
regeling met de andere Zeeuws
Vlaamse gemeenten voor de oplossing
van liet huisvuilprobleem De drie
'Zeeuws-Vlaamsc gemeenten
hebben hun plannen om uit te wijken
naar Brugge voor de verbranding van
huisvuil ln ovens in de ijskastgezet. De
Koegorspolder bij Terneuzen wordt, de
gemeenschappelijke stortplaats, Die
schijnlijk nog niet zo ver is dat de Rus
sen zich voldoende voorbereid hebben
om een succesvolle interventie te wa
gen. ofschoon aan de andere kant de
berichten over een verhoogde troepen
beweging in en rond Polen zeer ernstig
genomen worden. De Amerikaanse mi
nister van defensie zei donderdag dat
de Sovjet-Unie „haar vermogen om in
Polen in te grijpen de laatste 24 tot 48
uur heeft versterktWeinberger maak
te deze opmerkingen uitgerekend op
het moment dat de Poolse vice-premier
Jagielski officieel een bezoek aan de
Verenigde Staten brengt om nieuwe
economische hulp te vragen.
In Polen nemen de communistische
partij noch de nieuwe vakcentrale Soli
dariteit de dreiging van een onmiddel
lijke Russische invasie ernstig. Wat de
Polen betreft, is daar geen reden meer
voor nadat afgelopen maandag rege
ring en vakcentrale een overeenkomst
hebben afgesloten, waardoor een alge
mene staking werd voorkomen.
Bydgoszcz
Vrijdag was alle aandacht in Polen ge
richt op Bydgoszcz, het centrum van
het belangrijkste Poolse landbouwge
bied. waar de politie hardhandig een
vergadering van de vakcentrale uil el
kaar heeft geslagen, wat leidde tot een
dreiging van een landelijke algemene
staking. Het stakingsalarm is voorlo
pig tot 15 april opgeschort.
Vrijdag is een nieuwe onderhandelings-
delegatie van de regering naar'Byd-
goszsz vertrokken om opnieuw bespre
kingen te beginnen met de boeren om
toch nog een mogelijke oplossing te vin
den voor de oprichting van een boeren-
organisatie. De landbouwers genieten
de steun van Solidariteit en van kardi
naal Wyscinski, die vrijdag verklaarde
dat een organisatie van landbouwers
Brezjnev bereid
tot dialoog
MOSKOU (AP)- De Russische pre
sident Leonied Brezjnevheeft vrij
dag tegenover de Westduitse mi
nister van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher opnieuw
tc kennen gegeven dat hij bereid is
tot het voeren van besprekingen
zonder voorwaarden vooraf over
beperking van het aantal kernra
ketten in Europa. Dit is door zegs
lieden van de bondsrepubliek be
kend gemaakt.
De Russische president sprak ook
weer de wens uil te willen doorgaan
met de dialoog met, de Verenigde
Staten om te komen Lot een beheer
sing van de spanningen in de we
reld. De Sovjetleider had eerder
ook al voorgesteld dat oost en west
een uitstel moeten bewerkstelligen
bij de stationering van nieuwe nu
cleaire bewapening in Europa. Dit,
zou de basis moeten leggen voor
verdere onderhandelingen over be
perking van het quantum raketten
voor de middellange afstand.
dat de betrokkene. Jan Rulewski. de
zoon is van nazi-collaborateurs.
De Westduitse minister van buiten
landse zaken Genscher heeft de Sowjet-
leiders gewaarschuwd voorde gevolgen
van een ingrijpen in Polen. Tegelijker
tijd heeft de Westduitse bewindsman
aangedrongen op een zo spoedig moge
lijke hervatting van de Russisch-Ame-
rikaanse strategische iSalt) onderhan-
deligen en de Westduitse wens uitge
sproken dat men erin zal slagen om het
aantal middellange-afstandsraketten
in Oost- en West-Europa „gelijkwaar
dig" te verminderen
De besprekingen van minister Hans
Dietrich Genscher met zijn collega An
drei Gromyko en met Sowjet-partijlei-
der en president Leonid Breznjev ston
den voornamelijk in het teken van de
algemene Oost-West-relaties. De West
duitse bewindsman herhaalde het Wes
terse aanbod tot onderhandelingen
over de kwestie van de middellange-af-
standraketten op basis van het dubbele
besluit van de NAVO om hierover zowel
te onderhandelen als ook het Westerse
arsenaal te moderniseren in antwoord
op de opbouw van het Russische SS-20-
rakettensysteem
Genscher s waarschuwing voor de ge
volgen van een ingrijpen in Polen kre
gen een extra hetekenis tegen de ach
tergrond van het verwijt van het Sow-
jet-partijdagblad Prawda, dat de poli
tieke leiding in Warschau „anti-Sowjet-
manifestaties" aan de universiteit van
Warschau zonder meer had laten passe
ren. Verder suggereert het partijdag
blad dat onder leiding van de „contra
revolutionaire" beweging KOR (Comi
té voor Sociale Zelfverdediging) de on
afhankelijke vakbond Solidariteit niet
meer tegen de Poolse regering in gaat
maar zelf streeft naar regeringsmacht.
Dergelijke beschuldigingen komen er
op neer, dat men in Moskou meent dat
de arbeidersoppositie zich in Polen vrij
wel volledig heeft ontwikkeld tot een
politieke oppositie, hetgeen volgens de
Sowjets voldoende rede tot ingrijpen
zou zijn omdat zo'n ontwikkeling direct
leidt tot uitholling van de communisti
sche machtspositie in Polen en daar
mee ook een bedreiging vormt voor de
communistische machthebbers in de
Sowjet-Unie zelf.
Men maakt zich in de Sowjet-hoofd-
stad vooral zorgen over de stabiliteit
van de Poolse communistische partij
(Verenigde Arbeiders Partijl.
I Nederlandse hulp
Nicaragua
DEN' HAAG (ANP) - Nederland
geeft de Middenamerikaanse staat
Nicaragua dit jaar 36 miljoen gul
den wederopbouwhulp. Dertien
miljoen is een schenking, de rest
een lening.
Minister De Koning (ontwikke
lingssamenwerking) heeft dit vrij
dag in Den Haag gezegd tegen de
minister van wederopbouw van Ni
caragua Haroldo JJ Montealegre.
Nicaragua heeft zwaar geleden on
der de burgeroorlog van 1979
WARSCHA U - In verband met de voedselschaarste in Polen is vrijdag het vlees op
de bon gegaan. Op de foto - in de hoofdstad Warschau - knipt een verkoopster in
een slagerij bonnen uit, die men bij ee aatikoop van vlees moet inleveren
besmetting
Een slecht, functionerende keerklep
Hidens het waterlnnemen door een
marineschip ls waarschijnlijk de
ak van de besmetting van het
drinkwater ln een Rotterdamse wijk
Door de defecte keerklep is geruime
"J sierk vervuild water uit het schip
het Rutterdum.se drinkwaterlei
dingnet gepumpl. De GGD vreest dat
zich de komende weken mogelijk ge
vallen van bacteriele darminfecties of
zelfs geelzucht zullen voordoen
PAGINA 7
recompressietank
jVolgens het college voor ziekenhuis
voorzieningen moet er geen reeom-
[pressietank bij het streekziekenhuis
■De Bcvelanden in Goes komen Hel
adviescollege meent dat niet de aan
schaf van de rank maar de organisa
tie de beschikbaarheid en de bereik
baarheid van het deskundige perso-
'neel de knelpunten zijn
PAGINA 11
onderwijsbeleid
'elbevlnden van leerlingen op
school moet het leidend beginsel voor
[het onderwijsbeleid worden Belang
nik is dal de school een 'leefgemeen
schap' is De grootte van een school is
Waarbij niet de doorslaggevende fac
tor Leerlingen vinden het belangrijk
jZo lang mogelijk in dezelfde groep te
verkeren
[PAGINA 25
finale
De finale om het wereldkampioen
s^hap hockcv voor dames gaai tussen
Nederland en Wesl-Duitsland Zondag
intinocten de beide oude bekenden
'Ikaar voor de slotwedstrijd van het
gOernooi in Buenos Aires Oranje scha
kriele de Sowjet-Unle uit in een vnj
Jhanl duel i7-3i De Westduitse dames
trekenderi af met Australië «2-11
Nieuws uit Zeeland: 2. 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
JSport,: 23 en 25
IRadio en televisie: 26.
Financien: 27.
Zaterdagkrant. 17. 18. 19
en 21
SCHADE AAN CONSUL AA T EN BANKEN
AMSTERDAM - De ME verschaft zich toegang lot het gekraakte Intourlstpand ii
Amsterdam.
AMSTERDAM - Toch nog vrij onver
wachts zijn vrijdagmuddag in Amster
dam dc twee gekraakte etages boven
het Russische reisbureau Intourist aan
de Honthorst traat door honderdvijf
tig ME-ers ontruimd. Omstreeks half
drie verwijderden twee agenten, bin
nengekomen doordat de deur was ge
opend met behulp van een kettingzaag
en een voorhamer, de acht krakers. Zij
werden niet gearresteerd en er werd
geen proces-verbaal legen hen opge
maakt.
Om elf uur in de ochtend ont vingen de
krakers een laatste schriftelijk verzoek
van burgemeester Polak het pand vrij
willig te verlaten, omdat het gebouw nu
eenmaal diplomatieke status heeft.
„Daaruit, vloeit voor de Nederlandse
overheid de plicht voort de ruimte weer
aan de Sovjet-autoriteiten beschikbaar
te stellen, ongeacht onze opvattingen
over het gebruik dat zij er van maken."
aldus de burgemeester. Aan Polaks ver
zoek werd echter geen gevolg gegeven
Nieuw wapen
Tegen de tijd dat het tot ontruimen
kwam, hadden zich bij het pand inmid
dels zo'n tweehonderd kraak-svmpa-
thisanten verzameld. Stenen om mee
te smijten hadden ze volop bij de hand:
de straat is er namelijk opgebroken. Er
werd trouwens door deze groep ook
een nieuw „wapen" in de strijd ge
gooid: katapults, geladen met knik
kers. De politie gebruikte bij het verja
gen van de demonstranten traangas
granaten.
In de loop vah de middag verliet de poli
tie het bezette pand. al is er uiteraard
wel voorlopige bewaking ingesteld
Twee motoragenten liepen verwondin
gen op door rondvliegende stenen; een
jongeman van 19 jaar is in verband
daarmee gearresteerd.
Schade
Of er veel schade is aangericht in het
gebouw van Intourist kon vrijdag
avond nog niet worden gezegd e al even
min of het Rijk de eventuele schade aan
het pand voor zijn rekening zal nemen
Buitenlandse Zaken wacht op een scha
declaim van Russische zijde.
Wat hel wel te verduren kreeg, was het
gebouw van het Amerikaanse Consu
laat aan het Museumplein en ook tradi
tiegetrouw weer enkele banken in de
Leidsestraat en op het Koningsplein.
Over het centrum van de stad uitwaai
erende jongelui richtten ook elders
flinke schade aan. Tot Iaat in de avond
bleef het onrustig in de hoofdstad: tot
confrontaties tussen politie en demon
stranten is het echter niet gekomen.
Van ome parlementaire redactie
DEN HAAG-De tekorten bij dc sociale
fondsen zullen dit jaar in totaal twee
miljard gulden bedragen. Alle fondsen
gezamenlijk hadden vorig jaar nog een
overschot van ongeveer f 400 miljoen.
Dit schrijft minister Van der Stee (fi
nancien) namens het kabinet in ant
woord op schriftelijke vragen vanuit
de Tweede Kamer. De vragen werden
deze w eek ingediend als voorbereiding
op het komende debat over de nieuwe
bezuinigingsnota.
Uit het antwoord op vraag 66 van de in
totaal 181 door de Kamer ingediende
vragen blijkt dat vooral het tekort van
hei algemeen werkloosheidsfonds dit
jaar fors zal toenemen Als gevolg van
de geslegen werkloosheid wordt gere
kend met een stijging van het tekort
van 1200 tot 1900 miljoen gulden
Andere verslechteringen zullen optre
den bij de wachtgeldfondsen teen om
slag van400 miljoen positief naar f 240
miljoen negatiefi en de aow «een daling
van f525 naar f40 miljoen» Het wao
fonds is een van de weinige die een i lich
te) verbetering te zien geeft
Volgens de bewindslieden zullen deze
cijfers niet noemenswaardig verbeteren
als gevolg van de voorgestelde premie
verhogingen per 1 juli Het kabinet
wijst erop dat hogere opbrengst van de
premies voor het grootste deel teniet
wordt gedaan door de gelijktijdige ver
laging van de overheidsbijdragen in de
fondsen Zo blijft voor het werkloos
heidsfonds van de extra opbrengst an
f 510 miljoen slechts netto f 100 miljoen
over.
Een groot deel van de vragen van de
Kamer betreft verzoeken lot het bere
kenen van alternatieve mogelijkheden
tot bezuinigingen Zo blijkt bijvoor
beeld uat het afschaffen van de maxi
mum premiegrens bij de aow zou leiden
tot een fors hogere opbrengst Het ge
volg zou zijn dal de premies met 0.5 pro
cent omlaag kunnen
Het kabinet wijst overigens alle voor
stellen om ingrijpende wijzigingen aan
te brengen in het huidige systeem van
sociale zekerheid van de hand De mi
nisters zeggen dat deze materie mo
menteel door een werkgroep onder
zocht wordt Hel rapport over ombui
gingen van in totaal 10 procent in 1985
zal direct na de verkiezingen aan de ka
binetsformateur worden aangeboden
Eventuele wijzigingen kunnen volgens
Van der Stee niet voor 1983 worden
doorgevoerd
Een ander belangrijk punt uit de ant
woorden is een overzicht van de inkom
sten uit hei aardgas Uit nieuwe bereke
ningen blijkt dat de extra baten uit het
aardgas dit jaar vermoedelijk al twee
miljard zullen bedragen Direct na de
onderhandelingen van de speciale afge
zant. de heer Spierenburg werd de op
brengst voor dit jaar nog op 1.3 miljard
geschat
Benzine
Het kabinet ontkent dat ooit beloofd is
dat het zou afzien van verdere lasten
verzwaringen ten aanzien van automo
bilisten in deze kabinetsperiode. De mi
nisters wijzen erop dat tijdens een de
bat m de Kamer, noch in een brief aan
de Bovag een dergelijke belofte gedaan
is Wel geeft het kabinet toe dat toege
zegd is „de nodige voorzichtigheid" te
betrachten bij het treffen van eventuele
maatregelen
De bewindslieden houden dan ook vast
aan de door hen voorgestelde verho
ging van de benzine- en dieselacciins
De verhoging van dc dieselaccijns zal
leiden tot een verhoging van dc kosten
van het openbaar vervoer met onge
veer 0.3 procent. Dit zal dit najaar in de
jaarlijkse verhoging van trein- en bus
kaartjes verwerkt worden.
Binnenkort komt minister Tuijnman
(verkeer en w aterstaat) voorts met een
nota over het oplossen van de knelpun
ten bij de spoorwegen.
Nuchterheid of
bang in donker?
Nederland op het ogen-
Lblik bezig een sfeer van ge
latenheid onder gebrek aan
economische vooruitzichten
over zich af te roepen' Of is er
bij politici, vakbeweging, on
dernemers ien ook consumenteni met
zicht op de werkelijkheid van vandaag
toch nog iets te vinden aan geloof in
veerkracht en vermogen om de samen
leving er in economisch opzicht weer
bovenop te hijsen? Deze vragen drin
gen zich. zeker nu de campagne voor de
tweede-kamerverkiezingen op 26 juni
goed op gang komt. nadrukkelijk op
Natuurlijk, de inzinking, waarin de wes
terse wereld zich op het ogenblik be
vindt - en Nederland krijgt daarvan zijn
deel - is de diepste sinds de tweede we
reldoorlog Er zijn grote problemen aan
de orde Aan alle kanten wordt erkend
dat de luxe randjes moeten worden
weggesneden. De verzorgingsstaat
kreunt ln zijn voegen Geen enkele rege
ring - van welke snit ook - zou ontkomen
zijn aan tamelijk verreikende ingrepen
in een leefpatroon, waarvan we jaren
lang hebben gedacht dat het onaan
tastbaar welvaartsvast was. Hooguit
valt te denken aan van elkaar verschil
lende maatregelen om de pijn te verde
len Steeds verkeerd uitgekomen voor
spellingen hebben de grootste durfals
onder de deskundigen tot voorzichtig
heid gemaand. En de almaar versnel
lende regelmaat waarmee 'zwarte' be
richten op ons afkomen over economi
sche onheilen brengen veel onzeker
heid. Maar is dat alles nu aanleiding
voor een soort van 'doemdenken' en uit
zichtloosheid als beheersende publieke
sfeermakers?
Onder de titel 'Bang m het donker'
waarschuwt het blad Economisch
Statistische Berichten ESBi deze week
tegen het al meer onderkende gevaar
dat we elkaar geen grotere crisis en
somberder toekomst moeten aanpra
ten dan nodig is. ESB stelt vast dat we
daarmee sinds Prinsjesdag vorig jaar
toch wel wat overactief bezig zijn. „Een
voorlopig hoogtepunt werd vorige week
bereikt toen de middellange termijn
prognoses van het Centraal Planbu
reau bekend werden gemaakt. Een half
miljoen werklozen in het verschiet,
loonmatiging van 10 procent niet toe
reikend. collectieve lasten rijzen de pan
uit. dat waren zo ongeveer de belang
rijkste conclusies die overkwamen. Het
leek er zelfs op of men er behagen in
schepte de economische vooruitzichten
zo somber mogelijk af te schilderen. Net
als kinderen die elkaar met enge verha
len bang maken in het donker ESB is
er het blad niet naar om onzorgvuldig
om te springen met een doorlichting
van economische ontwikkelingen irf
Nederland en op basis daarvan gemak
kelijke conclusies te trekken. Het gaat
de ernst van de huidige problemen en
het gebrek aan zicht op toekomstige
mogelijkheden bepaald niet uit de weg.
Maai' het verzet zich tegelijkertijd te
gen doorslaan naar de andere kant. Al
les overziend komt ESB tot de slotsom
dat nog niet hoeft te betekenen dat
er op middellange termijn alleen maar
verdere verslechtering mogelijk is Dat
is niet alleen een onjuiste voorstelling
van zaken, het is ook een voorstelling
waarmee een klimaat van pessimisme
wordt opgeroepen dat op zichzelf zeer
nadelig is voor de economie Wie koopt
er nog een huis als hij alleen maar hooit
van matigen en inleveren, en wie doet er
nog een investering als zijn kosten al
leen maar kunnen stijgen, terwijl zijn
afzetperspectieven dalen?"
Juist aan het eind van een kabinets
periode. zoals we nu beleven en in
een jaar waarin de sociale partners nog
slechts een minimqm aan manoeu
vreerruimte hebben is dat gebrek aan
strijdbaarheid duidelijk voelbaar aan
wezig Terecht hebben de meeste poli
tieke partijen hun wensenlijstje inge
krompen en matigen zij zich in beloftes.
Met goedkope verhalen is de kiezer echt
niet te paaien. Maar bescheidenheid
hoeft niet te ontaarden in achteruitrij
den Om ESB nog eenmaal te citeren
.We moeten zien los te komen van de
bijna religieuze sfeer van schuld en boe
te. en van offers brengen om hel alle
maal weer goed te maken. Daarom
moet de aandacht niet eenzijdig wor
den geconcentreerd op ongunstige ten
denties in de economie, maar verdienen
ook de kansen op herstel aandacht,
vooral als het gaat om de ontwikkelin
gen op middellange termijn Met name
de laatste maanden worden deze syste
matisch onderbelicht in een collectieve
bul van zwartgalligheid".
Een tijdige waarschuwing tegen het
sluipend gevaar dat erin schuilt als
we elkaar grotere problemen voorhou
den dan er m werkelijkheid aan de orde
zijn is langzamerhand op haar plaats
Crlsispolitiek vanuit matheid en on-
gemspireerdheid is geen basis voor het
vinden van wegen naar een economisch
herstel Er zal van alle betrokkenen bin
nen de smalle marges waar invloed valt
uit te oefenen op het sociaal-econo
misch gebeuren in Nederland veel wor
den gevergd als het gaat om een even
wichtige beoordeling van wat er aan de
hand is en wat te wachten staat Nuch
terheid is daarbij doorgaans de beste
uitgangspositie.
vdM
De 32-jarige V'. 5" uit Amsterdam heejl
donderdag haar dnejange dochtertje
door wurging om het leven gebracht
Het voonal werd ontdekt door haar
man. toen deze van zijn werk thuis
kwam