PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LAGERE INKOMENS
EXTRA ACHTERUIT
Stakingsdreiging in
Polen niet geweken
Aantjes van het toneel
Veertarieven Westerschelde stijgen aanzienlijk
STIEFMOEDER
Ambtenaren moeten meer inleveren
vandaag
GELD VOOR
DE BOUW
Oranje
boven!
ONDERHANDELINGEN DUREN VOORT
TERUGGETROKKEN UIT VERKIEZINGSSTRIJD
Opklaringen
Eerst nog veel bewolking en enkele
buiten, legen de middag opklaringen.
Muidagtemperatuur ongeveer 12 gra
den
Matige tot krachtige wind uit zuidwest
tot west
224e jaargang no. 72
ponderdag 26 maart 1981
KEUKENCENTRUM
t HOEKJE VAN GOES
Koningstraat 9. tel. 01100-14160
KELLER EN BOSCH
KEUKENSPECIAUST
Op de valreep
gaten stoppen
IVan onze Haagse redacteur
PEN HAAG - Minister Tuijnman van verkeer en waterstaat voorspelt grote
verhogingen van de veertarieven op de Westerschelde. Dat valt al'te leiden uit
lijn antwoorden op vragen die in de Eerste Kamer over de waterstaatsbegroling
rijn gesteld. Niet alleen moet rekening gehouden worden met de „normale"
lostensti.igingen. maar tijdfens de aanleg van de Westerschelde-oeververbinding
,ijn bovendien extra aanpassingen nodig om via de tarieven 40 procent van de
uploitaliekosten van de veren te kunnen dekken. Daar bovenop kan. wanneer
jtexploitatie van de oeververbinding moeht tegenvallen, nog eens een maxima
le verhoging van 30 procent van zowel tol- als veertarieven komen,
ifaar dat allemaal op uit gaat draalen valt nog moeilijk te voorspellen. Op de
provinciale griffie zegt men daar „geen staat op te kunnen maken", vooral omdat
de stijgende brandstofprijzen een onberekenbare factor vormen. Ditjaar moeten -
zoals bekend - de veertarieven - dat wil Tuijnman althans, maar diens wil is min of
meerwet-met 11 procent omhoog: 5 procent normale kostenstijgingen 6 procent
om de brandstofkosten te compenseren.
Die ontwikkeling zal zich doorzetten los gezien van de aanleg van de VOW moeten
de tarieven voor de Westerscheldeveren worden aangepast aan de kostenstijgin
gen. „inclusief de relatief sterke stijging van de brandstofkosten, zulks met inacht
neming van het prijsbeleid met betrekking tot de tarieven voor de overheidsdien
sten". zegt de bewindsman
Dat is deel een van het verhaal. Hoofdstuk twee omvat een extra aanpassing om
de formule 40-60, staand voor de verhouding lussen het deel van de exploitatiete
korten van de PSD dat uil de tarieven moet worden gefinancierd en het deel dat
de rijksoverheid voor haar rekening neemt, te halen. Dat lukt nu nog niet.
Tot slot dreigt er een verhoging als straks de exploitatie van de oeververbinding
mocht tegenvallen. Wanneer dat zo is „kunnen de op elkaar af te stemmen tol- en
veertarieven met maximaal 30 procent extra worden verhoogd", zegt Tuijnman.
Tussentijdse extra verhogingen van de veertarieven hebben ook hun weerslag op
de toltarieven van de VOW In z'n algemeenheid wordt straks namelijk de formule
ring gehanteerd dat het einde van het veertarieven staat voor het begin van het
toltarief.
i Van onze parlementaire redactie i
DEN HAAG - De nieuwe bezuinigingen van het kabinet komen minder nadelig uit voor de
middengroepen en de mensen met hogere inkomens. De lagere inkomens, de ambtenaren en
uitkeringstrekkers, die een toeslag ontvangen, gaan extra achteruit. AI met al zal „Operatie '81"
enigszins de-nivellerend werken, aldus minister Albeda (sociale zakenl woensdag bij de presenta-
lie van de bezuinigingsnota van het kabinet.
heid levert de operatie zo'n f 175 mil
joen op
Ambtenaren
n totaal moeten de bezuinigingen van
het kabinet-Van Agt. voor de rest van
ditjaar nog zo'n 2.5 miljard gulden ople-
\eren. Volgend jaar is de besparing - die
iooral tot stand komt door inkomens
matiging via premieverhogingen - al
tier miljard gulden groot.
I'll kabinctsberekeningen van de
koopkrachtontwikkeling voor de ver
schillende Inkomensgroepen blijkt dat
de minima er dit jaar in totaal drie pro
cent op achteruit zullen gaan. Voor mo-
pandbrievenzaak
De rechtbank ln Middelburg heeft ge
vangenisstraffen tot maximaal drie
jaar geëist in de pandbrievenaffalre.
Een aantal verdachten gaat ln hoger
beroep. Him zaak zal diehen voor het
gerechtshof ln Den Haag.
PAGINA 3
onteigening
Do nieuwe onteigeningswet wordt
door een meerderheid van de tweede
kamer gesteund De eigenaar van
grond krijgt' bi) onteigening door de
overheid de waarde van de grond op de
vrije markt. Ook worden toeslagen en
aftrekken toegepast, indien de waarde
van het eigendom door in de toekomst,
te verwachten neveneffecten van de
onteigening zou af- of toenemen Voor
al tegen dit laatste heeft de PvdA zich
fel verzet. Volgens de socialisten mag
waardevermeerdering door toene
mend ruimtegebrek in Nederland niet
ten goede komen van grondbezitters
PAGINA 7
woningbouw
De toewijzing van staatssecretaris
Brokx voor de woningbouw in Zeeland
Is door gedeputeerde staten als bijzon
der teleurstellend en vooral als onaan
vaardbaar van de hand gewezen De
staatssecretaris heeft slechts de helft
van het gevraagde contingent toege
kend Gs vinden dal in verhouding tot
de andere provincies onrechtvaardig
en vrezen ernstige gevolgen voor de
bouwnijverheid
PAGINA 15
puinhoop
De bemoeienissen
grond en grondprijzen levticn mi mu
te puinhoop op Een groot deel van het
financieringstekort van de overheid,
wordt veroorzaakt door grondspecula-
tiesvan gemeenten Nu de bouwmarkt
instort krijgen de gemeenten hun ge
dachte miljoenen uit de verkoop van
grond niet terug Omdat in vrfjwel alle
gevallen een goede kostprijsbereke
ning ontbreekt, is moeilijk na te gaan
wat de juiste verliezen van de grondbe
dryven zijn
PAGINA 25
japan-china
De Japanse staafgiganten Nippon
Steel en Mitsubishi hebben contracten
'•oor grote industrialiseringsprojecten
in China afgewezen Er bestaat grote
onzekerheid over de besnoeiingen op
China's ambitieuze ontwikkelingspro
gramma Het land kampt met een te
kort aan deviezen en heeft ook gebrek
aan energie
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3.
11 en 15.
Sport: 16 en 17.
Radio en televisie: 23.
Financien en economie:
25.
Varia: 19 en 21.
daal (f35.000) en twee keer modaal is
de achteruitgang zo'n vier procent, ter
wijl vier maal modaal vijf procent zal
inleveren.
In januari, na het afkondigen van de
loonmaatregel, becijferde het kabinet
een achteruitgang van 0.5 tot 1 procent
voor de minima. Modaal zou twee pro
cent inleveren en twee maal modaal
drie procent. Vier maal modaal zou bij
na vier procent van de koopkracht kwij
traken
Volgens minister Albeda was het onver-
•nujdelijk dat de nieuwe operatie wat
gunstiger zou uitkomen voor de hogere
inkomens. Een gelijke verdeling van de
lasten over de verschillende groepen
zou hebben geleid tot extra nivellering
aan de top. omdat deze -groep dan te
veel zou hebben moeten goedmaken.
Verhoging van de premiegrenzen. in
plaats van alleen maar de premies,
was op zo'n korte termijn eveneens
niet mogelijk, zo bevestigden de minis
ter cn staatssecretaris De Graaf (socia
le zakenl. Daarnaast zou dat weer on
gewenste effecten hebben voor de in
komens net boven deze grenzen, zodat
verdere aanpassingen onvermijdelijk
zouden zijn geweest.
Naast de al uitgelekte verhoging van de
premies voor WW il procent» en AOW
(0.5i stelt het kabinet voor de zoge
naamde „WAM-toeslag" in te trekken.
DEN HAAG - In het kader van de be
leidsaanpassingen zal de regering voor
dit jaar 50 miljoen gulden en voor 1982
60 miljoen extra uittrekken teneinde
de werkgelegenheid in de bouwnijver
heid aan te zwengelen.
Met die bedragen kan het woningbouw
programma voor ditjaar met 12.000 ge
subsidieerde woningen worden uitge
breid en het aantal te verbeteren na
oorlogse woningwetwoningen met 4000
worden verhoogd
Deze maatregelen zullen ongeveer
13.000 extra arbeidsplaatsen in de
bouw opleveren, waarvan 4000 in 1981
Het aantal premiecorporatie A-wonin
gen wordt met 4000 verhoogd tol in to
taal 23.000 het aantal premiehuurwo
ningen gaat met 5000 omhoog tot. 15.000
en het aantal premiekoopwoningen A -
de relatief goedkope woningen voor ko
pers met een bescheiden inkomen -
wordt met 3000 verhoogd tot 16.000 Het
aantal te verbeteren na-oorlogse wo
ningwetwoningen. waarvoor dit jaar
een beschikking kan worden afgege
ven. komt op 19.000
Deze worden ontvangen door mensen
met een WAO of'WWV-ultkering. die
voor 1 januari 1980 is begonnen De toe
slag was erop gericht om de rechtsposi
tie van deze „oude gevallen" niet aan te
tasten
Voor de betrokkenen betekent het weg
vallen van de toeslag een extra koop
krachtdaling van 1,5 tot 2 procent Om
dat het hier gaat om mensen met een
hogere dan een minimum-uitkering zul
len zij een koopkrachtverlies van tus
sen 5.5 en 6 procent ondergaan. De over-
Met tnisschlen wel het mooiste doel
punt uit zijn voetbalcarrière heeft
Arnold Muhren. de Nederlandse
speler van de Engelse topclub Ips
icich Toum. het Nederlands elftal in
de race gehouden voor het wereld
kampioenschap volgend jaar in
Spanje
Met een verraderlijk effect vol bal
letie. dat via de lat en het lichaam
van de Franse doelman tegen de
touicen bolde, zorgde Muhren voor
de 1-0 zege van Oranje op Frank
rijk. Meer over deze voor het Neder
lands elftal zo belangrijke wed
strijd op pag 17.
Slecht zijn ook de berichten voor de
ambtenaren. Naast de loonmatiging
die overeenkomt met de verhoging van
de AOW- en WW-premies in het be
drijfsleven. wordt het overheidsperso
neel extra gekort op de trendaanpas-
sing in 1981 van hun salarissen aan de
lonen in het bedrijfsleven. Bovendien
wordt de terugbetaling van teveel
door het Rijk betaalde AOW-premies
in geval van overstap van het ene mi
nisterie naar een ander, ongedaan ge
maakt.
Het leeuwedeel van de bezuinigings
plannen was de laatste weken al uitge
lekt Het complete voorstel, zoals de mi
nisters Van der Stee Ifinanclèn) en Al
beda (sociale zakenl dat woensdag aan
de Tweede Kamer stuurden, ziet er als
volgt uit;
- verhoging van de WW-premie voor
werknemers met één procent en van de
AOW-premie met 0.5 procent Dat le
vert in de rest van dit jaar te zamen 860
miljoen gulden op. volgend jaar 1480
miljoen
- Doordat de uitkeringen aan de lonen
zijn gekoppeld, gaan die er ook op
achteruit. Dat levert dit jaar 270 mil
joen en volgend jaar 540 miljoen op.
- De koppeling van dc ambtenarensa
larissen aan de lonen in het bedrijfsle
ven betekent door deze premieverho
ging een korting met 1.5 procent of 260
miljoen in 1981 en 525 miljoen in 1982
- De korting op de trend 1981 voor
ambtenaren en het niet-terugbetalen
(Slot zie pagina 11 kolom 7i
ROTTERDAM - Voor de eerste maal in de geschiedenis van diergaade
Blijdorpin Rotterdam werd er 3 maanden geleden een gorillababy geboren
Moeder Salome verstootte het diertje, genaamd Gino, zodat het met de fles
moest ivorden gevoerd door mevrouw Van Dam. de vrouw van de directeur
van Blij dorp
i Van onze correspondent i
WENEN - Dc onderhandelingen lussen de Poolse regering en de vakbeweging
Solidariteit zijn woensdagavond na negentig minuten afgebroken. Volgens een
van de vakbondsbestuurders konden er geen resultaten worden bereikt, onulal
de regeringsdelegatie onder leiding van viee-premier Miecyslav Rakowski „niet
goed was voorbereid". Vakbondsleider l.ech Walesa deelde na afloop mee dat de
besprekingen vandaag zullen worden herval.
De vakcentrale heeft een lijst met eisen
op tafel gelegd, die zonder uitzondering
moeten worden ingewilligd Anders, ai-
dus een woordvoerder van Solidariteit,
zullen de vier uur durende waarschu-
wingsslaking van vrijdag en een daarop
volgende algemene staking van onbe
perkte duur te beginnen volgende week
ainsdag. niet meer te vermijden zijn
De onvoorwaardelijke eisen van Solida -
riteit zijn. zoals gemeld het ontslag en
de straft echtelijke vervolging'van dege
nen die verantwoordelijk zijn voor de
bloedige incidenten van verleden week
donderdag in Bydgoszcz toen meer dan
twintig vakbondsleden met geweld
door de politie in elkaar werden gesla
gen. het recht om de vakbondsversie
'Van onze oarlemenlaire redactie
DEN HAAG - Mr. Willem Aantjes heeft
zich gisteren teruggetrokken als ('DA-
kandidaat voor de komende Tweede-
Kamerverkiezingen. In een brief aan
het partijbestuur zegt hij te wijken
voor intimidatie en rechtstreekse be
dreiging. Met zijn terugtreden wil hij
onder meer zijn gezin en het CDA van
een last vrijwaren.
Aantjes stapte in november 1978 als
fractieleider van hét CDA opstapte na
onthullingen over zijn lidmaatschap
van de Germaanse SS tijdens de Twee
de Wereldoorlog
Aan de acties legen zijn kandidatuur
liggen, volgens Aantjes. ..overwegend
politieke motieven ten grondslag Hy
steil in zijn brief dat het leed van oor
logsslachtoffers ten onrechte hem per
soonlijk wordt aangerekend Maar hij
schrijft ook ..Als ik bepaalde fouten
niet had begaan, zou die relatie niet ge
legd hebben kunnen worden. In die zin
ga ik niet geheel vrijuit'
De bedreigingen aan het adres van zijn
gezin en het feit dal zijn omstreden po
litieke ambities een belasting zijn voor
het CDA. voor degenen die nog lijden
onder hun oorlogservaringen en voor
degenen met wie hij 111 ander verhand
samenwerkt, hebben voor Aantjes de
doorslag gegeven bij zijn beslissing
zich terug tc trekken.
Tegen de wil van het bestuur van de
voormalige ARP in. was Aantjes eind
vorig jaar door de AR P-leden op de
CDA-kandldatenlijst voor de kamer
verkiezingen geplaatst. Hij stond op
een onverkiesbare plaats, alleen in de
provincies Noord- en Zuid-Holland.
Utrecht en Zeeland, maar zou door
voorkeurstemmen toch een kamerzetel
kunnen *erwerven
Vooral dé laatste weken stak het verzet
tegen zijn mogelijke terugkeer in de po
litiek de kop op Politieke bijeenkom
sten waarop Aantjes sprak liepen ui;
de hand door heftige, emotionele uit
barstingen van het publiek Een bijeen
komst m Ommen werd zelfs afgelast na
een bommelding. In zijn brief aan het
Eei
ai
van de gebeurtenissen in Bydgoszcz
de door de staat gecontroleerde kran;
ten en op radio en televisie openbaar te
maken en het recht van de boeren hun
eigen boerenorgarusatie te vormen.
Partijsecretaris Stanislav Kania heeft
overigens nog voor het begin van de
gesprekken in een rede verklaard dat
dc regering geen duimbreed aan de
vakcentrale zou toegeven. In de
speech, waarvan gedeelten woensdag
in de radionieuwsdienst werden voor
gelezen. zei Tania sarcastisch dat de
vakcentrale wijzer moest zijn dan te
denken dat ook maar op een enkel punt
aan hun eisen zou worden tegemoet ge
komen.
CDA-bestuur wijst Aantjes bovendien
op felle commentaren in de pers
Partijgenoten van Aantjes hebben ver
klaard hel onaanvaardbaar te achten
dat hij in dc Twee'de Kamer zou terug
keren. omdat hij zijn politieke carrière
op verhulling van feiten gebaseerd
had. Nog deze week drong het CDA-
Overijssel aan op terugtreden van
Aantjes.
CDA-voorzitter Bukman noemde Aan
tjes' politieke ambities onverstandig.
Sommige kamerleden van andere par
tijen dreigden de parlementaire verga
derzaal te zullen verlaten, wanneer
Aantjes na de verkiezingen ^Is kamer
lid zou worden geinstaileerd.
len uitsmijter, die hard
i aankomt. Zo ongeveer is
het pakket ingrijpende maat-
f-ïJH regelen te omschrijven, waar-
mee de ministers Van der
Stee tfinanciëni en Albeda
(sociale zaken) gisteren namens het ka-
binet-Van Agt op tafel kwamen. Het
verschil tussen inkomsten en uitgaven
van de overheid is de laatste maanden
met angstwekkende snelheid groter ge
worden En om dat gat nog met enige
redelijkheid te kunnen dichten moet er
met ingang van 1 juli aanstaande 2.5
miljard extra bezuinigd worden, boven
op de 'matiging' (zoals het in het ver
sluierend Haagse taalgebruik heet), die
al op Prinsjesdag voor 1981 in het voor
uitzicht werd gesteld. Van der Stee, de
bewaker van 's lands (bijna legei schat-
kist. ging er in de toelichting op deze
klap in ieders portemonnee van uit dat
er in het land wel een breed begrip voor
de beslissingen in het Catshuis zou be
staan. „Er moet wat gebeuren. - dal er
kent iedereen", zei hij letterlijk, wijzend
op de forse tegenvallers als gevolg van
stijgende energieprijzen, hoge rente
standen en uit de pan rijzende werk
loosheid (met als direct gevolg een toe
nemend beroep op de sociale uitkerin
gen) Het is zeer de vraag of de bewinds
man daarop wel zo losjes kan gokken.
De nu aangekondigde ingreep betekent
namelijk een aanslag op de koop
krachtontwikkeling die veel verder
reikt dan een half jaar geleden was
voorzien. Het begrip waarop Van der
Stee mikt zou wel eens afhankelijk kun
nen worden gesteld van een duidelijke
tegenprestatie van het kabinet. En
daarvan was in het pakket 'crisismaat
regelen' gisteren niet veel zichtbaar.
In het zicht van de verkiezingen, zo
lijkt het, heeft het kabinet zich be-,
diend van een reeks paardenmiddelen
Van een principiële beleidskeuze om de
economische teruggang en de steeds
verder afbrekende werkgelegenheid te
lijf te gaan is geen sprake Minister Al
beda gaf dat ook met zoveel woorden
toe in de opmerking dat de zittende
ploeg<-Van Agt) haar opvolgers niet
voor de voeten wil lopen door op een zo
laat moment bijvoorbeeld nog de kwes
tie van de koppeling tussen lonen en
sociale uitkeringen ter discussie te stel
len. Opvallend was overigens dat dit
strtjdpunt-van-straks wel naar voren
kwam in de eveneens gisteren versche
nen ecohomlsche vooruitblik van de di
recteur van het Centraal Planbureau,
dr Van den Beid Hij vraagt zich name
lijk ernstig af of die koppeling in de ko
mende jaren nog wel ongewijzigd ge
handhaafd kan blijven. Volgens Van
den Beid zal er niet te ontkomen zijn
aan zoiets als een 'fijnmazige' ontkop
peling. omdat blijkt dat de broos gewor
den Nederlandse economie een derge
lijk automatisme niet meer kan dragen.
Het Centraal Planbureau, het be
langrijkste adviesorgaan van de re
gering op economisch terrein, heeft met
deze losse overweging bij de verkennin
gen tot het jaar 1985 een stuk conflict
stof aangedragen, dat dit kabinet welis
waar uit de weg gaat, maar dat niet lan
ger gemeden kan worden. Tussen vak
beweging en werkgevers is een eventue
le heroverweging van het in betere ja
ren bevochten stelsel van de onderlinge
verbinding tussen lonen in het bedrijfs
leven. overheidssalanssen' en sociale
uitkeringen tot op dit moment niet be
spreekbaar geweest In een reactie op
de woorden van CP-directeur Van den
Beid 'kwamen de werkgevers gisteren
met de constatering dat zij een ontkop
peling op een aantal punten al eerder
hadden bepleit en wilden woordvoer
ders van de vakbeweging wel even kwijt
dat zij niet wensen mee te werken 'aan
het faillissement van de collectieve sec
tor'. Volgens het FNV bijvoorbeeld ge
tuigt iedere poging tot ontkoppeling als
een aanduiding van een totale onder
schatting van het doel van die collectie
ve sector Hoewel het dus nog maar om
voorzetten gaat. de kwestie van de kop
peling tussen de inkomens van actie
ven en niet-actieven begint, net zoals
dat met de automatische prijscompen
satie i-s gegaan haar onaantastbaar--
heid te verliezen Het is goed dat alle
partijen daar erg attent op zijn. Nie
mand is namelijk gebaat bij geforceer
de beslissingen en overhaast beleid.
Hoe snel er een soort paniekerigheid
kan ontstaan is de laatste weken bij het
snel verslechterende financieringste
kort van de overheid wel gebleken
De bezumigingsnota van het kabinet
mist. opnieuw, het antwoord op de
steeds knellender vraag waar is dan
dat meer werk. waarover steeds bij alle
aankondigingen van nieuwe bezuini
gingen weer wordt gesproken? Het
heeft er alle schijn van dat het kabinet
ook dit antwoord maar voorgoed heeft
doorgeschoven naar de opvolgers. Nie
mand is gelukkig met de vorm van ga
ten stoppen die de ploeg-Van Agt op de
valreep toepast Alom. vakbeweging,
werkgevers, oppositie en zelfs binnen
de regeringspartijen wordt geroepen
om gericht werkgelegenheidsbeleid
Maar ja, Nederland staat voor parle
mentsverkiezingen. En dat betekent
dat we een klein jaar nodig hebben om
weer een stukje verder te komen.
vdM
De brand, die dinsdagmiddag in het
Apcldoornse apenpark dc Apcnheul
aan bijna vijftig dieren het leven kostte,
is volgens de poltie ontstaan als gevolg
van ontsmettmgswerk in een van de
kooien. Bij dat ontsmetten wordt de be
tonnen vloer van de hokken met bran
dend gas gedroogd-
De schade wordt geschat op 3 tot 3.5
ton.
