Spanning Polen stijgt
ia politie-optreden
Kabinet overweegt
premieverhoging ww
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Wilde staking in
haven Rotterdam
Industriebond FNV: 2000 banen bij
ketelbouw Schelde en VMF in gevaar
OlIDARITEIT: 20 GEWONDEN
Huwelijkssouvenir
Lager salaris kamerleden
BESLISSING VOOR HET WEEKEINDE
Moskou stelt
uitbreiding
controle voor
'SNEL OPDRACHT BOUW KOLENCENTRALE NODIG'
ltd bevolking
Mbitcolklng met af en toe wat regen
Stegen, m hoofdzaak in het noor
onhetland Middagtemperatuur
10 graden. Matige tot
ie zuidwestenwind
lit jaargang no. 67
jjdag 20 maart 1981
tfSCHAU (AFP-UPI-RTR) - De gouverneurs van de Poolse provincies Suwalki en Bydogoszcz
bet noordoosten hebben donderdag ontslag genomen. In de stad Bydogoszcz ontruimde de
,litie donderdag met harde hand een overheidsgebouw waarin een zitstaking werd gehouden.
Ijens Solidariteit raakten daarbij twintig mensen gewond, waaronder de plaatselijke leider
ude bond Jan Ruleweski.
Itidcrvan SolidariteitLech Wale-
kttflzich meteen naar de stad bege-
Walesa zijn nog drie andere lei-
ïran Solidariteit naar Bydogoszcz
ïïüten. In een oproep tot kalmte
"ifSolidariteithaarruim lOmiljoen
ree dat details van het gebeurde
ni" Briogoszcz nog niet bekend waren
met het ondernemen van acties
enorden gewacht tot volledige hel-
xi m de zaak is verkregen.
:ddels is naar aanleiding van de on-
stidheden in Bydogoszcz en de
havenstad Sczcecin het sta-
J c?-irool afgekondigd.
tspreking.
üjcogoszcz houden 160 boeren nog
sis het hoofdkwartier van de com-
:he boerenpartij bezet. Af-
gden van Solidariteit wilden
tan de boeren, die strijden voor
ind. bespreken in een verga-
plaatselijke afgevaardig-
i die bijeenkomst, waarin een
lokale gouverneur was be
was ook vice-prmïer Stanislaw
[evaardigden van Solidariteit
!e van de erkenning van 'Soli-
ilatteland' en de bezetting van
het gebouw van de Boerenpartij aan de
orde stelden verlieten Mach en een aan
tal plaatselijke afgevaardigden de ver
gadering. De leden van Solidariteit ble
ven met een aantal plaatselijke af
gevaardigden achter in het gebouw De
politie gaf hun het bevel het gebouw te
verlaten. Dit werd blijkbaar genegeerd
en daarop bestormden en ontruimden
geüniformeerde mannen het gebouw.
Volgens Solidariteit is Jan Rulewski in
het ziekenhuis opgenomen met een her
senschudding.
Suwalki.
In de provincie Suwalki. die aan de
mnten
Df gemeente Vecrc is de rechtmatige
eigenaresse van de 853 zilveren mun-
ladletweejaar geleden in Seroosker-
leterdén gevonden Het Gerechtshof
bDen Haag bevestigde mei. deze uit
braak hel vonnis van de Middelburg-
rechtbank. De 16de en 17de eeuw.se
tvontcn werden op 8 juni 1979 bij de
iloop van het hotel 'De Lindeboom'
ontdekt.
PAGINA 3
under
D» nieuwe politieke partij Realisten
11 gaat reclame voor de eigen ideeèn
naken vanaf een schip dat in interna- I
'tonale wateren gaat uitzenden. Lijst-
irekler Hans Knoop deelde mee dat
tie render ongeveer twee derde deel
ia Nederland zal bestrijken. De Am-
Ksdamse officier van justitie is vast
rea plan Knoop aan te pakken als de-
plannen doorzet.
misbedrijven
fc centrale overheid moet meer greep
«ngen op de nutsbedrijven. Er moe-
- met name op elektrlciteitsgebied
eensluidende tarieven komen De
Caamiemoet geheel in handen van de
'•U'. komen Deze aanbevelingen doet
2 commissie 'Coconut' in een rapport
de Tweede Kamer
PAGWA 13
rente
aantal huiseigenaren dreigt in fl-
rancièle moeilijkheden te raken door
Worse stijging van de hypotheekren-
De Consumentenbond wil dat er
8*1 een noodoplossing komt voor de
le problemen. De suggestie om de
öiplljd van de hypotheken te verlen
en wijst de bond van de hand.
PAGINA 15
strepen
Hctmeespelcn van Johan Cruijffin het
Nederlands elftal is weer onzeker ge-
J®1®11- CruUff weigert, het. officiële
NNVB-shirt imet drie strepen) te dra-
J"tHlj voelt er niets voor reclame te
maken voor een andere firma dan die
2?ï1c een overeenkomst heeft,
c KNVB stuul op zijn strepen en is
wi van plan te wijken voor de eisen
wideLevanlc-speler.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie: 4.
Sport: 15.
Kunst en cultuur: 17.
Radio en televisie: 19.
Financiën: 21.
Sowjet-Unie grenst, was de spanning
gestegen toen Solidariteit protesteerde
tegen de weigering van de autoriteiten
een gebouw van zeven verdiepingen
van de communistische partij in te rich
ten voor de gezondheidszorg en dreig
den met een staking. Volgens de televi
sie eisen nu ook de arbeiders in de zuid
westelijke provincie Legnice verande
ringen in de provinciale leiding. Legni
ce is een koperrijke provincie.
Houtindustrie.
De nationale leiding van Solidariteit
riep donderdagavond de arbeiders in de
houtverwerkende industrie op volgen-
DEN HAAG (ANP) - Minister Wiegel van binnenlandse zaken heeft de tweede
kamer in een brief laten weten dat hij het salaris van tweede kamerleden wil
verlagen.
De minister zal bij de kamer een wetsontwerp indienen om de verhoging van het
salaris van kamerleden van 90.247 tot 91.241 gulden met ingang van 1 januari van
dit jaar te wijzigen in een verlaging tot 89.682. Wiegel dringt er in zijn brief op aan
dat zijn wetsontwerp nog voor 29 april - het slot van de zittingsperiode van het
parlement - wordt bekrachtigd door de vereiste tweederde meerderheid. Dit in
verband met het feit dat de tweede kamer in de huidige samenstelling op deze
regeling heeft aangedrongen. Wiegel doelt hiermee op de door de kamer aangeno
men motie Nijhof CDS'70)) - alleen de CPN stemde tegen - om de beperking van de
prijscompensatie en de vakantietoelage voor ambtenaren ook op de salarissen
van tweede kamerleden toe te passen.
de week niet te staken, maar eerst de
uitkomst van besprekingen met de re
gering af te wachten. In en rond de zuid
westelijke stad Opole is in 23 fabrieken
het stakingsparool afgekondigd omdat
de regering in december gedane belof
ten niet zou zijn nagekomen. De natio
nale coördinatiecommissie van Solida
riteit liet weten dat ze wel de eisen van
de arbeiders in de houtverwerkende in
dustrie steunt.
Volgens het Poolse persbureau PAP
overweegt de regering naast vlees en
suiker nu ook graanprodukten te rant
soeneren. De maatregel die niet op
brood van toepassing zou zijn. wordt
momenteel besproken met vertegen
woordigers van de vakbonden. Hij is be
doeld om tekorten op te heffen en ham
steren tegen te gaan. aldus PAP.
Intussen zijn onverwacht de partijlei
der Kania en vice-prmier Jagielski
vertrokken naar respectievelijk Hon
garije en Moskou, terwijl juist gisteren
de Westduitse minister van buiten
landse zaken Genscher in Warschau
aankwam. Beide bezoeken worden in
verband gebracht met het zoeken naar
economische steun.
LONDEN - Hoewel het huwelijk van prins Charles en lady Diana Spencer
pas eind juli wordt voltrokken, draait de souvenirindustrie al op volle
toeren, getuige deze handdoek die bijna elf gulden moet opbrengen
Dubbele gok op
LPG-aanlanding
D«
DEN HAAG - „In vredesnaam, oe
fen druk uit op Zuid-Afrika, vooral
economische druk. Dat is ook in
uw eigen belang, want een vreed
zame oplossing wordt steeds moei
lijker. De weg van het geweld
vindt steeds meer aanhang onder
de jonge zwarten in mijn land".
Met deze boodschap reist bisschop
Desmond Tutu langs een aantal
Westerse hoofdsteden. Donderdag
was de voorzitter van de Zuidafn-
kaanse Raad van Kerken in Der.
Haag de gast van de kamercom
missie voor buitenlandse zaken en
van minister Van der Klaauw
Het is de eerste buitenlandse reis
van bisschop Tutu sinds de rege
ring in Pretoria zijn paspoort in
trok vanwege Tutu's oproep in De
nemarken geen Zuidafrikaanse ko
len te kopen.
DEN HAAG - Het kabinet overweegt
een verhoging van de werkloosheids
premies per 1 juli, in het kader van de
noodzaak dit jaar nog drie miljard gul
den te bezuinigen. Een premie-verho
ging wordt in kabinelskringen mo
menteel de meest serieuze mogelijk
heid tot hezuinigen-op-de-kortc-ter-
mijn genoemd.
Alle inkomenstrekkers zouden daarvan
in min of meer gelijke mate de gevolgen
ondervinden. Bovendien zouden de
loonkosten daardoor .iets gematigd
worden, terwijl de inkomsten voor het
Rijk erdoor toenemen Bijkomend
voordeel is dat de schatkist geen belas
tinginkomsten derft, wat bij de algeme
ne loonmaatregel het geval zou zijn
Andere maatregelen waar in het kabi
net nog op wordt gestudeerd, zijn verla
ging van de sociale uitkeringen en het
opnieuw bezuinigen op de salarissen
van ambtenaren en trendvolgers Té
gen dat laatste zijn de ambtenarenbon
den woensdag al fel in het geweer geko
men.
Een verhoging van de werkloosheids-
premie zou mogelijk deze twee laatste
MADRID RTRi - De Sowjct-Unie heeft
voorgesteld dat militaire controles
worden uitgebreid tot de Verenigde
Staten en Canada in ruil voor aanvaar
ding van controles op haar Europese
gebied, dit hebben westelijke kringen
op de veiligheidsconferentie in Madrid
donderdag meegedeeld.
Het voorstel maakte duidelijker welke
stappen Moskou van het westen ver
wachtte in antwoord op het aanbod dat
president Brezjnev op het 26ste partij
congres in Moskou deed om Sowjet-ge-
bied tot aan de Oeral open te stellen
voor controles.
oplossingen overbodig kunnen maken,
omdat zo n premie natuurlijk ook deze
categorieën treft. De uitkeringstrek
kers. die geen WW-premie betalen, wor
den via een speciaal koppelingsmecha
nisme gelijkelijk door zo'n maatregel
getroffen ais de werknemers.
Voordeel van een premieverhoging bo
ven een looningreep of ingrijpende be
zuinigingen op ambtenarensalarissen
en uitkeringen, met de daarbij te ver
wachten onrust, is dat het een stap is
die - indien gewenst - door een vol
gend kabinet vrij eenvoudig weer te
ruggedraaid kan worden, zonder nieu
we technische problemen te veroorza
ken.
Woensdagavond heeft het kabinet een
eerste gespreksronde aan de noodzake
lijke bezuinigingsoperatie gewijd.
Daarin zijn nog geen beslissingen geno
men Vandaag zal het kabinet een groot
deel van de dag besteden aan een voort
zetting van dit overleg.
Het kabinet moet er voor het weekein
de uitkomen, omdat de Tweede Kamer
volgende week van de regering een brief
verwacht over het financieel-sociaal-
economische beleid voor de rest van
1981. Bovendien gaat minister Van der
Stee (financiën) volgende week op reis
naar Thailand.
Belasting
De belastingontvangsten van het rijk
zijn in 1980 met ongeveer 6.2 miljard
gulden of 7,3 procent gestegen tot ruim
90 miljard gulden, zo heeft bet ministe
rie van financiën gisteren medege
deeld. De omzetbelasting bracht 2,1
miljard gulden meer op, de vennoot
schapsbelasting twee miljard gulden
meer en de loonbelasting 1.7 miljard
meer dan in 1979.
ROTTERDAM (ANP) - Een wilde sta
king, die donderdag is uitgebroken bij
het massa-overslagbedrijf Frans
Swarttouw in Rotterdam blijkt vol
gens de vervoersbonden FNV de vitale
onderdelen dusdanig te hebben gegrof-
fen dat er vrijwel geen werkzaamhe
den op het bedrijf kunnen worden uit
gevoerd. De-actie wordt gevoerd door
150 van de in totaal 900 personeelsle
den bijFrans Swarttouw.
De Scheepvaartverenigmg Zuid (ha
venwerkgevers) is donderdag met de
vervoersbonden FNV overleg begon
nen over de bij Swarttouw gerezen pro
blemen. Volgens SVZ moet de staking,
die officieel niet door de vervoersbon
den wordt gesteund, worden be
schouwd als een poging om m de zich
uiterst traag voortslepende cao-onder
handelingen (het gaat om de cao 1980'
19811 enig schot te brengen. De actie is
aangezwengeld door leden van de ver
voersbonden FNV. die zitting hebben in
de ondernemingsraad van het bedrijf.
De actievoerders willen zo snel moge
lijk een nieuwe cao. waarin overeen
komstig hun wensen zaken als arbeids
tijdverkorting, werkgelegenheidsaf-
spraken en een betere winstdelingsre-
geling zijn opgenomen. Het resultaat
van de spoedbïjeenkomst van gister
avond zal vanochtend door de leden
van de vervoersbonden FN V bij Frans
Swarttouw worden besproken op een
besloten vergadering. Tot dan zal de
staking in ieder geval voortduren
iVan één onzer redacteuren)
UTRECHT - Als minister Van Aarden-
ne van economische zaken niet op zeer
korte termijn opdraelU geeft tot de
bouw van minstens één met kolen ge
stookte energiecentrale (in Dordrecht)
dreigt een verlies van 2.000 banen in de
ketelbouw: 750 lot Ü00 bij de afdeling
ketelbouw van de Koninklijke Maat
schappij De Schelde te Vlissingen en
1.300 bij VMF-Slork in Hengelo. Tot
die sombere conclusie kwam donder
dag de Industriebond FNV tijdens een
persbijeenkomst in Utrecht. Bij beide
bedrijven is in de sector ketelbouw
hooguit nog voor enkele maanden
werk. Als niet snel de opdracht voor de
bouw van de Dordtse centrale afkomt,
is er voor 2.000 mensen geen werk
meer.
De Industriebond FNV. met volledige
steun van de Industriebond CNV. heeft
donderdag een telegram aan de minis
ter gezonden en daarin een snelle be
slissing geeist. Landelijk bestuurder
Jan Schermer van de Industriebond
FNV 'Als nu geen beslissing valt is er
grote kans dat de twee afdelingen bij De
Schelde en bij VMF dicht moeten
Straks kunnen op dit gebied niets meer
bouwen, terwijl er in 1990 grote behoef
te aan nieuwe energiecentrales zal zijn.
De bestelling zal dit jaar nog moeten
komen voor de centrale in Dordrecht.
Anders ontkomt het kabinet niet aan
steunmaatregelen voor beide sectoren,
zegt Schermer
De Industriebond FNV heeft ook de le
den van de Tweede Kamer benaderd en
het bestuur van de Stichting Energie
Apparatuur Nederland, die zich met de
studie van de ontwikkeling van de Ne
derlandse energiesituatie bezighoudt.
Schermer en de districtsbestuurders
Hans Beenhakker (Overijsseli en Henk
Bijvank voorzagen donderdag tijdens
de persbijeenkomst in het hoofdkwar
tier van de Industriebond FNV in
Slot zie pagina 9 kolom 2)
)e ouderwetse concurren
tieslag tussen Rotter
dam en Zeeland lijkt opnieuw
PgSgSrf in volle heftigheid op te laai-
{-S- 53 en Inzet is ditmaal de aanlan-
ding van LPG (vloeibaar pe-
troleumgas). Enkele weken terug kwam
het kabinet na veel intern geharrewar
met de beslissing af dat er in Nederland
twee havens voor grootschalige aan
voer van LPG kunnen worden ge
bouwd één op de Maasvlakte in het
Rijnmondgebied en één in Vlissingen-
Oost. Met een brief aan alle betrokke
nen. waarin dit standpunt werd vastge
legd, kwam het kabinet in belangrijke
mate terug op een eerdere voorkeur,
uitgesproken in de LPG-nota van no
vember 1979. In dat stuk namelijk later
ondersteund door conclusies van mi
nister Ginjaar, volksgezondheid, bij
een studie van TNO) toonde de regering
zich voorstandster van concentratie
van grootschalige aanlanding van LPG
op een enkele terminal, waarbij Rijn
mond vooropstond. De belangrijkste
gegadigden voor vestiging daar i Shell
en BP) en de overheden, die de vesti
ging hebben bevorderd (het gemeente
bestuur van Rotterdam, het openbaar
lichaam Rijnmond en de provincie
Zuid-Hollandi gingen er tot voor kort
van uit dat er in het besluitvormings
proces van de regering rondom deze
zaak geen sprake was van enige concur
rentie van wezenlijke betekenis Dat
ligt na de beslissing van begin deze
maand plotseling anders. En alle be
langhebbenden in het Rotterdamse
Waterweggebied staan daarover plot
seling op hun achterste benen.
In de LPG-kwestie. die al een aantal
jaren speelt, zijn twee elementen heel
scherp naar voren gesprongen: het eco
nomisch belang van de vestiging en de
veiligheid bij aanlanding en doorvoer
van het vloeibaar gas. Overleg tussen
overheden op alle niveaus heeft ertoe
geleid dat er aan aanvoer, transport en
verdere behandeling van LPG strikte
voorwaarden zijn gesteld Nautische as
pecten (hoe gevaarlijk is de Wester-
schelde?!, veiligheidsoverwegingen,
planologische mogelijkheden en een
voorschot op een stuk nieuwe wetge
ving hebben op het pad naar de beslis
sing nu in de ene dan weer in de andere
richting sterk doorgewogen Het ging
hier om een bijzonder gevoelige zaak.
ook regionaal jxilitiek. Zorgvuldigheid
was overal het motto. De regering ging
ervan uit dat de hele behandeling van
LPG in Nederland voor de toekomst
een zaak behoorde te zijn, waarin de
risico's zover mogelijk werden buiten
gesloten. Vandaar dat uitgangspunt
werd: zo weinig mogelijk aanlandings
plaatsen en een zo overzichtelijk moge
lijk transport.
Rotterdam doet sinds een dag of tien
erg zenuwachtig over de regerings
beslissing om naast de Maasvlakte ook
het Sloegebied aan te wijzen als aanlan
dingsplaats voor LPG. De vrees bestaat
dat Shell en BP zullen afzien van hun
plannen om een ontvangststation voor
vloeibaar petroleumgas te bouwen, nu
kennelijk de rentabiliteit van een der
gelijk project bij de oliemaatschappijen
in een ander daglicht is komen staan
De dag nadat bekend was geworden dat
het kabinet ook in het Sloe uitbrei
dingsmogelijkheden wil openhouden
kwam de gemeente Rotterdam zelfs
met het aanbod om 20 miljoen subsi
die in de aanleg van de LPG-terminal
van Shell en BP te steken, onder voor
waarde dat het gas via een pijpleiding
naar het achterland zou worden ge
voerd. Maar de gegadigden aarzelen:
beslissingen over voorstellen in de Rot
terdamse gemeenteraad, de Rijnmond-
raad en provinciale staten van Zuid-
Holland worden uitgesteld: het Maas-
vlakte-plan is kennelijk kwestieus ge
worden. In moeilijkheden geraakt be
ginnen de ZuidhoUandse overheden nu
sterke druk uit te oefenen op politiek
Den Haag om de regeringsbesllssing
herzien te krijgen dat wil dus zeggen de
lokatie-Sloegebied af te voeren Daarbij
schroomt men in Rotterdam niet om de
hele zaak stevig op te blazen en argu
menten te gebruiken die. om het voor
zichtig te zeggen, wat hypocriet aan
doen De bezorgdheid voor meer nauti
sche problemen in het Westerschelde-
gebied dan m Rotterdam bij de aanvoer
van LPG mag op zichzelf terecht zijn
Wanneer ze wordt ingegeven door een
poging om vanuit Zeeland een activi
teit weg te zuigen naar de Maasvlakte is
ze bepaald niet zuiver meer te n
In de zenuwachtige Rotterdamse dis
cussie, op gevaar af een vrij groot in
dustrieel project te verspelen, wordt
aan één dihg voorbijgegaan: de inmid
dels bestaande werkelijkheid. En die
houdt in dat er aan weerskanten, in
Zeeland en in Rotterdam, is gegokt. In
het Sloegebied werd dat gedaan door
Eurogas. De afgelopen jaren nam dit
bedrijf daar grote risico's door een ont-
vangststatioh voor LPG te bouwen ter
wijl de uitkomst van allerlei beroepen
voor de Raad van State volstrekt onze
ker was. De beslissing van het kabinet
om het Sloe óok de bestemming voor
grootschalige aanlanding van LPG te
geven heeft er de eerste aanzet van de
bestaande werkelijkheid gevolgd. In
Rotterdam is in een andere richting ge
gokt: daar gingen oliemaatschappijen
en plaatse!ljke6regionale overheden er
zonder meer van uit dat het Waterweg
gebied de alleen-rechten voor deze
LPG-activiteit zou krijgen. Nu dat an
ders uitpakt wordt overgeschakeld op
de keiharde concurrentie-methode. Het
is maar beter dat niet te verbloemen.
vdM
