PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Brezjnev wil overleg met de VS
OVERVAL OP
DE SPAANSE
DEMOCRATIE
Nijmegen onrustig
na actie politie
Parlementsleden gegijzeld
In
ARCHIEVEN OOST-BERLIJN
Deel van dagboek Joseph
Goebbels teruggevonden
PARTIJCONGRES IN MOSKOU GEOPEND
r DE JAGER-TOLHOEK
monKe
teltBE
GOES Houtkade 7. tel. 01100-21250*
Geopeod ma -vr van 8 00-17 00 uur
4 zaterdag van 10.00-12.00 uur.
MBffcS® KEUKENS
MIDOEIBUBG Korte Noordstraat 1,
tel 01180-28050
Geopend ma.-vr. van 8 00-17 00 uur
V^]
1001 bouwmaterialen onder één dak!
Stabiel
In de ochtend lichte vorst en enkele
mistbanken. Overigens droog weer
met zonnige perioden maar ook wol
kenvelden. Middagtemperatuur iels
boven nul Matige oostenwind.
224e jaargang no. 46
Dinsdag 24 februari 1981
tVan onze correspondent)
MADRID - Tweehonderd leden van de Spaanse paramilitaire
Guardia Civil hebben maandag onder leiding van de uiterst
rechtse luitenant-kolonel Antonio Tejero Molina het Spaanse
parlement bezet en de voltallige Spaanse regering gegijzeld.
territoriaal bevelhebber van Valencia,
kondigde meteen de de noodtoestand
i zijn gebied aan de Middellandse
Zee. Onbevestigde berichten spreken
over de bezetting van het gebouw van
de civiele gouverneur van Valencia
De nationale politie omsingelde de Cor
tes. het parlementsgebouw, maar was
na middernacht nog niet in actie geko
men tegen de opstandigen. De poging
tot staatsgreep heeft kennelijk niet de
verwachte steun opgeleverd: alleen de
commandant van Valencia heeft zich
achter de coup gesteld.
Luitenant-kolonel Molina eiste de af
schaffing van de burgerdemocratie en
de invoering van een militaire regering.
Hoewel er tijdens de bestorming van de
Kamer mitrailleursalvo's werden ge
lost, zijn er volgens de eerste berichten
geen doden of gewonden gevallen. De
Spaanse chefs van generale staven heb
ben naar aanleiding van deze poging
tot staatsgreep een communiqué uitge
geven, waarin men deze acties scherp
veroordeelt en aandringt op de verdedi
ging van de democratische waarden.
Koning Juan Carlos heeft maandag
avond een noodkabinet gevormd, be
staande uit alle onderministers.
Generaal Milans Del Bosch, militair
duikersprotest
Het afsluiten van een aantal wegen ln
de Wllhelmlnapolder die nnar de Oos-
terschelde voeren heeft geleid tot een
protest van de sportduikers. De dui
kers moeten het water nu te voet op
zoeken. Zij achten het uit oogpunt van
veiligheid gewenst dat hun auto's met
t ge-
kleine scholen
De kamerfracties van CDA en WD
willen meer kansen voor het behoud
van scholen ln kleine woonkernen dan
de regering De beide partijen willen
minder strakke opheffingsnormen,
waardoor de vrij onzekere positie van
de scholen, die op de rand van het ver
eiste leerlingenaantal balanceren, zou
worden verbeterd
PAGINA 7
veldwachter
Do rijkspolitie wil het aantal surveil
lances te voe t en per flets uitbreiden en
daarmee weer terug naar de 'veld
wachter' Volgens districtscomman
dant J. J Veenstra lijdt het politie
werk niet onder de bezuinigingsmaat-
regelen.
PAGINA 9
woningbouw
Een groep personen, die nauw betrok
ken is bij de volkshuisvesting, heeft
maandag een aantal aanbevelingen
gedaan om te voorkomen dat de wo
ningbouw ln de Jaren tachtig in het
slop raakt. Voor continuering van een
Jaarlijkse produktie van 120 000 wo
ningen Is volgens de groep een geleide
lijke vervanging van de objectsubsl-
dles. een versnelde huurharmonisaUe
en Invoering van een nationale woon
belasting nodig.
werkgelegenheid
kleinbedrijf zijn somber. Voor
lopig wordt voor dit Jaar een daling
van het aantal arbeidsplaatsen met
15.000 verwacht
door soldaten. Volgens geruchten zou
de generaal, die bekend staat als ex
treem rechts, een programma van ne
gen punten hebben uitgegeven, waarin
hij de afschaffing van de democratie
eist. Alle andere militaire territoriale
bevelhebbers hebben zich maandag
avond solidair verklaard met koning
Juan Carlos en hebben hun vertrou
wen bevestigd in de Spaanse democra
tische grondwet.
Luitenant-kolonel Molina, die de lei
ding had van de mislukte machtsgreep,
heeft al vaker een poging gedaan om de
regering omver te werpen. Hij was een
van de aanstichters van de operatie
'Galaxia'. die in de nacht van 16 op 17
november 1978 een einde moest maken
aan de Spaanse democratie Deze po
ging tot staatsgreep, die door de mili
taire inlichtingendienst werd verijdeld,
bestond uit het gevangen nemen van
premier Adolfo Suarez en een aantal
ministers om hiermee koning Juan Car
los te dwingen een militaire regering te
vormen.
Luitenant-kolonel Molina werd naar
aanleiding van deze mislukte staats
greep vorig jaar juli in een schijnproces
veroordeeld tot zeven maanden gevan
genisstraf. Voor de militaire rechter
was dit vergrijp geen reden om hem uit
zfjn functie te ontheffen.
Suarez
Lt. Kol. Antonio Tejero de Molina, de
leider van de gewapende overval op het
Spaanse parlement.
MÜNCHEN (AFP) - Een deel van het
dagboek van Hitlers minister van pro
paganda, Joseph Goebbels, dat men
verdwenen waande, bevindt zich in
een archief in Oost-Ber I i jn. zo heeft een
medewerker van het 'Instituut voor
hedendaagse geschiedenis' in Mün-
chcn, Norbe Frei, maandag meege
deeld.
De leider van de actie. lt. kol. Antonio Tejero de Molina, met getrokken pistool op het spreekgestoelte in de kamer. Naast hem
kamervoorzitter Landalino Lavilla.
De leden van de Guardia Civil drongen
omstreeks half zeven het gebouw bin
nen op het moment dat de 450 parle
mentariërs bezig waren over het rege
ringsprogramma van Leopoldo Calvo
Sotelo, de door de Spaanse vorst aan
gewezen kandidaat-premier. Tijdens
de bestorming vuurden de paramili
taire politieagenten onder het uitroe
pen van: „Iedereen op de grond!" mi
trailleursalvo's af. Een van de overval-
Slot zie pagina 10 kolom 5)
Volgende maand gaat de directeur van
het instituut, Manfred Broszat, naar
Oost-Berlfjn om te proberen het dag
boekdeel te kopen Het grootste deel
van de persoonlijke aantekeningen van
Goebbels, een manuscript van 16.000
bladzijden, werd in 1972 van de Oost-
duitse autoriteiten gekocht door de
Westduitse uitgeverij 'Hoffmann und
Campe'. Dat gebeurde via de bemidde
ling van de schrijver Erwin Fischer die
nu in Beieren woont Enkele bladzijden
waren eind 1945 gevonden en andere
stukken in de jaren 1950 en 1960. voor
een deel ln de puinhopen van de oude
rijkskanselarij.
Het stuk waar Norbert Frei melding
van maakte, betreft de belangrijke pe
riode 1944. Het deel dat 'Hoffmann und
Campe' voor een 'fors bedrag' van de
Oostduitsers heeft gekocht, werd eind
vorig jaar door de uitgever afgestaan
aan het genoemde instituut in Mün-
chen. In 1977 publiceerde 'Hoffmann
und Campe' een deel van Goebbels
dagboek, en wel dat betreffende 1945,
met de zelfmoord van Adolf Hitler.
Het instituut wil het in Oost-Berlijn
aanwezige deel graag ook bezitten om
het gehele dagboek wetenschappelijk
te kunnen analyseren en vervolgens te
publiceren.
NIJMEGEN (ANP) - Een politiemacht van bijna twee
duizend man en gesteund door legermaterieel heeft
maandagochtend met een uren durende actie een eind
gemaakt aan de kraakactie in de Nijmeegse binnen
stad. Daarbij werd ruimschoots gebruik gemaakt van
traangas, terwijl krakers/demonstranten de politie be
kogelden met stenen en tegels.
In de loop van dc dag bleef het onrustig. Gisteravond
kwam het na een demonstratieve tocht van krakers en
hun sympathisanten opnieuw tot schermutselingen,
toen de ongeveer tweeduizend demonstranten langs de
inmiddels half gesloopte panden 111 de Piersonstraat
wilden trekken.
De politie begon maandagochtend even over zessen met
de ontruimingsactie. Om de veertien gekr.aakte hulzen
en het ene door de krakers bezette pakhuis te kunnen
bereiken moest de politie eerst honderden mensen die
zich als levende barricades hadden opgesteld in de toe
gangsstraten tot de Piersonstraat verwijderen. Volgens
de krakers ging de politie daarbij hardhandig te werk.
De politie zette voorts onder meer drie tankdozers in om
de door krakers opgeworpen barricades te slechten
Tijdens de actie werd de Nijmeegse binnenstad hele
maal afgegrendeld door de politie. Het openbare stads
vervoer lag stil
Aan het begin van de actie maandagochtend riep burge
meester Hermsen door middel van uit een politieheli-
copter gegooide pamfletten op geen verzet te bieden.
Hij maakte daarbij duidelijk dat dc politie zou mogen
schieten als met molotovcocktails of brandfiessen zou
worden gegooid.
In totaal waren tot gisteravond volgens de Nijmeegse
politie 24 politiemensen lichtgewond geraakt. Het mees
te letsel werd veroorzaakt door stenen. Er werden in
totaal zes arrestaties verricht wegens openlijke geweld
pleging en vernieling De arrestanten zijn in verzekering
gesteld op het politiebureau van Nijmegen. Het zijn on
der andere meer een 36-jarige inwoner van Utrecht, een
20-jarige Nfjmegenaar, twee Amsterdammers van 22 en
21 jaar en een 18-jarige inwoner van Druten.
Het aantal gewonden aan krakerszijde was gister
avond nog onbekend. De krakers hadden hun eigen F.H-
BO-posten en artsen. Vermoed wordt, dat aan krakers-
zijde tenminste een evengroot aantal gewonden is ge
vallen.
Burgemeester Hermsen van Nijmegen verklaarde
maandagmiddag, dat de ontruimingsactie tenminste
één miljoen gulden heeft gekost.
Aanslag op
democratie
VLTX7at denken de ultra
W rechtse krachten achter
de overval op de Spaanse
volksvertegenwoordiging, de
Cortes, te winnen met hun
desperate poging de broze de
mocratie omver te werpen? Terugkeer
naar 'de goeie, oude tijd' van generalis
simo Franco lijkt ten grondslag te lig
gen aan de actie, maar na enkele uren
van grote onzekerheid zag het er van
nacht niet naar uit. dat de overvallers -
een groep muitende militairen van dc
beruchte Guardia Civil - steun krijgen
van andere legeronderdelen. Het lijkt
om een geïsoleerde actie te gaan van
een aantal ontevreden militairen. De
chefs van staven en andere hoge mill
tanen distantieerden zich gisteravond
van de overval op de Cortes De militai
ren staan, op een enkele uitzondering,
achter koningen (nood)regering. Intus
sen houdt een groep van zo n honderd-
vijftig overvallers wèl de gehele rege
ring en de leden van de Cortes gevan
gen. De staatsgreep of althans de po
ging daartoe kon vannacht al ais mis
lukt worden beschouwd: er is nu sprake
van een gigantische gijzelingszaak, die
zijn weerga niet kent in de moderne ge
schiedenis. De situatie blijft explosief,
er kan van alles gebeuren in Madrid
Het komt er nu op aan, dat de regering
of wat er van rest. zich moreel gesteund
wetend door een verontwaardigd volk
en de zonodig tot tegenactie bereid zijn
de regeringsgetrouwe troepen, de rebel
len in de Cortes weet te overtuigen van
het zinloze van hun daad. Het is te ho
pen. dat de overvallers intussen hebben
begrepen, dat zij alleen staan. Het kan
bloedvergieten voorkomen
De actie van gisteravond staat niet
op zichzelf. In militaire kringen is
de laatste tijd veel kritiek te horen ge
weest aan het adres van de regering, die
volgens vele met weemoed aan hel
verleden terugdenkende militairen het
hervormingsproces in Spanje veel te
haastig heeft uitgevoerd. Het plotselin
ge aftreden van premier Suarez. eind
vorige maand, luidde de politieke crisis
in. Vragen als 'kan Spanje ooit een sta
biele democratie naar Westeuropees
model worden' werden weer actueel. De
dood van een Baskische terrorist in een
politiecel, bracht een stroom van kri
tiek op het merendeels rechts georien-
teerde politionele apparaat op gang. De
ontvoering van een aantal consuls In
Baskenland, is kennelijk voor een aan
tal militante Guardisten de druppel ge
weest. die de emmer deed overlopen
Dat kan een verklaring zijn voor de ac
tie van gisteravond, die voor velen bij
verrassing is gekomen Het was uiter
aard de regering niet onbekend, dat bij
bepaalde delen van de strijdkrachten
en met name bij de poli tietroepen, de
ontevredenheid groot was, maar de lei
ders van het land moeten hebben aan
genomen. dat die krachten te beheer
sen waren. In zekere zin is dat ook zo de
betuigingen van trouw aan de grond
wet van bijvoorbeeld de chefs van sta
ven en de militaire gouverneurs in de
provincie, met uitzondering van de op
perbevelhebber in Valencia, stellen de
regenng in het gelijk. Maar blijkbaar
zijn de mogelijkheden van extreme
groepen'binnen het militair apparaat
onderschat.
Er is niet zo veel verbeeldingskracht
voor nodig om vast te stellen, dat
Spanje nog een lange weg heeft te gaan
alvorens het zich op eén lijn kan stellen
met de Westeuropese democratieën
Het kost de nieuwe leiders van het land
de grootste moeite af te rekenen met
het Franco-verleden. Premier Suarez
heeft gedurende viereneenhalf jaar een
verdienstelijke poging gedaan, hel land
te bevrijden van het trauma van veertig
jaar onderdrukking In vergelijking
met de Franco-periode is er al veel ten
goede gekeerd, maar het karwei is nog
lang niet geklaard. Het is overigens
geenszins onmogelijk, dat de gebeurte
nissen van gisteren in De Cortes het te
gendeel zullen bewerkstelligen van wat
de overvallers beogen, namelijk het
sluiten van de rijen. Zonder twijfel is
een ernstige aansiag gepleegd op de
Spaanse democratie, maar - zoals het
er vannacht naar uitzag - loopt het
voortbestaan van een democratisch
Spanje geen gevaar Ondanks het feit.
dat regering en parlement worden ge
gijzeld In de Jaren zesendertig tot ne
genendertig heeft het land voor hetere
vuren gestaan. Weliswaar zijn de jong
ste gebeurtenissen een indirect gevolg
van de tragische burgeroorlog, gevolgd
door veertig jaar Franco, maar juist die
ervaring kan de Spanjaarden door deze
moeilijke periode heen helpen ZU ver
dienen daarbij de sympathie van de de
mocratisch gezinde volkeren van Euro-
Hel Wallenberg-comité in Ameri
ka en de Wallenberg-vereniging in
Stockholm bieden een miljoen dollar
beloning voor inlichtingen waardoor
Raoul Wallenberg kan worden opge
spoord Wallenberg behoorde in dc oor
log tot hel personeel van de Ziveedse
ambassade in Boedapest. Hij verschaf
te Hongaarse joden Zweedse paspoor
ten. waardoor er 30.000 het land cu dc
nazi's konden ontvluchten. Hij is door
Russische militairen aangehouden in
1945. Volgens de Russen is hij laler ge
storven. maar er zijn berichten geiceest
dat hij ln een Russisch werkkamp zat.
Rocsi Tsjamrakoctov. de oudste in
woner van het dorp Kamasji rit dc Sow-
jelrepubliek Oezbekistan, hee/l voor
zijn 110e verjaardag ccn tapijt van 60
vierkante meter voor zijn nieuwe iro
ning gekregen
betaald voetbal
geldgevers zullen hun
slcun aan hel betaald voetbal stopzet
ten als de 37 clubs niet voldoende mee
werken aan de gezondmaking Olste-
ren voerden gemeenten, het ministerie
van erm en de Nationale Sporttotali-
sator overleg met het sectlebestuur
betaald voetbal van de KNVB
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
Binnen- en buitenland: 3
en 9.
Sport: 12 en 13.
Radio en televisie: 14.
Financiën: 15.
Varia: 11.
iVan onze correspondent)
MOSKOU - De Kremlin-machthebbers
willen „op elk niveau" praten met de
nieuwe Amerikaanse regering om de
spanningen tussen de beide supermo-
gendheden te verminderen. Dat zei
Sowjet-partijleider Brezjnev maan
dag tijdens de openingsrede van het
26e congres van de communistische
partij van dc Sowjet-Unic (CPSU). Po
litieke waarnemers zien hierin een
enigszins gecamoufleerd aanbod van
Moskou aan de nieuwe regering in
Washington voor een topontmoeting
tussen Sowjet-partijleider en presi
dent Leonid Brezjnev en de Ameri
kaanse president Ronald Reagan.
Brezjnev zei verder dat de Sowjet-Unie
bereid was tot verder strategisch over
leg ..op basis van behoud van datgene
wat tot nu toe bereikt is". Volgens som
mige waarnemers betekent dit. dat het
Kremlin bereid is tot hervatting van
het SALT-overleg met Washington,
zonder dat het Amerikaanse Congres
eerst het SALT li-verdrag ratificeert
dat vorig jaar in de Oostenrijkse hoofd
stad Wenen werd ondertekend door
Brezjnev en ex-president Carter Een
officiële woordvoerder ontkende later
echter deze interpretatie van Bre^jnevs
opmerkingen.
Ruim zes minuten na het begin van de
openingstoespraak van de partijleider
werd de live radio- en tv-uitzending
plotseling afgebroken cn namen
nieuwslezers zijn toespraak over. Aan
gezien nlet-communlstlsche journalis
ten geen toegang hebben tol het con
gres maar dit moeten volgen vanuit het
perscentrum, was het aanvankelijk niet
duidelijk of Brezjnev zijn redevoering in
de congreszaal persoonlijk voortzette
Dit bleek later wel het geval Het afbre
ken van de live-uitzendingen werd alge
meen geïnterpreteerd als een aanwij
zing dat men de gezondheidstoestand
van de partijleider niet optimaal achtte
voor het vlekkeloos voordragen van
zijn bijna vier uur durende toespraak
Ten aanzien van het vraagstuk van dc
middellange afstandsraketten in Eu
ropa stelde de Sowjet-partijleider
voor om het aantal tc bevriezen. An
derhalf jaar geleden stelde hij in Oost-
Berlijn voor om het aantal in het
westelijk deel van dc Sowjet-Unic tc
verminderen. Nadat de NAVO had be
sloten om het westerse systeem te mo
derniseren in verband met dc produk
tie cn dc plaatsing van de Russische
SS-20, weigerde Moskou aanvankelijk
hierover te onderhandelen tot het be
zoek afgelopen zomer van bondskanse
lier Schmidt van West-Duitsland. De
voorgestelde bevriezing zou gecombi
neerd moeten worden met onderhan
delingen over andere (westerse! wa
pensystemen.
Leonid Brezjnev beschuldigde het Wes
ten ervan de toestand ln Polen te willen
..ondermijnen" Hij verklaarde dat de
fundamenten van de socialistische
(Slot zie pagina 10 kolom 4>
