*'wf7rTf]CC
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Akkoord vaste
oeververbinding
Mentale problemen bij gijzelaars
Honderden vermisten na
scheepsramp in Javazee
|o|=^ autc
v e zhiye+ui
v&a@ty>en:
auto adria
AANLEG VOORJAAR 1982
VAN AGT WIL
NAAR REAGAN
Geen loon
maatregel
vervoer
Visserij-overleg
weer mislukt
OFFICIËLE ONTVANGST IN WITTE HUIS
Mist
Mist of laaghangende bewolking en
geen regen van betekenis
Middag!emperatuur ongeveer 6 gra
den Zwakke tot matige ivtnd uit het
zuiden
224e jaargang no. 23
Woensdag 28 januari 1981
-ofae*. Ute.
Westhavendijk 150 Goes
tVan ome Haagse redacteur)
DEN HAAG - De regering en de provincie Zeeland zijn het defi
nitief eens geworden over een 'ja' tegen de aanleg van de Wester-
schelde-oeververbinding. „Er is finale overeenstemming", zei
minister Van der Stee van financiën dinsdag over het bereikte
akkoord.
Een akkoord overigens dat nog wel en
kele voorbehouden kent er zal pas op
z'n vroegst in 't voorjaar van '82 met de
aanleg worden begonnen, én er mag pas
DEN HAAG (ANP) - Premier Van Agt
heeft de wens te kennen gegeven, bin
nen de afzienbare toekomst een bezoek
aan Washington te brengen voor be
sprekingen met president Ronald Rea
gan.
In Den Haag was nog niet bekend of
deze reis. waarop de premier vergezeld
moet zijn van zijn minister van buiten
landse zaken, zal samenvallen met het
bezoek dat dr. Van der Klaauw. als
voorzitter van de ministerraad van de
EG, zo spoedig mogelijk aan Washing
ton wil brengen. Daar wil hij met zijn
Amerikaanse collega Alexander Haig
spreken over een Europees Midden-
Oosten-initiatief. bedoeld om een alge
hele vredesregeling naderbij te bren
gen.
gebouwd worden als er niet meer dan
tien procent rente over de leningen die
voor de brug-tunnel nodig zijn moet
worden betaald. Nu ligt het renteper
centage op bijna elf. In de meest ongun
stige omstandigheden moet de provin
cie Zeeland per jaar vier miljoen op tafel
leggen om de exploitatieverliezen te
helpen dekken.
De Zeeuwse gedeputeerden zijn bijzon
der tevreden met het bereikte akkoord
,,Ik ben erg gelukkig", zei commissaris
der koningin dr C Boertien na het ge
sprek met een kabinetsdelegatie, be
staande uit Van der Stee, de ministers
Tuijnman van verkeer en waterstaat en
Beelaerts van Blokland van volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening én
De onderwijsbegroting van 1981 houdt
een 'gat' van 119 miljoen gulden Ml
nister Van der Stee van financiën is
akkoord gegaan met het indienen van
een begroting die niet sluitend is
pardon
Staatssecretaris Haars van justiuc
voelt niets voor een generaal pardon
voor de Surtnamers die illegaal in ons
land verbleven. Mevrouw Haars. die in
de tweede kamer wordt gesteund door
CDA en WD. is ook niet bereid om de
overgangsregeling voor de vestiging
van Surinamers te verlengen.
philips
De moellilkheden in de kleurentelevi
sie-afdeling van de Philips zfin niet te
wijlen aan de sterke Japanse concur
rentie, maar aan een slecht beleid van
het Nederlandse bedrijf Een onder
zoeksteam van dr Rijksuniversiteit
van Utrecht verwacht dat er in de kleu
rentelevtsie-afdellng de komende twee
Jaren 1700 banen verloren zullen gaan
PAGINA 15
tv-piraten
Met de grote toename van het gebruik
van video-apparatuur wordt ook de
kans op iv-piralenj groter Door toe
passing van een versterker kan van
een video apparaat op eenvoudige wij
ze een tv-zender worden gemaakt De
PTT vreest dat vooral centrale-an-
tennelnstallaties door illegale zenders
zullen worden bevolkt
PAGINA 17
chips
De snelle ontwikkeling van de micro
elektronica en met name die van de
zogenaamde chip brengt de positie
van veel kleine en middelgrote bedrij
ven in gevaar Afzien van de toepas
sing van de chip betekent In veel ge
vallen dat de betreffende bedrijven
moeten verdvynen.
Nieuws uit Zeeland 2. 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport,: 13.
Radio en televisie: 15.
Financiën en economie:
17
UTRECHT iANPi - Ondanks de
loonmaatregel krijgen de 35 000
werknemers in het beroepsgoede-
renvervoer er met terugiverkende
kracht tot 1 juli 1980 een hele perio
dieke verhoging bij. De loonmaat
regel van vorig jaar stond slechts
halve periodieken toe. maar minis
ter Albeda van sociale zaken heeft
besloten voor het beroepsgoede-
renvervoer een uitzondering te ma
ken, omdat het daar gaat om het
Inlopen van een structurele loon
achterstand. Dit heefl een woord
voerder van de vervoersbonden
dinsdag meegedeeld De chauf
feurs krijgen de halve periodiek nu
alsnog uitbetaald en dat betekent
een meevaller van 300 gulden bru
to.
staatssecretaris Koning van binnen
landse zaken Minister Van der Stee
wakkerde het Zeeuwse enthousiasme
nog aan door te roepen ..volgens mij
komt-ie er".
De belangrijkste voorbehouden zien er
zo uit:
- Er wordt pas met de aanleg van de
ongeveer 850 miljoen kostende brug-
tunnel begonnen als de planologische
procedures zijn afgerond en de bouw
vergunningen die nodig zijn onherroe
pelijk zijn geworden Beroepen bij de
Raad van State kunnen roet in het eten
gooien. ..Met de bouw kan daarom op
zijn vroegst in het voorjaar van '82 wor
den gestart, maar niet uitgesloten is dat
dit tijdstip voorjaar 1983 is", zegt de
ambtelijke werkgroep erover die het ge
sprek tussen Zeeland en Den Haag
heeft voorbereid
- De hoogte van de rente lijkt het
meest cruciale punt te worden er mag
slechts worden geleend - en gebouwd -
als er niet meer dan tien procent rente
betaald moet worden. Anders wordt de
schuldenlast te groot: ..Vijf miljard bij
elf procent", gaf Van der Stee als voor
beeld Hij is er wel optimistisch over dat
de huidige hoge rentestand gaat zak-
(Slot zie pagina 7 kolom li
Het bijna vierduizend ton metende Griekse vrachtschip Penelope' liep op de Bosporus door onopgehelderde oorzaak
uit zijn koers en ramde een houten villa op een van de oevers van deze Turkse vaarweg Niemand u>erd gewond maar
het huis werd zwaar beschadigd. Het schip icas met een lading kunstmest op weg naar een Griekse haver.
PASSAGIERSSCHIP GEZONKEN
Generaal-majoor C Baas is per 1
mei tot bevelhebber der luchtslrijd-
krachten en chef van de luchtmachtstaf
benoemd Hij wordt daarmee de hoog
ste luchtmachtmilitair en volgt als zo
damg luitenant-generaal M G Ge
schiere op. die deze funkties sinds 1 niet
1976 heefl bekleed
Giscard: conferentie
over Afghanistan
PARIJS (AFP/DPAI-Prpsid.nl Valery
Giscard d'Estaing heeft de Soujet-
Unie dinsdag voorgesteld een confe
rentie bijeen te roepen, waaraan alle
landen zouden moeten deelnemen die
„terecht of ten onrechte" worden be
schuldigd van inmenging in de binnen
landse aangelegenheden van Afgha
nistan.
Een dergelijke bijeenkomst moet tot
doel hebben „deze inmenging tegelijk
en aanwijsbaar" te beëindigen. Dit zei
het Franse staatshoofd op de televisie
in een programma over de buitenland
se politiek.
JAKARTA (RTRDPAi - Gevreesd wordt dat honderden mensen zijn omgeko
men bij de ramp met het Indonesische passagiersschip, de Tamponas-2'. na een
brand, voorafgegaan door een explosie in de machinekamer, zonk het schip met
ruim 1.100 opvarenden dinsdagochtend vroeg in de ruwe Javazee. honderden
mijlen uit de kust.
Een woordvoerder van het Indonesi
sche ministerie voor verbindingen op
zee. Habibie, zei dat reddingsschepen
dinsdagmiddag 554 overlevenden uit
zee hadden opgepikt Er waren 12 lijken
geborgen Er worden nog ongeveer 570
passagiers en bemanningsleden ver
mist De autoriteiten hebben weinig
hoop dat er nog overlevenden worden
gevonden.
Onmiddellijk na de explosie sprongen
sommige passagiers in paniek over
boord Van hen werden 176 aan boord
genomen door twee passerende sche
pen Woordvoerder Habibie wist niet of
tot het aantal geredden dat hij eerder
had genoemd <554) deze 176 ook hoor
den
De werkgroep Christen-Democra
tisch Beraad betreurt het dat de meer
derheid van het CDA-bestuur Van Agt
heefl aanbevolen als lijsttrekker bij de
komende kamerverkiezingen. De werk
groep. het deel van de vroegere groepe
ring 'Niet bij brood alleen' dat binnen
het CDA actief wil blijien schrijft in een
brief aan de partijraad, dat ze het jam
mer vindt, dat CDA-fractieleider Lub
bers zich met als kandidaathjsttrekker
beschikbaar heeft gesteld
De Tamponas-2 was onderweg van Ja
karta naar Zuid-Sulawesi (Celebesi
Toen de brand uitbrak bevond het
schip zich 1 050 kilometer ten oosten
van Jakarta in de Straat van Makassar
De meeste passagiers waren al over
boord gesprongen voor het schip
werkelijk zonk Het reddingswerk
wordt bemoeilijkt door de slechte
weersomstandigheden en de ruwe zee
Wat de oorzaak is geu eest van de ex
plosie en de daarop volgende brand is
nog niet bekend.
ROTTERDAM (ANP) - Iglo heeft dinsdagmiddag besloten alle door baar in
Limburg geleverde diepvriesprodukten terug te halen. Het betreft volgens een
woordvoerder van Unilever, waarvan Iglo onderdeel is. een voorzorgsmaatregel
die genomen is in overleg met keuringsdienst van waren en de hoofdinspectie
voor de levensmiddelen.
Zaterdag, na het bekend worden van de tweede nitriet-affaire haalde Iglo al de
produkten terug die waren geleverd aan 23 afnemers in Maastricht Het besluit de
produkten In geheel Limburg terug te halen betreft ongeveer 750 afnemers i win
kels. grossiers en grootverbruikers! Het terughalen begint vandaag. Het advies
van Iglo gekochte diepvriesprodukten legen terugbetalingterug te brengen blijft
bestaan Alle teruggehaalde diepvriesprodukten zullen, onder toezicht van de
keuringsdienst, door destructiebedrijven worden vernietigd. De woordvoerder
van Unilever schat dat totaal twee- tot driehonderd ton diepvriesprodukten moet
worden gehaald Een schadebedrag is volgens hem nog niet te noemen
Iglo moet de winkeliers in Limburg schadeloos stellen voor de stagnerende
verkoop van diepvriesprodukten als gevolg van de nitriel-afTaire. Deze eis staat
in een brief van de Limburgse organisatie van zelfstandige ondernemer (LOZO)
aan de directie van Iglo.
BRUSSEL - Een poging, dinsdag in
Brussel gedaan, om nu eindelijk een
Europees visserijbeleid tot stand te
brengen is opnieuw mislukt. Een nieu
we poging, zo hebben de Europese vis
serijministers afgesproken, zal onder
nomen worden op 9 en 10 februari. De
bedoeling is dat dan een 'goed voorbe
reid pakket' op tafel komt waarin on
der meer definitieve voorstellen van
de EG-eommissie over de verdeling
van de visvangsten zijn opgenomen.
Eind december was het. visserijgesprek
In Brussel ook al vastgelopen Dat ge
beurde ondanks het feit dat op 30 mei
vorig jaar. toen de ministers van buiten
landse zaken het probleem van de Brit
se bijdrage aan de EG-kas regelden,
was afgesproken dat er voor het eind
van 1980 een Europees visserijbeleid tot
stand moest zijn gekomen
Bruce Laingen. voormalig Amerikaans zaakgelastigde vt Tclicau
der van de ex-gijzelaars. wordt overmand door emoties als hii de h
president Ronald Reagan
WASHINGTON (UPI AFPDPAi - De
viering van de thuiskomst van de vrij
gelaten Amerikaanse gijzelaars werd
dinsdag overschaduwd door berichten
dat een twaalftal lijdt aan ernstige
mentale problemen en dat een van hen
tijdens zijn gevangenschap gepro
beerd heeft zelfmoord te plegen.
De ex-gijzelaars ontmoetten dinsdag
voor het eerst de pers in West-Point.
Daarna vlogen zij naar Washington
voor de ontvangst door president Ro
nald Reagan.
In een televisievraaggesprek met ABC-
News onthulde de ex-gljzelaar Moor
head Kennedy dat een van zijn mede
gijzelaars geprobeerd had zelfmoord te
plegen Daarna moesten allen riemen,
scheermesjes en dassen afstaan Ken
nedy. die hoofd van de economische af
deling van de Amerikaanse ambassade
in Teheran was. weigerde namen te noe
men
Bij de inkomst in Washington van de
ex-gijz.claars tussen rijen Amerikanen
langs de route van de luchtmachtbasis
Andrews naar hel Witte Huis. beloofde
president Ronald Reagan dat geen
Amerikaanse diplonia.il 'nog ooit' on
gestraft gegijzeld zou worden
Op de laatste kilometer ging de stoet
van vijftien blauw-wit-rood gelakte au
tobussen dezelfde route als die welke
president Reagan op de dag van zijn
eedsaflegging was gegaan
„Wij zijn geen helden. De echte helden
zijn onze familieleden", zei dinsdag
een van de Amerikaanse ex-gijzelaars
op de persconferentie in de militaire
academie in West Point in de staat New-
York.
De meeste ex-gijzelaars waren na het
vrijwillige gesprek met de pers geko
men. Er ontbraken er slechts zeven.
Hun beweegredenen om weg te blijven
waren niet bekend.
In West Point drukten de ex-gijzelaars
zich gedisciplineerd, overdacht, ontwij
kend en met omstreden uil. Wat zij te
zeggen hadden was niet onthullend,
niet nieuw en niet sensationeel
De ex-gijzelaars maakten op de aanwe
zigen een wakkere en bezonnen indruk.
De burgers onder hen waren gekleed als
Gezond akkoord
over bouw VOW
Het
Zi
tuplomaai. de soldaten In nieuwe uni
formen en met gekapt hoofd
Een van de teruggekeerde Amerikanen
sprak tegen, dat hij na de mislukte red
dingsactie in april 1980 naar de woestijn
zou zijn gebracht en daar mishandeld
Een andere, die vroeger zou hebben ge
zegd. dat hij in Teheran was behandeld
als een beest ln de dierentuin, zei nu dat
hij daarmee de algemene detentie-om
standigheden had bedoeld en niet zo
zeer mishandelingen .Allen voelden
ach zo", zei hij Meer dan een ex-gijze
laar was van mening dat de uitvoerders
van de gijzeling inderdaad studenten
HILVERSUM - Carel Enkelaar. hoofd van de dienst telei :sie rail de NOS. heeft
een protest ingediend bij de Europese omroeporganisatie EBU. omdat deze orga
nisatie zonderde NOS tijdig in te lichten dinsdagmiddag besloot geen rechtstreek
se beelden te verstrekken van de ontvangst van de 52 Amerikaanse ex gijzelaars
in Washington
De NOS had dinsdag twee uur <van 15.00 17 00 uur op Ned. 1 uitgetrokken om
rechtstreeks verslag te kunnen doen tan de intocht van de egijzelaars Tuning
minuten voor de aanvang liet de EBU echter weten dat de uitzending nU t /oor A on
gaan De reden daarvoor nas gebrek aan belangstelling t an dc overige Ewopese
televisieorganisatics. waardoor de uitzending financieel met haalbaar zou zijn.
De Nederlandse kijkers kregen dinsdagavond wei een samenvatting voorge.scho
teld Daarvoor bestond bij de Europese partners voldoende belangstelling
Rndc afdeling in- en externe betrekkingen van de NOS belden dinsdag veel boze oj
verbaasde kijkers, die om uitleg vroegen Ook bij de NOS zelf was de ontsteltenis
groot Deze kwestie is voor de NOS mede zo pijnlijk omdat men eerder met in staat
was rechtstreekse beelden van de aankomst van de ex-gegijzelden in Algiers en
Wiesbaden te tonen.
[et rijk en de provincie
Zeeland hebben gisteren
bSOTYr dan tenslotte toch 'zaken'
pT§§fy kunnen doen over de Vaste
Oeververbinding Wester-
schelde <VOW>. Het project
komt er (echt), tenzij alsnog mocht blij
ken dat het een financieel avontuur
wordt. Na alle trammelant tussen Den
Haag en Middelburg ln het afgelopen
najaar over onverwachte financiële ei
sen aan de provincie Zeeland is er nu
een basis-akkoord tussen belde partij
en gesloten dat uitgaat van een start
met de bouw ln het voorjaar van 1982
De politieke druk op het kabinet (in het
bijzonder op de bewaker van 's lands
schatkist, minister van financien Van
der Steei heeft ertoe geleid dat de risi
co's van tegenvallers niet eenzijdig op
de nek van Zeeland worden geschoven.
De uitgangspunten voor de nu bereikte
overeenstemming betreffen een veel
evenwichtiger verdeling van de over
blijvende risico's met bovendien de af
spraak dat er - zoals dat tegenwoordig
in financiële termen zo mooi heet - pla
fonds zijn aangebracht Blijkt bij nade
re beschouwing dat de kostenstijgin
gen die plafonds te boven gaan dan is de
Vaste Oeververbinding Westerschelde
alsnog van de baan Op het eerste ge
zicht een gezond akkoord, waarin beide
partijen verantwoordelijkheid dragen
en waarbij niet opnieuw een situatie
kan ontstaan die ertoe leidt dat de een
de ander de zwarte piet toespeelt
Crux van de eindbeslissing, die rijk
en provincie Zeeland gisteren over
de aanleg van de brugtunnel tussen bei
de oevers van de Westerschelde zeggen
te hebben genomen is het rentepercen
tage voor de leningen ten behoeve van
hel project. Dat mag de 10 procent niet
te boven gaan. Tot die grens zijn bere
keningen gemaakt voor de bijdrage van
de provincie in het uiteindelijke tekort
bij de exploitatie van de nieuwe ver
keersverbinding. In het meest ongun
stige geval wordt van Zeeland dan een
jaarlijkse aanpassing van het tekort
van 4 miljoen gevraagd Juist omdat
het rentepercentage voor het moment
van starten met de bouw zo bepalend is
in de overeenkomst hebben de drie ver
antwoordelijke ministers uit het kabi
net en het college van gedeputeerde
staten gisteren dus gelukwensen uitge
wisseld op de gok dat het huidige rente
peil zal gaan dalen Wanneer namelijk
morgen leningen zouden moeten wor
den afgesloten om de bouw van de VOW
te financieren zou dat niet kunnen
doorgaan omdat tegen 10 procent nau
welijks of geen contracten zijn binnen
te halen Wat gisteren in het Haagse de
partement van verkeer en waterstaat
dus is afgesproken komt neer op een
beslissing om te wachten op een beter
financieel klimaat 'Is dat er voorjaar
1982 nog met dan zullen we de hele zaak
nog een tijdje moeten uitstellen' merk
te minister Van der Stee gisteren op de
persconferentie, achterover geleund op
zijn stoel koeltjes op. Het is dus bepaald
nog te vroeg om te Juichen, alle opge
wekte conclusies ten spijt, alle mogelij
ke veronderstellingen dat de zaak hele
maal rond zou zijn Zeeland kan name
lijk met wachten tol Sint-Juttemis op
zoiets onvoorspelbaars als schomme
lingen in het rentepeil Zeker niet als de
mogelijke bouw van de VOW in relatie
wordt gezien met de kwaliteit van de
veerdiensten op de Westerschelde Die
laat. zeker op de dienst Vlissingen-
Breskens. al flink te wensen over En de
service aan het verkeer daar zal er - hoe
langer het moment van de bouw uit
blijft - alleen maar minder op worden
Provinciale staten zullen zich aan
staande vrijdag over het nu in Den
Haag bereikte VOW-akkoord moeten
uitspreken. Er zal in het debat rekening
mee moeten worden gehouden dat Zee
land uit eigen middelen toch een aan
zienlijk hogere bijdrage zal moeten le
veren dan eerst was verondersteld. Zo
als gezegd in het ongunstigste geval 4
miljoen per jaar tegenover aanvanke
lijk 1,5 miljoen. Geen eenvoudige be
slissing Want ondanks pogingen om
tot een scherpere tarievenpolI tlek op de
VOW en zelfs op de Zeelandbnig (want
met die gedachte wordt gespeeld te ko
men zal dat meerdere elders in het pro
vinciebudget moeten worden gezocht.
De bouw van de Vaste Oeververbinding
Westerschelde zal gs en de staten van
Zeeland tot een keuze dwingen, die vrij
ingrijpend zal zijn. Alleen gezien het
belang dat door de jaren heen aan het
project ln dit gewest is gehecht en ge
zien de forse 'oorlogsverklaring' aan het
kabinet van enkele maanden geleden
(toen al te hoge eisen werden gesteld)
blijven er niet veel mogelijkheden over
dan dit akkoord te aanvaarden Van
Zeeland uit is Den Haag in november
vorig jaar zelfs onbehoorlijk bestuur'
verweten, toen voor het VOW-project
werd gevraagd risico's te aanvaarden
die in hel ongunstigste geval uitkwa
men op 13 miljoen per jaar In een vol
gende fase van het overleg is toen de
staatssecretaris van binnenlandse za
ken (onder meer belast met provincie-
financien i erbij gehaald om te advise
ren tot welke hoogte Zeeland een 'ver
antwoord risico' zou kunnen nemen
Dat laatste is in het gisteren bereikte
akkoord verwerkt.
Winstpunt van de nu behaalde over
eenstemming is dat dc bouw van
de Vaste Oeververbinding Westerschel
de uit het niemandsland van vage belof
tes en steeds opnieuw opduikende
moeilijkheden is gehaald. Eindelijk is
de werkelijkheidszin doorgebroken,
hoeveel politiek geweld er dan ook voor
nodig is geweest.
vdM
