PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Uitzinnige vreugde bij
verwelkoming gijzelaars
Staatssecretaris Haars bij
zigeuners in Middelburg
Loonsverbetering
niet-cao-inkomens
WELCOME
BACK TO
FREEDOM
Stikker ontkent opleiding
marine-personeel Taiwan
VS BESCHULDIGEN IRAN VAN MISHANDELING
DePZC
'n Dijk van een
krant
vandaag
Sneeuw verlamt leven
in deel van Beieren
RSV: BEMANNING ONDERZEEBOTEN NIET BESPROKEN
ALBEDA ZIET RUIMTE
Geleidelijk zachter
Veel bewolking met af en toe regen of
motregen Middagtemperatuur oplo
pend tot ongeveer 5 graden. Matige tot
vrij krachtige naar west draaiende
wind.
224e jaargang no. 18
Donderdag 22 januari 1981
(Van onze speciale verslaggever)
FRANKFURT - Jimmy Carter is woensdagavond rond half negen met het presidentiële vliegtuig
op de Amerikaanse luchtmachtbasis Rhein-Main in Frankfurt aangekomen om de dinsdagavond
uit Iran vrijgelaten 52 Amerikanen in het militair hospitaal in Wiesbaden te begroeten. Bonds
kanselier Helmut Schmidt ontving de pas één dag ambteloze burger Carter bij de vliegtuigtrap.
In het gevolg van de ex-president waren ook zijn vice-president Mondale en oud-minister van Menigte
buitenlandse zaken Muskie. De ex-president van de Verenigde Staten kwam als bijzondere verte
genwoordiger van zijn opvolger Ronald Reagan naar de Bondsrepubliek. Het bezoek aan de na 445
dagen teruggekeerde gegijzelden liep uit op het schema, dat voorzag in veertig minuten voor
gesprekken met elk van de 52 mannen en vrouwen afzonderlijk op hun kamers in het hospitaal.
Omstreeks half twaalf was hij weer in Frankfurt terug om aan de terugreis naar zijn woonplaats
Plains in Georgia te beginnen.
met bewogen stem: „Onze meer dan 14
maanden gevangenschap was een hel.
We kunnen niet onder woorden bren
gen hoe gelukkig we zijn. Wij danken
Amerika. Als nog nimmer daarvoor ben
ik trots Amerikaans staatsburger te
zijn".
Een medewerker van Carter verklaarde
dat de ontmoeting bij kaarslicht „bijna
onaangenaam emotioneel" verliep, zo
zelfs, dat een fotograaf verzocht moet
worden geen opname meer te maken
De voormalige president ontmoette de
ex-gijzelaars in een gemeenschaps
ruimte op de tweede verdieping van het
ziekenhuis, waar de 52 eerder op de dag
waren aangekomen.
Bondskanselier Helmut Schmidt, die
een kort gesprek heeft gehad met Car
ter in het gebouw van de verkeerstoren,
zei nadat Carter weer was vertrokken
„dat de vreedzame ontknoping van het
gijzelingsdrama een grote overwinning
en bevrijding voor de Verenigde Staten
was geweest „Eén zorg zijn we als wes
terse bondgenoten kwijt", voegde
Schmidt daar aan toe. Hij geloofde dat
contracten
Minister Van Aardenne van economi
sche zaken zal volgende week in Lon
den en Parijs een dringend beroep
doen op zijn Britse en Franse collega's
om de omstreden, geheime kemcon-
iracten aan de Tweede Kamer ter inza
ge te geven Het is voor de eerste maal
dat er op ministerieel niveau overleg
zal worden gevoerd over de contracten
die opwerking van in de centrales van
Borssele en Dodewaard gebruikte
splijtstofstaven regelen.
PAGINA 3
decadent
De Cubaanse president Fidel Castro
heeft de nieuwe Amerikaanse regering
een bedreiging voor de vrede en de
meest fundamentele belangen van de
meerderheid van het volk in de Ver
enigde Staten genoemd. Cast.ro be
schouwt de festiviteiten rond de inau
guratie van president Reagan als
'pracht en praal, en karakteristiek
voor decadente wereldrijken, ondanks
de miljoenen werklozen'
PAGINA 7
televisieketen
Via een televlsleketen worden vanuit
de centrale van de havenkapiteins-
dienst de scheepvaartbeweging en de
activiteiten in het Gentse havenge
bied ln de gaten gehouden Gent Is één
van de weinige havens ln de wereld, die
over een dergelijk systeem beschikt
Het project - vorig jaar oktober in ge
bruik genomen - heeft 23 miljoen frank
gekost.
PAGINA 13
de spanningen in de internationale po
litiek van het Midden-Oosten hiermee
wat is afgenomen. „Maar", zo zei de
Westduitse bondskanselier, „we moe
ten de zaak nu niet overschatten. Iran
en Irak zijn nog steeds met elkaar in
oorlog". Volgens de regeringsleider van
de Bondsrepubliek zijn woensdagoch
tend de handelsbetrekkingen tussen
West-Duitsland en Iran opgeheven
Uitzinnig
In een uitzinnige vreugde verwelkom
den meer dan duizend Amerikanen uit
alle delen van West-Duitsland cn daar
buiten woensdagochtend om kwart
voor zeven in Frankfurt hun 52 landge
noten. De voormalige minister van
buitenlandse zaken onder Carter. Cy
rus Vance, die enkele uren daarvoor op
Rhein-Main was aangekomen, be
groette op het platform namens de re-
gering-Reagan de doodvermoeide
maar zichtbaar dolgelukkige ex-gegij
zelden.
Vance, generaals van de Amerikaanse
krijgsmacht in Europa en andere hoge
functionarissen omhelsden en kusten
hen hartelijk. Eén van de Amerikaanse
ex-gevangenen van de Iraanse revolu
tionaire regering slaagde er in bij de
dranghekken te komen waarachter het
publiek hossend en zingend feestvier
de. Deze al wat oudere gegijzelde zei
Na de wat chaotische ontvangstplech-
tigheid in Frankfurt werden de ex-ge-
gljzelden in twee bussen onder begelei
ding van een grote Duitse politiemacht
en twee helikopters over de autobaan
naar Wiesbaden gebracht. Rond tien
voor acht arriveerden zij bij het militair
hospitaal. In en buiten het ziekenhuis
stond een grot menigte die met gejuich
en applaus de 52 Amerikanen welkom
heette. Onder toeziend oog van Ameri
kaanse veiligheidsfunctionarissen en
soms met zachte aandrang van het me
disch personeel moesten de vrijgelaten
Amerikanen het aekenhuis binnen
gaan. Alles was in het werk gesteld om
contacten met de pers en het publiek te
voorkomen
meesten van hen naar bed. Meer dan 48
uur hadden de 52 mannen en vrouwen
geen slaap meer gekregen. In het onge
wisse over hun vrijlating in Iran had
den de ex-gegijzelden de afgelopen da
gen geen oog in Iran kunnen dicht
doen.
Volgens Jack Cannon, woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken. Is uit de talrijke
medische onderzoeken bij de terugge
keerde Amerikanen gebleken dat de ex-
gegijzelden in goede gezondheid verke
ren. HU wilde niet zeggen hoe lang de
groep In Wiesbaden moet blijven voor
dat zij definitief naar hun vaderland
mogen terugkeren. Eerdere berichten
dat de ex-gevangenen van de Iraanse
islamitische revoltutie niet met Journa
listen mogen praten, sprak Cannon met
klem tegen „Het zUn vrije burgers. We
zullen aan al hun wensen zoveel moge
lijk tegemoet komen Wie met de pers
wil praten zullen we niet tegenhouden"
Mishandeld
Telefoon
Na eeu vluchtig medisch onderzoek
door een team van artsen en psychia
ters bestormden de ex-gegijzelden de
telefoons op hun kamers om voor het
eerst in vrijheid met hun familieleden
in Amerika te bellen. Daarna gingen de
SF"
sterilisatie
Sterilisatie heeft de afgelopen jaren als
voorbehoedmiddel een grote vlucht
genomen en is thans het meest ge
bruikte middel tot geboortebeperking
Het gebruik van de pU loopt enigszins
terug, het spiraaltje komt bij de vrouw
steeds meer 'in de gratie' Minder be
trouwbare methoden worden tegen
woordig Steeds minder toegepast
PAGINA 15
professioneel
De Belgische biljartvedeite Raymond
Ceulemans heeft zich voorgenomen
dit seizoen ten koste van vrijwel - al
les een doorbraak naar het professlo
nallsme ln de biljartsport te forceren
ln dit verband kan het wegblijven van
Ceulemans op het wk-drlebanden ln
Cairo wel eens een eerste actie zijn. 'Ik
begin me in dit soort zaken zo langza
merhand een beetje agressief op le
stellen Keihard, dat moetje wel zijn
Iemand die wat presteert, moet even
redig daaraan kunnen verdienen'.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Sport: 15.
Varia: 17 en 18.
Radio en televisie: 19.
Financiën: 21.
Voorts ontkende Cannon dat direct na
aankomst de agenten van de Ameri
kaanse inlichtendienst CIA de ex-ge-
gijzelden hadden ondervraagd. Wel gaf
hij toe dat dergelijke verhoren de ko
mende dagen zullen plaatsvinden. Het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft inmiddels Iran er
van beschuldigd sommige gegijzelden
ernstig te hebben mishandeld. Dat zou
volgens Washington bewezen zijn uit
het eerste medische onderzoek dat in
Wiesbaden plaatsvond.
Of de Iraniérs inderdaad de twee vrou
welijke gegijzelden hebben gekweld
door hen te dwingen Russisch roulette
te spelen - een zelfmoord-spelletje - wil
de Cannon gisteren niet bevestigen. Eri
van de na enkele weken gijzeling in no-
(Slot zie pagina 9 kolom 4)
MÜNCHEN INNSBRUCK (DPA
UPIl - De Alpen en het Beierse
Woud zuchten onder de sneeuw. De
sinds een week voortdurende
sneeuwval heeft recordhoogten
bereikt. Hele dalen, dorpen cn
wintersportplaatsen zijn van de
buitenwereld afgesloten.
In het zuidelijke deel van Beieren is
het openbare leven vrijwel stil ko
men te liggen. Scholen die niet
meer bereikbaar zijn, zijn gesloten,
dorpen en gehuchten liggen begra
ven onder een drie meter dikke
sneeuwlaag. In de streek rond Mün-
chen konden een aantal plaatsen
slechts met behulp van helikopters
bevoorraad worden. De Beiers-
Oostenrykse overgang Schamitz-
Mittenwald en de spoorverbinding
op dit traject moesten gesloten
worden wegens lawinegevaar. In
Noord-Tirol en Vorarlberg bereik
ten de sneeuwmassa's de vijf me-
tergrens. De tijdelijk gesloten toe
gangwegen tot de als 'winterveili-
ge' geldende auto-tunnels door de
Oostenrijkse Ariberg en de Zwit
serse St. Gotthard zijn woensdag
weer opengesteld, evenals het we
gens lawinegevaar voor een dag on
derbroken spoorverkeer op het
Gotthard-traject De wintersport
plaats Zermatt en verschillende
dorpen in Wallis en Midden-Zwiter-
land zijn nog steeds eilanden in een
uitte zee die slechts met helikop
ters bereikbaar zijn. In New York
zijn dinsdag de lijken gevonden
van twee vrouwen die in hun onver
warmde woningen zijn doodgevro
ren Het stadsbestuur van New
York heeft sinds het begin van de
winter al 40.000 klachten binnenge
kregen van inwoners die zonder
verwarming zitten. De meeste
klachten zijn afkomstig van arme
en oudere mensen
Naast de sneeuw zorgt ook water
voor de nodige overlast. In Frank
rijk zijn door de regen- en sneeuw
val veel rivieren buiten hun oevers
getreden, zoals hier de Seine in Pa-
FRANKFURT - Uitzinnige vreugdebetuigingen bij ex-gijzelaars en wachtenden tijcfens de aankomst van de 52 Amerikanen
uit Iran op de luchtmachtbasis in Wiesbaden.
ROTTERDAMDEN HAAG TAIPAH
(ANP RTRt - Ir. A. Stikker, president-
directeur van Rijn-Schelde-Verolme
heeft gisteren vanuit Taiwan ontkend
dat er sprake van zou zijn dat RSV Tai-
wanners zal opleiden voor door het be
drijf te leveren onderzeeboten.
Eerder had het persbureau Reuter ge
meld dat ir. Stikker, die momenteel een
bezoek aan Taiwan brengt, voor de tv
daar had gezegd dat bij levering ook de
opleiding van personeel zou worden
verzorgd RSV liet later weten dat ir
in Den Haag hadden enig commentaar
op het bericht ov.er de komst van Taiw-
nase militairen naar Nederland.
Diplomaten ln Den Haag wezen by
voorbaat een redenering af. als zou de
Stikker ten stelligste ontkend dat over .Nederlandse regering haar verantwoor-
MIDDELBURG - De staatsse
cretaris van justitie, mevrouw
A. Haars heeft woensdagavond
vrij onverwacht een bezoek ge
bracht aan de 57 zigeuners in
het Huis van Bewaring in Mid
delburg.
Mevrouw Haars bracht een uur door bij
de zigeuners, met wie ze weliswaar niet
heeft gesproken, maar die volgens haar
zeggen 'bijzonder vriendelijk' waren.
Mevrouw Haars:Ik heb maar naar hen
geglimlacht, want ze kwamen niet naar
me toe met vragen Ik vermoed dat ze
dacljten dat ik geen Frans sprak en al
leen'maar Nederlands. Aan de andere
kant heb ik niet het initiatief tot een
gesprek genomen, omdat ik me niet by
deze mensen wilde opdringen en daar
mee hun privacy verstoren
De staatssecretaris kreeg de indruk dat
de 'opgesloten' zigeuners het in het
Huis van bewaring veel prettiger von
den. dan onder de huidige weersom
standigheden in een caravan te moeten
zitten. „Naar hun gevoel zijn ze in een
paradijs Ze hoeven nergens voor te zor
gen. er wordt voor hen gekookt. Ik
(Slot zie pagina 2 kolom 2)
Portier Helwlch houdt het hek open
voor de staatssecretaris tan justitie
mevrouw mr E. A. Haars bij het verla
ten van het huis van bewaring te Mid
delburg, waar zij een bezoek bracht aan
de zigeuners
de opleiding van Taiwannees marine
personeel zou zyn gesproken. Ook be
richten als als zou RSV vervolgtechno-
logie en know-how gaan leveren, waar
mee Taiwan zelf onderzeeboten kan
bouwen werden als onjuist bestempeld.
Ook hierover is niet gesproken. Na het
Reuter bericht over de tv-rede van Stik
ker werd in diplomatieke kringen in
Den Haag, waar deze ontwikkeling
werd voorzien, te kennen gegeven dat
China, tegen de tijd dat militairen uit
Taiwan met toestemming van de Ne
derlandse regering naar Nederland ko
men om door Nederlandse militaire
deskundigen te worden opgeleid in het
gebruik van in in Nederland gebouwde
wapens die tegen China zullen worden
gebruikt, de diplomatieke en andere
betrekkingen volledig zal hebben ver
broken.
De marine-voorlichtingsdienst noch
het ministerie van buitenlandse zaken
deiy kheid voor de opleiding van Taiwa
nese militairen kunnen ontduiken door
te stellen dat de instructie wordt gege
ven door Nederlanders die niet (langer)
in militaire dienst zijn. Ook is het huns
Inziens onmogelijk een onderscheid te
maken tussen bijvoorbeeld de bedie
ning van enerzijds de scheepsmotoren
en anderzijds 'orpedo-lanceerbinzen of
raketinstallaties, omdat een bij uitstek
militair vaartuig als een onderzeeër
geen civiele component kent.
Niet welkom
China heeft de afgelopen dagen twee
Nederlandse bedrijven die binnenkort
missies naar China zouden sturen laten
weten dat deze thans niet welkom zyn.
en zelf afgezien van het zenden van een
wetenschappelijke missie naar Neder-
(Slot zie pagina 9 kolom 31
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Werknemers die niet on
der een cao vallen, zitten met hun sala
ris niet in een zo strak vest als de Raad
van Centrale Ondernemingsorganisa
ties (RCOl meent. Minister van sociale
zaken Albeda heeft dat gisteren aan de
werkgeverscentrales laten weten. Hij
stelde hel niet-cao-personeel tegelij
kertijd een. zij het geringe, salarisver
hoging in het vooruitzicht.
De werkgeverscentrales Heten zich on
langs in een brief aan de minister ui
terst verbolgen uit over het december-
wetje waarmee Albeda de niet-cao-in-
komens voor 1981 bevroor zonder eerst
een advies van de Stichting van de Ar
beid af te wachten Binnen de RCO
wordt nog overwogen of daarover tegen
de staat juridische stappen zullen wor
den ondernomen
In zyn antwoord aan de RCO geeft Al
beda nu te kennen dat de werkgevers de
zaak wat al te zwart hebben beschouwd
en kenneiyk ook niet overal goed heb
ben gelezen Ten eerste meent de minis
ter dat hy niet anders heeft gedaan dan
een bestaande regeling verlengen om
daardoor ook rustig een advies van de
Stichting van de Arbeid te kunnen af
wachten
Ten tweede meent Albeda dat er vooi
bepaalde categorieën niet-cao-werkne
mers wel degelijk ruimte is gelaten voo
enige salarisverhoging. Ntet-cao-perso
neel dat werk ln een onderneming waar
van de rest van de werknemers wel on
der een collectieve arbeidsovereen
komst valt. mag er ook volgens het de
(Slot zie pagina 9 kolom 6)