PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GEEN INTREKKING VAN MARINEVERLOVEN
VS verwachten harde
reactie van Europa
Taiwan-order noodzakelijk
voor voortbestaan RSV
Drie Italianen na twee
weken levend gevonden
1:
Minister: in 1981 geen
uitbreiding tv-zendtijd
Warm
welkom
voor
Brezjnev
DE JAGER-TOLHOEK
VkeukBisj
nf/in*»£K4» keukens
Bemanning Van Galen wel oproepbaar met Kerst
ALS RUSSEN POLEN BINNENVALLEN
vandaag
GROTE PARTIJEN WILLEN SPOED
BRIEF MLNISTER VAN AARDENNE:
Kantine van ministeries
bij dieven zeer in trek
Oslo is voor
olieboycot
Zuid-Afrika
-Minder kond
Overwegend droog weer met wolken
velden In de ochtenduren mogelijk
mist Middagtemperatuur circa 4 gra
den. Zuidwesten wind. in het binnen
land matig en aan de kust en op het
IJsselmeer krachtig en mogélijk af en
toe hard.
223e jaargang no. 290
Dinsdag 9 december 1980
rrtonsco
5 Houlkade 7. tel 01100-21250*
>pendma-v» van 8.00-17.00 uur
a saterdag van 10.00-12.00uur
1001 bouwmaterialen onder één dak!
iVan onze correspondent i
BRl'SSEL-Dc NAVO-commandanten
beslissen dinsdag of het enige NAVO-
smaldecl op de Atlantische Oceaan
(STANAVFORLANT) tijdens de kerst
dagen bijeen blijft. Er is echter geen
sprake van intrekking van de kerst ver
loven van de bemanningen van de oor
logsbodems. Dit verklaarde minister
De Geus (defensie) maandag in Brus
sel.
Het smaldeel voor de Atlantische Oce
aan, waarin naast Nederland zes of ze
ven NAVO-landen deelnemen, wordt
doorgaans voor de kerstdagen ontbon
den. In januari wordt het opnieuw ge
formeerd. De commandant van het At-
lantlsche marinecommando van de
NAVO is hiervan ditmaal van afgewe
ken met het oog op de gespannen situa
tie rond Polen.
In Brussel wordt dinsdag beslist of het
smaldeel ook tijdens de kerstdagen op
afroep beschikbaar zal blijven ..als sym
bool van paraatheid en verbonden
held" van de NAVO-landen. De vraag
wordt voorgelegd aan de ministers van
defensie van de NAVO-landen die in de
Belgische hoofdstad bijeen zijn voor
een halfjaarlijks overleg over defensie
planning
De schepen van STANAVFORLANT
brachten vorige een bezoek aan Rotter
dam. Het Nederlandse fregat Van Ga
len bevindt zich nu in Den Helder De
Amerikaanse en Canadese oorlogsbo
dems die deel uitmaken van deze vloot-
eenheid wachten in Engelse havens op
de beslissing uit Brussel Gewoonlijk
varen de Amerikaanse schepen naar de
VS. waarna ze in januari door andere
Amerikaanse oorlogsbodems worden
afgelost
Minister De Geus verwacht dat de be
manning van de Van Galen gewoon met
kerstverlof kan gaan. Wel moeten de
verlofgangers zich bereikbaar houden
om op afroep direct aan boord te kun
nen gaan en uit te varen.
Internationale
persbureaus meldden maandag aan-
vankeltik dat alle kerst.verloven voorde
schepen van het Atlantisch smaldeel
waren ingetrokken.
STANAVFORLANT (Standing Naval
Force Atlantic) is volgens minister De
Geus de enige NAVO-vloot in vredes
tijd die rechtstreeks onder NAVO-com-
mandanten valt. Gezien de spanningen
rond Polen vindt hij „dat je best mag
laten zien dat je paraat bent".
Van onze correspondenten i
WASHINGTON - De Verenigde Staten gaan er van uit dat westelijk Europa zeer hard zal reageren
wanneer de Sowjet-Unie in Polen tussenbeide zou komen. Aan de vooravond van de ministeriële
bijeenkomsten van de NAVO in Brussel heeft Amerika zijn bondgenoten te kennen gegeven dat
een Russische militaire interventie meer Europese daden vereist dan de grote terughoudendheid
ten aanzien van de Amerikaanse boycotmaatregelen die volgden op de Russische inval in Afgha
nistan.
De VS plaatsen hun ..aanwijzingen" te
gen de achtergrond van de wens een
ferm handelend Europa naast zich te
weten, dat dan tevens kan aantonen
nog steeds een betrouwbaar bondge
noot te zfjn en bereid zelf een stuk van
zajn vrijheid te verdedigen. Nu de VS
zich grotere defensie-inspanningen
hulp
Maandagmorgen om elf uur zf)n Anne
ke Boerwinkel uit 8int laurens, Theo
van Ltere uit N.isse en Eric Smits uit
Amsterdam meteen busje, volgeladen
met hulpgoederen, vertrokken op weg
naar Napels en omgeving, het gebied
In Italië dat onlangs werd getroffen
door een serie aardbevingen
gif
..We zitten al met gigantische hoeveel
heden gif in de grond En nu worden we
geconfronteerd met gif in onze wonin
gen Er moet alles aan worden gedaan
om te voorkomen dat in de bouw een
soort Lekkerkerk-affaire ontstaat.
Daarom dient minister Ginjaar zo snel
mogelijk duidelijkheid te verschaffen
over de gevaren van spaanplaat voor
de volksgezondheid"
PAGINA 11
niet nadelig
De omvang van scholen voor voortge
zet onderwijs bltjktslechtseen zeer ge
ringe Invloed te hebben op het welbe
vinden van de leerlingen op die scho
len De veelgehoorde kreet grote scho
len hebben een nadelige invloed op de
leerlingen, gaat in ztin algemeenheid
dus niet op Factoren als schoolorgani
satie. huisvestingssituatie en welbe
vinden van leraren blfjken t) veel ge
vallen een aanzienlijk duidelfjker in
vloed tc hebben op het welbevinden
van de leerlingen.
PAGINA 13
stoppen
-Een relziend ambassadeur voor het
Zeeuwse voetbal In leder dorp in deze
provincie kent men hem" Zo ken
schetst administrateur Wim Jagt van
de afdeling Zeeland van de KNVB in
een perscommuniqué de 59-Jarige Jos
Cevaal uit Serooskerke Om gezond
heidsredenen zet de heer Cevaal met
ingang van 1 januari aanstaande een
streep onder zijn voorzitterschap van
de "Zeeuwse voetbalbond'.
PAGINA 15
pia beek
Nel Versteeg behoort niet tot het type
dat gehinderd wordt door verlegen
heid als zij in de directe nabijheid van
beroemdheden verkeert Dat wil nog
niet zeggen dal zich bij die gelegenhe
den geen opwinding van haar meester
maakt. Tijdens de confrontaUe met
Pla Beck is er diezelfde opwinding,
maar ook datzelfde ontbreken van eni-
ee schroom
Nieuws uit Zeeland: 2. 4. 5
en 7.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 12 en 13.
Rubriek Hoort ziet
schrijft: 9.
Radio en televisie: 15.
Boekbesprekingen: 14
Financieel: 17.
gaan getroosten, verwacht men tn Was
hington van Europa meer dan medede
lingen dat het geen geld voor een beter
militair apparaat kan opbrengen.
Zelfs nog voor er sprake was van Russi
sche militaire voorbereidingen aan de
Poolse grenzen, beschouwde Amerika
ondernemingen als een gaspfjplijn van
Siberië naar West-Europa en de bouw
van een Franse staalfabriek In de Sow-
jetrUnie als politieke vergissingen -
..stappen op weg naar fmlandlsering".
In het politieke kader van het moment
met een machteloos man in het Witte
Huis en sterke druk van conservatief
rechts, valt ln de Amerikaanse hoofd
stad steeds vaker te beluisteren dat de
Europese bondgenoten een groter stuk
van hun defensie voor hun rekening
moeten nemen, als zij Amerika niet van
zich willen vervreemden.
De waarschuwingen vanuit het Witte
Huis, weer wat scherper de laatste da
gen. hebben vooral ten doel de Russen
te laten weten dat zij niet tersluiks hun
gang kannen gaan. Anderzijds speeule-
ren de analystcn erover dat de Sowjet-
Unie geen stappen zal doen terwijl
Brezjnev in India op bezoek is en daar
wordt belaagd door demonstranten,
die protesteren tegen het militaire
avontuur in Afghanistan, dat een poli
tiek fiasco is gebleken. Ook denken zij
dat de Russen geen inval zullen doen.
zelfs al zou daaraan dan „een verzoek
om bijstand" uit Warschau aan ten
grondslag liggen, terwijl de NAVO op
volle sterkte te Brussel aan het verga
deren is.
De V8 willen van de dreiging der om
standigheden gebruik maken om hun
Europese geallieerden te confronteren
met de Russische dreiging En. zoals
Wtlly Brandt dezer dagen op de Ameri
kaanse televisie aanstipte, die dreiging
en zeker ingrijpen in Polen zal van Ame
rikaanse kant de eis meebrengen haast
te maken met de beslissing over de op
stelling van kernwapens voor de mid
dellange afstand in België en Neder
land. Met die wapens moet. een Europe
se verdediging meer ruggegraat krij
gen.
De waarschuwingen die Washington
aan de Russen heeft gericht, worden
zorgvuldig gedoseerd, omdat sommige
waarnemers vrezen dat de Russen voor
een situatie kunnen komen te staan
waarin het lijkt alsof zij zich laten inti
mideren door het Pools dilemma niet
langs militaire weg aan te pakken. Zulk
verondersteld ..gezichtsverlies" wil
Amerika niet creëren, omdat het een
explosief gegeven is ln een wereld waar
de Russische invloed vrijwel alom lijkt
terug te lopen
Conclusies
DEN HAAG - Uitbreiding van televi
siezendtijd per 1 oktober 1981 is vrij
wel zeker niet mogelijk. Dit heeft mi
nister Til Gardeniers (CRM) maandag
tijdens een debat over de media in de
Tweede Kamer gezegd. Financiering
van deze uitbreiding (dagtelevisie)
door vermeerdering van de STER-
zendtijd maakt wijziging van de Om
roepwet noodzakelijk, aangezien het
wettelijk maximum aan STER-recla-
me op de tv al is bereikt. Deze wetswij
ziging zou op zijn vroegst in april vol
gend jaar haar beslag kunnen krijgen.
Daarna zou de Omroepraad nog advies
moeten uitbrengen.
De woordvoerders van de dne grote
fracties. Kosto PvdAi. Van der Sanden
(CDA) en Keja iWDi, pleitten allen
voor versnelde invoering van tv-zend-
tfjdultbreidlng als „antwoord" op de
steeds verdergaande ontwikkelingen
van kabel- en satellietomroep, ter on
dersteuning van het eigen Nederlandse
bestel
Keja diende een motie in. waarin hij de
regering vroeg vóór 1 oktober 1981 een
begin te maken met uitbreiding van tv-
zendtfjd die binnen enige jaren zal lel
den tot dagtelevisie Hij denkt daarbij
aan een derde tv-net, dat geheel door de
reclame bekostigd zou moeten worden
De minister achtte zfj het onjuist op dit
moment een definitieve uitspraak over
zendttjduitbreiding te doen Op 12 de
cember as. wordt het NOS voorstel, dat
zendtijdultbreiding beoogt met ingang
van 1 oktober 1982 (dus een Jaar later
dan de Kamer zou wensen i, in stem
ming gebracht. Omdat alleen NCRV en
VPRO hier tegen zijn, wordt dit voor
stel zeker aanvaard.
Van der Sanden iCDA) drong in een
motie aan op een advertentiecompen
satieregeling voor de pers. uiterlijk 1 ja
nuari 1981
Kosto iPvdAi was het daarmee eens.
Mevrouw Gardeniers die weliswaar
sympathiek tegenover de motie-Van
der 8anden zei te staan moest er toch
op wijzen dat deze datum zeker niet ge
haald kan worden.
De steeds verder uit de hand lopende
ether- en kabclpiraterij in Nederland
moet hoognodig aangepakt worden.
Een werkgroep, waarin ook justitie
zitting heeft, houdt zich met met deze
problematiek bezig.
Nog in deze kabinetsperiode zal me
vrouw Gardeniers een notitie over om
roepverkiezingen uitbrengen.
me.uwut.Ltn - ue siratc KtjKenae
Sowjetleider Leonid Brezjnev (mi
poseert maandag na zijn aankomst
in Nieuw Delhi met premier Indira
Gandhi t ri en president Sanjiva M
Reddy van India. Hoewel Reddy
Brezjnev hier een arm geeft, maak
te hij hem later duidelijk dat India
geen begrip voor de Sowjet-mter-
ventie in Afghanistan kan opbren
gen tn Nieuw Delhi werd door de
monstranten fel betoogd tegen de
Sowjet-Unie.
Amerika en Duitsland verbinden ver
schillende conclusies aan de jongste
ontwikkelingen in en rond Polen. Dit
bleek maandag tijdens informeel over
leg tussen de ministers van defensie
van de Europese NAVO-landen in
Brussel.
De Duitse regering meent dat de ont
wikkelingen in Polen tot een crisis in
het pact van Warschau, het oostelijk
defensieblok. hebben geleid. Dit
maakt een ingrijpen door troepen van
het Warschau-pact in Polen voorlopig
weinig waarschijnlijk, zo meent men
in Bonn.
Naar uit welingelichte NAVO-kringen
verluid wordt deze analyse niet door
Washington gedeeld. De Amerikaanse
regering hamert vooral op een ver
hoogd veiligheidsrisico voor de NAVO-
landen als gevolg van de situatie rond
Polen. Washington zou minder beteke
nis hechten aan een crisis binnen het
Warschau pact omdat dit toch door de
Sowjet-Unie wordt gedomineerd
..De gebeurtenissen rond Polen vormen
geen bedreiging voor de veiligheid van
de NAVO-landen". stelde de Neder
landse minister van defensie De Geus
na afloop van het beraad vast. De be
windsman zit hiermee op de Duitse lijn
van denken, aldus conferentiekringen
In Europa zou overigens alleen Enge
land volledig de Amerikaanse zienswij
ze delen
Boeren acties
Afgevaardigden van de 3.5 miljoen
Poolse boeren zeiden maandag dat zij
een stakingsactie overwegen wanneer
de regering weigert hun onafhankelijke
bond te erkennen Zij eisten een bijeen
komst met premier Pinkowski Als ac
tie denken zij aan de weigering land-
bouwprodukten aan de regenngsin-
koopbureaus leveren. Acties zullen ech
ter nauw worden gecoördineerd met de
(Slot zie pagina 6 kolom 2)
(Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - De leverantie van twee
onderzeeërs en materiaal voor (kerne
nergiecentrales door Rijn-Scheldc-
Verolme aan Taiwan is een absolute
noodzaak om het voortbestaan van het
scheepsbouwconcern te kunnen garan
deren. Dat schrijft minister Van Aar
denne (economische zaken) in een brief
aan de Tweede Kamer, waarin het re
geringsbesluit om RSV een exportver
gunning te verlenen wordt verdedigd.
Uit de brief blijkt dat de Chinese bezwa
ren tegen de leverantie aan Taiwan (het
Nationalistisch China i voor de
regering lichter hebben gewogen dat
het economisch rendement dat de or
der mogelijk kan opleveren. Van Aar-
denne schrijft dat de RSV-order het
concern 4 jaar werk voor 1000 werkne
mers bezorgt en aan toeleveringsbedrij
ven nog eens 1.5 miljoen manuren werk.
De bewindsman geeft toe dat de buiten
lands-politieke aspecten van de order
„een voornamelijk negatieve indicatie"
geven, die het de regering zeer moeilijk
heeft gemaakt een besluit te nemen.
Van Aardenne geeft ook toe dat Tal-
DEN HAAG - Kruimeldieven bij de ministeries van Binnenlandse Zaken
en Justitie hebben kans gezien om in één jaar tijd uit de gezamenlijke
kantine voor ruim 20.000 gulden aan serviesgoed, bestek, glaswerk en
dienbladen te verdonkeremanen. Ruim anderhalfjaar na de opening van
het gebouwencomplex is de gehele begin voorraad van 1200 messen, lepels
en vorken verdwenen; en inmiddels zijn ook 264 dienbladen van ruim
twintig gulden per stuk de mist in gegaan.
Ook stapels papieren servetten verdwijnen aan de lopende band en zelfs al
van tevoren opgemaakte slaatjes, die aan de counter te koop zijnworden op
slinkse wijze ontdaan van dal extra plakie ei en dal aspergesliertje, dat
hongerige ambtenaren het eten iets genoegelijker maakt. Zo vergaai het
ook de kleine zakjes sambal en mayonnaise ze raken op onverklaarbare
wfjze met handen vol tegelijk zoek
Toos Faber. woordvoerster van Justitie en bestuurslid van de stichting
Eurest. die de kantine in beheer heeft, vreest dan ook dat binnenkort de
pri.jzen van het verstrekte voedsel omhoog zullen moeten
In de kantine worden basismaaltijden verkocht tegen minder dan de kost
prijs. een zogenaamd sociaal pakket brood met kaas of meteen eenvoudige
worstsoort bijvoorbeeld Het gevolg is dat stapels brood, keung met ser
vetjes er tussen in voor het diepvriezen, mee naar huis gaan omdat men
heeft uitgerekend dat dat goedkoper is dan wanneer je het bij de bakker
koopt. Ook worden er regelmatig kinderen, soms dagen achtereen, in het
restaurant gesignaleerd, gezellig een boterhammetje met een glaasje melk
meeètend met pappa.
Het echtpaar Catzaretta.
NAPELS (AFP) - Reddingsploegen
hebben maandag, vijftien dagen na de
aarbeving In Italië, drie bejaarden le
vend uit de kelder van hun huis in de
buurt van Salerno gehaald. De drie -
de 73-jarige Calzaretta. zijn even oude
vrouw en zijn 63-jarige zuster, waren
tijdens de aardbeving op 23 november
naar de kelder van hun afgelegen huls
gevlucht. Hun huis werd ernstig be
schadigd.
De bejaarden durfden niet meer uit de
kelder te komen. Zi] hebben zich in le
ven gehouden met paprika's en twee
flessen rode wijn. Zfj zijn ln een zieken
huis opgenomen
Prinses Juliana en prins Bernhard heb
ben besloten een gift te doen ten behoe
ve van de slachtoffers van de aardbe
ving in Italië
Op initiatief van mevrouw F Klooster
boer-de Boer uit Bussum is een comité
'Nederland helpt Italië' opgericht dat
zegt op langere termijn hulp te willen
bieden aan de door de aardbeving ge
troffen bevolking in Zuid-Italie. Het co
mité wtl eerst duizend caravans drobe-
ren te bemachtigen en proberen vol
doende geld bijeen te krijgen om klein
vee te kunnen aanschaffen.
Een aardbeving die zondagavond het
gebied trof rond El Asnam. in het wes
ten van Algerfje, heeft aan twee mensen
het leven gekost. Er raakten 89 mensen
gewond, van wie twaalf ernstig, zo is
maandag in Algiers officieel bekendge
maakt Een krachtige aardbeving heeft
maandag opnieuw het Kopaonik-ge-
bergte ln Joegoslavië getroffen Of er
schade is aangericht, Is niet bekend.
wan de voorwaarde tot leverantie van
de beide onderzeeërs heeft gesteld om
RSV in aanmerking te laten komen
voor het niet-milltaire gedeelte van de
order; een LNG-aanlandingsinstalla-
tie. hoge-drukstoomketels voor con
ventionele elektriciteitscentrales en
hulpsystemen van door derde (Ameri
kaanse) partijen te leveren kerncen
trales.
Taiwan zal de order, waarmee 1 miljard
gulden is gemoeid, contant betalen, al
dus de bewindsman. De overheid ls dan
ook niet gevraagd om kredietgaranties
of een exportkrediet. RSV heeft de rege
ring wel laten weten in welke onderhan
delingspositie het concern verkeerde
Taiwan zou RSV tot 1 december als eni
ge gegadigde voor de order beschouwen
en wanneer voor die datum geen posi
tieve beslissing door de regering was ge
nomen onderhandelingen openen met
buitenlandse concurrenten
Peking
Van Aardenne gaat in zijn brief verder
niet in op de buitenlands-politieke as
pecten van de order. Ten aanzien van
China wordt alleen gesteld dat met
Taiwan ongeveer evenveel handel
wordt bedreven als met de Volksrepu
bliek. In de toekomst verwacht Van
Aardenne. ondanks de voor Peking on
welgevallige RSV-transactie, een ople
ving van het handelsverkeer met de
Volksrepubliek op basis van het on
langs door Van Agt in Peking onderte
kende verdrag inzake economische sa
menwerking tussen beide landen.
Mager
Van WD-zijde was gisteravond nog
(Slot zie pagina 6 kolom 5
I Van onze correspondent i
OSLO - Noorwegen is van plan vóór te
stemmen wanneer een dezer dagen in
de Verenigde Naties gestemd zal wor
den over een resolutie voor een olie
boycot van Zuid-Afrika.
Het ls nu ook bekend dat de resolutie
een aanbeveling bevat aan alle VN-sta-
ten om een embargo te plaatsen op alle
tankers die in deze respectievelijke lan
den zijn geregistreerd en die olie naar
Zuid-Afrika transporteren
De Noorse minister van buitenlandse
zaken. Knut Frydenlund. heeft m een
verklaring in het parlement duidelijk
gemaakt dat Noorwegen gevolg wenst
te geven en steun wil verlenen aan een
resolutie van de VN die een olie-embar
go van Zuid-Afrika bindend wil maken
voor de lidstaten. Een struikelblok ln
het debat in het parlement en voor de
Noorse stellingname was het vorige
week bekend worden van het feit dat 32
•Noorse tankers betrokken zijn bij het
transporteren van olie naar Zuid-Afn-
