PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Minister: NS-tarief
moet extra omhoog
VOEDSELTEKORTEN
IN POLEN GROTER
TNO laat auto op methanol rijden
Tuijnman weigert
toezegging over
oeververbinding
Politie in kantoor 'Solidariteit'
VOORTAAN OOK GORDEL OP ACHTERBANK
MINDER AFHANKELIJK VAN OLIELEVERANTIES
Duitsland
weigert
uitlevering
ex-nazi
KAMER REAGEERT MET VERBIJSTERING
Aanhoudend zacht
terst enkele opklaringen. later op de
iag meer bewolking. Gevolgd door re
gen Middagtemperatuur ongeveer 12
graden Matige tot krachtige zuidwes
tenwind. aan de kust harde zuidwes
tenwind
223e jaargang no. 275
Vrijdag 21 november 1980
I Goes. Dr. A.F. Phüipsstraat 11. teL 01100-21222
Open: ma. t/m vr. 8.30-17.00.
do.avond 19.00-21.00. xa. 10.00-13.00 uur.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - Minister Tuijnman van verkeer wil de NS-tarieven extra verhogen met 4 procent
per 1 mei volgend jaar. De opbrengst is voor de opheffing van de knelpunten in het NS-net. De
Tweede Kamer heeft op dit donderdag gelanceerde voornemen met verbijstering gereageerd.
CDA'er PAM Cornelissen sprak van „een overval", waarover hij een uitvoerig debat wil. Mede
hierop stelde kamervoorzitter Dolman stemming over de begroting van verkeer en waterstaat uit
van volgende week tot 16 december.
Deverhoging die Tuijnman wil staatlos ..Het is daar geen zoete inval", aldus
Tuijnman. waarop Castricum terugriep
dat zijn tariefsverhoging meer weg had
van een zure uitval Een zeer boze Cor
nelissen vond dal Tuijnman hiermee
wel heel onbehoorlijk had gehandeld
van de jaarlijkse, die gewoonlijk m sep
tember of oktober van kracht wordt -
ook volgend jaar. Tuijnman schat de
rengstvande vier procent op 15 mil
joen gulden m de acht resterende
maanden van 1981 en een 25 miljoen
r 1982. Deze bedragen komen, blij
kens de schriftelijke informatie die don-
lag aan de Kamer werd verstrekt,
overeen met de schattingen van NS.
De minister verwierp daarmee de sug
gesties van de socialist Castricum, die
vijf miljoen gulden van het Rijkswe-
genfonds wilde overhevelen naar NS.
en van Cornelissen die een zelfde be
drag uit de opbrengsten van NS zelf
rilde reserveren. Zulke bedragen zijn
reel te klein, en bovendien is in latere
jaren steeds meer nodig, aldus Tuijn-
De NS sebat voor 1983 reeds 50
miljoen gulden nodig te hebben, jaar
lijks oplopend tot 130 miljoen in 1987.
.Alleen dan kan hel reizigersvervoer
per trein groeien", aldus Tuijnman.
Hl) sloot uit dat de benodigde middelen
gevonden konden worden binnen de be
groting van verkeer en waterstaat zelf
„In heel het uitvoerige overleg dat we
eerder over de knelpunten hebben ge
had, heeft de minister met geen woord
over een extra tariefsverhoging gerept.
Ik wil er eerst fractieberaad over voe
ren, maar ik kan al wel zeggen dat ik
voor mij zo'n tariefsverhoging volstrekt
afwijs".
Tuijnman bleef echter voet bij stuk
houden. Van zijn collega's van finan
ciën en van economische zaken had hij
al de instemming in zijn zak en de in
haalmanoeuvre was onvermijdelijk
om de in vele jaren verwaarloosde in-
dat een tariefsverhoging blijkbaar
geen vervoer afstoot - zoals altijd
wordt gezegd.
Op de uitvoerige en gevarieerde verwij
ten die Tuynman woensdag had moe
ten incasseren over zijn gebrek aan be
leid en maatregelen reageerde de be
windsman donderdag met een simpel:
er is geen geld en daarom kan er niks
gebeuren. Bovendien waren de verwij
ten onjuist, want in deze kabinetsperio
de zijn alleen al in het openbaar vervoer
3800 nieuwe arbeidsplaatsen tot stand
gekomen Nu hebben de negen gemeen
ten met een eigen vervoer voor 1981
plannen ingediend voor nog eens 1600
man. maar „het is dunkt mij volstrekt
frastructuur van NS in de jaren '80 duidelijk dat die wensen onmogelijk ge
weer op peil te brengen. Overigens wil
hij de abonnementhouders zoveel mo
gelijk ontzien, er en passant op wij
zend dat de recente groei wel uitwijst
PAGINA 3
loonmaatregel
'De loonmaatregel is een greep naar de
noodrem om erger te voorkomen en
het sluitstuk van een slecht rege
lingsbeleid', aldus mrC van Veen de
voorzitter van het Verbond van Neder
landse Ondernemingen. De loonmaat
regel zal volgens de werkgeversvoor
zitter geen extra werkgelegenheid op
leveren
PAGINA 9
natuurbescherming
De overheid is in ernstig conflict mei
de natuurbeschermingsorganisaties
geraakt door de halvering van hel. be
drag op de begroting van erm voor het
mstand houden van voor natuur en
landschap waardevolle gebieden De
organisaties hebben zich teruggetrok
ken uil alle commissies, die betrokken
zijn bij de uitvoering van de zoge
naamde 'Relatienota die de verhou
ding landbouw-natuur regelt.
PAGINA 13
koppelhazen
'Van onze Haagse redacteuri
DEN HAAG - Minister Tuijnman van verkeer en waterstaat heeft gew eigerd dc
Tweede Kamer enige toezegging te doen rond de Westerschelde-oeververbin-
ding. Hij wilde niet ingaan op dc eis van de Kamer om niet met lege handen het
nieuwe overleg met Zeeland te beginnen. Dat overleg staat, aldus Tuijnman bij
de behandeling van zijn begroting in de Kamer, voor woensdag 10 december op
de agenda.
De bewindsman gaat wel, gesteund
door de bijna kamerbrede motie, op
nieuw het kabinetsberaad in om te po
gen meer rijkssteun voor de brug-tun-
nel los te krijgen, maar hij was niet opti
mistisch ..'t Gaat niet om een peule-
schil. Tegenover dc Kamer wil ik geen
verwachtingen wekken waarvan ik
weet dat ze waarschijnlijk niet uit kun
nen komen" De bewindsman legde er
wel de nadruk op dat hij de oeverver
binding wil realiseren. ..'t Zit me ver
draaid ook niet lekker". Hij zei zich mo
reel gebonden te achten aan het princi
pe-besluit van het Kabinet-Van Agt uit
'78. toen werd afgesproken dat er een
vaste oeververbinding kon komen
Kamer en minister kwamen donder
dag niet verder tot elkaar. Alle partij
en vragen van Tuijnman uitvoering
van de motie-Eversdijk. Om. met ande
re w oorden, de bereidheid van de rege
ring om meer te doen in de richting van
Zeeland en zich niet te beperken tot
alleen het vragen van meer miljoenen
van de provincie. De regering heeft de
morele plicht om dat te doen. vinden
bijvoorbeeld CDA'er Eversdijk. me
vrouw Lambers van D'66 en PvdA'er
Castricum. gezien de door Tuijnman
gewekte verwachtingen over realise
ring van het VOW-project.
Het enige winstpunt uit het twee da
gen durende debat is de bereidheid van
iSlot zie pagina 6 kolom 2)
honoreerd kunnen worden"
meenten moeten hun efficiency opvoe
ren, een 'bittere noodzaak' en Tuynman
zal hierover op korte termijn contact
met ze opnemen,
Ook verwierp Tuynman het verwijt
dat hij bij het inleveren voorop gelo
pen zou hebben, of althans de minste
weerstand had geboden. Voor sommi
ge departementen, zoals defensie, ligt
de verhoging van het budget vast.
maar andere, zoals volkshuisvesting
en sociale zaken hadden eveneens moe
ten inleveren. Op zijn beurt verweet
hij de Kamer 'onvoldoende aandacht
voor dc algemene tendens' te hebben,
te meer omdat vrijwel alle zaken, die
in dc Kamer worden bepleit, ook de
wens van Tuynman zijn.
Tuynman verzette zich opnieuw tegen
invoering - op korte termijn - van een
maximale rijsnelheid van 30 kilometer
per uur. omdat zulke maatregelen nau
welijks effect hebben als de omstandig
heden iribbels, bochten m de bestra
ting) de autorijders er niet toe dwingen
Mevrouw Lambers i D'661 diende deson
danks een motie in, die wordt gesteund
door CDA en PvdA.
Een jaarlijks terugkerend dilemma
noemde Tuynman hel vraagstuk van
dc 100 kilometer per uur op autosnel
wegen. Er is thans een studie verricht
over de vraag of dit maximum moet
worden verhoogd. Het rapport is nu
nog geheim, maar eerlangs zal het de
Tweede Kamer worden aangeboden.
Hij wees het voorstel af om fietsen die
rechtsaf gaan, ook door rood licht te
laten rijden. ..Rood moet rood blij
ven". vond dc liberale bewindsman.
PEKING (ANP) - De weduwe van Mao, Jiang Qing. is
voor het eerst sedert vier jaar in het openbaar getoond.
Dat was in een uitzending van de Chinese televisie die
gewijd was aan ds opening van het proces van de bende
van vier en zes anderen donderdag.
De uitzending duurde nog geen tien minuten en was
alleen gewijd aan het begin van de zitting. Tevoren had
Radio-Peking een reportage gegeven waarin het proces
een 'proces van het volk. een rechtvaardig proces' werd
genoemd. .De dag waarop het volk zolang gewacht
heeft, is eindelijk gekomen', aldus de radiocommenta
tor. tzie ook pag. 151.
\'an onze correspondent i
WARSCHAU - De Poolse voedseltekorten zullen het komende
jaar alsmaar groter worden. Pas over een aantal jaren is er hoop
op enige verbetering. Dit was de trieste balans die de ministers
van landbouw en voedselvoorziening donderdag aan het Poolse
parlement, de „Sejm", voorlegden.
Miljoenen tonnen aardappelen, graan,
suikerbieten en oliezaad zijn door de
slechte en natte zomer en het tekort
aan verdelgingsmiddelen verloren ge
gaan. De boeren hebben het vee. waar
voor ze niet genoeg voer hebben, laten
slachten. Hierdoor zal het vleestekort
volgend jaar nog erger worden. De eni
ge troost die de ministers de Poolse con
sument konden geven, was het uitzicht
op een beetje meer boter en jam om het
dieet van droog brood aantrekkelijker
DEN HAAG ANP- Op het departement van verkeer en waterstaat wordt ge
werkt aan voorschriften die verplichten tot het dragen van autogordels op de
achterbank van personenautos
Dit blijkt uit het schriftelijk antwoord van minister Tuijnman op vanuit de tweede
kamer gestelde vragen bij de behandeling tan de verkeersbegroting voor 198! ht
dat antwoord ivordt uiteengezet dal een dergelijke draagverplichting 30 tot 50
doden per jaar zou besparen
De bewindsman deelde verder mee. dat binnen afzienbare tijd een icettelijke
regeling kan worden tegemoet gezien voor verkeersbngaaiers.
Hoofdaannemers kunnen niet aan
sprakelijk gesteld worden voor 'bona
fide' faillissementen van onderaanne
mers Deze uitzondering wordt ge
maakt in het wetsontwerp dat de kop
pelbaaspraktijken tegen moet gaan
PAGINA 15
europese gemeenschap
De voorzitter van de Europese Com
missie. de Brit Roy Jenkins vindt dal
de negen lidstaten veel meergeld moe
ten besteden aan de Europese Ge
meenschap
PAGINA 25
shell
De Koninklijke Shell heeft ui hel der
de kwartaal van dit jaar een nettore
sultaat behaald van 391 miljoen pond
sterling. Gecorrigeerd voor valuta-om
rekeningen en dergelijke is dit resul
taat 23 procent lager dan dezelfde pe
riode van vong jaar Shell Oil maakte
een winst van 353 mihoen dollar, een
stijging van twlnUg procent
estel
Het verlies van Estel over de eerste ne
gen maanden van dit jaar bedraagt
264 4 miljoen gulden Het bestuur van
Estel iHoesch-Hoogovensi zegt in een
toelichting op de cijfers dat hel verlies
k wjjten is aan de slechte gang van
zaken 111 de Europese staalindustrie en
de ongunstige ontwikkeling van de
conjunctuur
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3.
13 en 15.
Sport: 17
Kunst en cultuur: 21.
Radio en televisie: 23.
Financiën: 25.
Varia: 19.
te maken, maar dat gebeurt niet met
een De ministers lieten duidelijk blij
ken dat die verbetering met. een beetje
geluk pas over een paar jaar te verwach
ten is.
Om Polen voor een echte hongersnood
te bewaren moet volgens de verant-
woordelijke ministers met alleen vrij
wel alle voedselexport worden stopge
zet. maar ook worden gezorgd dat de
uivoer wordt gegarandeerd van grote
hoeveelheden voedsel.
Op langere termijn is de Poolse rege
ring van plan investeringen in de land
bouw uit te breiden tot een derde van
alle investeringen. De boeren krijgen
van nu af aan meer voor hun producten
maar moeten ook meer betalen voor
veevoer en dienstverleningen.
De debatten In het parlement over het
landbouwbeleid, waarvoor een dag
was uitgetrokken, zullen minstens
twee dagen duren. Verwacht wordt dat
uiteindelijk enkele ministers het veld
zullen moeten ruimen en dal er ook
enige koppen zullen rollen in het Pool
se Politburo. Op korte termijn komt
het Centrale Comité van de Poolse
communistische partij weer bijeen om
Slot zie pagina 6 kolom 11
DEN HAAG - TNO heeft met een vin
ding van ir. J. van der Weide om be
staande benzinemotoren op alcohol
imethanol) te laten lopen, wereldwijde
aandacht getrokken bij auto- en olie
maatschappijen. TNO hoopt met deze
vinding, waaraan zowat vijfjaar is ge
werkt. vooral de Nederlandse indus
trie een impuls te geven. Maar ook
heeft TNO al contacten met Nieuw-
Zccland en Australië over het ont
werp. Tevens is contact gelegd met een
grote Europese autofabriek. In dit sta
dium kon nog niet worden gezegd wel
ke dat is.
De TNO-ontdekking zal waarschijnlijk
niet leiden tot een besparing op brand
stofkosten. Dit omdat methanol ite
winnen uit o a steenkool, bruinkool,
suikerbieten en suikerriet» bijna de
hel ft minder energie levert dan benzine,
waardoor tweemaal zoveel methanol
nodig is voor dezelfde hoeveelheid
kracht. Het voordeel zit in de grotere
onafhankelijkheid van de olie-leveren
de landen. Het is zelfs denkbaar dat
vluchtige vloeistoffen die nu als afval
bi) de produktie van methanol overblij
ven. mettertijd ook als brandstof ge
bruikt kunnen worden.
De methanol die nu m ons land wordt
gemaakt door DSM. is bij lange na niet
toereikend om by een oliecrisis het au
topark te kunnen laten rijden TNO ver
wacht dan ook meer van de - wellicht
goedkoper te produceren - methanol
uit tropische landen zoals bijvoorbeeld
Brazilië.
Op het ogenblik kost een liter methanol
ongeveer 50 cent. Omdat tweemaal zo
veel nodig is. komt hel gebruik neer op
een gulden in vergelijking met een liter
benzine
De aanpassing van de benzinemotor
aan methanol wordt verzorgd door een
apparaat - ter grootte van een sigaren
doos - dat op elke normale automotor
is toe te passen en het mogelijk maakt
op een brandstof te rijden die voor nul
tot honderd procent uit methanol be
staat.
Het apparaat bepaalt continu uit hoe
veel methanol en benzine de vloeistof
bestaat. Zo wordt steeds een optimale
verbranding verkregen, die in vergelij
king met gewone benzine ook nog iets
schoner is
Het apparaat is niet geschikt voor die
selmotoren Maar het pnncipe van me
ting van samengestelde vloeistoffen
maakt het in de toekomst wel mogelijk
dat ook die categorie profijt van de
TNO-vinding kan hebben.
Van der Weide denkt dat het apparaat
niet meer zal kosten dan een LPG-in-
stallatie en dat men door de lagere
energlewaarde van methanol een gro
tere tank zal moeten nemen of vaker
naar de pomp moeten. De (nog niet zo
lang: drie maandeni gehouden testrit
ten met Opeis en Volkswagens hebben
aangetoond dat de motor niet noe
menswaardig meer slijt. Ook is er geen
aanpassing van de ontsteking nodig
Ir Jouke van der Weide van TNO toont
de apparatuur.
DEN HAAG (ANP)-De Westduitse
justitie weigert om te voldoen aan
het verzoek van Nederland om een
Nederlandse oorlogsmisdadiger
uit lep leveren. De man is n3 de
tweede wereldoorlog in Neder
land bij verstek veroordeeld we
gen s het doodschieten van een ge
vangene. die een vluchtpoging
deed. Jhr. mr. L. de Beuafort, die
als officier van justitie speciaal
belast is met het opsporen van
voortvluchtige oorlogsmisdadi
gers. maakte dit donderdag he
kend.
Het uitleveringsverzoek is volgens
De Beuafort afgewezen, omdat de
Duitse justitie niet tot de bevin
ding is gekomen dat er in dit geval
sprake was van moord. „De juridi
sche opvattingen over 'moord' zijn
in Duitsland anders dan in Neder
land. al gaat het vaak om zeer sub
tiele interpretatieverschillen. Als
er geen sprake is van moord is de
betreffende misdaad inmiddels
verjaard in Duitsland.
Naast hel nu afgewezen uitleve
ringsverzoek liggen ernog vijf ver
zoeken tot uitlevering.«waaronder
een voor de onlangs in Duitsland
lot zeven jaar veroordeelde Siert
Bruins. Het verzoek voor Bruins
blijft gehandhaafd, omdat hij na
de oorlog in Nederland tot levens
lang werd veroordeeld.