'R0VINC1ALE ZEEUWSE COURANT
Nieuwe stakingen
dreigen in Polen
Staatsgreep Guinee Bissau
I
Paus looft stabiliteit
politiek Bondsrepubliek
Grote stormschade in
Rotterdamse haven
WORD LID
BEL OP
01180-13608
OM EISEN WERKERS GEZONDHEIDSZORG
PARIJS TEGEN
EEG-PLAN
VISSERIJ
WINDKRA CHT TIEN
Klokkenberg drie
weken dicht wegens
formaldehyde-gas
Luns: NAVO
beschermt
Polen niet
tegen vrienden
ENORME MENSENMASSA OP DE BEEN
Opiniepeiling: kleine
meerderheid voor links
SCHMIDT NIET
NAARREAGAN
Opnieuw regen
Zwaarbewolkt en tijdelijk regen: mid-
dagtemperatuur ongeveer II graden.
Zuidwesten wind. aan de kust toene
mend tot stormachtig en in het binnen
land tot krachtig.
223e jaargang no. 271
Maandag 17 november 1980
(Van onze speciale verslaggeveri
GDANSK. WARSCHAU - Polen wachtte dit weekeinde met spanning op het resultaat van de
onderhandelingen tussen een regeringsdelegatie onder leiding van vice-premier Jedynak en de
werkers in de gezondheidsdienst in Gdansk. Als deze onderhandelingen, die zondagavond voort
duurden, niet slagen, staat Polen een nieuwe stakingsgolf te wachten.
Tegelijk heeft de Sowjet-Unie de Poolse leiders gewaarschuwd niet in te gaan op westerse
aanbiedingen voor geldleningen. Volgens Leonid Zamyatin, een naaste medewerker van partijlei- Opgepakt
der Breznjnev, is dat geld slechts bedoeld om Polen afhankelijker van het Westen te maken en de
oppositie tegen het socialistisch systeem in Polen zelf te versterken. Eerder was gemeld dat Polen
een miljardenlening (op gunstige voorwaarden) van de VS wil.
verder te discussiëren over een wets
ontwerp voor de hervorming van de
vakbond tot de actuele problemen wa
ren geregeld en dat hij naar Gdansk zou
teruggaan om de zaak ..naar eigen in
zicht" aan te pakken. Walesa weigerde
een gezamenlijke verklaring te onderte
kenen.
Ook de Engelse minister van handel.
Parkinson, heeft tijdens zijn bezoek aan
Warschau vorige week een lijstje met
kredietwensen gekregen. Volgens Za
myatin echter hebben die leningen een
averechts effect: ..De afgelopen jaren
hebben de Poolse leiders de economie
allien versterken door grote en dure fi
nanciële injecties uit het Westen. Het
Poolse volk moet daarvoor nu de prijs
betalen".
Stakingsdreiging
De zwaar onderbetaalde werkers in de
gezondheidszorg worden gesteund
door de vrije vakbond Solidariteit. De
harde kern van de vakbond, de haven
arbeiders van de Lenin-scheepswerf in
Gdanks. heeft al aangekondigd van-
ig een solidariteitsstaking van een
te houden als resultaat uitblijft. So
lidariteit heeft om deze waarschuwing
aan partij en regering kracht bij te zet-
kritiek
FNV-dlstrlctsbestuurder W. Pel heeft
zaterdag afscheid genomen van Zee
land. Hij leverde daarbU kriUek op de
Zeeuwse bestuurders en meende dat
'gebrek aan beleid bij de provincie
hoogtij viert
PAGINA 3
offensief
In een nieuw offensief In de Iraanse
olleprovlncle Choezestan zün de
Iraakse strijdkrachten de omsingelde
stad Soesangerd binnengedrongen
Volgens het Irakkse persbureau INA
zijn bij gevechten in de omgeving van
die stad bijna 500 Iraniers gedood
PAGINA 9
noodklok
De financiële positie van het betaald
voetbal wordt met de dag slechter De
gezamenlijke schuld van de clubs ls In
middels opgelopen tol 50 miljoen gul-
gifbeker
In de afgelopen Jaren is de KNVB-be-
ker voor het eerste elftal van Vllssln-
gen maar al te vaak een gifbeker ge
weest Daaraan lokt nu een einde te
gekomen: het Bergen op Zoomse
aan geloven
ten het onderwijzend personeel en de
studenten opgeroepen als eersten de
één-uursstaking van de werfarbeiders
over te nemen. Als deze waarschu
wingsstaking niet het beoogde resul
taat heeft, zal Solidariteit al klaar lig
gende plannen uitvoeren om de rege
ring op de knleén te krijgen. Die voor
zien in reeksen stakingen in heel Polen.
De werkers in de gezondheidszorg hou
den al meer dan een week het admini
stratiegebouw van de Gezondheids
dienst van het gewest Gdansk bezet. Zij
worden gesteund door de 2000 studen
ten van de medische faculteit van de
universiteit in Gdansk.
Parool opvolgen
Vakbondsleider Lech Walesa zei op een
vergadering van metaalarbeiders in
Warschau na zijn onverwachte ontmoe
ting vrijdagavond met de eerste secre
taris van de Poolse Communistische
Partij. Stanlslav Kania, dat bevredi
gende resultaten alleen zyn te verwach
ten als de Poolse werknemers de paro
len van Solidariteit opvolgen. Eigenzin
nig stakingsoptreden en spontane hoge
looneisen verzwakken onze pogingen
om de regering te dwingen zijn verplich
tingen na te komen, aldus Walesa. Hij
doelde daarbij op mijnwerkers in Jastr-
zebie, werkrtemers van een suikerin
dustrie bij Gdansk en textielarbeiders
in Lodz.
In het hoofdkwartier van ..Solidariteit''
verklaarde een woordvoerder, dat de
Poolse regering van de onvoorziene
ontmoeting tussen partijsecretaris Ka-
PARIJS (AFP) - De Franse minister
van vervoer. Daniel Hoeffel. heeft za
terdag in de nationale vergadering
meegedeeld dat zijn regering geen
goedkeuring zal hechten aan de voor
stellen over de visquota's in de EEG.
De minister zal vandaag en morgen de
bijeenkomst van de ministers van vis
serij van de EEG-landen in Brussel bij
wonen
nia en vakbondsleider Walesa, die
plaatavond op uitnodiging van partijse
cretaris Kania. blijkbaar geen grote
verwachtingen had. Bij de ontmoeting,
die twee uur duurde, waren maar vier
man betrokken, namelijk Kama en Wa
lesa, beiden met een secretaris.
Partijsecretaris Kania zei. dat hij wilde
praten over een wetsontwerp ter her
vorming van de vakbond Vakbondslei
der Walesa had uitsluitend belangstel
ling voor een gesprek over de eisen van
het personeel van de gezondheids
dienst.
Hij kreeg tijdens het gesprek te horen,
dat die eisen waren verworpen. Walesa
deelde daarop mee. dat het geen zin had
Nationale titel
hengelteam
DeLeeglopers
's-Heerenhoek
'S-HEERENHOEK - De hengel
sportvereniging 'De Leeglopers'
uit 's-Hccrenhoek is zaterdag in
het Noordhollandse Hippolytus-
hoef nabij Amsterdam algemeen
teamkampioen van Nederland ge
worden. De Zuidbevelanders ein
digden buiten verwachting met
een flink verschil boven de overige
(24) ploegen die om de hoogste eer
van Nederland streden.
De Leeglopers is ongeveer tien jaar
geleden opgericht. Destijds telde
de club 30 leden, nu zijn dat er 200.
waaraan een veertigtal echt actiel
is. De 's-Heerenhoekse vereniging
is relatief een kleine club. maar de
resultaten zijn er niet minder om.
Verschillende keren gooiden indi
viduele leden hoge ogen in het per
soonlijk kampioenschap van Ne
derland, of in het regionale kam
pioenschap van de Delta-federatie
Ook nu kwamen de vijf leden van
Slot pagina 5 kolom 4i
ROTTERDAM (ANPl - Een storm van
windkracht tien met volgens de Rot
terdamse rivierpolitie uitlopers naar
windkracht elf heeft in de loop van de
zaterdagavond veel materiële schade
aangericht in en om de Maasstad.
Een kraan op een haventerrein aan de
Jobshaven in Rotterdam sloeg los van
de kabels waar hij aan vastgemaakt
was. De kraan ging rijden en verpletter
de onderweg het gangboord van een
langs de kade afgemeerd schip en sleur
de een geparkeerde container mee in
zijn vaart. De kraan landde tenslotte
omgekeerd in het water van de Jobsha
ven. De kraan zal vermoedelijk als op
gegeven worden beschouwd In de
Waalhaven sloegen volgens de politie
drie schepen vanhun trossen los Sleep
bootbemanningen hebben assistentie
verleend Bij de Rotterdamse politie
lcwamen honderden meldingen binnen
van omgewaaide bomen, vallende dak
pannen. kapot gewaaide ruiten en der
gelijke Ook de rijkspolitie in het dis
trict Dordrecht meldt soortgelijke
schade Volgens de politiewoordvoer
der hebben zich geen persoonlijke on
gelukken voorgedaan Volgens de
dienst van het njkspoodswezen zijn on
geveer 25 loodsen gedwongen mee te
varen met zeeschepen die buitengaats
zijn gegaan De loodsboot die hen nor
maal gesproken op ongeveer vijf zee
mijl buiten Hoek van Holland oppikt
kon wegens de storm niet uitvoeren
Intussen ls bekend geworden, dat twee
dissidenten zijn gearresteerd. Eén van
hen, Leszek Moczulski werd al half sep
tember opgepakt, nadat hij voor een
Westduits televisiestation een inter
view had gegeven, waarin h(j zei: „wy
willen af van de communistische dicta
tuur in ons land". De ander. Wojciek
Ziembinski, werd vorige week in War
schau aangehouden.
Hij had voor 11 november een demon
stratie georganiseerd ter gelegenheid
van de herdenking van de 62c verjaar
dag van de Poolse onafhankelijkheid
in 1918, die officieel niet wordt ge
vierd.
BREDA (ANP) - De hartkliniek van
medisch centrum De Klokkenberg in
Breda zal opnieuw enkele weken ge
sloten worden. Dc oorzaak is dit keer
niet een intern conflict, maar de aan
wezigheid van formaldehyde-gas. dal
blijkt vrij te komen uit spaanplaten
die twee jaar geleden in de aanbouw
zijn gebruikt waarin de hartkliniek is
gehuisvest.
Door dit gas krijgen de patiënten last
van branderige ogen en keel. benauwd
heid, hoofdpijn en slapeloosheid. De
sluiting zal drie weken duren en plaats
vinden tussen half december en 5 ja
nuari. De spaanplaten zullen drie keer
bewerkt worden met een speciale verf.
die door TNO ontwikkeld is
UTRECHT - Als de Sow jet-Unie in Po
len zou ingrijpen, zal de NAVO militair
niet in actie komen. „De NAVO is er
niet om de Warschaupact-landen legen
hun eigen vrinden te beschermen", al
dus secretaris-generaal Luns van de
NAVO zaterdag in Utrecht.
Een Russische interventie in Polen, die
Luns waarschijnlijk acht als de onrust
daar naar andere Oosteuropese landen
zou overslaan, zou wel terugkeer van de
koude oorlog betekenen. ..Daarmee is
de ontspanning dan voor geruime üjd
dood", zo zei Luns tijdens een bijeen
komst van het Oud-Strijders Legioen
(OSLl
Demonstratie
De Utrechtse politie moest de toegang
tot de JulianahaJ. waar de bijeenkomst
plaatshad, afsluiten, omdat 50 demon
stranten de vergadering wilden versto
ren. Een politieman werd daarbij ge
wond. toen een demonstrant een steen
naar hem gooide. Ook enkele actievoer
ders raakten gewond
De actievoerders, die opereerden onder
de naam 'Onkruit', hielden de zaak on
rustig door met verkeersborden te gooi
en. rookbommen en rotjes te werpen en
een poging om een twee meter hoge ka
belhaspel de ryweg op te rollen
Aan de zijkant van de Julianahal werd
een ruit ingegooid.
De actievoerders hadden het gemunt
op de bijeenkomst van het Oud-Strij
ders legioen, omdat dat in hun ogen
een fascistische organisatie is.
KEULEN-Paus Johannes Paulus tl zaterdag tijdens een eucharistieviering met 300.000 mensen op Butzweller Hof. een
vroeger vliegveld bij Keulen.
BONN - Paus Johannes Paulus II hoopt
dat het Duitse volk in een verenigd Eu
ropa zal worden herenigd. Dat zei hij
zaterdagavond tijdens de feestelijke
ontvangst door hondspresident Car-
stens op het slot Augustusburg in
BruhI. waar 500 vertegenwoordigers
uit alle lagen van de Westduitse bevol
king waren uitgenodigd.
De paus loofde de politieke stabiliteit
van de Bondsrepubliek, haar bemoeie
nissen om de vrede te handhaven en de
vlijt van de burgers.
In het kader van het maar enkele uren
durend staatsbezoek van de paus - de
rest is een pastorale reis - heeft Johan
nes Paulus II afzonderlijk met zowel
president Carstens als bondskanselier
Helmut Schmidt gesproken. Daar zijn
verder geen mededelingen over gedaan
Zaterdagmorgen vroeg was de paus op
BONN - Paus Johannes Paulus II
bracht zaterdagavond een bezoek aan
de Westduitse bondskattselier Schmidt
in kasteel Augustusburg.
het vliegveld van Keulen-Bonn aange
komen Hij werd officieel begroet door
bondspresident Carstens. Deze wees er
op dat de spanningen tussen katholie
ke en evangelische christenen de laat
ste tijd minder zijn geworden De paus
antwoordde daarop dat het hem in het
land van de reformatie een behoefte
was om alle gelovigen hartelijk te groe
ten ..Laat allen één zijn." aldus Johan
nes Paulus II.
Keulen
Vanaf het vliegveld vertrok de Heilige
Vader naar de Butzweiler Hof in Keu
len, een vroeger vl ieg veld. waar hij een
mis opdroeg voor"Wrca 380.000 men
sen. Tijdens een rondrit met een spe
ciaal verbouwde terreinauto werd de
paus hartstochtelijk toegejuicht. Om
ongeveer elf uur begon hij aan een
meer dan een uur durende preek over
het thema 'Huwelijk en gezin'.
Volgens de paus zijn huwelijk en gezin
in de moderne industriële maatschap
pij belangrijker dan ooit: ..Kiemcellen
voor de vernieuwing van de maatschap
pij" Het hoofd van de katholieke kerk
voorspelt het verval van staat en maat
schappij als huwelijk en familie met
meer in ere worden gehouden en niet
meer worden bevorderd. Geslachtge
meenschap tussen man en vrouw ls, ai-
dus Johannes Paulus II. „alleen maar
legitiem binnen de persoonlijke band
van trouw in het huwelijk
De bisschop van Rome zei ook dat 'do
den van het ongeboren leven geen legi
tiem middel voor familieplanning is'
Hij besloot zijn preek met een appèl aan
de ontvoerders van de 11-jarige Corne
lia Becker. Laat dat onschuldige kind
onverwijld vrij"
Zondag
Zondag bezocht-de paus Osnabruck en
Mainz. In eerstgenoemde stad preekte
hij voor ongeveer 140.000 mensen. Hij
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Zes maanden voor
de Tweede-Kamerverkiezingen
van mei 1981 kunnen volgens een
opiniepeiling de linkse partijen in
ons land voor hel eerst rekenen op
een meerderheid. Bij verkiezingen
nu zouden PvdA. D'66, CPN. PPR
en PSP samen 78 van de 150 zetels
krijgen. Dc huidige regeringscoa
litie van CDA en VVD valt terug
naar 68 zetels, lager dan ooit.
Politici van PvdA en CPN.zoals op
positieleider Den Uyl. PvdA-ka-
merlid Kombrink en CPN-lelder
Bakker constateerden zaterdag
dat de kans op de vorming van een
links meerderheidskabinet van
PvdA en D'66. dan wel een links
minderheidskabinet van deze par
tijen. gedoogd door PPR. CPN en
PSP, dichterbij komt
D'66
De winst van links komt volgens de
'Slot pagina 6 kolom 7\
deed een beroep op de katholieke gelo
vigen 'het contact met de evangelische
mede-christenen te zoeken en te verdie
pen'. Omdat Osnabruck een typisch
diaspora-bisdom is (slechts 15 procent
van de bevolking is katholiek i. was de
paus er gekomen om als 'opperste her
der van de kerk de katholieken te be
danken voor 'moed om te geloven'
Nadat hij in Osnabruck samen met ge
handicapten het Angelus had gebeden,
vertrok de paus met een helikopter
naar Mainz. De mis daar was vooral ge
wijd aan de 'wereld van de arbeid' en de
'sociale vraag'.
Tijdens een mis in de open lucht voor
een publiek van overwegend arbeiders
uit Mainz en omgeving verklaarde de
paus dat de mensheid moet worden ver
lost van alle vormen van Imperialisme,
agressie, overheersing, uitbuiting en
kolonialisme. Het was de meest uitge
sproken politieke verklaring die de
paus tot dusver heeft geuit tijdens zijn
bezoek aan de Bondsrepubliek.
Koor
Paus Johannes-Paulus dc tweede heeft
het mannenkoor 'R.M.K.*21' uit Bruns-
sum laten weten de zangers volgend
jaar in prive-audiêntie te willen ont
vangen. Dit in het kader van het 60-
jarig bestaan van deze zangvereniging.
Zij danken de onverwachte pauselijke
uitnodiging aan de bisschop van het
Poolse Gdansk mgr. I^ech Kaczmarek,
een persoonlijke vriend van de paus.
BONN (AFP/RTRl - De Westduitse
hondskanselier Helmut Schmidt heeft
niet verzocht om een onderhoud met
de toekomstige Amerikaanse presi
dent Ronald Reagan, Schmidt die op 19
en 20 november een bezoek aan de Ver
enigde Staten brengt, zei dat zondag in
een interview voor het tweede West
duitse televisienet.
Schmidt meent dat Reagan weliswaar
bezwaren heeft tegen de huidige bepa
lingen in het Sall-2 verdrag, maar dat
de nieuwe president toch vastbesloten
schijnt om het SALT-proces als zoda
nig voort te zetten.
In een interview voor het Amerikaanse
televisieprogramma Issue and Ans
wers' zei Schmidt dat West-Duitsland
bereid is de plaats in te nemen van
Amerikaanse troepen in Europa, als het
nodig mocht blijken Amerikaanse troe
pen over te brengen naar de Perzische
Golf.
Schmidt heeft zondag gesproken met
dc Britse premier Margareth Tatcher.
die gisteren in Bonn arriveerde voor een
bezoek.
De belangrijkste onderwerpen van ge
sprek zijn de uitwerking van een sa
menhangende Europese politiek tegen
over crises buiten de gemeenschap, en
uitwisseling van beider visies op de toe
komstige politiek van Reagan
Steijn Is zaterdag In Vlisslngen
Zeeuws kampioen snelschaken gewor
den De regernd kampioen Cees de
Wolf verloor niet alleen de titel, maar
ook een weddenschap Dat kost hem
een fles w(]n
PAGINA 16
geprikkeld
Johan Breel was een klasse apart In de
Mosselloop van Westenschouwen Dc
geprikkelde Marathon-atleet had zijn
dag De 140 concurrenten' konden al
leen nog maar strijden voor de tweede
plaats
Nieuws uit Zeeland: 2 en 5.
Binnen- en buitenland: 3.
Radio en televisie: 7.
Sport: 9.10.11.12,13.15 en
16.
I
LISSABON!AFP'RTR l'Pli-JoaoBer
nardo Vieira, premier van Guinee-Bis-
sau, een klein land aan de westkust
van Afrika en Senegal en Guinea,
heeft zaterdag dc macht overgenomen.
President Luis Cabral werd afgezet,
nadat hij het land geleid had sedert het
zes jaar geleden onafhankelijk van
Portugal werd.
Bij de staatsgreep werd volgens de Por
tugese radio het hoofd van de veilig
heidsdienst en een hoge partijfunctio
naris gedood. Zondag was het rustig
Er is een 'raad van de revolutie' inge
steld die voornamelijk uit officieren be
staat en die geleid wordt door Vieira.
Het afgezette staatshoofd ls gearres
teerd evenals zijn naaste medewerkers,
zo heeft radio-Conakry tGulneai ge
meld. die een communique van de 'raad
van de revolutie citeerde
De republiek Guinee tConarkyt heeft
het nieuwe bewind in Bissau al erkend
Volgens welingelichte kringen schijnt
de aanleiding tot de coup te zijn de zeer
omstreden aanvaarding op 10 novem
ber van een nieuwe grondwet die voor
zag ln uitbreiding van de bevoegdhe
den van president Cabral.
Waarnemers in Lissabon menen dat de
coup verband houdt met een machts
strijd tussen de inheemse zwarten van
Guinee en burgers van gemengd ras uit
de Kaapverdische eilanden, eveneens
een voormalige Portugese kolonie, op
ca 650 km voor de kust van West-Afn-
ka De gematigd-linkse PAIGC regeert
ln belde gebieden en tracht deze te ver-
eniger. ln een natie In de top van deze
PAIGC. die vroeger de strijd voerde te
gen de Portugese overheersing, zitten
hoofdzakelijk Kaapverdianen Ook
Cabral was van de eilanden alkomstig
Vieira is afkomstig uit. Gulnee. Kaap
Verdie heeft de staatsgreep veroor
deeld De minister van buitenlandse za
ken Victor Saude Maria, lid van de nieu
we raad, heeft de verzekering gegeven
dat Guinee-Bissau alle internationale
verplichtingen zal nakomen
Volgens een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken in Den
Haag bevinden zich momenteel onge
veer vijftig Nederlanders in Guinee
Bissau. Omdat alle verbindingen met
Guinee-Bissau verbroken zijn. kon
buitenlandse zaken verder niets mee
delen over hun toestand.
