'DE BLIDE'
KOOKWEKKER
'vroeger moest je vitaal zijn,
anders kwam je er niet in'
club- en buurthuiswerk
axel begint
met een politiek café
extïA
Officiële
I Volvo-dealer
EERSTE IN
ZEEUWSCH- VLAANDEREN
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1980
Directrice zuster Caritas Verswijveren met twee beiooners van het Terneuzense bejaardentehuis. Het bejaardentehuis 'De Bltde' te Terneuzen.
Donderdag viert het r.-k. bejaardentehuis 'De Blide' in Terneuzen het 15-jarig bestaan. Dat
gebeurt met een aantal activiteiten, waar alle bewoners bij zullen worden betrokken. Op 24
november 1965 werd het tehuis officieel geopend. Directrice was toen mejuffrouw M. Ruis, be
stuursvoorzitter was ir. G. Dikötter. De bouw van 'De Blide' kwam vooral tot stand dankzij de
inspanningen van de Willibrordusstichting, die vond dat het tijd werd voor de bouw van een
katholiek bejaardentehuis.
Direct na de opening was de bezetting
maximaal. Er konden 84 bejaarden wo
nen. Nu is dit aantal uitgebreid tot 97.
Er zijn eenpersoonskamers voor alleen
staanden en flats of combinatiekamers
voor ren. De 84ste bewoonster die haar
intrede deed in het tehuis is de 89-jarige
mevrouw De Rijcke.' Behalve zij zijn
nog 13 anderen, die in '65 in het tehuis
kwamen wonen en leven. Mevrouw De
Rijcke beschikt over een pri ma geheu
gen. Zo weet zij zonder moeite de na
men van hen die vanaf het eerste mo
ment in het tehuis verblijven, meneer
Provoost. (94 jaar), het echtpaar Vinke
(98 en 88), juffrouw Dumoleyn (85). juf
frouw Bauwens (79), mevrouw Van Gie-
zen (87). het echtpaar Geensen. beiden
92 jaar en 17 november 70 jaar ge
trouwd), Piet Hamelink (85), mevrouw
Breepoel (86), Theo Vaal (90), mevrouw
Van Kolk (89) en juffrouw Heyens (78).
Voor een terugblik op de beginperiode
van het tehuis moet de directrice, zus
ter Caritas Verswijveren, een beroep
doen op mevrouw De Rijcke, want zelf
is zij pas sinds 1976 aan het tehuis ver
bonden. Bovendien werd in het begin
door dc directie niets opgeschreven.
Mevrouw De Rijcke deed dat wel. zo
maar, voor haar plezier.
ouder
Over die eerste periode kan mevrouw
De Rijcke veel vertellen. „Wat me het
meest is opgevallen in al die jaren is,
dat de bewoners en bewoonsters, die
bier tegenwoordig binnenkomen, ze
ker tien jaar ouder zijn dan die uit de
beginjaren. Daarentegen is het wel zo,
dat ze nu veel meer verzorging vragen.
Als je in '65 een plaatsje wilde hebben
in een bejaardentehuis moest je vitaal
üjn, anders moest je maar naar een zie
kenhuis of bij de kinderen in gaan wo
nen. Gelukkig is er wat dat betreft veel
veranderd. En er zijn nu speciale ver
pleegtehuizen. Daarom vind ik dat het
woord 'bejaardentehuis' eigenlijk
meer 'verzorgingstehuis' zou moeten
zijn".
Niet alleen de manier waarop voor de
lichamelijk welzijn van wordt gezorgd
iseen stuk vooruit gegaan, ook de ande
re, meer sociale kant van de begelei
ding. is een stuk verbeterd. „Oh. jaze
ker", vervolgt ze, „wanneer we vroeger
iets wilden organiseren, een feestje of
zo, dan werd dat maar op goed geluk
gedaan. Tegenwoordig zijn er allerlei
commissies die zich hiermee bezighou
den. En daarin zijn de bewoners erg ac
tief'.
Wanneer er nu iets gevierd moet wor
den houdt eerst de pretcommissie een
vergadering. Deze commissie wordt ge
vormd door enkele personeelsleden en
bewoners van het tehuis. Daarnaast is
er ook nog een 'bewonerscommissie',
waarin door elke afdeling twee bewo
ners zijn afgevaardigd. Deze commissie
bestaat uit negen personen, die via een
stemming worden gekozen. Twee leden
van deze commissie zitten bij de be
stuursvergaderingen. Daarnaast belegt
de 'bewonerscommissie' iedere maand
een Vergadering, waarbij de directrice
aanwezig is. om zo de communicatie
tussen de directie en de bewoners te on
derhouden. Ook de 31 personeelsleden
van het tehuis hebben een eigen com
missie. die met twee leden vertegen
woordigd is bij de bestuursvergadering.
actief
Dc bewoners van 'De Blide' zijn zeer
actief. Zuster Caritas: „We hebben een
eigen kaartclub en een eigen biljart
club, waar ook mensen van buiten het
tehuis aan mee doen. Er is een knutsel
club voor de vrouwen, waar wordt ge
haakt en geborduurd. Het zangkoor is
erg actief en op donderdagmorgen is er
de mogelijkheid om mee te doen met de
bejaarden-gymnastiek".
„Ook wordt er wekelijks een eucharis
tieviering gehouden en zijn er regelma
tig pastorale gesprekken over onder
werpen. die de bewoners uitkiezen. Bui
tenshuis is er eveneens verpozing voor
de beiaarden Elk jaarwordteen bezoek
gebracht aan één of andere beziens
waardigheid in Nederland en voorts is
er de mogelijkheid om deel te nemen
aan vakantie van een week. Al deze ac
tiviteiten vinden Plaats op basis van
vrijwilligheid, want er zijn altijd men
sen die er niets voor voelen en liever
lekker rustig hier blijven".
Zuster Caritas is blij dat ze indertijd de
stap naar haar huidige functie heeft ge
zet „Voordat ik deze baan aannam, heb
ik eerst bij andere directrices van be
jaardentehuizen geïnformeerd wat voor
soort werk het eigenlijk was Maar dat
is moeilijk te vertellen, want het zit vol
verrassingen. Het is erg boeiend en inte-
ZEEUWSCH-VLAANDEREN 3
Deze veertien bejaarden wonen sinds de oprichting, vijf tien jaar geleden, in 'De Blide'
sessant werk. De mensen die me vertel
den dat ik een gemkkkelijk leven zou
krijgen, hebben ongelijk gekregen Je
bent de hele dag druk bezig en ook in de
weekeinden zijn we in wisseldiensten
beschikbaar".
Naast het bejaardentehuis staan 36 wo
ningen, waarin bejaarden wonen die
zelfstandig zijn. maar te allen tijde kun
nen rekenen op de service van het te
huis. Zij kunnen in de kantine van 'De
Blide' komen eten of het eten zelf halen
Ook staan alle woningen via een alarm
systeem in verbinding met het tehuis.
De activiteiten en festiviteiten, in 'De
Blide' zijn eveneens voor hen bestemd.
De agenda voor het feest van donder
dag ziet er als volgt uit.
De dag zal worden begonnen met een
eucharistieviering door pastoor Segers,
met medewerking van het koor. Daarna
is er gelegenheid voor een gezelüg
praatje onder het genot van een kop
koffie, waarna men om 13.00 uur aan
tafel gaat voor de warme maaltijd
's Middags om half drie beginnen de
monstraties van oude ambachten en
handvaardigheden, zoals spinnen, we
ven, schilderen en pottebakken Om
17.00 uur wordt de tafel gedekt voor een
Brabantse koffietafel en om 19 00 uur
begint een feestavond met muzikale
medewerking van Baby den Toonder.
Vanaf vandaag (vrijdag) zijn er in het
tehuis twee exposities: 'Wanfkleden en
textielkunst', gemaakt door Mancka
Vonke. en 'Terneuzen. vroeger en nu',
foto's met begeleidende teksten van
Joh. de Vries.
Het feestprogramma is voorbereid door
de feestcommissie, bestaande uit 2 be
stuursleden. 2 bewoners, 3 personeels
leden en de directie.
(Advertentie)
GARAGE BUPQWrr i
T&WEUZEN BV
Industrieweg 37
4538 AG Terneuzen
tel. 01150-13451
IVOLVOI
De stichting club- en buurthuiswerk in Axel begint bin-
i^nkort met een - zeker voor Zeeuwsch-Vlaanderen -
ujgfêke activiteit. In De Kelder (het vaste 'honk' van club- en
buurthuiswerk, onderin de Axelse Halle) gaat dinsdag 18
november de eerste uitgave van het 'politiek café Axel' in
première. Het ligt in de bedoeling dat ééns in de maand, of
om de twee maanden voortaan zo'n politiek café in De Kel
der gehouden wordt. Op de avonden wordt een beperkt
aantal onderwerpen die in de gemeente (politiek) van Axel
spelen belicht. Verantwoordelijke gemeentebestuurders en
bestuurders van verschillende instellingen en organisaties
worden kort 'ondervraagd' door enkele Zeeuws-Vlaamse
journalisten. Ze mogen ook hun eigen zegje doen over de
zaak en daarna is het publiek aan de beurt om vragen te
stellen en op- of aanmerkingen te maken. Dat alles speelt
zich af in een informele sfeer. Er is tussentijds vertier van
een orkestje en ook een drankje ontbreekt niet. Het gaat
immers om een café.
Bestuurslid Riet Lieftinck van
club- en buurthuiswerk Axel is de
initiatiefneemster van het 'politiek
café'. Ze liet zich inspireren door
het Vara-programma 'Haagse krin
gen' en 'De Rooie Haan' (zaterdag's
op de radio).
„Het doel is de politiek dichter bij
de mensen te brengen Dat moet
alleen wel gebeuren op een manier
die de mensen aanspreekt. Een
commissie- of gemeenteraadsver
gadering is te saai voor de meeste
mensen Bovendien is het éénrich
tingsverkeer De bestuurders pra
ten maar. het publiek - vaak toch
direct betrokkenen bij de zaken die
besproken worden - is niet meer
dan toehoorder. Zo'n politieke café
biedt de mogelijkheid voor mensen
om zelf eens te zeggen wat ze ervan
vinden. Om een wethouder of een
raadslid eens te vragen waarom hij
iets doet of niet doet. Om vragen te
stellen, en om uitleg te krijgen die
te begrijpen is. De politiek begrij
pelijk maken voor 'de gejwone
man', dat is het toch ongeveer wel,
ja".
Samen met collega-bestuurslid
Hans Jongepier werkte ze het idee
verder uit. Inmiddels is de opzet
voor het politiek café gereed en het
draaiboek voor de eerste aflevering
al helemaal rond.
opzet
Het politiek café mag geen een
dagsvlieg worden, vinden de ini
tiatiefnemers. Met grote regel
maat (eens in de maand of eens in
de twee maanden) zal er een poli
tiek café in Axel moeten zijn. Tel
kens staan er twee of drie onder
werpen op het programma. De
keuze van de onderwerpen - voor
lopig bepaald door het tweetal -
kan in de toekomst steeds meer bij
het publiek zelf komen te liggen.
Naar aanleiding van de onderwer
pen nodigen de mensen van club-
en buurthuiswerk verantwoordelij
ke gemeentebestuurders op dat ge
bied uit Zonodig worden ook men
sen uitgenodigd van andere organi
saties die met het thema van doen
hebben. De onderwerpen worden
vooral kort ingeleid, Daarna stellen
journalisten de bestuurders een
aantal vragen. Op hun beurt kun
nen bestuurders, indien nodig,
daarna nog eens hun eigen zegje
doen. Vervolgens komt het pubhek
aan bod. De vragen worden door
een gespreksleider doorverwezen
naar de mensen waar ze voor be
stemd zijn.
Hans Jongepier: „Als we het eens in
de maand of desnoods twee maan
den doen. blijft het aantrekkelijk
voor zowel de politieke personen
als het pubüek. Bovendien kunnen
we dan de onderwerpen actueel
houden".
Jongepier wil er echter duidelijk
de nadruk op leggen dat het poli
tiek café geen Axelse uitgave van
'De Rooie Haan' wordt. „We
werken niet vanuit één. uitslui
tend linkse, of voor mijn part
rechtse, visie. Zowel wat de keuze
van onderwerpen als de aanpak
betreft richten we ons op een zo
breed mogelijk publiek. Het gaat
om zoveel mogelijk zaken voor zo
veel mogelijk mensen. Het café is
er voor iedere Axelaar die zich een
beetje interesseert voor politiek.
En wie is dat niet, het gaat ons alle
maal aan".
Jongepier ziet het politiek café als
een belangrijke activiteit in het vol-
wassenenwerk van club- en buurt
huiswerk. Tot nu toe waren er in
Axel weldegelijk volwassenenacti
viteiten (volksdansen, jazzballet,
creatieve cursussen), maar een ech
te 'buurtgerichte' activiteit ont
brak tot nu toe. Volgens Jongepier
is het politiek café een stap in die
richting.
„Buurt- en clubhuiswerk richt zich
op welzijn. Wel, en de politiek gaat
over welzijn. Beslissingen in de po
litiek hebben immers rechtstreek
se gevolgen voor het welzijn van de
mensen. Denk maar aan subsidies
aan verenigingen en clubs, maar
ook bestemmingsplannen (woon
wijken) enzovoorts".
premiere
Het politiek café in Axel beleeft
dinsdag 18 november zijn premiè
re. Om 20.00 uur open t A xels eerste
burger A. de Kam het gebeuren.
Daarna komen er twee onderwer
pen aan de orde: 'De sporthal in
Axel' en 'Consument zijn in Axel'.
Voor het eerste onderwerp komen
de wethouders J. M. van Schaik (fi
nanciën) en P. Apers (sportzaken)
naar het café. Tonny Marteyn, se
cretaris van het Streekcentrum
Axel (de Axelse winkeliersvereni
ging) is present om tekst en uitleg
te geven over de middenstand in
Axel.
Tussen de twee onderwerpen door
leggen Theo van Hoorn en Joop
van der Putte van de Stichting
Vestzaktheater, hun plannen en
ideeén over het toekomstige thea
ter in de Bastionstraat nog eens op
tafel. Een Temeuzens orkestje
zorgt voor wat vrolijke tonen. Voor
het politiek café zijn verder de
raadsfracties en afdelingen van po
litieke partijen in Axel uitgenodigd
en ook alle sportverenigingen in de
gemeente.
Voor de afwisseling en het nodige
'ontspannen karakter' van het ge
beuren zorgt een drieman sterk or
kestje uit Terneuzen. Het politiek
café. vanaf 20.00 uur in De Kelder
bjj het cultureel centrum De Halle.
duurt ongeveer tot elf uur.
Mijn kookwekkertje heeft het begeven. Na ruim der
tigjaar met nimmer aflatende precisie als voorbe
hoedmiddel dienst te hebben gedaan, gaf het er de brui
aan. Een immens voorbehoedmiddel, ja zeker tegen
aan-over- en droogkoken. Er leven mensen, die ner
gens aan hechten. Niet aan voorwerpennoch aan hun
medemensen. Ze bezitten een onvermogen tot treuren,
wordt iemand van hun weggenomen, knapt een relatie
af, het deert weinig, ze gaan heel snel over tot de orde
van de dag. Overschakelen op andere personen, kost
geen enkele moeite. De pijn van het heimwee is deze
mensen vreemd.
Ik was warempel gehecht aan mijn kookwekkertje.
Denk eens aan: dertig jaar met onverwoestbare trouw
iemand terzijde staan. Nooit eens vreemd gaan, nooit
eens nukkig doen, hoeveel mensen brengen dat op. Je
kunt van zulk een voorwerp moeilijk beweren dat het
dood is en onbezield. Het speelde wel degelijk een rol in
het dagelijks bestaan, was ambulant en vergezelde me
van keuken naar slaapkamer. Het heeft in belangrijke
mate de rust tijdens het iverken bevorderd. Bij ons
geen opgewonden kreten en geren naar het fornuis om
voedselreddingsacties uit te voeren. Kalmte, die de
zenuwen ten goede kwam.
Onze kookwekker wist wel dat ze een bijzondere plaats
innam. We waren aan elkaar gewend en zijn alarme
rend belgerinkel veroorzaakte bij ons geen schrikef-
fect Bij vreemden wel. Ze schrokken zich wild als de
wekker naast het theelicht op tafel stond en me met
luide stem naar de keuken dirigeerde. Dwaas eigen
lijk. een dergelijk dwingend bevel door een mens gege
ven. zou irritant zijn. De wekker kon rekenen op on
middellijke gehoorzaamheid van mijn kant
Sommige bezoekers reageerden laatdunkend nadat
het schrikmoment voorbij was: ..Ik heb ook zo'n ding,
ik gebruik het nooit" Er volgde dan wel eens een luch
thartig gesprekje over het nut van de kookwekker. Ik
verloor en verlies het apparaatje.
Men zal beseffen dat er een hechte band bestond
tussen het kookwekkertje en mij. In de dertig jaar
die we samen doorbrachten, zijn we er niet mooier op
geworden. Ofschoon, het wekkertje eigenlijk wel: het is
uniek geworden, nergens zijn de soortgenoten meer
verkrijgbaar Het heeft natuurlijk gescheeld dat het
nooit onderhevig is geweest aan gooi- en smijtwerk
Wat het uiterlijk betreft, in de jonge jaren was dit een
en al uitbundige vrolijkheid. Een roomblanke wijzer
plaat als gezicht, twee blauwe knopjes als ogen. ze
schitterden als de zon erop scheen De aftakeling be
gon bij het karkas, de verf bladderde af, het kreeg een
grijze kleur en het duurde met lang of alle kleurstof
was verdwenen en onsklokje had een geheel grijs kop
je. Maar mooi dat ze geworden was, mooi.' En uniek.
Opeens miste ik de stevige tik, waarmee de tijd ver
ging. Het blauwe knopje was gestokt op acht minu
ten voor de ingestelde tijd.
Ben je ziek" vroeg ik. „Alleen maar moe", antwoordde
ze. Ik gaf haar eenzetje. Bij zestig minuten klingelde ze
vrolijk als voorheen. Dat wil zeggen, was daar niet een
amechtig gereutelzo op het laatst? Opnieuw wond ik
haar op. Gehoorzaam ving ze haar tocht over de wij
zerplaat aan. maar de loop werd met behouden, de
taak met volbracht. Acht minuten voor het einde
zweeg ze En nu voorgoed. Het was het hart. Alle har
ten begeven het een keer, ook die van de meest solide
kookwekkers.
Naast haar op het rekje staat nu een nieuw eigentijds
ding. Wederlicht, nuffige tik, een hardgroene jurk aan,
een frivole klingel. Ik zal er nog aan moeten wennen.
Het oude wekkertje mag ook blijven. Dertig jaar on
voorwaardelijke trouw gooi je niet zomaar overboord.