PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De Geus: bezwaarden
horen niet in leger
Carter wil spreken
met Iraanse premier
Pauselijke souvenirs
Nieuwe regering België: inkomens op nullijn
Cogémacontract ongelezen in lade burgemeester Borsele
Baby na week gered
uit puin Al Asnam
8C5Ö3OH!ÖÖCC5OO5cöö5O
MINISTERS: POLITIEMAN VOLLEDIG INZETBAAR
vandaag
Station in Den Haag
ontruimd na bommelding
TOENADERING TOT TEHERAN:
OLIE-AKKOORD
VS-ISRAËL
KERN VAN SOCIAAL-ECONOMISCH HERSTELPLAN
223e jaargang no. 245
Vrijdag 17 oktober 1980
DAMESMODE
Lange Detft Promenade 111 - Middelburg
Ware klasse verloochent zich niet
HE1NKENSZAND- De burgemees
ter van Borsele, örs G.C. G. van den
Heuvel, heeft het opwcrkingscon-
tract tussen de PZEM en Cogëma vo
rig jaar een week lang ongelezen in
een bureaulade laten liggen. De
PZEM had het contract toegestuurd
aan het college van burgemeester en
wethouders van Borsele teneinde
het vertrouwelijk ter inzage te ge
ven aan alle gemeenteraadsleden.
Ook provinciale staten hadden eind
mei vorig jaar bericht ontvangen, dat
de leden van dit bestuurscollege het
contract vertouwelijk konden inzien.
PZEM-voorzitter W. Don zei desge
vraagd. dat het bestuur van de
PZEM vorig jaar mei op grond van de
vertrouwensclausule in het contract
concludeerde, dat het ter inzage
moest worden gegeven aan allen, die
bü de besluitvorming waren betrok
ken, in dit geval de gemeenteraad
van Borsele en de staten van Zee
land. „wy waren toen - en dat zijn we
nog steeds - van mening, dat volledi
ge openbaarmaking het beste was.
Het contract verzette zich daartegen,
zodat moest worden volstaan met
vertrouwelijke inzage aan betrokke
nen. Maar na een paar dagen werden
we al teruggefloten door Cogéma, die
onze handeling veel te ver vond gaan.
We hebben onmiddellijk een onder
handelaar naar Parijs gestuurd en
dat heeft geresulteerd in de bekende
samenvatting, die ter vertrouwelijke
inzage is gelegd", zo zei de heer Don.
De PvdA PPR-fractie van de ge
meenteraad Borsele had in de alge
mene beschouwingen voor de begro
tingsbehandeling donderdag laten
weten, dat het contract voor alle Bor-
selse raadsleden ter inzage heeft ge
legen. Dat geen van die raadsleden
dat contract heeft gezien komt door
dat niemand er van op de hoogte was,
zo stelt de PvdA/PPR-fractie „Het
Cogèma-contract heeft gedurende
korte tyd in het gemeentehuis gele
gen ter inzage voor de raadsleden.
Het is meer dan spijtig dat de raad
daarvan niet op de hoogte is ge
steld"
Burgemeester Van den Heuvel ont
kende de door de PvdAPPR-fractie
geschilderde gang van zaken:,, Op
een zeker moment heb ik van de
PZEM-directie het contract toege
stuurd gekregen. Ik wou dat echter
toen niet inzienen heb het ongelezen
in mijn la gelegd. Het was een groot
in het Engels gesteld rapport. Na een
week heb ik het ongelezen weer te
ruggestuurd. Waarschijnlijk heeft de
heer Vollaard dit in de wandelgangen
opgev>""en of van de heer Don ge
hoord. De heer Van den Heuvel bena
drukte dat hij het rapport inderdaad
niet had ingezien. „Dat is een beken
de procedure, wel meer politieke fi
guren doen zoiets".
Dc heer Don voegde er aan toe. dat
de heer Van den Heuvel het contract,
dat aan b en w was gezonden om ter
inzage te geven aan de raadsleden,
moest terugzenden, omdat hem dit
was meegedeeld door de PZEM.
iVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Wie gewetensbezwaren heeft tegen kernwapentaken, hoort in het leger niet thuis.
Defensie-minister De Geus heeft dat in een brief aan alle legeronderdelen duidelijk gemaakt.
Beroepsmilitairen die kernwapentaken weigeren, hangt ontslag boven het hoofd.
Tegelijkertij verklaarden in de tweede
kamer minister Wiegel (binnenlandse
zakeni en De Ruiter (justitie) niets te
voelen voor een formele regeling van er
kenning van enige vorm van gewetens
bezwaren bij de politie, tegen bepaalde
taken zoals in de mobiele eenheid. De
bewindslieden zeiden bij de behande
ling van de politiebegroting dat iedere
politieman volledig inzetbaar moet
zijn.
In zijn lange brief schryft minister De
Geus dat het democratisch uitgestip
pelde defensiebeleid „loyaal moet wor
den uitgevoerd", ook als daarin kern
wapens een plaats hebben. Dienst
plichtigen die daar bezwaar tegen heb
ben. kunnen een beroep doen op de Wet
Gewetensbezwaren. Beroepsmilitairen
met gewetensbezwaren moeten vol
gens de bewindsman ontslag nemen
Wie geen ontslag neemt, moet alle op
drachten uitvoeren, ook als die met
kernbewapening in verband staan. De
Geus noemt dat een „principieel uit
gangspunt waaraan niet kan worden
getornd". Algemene inzetbaarheid van
onderhoud
Fortress BV. eigenaar van een groot
aantal woningen in Oost-Souburg, is
begonnen met het verrichten van on
derhoud aan haar huizenbezit. Dat
bleek donderdag voor de Raad van
State, waar Fortress het bevel van de
gemeente Vlissingen om zo spoedig
mogelijk met het achterstallig onder
houd te beginnen, kwam betwisten
PAGINA 3
kerncentrales
Vier op de tien Nederlanders vinden
dat de kerncentrales in ons land dicht
moeten en dat op grote schaal moet
worden overgeschakeld op kolencen
trales.
kanker
De kans voor een Nederlander om te
sterven aan kanker is op het ogenblik
een op vier. Een roker (20 tot 40 sigaret
ten per dag) heeft een ongeveer vijftien
maal grotere kans om aan kanker aan
de ademhalingsorganen te overlijden
als een niet-roker.
sfinx
1 De 'sfinx' is terug op Europese bodem
I Het luxe leventje van het Amerikaan-
I se voetbal is voorbij en Rinus Mlchels
I hunkert weer naar de spanning van
I het grote voetballen In Keulen is hij
j als de grote wonderdokter bmnenge-
I bracht.
I PAGINA 21
I verbaliteit
I Henk van Ulsen gaat weer Het Dag-
I boek van een Gek spelen. De -inmid-
I dels - derde versie is meer dan de twee-
I de een samenspel tussen tekst en be-
I weging 'Waarnaarik op zoek ben. is de
I verbaliteit van mijn eigen theater.'
I PAGINA 23
titanic
De Vara heeft een onderzoek op gang
I gebracht tegen Ombudsman Frits
'ij Bom naar aanleiding van uitlatingen
in een interview dat vorige week in het
I weekblad De Haagse Post verscheen
i Hjj vergeleek daarin de omroep met de
I zinkende Titanic, en zijn afdeling zou
I mdie ramp de rol van de tol het bittere
I einde doorspelende scheepskapel ver-
I vullen
DEN HAAG (ANP) - Het Centraal Sta
tion in Den Haag is de afgelopen nacht
om half cén ontruimd, nadat eerder op
de avond een blauwe koffer was aange
troffen, waarvan men vreesde dat die
een bom bevatte.
Om half tien donderdagavond heeft een
man de politie gebeld met de medede
ling dat de koffer om half elf zou ontplof
fen. Dat is niet gebeurd
De ontruiming geschiedde op last van
bouw verlaten, omdat de EOD het risi
co te groot vond gezien de omvang van
de koffer.
Het treinverkeer werd stilgelegd en de
treinen die nog in het station langs de
perrons stonden werden naar buiten ge
reden. De koffer werd aangetroffen bo
venaan een der trappen die naar de sta
tionshal leiden.
Toen de koffer na ruim een uur werken
door de EOD werd geopend bleek
Explosieven Opruimingsdienst geen bom in te zitten, maar alleen een
EODi. Treinreizigers, NS-personeel en geblakerde speen. Het station werd
andere aanwezigen moesten het ge- daarop weer opengesteld.
de militair is van groot belang voor de
krygsmacht.
„Met twee soorten personeel, namelijk
met mensen op wie wel en op wie niet
onder alle omstandigheden kan worden
gerekend, kan de krijgsmacht haar op
dracht niet vervullen", schryft De
Geus. „Beperking van de inzetbaarheid
leidt tol verminderde geschiktheid van
de militair Dit kan uitlopen op beper
kingen in de carneregang of op ont
slag"
De minister schrijft voorts dat over
kernbewapening vrijuit mag worden
gesproken door militairen. Bij het be
nutten van hun recht op vrije menings- KHORAMSHAHR - Een Iraanse geestelijke bezoekt het strijdtoneel in Khoramshahr, maar de laatste dagen zware gevech-
uiting moeten ze volgens hern echter ten plaatsvonden. Op de achtergrond een uitgebrand Iraaks pantservoertuig, dat voor Iraanse jongeren met Molotov-
uitgaan van „loyaliteit jegens de orga- cocktails is verwoest.
nisatie en de mensen die daarin
werken" De Geus dringt in zijn brief
daarom aan op grote terughoudend
heid bij het uiten van kritiek op het
kernwapenbeleid.
Politie
zyn collega's De Ruiter en Wiegel kwa
men met eenzelfde soort argumenten
voor de situaite by de politie. Minister
De Ruiter merkte op dat een regeling
zal lelden tot twee soorten politiemen
sen en dus tot spanningen in de korp
sen Hij sprak vanhet risico van 'morele
zelfverheffing' door gewetensbezwaar
den boven de andere De bewindsman
vindt het ook onjuist procedures aan te
geven voor korpschefs voor de benade-
(Slot zie pagina 8 kolom 4)
ALTOETTING -In het Westduitse plaatsje Altoetting gaan de souvenirwinkels goede tijden tegemoet Om het komende
bezoek van paus Johannes Paitlus 2 in november te herdenken, worden reeds vele souvenirs verkocht. De verkoopster
toont in haar linkerhand een hand-geschilderd bord met het portret van de paus. dat 160 mark moet opbrengen De prijs
is zo hoog omdat er maar 1500 stuks van het bord in voorraad zijn - Rechts een grote kaars, die ook het portret van de
paus draagt.
WASHINGTON, TEHERAN. BAGDAD
(AFP/UPI/RTR) - De Amerikaanse pre
sident Carter heeft zijn strikt neutrale
houding in het conflict tussen Iran en
Irak verlaten. Tijdens een verkiezings
toespraak in Lvndliurst New Jersey zei
de president dat het duidelijk is dat
Irak' 'het binnendringendeiland' is en
dat dc Verenigde Stalen fel zijn gekant
tegen 'iedere poging Iran te ontmante
len.'
Edmund Muskie. de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken, heeft
donderdag gezegd, dat de sancties te
gen Iran, automatisch zijn opgeheven
als de gijzelaars in Amerika terugke
ren.
Hij gaf te verstaan dat Amerika in dat
geval bereid zou kunnen zijn militair
materieel aan Iran te leveren.
President Carter heeft zich donderdag
bereid verklaard de Iraanse premier
Radjai te ontmoeten, die vandaag in
New York wordt verwacht voor het de
bat in de Veiligheidsraad over de oorlog
met Irak. Hy zou de kwestie van de gij
zelaars met Radjai willen bespreken,
als die daartoe genegen is.
De Iraanse regering heeft inmiddels
ontkend dat er in het geheim met Ame
rika onderhandeld wordt met als inzet
de vrijlating van de gijzelaars.
De strijd om Abadan duurt intussen
voort Irak zegt nu alle toegangen tot de
stad te beheersen. Iran deelt mee. dat
de Iraakse troepen tien kilometer zijn
teruggedreven, Aan het noordelijk
front heeft Irak volgens Teheran zware
verliezen geleden. Irak had de stad Ker-
mansjah gebombardeerd InTobrizzou
de raffinaderij door Iraakse bommen
zwaar beschadigd zijn, Iraanse vliegtui
gen hebben doelen in Irak bestookt
Volgens de Washington Post hebben
Amerika en zijn bondgenoten circa 60
marine-eenheden in de Indische Oce
aan samengetrokken om in geval van
nood de voor de westelijke olievoorzie
ning belangrijke straat van Hormoez
vrij te houden.
De Sowjet-Unie zou daar 29 oorlogs
schepen hebben geconcentreerd-
Frankrijk wil straaljagers, hefschroef-
vlicgtuigen en anti-tankraketten aan
Irak leveren de komende weken, on
danks de oorlog met Irak. zo is donder
dag van diplomatieke zijde in Parijs
vernomen.
Het Elyscc wil er niet over praten en
zegt dat deze zaak als vertrouwelijk
wordt beschouwd.
VIJF NIEUWE AARDSCHOKKEN
EL ASNAM (AFP) - In El Asnam heeft
donderdagmiddag een nieuwe aard
schok heel wat beschadigde huizen
volkomen in puin doen storten. Slacht
offers waren er niet. De laatste 24 uur
zijn er vijf van dergelijke schokken ge-
regislreed. Reddingswerkers hebben
bijna een week na dc grote aardbeving
van vorige week vrijdag, een meisje
van tien maanden, huilend maar onge
deerd. bevrijd uit het puin van de stad
El Asnam, die voor tachtig procent is
verwoest.
Twee zusjes en twee broertjes, die al
eerder levend van onder het puin waren
gehaald, hebben zich over de baby ont
fermd. De reddingswerkers hadden al
enkele dagen geen levend wezen meer
aangetroffen
In El Asnam zijn inmiddels 6 000 lijken
geborgen. Het lykt erop dat de aanva-
kelijke schatting van 15.000 tot 20.000
doden juist zullen blijken te zijn.
Het Algerijnse staatshoofd. Chadli
Bendjedid. heeft woensdag het getrof
fen gebied onder militair gezag ge
plaatst. Om het risico van epidemies te
verkleinen worden alle katten en hon
den in de streek afgemaakt.
De internationale hulp blijft binnen
stromen. Maar er zijn nog veel tenten,
dekens en levensmiddelen nodig
WASHINGTON (DPA'UPI) - De V.S. en
Israël zullen vandaag een overeen
komst sluiten waarin de Amerikanen
zich verplichten tot het leveren van
olie ingeval Israël in crisissituaties
niet over voldoende olie kan beschik
ken.
Het akkoord, dat door de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken. Ed
mund Muskie. en de Israëlische minis
ter van energie Yitzhak Modai. in Was
hington getekend zal worden, legt de
voorwaarden voor de aankoop van
Amerikaanse olie vast.
De speciale afgezant van president Car
ter voor het Midden-Oosten. Sol Lino-
witz, heeft donderdag gezegd dat het
juiste ogenblik voor Israëlische-Egypti-
sche onderhandelingen zou kunnen
worden aangetast als president Carter
volgende maand niet herkozen zal wor
den Hij zei dit in een televisievraagge
sprek over het autonomieberaad dat in
de afgelopen dagen in Washinton is ge
voerd en dat op 17 november ergens in
het Midden-Oostenzal worden voortge
zet.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5,
en 9.
Binnen- en buitenland:
en 13.
Opinie: 4.
Sport: 15. 16 en 17.
Pop: 19.
Kunst en cultuur: 21.
Radio en televisie: 23.
Financiën: 25.
BRUSSEL- Alle inkomens, behalve de
laagste lonen, twee jaar lang op de nul
lijn. Dat is de kern van de loonmati
ging die wordt aangekondigd in een
programma van de nieuwe Belgisehe
regering, die in de nacht van woensdag
op donderdag tot stand is gekomen en
volgende week in functie komt. Maar
het is weinig waarschijnlijk dat vak
bonden en werkgevers willen meewer
ken aan dit plan van de rooms-rode
coalitie van Vlaamse en Waalse chris
ten-democraten en socialisten.
Toekomstig premier, thans kabinets
formateur Wilfried Martens, een Vlaam
se christen-democraat, maakte het re-
geringsprogram donderdag bekend De
loonmatiging, alsmede bezuinigingen
by de overheidsuitgaven, vormen de
kern van een sociaal-economische her
stelplan waarover een week is onder
handeld. Maar de regering legt niets op.
sociale partners krijgen eerst drie voor
sluiten van een inter professioneel ak
koord voor vierentwintig maanden, of
wel een stelsel waarbij van loonsverbe
tering slechts de helft wordt uitbetaald
en de andere helft door de werkgevers
in een solidariteitsfonds wordt gestort
stellen voorgelegd waaruit ze kunnen ofwel een stelsel waarbij de staat be-
kiezen paalde loonverbeteringen kan verbie-
Die drie alternatieven zijn: ofwel het den.
Als het overleg met vakbonden en
werkgevers niets oplevert, moet het
viei-partijenkabmet - nu al weer „kabi
net van de laatste kans" genoemd - de
knoop zelf doorhakken De voorgestel
de loonmatiging gaat overigens niet erg
ver omdat hel indexmechanisme - aan
passing van lonen en sociale uitkerin
gen na prijsstijgingen - onaangetast
blijft Hetzelfde geldt trouwens ook
voor tarieven bij de vrije beroepen
De salarissen van ministère en parle
mentariërs met vijf procent worden ver
minderd. Tantièmes worden met het
zelfde percentage verlaagd. Belgen die
jaarlijks meer dan 350.U00 gulden ver-
iSlot zie pag. 3 kol. 5)
