Werkgroep: industrie op
Axelse Vlakte Sluiskil
Ir. S. A. Posthumus: en laten leven
Van de Perre-prijs
voor H. Kooger
uit Middelburg
PROVINCIE BEGINT MET
OPRUIMEN AUTOWRAKKEN
MINISTER TUIJNMAN INSTALLEERT
NIEUWE VOORLOPIGE HAVENRAAD
"I PZC/provincie
UPPORT: IN 15 JAAR 230 HECTARE NODIG
SCHEIDENDE VOORZITTER COMMISSIE ZEEHAVENOVERLEG:
99
ZATERDAG 11 OKTOBER 1980
13
MIDDELBURG - Het dagelijks be
stuur van de provincie Zeeland hoopt
dat nog dit jaar het grootste deel van
de autowrakken in het buitengebied
kan worden opgeruimd. Gedeputeerde
staten hebben een afspraak gemaakt
met een sloopbedrijf uit Middelburg
dat- tegen betaling-ervoor zal zorgen
dat de wrakken waarvan de eigenaars
afstand gedaan hebben, opgehaald en
verwerkt worden. De provincie legt
het geld ervoor op tafel. Aan de minis
ter van volksgezondheid en milieuhy
giëne is subsidie gevraagd.
Een inventarisatie van de Zeeuwse ge
meenten leverde de aanwezigheid van
ruim driehonderd autowrakken in het
buitengebied op. Veel van deze wrak
ken worden gebruikt als schuilplaats,
berghok, en dergelijke. Minister dr. L
Ginjaar van volksgezondheid en mi
lieuhygiëne stelde in de loop van dit
jaar subsidie in het vooruitzicht aan de
provincies, onder voorwaarde dat er ui
terlijk eind september '80 een opgave
bij het ministerie zou liggen.
,De minister heeft ons wel wat overval
len met het beschikbaar stellen van
geld voor het opruimen van solitaire au
towrakken,'' vertelt milieugedeputeer
de W. Don..Het was kort dag. maar we
vonden wel dat we eraan mee moesten
doen.'"
De gemeenten zorgden ervoor dat de
opgave van de wrakken tijdig naar het
ministerie in Leidschendam kon. „We
hebben de stellige verwachting dat de
minister ook, conform zijn toezegging,
het geld beschikbaar zal stellen," al
dus gedeputeerde Don. Hij voegt eraan
toe dat het niet om een gelweldig hoog
subsidiebedrag gaat (ongeveer 5000
guldenl. Don vindt het belangrijker
dat het milieu in het algemeen gediend
is met de eenmalige wrakkenopruim-
actie.
De mllleugedeputeerde wijst erop dat
in de toekomst de provincies wettelijke
bevoegdheden krijgen om autowrak
ken onder politiedwang te laten oprui
men. Dan komen er trouwens ook re
gels voor de autokerkhoven. De huidige
actie moet geschieden op basis van vrij
willigheid. De provincie is dan ook be
zig om de eigenaren van de geregi
streerde autowrakken in het buitenge
bied te benaderen, met het verzoek of
zij een afstandsverklaring willen teke
nen. Gedeputeerde Don: „Degenen die
afstand doen van de wrakken, worden
er nog dit jaar van verlost en wel gra
tis."
TERNEUZEN - Het is noodzakelijk om in de komende jaren de industrialisatie in het gebied
SluiskilOost en de Axelse Vlakte te ontwikkelen. In de periode tot 1995 zal er - buiten de bestaande
bedrijfsterreinen in de Kanaalzone Zeeuwsch-Vlaanderen - „nog een zekere behoefte ontstaan"
van ongeveer 230 hectare bedrijfsterrein. Dat is een van de conclusies in een nog vertrouwelijk
rapport, dat over de ontwikkeling van het gebied Sluiskil-Oost/Axelse Vlakte is opgesteld door
een provinciale werkgroep.
In dit stuk wordt betoogd, dat de nu
goedgekeurde bedrijfsterreinen - netto
500 hectare - „onvoldoende mogelijkhe
den bieden om de taakstellende bevol
kingsgroei van Oosteeuwsch-Vlaande-
ren te kunnen realiseren", de opvang
dus van mensen-van-buiten, waarbij
wordt gedacht aan een vestigingsover
schot van 0.5 tot 0.6 procent. Waar
schijnlijk - zo zeggen de samenstellers -
biedt ook het bestaande oppervlak aan
bedrijfsterreinen onvoldoende ruimte
voor de autonome ontwikkeling van de
werkgelegenheid, dus voor de opvang
van arbeidsplaatsen voor mensen uit
Zeeuwsch-Vlaanderen zelf.
Tegen die achtergrond vindt de werk-
groep^ietzaak, dat de Axelse Vlakte en
het gebied Sluiskil-Oost worden aange
vat. Wel wordt erop gewezen dat de toe
komstige ontwikkelingsmogelijkheden
van dit gebied worden verkleind door
milieuhygiënische en economische om
standigheden. Daarbij gaat het om de
ligging van het gebied dichtbij dorpen
en steden en de ligging aan het kanaal,
terwijl ook de aanwezige milieu-hinder
een rol speelt. Het rapport. ..In verband
hiermee leent dit gebied zich minder
voor de vestiging van basis-indus-
tneèn. Ondanks de ongunstige vesti
gingsmogelijkheden zijn er voldoende
positieve ontwikkelingsmogelijkheden
aanwezig, wanneer van overheidswege
actief wordt meegewerkt om de voor
waarden voor vestiging te verbeteren."
Om nu een slagvaardig beleid moge
lijk te maken bij de uitgifte van be-
drijfs- en haventerreinen vindt de
werkgroep het van belang dat de ge
meenten een bestemmingsplan voor
het gebied voorbereiden. Daarin moe
ten zowel de planologische mogelijk
heden, in samenhang met het milieu,
als de eventuele handelsfuncties wor
den aangegeven.
Om aan „minimale milieu-hygienische
eisen" tegemoet te kunnen komen, wor
den voor verschillende soorten activi
teiten zones aangegeven, -zo moet de
afstand van nieuwe woongebieden tot
hinderlijke activiteiten minstens twee
kilometer bedragen:
■de afstand van bestaande woongebie
den tot hinderlijke activiteiten moet
minstens 1500 meter zijn,
-bekeken moet worden welke activitei
Kamerleden willen
regeling voor
de Grevelingen
(Vort onze Haagse redacienri
DEN HAAG - Kamerleden van de
Tweede-Kamercommissie voor de vis
serij willen dat er gewerkt wordt aan
een regeling voor het winnen van oes-
terbroed en mosselzaad in dc Grevelin
gen, op zo'n manier dat er een voor alle
partijen bevredigende oplossing
wordt gevonden. Dat blijkt uit een van
de vragen die er vanuit de Kamer zijn
gesteld naar aanleiding van de visse
rij-begroting van minister Braks.
De kamerleden constateren dat een on
derzoek naar de mogelijkheid van win
ning in het Grevelingenbekken. waar
Braks over spreekt, weinig zinvol is „nu
voldoende bekend is dat het gewonnen
kan worden, doch dat de winning is af
geketst op een niet tot overeenstem
ming komen tussen belanghebbende
Dartljen"
Het zijn vooral de aalvissers die mordi
cus tegen het winnen van jonge oesters
en mossels zijn, zij vrezen schade aan
hun percelen en vochten zelfs tot voor
de Raad van State voor hun recht. Ka
merleden vinden het dan ook logischer
om een regeling te treffen, waarbij zo
wel de belangen van aalvissers als die
van mossel- en oesterkwekers zijn gega
randeerd.
Bond Ouderen houdt
balavond te Heikant
HEIKANT - De Nederlandse Bond voor
Ouderen houdt vandaag, zaterdag, een
balavond ln gemeenschapscentrum 'T
Heike' te Heikant. De balavond, die om
20 00 uur begint, is toegankelijk voor
iedereen, ouder dan 50 jaar.
ten die toelaatbaar zijn in de stroken
tot 1000 meter en tussen de 1000 en 1500
meter van de bebouwing inpasbaar
zijn.
Die verschillende zones zijn aangege
ven vanuit de kernen Terneuzen, Hoek,
Sluiskil. Axel. Spui, Zandstraat. West-
dorpe en Sas van Gent. Voor de dorpen,
die dichtbij de nieuwe terreinen Sluis
kilOost en Axelse Vlakte liggen wordt
een groenzone van belang geacht. Die
moet worden vastgelegd in het bestem
mingsplan en grotendeels worden be
kostigd door het havenschap Terneu
zen, vindt de werkgroep.
In fasen
De werkgroep doet de aanbeveling aan
gedeputeerde staten het nieuwe indus
triegebied in fasen te ontwikkelen. Voor
de eerste fase moeten bestemmingen
worden uitgewerkt. Daarbij denkt men
onder meer aan een uitbreiding van de
NSM naar het zuidoosten
Voor de scheepvaart kan dit gebied toe
gankelijk worden gemaakt door. ter
hoogte van het zijkanaal, een haven
•aan te leggen vanuit, het kanaal Terneu-
zen-Gent. Sluiskil-Oost kan vanaf de
Traktaatweg wprden opengelegd via de
Axelse Sassing' en de bestaande weg
langs de noordkant van het zijkanaal.
De bereikbaarheid van de Axelse Vlak
te vraagt een nieuwe route vanaf de
aansluiting Axelse Sassing op de Trac-
taatweg; voorlopig denkt men aan een
noordelijker gelegen oost-west-verbin-
ding. Ook is een spoorweg nodig. Het
zuidelijke deel van de Axelse Vlakte
kan agrarisch blijven.
In de tweede fase denkt de werkgroep
aan een voortgezette ontwikkeling van
industrialisatie naar het oosten in bei
de gebieden. Dan kan de haven worden
vergroot, en de randweg over de Koe-
gorsstraat worden aangelegd. Als de
ontwikkeling stagneert kan deze twee
de fase ook als eindfase worden be
schouwd. De „middenweg" moet dan
randweg worden. De eventuele derde
etappe behelst een eventuele vergro
ting van de haven naar het zuiden
Daaraan grenzend kan een bedrijven
terrein worden aangelegd. In totaal zijn
met de fasen bruto 520 hectares ge
moeid: om te beginnen 142 ha, vervol
gens 205 ha. en tenslotte 173 ha.
De grenzen van het nieuwe industriege
bied liggen ten westen bij het kanaal
Gent-Terneuzen, in het noorden bij de
bebouwing van Sluiskil-Oost, in het
noord-oosten bij de Koegorsstraat, in
het oosten bij de Traktaatweg en in het
zuiden bij de Gemeenschappelijke
Weg. Het gebied wordt ln feite gevormd
door de Nieuwe Koegorspolder de
Axelse Vlakte, de Dekkerspolder, de
Smidsschorrepolder. en de Nieuwe Pa-
peschorrepolder. In en grenzend aan
het gebied liggen Sluiskil-Oosten Axel
se Sassing. ..Dit gebied is in feite het
emge in de Kanaalzone wat zich in om
vang en mogelijkheden in beginsel
leent voor een belangrijke verdere in
dustriële ontwikkeling.'' aldus het rap
port
RESTO
VROUWENPOLDER
tel. 01189-1900. b.g.g. 1965.
Ti. Reserveringen
1 diners - partijen - koffietafels
jjg j a la carte
V.IJ?, vlees- en visspeciallteit
Expositie Anneke
van Santen Zeeuws
Kunstenaarscentrum
MIDDELBURG - De Friese kunstena
res Anneke van Santen exposeert van
zaterdag 18 oktober tot 6 november een
aantal zeildoekpanelen in het Zeeuws
Kunstenaarscentrum aan de Molstraat
m Middelburg De opening van de ten
toonstelling wordt zaterdag 18 oktober
om 16 uur verricht door mr F. Huber.
burgemeester van Goes en oud-hoofd
redacteur van het weekblad Schutte-
vaer.
Anneke van Santen werd geboren in
Sneek maar bracht haar middelbare
schooljaren door in Middelburg. Zij
volgde de academie voOr beeldende
kunsten in Utrecht en in Rotterdam.
Haar werk was de afgelopen jaren ai in
diverse Zeeuwse plaatsen te zien. De
openingstijden van de tentoonstelling
in het Zeeuws Kunstenaarscentrum
zijn: dinsdag tot en met vrijdag van 10
tot 12 uur en van 14 tot 17.30 uur. woens
dag- en vrijdagavond van 19 tot 21.30
uur en op zaterdag van 9 tot 12.30 uur en
van 14 tot 16 uur.
PRIJS TEEKEN ACADEMIE
MIDDELBURG - De Middelburgse kunstschilder Henk Kooger (53) heeft de eer
ste Van de Perre-prijs gewonnen. Deze werd hem vrijdagmiddag in de Wandel-
kerk in Middelburg uitgereikt door commissaris der koningin dr C. Boertien.
Volgens het juryrapport 'geven zijn evenwichtige, monumentaleen compositori
sche opbouw en ingehouden gebruik van kleur en vorm aan zijn schilderijen een
sterk overtuigende kracht'.
i Van ome Haagse redacteur
DEN HAAG - Minister Tujjnman van verkeer en waterstaat heeft vrijdagmid
dag in het Haagse gebouw van rijkswaterstaat de voorlopige nationale haven-
raad geinstalleerd. Eén van de leden is de Zeeuwse gedeputeerde P. G. van den
Bosse. die de havenschappen van Terneuzen en Vlissingen vertegenwoordigt.
De voorlopige raad is de opvolger van de commissie Zeehavenoverleg. die twaalf
jaar lang onder voorzitterschap van oud-staatssecretaris ir. S. A. Posthumus heeft
gefunctioneerd. De voorlopige raad onder voorzitterschap van R. F. van Heusden
moet vijf jaar z'n werk doen: dan moet de raad door een definitieve worden
vervangen, die op een wettelijke basis berust..
Minister Tuijnman verwacht van de raad gevraagd en ongevraagd adviezen, een
taak die de commissie Zeehavenoverleg niet zo uitgesproken had Tuijnman. „En
gebeurt er nu verder nog iets met die adviezen? Dat was misschien in een aantal
gevallen niet zo duidelijk. Die duidelijkheid was er wel met het advies bestuur en
beheer, dank zij hetwelk er heden een Havenraad wordt geïnstalleerd door een
coördinerend minister voor zeehavenzaken
Het is de behoefte aan meer duidelijke structuren, aan meer coördinatie en
onderlinge afstemming van de bij het zeehavenbeleid betrokken instanties die
in '68 tot instelling van de commissie leiden, en die nu nog onverkort gelden.
„Juist misschien wel in de laatste vijf moeilijke jaeren heeft deze behoefte een
extra accent gekregen", zei de bewindsman. De Raad is overigens hel geestes
kind van de commissie zelf: het idee ertoe is uitgewerkt door een commissie
onder leiding van dr. 1. Samkalden. oud-burgemeester van Amsterdam.
De voorlopige Raad bestaat uit 18 leden, plus een onafhankelijk voorzitter, zoals
gezegd de heer R. F. van Leusden. een man met een rijke ervaring in internationale
economische betrekkingen. Er zijn zes vertegenwoordigers van de zeehavenbe
heerders. waarin gedeputeerde Van den Bosse en dc havenwethouders van Rotter
dam en Amsterdam, zes mensen uit het havenbedrijfsleden en zes topambtenaren
namens de rijksoverheid.
De Van de Perre-prijs bestaat uit een
bedrag van drieduizend gulden. De ju
ry. die bestond uit de journalist P. G.
van de Bos uit Laren, drs A. M. Jans-
sens. directeur van het Centraal Mu
seum in Utrecht en kunsthandelaar L.
van Lier uit Blaricum kende drie eervol
le vermeldingen toe. Deze waren voor
de Middelburgse Piet Rijken (de jury
had bewondering voor zijn ver doorge
voerde en perfect uitgewerkt modern
realisme), mevrouw Standaert-Tiehof
uit Ritthem (voor een 'volt gepenseeld
meisjesportret met een levendige ex
pressie') en de Vlissinger Herman Bis
schop ('levendig en spontaan neerge
schreven en gedurfd handschrift'). Er
waren iri totaal 58 inzendingen in deze
door de Teeken Academie te Middel
burg ingestelde prijs.
Hele leven
Henk Kooger. die thans leraar biologie
is aan de Stedelijke Scholengemeen
schap in Middelburg, is geboortig uit
Vlissingen. De thans 53-jarige schilder
en leraar heeft z'n 'hele leven al geschil
derd'. Tijdens zijn opleiding aan de
Rijkskweekschool in Middelburg kreeg
hij les van Louis Heymans Voorts volg
de hij twee sessies aan La Grande Chau-
mière in Parijs. Aan de openbare lagere
school in Oostburg bracht hij het ge
leerde in de praktijk, wat resulteerde in
een zilveren medaille van door leerlin
gen van Kooger gemaakte tekeningen
bij een wedstrijd. Gevolg van die me
daille was, dat de kindertekeningen in
het toen gloednieuwe Oostburgse stad
huis werden geëxposeerd, mét enkele
schilderijen van Kooger, die op die ma
nier debuteerde. Korte tijd later ver
huisde hij naar Middelburg en werd hij
aktief- 'zij het niet op de voorgrond tre
dend' - lid van de Stichting Zeeuwse
Beeldende Kunstenaars. Kooger zegt
van zichzelf, dat hij nooit op de voor
grond treedt als schilder en ook niet
meedoet aan alerlei modernismen. In
mei van dit jaar had de winnaar van de
Van de Perreprijs een eenmanstentoon-
stelling met zo'n zestig schilderijen in
het Singermuseum in Laren Er bestaat
een goede kans. dat volgend jaar sep
tember daar weer een tentoonstelling
van zijn werk wordt gehouden. Voor de
Van de Perre-prijs zond hij de doeken
'De Tweeling' (twee strandhuisjes) en
'Het wastafeltje' (een schilderij van een
ouderwetse wastafel).
De prijs is genoemd naar de van 1723 tot
1790 in Middelburg wonende Van de
Perre die een belangrijk aandeel had in
de opnehting van het Middelburgs Tee
kencollege. later Academie. Deze aca
demie bestaat nog steeds, zij het in
'sluimerende toestand'. Het doel van de
academie is in de twee eeuwen van haar
bestaan nog steeds hetzelfde gebleven:
het bevorderen van de teken- en schil
derkunst Het bestuur van de Teeken
academie heeft nu de 'sluimerende toe
stand' doorbroken, door éénmaal in de
twee jaar een prijs van drieduizend gul
den met daarnaast aanmoedigingsprij
zen beschikbaar te stellen. De grote
prijs is genoemd naar de kunstminner
Van de Perre. De schilderijen die door
zowel Zeeuwse beroeps als amateurs
kunstenaars zijn ingezonden zijn van
daag (zaterdag) in de Wandelkerk van 9
tot, 17 uur.
Interkerkelijke
Beweging vertoont
film in Hulst
GRAAUW - De 'Interkerkelijke bewe
ging Graauw' vertoont vrijdag 24 okto
ber in het Hulster gem-enschapscen-
trum Den Dullaert de film 'Het kruis in
de asfaltjungle'. De beweging heeft zich
ten doel gesteld de jeugd te waarschu
wen tegen wat zij noemt 'gevaren van
deze tijd': drugverslaving, alcohol en
misdaad. Ze wil dat doen door het ver
tonen van films die deze zaken signale
ren. De voorstelling in Den Dullaert be
gint om 20.00 uur. De jeugd van 14 jaar
en ouder is welkom. De film werd eerder
vertoond op 20 september
<Van onze Haagse redacteuri
DEN HAAG - „Ik heb het altijd ge
zegd. ook in 1968, toen de commissie
Zeehavenoverleg werd geinstalleerd:
mijn filosofie is: leven en laten le
ven". Later: „Een verdelende
rechtvaardigheid, zo kan ik het bon
dig samenvatten". Woorden van ir. S.
A. Posthumus, de man die sinds '68
voorzitter van de nationale commis
sie Zeehavenoverleg is - een sleutel
positie.
Oud sociaal-democratisch tweede-ka
merlid. voormalig staatssecretaris
van verkeer en waterstaat, vat het
mede door hem ontwikkelde zeeha
venbeleid samen: „Leven en laten le
ven. Dat is nog steeds een volstrekt
juist standpunt. Het is als het evange
lische woord: wat gij niet wilt dat u
geschiedt, doe dat ook de ander niet".
Ir. Posthumus op de laatste dag van
z'n voorzitterschap. Vrijdag, gisteren,
heeft hij afscheid genomen van z'n
functie, tegelijk met het moment
waarop de commissie Zeehavenover
leg een vervolg krijgt in de voorlopige
Nationale Havenraad Posthumus, 's
morgens denkend aan zijn voor half
vijf 's middags geplande afscheid in
het kolossale glazen gebouw van
Rijkswaterstaat in Den Haag, glimla
chend „En om zes uur ben ik al moe
van het uitrusten..."
De filosofie van leven en laten leven is
kort en goed datgene wat Posthumus,
z'n commissie en z'n staf in de afgelo
pen twaalf jaar hebben trachten te be
reiken: een plaats voor elke haven en
havenschap in het totaal van het na
tionaal Zeehavenbeleid. De rode lijn
voor de commissie-Posthumus praat
van een 'denktank', een kader voor on
derling overleg scheppend, ook ge
vraagd en ongevraagd adviezen uit
brengend aan de rijksoverheid.
„Ik ben vandaag extra kritisch voor
mijzelf', zegt Posthumus op de dag
van z'n afscheid, en terugdenkend aan
een vart*de uitgangspunten uit de be
ginjaren van z'n werk. Iedereen pro
beert voor zichzelf te krijgen wat voor
de totaliteit van de havens beschik
baar is, zei hij in '71 En- als men nu
eens overleg had gepleegd, had men
waarschijnlijk vele moeilijkheden
kunnen voorkomen. Posthumus nu
„Je moet op een dag als deze oppassen
dat je 't werk dat je gedaan hebt niet
'vermooit'. Toch geloof ik dat in de Ne
derlandse havens bepaald nog niet een
nationaal denken valt te bespeuren,
maar er is toch overleg en tegenstellin
gen worden geobjectiveerd, waardoor
een beetje gelijkheid in denken ont
staat."
Samenwerking
Posthumus is in de afgelopen jaren -
en vooral in het begin - duidelijk ge
confronteerd met een niet al te grote
bereidheid van de ene haven om met
dc andere samen te werken, het ach
terste van de tong te lalen zien. „Ja."
zegt hij, „hoe gaat dat. Wie het ook is,
men zegt: wij willen onze eigen haven
beheren, en jullie blijven zoveel mo
gelijk met je vingers van ons af.
Glimlachend: „Tot het moment na
tuurlijk, dat cr centen moeten losko
men".
De bereidheid tot overleg, het uitwis
selen van informatie, het samen inne
men van standpunten is echter ge
groeid „Ik durf te zeggen dat dat zich
heeft ontwikkeld, maar om te zeggen 't
is voltooid, dat bepaald niet", zegt
Posthumus nu kritisch.
Via het samen maken van rapporten
en adviezen is er echter iets gegroeid
van een consensus, waarin Posthu
mus" filosofie van 'leven en laten le
ven'. een verdelende rechtvaardig
heid, tot uiting komt. Het LPG-advies
komt als bewijs ter tafel, waarin de
commissie tegen het oorspronkelijke,
zeer centralistische rapport-Koning
waarmee de rijksoverheid kwam. een
beeld van decentralisatie schetste.
Een idee dat uitging van de grootscha
lige aanlanding van LPG op maar één
centrale plaats. Rijnmond, tegen de
schets van de commissie waarin werd
gepleit voor een aanlanding op plaat
sen zo dicht mogelijk bij de verbruiker
De LPG-aanvoer in Terneuzen, bij het
Dowcomplex, is van dat laatste stand
punt een voorbeeld Posthumus: ..Hel
is een van de voorbeelden waarin allen
zich hebben gevonden op een objectief
element, ontleend aan de veiligheid: er
moet een zo kort mogelijke afstand
zijn tussen aanlanding en de gebrui
ker. en in die zin hebben wij geadvi
seerd". Voor Posthumus is het een
overwinning op het egocentrisch sen
timent, zoals hij zegt. niet langer als
voorheen wil elke haven alles naar
zichzelf trekken in de geest van -als er
iets te koop is. moeten wij het heb
ben..
Hij zegt: ..By het LPG-rapport is het
gebleken: als je de problematiek dui
delijk kunt stellen, dan is er iets waar
door het gemeenschappen ijk denken
tot stand komt."
Kwaliteit
Terug naai- hel eind '78 gehouden
symposium over de toekomst van de
Nederlandse zeehavens, waarin Pos
thumus ook een centrale rol speelde.
Kwaliteit was de gemeenschappelij
ke noemers waarop vele inleiders -
ex-minister van economische zaken
drs. R. F. M. Lubbers in hun midden -
zich konden vinden.
Posthumus nu: „Op dat symposium
was iedereen nog erg voorzichtig.
Mijn persoonlijke opvatting is dat
men geprobeerd heeft door optimisti
sche verhalen de investeringen op ni
veau te houden." En: „Ik wil geen pes
simist zijn. maar ik vind dat wij ons
moeten indekken tegen de toekomst,
en daarbij gaat het meer om de kwali
teit van onze havens dan om de kwan
titeit van de activiteiten. Ik denk dat
de zaak de laatste twee jaar duidelij
ker is geworden. Of dat nu door een
tweede oliecrisis komt ol'door iets an
ders - ik zelf geloof niet dat het alleen
die oliecrisis is - ik denk dat er een
overcapaciteit is in de gehele Wester
se wereld die blijft omdat wij niet in
staat zijn om dat deel voor een aan
vaardbare prijs aan de Derde Wereld
af te staan".
Een voorhaven bij IJmuiden - tegen
woordig na een advies van de commis
sie omschreven als pilotproject - en de
verbetering van de Rotterdamse Har-
telsluizen zijn twee voorbeelden uit
dat streven naar kwaliteitsverbete
ring.
Ir. Posthumus constateert in heel Eu
ropa een tendens waarbij de havens
uil het achterland zich naar zee ver
plaatsen: Zeebrugge is een duidelijk
voorbeeld. De aanvoerroutes moeten
korter, vooral voor containerschepen
is het van groot belang dat zij nadat zij
gelost zijn snel mei een nieuwe lading
verder kunnen. Zeebrugge gaat op die
manier vooral Antwerpen bedreigen.
Posthumus: „Ik heb wel tegen sche
pen Delwaide van Anwvejpen gezegd:
ga naar Vlissingen! Vestig daar Belgi
sche bedrijven met Belgische werkne
mers". De Belgische verhoudingen la
ten het echter niet toe. Posthumus
zegt ..O ja, wij zijn hier zeker verder
dan Belgie. Als daar de havens verga
deren. dan vliegen ze elkaar al in de
eerste vijf rrunuten in de haren..."
Terug naar de beginjaren van de com
missie Met tevredenheid kykt ir. Pos
thumus terug op de eerste 'coup' van
zijn commissie: een inventarisatie van
de bestaande ruimten en een inventa
risatie van de bestaande plannen. Alle
gegevens werden voor commentaar
aan iedere haven en havenschap ge
zonden. maar er kwamen geen opmer
kingen. Daarmee was in een klap een
basis gelegd waarover iedereen het -
blijkbaar - eens was. was het geharre
war over eikaars plannen voorbij en
was er meteen een uitgangspunt voor
een beleid-van-jaren. Ook nu nog ligt
de inventarisatie ten grondslag aan
het nieuwe structuurschema Zeeha
vens, dat- veel later dan is toegezegd -
binnen niet al te lange tijd gaat ver
schijnen. „Ach. die vertraging", zegt
Posthumus, „er zitten twee kanten
aan. Ambtelijke molens malen uitzon
derlijk langzaam, ze malen, en dat
staat daar tegenover, ook uiterst fijn.
al ben ik dat laatste een beetje gaan
betwyfelen. maar er zit wel iets in..."
Zeeland
Pratend over Zeeland ziet ir. Posthu
mus een redelijk toekomstbeeld, sa
menhangend met het feit dat Vlissin
gen over een open haven beschikt, die
in directe verbinding met de zee staat.
Vooral Terneuzen oogst waardering,
een haven waar men, constateert hij.
eerder dan in alle andere voorzichtig
te werk is gegaan, flexibel heeft ge
reageerd - niet al te ver vooruitlo
pend op ontwikkelingen, maar sa
menspelend daarmee, zoals in de tijd
dat er speciaal voor Dow Chemical
een eigen haven werd aangelegd. Ter
neuzen kent daarbij het voordeel dat
haar infrastructuur voor een deel
door Belgie - het kanaal naar Gent -
en voor een ander deel door de rijks
overheid - dc Westerschelde - wordt
onderhouden.
Ir. Posthumus vertrekt en is gedwon
gen om straks als toeschouwer aan de
kant te staan. Tegelijk met hem ver
dwijnt zijn twaalf jaar oude commis
sie, om vervangen te worden door een
voorlopige Nationale Havenraad. die
over vijfjaar via de wet een definitieve
basis gaat krijgen. De nieuwe voorlopi
ge raad zal effectiever kunnen werken,
vermoedt Posthumus, gezien zijn ge
ringere grootte. Bovendien kan men
nu gevraagd en ongevraagd advies ge
ven. iels dat Posthumus' commissie
ook heeft gedaan, maar dat tot nu toe
niet geformaliseerd was. „Dat is een
breuk in de ontwikkeling", zegt hij.
„Waar zich geen breuk voordoet, dai is
in de ontwikkeling van de problema
tiek. Dat gaat ook onder myn opvolger
verder. Ik hoop dat hij er een flinke
duw tegen gaat geven, maar hij zal het
ook volgend jaar niet voor elkaar heb
ben."
Het werk is moeilijk, geeft Posthu
mus aan - zaken moeten, met engage
ment. veroverd worden. Gevochten
heeft hij, met 's werelds grootste ha
ven Rotterdam, „maar er ook veci
voor gedaan". Hij verwijst naar het
laatst verschenen jaarverslag, waar
in staat dat er naast Rotterdam een
tweede multi-purpose haven moet
zijn. Rotterdam heeft dat jaarverslag
onderschreven, en Posthumus glim
lacht. Het lijkt vreemd, legt hij uit.
maai- het is ook voor Rotterdam van
belang dat de andere havens kunnen
voortleven.
Leven en laten leven, zegt hij, dat is
het. kort en bondig.