PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Geen ingrijpen VS in
gebied Perzische
FNV: 3 miljard voor meer werk
Verdachten bomaanslag
in München vrijgelaten
d JRAK BEREID TE ONDERHANDELEN
Vragen inspectie over
lekkage bij gasoverslag
in Vlissingen-Oost
1st
DE JAGER-TOLHOEK
BELASTEND MATERIAAL ONVOLDOENDE
CARTER ACHTER
ISRAËL IN VN
KOOPKRACHT OP TWEEDE PLAATS
Zware belasting
van een gesprek
Dg,
V-l bij Eefde
niet op scherp
Veel bewolking
Veel bewolking en slechts een kleine
kans op wat regen of motregen. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 17 graden.
Matige tot vrij krachtige en in het Wad
dengebied tijdelijk krachtige wind uit
zuidwest tot west
223e jaargang no. 230
Dinsdag 30 september 1980
afflnlftt*KEUKENS
Houlkade 7. tel. 01100-21250*
/aierdag van 10.00-12.00 ui
1001 bouwmaterialen onder één dak!
(Van onze redactie buitenland)
BAGDAD, JERUZALEM, NEW YORK - Amerika heeft opnieuw aangedrongen op het openhouden
van de Perzische Golf voor de olietankers die het Westen van energie voorzien. Dat gebeurde
gisteren in New York, waar de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Edmund Muskie in
de marge van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties besprekingen voerde met
collega's uit de Golfstaten en Pakistan. Tegelijk heeft Muskie garanties gegeven dat het conflict
tussen Irak en Iran „nu en in de toekomst" niet zal leiden tot inzet van Amerikaanse troepen vanaf
Amerikaanse militaire bases aan de rand van het oorlogsgebied: in Oman. maar ook Kenia en
Somalië.
staakt-het-vuren zijn verbonden. Bag
dad wil volledige controle over de
Shatt el Arab-rivier. teruggave van
drie eilandjes in de Straat van Hormuz
(die indertijd door de overleden Sjah
van Iran zijn geannexeerd) en garan
ties van niet-inmenging in Iraakse bin
nenlandse aangelegenheden door Iran.
Irak heeft inmiddels positief gerea
geerd op de oproep van de Veiligheids
raad óm tot een staakt-het-vuren te ko
men. Maar Bagdad heeft daaraan wel
de voorwaarde verbonden dat Iran ook
ja" tegen dit voorstel moet zeggen. Uit
Teheran, dat sinds de gijzelingsaffaire
geen hoge hoed opheeft van de Veilig
heidsraad, is echter geen enkele reactie
gekomen. De Iraanse ambassadeur in Bemiddelingspogingen van verschil-
Moskou zei dat Irak aan vier voorwaar- lende zijden lijken vooralsnog geen en
den moet voldoen wil het tot een wa- kei resultaat op te leveren. Zo kreeg de
penstilstand komen tussen beide lan- Pakistaanse president Zia Oei Haq gis-
den: president Saddam Hoessein moet teren wel een warm welkom in Bagdad,
altreden, het Iraakse leger moet zich JJÜÜÜl öi'rt-o u™'°*itü
onvoorwaardelijk overgeven, de Iraak- Co H'"v' VXr""""t,n
station dat onder meer Teheran
olie voorziet.
Hoewel de Iraakse legerleiding en
se oliehaven Basra moet aan Iran wor-
I den overgedragen en de Koerden in
Irak dienen zich per referendum uit te
I kunnen spreken over autonomie.
I Voorwaarden
Voorwaarden, die voor Bagdad onaan
vaardbaar zijn. Dat geldt wat Teheran
betreft evenzeer voor de Iraakse eisen,
aan de totstandkoming van een
De Zweedse kapitein van de Paname
se kustvaarder 'Altos', die vorige week
voor de haven van Terneuzen het Bel
gische binnenvaartschip 'Isola' ram
de. is er dit weekeinde samen met twee
machinisten vandoor gegaan. Zijn
schip ligt nog steeds aan de ketting in
Terneuzense Westbuitenhaven. De
rijkspolitie te water vermoedt dat de
kapitein en de twee opvarenden terug
naar Zweden zijn gegaan.
PAGINA 3
door sterke man Saddam Hoessein
werd ontvangen. Zia, die bemiddelt na
mens de moslimlanden, bezocht afgelo
pen weekeinde Teheran en de Jordaan
se koning Hoessein, die openlijk de zij
de van Irak heeft gekozen.
Over de uitkomst van zijn gesprekken
hulde hij zich in nevelen. Datzelfde gold
voor Yassir Arafat, leider van de Pale
stijnse Bevrijdingsorganisatie PLO. die
in Teheran lange gesprekken voerde
met president Barü-Sadr. De Iraanse
premier Ali Radjai stelde zich hard op
tegenover de Arabische landen door
maandag met oorlogsverklaringen te
dreigen wanneer „zij doorgaan met
steunverlening aan Irak". Radjai rea
geerde daarmee op berichten dat Golf
staten havenfaciliteiten zouden verle
nen voor de (kleine) Iraakse marine.
Ook maandag duurden de bombarde
menten over en weer voort. De Iraakse
olieraffinaderijen bij Basra en Fao wa
ren opnieuw het doelwit van de Iraan
se luchtmacht, terwijl Iraakse bom
menwerpers de oliehavens Kharg en
Abadan bombardeerden. Het Iraakse
leger concentreert zich in de Iraanse
provincie Choezestan op verovering
van Dezful en provinciehoofdstad Ah-
vaz. In Dezful bevindt zich een pomp-
DEN HAAG (ANP) - De melk bij de
gespecialiseerde melkdetailhan-
'del kan deze week twee cent per
liter duurder worden. De zuivel
industrie heeft namelijk met in
gang van maandag 29 september
de inkoopprijs voor de detailhan
del met twee cent verhoogd. Be
halve voor consumptiemelk geldt
dit ook voor consumptiemelk-
produkten (vla, yoghurt e.d.).
Als reden voor de prijsverhoging
noemen de organisaties van de zui
velindustrie (Kon. Ned. Zuivelbond
FNZ en WZM) stijging van de
grondstofprijzen en van andere
kosten. Tot de verhoging is beslo
ten na overleg met het ministerie
van economische zaken.
De minimumprijs voor verpakte
volle melk, ingesteld om de gespe
cialiseerde melkhandel te bescher
men tegen te grote concurrentie
van supermarkten e.d., is zoals ge
meld onlangs verhoogd van 1,05 tot
1,07 per liter. Het produktschap
voor zuivel, dat de minimumprijs
regeling hanteert, achtte toen ei
genlijk al een verhoging tot .108 no
dig om in de pas te komen met de
inkoopprijs die de industrie toen
aan de detailhandel berekende.
media hoog opgeven van de successen
die in de strijd tegen Iran worden be
haald, lijkt er een stagnatie aan het
front te zijn opgetreden. Berichten
daarover komen in de eerste plaats van
de Israëlische militaire- en inlichtin
gendiensten, die de militaire ontwikke
lingen nauwlettend volgen.
Israëlische militaire deskundigen lie
ten gisteravond met veel slagen om de
arm doorschemeren dat Iran zich voor
bereidt op een tegenoffensief. Dat zou
moeten gebeuren door het openen van
een tweede front in Noord-Irak. in Koer-
dengebied. De Iraanse luchtmacht zou
van strategie veranderen en zich niet
langer concentreren op uitschakeling
van Iraaks olieindustrie, maar op het
tegenhouden van de Iraakse grondtroe
pen. Dat is. aldus deze deskundigen,
maandag al gebeurd en met succes.
De balans na een week van gevechten is
dat het Iraakse leger met 3 divisies
langzaam maar zeker oprukt langs een
(Slot zie pag. 8 kolom 1)
TEHERAN - De Iraanse president Bani-Sadr irechtspraat met twee bemidde
laars in Teheran: Jasser Arafat van de PLO i midden i en president Zia oei Haq van
Pakistan tweede van links).
staking
Het comité van de nieuwe Poolse onaf:,
hankelijke vrije vakbond 'Solidariteit'
heeft maandag in Gdansk besloten
voor vrijdag een algemene nationale
staking van een uur af te kondigen als
de Poolse regering niet per 1 oktober
de lonen heeft verhoogd, zoals zi) tij
dens de staking heeft beloofd.
PAGINA 7
straling
Ket is op dit moment nog niet exact
aan te geven welke risico's de Zeeuwse
bevolking loopt door lage strallngsdo-
ses als gevolg van de aanwezigheid
van stralingsbronnen als de kerncen
trale Borssele. De hoorzitting, die in
oktober vorig Jaar over dit onderwerp
is georganiseerd, heeft „daarover geen
directe antwoorden opgeleverd", Dat
schrijven drs. A. Smaal en J Bfjlsmaln
het verslag van deze ln Vllssingen ge
houden hoorzitting.
PAGINA 11
belangstelling
De grieven van de onderwijsgevenden
blijken zo algemeen dat ze hebben ge
leld tot een grote belangstelling voor
de protestdemonstratie. Al in een
vroeg stadium moesten de spoorwe
gen laten weten voor de manifestatie
in Den Haag op 1 oktober veel te wei
nig treinen te hebben. De organisato
ren zijn daarop andere wegen ingesla
gen. Tienduizenden kleuterleidsters,
onderwijzers en onderwijzeressen, le
raren en leraressen worden met bus
sen naar de residentie gebracht
PAGINA 13
geen verjonging
Bondscoach Jan Zwartkruis heeft zijn
ambitieuze plannen om met een ver
jongd Nederlands elftal de kwalifica
tiewedstrijden voor het toernooi om
het wereldkampioenschap voetbal te
spelen, moeten opgeven. De clubs ln
het betaald voetbal die spelers voor
het Nederlands elftal leveren, hebben
de bondscoach teruggefloten. Tijdens
een bijeenkomst ln Utrecht hebben de
clubs de terugkeer geeist van de routi
niers die Zwartkruis na het debacle
van het Europees kampioenschap ln
Italië aan de kant had gezet. 1
Nieuws uit Zeeland: 2, 4, 5,
7 en 9
binnen en buitenland: 3 en
11
sport: 13 en 15
radio en televisie: 16
financieel: 17.
VLISSINGEN - De inspectie van de
volksgezondheid voor de hygiëne van
het milieu in Middelburg heeft hel Ha
venschap Vlissingen verzocht rapport
uit te brengen over de vervanging van
een lekkende slang, bij de gasoverslag
in de lichter Pampero, vorige week
maandag in de Sloehaven te Vlissin-
gen-Oost. Inspecteur drs. G. J. Beyen
van Zeeland zegt te willed weten, hoe
de slang lek is geraakt. De defecte
slang is volgens directeur J. van Konij
nenburg dankzij hel goede toezicht
vervangen door een nieuwe, voor er
ongelukken konden gebeuren. Dat de
slang tijdens de gasoverslag gespron
gen zou zijn wordt zowel door hem als
(Slot zie pag. 8 kolom 2)
t Van onze correspondent
BONN - De na de bomaanslag op het
Munchener Oktoberfest gearresteerde
zes leden van de illegale rechts-extrc-
mistische „Wehrsportgruppe Hoff
mann" zijn maandag weer vrijgelaten.
Onder hen is ook de leider van dc
groep, de 43-jarige graficus Karl-Heinz
Hoffmann uit Ileraldebcrg. Volgens
het openbaar ministerie in Karlsruhe
staan de vrijgelatenen nog wel onder
verdenkine. maar was het belastende
NEW YORK (UPI) - President Carter
heeft maandag erop gezinspeeld dat de
VS zich uit de Algemene Vergadering
van de VN zullen terugtrekken wan
neer Israël uit de VN zou worden gesto
ten.
„WIJ zullen ons sterk verzetten tegen
uitstoting van Israël uit de Algemene
Vergadering van de VN. De illegale uit
stoting van een lid van het gezin van de
naties uit de Algemene Vergadering
zou een bedreiging zijn van de funda
mentele prlcipes van de VN. Het zou de
ernstigste vragen opwerpen over de
toekomst van de Algemene Vergade
ring en de verdere deelneming van de
S. V. en andere landen aan de beraadsla
gingen in deze instelling Wij zullen het
niet toestaan".
Premier Menachem Begin van Israël
heeft maandag gezegd dat hij de Ver
enigde Staten desgevraagd een basis
zal geven ln de woestijn van Sinai en
akkoord zou gaan met sluiting van een
defensieverdrag als de Verenigde Sta
ten hem dat voorstelden.
materiaal niet voldoende om hen in
voorarrest te houden.
De Beierse minister van binnenlandse
zaken, Gerald Tandler, verklaarde dat
de bomaanslag, waarbij 12 mensen wer
den gedood en 215 voor een deel levens
gevaarlijk werden gewond, naar alle
waarschijnlijkheid het werk is geweest
van één man. Dat de vermoedelijke da
der. de 21-jarige geologiestudent Gun-
dolf Kuhler. die bij de aanslag om het
leven kwam, lid was van de beruchte
Hofïmann-groep staat buiten twijfel.
Nooit gedacht
De Westduitse minister van Justitie.
Hans Jochen Vogel (SPD), heeft er de
nadruk op gelegd dat „niemand, ook
niet degenen die het gevaar van het
rechtse extremisme nooit hebben on
derschat, aan de-mogelijkheid van een'
dergelijke massamoordenaar heeft ge
dacht". De politicus zei verder dat bom
aanslagen zoals in Munchen en op het
station van Bologna in Italië tot nu toe
niet door linkse radicalen zijn gepleegd-
Intussen heeft de oppositie haar aan
vallen op de minister van binnenlandse
zaken in Bonn, Gerhart Baum (FDP),
voortgezet. Na kandidaat-kanselier
Franz Josef Strauss heeft ook de minis
ter-president van Nedersaksen, Ernst
Albrecht, Baum verweten dat hij het
terrorisme „niet ernstig genoeg heeft
genomen". Ook zou Baum de veilig
heidsdiensten „onzeker" hebben ge
maakt.
De minister heeft inmiddels gezegd dat
Strauss kennelijk alles doet om de
„macht in handen te krijgen". Politici
van SPD en FDP hebben Baum nadruk
kelijk verdedigd en nog eens geëist dat
met de doden van Munchen geen ver
kiezingsstrijd mag worden gevoerd.
ERMEUTH - Karl-Heinz Hoffmann, lei
der van de verboden Wehrsport Grup-
pe Hoffmann kalmeert zijn poema tij
dens zijn ontmoeting maandag met de
pers op zijn kasteel.
DEN BOSCH - FN V-voorzitter Wim Kok was maandag jarig, hij werd 42. Vice-
voorzitter Win Spit bood hem een fles drank en een glas in feestelijke verpakking
aan tijdens het congres in Den Bosch
DEN BOSCH - De FNV wil drie miljard
vooreen grootscheeps opgezet produk-
tie- en werkgelegenheidsprogramma.
De 1,3 miljard extra aardgasopbreng
sten moeten daar deel van uit maken,
betoogde maandag voorzitter Wim
Kok op het FNV-congres in Den Bosch.
Kok kreeg de meeste bonden mee toen
hij peltte voor de hoogste prioriteit
voor werkgelegenheid met daarnaast
handhaving van de koopkracht van de
laagstbetaalden als tweede eis. Alleen
Cees Schelling van de Voedingsvond
FNV bleek vast te houden aan behoud
van dc koopkracht tot de modale inko
mens (33.000 gulden).
Het ziet er niet naar uit dat de partners
in het sociaal-economisch overleg het
vrijdag eens zullen worden Minister Al-
bed a van sociale zaken zie maandag
voor de TROS-radlo dat de 1.3 miljard
niet gebruikt zal worden voer verbete
ring van koopkracht of een arbeids-
plaatsénplan. HU wil echter ook niet
praten over de 'onrealistische' extra be
zuinigingen van 2,7 miljard op de socia
le uitkeringen die VNO-voorzitter Van
Veen vorige week heeft voorgesteld
Directeur F .W. van Deelen van het
bondskantoor van de ANIB. de Bond
van Gehandicapten en Arbeidsonge
schikten. wees maandagmiddag in een
commentaar op de in de mlljoenenota
aangekondigde bezuinigingsplannen
af Veel gehandicapten en arbeidsonge
schikten worden door die plannen ern
stig getroffen en teruggebracht tot het
absolute bestaansminimum, zei hij op
een persconferentie.
In een rede die 44 kantjes besloeg,
maar weinig nieuwe gezichtspunten
bevatte, zei Wim Kok in Den Bosch dat
de FNV een lastenverdeling naar
draagkracht eist. Dat betekent dat de
FNV geen nieuwe kortingen op ambte
narensalarissen en op de inkomens
van leraren zal toestaan. De FNV staat
achter de onderwijsdemonstratie mor
gen en wijst ook bezuinigingen op de
sociale zekerheid ten koste van ar
beidsongeschikten. WSW-ers, bejaar
den, ontvangers van invaliditeitsuit-
keringen, werkende jongeren en ge
huwde vrouwen af. Ook wees Kok een
verhoging van het btw-tarief van de
hand.
De FNV wil alleen praten over een af
topping van de prijscompensatie en/of
de vakantietoeslag als de overheid
eerst aan de FNV-wensen tegemoet
komt.
In plaats van een algemene lastenver
lichting voor het bedrijfsleven wil Kok
de extra aardgasbaten gebruiken ten
bate van de bouw en voor energiebespa
rende maatregelen. Verder zou dit potje
moeten worden aangewend voor een
gelijke nettobehandeling van vergelijk
bare groepen werknemers, sociale uit
keringsgerechtigden, ambtenaren en
trendvolgers. In totaal zou daarvoor 3
miljard nodig zijn.
Voorzitter Arle Groenveld van de In
dustriebond FNV uitte kritiek aan het
adres van Albeda. „Ooit beloofde deze
regering de koopkracht tot tweemaal
modaal te handhaven. In 1980 lukte dat
al niet tot éénmaal modaal. Voor'1981
heeft Albeda het politieke onbenul zelfs
de minimuminkomens inzet te maken
van een doorzichtig zwarte pietenspel
met de vakbeweging".
Nota
De Industriebond FNV kondigde
maandagavond aan dat de beleidsraad
van de bond met een vervolg komt op
de nota 'Doormodderen of Durven'.
Daarin zal duidelijk werden gesteld
aan welke eisen de werkgevers en de
overheid moeten voldoen wil er over
het inleveren van koopkracht kunnen
worden gesproken. Verruiming van de
werkgelegenheid zal daarbij voorop
»e aanloop naar het eerste
gesprek van kabinet.
KkSW vakbeweging en ondeme-
Pgilggj mers - aanstaande vrijdag -
over een stukje gezamenlijk-
held bi) de aanpak van de hui
dige "Huizenhoge sociaal-economische
problemen in dit land draagt het stem
pel van de grootste verdeeldheid. Bijna
dramatisch was op Prinsjesdag de op
roep van het kabinet aan werkgevers en
werknemers, een wezenlijke bijdrage te
leveren aan het denkwerk om uit de toe
nemende moeilijkheden te geraken. In
het Catshuis was men zich ervan be
wust geworden dat het dictaat van de
loonmaatregel voor 1980 de onderlinge
verhoudingen in overlegdriehoek niet
had verbeterd en dat er een gebaar
moest worden gemaakt. Maar onder de
regen van vernietigende kritiek over
het magere beleidsprogramma van het
kabinet voor 1981 was natuurlijk voor
spelbaar dat dit 'gebaar' bij de sociale
partners als niet veel meer dan een wan
hoopsgebaar zou worden uitgelegd.
Dat ls dan ook fors gebeurd. Vakbewe
ging en ondernemers waren in de gele
genheid om een schot voor de boeg te
geven en ze hebben dat gedaan. Van de
Miljoenennota-1981 werd geen spaan
heel gelaten. Natuurlijk was er in prin
cipe bereidheid om te praten. Beiden
hadden tenslotte geleerd van de gang
van zaken vorig Jaar toen een bot 'nee'
tegen alles wat op tafel kwam uitliep op
een ruk aan de noodrem van het kabi
net.
Toch zullen maar weinigen zich over
het komende overleg in de Stich
ting van de Arbeid illusies maken. Bij
de drie deelnemers eraan is het besef
aanwezig dat de zaken niet blauw-
blauw gelaten kunnen worden, maar
daarmee houdt wel ongeveer de eensge
zindheid op. Niet alleen staan Albeda,
Kok en Van Veen - de hoofdrolspelers in
de opvoering - met hun opvattingen
haaks tegenover elkaar, er is ook nog
zoiets als een sluipende interne ver
deeldheid. Gisteren op het FNV-con
gres in Den Bosch is van het spannings
veld binnen de vakbeweging een opval
lende trilling voelbaar geweest. Voor
zitter Kok vond het nodig daar op te
roepen tot solidariteit en bereidheid om
de eenheid binnen de vakbeweging te
bewaren. Hij waarschuwde er tegen een
verharding van verschillen in positie en
standpunt in eigen kring, tegen 'groeps
egoïsme en versplintering' die de vak
beweging zouden kunnen bedreigen ais
gevolg van een verdeel- en heerspoli
tiek van kabinet en werkgevers. „Er
wordt nu niet onderhandeld over de
prijs voor de eenheid binnen de FNV",
riep Kok het congres toe. En daarmee
legde hij het bijna openlijke conflict
tussen twee stromingen binnen de
grootste vakorganisatie op de snijtafel.
Het conflict tussen de lijn-Groenevelt
(industriebond), die een stukje koop
kracht wil opofferen voor meer werk en
de lijn-Schelllng (voedingsbonden), die
een dergelijke 'Inlevering' helemaal
niet ziet zitten en de koopkracht tot de
inkomensgrens van 33.000 onverkort
gehandhaafd wil zien.
Na alle problemen die er vorig jaar
binnen de vakbeweging al zijn ge
weest over het eigen matigingsbeleid
(de stakingen in de Rotterdamse haven
en ln de vleeswarenindustrie) kan het
FNV zich geen splijtzwammen veroor
loven. Vandaar dat gisteren in Den
Bosch de volle lading van de gebundel
de kritiek op (in de eerste plaats) het
kabinet en (vervolgens) de werkgevers
ls gericht. En die was zo vernietigend en
doorregen dat er op het gesprek van
aanstaande vrijdag over het arbeids
voorwaardenbeleid voot het jaar 1981
een loodzware hypotheek is gelegd. Op
merkingen van minister-president Van
Agt zoals hij vorige week vrijdag maak
te (dat 'de positie van de minimuminko
menstrekkers bepaald niet deerniswek
kend is en dat ook deze categorie zal
moeten matigen') hebben bij de vakbe
weging alle haren recht overeind gebor
steld. Nee. het overleg in de sociaal-eco
nomische driehoek, waarop het kabinet
op Prinsjesdag al zijn troeven had ge
zet. heeft een bijzonder mager perspec
tief Alle vrome wensen over het overleg
'dat toch mogelijk moet zijn' ten spijt
Lijkt een nieuwe loonmaatregel steeds
onvermijdelljker. Met alle risico's van
sociale onrust die er aan vastzitten. De
staking bij 'De Schelde' in Vlissingen is
daarvan het langzamerhand hardnek
kig voorbeeld.
vdM
UTRECHT (ANP) - De explosieven op
ruimingsdienst ls maandag tot de con
clusie gekomen, dat de uit dc tweede
wereldoorlog daterende V-I bij Eefde
niet op scherp staat. Dat betekent, dat
er niet zoveel veiligheidsmaatregelen
nodig zijn als aanvankelijk werd ge
dacht. Eerst ging men er nog van uit,
dat met de ontmanteling van de bom
en de voorbereiding daarvan drie da
gen zouden zijn gemoeid.
Het treinverkeer tussen Deventer en
Apeldoorn, dat maandagochtend om
tien uur werd stilgezet omdat de bom
vlakbij de spoorlijn ligt, kon om vijf uur
■weer worden hervat. De spoorwegen
hadden ook al bussen gehuurd om
woensdag - de dag van de 'ontmante
ling" - reizigers te vervoeren op de tra
jecten Zutphen-Hengelo en Zutphen-
Winterswijk. Die bussen kunnen nu
weer afbesteld worden.