PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
lieraffinaderijen
En brand geschoten
Plan Voedingsbond FNV om de
koopkracht te kunnen handhaven
h
Voorstel Gromyko in
VN: bewapeningsstop
)ORLOG IRAN-IRAK ESCALEERT
HOGER LOON BAZEN BIJ DE
SCHELDE ONGEDAAN GEMAAKT
autn adria
AARDGASBATEN NAAR COLLECTIEVE SECTOR
I Wolkenvelden
I Wolkenvelden en waarschijnlijk overal
U droogIn de ochtend hier en daar mist.
I tfiddagl emper at uur rond 18 graden.
I Madge zuidwesten wind.
3e jaargang no. 225
Woensdag 24 september 1980
WïAau/v
Stz-ieiumqetoi.
■eCoen. we.
Werthavendijk 150 - Goes
BAGDAD - Met de rechtstreekse aanvallen op eikaars olieraffinaderijen, een invasie van Irak in
Iran en herhaalde bombardementen op de hoofdsteden Bagdad en Teheran is het conflict tussen
«ide buurlanden aan de Perzische Golf dinsdag geëscaleerd tot een oorlog op grote schaal. Bij de
raanse oliehaven Abadan stond volgens ooggetuigen een groot deel van het raffinaderijcomplex,
«n van de grootste ter wereld, dinsdagavond in lichterlaaie.
Iraakse troepen belegeren de Iraanse op Iraans grondgebied doorgedrongen.
Volgens onbevestigde berichten zou
den de Iraki's Khorramshahr, de twee-
elden. terwijl een groot petroche
misch complex by de Iraakse oliehaven
4 Basra door Iraanse bommenwerpers
paar is beschadigd. Iran blokkeert
Ij,. »g steeds de Straat van Hormoez, die
;nai1 toegang vormt tot de Perzische Golf.
dee 'och dreigt, volgens deskundigen, nog
direct gevaar voor de olievoonde-
cng van het Westen en Japan, die voor
Her dan de helft zijn aangewezen op
I. die uit de havens rond de Perzische
Golf
Het al maanden durendende grenscon
flict tussen Iran en Irak over de heer
schappij op de voor het olieverkeer vi
tale grensrivier Sjat el Arab, escaleerde
iinsdagochtend om drie uur tot een
wrlog. toen Iraakse troepen Iran bin-
actrokken. Volgens het Iraakse opper
bevel heeft de strijdmacht opdracht
.belangrijke posities in te nemen". De
Invasie heet een vergelding te zijn voor
iet „door Iran onwettig en onverant
woordelijk sluiten van de Straat van
y Hormoez voor alle scheepvaart", aldus
bet Iraakse legercommando.
I badan
Volgens Iraakse bronnen waren de
lVjda troepen dinsdag zeker tien kilometer
de Iraanse oliehaven, al hebben inge
nomen. maar zeker is dat zowel deze
stad als het naburige Abadan volledig
fut
bezuinigingsdrang
Een groep van twinüg economen le
vert felle kritiek op de 'bezuinigings
drang' van de overheid. De economen
van verschillende Instellingen waaron
der de universiteit van Amsterdam en
TNO vinden de nationale bestedingen
geleidelijk moeten worden uitgebreid,
dat de regering teveel aandacht
schenkt aan het terugdringen van het
begrotingstekorten het bestrijden vi
de Inflatie en te weinig doet aan het
bestrijden van de werkloosheid. Een
gebrek aan geld hoeft er volgens de
economen niet te rijn. Er kan des-
jo noods extra geld worden gedrukt e
ook het aantrekken van kapitaal uit
bijvoorbeeld de OPEC-landen behoort
volgens hen tot de bruikbare mogelijk-
53c Wen
:ea
pat
Het overleg tussen het rijk en de pro
vincie Zeeland over het Baalhoekka-
naal ls In een patstelling beland De
ministers Beelaerts van Blokland
(ruimtelijke ordening) en Tuijnman
iverkeer en waterstaat) spraken dins
dag met het dagelijks provinciebe
stuur over het geschilpunt. Het rijk
staat erop dat de provincie het Baal
hoekkanaal niet schrapt uit het
streekplan voor OostrZeeuwsch-
Vlaanderen. De provincie is echter
niet van plan dit uit eigener beweging
ledoen.
toeristenpech
In de vakantiemaanden heeft het mi
nisterie van buitenlandse zaken aan
een recordaantal Nederlanders die ln
het buitenland ln moeilijkheden wa
ren geraakt hulp moeten verlenen. Het
ministerie moest bemiddelen bij het
overmaken van geld, het repatriëren
van zieken en gewonden en het terug
brengen van overledenen. In de maan
den juni. Juli en augustus schoot het
rijk 97 maal geld voor Nederlanders
die totaal platzak ln het buitenland za-
karpov
Wereldkampioen schaken Anatoli
Karpov laat zich niet zo gemakkelijk
verdringen van de top. Na zijn neder
laagln het toernooi van Tilburg tegen
de Deen Bent Larsen versloeg de Rus
onze landgenoot Jan Tl mm an en
Plaatste zich daardoor op gelijke hoog
te met Portlsch en Spasski die remise
overeen kwamen. Larsen kon na zijn
overwinning op Karpov de aansluiting
toch niet behouden en verloor van Rl-
bli.
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 6
en 7.
Binnen- en buitenland: 3.9
en 11.
Sport: 13.
Hobby: 15.
Hadio en televisie: 17.
Financiën: 19.
door Irak zijn omsingeld. De raffinade
rij in Abadan is inmiddels volledig
stilgelegd.
Volgens de gezagvoerder van een Brits
schip, dat in de buurt van Abadan is
afgemeerd, is de raffinaderij in brand
geschoten Via de Britse BBC-radio
meldde de kapitein dat vijf Iraakse toe
stellen dinsdagmiddag een luchtaanval
hadden uitgevoerd en dat „een groot
deel van het complex" ln brand stond.
De aanval werd later op de dag beves
tigd door de Iraanse radio, maar in de
ultzendlg werd geen melding gemaakt
van de omvang van de schade.
Terwijl de Iraakse grondstrijdkrach
ten - in kwaliteit en omvang superieur
aan de Iraanse - op betrekkelijk wei
nig tegenstand stuitten, richtte de
Iraanse luchtmacht dinsdag grote
schade aan in Bagdad en een vijftal
andere steden in Irak. Volgens Iraakse
berichten zouden de Iraniêrs daarbij
zeker 67 toestellen hebben verloren.
Aan Iraakse zijde zouden bij de bom
bardementen 47 doden en 116 gewon
den zijn gevallen, waaronder vier
Amerikanen en vier Britten.
Omgekeerd laat ook de Iraakse lucht
macht zich niet onbetuigd. Het opper
bevel in Bagdad maakte bekend dat
dinsdag aanvallen waren uitgevoerd
op zeven Iraanse vliegvelden in het
westen en zuidwesten van het land,
waarbij „talloze vijandelijke vliegtui
gen op de grond werden vernietigd en
een groot aantal hangars en installa
ties zwaar beschadigd". De Iraki's zou-
meisje, dat volgens Iraakse bron werd gewond tijdens een raketaanval door een Iraans vliegtuig.
VLISSINGEN - De directie van de Koninklijke Maatschap
pij De Schelde in Vlissingen moet op instructie van de loon-
technische dienst van het ministerie van sociale zaken de
salarisverhoging van 14 bazen bij deze werf ongedaan ma
ken.
Een vertegenwoordiger van de loontechnische dienst meld
de zich dinsdag by het bedrijf met de mededeling dat de
salarisverhoging van de 14 Schelde-medewerkers, die zoals
bekend van de loongroep 9 naar de loongroep 10 gingen, in
strijd is met de loonmaatregel van het kabinet De directie
heeft inmiddels aan de instructie van de loontechnische
dienst gehoor gegeven en de maatregel ongedaan gemaakt
De salarisverhoging voor de bazen was een van de directe
aanleidingen tot de staking by de Koninklijke Maatschappij
De Schelde. De staking wordt vandaag, woensdag, onver
minderd voortgezet omdat In de loop van dinsdagavond de
onderhandelingen zyn afgebroken. Vanmiddag om half drie
worden ze hervat ook pagina 2)
Het Iraakse persbureau I.NA. verspreidde gisteren deze foto met als bij
schrift: het wrak van een Iraanse straaljager van het type Phantom, die
werd neergeschoten door de Iraakse luchtafweer
KOEWEIT - De regering in Bagdad 'stelt drie voorwaarden' om een eind te
maken aan het conflict met Iran. Dit heeft een officiële woordvoerder van
Irak volgens de Koeweitse pers bekendgemaakt Die drie voorwaarden
zijn:
1) De Iraanse autoriteiten moeten de soevereiniteit van Irak over zijn
territoriale grenzen met Iran eerbiedigen.
2) De soeverein itei t en de wettige rechten van Irak op 'Sjat el-Arab' moeten
eveneens geëerbiedigd en erkend worden.
3) De drie eilanden bij de Straat van Hormoez. grote en kleine Tomb en
Abou-Moussa. moeten door Iran aan de soevereiniteit van Irak worden
teruggegeven.
OPSCHORTING PROEVEN
NEW YORK (DPA) - De Sowjet-Unie heeft dinsdag in de algemene vergadering
van de Verenigde Naties in New York enige 'dringende maatregelen tot vermin
dering van het oorlogsgevaar' voorgesteld. Volgens Moskou moeten de bestaan
de militaire blokken niet worden uitgebreid en de strijdkrachten van alle staten
en hun conventionele bewapening worden bevroren op het niveau van 1 januari
In een rede tot de algemene vergade
ring riep minister van buitenlandse za
ken Andrei Gromyko alle lid-sta ten van
militaire bondgenootschappen op.
geen nieuwe leden toe te laten. Ander-
zyds deed hij een beroep op de niet-ge-
bonden staten om niet toe te treden tot
militaire allianties. Voorts stelde hy
een opschorting van alle kemproeven
voor een jaar voor. Hierbij verzekerde
hy dat de Sowjet-Unie nooit kernwa
pens zal gebruiken tegen landen die
zich ertoe verbonden hebben, niet der
gelijke wapens te verwerven of te pro
duceren, dan wel op hun grondgebied
toe te laten.
In een brief aan secretaris-generaal
Kurt Waldheim verklaarde de Sowjet-
minister dat het dringende karakter
van het door hem ingediende voorstel
blijkt uit het feit dat 'bepaalde' staten
onder het voorwendsel van door hen
zelf veroorzaakte spanningen de be
staande militaire blokken willen uit
breiden en nieuwe blokken vormen,
hun bewapeningsopbouw willen be
spoedigen en hun voorraden nucleaire
en conventionele wapens willen ver
groten.
deze ontwikkeling zich
voortzet, geraakt de wereld aan de
rand van een militaire catastrofe, al
dus Gromyko.
In zijn rede tot de algemene vergade
ring beschuldigde hy de Verenigde Sta
ten en 'enige andere NAVO-landen' er
van dat zy door hun politiek de toe
stand in de wereld ingewikkelder heb
ben gemaakt Volgens hem proberen de
leiders van de NAVO het strategisch
evenwicht van de krachten in de wereld
ten gunste van hun blok te wijzigen
Gromyko verzekerde dat zijn land be
reid is het met de VS gesloten tweede
akkoord tot beperking van de strategi
sche bewapening (Salt-2i te ratificeren
en strikt na te komen. De Sowjet-Unie
was, naar zyn zeggen, ook voornemens
mee te werken aan onderhandelingen
over een verdere beperking van de stra
tegische bewapening onder strikte
inachtneming van het beginsel van
evenwicht en evengrote veiligheid
DEN HAAG (ANPi- „Er is geen sprake
van dat Nederland eraan denkt tege
lijk met de Bondsrepubliek, op 5 okto
ber, een visumplicht in te voeren voor
Turken". Dit verklaarde dinsdag de
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag.
UTRECHT - De Voedingsbond FNV
heeft een alternatief plan opgesteld
waarmee de koopkracht van actieven
en niet-actieven kan worden gehand
haafd. Het bestuur van dc Voedings
bond FNV heeft die plannen voorge
legd aan de kaderleden die gisteren
bijeen waren om de lijn voor de cao-
onderhandeling 1981 vast te stellen.
Door vier ingrepen, zo betoogde vak-
bondseconoom Henk van der Kolk. kan
de koopkracht van de inkomensgroe
pen tot aan modaal (f 33.000) behouden
biy ven en de financiering van de collec
tieve sector worden geregeld. Die ingre
pen zyn:
- aflopptng van de prijscompensatie
vanaf f33 000.
- afschaffing van de premtegrens socia
le verzekeringen.
Die grens bedroeg tn 1980 nog
f61.000.- verschuiving van de pre
mtegrens volksverzekeringen van
f46.600 nu naar ruim f60.000. en.
- besteding van de 1.3 miljard gulden
aan extra aardgasbaten voor finan
ciering van de collectieve sector
Volgens de berekeningen van de Voe
dingsbond levert dit totaal f 3.3 miljard;
ruim voldoende om het gat van f 2.870
miljoen in de collectieve sector te dich
ten.
Eerder had loononderhandelaar Winter
laten doorschemeren dat het binnen de
FNV rommelt over het te voeren ar
beidsvoorwaardenbeleid voor volgend
jaar. Zo is bekend dat de Industriebond
FNV handhaving van de koopkracht
wil loslaten ten gunste van de werkgele
genheid De Voedingsbond is daar te
gen. Winter zei dat eenheid binnen de
vakbeweging bittere noodzaak is. maar
niet ten koste van elke prijs.
Ook bondsvoorzitter Cees Schelling zei
dat de Voedingsbond als het erop aan
komt duidelijkheid van beleid naar de
leden toe zwaarder zal laten wegen dan
de eenheid binnen de FNV ..De leden
hebben er rechtop te weten welke koers
we varen. We hebben geen behoefte aan
wazigheid, aan nevels waarbij het de le
den met duidelyk is wat de positie van
de vakbeweging is. De leden moeten
weten wat ze aan ons hebben," aldus
Schelling.
De hele FNV gaat volgende weck
maandag op een speciaal congres over
het cao-beleid voor de komende tijd
praten. Eind deze week komt het FNV-
bestuur met een discussienota, die een
aanzet moet geven tot hel uitstippelen
van een gezamenlijk beleid van de
FNV-bonden voor 1981 en later. Een
woordvoerder van de FNV wilde dins
dag nog iel meedelen in hoeverre de
koopkrachthandhaving van de Voe
dingsbond past in de visie van het
FNV-bestuur.
iZie ook pagina 3).
Typisch Haagse
schertsvertoning
\ilit rpwee ministers en een hoge
J. ambtenaar hebben giste-
pSSOT ren een officieel bezoek aan
Zeeland gebracht, waarvan
NSÏÏSj het rendement nul is. Ze kwa-
men om het provinciaal be
stuur een schrobbering te geven over de
beslissing die in het najaar van 1979
werd genomen om het Baaihoekkanaal
te schrappen van het streekplan Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen. Het college van
gedeputeerde staten op zyn beurt was
van deze Haagse missie absoluut niet
ondersteboven Aan de ministers Bee
laerts van Blokland (ruimteiyke orde
ning), Tuynman (verkeer en water
staat) en de departementale vertegen
woordiger van buitenlandse zaken
werd uiteengezet hoe men in Zeeland
aankijkt tegen het uitsluitend Belgi
sche belang van het Baalhoekkanaal en
weigert om daarvoor nog langer een
ruimtehjke reservering in stand te hou
den. Wanneer Den Haag tóch wenst dat
er op het streekplan met de aanleg van
dit kanaal rekening wordt gehouden
dan moet men daar een en ander maar
gewoon voorschrijven (een aanwyzing
op grond van de wet ruimteiyke orde
ning). De Haagse heren hebben aange
kondigd dat zo n 'aanwyzing' er hoogste
waarschijnlyk wel zal komen. Ook dal
laatste was al meer dan een jaar be
kend. Kortom, een bezoek dat in de an
nalen kan worden bijgeschreven als een
complete schertsvertoning. Maar die
schijnen van tyd tot tijd te moeten wor
den opgevoerd. Dit keer op verzoek van
Haagse bewindslieden, die nog eens
meenden te moeten komen uitleggen
wat hier al lang bekend was: namelyk
dat zy waren geschrokken van zoveel
Zeeuwse eigengereidheid.
Hoe gekunsteld dit hele bezoek was
bleek uit alles. De kwestie van de
overeenstemming tussen België en Ne
derland over de aanleg van een Baal
hoekkanaal naar Antwerpen is na al die
jaren nog steeds niet verder gekomen
dan een aantal handtekeningen van on
derhandelaars Aan Nederlandse kant
boden die een niet oninteressant per
spectief. Immers: het Baalhoekkanaal
maakt onderdeel uit van een pakket
van drie ontwerp-waterverdragen tus
sen beide landen. De Nederlandse toe
zegging dat er zal worden meegewerkt
aan de aanleg van het uitsluitend voor
de Belgen zo aantrekkelijke kanaal is in
beginsel afgekocht met vergaande
maatregelen van de kant van België bij
de zuivering en de levering van rivier
water op Maas en Schelde Alleen is het
nog maar de vraag of die Belgische be
reidheid ooit werkelyk in daden zal
worden omgezet. Opeenvolgende rege
ringen in Brussel hebben het nog steeds
niet aangedurfd om de ontwerp-verdra
gen aan het Belgische parlement voor
te leggen, bang als ze waren en zyn voor
de tegenstand in eigen land. De laatste
aanwijzingen over de stand van zaken
gaan in de richting van een poging om
de hele zaak nog maar eens opnieuw
met Nederland 'bespreekbaar' te ma
ken. In Bel gië overheerst de mening dat
er voor dat Baalhoekkanaal aan Neder
land wel erg veel moet worden 'ingele
verd'. Den Haag is er alles aan gelegen
dat zoiets niet gebeurt. Maar dan moet
de zaak hier in Nederland wel 'gaaf ge
houden worden, - hoe onwezenlyk de
hele gedachte van een Baalhoekkanaal
ook langzamerhand begint te worden.
Van het begin af heeft Zeeland met
Den Haag overhoop gelegen over de
Baalhoekaffaire Aanvankelijk waren
provinciale staten nog wel bereid om de
aanleg van een kanaal te accepteren (en
op het streekplan in te tekenen i. mits er
langs de oevers op Zeeuws-Vlaams
grondgebied industrieterreinen zouden
kunnen worden aangelegd. Later rees
er steeds meer verzet in Zeeland. Men
liet het weliswaar in het streekplan
staan, maar begon steeds meer aan te
voeren dat er voor het gebied zelf alleen
maar nadelige kanten aan te onderken
nen waren Najaar 1979 gaven gedepu
teerde staten opdracht om de planolo
gische reservering voor het kanaal uit
het streekplan te schrappen, een stap
waarvoor zy een maand later de volledi
ge steun van de statenvergadering kre
gen. Op Haagse departementen groeide
de irritatie over de Zeeuwse beslissing
Men wilde geloofwaardig blijven tegen
over de Belgen, maar kreeg het er wel te
kwaad mee. Om te laten blijken aan de
Belgen dat het Nederland nog steeds
'ernst' is met de drie ontwerp-waterver
dragen is mogeiyk dat bezoek van gis
teren nog te verklaren. Alleen doet het
dan wat merkwaardig aan wanneer de
Haagse ministers die voor de regie van
de opvoering tekenen na afloop een
open gesprek met de pers uit de weg.
een toelichting op wat ze hebben ge
daan aan anderen overlaten en schie-
ïyk afreizen naar huis. Zou er dan
werkelijk zo weinig te vertellen zyn ge
weest. Wie het weet mag het zeggen.
vdM
'Spruitjeslucht'
in Rijnmondgebied
ROTTERDAM iANPi - De meldkamer
van De Rijnmond is dinsdagavond
overspoeld met klachten over stank. In
twee uur lijd kwamen tweehonderd
klachten binnen over een spruitjes
lucht'of oliestank De klagers wonen m
Vlaardingen en Schiedam. De milieu
dienst van Rijnmond is onmiddellijk
met meetwagens op zoek gegaan naar
de veroorzaker van de stank. De stank
blijft erg lang hangen, omdat er zeer
weinig wind staat
